Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam

Transcriptie

1 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam In opdracht van: Provincie Noord-Holland Projectnummer: Museumles Rijksmuseum, fotograaf Edwin van Eis (2013) Anne Huijzer Stefan Zuurbier Carine van Oosteren Willem Bosveld Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 300 Telefoon Postbus 658, 1000 AR Amsterdam Amsterdam, december 2014

2 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Inhoud Inleiding 3 1 Het aanbod van cultuur in de MRA MRA Almere Amstelveen Amsterdam Haarlem Haarlemmermeer Hilversum Purmerend Velsen Zaanstad 16 2 Cultuurparticipatie in de MRA Meerderheid heeft belangstelling voor kunst en cultuur Meeste bezoek aan bioscoop in MRA MRA-bewoners bereid ver te reizen voor voorstelling Museum populairst van culturele instellingen Minderheid MRA-bewoners bezocht bibliotheek Meerderheid mist geen culturele voorzieningen Weinig creatieve activiteiten in verenigingsverband ondernomen Vooral 65-plussers actief op cultureel erfgoed Een derde heeft bibliotheekabonnement Bezoekersstromen 30 3 Cultuurparticipatie naar grote gemeenten Almere Amstelveen Amsterdam Haarlem Haarlemmermeer Hilversum Purmerend Velsen Zaanstad 85 4 Samenvatting en conclusies 91 MRA-bewoners over het algemeen geïnteresseerd in cultuur 91 Onderzoeksvragen 92 Bijlage 1 Vragenlijst 95 Bijlage 2 Open antwoorden 99 2

3 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Inleiding In 2006 heeft Bureau Onderzoek en Statistiek in opdracht van zeven gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) een onderzoek uitgevoerd naar de cultuurparticipatie en de bezoekersstromen in de regio (Regio Amsterdam in beeld 2006 Cultuurparticipatie in de regio). In 2009 heeft O+S voor de vijfde keer de cultuurparticipatie in Noord-Holland onderzocht in opdracht van de provincie. Recenter, in 2013, heeft DSP onderzoek gedaan naar de staat van de Noord-Hollandse culturele infrastructuur. In aanvulling op dat laatste onderzoek heeft de provincie het onderzoek naar de bezoekersstromen in de MRA laten herhalen, om zo goed inzicht te krijgen in de recente deelname aan cultuur en de bezoekersstromen. Het gaat daarbij om de gemeenten Almere, Amstelveen, Amsterdam, Haarlem, Haarlemmermeer, Hilversum, Purmerend, Velsen en Zaanstad, de MRA als geheel en indien van toepassing daarbuiten. De vragen die in het huidige onderzoek beantwoord zijn, zijn de volgende: Wat is de deelname van de bevolking in de MRA aan cultuur in de eigen gemeente en daarbuiten? Mist men bepaalde culturele voorzieningen in de eigen gemeente en hoe ver is men bereid te reizen voor cultuur? Onderzoeksopzet Het veldwerk was gericht op een minimale netto respons van MRA bewoners, waarbij respondenten telefonisch, face-to-face en via online panels werden benaderd. Omdat de telefonische benadering veelal respondenten met een Nederlandse achtergrond oplevert, zijn respondenten met een allochtone (Marokkaanse, Turkse en Surinaamse) achtergrond face-to-face benaderd. Ook zijn er respondenten van zeven grote gemeenten via de online panels van deze gemeenten benaderd. De gemeente Haarlemmermeer beschikte niet meer over een online panel, daarom zijn voor deze gemeente meer respondenten telefonisch benaderd. De gemeente Almere heeft recent zelf onderzoek gedaan naar cultuurparticipatie. Daarom wordt in de paragraaf van Almere gebruik gemaakt van hun eigen data. In totaal hebben er respondenten aan het onderzoek meegedaan, waarvan 1755 via de panels, 989 telefonisch en 252 face-to-face (zie tabel 1). 3

4 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Tabel 1 Ongewogen respons naar geslacht, velwerkmethode, leeftijd, etniciteit en grote gemeenten aantal mannen vrouwen onbekend 8 panel telefonisch 989 face-to-face jaar jaar leeftijd onbekend 40 autochtonen westerse allochtonen 219 niet-westerse allochtonen 310 etniciteit onbekend 13 Amstelveen 403 Amsterdam 233 Haarlem 212 Haarlemmermeer 197 Hilversum 513 Purmerend 213 Velsen 196 Zaanstad 681 overige gemeenten 348 totaal Weging Om representatieve uitspraken te kunnen doen zijn de gegevens van de respondenten gewogen. Door middel van weging komt de samenstelling van de groep respondenten meer overeen met de samenstelling van de bevolking in de MRA. Het oordeel van groepen die oververtegenwoordigd zijn in het onderzoek wordt minder zwaar meegeteld en het oordeel van groepen die ondervertegenwoordigd zijn worden zwaarder meegeteld. Dit is zodanig gedaan dat er betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. Er is gewogen op leeftijd en etniciteit. Ook zijn de grote gemeenten gewogen op aantal inwoners, zodat gemeenten met veel inwoners ook meer gewicht krijgen. De resultaten in dit hoofdstuk geven een beeld van de mening van de MRA-bewoners. Daarnaast is er een correctie toegepast op veldwerkmethode (panel, telefonisch of faceto-face), omdat de respondenten uit het panel zijn oververtegenwoordigd in dit onderzoek. De panelleden wegen dus minder zwaar mee in het onderzoek. 4

