Gemeente Breda. Bestuursdienst Afdeling Onderzoek en Informatie. Cultuurparticipatie in Breda

Transcriptie

1 Gemeente Breda Bestuursdienst Afdeling Onderzoek en Informatie Cultuurparticipatie in Breda

2 In opdracht van: OntwikkelingsDienst Breda, Vakdirectie Cultuur Uitgave: Gemeente Breda, Bestuursdienst Afdeling Onderzoek en Informatie Projectnummer: 928 Publicatienummer: 1299 Maart 2005 Claudius Prinsenlaan DJ Breda Telefoon Bronvermelding verplicht 2

3 INHOUD SAMENVATTING 5 1. INLEIDING Achtergrond Indeling rapport 9 2. ONDERZOEKSVERANTWOORDING CULTURELE VOORSTELLINGEN Bezoek culturele voorstellingen/voorzieningen Bezoekfrequentie per culturele voorziening Totaal bezoek aan culturele voorstellingen per inwoner Aandeel van bezoeken aan culturele voorstellingen in Breda Motieven om culturele voorstellingen buiten Breda te bezoeken Frequentie en bezoek culturele voorstellingen naar doelgroep CULTUREEL ERFGOED Bezoek cultureel erfgoed Bezoekfrequentie cultureel erfgoed Totaal bezoek aan cultureel erfgoed per inwoner Aandeel bezoek cultureel erfgoed in Breda Bezoek cultureel erfgoed naar doelgroep GEBRUIK UITLEENVOORZIENINGEN Gebruik uitleenvoorzieningen en Cultuurpunt Frequentie gebruik uitleenvoorzieningen en Cultuurpunt Totaal bezoek uitleenvoorzieningen per inwoner Frequentie en gebruik uitleenvoorzieningen naar doelgroep CULTURELE INSTELLINGEN/PLEKKEN Bezoek culturele instellingen/plekken Frequentie bezoek culturele instellingen/plekken Bezoek culturele instellingen/plekken naar doelgroep Beoordeling Bredase instellingen CULTURELE FESTIVALS Bekendheid en bezoek culturele festivals Bezoek culturele festivals naar doelgroep FEESTEN MET OPTREDENS Bezoek feesten met optredens Bezoekfrequentie van feesten Totaal bezoek aan feesten per inwoner Aandeel van bezoeken aan feesten in Breda Frequentie en bezoek feesten naar doelgroep CULTURELE ACTIVITEITEN Culturele activiteiten Frequentie beoefenen kunstzinnige hobbyper hobbyist Lidmaatschap instelling of vereniging Resultaten naar doelgroep INFORMATIEVOORZIEING EN KORTINGSKAARTEN Informatiebronnen culturele activiteiten Bezit kortingskaarten BIJLAGEN Tabellen 41 Open vragen 68 Vragenlijst 71 3

4 4

5 SAMENVATTING In 2004 is in Breda weer de Burgerenquête gehouden. Net als in 2002 kregen ruim 1400 burgers vragen voorgelegd over de bekendheid en het gebruik van de diverse culturele voorzieningen, instellingen, plekken, festivals en de mate waarin Bredanaars zelf culturele activiteiten ondernemen. De vragen zijn gebaseerd op Richtlijn CultuurparticipatieOnderzoek (RCO). Deze landelijke standaardvragenlijst is inmiddels ook in diverse andere gemeenten afgenomen. Hfst 3: Culturele voorstellingen of voorzieningen Evenals in 2002 bezoekt driekwart van de Bredanaars jaarlijks één of meer culturele voorstellingen of voorzieningen. Gemiddeld bezoekt men jaarlijks 7,1 keer een voorstelling, iets minder dan in 2002 (7,5). Dit komt dus niet door minder bezoekers, maar doordat bezoekers wat minder frequent gaan. Van de voorgelegde voorzieningen is bioscoopbezoek het meest populair, gevolgd door popen wereldmuziek en cabaret/kleinkunst. In vergelijking met 2002 worden films, jazz/bluesconcerten, popconcerten en dance- en houseparty s wat vaker bezocht en klassieke muziekconcerten wat minder vaak. In vergelijking met andere (middel)grote steden bezoeken Bredanaars jazz/bluesconcerten, concerten van pop- en wereldmuziek en musicals wat vaker en films en concerten met klassieke muziek wat minder vaak. De meeste bezoeken aan culturele voorstellingen vinden in Breda zelf plaats. Men gaat vooral naar een plaats buiten Breda, als de betreffende voorstelling niet in Breda komt. Bezoeken aan literaire bijeenkomsten, jazz/bluesconcerten en kooruitvoeringen vinden vrijwel altijd in Breda plaats, terwijl bezoekers van popconcerten, musicals en dance- en houseparty s vaak naar plaatsen buiten Breda gaan. In vergelijking met andere (middel)grote steden bezoeken Bredanaars vrijwel alle theatervoorstellingen vaker in de eigen stad dan de gemiddelde bewoner van de referentiegebieden. Tabel S3a: Bezoek culturele voorstellingen Breda t.o.v Breda 2002 t.o.v. referentie gebieden Tabel S3b: % voorstellingen in eigen stad bezocht Breda t.o.v Breda t.o.v. referentie gebieden 2002 Film in bioscoop of filmhuis 54% + Literaire bijeenkomst 89% + Pop- en wereldmuziek 30% + + Jazz/bluesconcert 87% + Cabaret of kleinkunst 27% + Kooruitvoering 84% + Musical 25% + Harmonie, fanfare, brassb. 82% + Toneelvoorstelling 22% Cabaret of kleinkunst 81% + Jazz/bluesconcert 17% + + Toneelvoorstelling 78% + Cultuurhistorische activiteit 15% Ballet- dansvoorstelling 77% + Kooruitvoering 12% Film in bioscoop of filmhuis 72% Concert klassieke muziek 12% Lezing kunst/kunstgesch. 71% Harmonie, fanfare of brassb. 11% Cultuurhistorische activiteit 70% # # Ballet- dansvoorstelling 10% Opera of operette 69% + Dance-/houseparty 9% + Concert klassieke muziek 66% Opera of operette 6% Pop- en wereldmuziek 55% + Literaire bijeenkomst 5% Musical 51% + Lezing kunst/kunstgesch. 3% Dance-/houseparty 49% +: Breda scoort in of meer % hoger, : Breda scoort in of meer % lager # onbekend Uit het onderzoek komt naar voren dat jongeren, inwoners uit het Centrum en Bredanaars met een hogere opleiding vaker culturele voorstellingen bezoeken. Jongeren gaan relatief vaker naar de film, een popconcert, dance- en houseparty of cabaret, 45-plussers gaan relatief vaker naar een concert met klassieke muziek, uitvoering van een koor, opera, fanfare of een lezing over kunst. 5