5 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Leeswijzer In het eerste hoofdstuk komt het aanbod van culturele instellingen in de MRA aan de orde. In hoofdstuk twee wordt de cultuurparticipatie in de gehele MRA besproken. Er is onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen inwoners van de MRA, zoals bewoners uit een stedelijk gebied en bewoners uit een landelijk gebied. 1 Daarnaast zijn de bezoekersstromen van de negen grote gemeenten in de MRA in beeld gebracht. In het derde hoofdstuk wordt de cultuurparticipatie uitgesplitst naar de negen grote gemeenten van de MRA. 1 De volgende gemeenten vormen samen het stedelijk gebied in de MRA: Zaanstad, Hilversum, Amstelveen, Amsterdam, Purmerend, Haarlem, Haarlemmermeer, Velsen, Almere, Lelystad. De overige MRA-gemeenten zijn tot landelijk gebied gerekend. 5

6 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1 Het aanbod van cultuur in de MRA Cultuur is een aanjager van bedrijvigheid en gericht op het beleven van kunst en cultureel erfgoed. Uit het LISA kunnen de vestigingen worden geselecteerd die aan cultuur gerelateerd zijn. 2 Hiermee wordt het aanbod cultuur in 2014 bij benadering in kaart gebracht. De deelnemende gemeenten hebben dit waar nodig aangevuld met in het LISA ontbrekende vestigingen. De gegevens zijn verwerkt in kaarten. 3 Het aanbod van cultuur in het gebied van de MRA is divers. Om een vergelijkbaar beeld te schetsen van het aanbod per gemeente is gekozen voor een beperking tot een aantal SBI-codes. Op postcodeniveau is het aantal vestigingen voor de volgende SBI-codes bepaald. Festivals zijn niet opgenomen in het aanbod van cultuur, omdat deze vaak tijdelijk zijn en niet te herleiden zijn tot SBI-codes. 4 SBI-code Omschrijving vertoning van films, bioscopen theaters en schouwburg evenementenhallen openbare bibliotheek Kunstuitleencentra overige culturele uitleencentra en openbare archieven musea kunstgaleries en expositieruimten Het beeld dat hierdoor ontstaat van het aanbod van cultuur is niet meer dan een benadering. Dit aanbod is door iedere gemeente aangevuld met door LISA niet-vermelde culturele voorzieningen. Niet alle gemeenten slaagden er in op korte termijn zo n overzicht aan te leveren. 2 Het LISA staat voor Landelijk Informatiesysteem Arbeidsplaatsen en Vestigingen. 3 In de vorige uitgave (Regio Amsterdam in beeld 2006) werden de gegevens van de kaarten gebaseerd op de grootte van het werkgelegenheid van de culturele instelling. 4 biedt zicht op het festivalaanbod in de provincie Noord-Holland. 6

7 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 1.1 MRA Figuur 1.1 Het aanbod van culturele voorzieningen voor de MRA, 2014 bioscoop theater evenementenhal bibliotheek kunstuitleen overige uitleen/archief museum galerie bron: LISA/bewerking O+S Het aanbod van cultuur in de MRA is grotendeels geconcentreerd in Amsterdam. Hier bevinden zich de meeste en de grootste bioscopen, theaters, schouwburgen en concertgebouwen, evenementenhallen, openbare bibliotheken, kunstuitleencentra, galeries en musea. Met deze ruime sortering en veelheid aan voorzieningen vervult Amsterdam niet alleen een lokale, maar ook regionale en in sommige opzichten zelfs een (inter)nationale functie. Andere grote gemeenten in MRA-verband, zoals Almere, Amstelveen, Haarlem, Haarlemmermeer, Purmerend en Zaanstad beschikken ook over culturele voorzieningen maar dit aanbod is beperkter, veelal geconcentreerd in het centrum. 7

8 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1.2 Almere Het aanbod van cultuur is geconcentreerd in Almere Stad. Hier bevinden zich onder andere een vestiging van de openbare bibliotheek, de schouwburg Almere, musea zoals Museum de Paviljoens, Theater de Metropole en Utopia. De bibliotheken in Almere Buiten en Almere Haven zorgen voor een spreiding van bibliotheken binnen Almere. Figuur 1.2 Culturele voorzieningen in Almere, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 8

9 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 1.3 Amstelveen Het aanbod van cultuur van Amstelveen is geconcentreerd in het centrum. Hier zijn onder andere het Cobra Museum, een vestiging van de Amstelland Bibliotheek en Schouwburg Amstelveen te vinden. Figuur 1.3 Culturele voorzieningen in Amstelveen, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 9

10 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1.4 Amsterdam Het aanbod van cultuur in Amsterdam bevindt zicht met name in de Amsterdamse binnenstad. Theater en poppodia zoals het Muziektheater Amsterdam, het concertgebouw, de Melkweg en Paradiso zijn gelegen in het centrum van Amsterdam. Grote musea zoals het Rijksmuseum, het Van Gogh, het Stedelijk Museum en Diamant Museum Amsterdam liggen buiten de binnenstad, aan het Museumplein. Het Film Instituut Nederland ligt als grote culturele voorziening in Amsterdam Noord. In Amsterdam Zuid- Oost is sinds 2012 het Ziggo Dome geopend. Dit is nu naast het Heineken Music Hall, Pathé en de Bijlmer Parktheater een van de grote voorzieningen in Amsterdam Zuid-Oost Figuur 1.4 Culturele voorzieningen in Amsterdam, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 10

11 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 1.5 Haarlem Het aanbod van cultuur is ook in Haarlem geconcentreerd in het centrum van de stad. Hier zijn onder andere de Toneelschuur, Stadsschouwburg Haarlem, Philharmonie Haarlem, het Teylers Museum en het Frans Hals Museum gevestigd. Buiten het centrum zijn er voornamelijk bibliotheken en musea te vinden. Figuur 1.5 Culturele voorzieningen in Haarlem, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 11

12 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1.6 Haarlemmermeer Hoofddorp heeft met de Bibliotheek Haarlemmermeer, Cinemeerse, Theater het Oude Raadhuis en Schouwburg de Meerse het hoogste aanbod van cultuur. Het CRASH museum, Kunst in de Polder, Museum De Cruquius en het Fort bij Vijfhuizen zijn gevestigd aan de rand van Haarlemmermeer. Figuur 1.6 Culturele voorzieningen in Haarlemmermeer, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 12

13 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 1.7 Hilversum Het aanbod van culturele voorzieningen in Hilversum is vooral gelegen in de buurt van het centraal station Hilversum, het centrum. Het Goois Museum, JT Hilversum Euro, de Openbare Bibliotheek Hilversum en SBK Kunstuitleen Gooi en Eemland zijn onder andere in deze wijk te vinden. In de Noordwestelijke Villawijk ligt de Stichting Omroep Muziek en de Stichting Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Figuur 1.7 Culturele voorzieningen in Hilversum, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 13

14 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1.8 Purmerend Het aanbod van cultuur in Purmerend is geconcentreerd in de wijk Gors. Deze ligt net buiten het centrum van Purmerend. Hier zijn de bioscopen, de openbare bibliotheek en het Waterlands Archief gevestigd. In het centrum ligt het theater de Purmaryn. Figuur 1.8 Culturele voorzieningen in Purmerend, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 14

15 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 1.9 Velsen Het aanbod van cultuur is in gemeente Velsen geconcentreerd in IJmuiden. Hier zijn de Bibliotheek Velsen, de Stadsschouwburg Velsen, het Witte Theater en IJmuider Zee- en Havenmuseum gevestigd. De Ruïne van Brederode is gelegen in Santpoort-Zuid. Figuur 1.9 Culturele voorzieningen in Velsen, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 15

16 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1.10 Zaanstad Het aanbod van cultuur is geconcentreerd in Zaandam. Hier zijn de openbare bibliotheek, het Zaantheater, Zaans Filmtheater De Fabriek, het Czaar Peterhuisje, een bioscoop en stichting Albert Heijn Erfgoed gevestigd. Het Zaans Museum, het molenmuseum en een filiaal van de bibliotheek zorgen voor enige spreiding van de culturele voorzieningen. Figuur 1.10 Culturele voorzieningen in Zaanstad, 2014 bron: LISA/bewerking O+S 16

17 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 2 Cultuurparticipatie in de MRA In dit hoofdstuk wordt gekeken naar de cultuurparticipatie van MRA-inwoners, op basis van een onderzoek onder bewoners. In de vragenlijst is aan bewoners onder meer gevraagd wat zij het afgelopen jaar op het gebied van cultuur hebben gedaan. Er wordt ook een onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen respondenten in de MRA, op basis van leeftijd, geslacht, etniciteit en opleidingsniveau. Verder zal er worden ingegaan op de verschillen tussen stedelijk gebied en landelijk gebied. 2.1 Meerderheid heeft belangstelling voor kunst en cultuur Twee derde (67) van de ondervraagde inwoners van de MRA is geïnteresseerd in kunst en cultuur (figuur 2.1). Een vijfde heeft enigszins interesse in kunst en cultuur en 12 heeft geen interesse. Met name hoogopgeleiden, vrouwen en respondenten met een allochtone westerse herkomst en jarigen hebben belangstelling voor kunst en cultuur. Figuur 2.1 Heeft u over het algemeen belangstelling voor kunst en cultuur in uw vrije tijd? niet-westerse allochtonen westerse allochtonen autochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid vrouw man 65 jaar en ouder 50 t/m 64 jaar 35 t/m 49 jaar 18 t/m 34 jaar stedelijk gebied landelijk gebied totaal MRA ja enigszins nee Inwoners uit de MRA zijn vooral geïnteresseerd in muziek, 92 geeft aan hier interesse in te hebben (figuur 2.2). Jongere mensen zijn meer geïnteresseerd in film dan 65-plussers. Daarnaast zijn 50-plussers meer geïnteresseerd in literatuur, theater en musea dan jongere mensen. 17