6 Hfst 4: Cultureel erfgoed Evenals in 2002 bezocht zes op de tien Bredanaars de afgelopen 12 maanden één of meer voorzieningen die behoren tot het cultureel erfgoed, vooral bezoeken aan musea en bezienswaardige gebouwen/dorpen. Vergeleken met twee jaar geleden bezoeken wat meer Bredanaars bezienswaardige gebouwen/dorpen. De verschillende typen cultureel erfgoed worden door de betreffende bezoekers gemiddeld circa 2-4 keer bezocht. In vergelijking met andere steden gaat de gemiddelde Bredase museumbezoeker wat vaker naar een museum buiten de eigen woonplaats. Dit geldt ook voor het bezoek aan een galerie en/of atelier. Tabel S4a: Bezoek cultureel erfgoed Breda 2004 t.o.v. Breda 2002 t.o.v. referentie gebieden Tabel S4b: % cult. erfgoed in eigen stad bezocht Breda t.o.v Breda t.o.v. referentie gebieden 2002 Beziensw. gebouwen/dorpen 47% + Beziensw. Gebouwen/dorpen 38% + Museum 39% Museum 35% Galerie/atelier 19% Galerie/atelier 46% Archief 7% Archief 72% + +: Breda scoort in of meer % hoger, : Breda scoort in of meer % lager Bredanaars met een hogere opleiding en een hoger inkomen bezoeken aanzienlijk vaker cultureel erfgoed dan andere Bredanaars. Hfst 5. Gebruik uitleenvoorzieningen Van de vier uitleenvoorzieningen wordt het meeste gebruik gemaakt van de bibliotheek en de videotheek. Het valt op dat veel meer mensen dan twee jaar geleden gebruik maken van de videotheek. Met de resultaten wijkt Breda nagenoeg niet af van het gemiddelde van de referentiegebieden. Tabel S5: Gebruik uitleenvoorzieningen en Cultuurpunt Breda t.o.v Breda 2002 Bibliotheek 43% Videotheek 42% + Fonotheek 5% Artotheek/ kunstuitleen 2% t.o.v. referentie gebieden Cultuurpunt 7% # # +: Breda scoort 4% hoger, : Breda scoort 4% lager # onbekend Jongeren, hoger opgeleiden, hogere inkomens en gezinnen maken relatief vaker gebruik van de onderscheiden uitleenvoorzieningen. Vooral de videotheek kent een duidelijk leeftijdsprofiel van de bezoekers. Vooral jongeren gaan naar de videotheek, 45-plussers nauwelijks. Hfst 6 en 7: Bezoek culturele instellingen/plekken en festivals Van negentien culturele instellingen/plekken wordt het Chassé Theater het meest bezocht, op afstand gevolgd door de Grote Kerk en de culturele programma s in de bibliotheek. Alle bezoekers beoordeelden de door hen bezochte instelling. Poppentheater Muzipo krijgt de hoogste waardering met 8,1. Van de Bredase festivals kent bijna iedereen Jazzfestival en Taptoe, net als in Het Jazzfestival is het door Bredanaars meest bezochte festival, gevolgd door de Valkenbergconcerten. 6

7 Tabel S6: Bezoek en beoordeling culturele instellingen/plekken Tabel S7: Bezoek festivals Bezoek Beoordeling Bezoek Chassé theater 52% 7,7 Jazz festival 46% Grote Kerk 32% 7,7 Valkenberg concerten 27% Bibliotheek, als culturele voorziening 31% 7,5 Breda Barst 11% Chassé Cinema 23% 7,7 Taptoe 9% Mezz 17% 7,0 Open monumentendag 9% Breda s museum 15% 7,3 Kulturele Amateur Manifestatie 5% Waalse Kerk 13% 7,6 en Plein Public 3% Nieuwe Veste 12% 7,4 Films in Valkenberg 3% Beyerd 10% 7,0 Boulevard op dance 3% Biermuseum 9% 7,4 Opmaat festival 2% Academie St. Joost 4% 7,4 Spin Off 1% Paulusmuseum 3% 7,6 Ter plekke 1% Kunstsalon Copacabana 2% 7,0 Dag van de Architectuur 1% Lokaal 01 2% 6,1 Festival verse waar < 0.5% Poppentheater Muzipo 2% 8,1 Nieuw Brabantse Kunststichting 1% 6,6 Geen festival bezocht 40% Gebouw F 1% 6,5 Hoger opgeleiden maken relatief vaker gebruik van de onderscheiden culturele instellingen/plekken. Hoger opgeleiden, jongeren en bewoners van het Centrum bezoeken het vaakst een festival. Het rapport toont verschillen in bezoek van de onderscheiden doelgroepen per instelling en festival. Hfst 8. Feesten met optredens In elke stad vinden feesten plaats met optredens van muzikanten, toneelspelers, dansers, cabaretiers of dj/vj s. Dit zijn feesten in eigen kring van familie, collega s en op verenigingen, dus niet georganiseerde algemeen toegankelijke voorstellingen. Bijna de helft van de Bredanaars heeft het afgelopen jaar één of meer feesten met optreden bezocht, meestal feesten met live muziek. Breda blijkt op het bezoek van zulke feesten met optredens wat lager te scoren dan de referentiegebieden. Tabel S8a: Bezoek feesten Breda 2004 t.o.v. Breda 2002 t.o.v. referentie gebieden Tabel S8b: % feesten in eigen stad bezocht Breda t.o.v Breda t.o.v. referentie gebieden 2002 met vooral live muziek 39% met vooral live muziek 59% + + met vooral dansvoorstelling 5% met vooral dansvoorstelling 65% + met vooral toneelvoorstelling 4% met vooral toneelvoorstelling 59% met vooral cabaret 6% met vooral cabaret 60% met vooral dj/vj 22% met vooral dj/vj 57% +: Breda scoort in of meer % hoger, : Breda scoort in of meer % lager Jongeren tot 30 jaar bezoeken het vaakst en het meest frequent feesten. De feesten vinden het meest plaats in feestzalen/zalencentra, op afstand gevolgd door een hotel/café/restaurant, op straat/plein of bij mensen thuis. Hfst 9:Culturele activiteiten Culturele activiteiten zijn kunstzinnige activiteiten die mensen in hun vrije tijd ondernemen, zoals schilderen, zingen, een muziekinstrument bespelen, fotografie, etc. Van de Bredanaars beoefent 42% een culturele activiteit, iets meer dan in Muziek maken (instrument bespelen of zingen) en tekenen/schilderen zijn het meest populair. Tabel S9: Uitoefenen culturele activiteiten 1. Tekenen, schilderen, grafisch werk 16% 7. Beeldhouwen, boetseren, sieraden maken 6% 2. Muziekinstrument bespelen 11% 8. Werken met textiel 5% 3. Zingen 10% 9. (Volks)dans, (jazz)ballet 5% 4. Fotografie, film, video 9% 10. Muziek maken op de computer 5% 5. Verhalen/gedichten schrijven 7% 11.Toneel, mime 2% 6. Websites ontwerpen 7% 7

8 Hoger opgeleiden en jongeren oefenen vaker kunstzinnige hobby s uit. Het aantal keer dat mensen een hobby beoefent is lastig aan te geven en loopt sterk uiteen. Culturele activiteiten worden in verenigingsverband, bij een instelling of daarbuiten uitgeoefend. Van alle Bredanaars die een culturele activiteit beoefenen, staat 11% hiervoor ingeschreven bij een instelling voor kunstzinnige vorming en is een kwart lid van een vereniging, club of gezelschap, meestal in Breda. Circa tweederde beoefent de culturele activiteit buiten deze instellingen om. Ouderen zijn relatief vaker lid van een vereniging, club of gezelschap. Hfst 10 Informatiebronnen culturele activiteiten en kortingskaarten Uit de verschillende onderzoeken blijkt dat de rangorde van de gebruikte informatiebronnen in de verschillende gemeenten vrij universeel is. Bredanaars krijgen hun informatie over culturele activiteiten via huis-aan-huisbladen, lokale en regionale kranten, via vrienden en familie en brochures en folders. De internetsites van de culturele instellingen werden als informatiebron voor burgers in twee jaar tijd belangrijker. Tabel S10: Rangorde belang van informatiebronnen culturele activiteiten Breda 2004 Breda 2002 referentie gebieden huis-aan-huisbladen 1 e 1 e 1 e lokale/regionale dagbladen 2 e 2 e 3 e via vrienden, familie, collega s 3 e 3 e 2 e brochures, folders, flyers 4 e 4 e 4 e affiches, uithangborden, posters 5 e 5 e 5 e lokale/regionale tv 6 e 7 e 7 e Uitloper 7 e # # landelijke tv 8 e 8 e 6 e kabelkrant, teletekst 9 e 6 e 9 e internetsites van culturele instellingen 10 e 15 e # # onbekend Van de Bredanaars geeft 16% aan een museumjaarkaart te hebben. Dit is minder dan in 2002 (een kwart). De BredaPas noemen 65-plussers en mensen met een lager inkomen, het CJP uiteraard uitsluitend jongeren. 8