18 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.2 Kunt u van de volgende onderwerpen aangeven of u daarin wel of niet geïnteresseerd bent? (naar leeftijd) muziek film musea theater literatuur 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder MRA Hoogopgeleiden zijn het meest geïnteresseerd in kunst en cultuur. Op bijna alle onderwerpen scoren zij hoger dan middelbaar- en laagopgeleiden. Ze zijn het meest geïnteresseerd in muziek, film en musea (figuur 2.3). Figuur 2.3 Kunt u van de volgende onderwerpen aangeven of u daarin wel of niet geïnteresseerd bent? (naar opleidingsniveau) muziek film musea MRA hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid theater literatuur

19 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Respondenten uit het stedelijk gebied van de MRA zijn iets meer geïnteresseerd in cultuur dan respondenten die in een meer landelijk gebied wonen. Vrouwen zijn meer geïnteresseerd in literatuur en theater dan mannen. Tot slot hebben respondenten met een westerse achtergrond meer interesse in musea dan respondenten met een andere achtergrond. 2.2 Meeste bezoek aan bioscoop in MRA Gemiddeld zijn MRA-inwoners het afgelopen jaar elf keer naar een voorstelling of concert geweest (tabel 2.4). 18 t/m 34-jarigen gaan het vaakst naar een voorstelling of concert, maar verder is er weinig verschil in leeftijd. Daarnaast gaan hoogopgeleiden vaker dan laagopgeleiden. De bioscoop wordt het meest bezocht, twee derde is hier het afgelopen jaar geweest (figuur 2.5). Gemiddeld zijn MRA-bewoners het afgelopen jaar tien keer naar de bioscoop geweest. Een derde is naar een toneelvoorstelling geweest en een op de tien heeft een circus bezocht. Hoogopgeleiden gaan vaker naar voorstellingen dan laagopgeleiden, dit geldt voor alle soorten voorstellingen en concerten. Tabel 2.4 Gemiddeld aantal bezoeken aan voorstellingen en concerten 18 t/m 34 jaar t/m 49 jaar 9 50 t/m 64 jaar jaar en ouder 9 man 11 vrouw 11 autochtonen 10 westerse allochtonen 12 niet-westerse allochtonen 12 laagopgeleid 7 middelbaar opgeleid 11 hoogopgeleid 13 landelijk gebied 10 stedelijk gebied 11 MRA 11 19

20 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.5 Bezoek aan voorstellingen en concerten in het afgelopen jaar bioscoop toneelvoorstelling festival popconcert cabaret klassieke muziek musical dans/ballet jazz/blues circus opera Vijfenzestigplussers zijn het vaakst naar opera en een klassieke muziekvoorstelling geweest, jongere mensen gaan hier minder vaak naar toe. Jongere mensen hebben op hun beurt vaker een cabaretvoorstelling, popconcert, festival en bioscoop bezocht. Respondenten met een allochtone westerse achtergrond gaan vaker naar voorstellingen dan respondenten met een andere achtergrond. Vrouwen zijn vaker naar een toneelvoorstelling en een dans/balletvoorstelling geweest dan mannen en inwoners uit een stedelijk gebied hebben vaker een festival bezocht dan inwoners uit een landelijk gebied. De helft (54) van de respondenten heeft zijn of haar laatste bezoek aan een concert of een voorstelling gecombineerd met iets eten in een café of restaurant (figuur 2.6). Negenentwintig procent heeft dit bezoek nergens mee gecombineerd. Hoog- en middelbaaropgeleiden hebben hun laatste bezoek aan een voorstelling of concert vaker gecombineerd met iets eten of drinken in een horecagelegenheid dan laagopgeleiden. Laagopgeleiden hebben hun laatste bezoek iets vaker gecombineerd met winkelen dan hoogopgeleiden. 20

21 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 2.6 Combinatie laatste bezoek aan een voorstelling of concert met een andere activiteit iets eten in een café, restaurant (horeca) iets drinken in een café, restaurant (horeca) winkelen anders nergens mee gecombineerd Ruim de helft (56) van de ondervraagde MRA-bewoners bezocht hun laatste voorstelling met z n tweeën (figuur 2.7). Veertig procent bezocht deze met een grotere groep en 4 ging alleen. Respondenten van Nederlandse afkomst gaan vaker met z n tweeën, respondenten met een niet-westerse achtergrond en jonge mensen gaan juist vaker met een grotere groep. Hoe ouder men is, hoe vaker men alleen naar een voorstelling gaat. Figuur 2.7 Bezocht u deze laatste voorstelling alleen of met anderen? 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid stedelijk gebied landelijk gebied MRA alleen met z'n tweeën met een grotere groep 21