9 1. INLEIDING 1.1 Achtergrond Dit rapport gaat in op de bekendheid en het gebruik van de diverse culturele voorzieningen, instellingen, plekken en festivals en de mate waarin Bredanaars zelf culturele activiteiten ondernemen. De vragen zijn gebaseerd op een landelijke standaardvragenlijst, genaamd Richtlijn CultuurparticipatieOnderzoek (RCO). Deze vragenlijst is inmiddels ook in andere gemeenten afgenomen. Waar mogelijk worden de resultaten met elkaar vergeleken. Tabel 1.1: Steekproefgrootte van de onderzoeken die in dit rapport aan de orde komen Breda Telefonisch 18 jaar en ouder Breda Telefonisch/schriftelijk 15 jaar en ouder Alkmaar Schriftelijk 18 jaar en ouder Arnhem Telefonisch 18 jaar en ouder Almere Schriftelijk 18 jaar en ouder Den Bosch Schriftelijk 15 jaar en ouder Eindhoven Schriftelijk jaar Maastricht Schriftelijk 13 jaar en ouder Nijmegen Face to face 16 jaar en ouder Rotterdam Schriftelijk jaar Tilburg Telefonisch 18 jaar en ouder Hengelo Schriftelijk 18 jaar en ouder Leiden Telefonisch 18 jaar en ouder Utrecht Schriftelijk 18 jaar en ouder 1.2 Indeling rapport Na de onderzoeksverantwoording in hoofdstuk 2 worden de resultaten gepresenteerd in de hoofdstukken drie tot en met tien. Aan de orde komen: Hfst 3: Culturele voorstellingen of voorzieningen Dit hoofdstuk behandelt het bezoek aan vijftien culturele voorstellingen of voorzieningen, zoals theatervoorstellingen, concerten, culturele bijeenkomsten en de bioscoop. Er wordt gekeken welk deel van de Bredanaars deze voorzieningen bezoekt en hoe dit percentage zich verhoudt tot andere steden. Ook komt de bezoekfrequentie aan de orde en wordt gekeken of Bredanaars culturele voorzieningen in hun eigen stad of in een andere stad bezoeken. Hfst 4: Cultureel erfgoed Onder bezoeken aan cultureel erfgoed worden in het Richtlijn CultuurparticipatieOnderzoek verstaan bezoeken aan musea, galeries/ateliers kunstvoorwerpen te bewonderen zijn, het archief (bijvoorbeeld voor stamboomonderzoek of streekgeschiedenis) en bezienswaardige gebouwen (zoals kastelen, kerken en monumenten) of dorpen. Hoofdstuk 4 gaat over het bezoek aan het cultureel erfgoed. Hfst. 5: Uitleenvoorzieningen Dit hoofdstuk gaat over het gebruik van vier Bredase uitleenvoorzieningen (de bibliotheek, videotheek, fonotheek en Artotheek/kunstuitleen) en van het Cultuurpunt. Hfst 6: Culturele instellingen/plekken Vervolgens zijn zeventien Bredase culturele instellingen/plekken aan de respondenten voorgelegd. De respondenten is gevraag of ze deze instellingen in het afgelopen jaar hebben bezocht en zo ja hoe vaak. Ook hebben de bezoekers de instellingen beoordeeld met een rapportcijfer. Hfst 7: Culturele festivals Hoofdstuk 7 behandelt in de eerste paragraaf de bekendheid van en het bezoek aan Bredase culturele festivals. De tweede paragraaf gaat over het bezoek per doelgroep. In 2002 zijn aan de respondenten zeven festivals voorgelegd, in 2004 vijftien. 9

10 Hfst 8: Feesten met optredens In elke stad vinden feesten plaats met optredens van muzikanten, toneelspelers, dansers, cabaretiers of dj/vj s. Dit zijn feesten in eigen kring van familie, collega s en op verenigingen, dus niet algemeen toegankelijke voorstellingen. Dit hoofdstuk geeft een beeld van de bezoeken aan dit soort feesten. Hfst 9: Culturele activiteiten Dit hoofdstuk behandelt eigen hobby s op cultureel vlak. Dit zijn kunstzinninge activiteiten die mensen in hun vrije tijd ondernemen, zoals schilderen, zingen, een muziekinstrument bespelen, fotografie, etc. Ook wordt er gekeken in hoeverre mensen voor één of meerdere hobby s zijn ingeschreven bij een instelling voor kunstzinnige vorming of bij een vereniging. Hfst 10. Informatievoorziening en kortingskaarten Het laatste hoofdstuk gaat in op de informatievoorziening rond culturele activiteiten. De respondenten gaven aan hoe ze doorgaans op de hoogte blijven van de culturele activiteiten. 10

11 2. ONDERZOEKSVERANTWOORDING Opzet De enquête voor het Richtlijn Cultuurparticipatie Onderzoek is deels schriftelijk en deels telefonisch gehouden onder een representatieve steekproef van de inwoners van Breda van 15 jaar of ouder. Het veldwerk van de enquête vond plaats in september en oktober Er is gestart met de schriftelijke enquête en daarna vond de telefonische enquête plaats. In 2002 is de enquête alleen telefonisch gehouden onder een steekproef van Bredase inwoners van 18 jaar en ouder. Steekproef Voor de enquête is een steekproef uit de bevolking getrokken en alle geselecteerde bewoners ontvingen een brief van het college van Burgemeester en Wethouders waarin om hun medewerking is gevraagd. Het onderzoek is zodanig opgezet dat uitspraken op districtsniveau gedaan kunnen worden. Om verantwoorde uitspraken per district te kunnen doen is vooraf gesteld dat per district minimaal 250 personen moeten worden ondervraagd. Voor elk van de vijf districten is een aselecte steekproef getrokken uit alle personen van 15 jaar en ouder die in Breda wonen, exclusief mensen die in een instelling of tehuis verblijven. Bij PTT Telecom zijn de bij die adressen corresponderende telefoonnummers opgevraagd. Respons Omdat het aantal gewenste respondenten per district vooraf is bepaald (minimaal 250 per district), is bij het telefonisch enquêteren doorgegaan tot het gewenste aantal bereikt is. De non-respons bestaat uit personen die weigeren aan het onderzoek deel te nemen of waarmee geen contact te krijgen is, ook niet na minstens drie maal proberen, en uit personen, waarmee moeilijk te communiceren valt vanwege hoge leeftijd of taalproblemen. Weging De districten van Breda zijn qua omvang en leeftijdsopbouw niet gelijk. Om ook uitspraken voor de hele gemeente te kunnen doen, vond een weging plaats. Daartoe zijn per district weegfactoren bepaald naar geslacht en 4 leeftijdscategorieën, te weten jaar, jaar, jaar en 65 jaar en ouder. In dit rapport zijn de tabellen na weging opgenomen. Betrouwbaarheid en nauwkeurigheidsmarges Door middel van het enquêteren van een steekproef van de bevolking zijn niet alleen uitspraken te doen over degenen die geënquêteerd zijn maar ook over de hele populatie waaruit die steekproef is getrokken. In feite moeten de uitspraken van de respondenten (= de steekproef) gelden voor de totale bevolking. Geen enkele steekproef geeft een exacte afspiegeling van de totale bevolking. Op zich is dit geen bezwaar zolang de marge bekend is waarbinnen deze zogenaamde steekproeffout zit. Anders gezegd, het is mogelijk een marge te berekenen rondom de gevonden waarde in de steekproef. Binnen deze zogenaamde nauwkeurigheidsmarge valt de werkelijke waarde voor de totale bevolking. Doorgaans wordt bij het berekenen van deze marges uitgegaan van 95% betrouwbaarheid. Dit betekent dat als het onderzoek 100 maal herhaald wordt, 95 keer een waarde gevonden wordt die in het berekende interval valt. Bijvoorbeeld: Wanneer van de 250 respondenten de helft kiest voor een bepaald antwoord (50% antwoordt bevestigend op een bepaalde vraag), dan is het nauwkeurigheidsinterval in de populatie 6,2%. Dat wil zeggen dat in 95 van de 100 keer de werkelijke waarde in de populatie ligt tussen 43,8% en 56,2%. Antwoordt 90% bevestigend op een bepaalde vraag dan ligt de waarde in de populatie tussen 86,3% en 93,7%. Het nauwkeurigheidsinterval is dan namelijk + of - 3,7%. 11