22 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 2.3 MRA-bewoners bereid ver te reizen voor voorstelling Aan de respondenten is gevraagd hoe ver zij bereid zijn te reizen voor een voorstelling en een tentoonstelling. Zij konden dit aangeven in uren of in kilometers. Gemiddeld in de MRA zijn respondenten bereid 1,8 uur of 125 kilometer te reizen voor een voorstelling. Uit de bezoekersstromen (zie paragraaf 2.10 van dit hoofdstuk) blijkt dan ook dat voorstellingen ook vaak elders in Nederland bezocht worden. Laagopgeleiden zijn het minst bereid om ver te reizen voor een voorstelling die ze graag willen zien, namelijk 1,4 uur of 30 kilometer. Mannen zijn bereid langer te reizen dan vrouwen en stadsbewoners zijn bereid verder te reizen dan bewoners uit landelijk gebied. Voor een tentoonstelling is men gemiddeld 1,7 uur of 85 kilometer bereid te reizen. Hoogopgeleiden zijn bereid verder te reizen voor een tentoonstelling dan laagopgeleiden. Vijfenzestigplussers zijn bereid minder ver te reizen voor een voorstelling of tentoonstelling dan jongere mensen. 2.4 Museum populairst van culturele instellingen Vijfenvijftig procent van de MRA-inwoners heeft het afgelopen jaar een museum bezocht (figuur 2.8). Hoogopgeleiden en respondenten met een westerse allochtone achtergrond hebben het vaakst een museum bezocht (beide 69). Laagopgeleiden bezoeken het minst vaak een museum (32). Figuur 2.8 Bezoek aan museum 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid stedelijk gebied landelijk gebied MRA Een vijfde heeft de afgelopen 12 maanden een galerie of atelier bezocht (figuur 2.9). Galerieën of ateliers zijn minder populair dan musea. Vijftigplussers brengen hier iets vaker een bezoek aan dan jongere mensen. Respondenten met een allochtone westerse 22

23 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam achtergrond en hoogopgeleiden hebben het vaakst een galerie of atelier bezocht (respectievelijk 32 en 29). Figuur 2.9 Bezoek aan een galerie/atelier 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid stedelijk gebied landelijk gebied MRA Eenenveertig procent van de ondervraagden uit de MRA heeft de afgelopen 12 maanden een monumentaal gebouw bezocht (figuur 2.10). Hoogopgeleiden doen dit het vaakst. MRA-bewoners uit een stedelijk gebied zijn iets vaker naar een monumentaal gebouw geweest dan MRA-bewoners uit een landelijk gebied (43 tegenover 35). Figuur 2.10 Bezoek aan een monumentaal gebouw 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid stedelijk gebied landelijk gebied MRA

24 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Zesenveertig procent van de ondervraagden heeft het laatste bezoek aan een culturele instelling gecombineerd met iets drinken in een restaurant of een café, 42 met iets eten (figuur 2.11). Dit is minder vaak dan bij een voorstelling of concert. Een bezoek aan een culturele instelling wordt daarentegen weer vaker gecombineerd met winkelen (18 tegenover 8). Figuur 2.11 Heeft u uw laatste bezoek aan een culturele instelling gecombineerd met één van de volgende andere activiteiten? iets drinken in een café, restaurant (horeca) iets eten in een café, restaurant (horeca) winkelen anders nergens mee gecombineerd De helft (53) van de respondenten bezocht de laatste culturele instelling met z n tweeën (figuur 2.12). Negendertig procent bezocht deze met een grotere groep en 8 ging alleen. Respondenten van niet-westerse herkomst gingen vaker met een grotere groep dan respondenten van andere herkomst. Dit geldt ook voor jarigen. Hoe ouder men is, hoe vaker men alleen naar een culturele instelling gaat. Culturele instellingen worden iets vaker alleen bezocht dan voorstellingen. Figuur 2.12 Bezocht u deze laatste culturele instelling alleen of met anderen? 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid stedelijk gebied landelijk gebied MRA alleen met z'n tweeën met een grotere groep 24

25 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 2.5 Minderheid MRA-bewoners bezocht bibliotheek Negenendertig procent van de MRA-inwoners heeft het afgelopen jaar een bibliotheek binnen de eigen gemeente bezocht en 8 buiten de eigen gemeente (figuur 2.13). Hoogopgeleiden, vrouwen en respondenten met een allochtone westerse achtergrond hebben iets vaker een bezoek gebracht aan een bibliotheek dan (respectievelijk) laagopgeleiden, mannen en respondenten met een Nederlandse achtergrond. Laagopgeleiden en 65-plusseres gaan het minst vaak naar de bibliotheek. Figuur 2.13 Bezoek aan bibliotheek binnen en buiten de eigen gemeente 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw landelijk gebied stedelijk gebied hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen MRA totaal bibliotheek binnen eigen gemeente bibliotheek buiten eigen gemeente Drie procent van de ondervraagden heeft het afgelopen jaar een bezoek gebracht aan een artotheek of een kunstuitleen binnen de eigen gemeente (figuur 2.14). Hoogopgeleiden hebben hier iets vaker een bezoek aan gebracht dan laagopgeleiden en mensen uit een stedelijk gebied iets vaker dan mensen uit een landelijk gebied. 25

26 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.14 Bezoek aan artotheek/kunstuitleen binnen en buiten de eigen gemeente 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw landelijk gebied stedelijk gebied hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen MRA totaal artotheek binnen eigen gemeente artotheek buiten eigen gemeente 2.6 Meerderheid mist geen culturele voorzieningen Zeventien procent van de ondervraagde MRA-inwoners geeft aan bepaalde culturele voorzieningen te missen binnen de eigen gemeente (figuur 2.15). Er zijn hierin geen grote verschillen tussen verschillende groepen respondenten. Figuur 2.15 Mist u bepaalde culturele voorzieningen in uw gemeente? 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid landelijk gebied stedelijk gebied MRA ja nee weet niet 26