12 De mate van nauwkeurigheid neemt af naarmate het aantal respondenten kleiner is. Een en ander is van belang wanneer de vraag slechts door een beperkt aantal respondenten is beantwoord of wanneer de resultaten worden uitgesplitst naar een aantal variabelen (bijvoorbeeld district, leeftijd, geslacht of gezinssituatie) waardoor er per onderverdeling een geringer aantal respondenten resteert. In dit rapport staan de gevonden percentages na weging en niet de daarbij horende nauwkeurigheidsintervallen. Dit zou het rapport onleesbaar maken. Wel is altijd aangegeven op welk absoluut aantal respondenten de verdeling is gebaseerd. Met behulp van de navolgende tabel kunnen de bijbehorende marges worden afgelezen. In deze tabel staat in welke mate de werkelijke percentages in de populatie kunnen afwijken (plus of min het vermelde percentage) van die bij de respondenten van de enquête. Een voorbeeld ter verduidelijking bij de volgende tabel. Bij een N van 300 (aantal respondenten) en een antwoordpercentage van 20% is de marge plus of min 4,5%, dat wil zeggen dat het werkelijke percentage in de populatie ligt tussen 15,5% en 24,5%. Figuur 1. Nauwkeurigheidsmarges bij verschillende steekproefgrootte uitgaande van een betrouwbaarheidsmarge van 95% 3 Aantal respondenten N 5% of 95% 10% of 90% 20% of 80% 30% of 70% 40% of 60% 50% 50 6,0 8,3 11,1 12,7 13,6 13,9 75 4,9 6,8 9,1 10,4 11,1 11, ,3 5,9 7,8 9,0 9,6 9, ,0 4,2 5,5 6,3 6,8 6, ,5 3,4 4,5 5,2 5,5 5, ,1 2,9 3,9 4,5 4,8 4, ,9 2,6 3,5 4,0 4,3 4, ,7 2,4 3,2 3,7 3,9 4, ,6 2,2 3,0 3,4 3,6 3, ,5 2,1 2,8 3,2 3,4 3, ,4 2,0 2,6 3,0 3,2 3, ,4 1,9 2,5 2,8 3,0 3, ,1 1,5 2,0 2,3 2,5 2,5 Bron: Onderzoek en Informatie 12

13 3. CULTURELE VOORSTELLINGEN Dit hoofdstuk gaat over het bezoek aan vijftien culturele voorstellingen of voorzieningen, zoals theatervoorstellingen, concerten, culturele bijeenkomsten en bioscoop. Er wordt gekeken welk deel van de Bredanaars deze voorzieningen bezoekt en hoe dit percentage zich verhoudt tot andere gemeenten. Ook komt de bezoekfrequentie aan de orde en wordt ook gekeken of Bredanaars culturele voorzieningen in eigen stad of ergens anders bezoeken. 3.1 Bezoek culturele voorstellingen/voorzieningen Evenals in 2002 heeft driekwart van de Bredanaars de afgelopen 12 maanden één of meer culturele voorstellingen of voorzieningen bezocht. De bioscoop is veruit het meest populair. Ruim de helft van de Bredanaars is in het afgelopen jaar één of meer keer naar de film geweest. Vergeleken met de resultaten van het onderzoek in 2002 valt op dat (verschil 4% of meer): - meer Bredanaars jazz/bluesconcerten, popconcerten en dance- en houseparty s bezochten; - minder Bredanaars klassieke muziekconcerten bezochten; - het gemiddeld aantal bezochte typen culturele voorstellingen gelijk bleef. Vergeleken met andere (middel)grote steden bezoeken: - relatief wat meer Bredanaars jazz/blues concerten, concerten van pop- en wereldmuziek, musicals en cabaret; - relatief wat minder Bredanaars films en concerten met klassieke muziek. Vergeleken met de andere gebieden ligt Breda met 2,4 iets boven het gemiddelde wat betreft het aantal verschillende type voorstellingen dat per inwoner wordt bezocht. Tabel 3.1: Bezoek culturele voorstellingen en voorzieningen (% bezocht in afgelopen 12 maanden) Breda 2002 Breda 2004 Totaal referentiegebieden Alkmaar Arnhem Almere Den Bosch Eindhoven Maastricht Nijmegen Rotterdam Tilburg Hengelo Leiden Utrecht Gem. aantal bezochte typen 2,4 2,4 2,2 2,4 2,4 1,9 2,6 2,3 2,7 2,7 2,0 3,0 # # # Film in bioscoop of filmhuis 50% 54% 60% 54% 63% 65% 57% 56% 60% 70% 57% 65% 45% 60% 66% Pop- en wereldmuziek 25% 30% 26% 25% 29% 20% 30% 26% 22% 32% 23% 36% 18% 22% 33% Cabaret of kleinkunst 30% 27% 23% 24% 23% 15% 33% 20% 21% 25% 16% 32% 16% 18% 27% Musical 25% 25% 20% 21% 19% 24% 25% 21% 21% 17% 19% 26% 14% 17% 26% Toneelvoorstelling 25% 22% 24% 22% 25% 18% 29% 21% 30% 25% 18% 29% 15% 23% 28% Jazz/bluesconcert 12% 17% 11% 16% 8% 7% 16% 11% 10% 11% 6% 15% 7% 7% 18% Cultuurhistorische activiteiten*) # 15% # # # # # # # # # # # # # Kooruitvoering 14% 12% 14% 16% 16% 6% 15% 12% 20% 21% 11% 16% 11% 11% 18% Concert klassieke muziek 16% 12% 16% 15% 15% 8% 15% 13% 18% 20% 15% 22% 9% 16% 25% Harmonie, fanfare of brassb. 12% 11% 9% 8% 8% 3% 10% 13% 17% 7% 3% 15% 7% 5% # Ballet- dansvoorstelling 11% 10% 11% 11% 14% 8% 13% 11% 14% 13% 9% 12% 7% 9% 14% Dance-/houseparty 4% 9% 9% 10% 8% 8% 10% 8% 10% 13% 12% 10% 4% 5% 14% Opera of operette 7% 6% 7% 8% 5% 3% 7% 7% 14% 7% 5% 8% 5% 5% 12% Literaire bijeenkomst 4% 5% 5% 5% 4% 2% 5% 3% 6% 7% 4% 6% 3% 3% 10% Lezing kunst/kunstgesch. 4% 5% 5% 4% 6% 4% 5% 4% 8% 7% 3% 5% 2% 4% # Geen van deze voorstellingen 25% 23% 24% # 25% 20% 16% 25% 18% 16% 25% 15% 34% # 20% Bron: Motivaction en gemeentes (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # niet gevraagd of onbekend bij Motivaction leverancier van RCO-cijfers *) cultuurhistorische activiteiten worden niet bij het totaal meegerekend, omdat ze niet tot het RCO behoren 13

14 3.2 Bezoekfrequentie per culturele voorziening De verschillende culturele voorstellingen worden door de betreffende bezoekers per type voorstelling gemiddeld circa 2-3 keer per jaar bezocht. Belangrijkste uitzondering zijn de bezoekers aan de bioscoop die gemiddeld genomen bijna zes keer per jaar gaan. In de tabel staat een bandbreedte van de resultaten van de referentiegebieden. Er wordt gewerkt met een bandbreedte omdat deze vraag aan een kleinere steekproef is gesteld, namelijk alleen aan de betreffende bezoekers. De gevonden bezoekfrequenties in Breda zijn vergelijkbaar met de landelijke cijfers. Het aantal keer dat bezoekers van klassieke muziek, pop- en wereldmuziek, kooruitvoeringen, dance- en houseparty s en harmonie/fanfare voorstellingen bezoeken ligt iets lager. Tabel 3.2: Gemiddeld jaarlijks aantal bezoeken aan culturele voorstellingen van een bezoeker per type Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. (tussen haakjes percentage bezoekers) referentiegebieden Gemiddeld* 2,8 2,6 2,5-3,4 Film in bioscoop of filmhuis (54%) 5,8 5,5 4,8-7,2 Lezing kunst/kunstgesch. (3%) 2,8 3,5 3,0-3,7 Dance-/houseparty (9%) 4,1 3,2 4,1-7,9 Literaire bijeenkomst (5%) 4,4 3,2 2,6-3,3 Concert klassieke muziek (12%) 2,5 2,6 2,8-3,8 Pop- en wereldmuziek (30%) 3,1 2,4 2,6-3,3 Toneelvoorstelling (22%) 2,7 2,3 2,3-2,6 Cabaret of kleinkunst (27%) 2,3 2,2 2,1-2,5 Jazz/bluesconcert (17%) 2,4 2,2 1,8-2,9 Cultuurhistorische activiteit (15%) # 2,2 # Ballet- dansvoorstelling (10%) 1,7 1,9 1,8-2,2 Opera of operette (6%) 1,8 1,8 1,6-2,0 Harmonie, fanfare of brassb. (11%) 1,8 1,8 1,9-2,7 Kooruitvoering (12%) 2,5 1,8 2,2-2,4 Musical (25%) 1,7 1,6 1,5-1,6 Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt * alle typen tellen even zwaar, # onbekend 14

15 3.3 Totaal bezoek aan culturele voorstellingen per inwoner De Bredanaar gaat gemiddeld 7,1 keer per jaar naar een culturele voorstelling, minder dan in Omdat bioscoopbezoek een groot deel van het bezoek bepaalt, wordt het totale bezoek aan culturele voorstellingen hier gepresenteerd met en zonder de bezoeken aan de bioscoop. Tabel 3.3a: Bezoekfrequentie culturele voorstellingen alle Bredanaars (incl. en excl. bioscoop) Incl. bioscoop Excl. bioscoop Gemiddeld 7,5 7,1 4,6 4,1 0 keer 25% 23% 33% 31% 1 keer 8% 9% 12% 14% 2-3 keer 12% 12% 17% 19% 4-5 keer 12% 10% 12% 10% 6-10 keer 18% 21% 13% 16% keer 16% 17% 10% 6% keer 8% 6% 3% 3% 51 keer of meer 1% 1% 0% 0% TOTAAL 100% 100% 100% 100% Als het gemiddeld aantal bezoeken per inwoner van Breda wordt vergeleken met dat van de referentiegebieden, zitten vrijwel alle voorzieningen binnen de bandbreedte. Tabel 3.3b: Gemiddeld aantal bezoeken (zonder bioscoop en cultuurhistorische activiteiten) aan culturele voorstellingen per inwoner van de stad Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. referentiegebieden Totaal (zonder bioscoop) 4,6 4,1 3,7-6,5 Pop- en wereldmuziek (30%) 0,8 0,7 0,7-1,1 Cabaret of kleinkunst (26%) 0,7 0,6 0,4-0,6 Toneelvoorstelling (22%) 0,7 0,5 0,5-0,8 Jazz/bluesconcert (17%) 0,3 0,4 0,1-0,3 Musical (25%) 0,4 0,4 0,3-0,4 Dance-/houseparty (8%) 0,1 0,3 0,3-0,5 Concert klassieke muziek (12%) 0,4 0,3 0,4-1,0 Harmonie, fanfare of brassb. (11%) 0,2 0,2 0,2-0,3 Ballet- dansvoorstelling (10%) 0,2 0,2 0,2-0,3 Literaire bijeenkomst (5%) 0,2 0,2 0,1-0,2 Kooruitvoering (12%) 0,4 0,2 0,3-0,5 Opera of operette (6%) 0,1 0,1 0,1-0,2 Lezing kunst/kunstgesch. (3%) 0,1 0,1 0,1-0,3 Niet meegenomen Film in bioscoop of filmhuis (53%) 2,9 3,0 2,6-4,4 Cultuurhistorische activiteit (15%) # 0,3 # Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # onbekend 15

16 3.4 Aandeel van bezoeken aan culturele voorstellingen in Breda De meeste bezoeken aan culturele voorstellingen zijn in Breda zelf. Wel is er onderscheid per voorstelling. Zo bezoeken Bredanaars literaire bijeenkomsten, jazz/bluesconcerten en kooruitvoeringen meestal in Breda, terwijl bezoekers van popconcerten en musicalvoorstellingen deze ook ergens anders bezoeken. Bredanaars bezoeken dance- en houseparty s net zo vaak buiten als in Breda. Vergeleken met andere (middel)grote steden: - bezoeken Bredanaars vrijwel alle culturele voorstellingen vaker in de eigen stad dan de gemiddelde bewoner van de andere referentiegebieden; - Bredanaars vaker ergens anders naar een film en een dance- en houseparty vergeleken met de bewoners in de referentiegebieden. - Tabel 3.4a: Aandeel van bezoeken aan culturele voorstellingen in eigen stad Breda 2002 Breda 2004 Totaal referentiegebieden Alkmaar Arnhem Almere Den Bosch Eindhoven Maastricht Nijmegen Rotterdam Tilburg Hengelo Leiden Literaire bijeenkomst 86% 89% 70% 46% 50% 33% 73% 74% 93% 85% 92% 87% 73% 65% Jazz/bluesconcert 84% 87% 70% 59% 62% 54% 83% 81% 80% 60% 77% 77% 64% 70% Kooruitvoering 84% 84% 73% 58% 75% 50% 78% 75% 83% 79% 77% 88% 66% 74% Harmonie, fanfare of brassb. 87% 82% 70% 58% 62% 56% 67% 76% 91% 65% 70% 76% 77% 72% Cabaret of kleinkunst 78% 81% 71% 62% 78% 54% 76% 74% 82% 67% 71% 73% 72% 71% Toneelvoorstelling 81% 78% 72% 61% 76% 61% 77% 73% 86% 69% 81% 72% 69% 67% Ballet- dansvoorstelling 81% 77% 66% 47% 89% 50% 69% 78% 83% 67% 66% 79% 56% 46% Film in bioscoop of filmhuis 75% 72% 77% 61% 97% 65% 88% 92% 81% 87% 90% 88% 22% 81% Lezing kunst/kunstgesch. 77% 71% 71% 52% 83% 40% 82% 78% 90% 72% 81% 82% 35% 84% Cultuurhistorische activiteit # 70% # # # # # # # # # # # # Opera of operette 70% 69% 51% 45% 40% 16% 63% 74% 79% 51% 63% 67% 39% 19% Concert klassieke muziek 73% 66% 64% 47% 80% 20% 65% 83% 80% 73% 82% 80% 43% 48% Pop- en wereldmuziek 58% 55% 48% 37% 59% 21% 36% 50% 45% 54% 69% 73% 42% 46% Musical 59% 51% 38% 24% 32% 19% 40% 52% 55% 36% 63% 41% 31% 20% Dance-/houseparty 46% 49% 53% 35% 50% 47% 56% 56% 65% 63% 75% 54% 42% 39% Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # onbekend 16