27 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Aan de respondenten die aangaven culturele voorzieningen te missen binnen de eigen gemeente is gevraagd welke culturele voorzieningen zij missen. Deze respondenten zouden graag meer bioscopen en meer theaters in hun gemeente willen zien (figuur 2.16). Bioscopen worden voornamelijk in Amstelveen gemist en poppodia in Zaanstad. Hoewel Hilversum over een aantal theaters beschikt, geven sommige bewoners aan een theater te missen. Figuur 2.16 Welke culturele voorzieningen mist u in uw eigen gemeente? 2.7 Weinig creatieve activiteiten in verenigingsverband ondernomen Achtentwintig procent van de ondervraagden heeft zich het afgelopen jaar bezig gehouden met fotografie, film of video, maar niet in verenigingsverband (figuur 2.17). Twee procent heeft dit wel in verenigingsverband gedaan. Zingen wordt het vaakst in verenigingsverband gedaan, 7 van de ondervraagden heeft het afgelopen jaar in verenigingsverband gezongen. Figuur 2.17 Kunt u voor de volgende creatieve activiteiten aangeven of u deze de afgelopen 12 maanden in uw vrije tijd in verenigingsverband heeft gedaan? fotografie, film, video tekenen, schilderen zingen muziekinstrument bespelen dans, volksdans, ballet textiele werkvormen verhalen, gedichten schrijven beeldhouwen, boetseren muziek maken op de computer websites ontwerpen leesclub toneel, mime ja, in verenigingsverband ja, maar niet in verenigingsverband nee 27

28 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 2.8 Vooral 65-plussers actief op cultureel erfgoed Zeven procent van de ondervraagde MRA-inwoners is actief op het terrein van cultureel erfgoed (figuur 2.18). Hiermee wordt bijvoorbeeld vrijwilligerswerk bij een monument of vereniging bedoeld, of het uitvoeren van archeologisch of stamboomonderzoek. Vooral 65-plussers zijn actief binnen het cultureel erfgoed (14). Figuur 2.18 Bent u actief op het gebied van cultureel erfgoed? 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid landelijk gebied stedelijk gebied MRA ja nee weet niet Van de 7 respondenten die bezig zijn met cultureel erfgoed zegt een kwart zich bezig te houden met het behoud van een monument, een kwart met een historische vereniging en 17 met stamboomonderzoek (figuur 2.19). Respondenten die ergens anders actief zijn noemen bijvoorbeeld een museum. Figuur 2.19 Op welk gebied van cultureel erfgoed bent u actief? (meerdere antwoorden mogelijk) behoud van monument historische vereniging, historisch genootschap, oudheidkamer genealogisch onderzoek (stamboomonderzoek) amateurarcheologie anders

29 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 2.9 Een derde heeft bibliotheekabonnement Eenendertig procent van de ondervraagde MRA-inwoners bezit een bibliotheekabonnement en 27 heeft een museumkaart (figuur 2.20). Negenendertig procent heeft geen enkel abonnement. Vijftigplussers bezitten vaker een museumkaart dan jongere mensen. De stadspas wordt vaker gebruikt door respondenten van niet-westerse herkomst dan door respondenten van andere herkomst. Mensen uit een landelijk gebied hebben minder vaak een abonnement dan stadsbewoners. Hoogopgeleiden zijn vaker in het bezit van een museumkaart dan middelbaar- en laagopgeleiden. Figuur 2.20 Welke van de onderstaande abonnementen/kaarten bezit u? (meerdere antwoorden mogelijk) Bibliotheekabonnement Museumkaart Andere pas/kaart Bioscooppas Stadspas CJP (cultureel jongerenpaspoort) AUB-abonnement Cultureel Kunstzinnige Vorming (CKV-bonnen of CKV-pas) Ik heb geen abonnementen/kaarten Acht procent van de ondervraagde MRA-inwoners werkt in de kunst- of cultuursector of volgt een studie in die richting (figuur 2.21). Hoogopgeleiden doen dit iets vaker dan gemiddeld. 29

30 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.21 Werkt of studeert u in de kunst- of cultuursector? 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder man vrouw autochtonen westerse allochtonen niet-westerse allochtonen hoogopgeleid middelbaar opgeleid laagopgeleid landelijk gebied stedelijk gebied MRA Bezoekersstromen In dit onderzoek is niet alleen gevraagd naar cultuurparticipatie in de eigen gemeente, maar ook daarbuiten. Aan de respondenten is per soort voorstelling gevraagd hoe vaak ze hiervoor in hun eigen gemeente bleven en hoe vaak ze hiervoor naar een van de volgende gemeenten gingen: Almere Amstelveen Amsterdam Haarlem Haarlemmermeer Hilversum Purmerend Velsen Zaanstad Allereerst is gekeken naar het bezoek in de eigen gemeente als percentage van het totale bezoek (tabel 2.22). Van de respondenten binnen een bepaalde gemeente is per voorstelling en instelling gekeken hoeveel procent van het totale aantal bezoeken binnen de gemeentegrenzen plaatsvindt. Respondenten uit Amsterdam blijven vaak in de stad om een voorstelling of instelling te bezoeken, terwijl respondenten uit Haarlemmermeer bijna altijd hun eigen gemeente verlaten voor een bezoek hieraan. In 2006 bleven meer inwoners van Haarlemmermeer in hun eigen gemeente voor voorstellingen en instellingen. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat in 2006 alleen panelleden zijn 30