17 Tabel 3.4b Bezoek aan culturele voorstellingen en aandeel bezoek in eigen stad naar rangorde* Film Pop- wereldmuziek Cabaret/kleinkunst bezoek eigen stad bezoek eigen stad bezoek eigen stad 1 e Nijmegen Arnhem Tilburg Tilburg Den Bosch Maastricht 2 e Almere Eindhoven Nijmegen Rotterdam Tilburg Breda 3 e Tilburg Rotterdam Breda Arnhem Breda Arnhem 4 e Arnhem Den Bosch Den Bosch Breda Nijmegen Den Bosch 5 e Leiden Tilburg Arnhem Nijmegen Alkmaar Eindhoven 6 e Maastricht Nijmegen Eindhoven Eindhoven Arnhem Tilburg 7 e Den Bosch Leiden Alkmaar Leiden Maastricht Hengelo 8 e Rotterdam Maastricht Rotterdam Maastricht Eindhoven Leiden 9 e Eindhoven Breda Leiden Hengelo Leiden Rotterdam 10 e Alkmaar Almere Maastricht Alkmaar Hengelo Nijmegen 11 e Breda Alkmaar Almere Den Bosch Rotterdam Alkmaar 12 e Hengelo Hengelo Hengelo Almere Almere Almere Musical Toneelvoorstelling Jazz/bluesconcert** Bezoek eigen stad bezoek eigen stad bezoek eigen stad 1 e Tilburg Rotterdam Maastricht Maastricht Breda Breda 2 e Den Bosch Den Bosch Den Bosch Rotterdam Alkmaar Eindhoven 3 e Breda Maastricht Tilburg Breda Tilburg Maastricht 4 e Almere Eindhoven Arnhem Den Bosch Eindhoven Rotterdam 5 e Alkmaar Tilburg Nijmegen Arnhem Nijmegen Tilburg 6 e Eindhoven Breda Leiden Eindhoven Maastricht Leiden 7 e Maastricht Nijmegen Alkmaar Tilburg Arnhem Hengelo 8 e Arnhem Arnhem Breda Hengelo Almere Arnhem 9 e Rotterdam Hengelo Eindhoven Nijmegen Hengelo Nijmegen 10 e Leiden Alkmaar Almere Leiden Leiden Alkmaar 11 e Nijmegen Leiden Rotterdam Alkmaar Rotterdam Almere 12 e Hengelo Almere Hengelo Almere * Utrecht: niet meegenomen, bezoek in eigen stad niet gevraagd ** Den Bosch: niet meegenomen, bezoek aan jazz- en bluesconcert in eigen stad niet gevraagd Breda staat op de eerste plaats, zowel voor bezoek aan jazz/bluesconcerten als bezoek in de eigen stad aan deze concerten. Ook worden cabaret- en kleinkunstvoorstellingen door Bredanaars relatief vaak bezocht en meer (dan in andere gemeenten) in de eigen stad. Filmbezoek scoort relatief laag bij de inwoners van Breda vergeleken bij andere steden. In navolgende grafiek wordt het bezoekgedrag van Bredanaars vergeleken met de referentiegebieden voor wat betreft bezoek aan culturele voorstellingen. 17

18 Grafiek 3.4 Mate van belangstelling van Bredanaars voor culturele voorstellingen en de mate van bezoek aan culturele voorstellingen in en buiten de eigen gemeente t.o.v. referentiegebieden 0,5 meer eigen gemeente musical 0,25 w einig belangstelling toneel 0-0,5-0,25 0 0,25 0,5 film pop cabaret jazz veel belangstelling -0,25-0,5 meer naar elders 18

19 3.5 Motieven om culturele voorstellingen buiten Breda te bezoeken Eén op de drie culturele voorstellingen die Bredanaars bezoeken vindt buiten Breda plaats. De meest genoemde reden hiervoor is dat de voorstelling niet in Breda komt. Grafiek 3.5: Redenen om voorstellingen buiten Breda te bezoeken (als % van mensen die voorstellingen buiten Breda bezoeken) voorstelling kwam niet in Breda 71% leuk om ook eens elders voorstelling te bezoeken 23% toen voorstelling in Breda kwam, had ik geen gelegenheid 6% in Breda voorstelling uitverkocht 6% ander theater voldoet technisch beter 6% ander theater gezelliger/meer sfeer/intiemer 6% in Breda voorstelling duurder 3% anders 20% 19

20 3.6 Frequentie en bezoek culturele voorstellingen naar doelgroep Onderstaande tabel gaat in op het bezoek aan culturele voorstellingen per doelgroep. Jongeren, inwoners uit het Centrum en de Bredanaars met een hogere opleiding bezoeken vaker culturele voorstellingen. Jongeren gaan relatief vaker naar een film, een popconcert, dance- en houseparty of cabaret, 45-plussers gaan relatief vaker naar een concert met klassieke muziek, uitvoering van een koor, opera, fanfare of een lezing over kunst. Er is een verband tussen leeftijd, inkomensniveau en opleiding met cultuurparticipatie. Tabel 3.6: Frequentie en bezoek culturele voorstellingen naar doelgroepen Gemiddeld aantal bezochte voorstellingen per inwoner Film in bioscoop of filmhuis Pop- en wereldmuziek Cabaret of kleinkunst Musical Toneelvoorstelling Jazz/bluesconcert Cultuurhistorische activiteit Concert klassieke muziek Kooruitvoering Harmonie, fanfare of brassband Ballet- dansvoorstelling Dance-/houseparty Opera of operette Literaire bijeenkomst Lezing kunst/kunstgeschiedenis Geen culturele voorstelling TOTAAL 7,1 54% 30% 27% 25% 22% 17% 15% 12% 12% 11% 10% 9% 6% 5% 3% 23% District Centrum 11,2 72% 45% 40% 26% 28% 30% 21% 13% 10% 9% 10% 19% 7% 4% 5% 10% Noord-Oost 6,3 48% 27% 27% 22% 16% 15% 10% 10% 8% 8% 8% 8% 4% 2% 3% 29% Zuid-Oost 7,4 50% 30% 25% 27% 22% 20% 17% 15% 14% 13% 10% 9% 10% 7% 2% 25% Zuid-West 7,1 56% 29% 29% 27% 24% 17% 15% 12% 12% 10% 9% 8% 5% 6% 4% 23% Noord-West 5,8 57% 31% 22% 24% 20% 11% 13% 10% 11% 11% 9% 7% 2% 3% 2% 18% Geslacht Man 7,3 56% 29% 27% 20% 20% 20% 15% 12% 13% 11% 8% 10% 6% 4% 3% 20% Vrouw 6,9 52% 32% 26% 30% 23% 15% 14% 12% 11% 10% 11% 7% 6% 6% 3% 25% Leeftijd in jaren DOELGROEP ,4 85% 40% 27% 25% 25% 14% 11% 5% 5% 8% 10% 34% 2% 2% 3% 6% ,5 85% 43% 31% 26% 22% 17% 12% 7% 5% 7% 9% 27% 1% 1% 2% 6% ,8 60% 44% 30% 28% 21% 17% 14% 8% 9% 8% 13% 6% 5% 2% 2% 13% ,7 46% 23% 28% 29% 24% 20% 22% 19% 19% 16% 9% 2% 9% 11% 4% 29% 65 e.o. 3,5 15% 2% 13% 15% 18% 13% 10% 14% 14% 12% 7% 1% 8% 5% 4% 51% Huish.samenstelling alleen (< 45) 12,9 80% 61% 46% 32% 34% 29% 18% 12% 9% 12% 7% 30% 5% 1% 6% 6% (echt)paar (< 45) 9,6 77% 48% 39% 32% 16% 19% 16% 9% 4% 4% 9% 16% 7% 1% 1% 4% gezin(>=1volw.+ >=1kind) 7,3 64% 35% 26% 26% 24% 16% 13% 10% 11% 10% 12% 10% 3% 4% 2% 16% (echt)paar (>=45) 5,0 29% 12% 23% 21% 21% 17% 18% 19% 20% 16% 7% 1% 11% 8% 5% 37% alleen (>=45) 4,8 27% 13% 14% 21% 15% 15% 12% 10% 10% 8% 9% 1% 4% 10% 4% 48% Inkomen in euro <= ,5 48% 23% 19% 22% 17% 17% 11% 6% 6% 9% 10% 16% 3% 2% 3% 32% ,1 48% 27% 23% 20% 16% 18% 14% 9% 9% 7% 8% 8% 5% 5% 3% 31% ,7 42% 22% 24% 25% 16% 13% 12% 10% 6% 12% 8% 3% 2% 8% 1% 31% ,8 62% 36% 31% 30% 24% 18% 20% 16% 18% 15% 13% 6% 7% 6% 4% 14% >= ,1 68% 42% 42% 35% 30% 27% 22% 20% 18% 11% 15% 6% 14% 5% 3% 7% Opleiding Lager 3,8 31% 17% 14% 15% 12% 9% 8% 4% 6% 9% 5% 8% 3% 2% 1% 44% Middelbaar 6,5 52% 30% 22% 25% 20% 16% 14% 10% 11% 10% 8% 9% 5% 4% 3% 23% Hoger 9,6 69% 38% 39% 31% 29% 24% 19% 18% 16% 12% 15% 9% 8% 9% 4% 9% 20