31 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam ondervraagd en dit jaar niet, vanwege de opheffing van het panel van de gemeente Haarlemmermeer. Tabel 2.22 Bezoek in de eigen gemeente als percentage van totale bezoek, 2014 Almere Amstelveen Amsterdam Haarlem Haarlemmermeer Hilversum Purmerend Velsen Zaanstad toneelvoorstelling cabaretvoorstelling popconcert jazz/bluesconcert klassieke muziekvoorstelling musical opera ballet/dansvoorstelling circus bioscoop festival museum galerie/atelier monumentaal gebouw In de figuren 2.23 t/m 2.36 zijn de bezoekersstromen per voorstelling en instelling weergeven. De bezoekersstromen laten zien hoeveel procent van het totale bezoek naar een andere gemeente gaat voor een bepaalde voorstelling. Zo vindt 29 van het totale bezoek van Amsterdammers aan een toneelvoorstelling buiten Amsterdam plaats, waarvan 10 in Zaanstad en 8 elders in Nederland. Stromen kleiner dan 5 zijn niet weergegeven omdat de figuren anders onleesbaar worden. Omwille van de leesbaarheid zijn net als in 2006 de pijlen voor de bezoekersstromen met bestemming elders in Nederland naar het zuiden gericht. Dit wil niet zeggen dat het gebied ten noorden van de MRA geen bezoekers ontvangt. Samenvatting bezoekersstromen Net als in 2006 is Amsterdam voor bijna alle voorstellingen de meest populaire bestemming. Alleen voor musicals gaan MRA-bewoners iets vaker naar een andere plaats in Nederland dan naar Amsterdam. Ook dit was in 2006 het geval. In Amsterdam is dan ook het grootste cultuuraanbod in de MRA (zie hoofdstuk 1). Maar er wordt ook gebruik gemaakt van de voorzieningen in andere gemeenten binnen de MRA. Voor toneelvoorstellingen, cabaret, popconcerten, klassieke muziekvoorstellingen, jazz/bluesconcerten, dansvoorstellingen, circus, bioscopen, musea, galeries en monumentale gebouwen gaan MRA-bewoners ook naar Haarlem. Het gaat dan voornamelijk om bewoners uit de gemeenten Velsen en Haarlemmermeer. In vergelijking met 2006 lijkt Haarlem iets populairder te zijn geworden voor deze voorstellingen. Dit kan te maken hebben met de heropening van de Stadsschouwburg in 2008 en de opening van Pathé Haarlem in

32 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Tot slot zijn MRA-bewoners ook bereid om elders in Nederland naar voorstellingen te gaan. Dit geldt voor alle voorstellingen, maar vooral voor jazz/bluesconcerten, festivals en musicals. Musicals worden wel iets vaker in Amsterdam bezocht dan in Figuur 2.23 Bezoekersstromen toneelvoorstelling, 2014 Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.24 Bezoekersstromen cabaretvoorstelling, 2014 Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 32

33 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 2.25 Bezoekersstromen popconcert, 2014 Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.26 Bezoekersstromen jazz/bluesconcert, 2014 Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 33

34 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.27 Bezoekersstromen klassieke muziekvoorstelling Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.28 Bezoekersstromen musical Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 34

35 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 2.29 Bezoekersstromen opera Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.30 Bezoekersstromen ballet/dansvoorstelling Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 35

36 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.31 Bezoekersstromen circus Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.32 Bezoekersstromen bioscoop Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 36

37 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 2.33 Bezoekersstromen festival Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.34 Bezoekersstromen museum Purmerend Zaanstad Velsen Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 37

38 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.35 Bezoekersstromen galerie/atelier Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland Figuur 2.36 Bezoekersstromen monumentaal gebouw Purmerend Velsen Zaanstad Amsterdam Almere Hilversum Rest van Nederland 38

39 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam 3 Cultuurparticipatie naar grote gemeenten In dit hoofdstuk wordt ingezoomd op de cultuurparticipatie in een aantal grote gemeenten in de MRA. Het gaat om de gemeenten Almere, Amstelveen, Amsterdam, Haarlem, Haarlemmermeer, Hilversum, Purmerend, Velsen en Zaanstad. 3.1 Almere Voor deze paragraaf zijn de data gebruikt van het onderzoek naar cultuurparticipatie dat de gemeente Almere zelf recent heeft uitgevoerd 5. Daarom zal deze paragraaf er anders uitzien dan die van de andere gemeenten. Ook is er hierdoor niet altijd een vergelijking mogelijk met de MRA. In totaal hebben respondenten uit Almere aan dit onderzoek meegedaan (tabel 3.1). Ongeveer de helft van de respondenten is afkomstig uit het panel van de gemeente Almere, de andere helft is willekeurig benaderd om de vragenlijst online in te vullen. Weging Om representatieve uitspraken te kunnen doen heeft de gemeente Almere de gegevens van de respondenten gewogen. Door middel van weging komt de samenstelling van de groep respondenten meer overeen met de samenstelling van de bevolking in Almere. Het oordeel van groepen die oververtegenwoordigd zijn in het onderzoek wordt minder zwaar meegeteld en het oordeel van groepen die ondervertegenwoordigd zijn wordt zwaarder meegeteld. Dit is zodanig gedaan dat er betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. De gemeente Almere heeft de data gewogen op stadsdeel, leeftijd, geslacht en etniciteit. 5 Bron: O&S Almere