21 4. CULTUREEL ERFGOED Tot het cultureel erfgoed behoren volgens het RCO musea, galeries/ateliers waar men kunstvoorwerpen kan bewonderen, het archief (bijvoorbeeld voor stamboomonderzoek of streekgeschiedenis) en bezienswaardige gebouwen (zoals monumenten, kastelen en kerken) en dorpen. Dit hoofdstuk behandelt het bezoek aan het cultureel erfgoed door Bredanaars. 4.1 Bezoek cultureel erfgoed Evenals in 2002 bezocht zes op de tien Bredanaars in de afgelopen 12 maanden één of meer voorzieningen die vallen onder de noemer cultureel erfgoed, vooral bezoeken aan musea en bezienswaardige gebouwen/dorpen. Vergeleken met twee jaar geleden bezoeken meer Bredanaars bezienswaardige gebouwen/dorpen. Vergeleken met andere (middel)grote steden bezoeken Bredanaars minder vaak een museum, galerie of atelier. Tabel 4.1: Bezoek cultureel erfgoed (% bezocht in afgelopen 12 maanden) Breda 2002 Breda 2004 Totaal referentiegebieden Alkmaar Arnhem Almere Den Bosch Eindhoven Maastricht Nijmegen Rotterdam Tilburg Hengelo Leiden Beziensw. gebouwen/dorpen 40% 47% 44% 42% 36% 36% 60% 45% 59% 53% 39% 33% 41% 36% Museum 41% 39% 41% 35% 46% 26% 43% 37% 44% 60% 37% 31% 28% 62% Galerie/atelier 19% 19% 23% 22% 19% 16% 29% 23% 32% 28% 20% 21% 20% 24% Archief 7% 7% 5% 4% 4% 2% 7% 4% 5% 8% 4% 9% 2% 5% Geen van deze 42% 40% 41% # 41% 54% 30% 43% 31% 27% 48% # 51% # Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # niet gevraagd of onbekende RCO-cijfers 4.2 Bezoekfrequentie cultureel erfgoed De verschillende typen cultureel erfgoed worden door de betreffende bezoekers gemiddeld circa 2-4 keer bezocht. De gevonden bezoekfrequenties van de Bredanaar liggen in vergelijking met de referentiegebieden globaal genomen iets onder het gemiddelde. Tabel 4.2: Gemiddeld aantal jaarlijkse bezoeken aan culturele erfgoed van een bezoeker per type Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. (tussen haakjes % bezoekers) referentiegebieden Beziensw. gebouwen/dorpen (47%) 4,5 4,1 5,3-6,2 Museum (39%) 3,3 3,1 3,1-3,7 Galerie/atelier (19%) 4,2 2,6 3,0-5,0 Archief (7%) 2,1 2,3 3,2-4,8 Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt Vergeleken met 2002 nam het aantal bezoeken van Bredanaars aan galerie/atelier sterk af. 21

22 4.3 Totaal bezoek aan cultureel erfgoed per inwoner Uit het voorgaande kan berekend worden dat Bredanaars gemiddeld bijna vier keer per jaar een bezoek brengen aan een voorziening die behoort tot het cultureel erfgoed. Dit is iets lager dan het gemiddelde van de referentiegebieden. Dit wordt niet zozeer veroorzaakt door het aantal bezoekers, maar vooral door het geringere aantal bezoeken per jaar per bezoeker. Tabel 4.3: Gemiddeld aantal bezoeken aan cultureel erfgoed per inwoner van de stad Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. referentiegebieden Totaal 4,1 3,8 4,4-6,2 Beziensw.gebouwen/dorpen 1,8 1,9 2,3-2,7 Museum 1,4 1,2 1,3-2,0 Galerie/atelier 0,8 0,5 0,7-1,2 Archief 0,1 0,2 0,1-0,3 Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt 4.4 Aandeel bezoek cultureel erfgoed in Breda Vergeleken met bewoners van andere steden gaat de gemiddelde Bredase museumbezoeker vaker naar een museum buiten de eigen woonplaats. Dit geldt ook voor het bezoek aan een galerie en/of atelier. Driekwart van de bezoekers aan een archief blijft hiervoor in Breda. Tabel 4.4: Aandeel bezoek cultureel erfgoed in eigen stad (% bezocht in afgelopen 12 maanden) Breda 2002 Breda 2004 Totaal referentiegebieden Alkmaar Arnhem Almere Den Bosch Eindhoven Maastricht Nijmegen Rotterdam Tilburg Hengelo Leiden GEMIDDELD 42% 41% 42% 28% 61% 15% 53% 40% 51% 42% 56% # 15% 61% Beziensw. gebouwen/dorpen 38% 38% 33% 23% 50% 9% 42% 23% 40% 31% 40% 39% 10% 51% Museum 35% 35% 47% 29% 65% 6% 52% 47% 57% 44% 69% 74% 14% 65% Galerie/atelier 52% 46% 55% 33% 68% 46% 71% 58% 59% 45% 64% 71% 26% 63% Archief 83% 72% 59% 45% 75% 5% 76% 59% 83% 82% 57% # 18% 86% Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # niet gevraagd of onbekende RCO-cijfers Op basis van bovenstaande tabel is in de volgende figuur het bezoek van Bredanaars aan cultureel erfgoed in beeld gebracht. 22

23 Grafiek 4.4 Mate van belangstelling van Bredanaars voor cultureel erfgoed en de mate van bezoek aan cultureel erfgoed in en buiten de eigen gemeente t.o.v. referentiegebieden 0,5 meer eigen gemeente 0,25 w einig belangstelling 0 bezienswaardige gebouwen -0,5-0,25 0 0,25 0,5 veel belangstelling galerie/ ateliers -0,25 museum -0,5 meer naar elders 23

24 4.5 Bezoek cultureel erfgoed naar doelgroep Bredanaars met een hogere opleiding en hoger inkomen bezoeken aanzienlijk vaker cultureel erfgoed vergeleken met andere Bredanaars. Tabel 4.5: Percentage bezoekers cultureel erfgoed naar doelgroepen Museum Galerie/ atelier Archief Bezienswaardigheden/ gebouwen Geen bezocht TOTAAL 39% 19% 7% 47% 40% District Centrum 46% 28% 7% 58% 27% Noord-Oost 29% 12% 6% 41% 49% Zuid-Oost 43% 20% 7% 48% 38% Zuid-West 40% 24% 8% 45% 42% Noord-West 39% 14% 5% 49% 39% Geslacht man 41% 19% 9% 48% 37% vrouw 38% 19% 5% 46% 43% Leeftijd in jaren DOELGROEP % 15% 11% 44% 41% % 17% 9% 45% 39% % 18% 3% 47% 40% % 25% 9% 53% 34% 65 e.o. 31% 13% 6% 40% 52% Huish.samenstelling alleen (< 45) 44% 28% 4% 57% 30% (echt)paar (< 45) 42% 17% 5% 48% 35% gezin(>=1volw.+ >=1kind) 38% 18% 7% 45% 41% (echt)paar (>=45) 41% 21% 10% 51% 39% alleen (>=45) 32% 17% 2% 38% 52% Inkomen in euro <= % 15% 5% 36% 53% % 12% 5% 40% 51% % 14% 5% 42% 42% % 24% 9% 59% 28% >= % 29% 7% 60% 26% Opleiding lager 20% 8% 6% 30% 60% middelbaar 36% 16% 4% 45% 44% hoger 53% 28% 9% 59% 25% 24

25 5. GEBRUIK UITLEENVOORZIENINGEN Dit hoofdstuk behandelt het bezoek van vijf Bredase uitleenvoorzieningen, de bibliotheek, videotheek, fonotheek, Artotheek/kunstuitleen en het Cultuurpunt. De eerst vier voorzieningen staan in het RCO. 5.1 Gebruik uitleenvoorzieningen en Cultuurpunt Van de gevraagde uitleenvoorzieningen wordt het meest gebruik gemaakt van de bibliotheek en de videotheek. Het valt op dat in 2004 veel meer mensen gebruik maken van de videotheek en minder van de bibliotheek dan twee jaar tevoren. Tabel 5.1: Gebruik enkele uitleenvoorzieningen (% bezocht in afgelopen 12 maanden) Breda 2002 Breda 2004 Totaal referentiegebieden Alkmaar Arnhem Almere Den Bosch Eindhoven Maastricht Nijmegen Rotterdam Tilburg Leiden Bibliotheek 48% 43% 45% 44% 42% 43% 35% 37% 41% 54% 42% 56% 53% Videotheek 35% 42% 43% 43% 39% 52% 30% 40% 40% 48% 45% 45% 50% Fonotheek 5% 5% 7% 6% 8% # 8% 5% 9% 8% 6% 8% 4% Artotheek/ kunstuitleen 4% 2% 3% 2% 2% # 3% 3% 2% 3% 2% 3% 7% Cultuurpunt* # 7% # # # # # # # # # # # Geen van dezen 37% 35% 37% # # # 44% 36% 39% 27% 37% # # Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt * niet meegenomen in totaal, # niet gevraagd/onbekend Met de resultaten van het gebruik van de bibliotheek wijkt Breda nauwelijks af van het gemiddelde van de referentiegebieden. Grafiek 5.1 Gebruik bibliotheek (% bezocht in afgelopen 12 maanden) Tilburg Nijmegen Leiden Alkmaar Almere Breda R'dam Arnhem Maastricht Eindhoven Den Bosch % 25

26 5.2 Frequentie gebruik uitleenvoorzieningen en Cultuurpunt De gevonden frequenties over het gebruik van de uitleenvoorzieningen zijn voor Breda vergelijkbaar met de landelijke gemiddelden. Alleen het gebruik van de videotheek lijkt gemiddeld iets lager te liggen, maar dit kan mede veroorzaakt worden doordat Breda dit jaar relatief veel gebruikers van de videotheek kent (zie tabel 5.1). Dit kunnen relatief wat vaker bezoekers zijn geweest die maar een enkele keer van de videotheek gebruik maken. Tabel 5.2: Gemiddeld jaarlijks aantal bezoeken aan uitleenvoorzieningen van een bezoeker per type Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. referentiegebieden Bibliotheek 14,7 12,2 10,7-19,7 Videotheek 10,2 9,4 10,5-16,5 Fonotheek 8.8 8,6 4,9-11,2 Artotheek/ kunstuitleen 2,1 2,9 2,8-4,1 Cultuurpunt # 4,3 # Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt # niet gevraagd of onbekend bij Motivaction 5.3 Totaal gebruik uitleenvoorzieningen per inwoner Vergeleken met twee jaar geleden liep het gebruik van uitleenvoorzieningen in Breda iets terug. Dit komt vooral door terugloop in gebruik van bibliotheek. Vergeleken met de referentiegebieden scoort Breda net iets lager dan gemiddeld. Tabel 5.3: Gemiddeld aantal bezoeken aan uitleenvoorzieningen per inwoner van de stad Breda 2002 Breda 2004 Bandbreedte gemid. referentiegebieden Totaal 11,1 9,7 8,9-17,3 Bibliotheek 7,0 5,3 4,3-9,5 Videotheek 3,6 3,9 4,1-6,7 Fonotheek 0,4 0,4 0,4-0,9 Artotheek/ kunstuitleen 0,1 0,1 0,1-0,2 Niet in totaal meegenomen Cultuurpunt # 0.3 Bron: Motivaction en gemeenten (voor cijfers referentiegebieden), bewerkt 26

27 5.4 Frequentie en gebruik uitleenvoorzieningen naar doelgroep Jongeren, hoger opgeleiden, hogere inkomens en gezinnen maken relatief vaker gebruik van de onderscheiden uitleenvoorzieningen. Vooral de videotheek kent een duidelijk leeftijdsprofiel van de gebruikers. Het zijn vooral de jongeren die gebruik maken van de videotheek, 45-plussers gebruiken deze nauwelijks. Het percentage vrouwen dat van de bibliotheek gebruik maakt ligt belangrijk hoger dan het percentage mannen. Tabel 5.4: % Bezoekers uitleenvoorzieningen naar doelgroep Bibliotheek Videotheek Fonotheek/ Artotheek/ Geen van Cultuurpunt Muziek-uitl. Kunstuitl. deze TOTAAL 43% 42% 5% 2% 7% 35% District Centrum 41% 54% 4% 3% 10% 29% Noord-Oost 38% 37% 6% 1% 4% 40% Zuid-Oost 49% 41% 4% 0% 8% 30% Zuid-West 43% 43% 6% 3% 6% 36% Noord-West 40% 43% 4% 2% 5% 37% Geslacht man 39% 43% 5% 2% 5% 35% vrouw 48% 41% 4% 2% 8% 33% Leeftijd in jaren DOELGROEP % 79% 3% 0% 6% 11% % 78% 3% 1% 5% 13% % 55% 6% 2% 5% 22% % 22% 6% 3% 11% 47% 65 e.o. 33% 6% 2% 1% 5% 63% Huish.samenstelling alleen (< 45) 32% 65% 2% 4% 9% 23% (echt)paar (< 45) 33% 73% 5% 2% 2% 18% gezin(>=1volw.+ >=1kind) 53% 53% 6% 2% 7% 23% (echt)paar (>=45) 42% 12% 3% 1% 9% 53% alleen (>=45) 30% 13% 3% 0% 3% 66% Inkomen in euro <= % 43% 3% 1% 8% 42% % 34% 4% 1% 3% 48% % 27% 5% 0% 5% 40% % 47% 7% 3% 10% 23% >= % 48% 6% 4% 7% 27% Opleiding lager 25% 27% 2% 0% 3% 59% middelbaar 43% 43% 4% 1% 7% 33% hoger 54% 50% 7% 3% 8% 21% 27

28 6. CULTURELE INSTELLINGEN/PLEKKEN Vervolgens zijn zeventien Bredase culturele instellingen/plekken aan de respondenten voorgelegd. Aan de respondenten is gevraagd of zij deze instellingen in het afgelopen jaar bezochten en zo ja, hoe vaak. Ook beoordeelden de bezoekers de instelling/plek met een rapportcijfer. 6.1 Bezoek culturele instellingen/ plekken Driekwart van de Bredanaars bezocht de afgelopen 12 maanden één of meer van onderstaande culturele instellingen/plekken. Het Chassé Theater is met 52% bezoek veruit het meest favoriet, op afstand gevolgd door de Grote Kerk en de culturele programma s in de Bibliotheek. Vergeleken met 2002 valt de toename bij Chassé Cinema op. Grafiek 6.1: Bezoek culturele instellingen/plekken Chassetheater 56% 52% Grote Kerk Bibliotheek, als cult.voorz. 34% 32% 31% Chasse Cinema Mezz Breda's museum Waalse Kerk Nieuwe Veste Beyerd Biermuseum 20% 23% 17% 19% 15% 17% 13% 14% 12% 13% 10% 10% 9% Academie St. Joost Paulusmuseum Kunstsalon Copacabana Lokaal 01 4% 4% 3% 3% 2% 2% 3% 2% 2002 Poppentheater Muzipo 1% 2% Nieuw Brabantse Kunststichting 1% 1% 2004 Gebouw F 1% 1% 0% 25% 50% 75% 6.2 Frequentie bezoek culturele instellingen/plekken Het Chassé Theater wordt niet alleen het meest bezocht maar ook relatief frequent (samen met Nieuwe Veste en Chassé Cinema). De culturele voorzieningen in de bibliotheek worden het meest frequent bezocht. Mogelijk komt dit omdat veel mensen toch al veel in de bibliotheek komen. Voor bijna alle onderscheiden instellingen/plekken zijn bezoek en bezoekfrequentie in 2004 lager dan in Tabel 6.2: Frequentie bezoek culturele instellingen/plekken (in afgelopen 12 mnd door bezoekers) Chassétheater 3,7 3,5 Grote Kerk 2,0 1,8 Bibliotheek, als culturele voorziening # 10,8 Chassé Cinema 3,8 3,6 Mezz # 2,2 Breda s museum 1,7 1,5 Waalse Kerk 1,9 2,0 Nieuwe Veste 3,5 4,6 Beyerd 1,7 1,6 Biermuseum 2,1 1,5 Academie St. Joost 2,9 2,6 Paulusmuseum 1,4 1,4 Kunstsalon Copacabana 2,2 1,7 Lokaal 01 3,6 1,8 Poppentheater Muzipo 4,5 2,2 Nieuw Brabantse Kunststichting 3,0 1,8 Gebouw F # 1,5 28