40 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Tabel 3.1 Ongewogen respons naar geslacht, leeftijd en etniciteit aantal mannen 750 vrouwen 845 geslacht onbekend 9 18 t/m 24 jaar t/m 44 jaar t/m 64 jaar leeftijd onbekend 39 autochtone afkomst 1022 allochtone afkomst 522 etniciteit onbekend 60 Totaal 1604 Een derde van de Almeerders heeft veel belangstelling voor kunst en cultuur en ruim de helft (56) een beetje. Elf procent heeft geen interesse in kunst en cultuur, dat is vergelijkbaar met het gemiddelde van de MRA-bewoners. Twee derde van de ondervraagden uit Almere is geïnteresseerd in een museumbezoek (figuur 3.2). In de MRA is gemiddeld driekwart van de inwoners geïnteresseerd in musea. Figuur 3.2 Interesse in cultureel aanbod museumbezoek popconcert filmhuisbezoek toneelvoorstelling literaire voorstelling

41 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Bioscoopbezoek net als in MRA populairst in Almere Twee derde van de inwoners uit Almere heeft de afgelopen twaalf maanden een bezoek gebracht aan een bioscoop (figuur 3.3). Dat is vergelijkbaar met het gemiddelde van de MRA-bewoners. In Almere is men minder vaak naar een toneelvoorstelling en een klassieke muziekvoorstelling geweest dan de gemiddelde MRA-bewoner. Figuur 3.3 Bezoek kunst & cultuur voorstellingen afgelopen 12 maanden* (meerdere antwoorden mogelijk) bioscoop cabaret festival toneelvoorstelling pop/blues/rock musical Almere MRA klassieke muziek dans/ballet jazz opera *wegens andersoortige vraagstelling kunnen jazz en pop/blues/rock niet vergeleken worden met het gemiddelde in de MRA. Daarnaast heeft de gemeente Almere het festivalbezoek op een andere manier berekend waardoor er in het rapport van de gemeente Almere een ander resultaat hiervoor te vinden is. Almeerders bezitten minder vaak een museumkaart Negentien procent van de Almeerders is in het bezit van een museumkaart (figuur 3.4). Dat is minder dan gemiddeld in de MRA (27). Vijf procent van de Almeerders heeft een CJP-pas, dat is hetzelfde als gemiddeld. Figuur 3.4 Bezit kortingskaarten (meerdere antwoorden mogelijk) museumkaart CJP Almere MRA 65+ korting op cultuurgebied

42 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Meerderheid Almeerders bezoekt bibliotheek Ruim de helft van de ondervraagde Almeerders heeft de afgelopen 12 maanden een bibliotheek bezocht (figuur 3.5). Dat is iets meer dan de gemiddelde MRA-bewoner (39). Zesenveertig procent van de Almeerders is ook lid van een bibliotheek in Almere. Twee procent heeft een artotheek of kunstuitleen bezocht, gemiddeld in de MRA is dit 3. Figuur 3.5 Bezoek bibliotheek/artotheek afgelopen 12 maanden blibliotheek artotheek/kunstuitleen Almere MRA Musea worden gemist in Almere Eenendertig procent van de Almeerders mist bepaalde voorzieningen in hun gemeente (figuur 3.6). Dat is meer dan gemiddeld in de MRA (17). Musea worden het meest gemist in Almere. Daarnaast worden ook concertzalen en festivals vaak gemist. Figuur 3.6 Mist u bepaalde culturele voorzieningen in uw gemeente? Almere ja nee MRA Almeerders iets creatiever dan gemiddeld in de MRA Almeerders waren het afgelopen jaar vaker actief op het gebied van tekenen, verhalen schrijven en toneelspelen dan gemiddeld (figuur 3.7). Het was niet mogelijk om deze activiteiten op te splitsen naar wel of niet in verenigingsverband. 42

43 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 3.7 Creatieve activiteiten laatste 12 maanden fotografie, film, video tekenen, schilderen, grafisch werk zingen gedichten, verhalen Almere MRA dans toneel, cabaret Amstelveen Respondenten In totaal hebben 403 respondenten uit Amstelveen de vragenlijst ingevuld (tabel 3.8). Bijna drie kwart van de respondenten is afkomstig uit het online panel, 80 respondenten zijn telefonisch benaderd en 28 respondenten zijn face-to-face benaderd. Weging Om representatieve uitspraken te kunnen doen zijn de gegevens van de respondenten gewogen. Door middel van weging komt de samenstelling van de groep respondenten meer overeen met de samenstelling van de bevolking van Amstelveen. Het oordeel van groepen die oververtegenwoordigd zijn in het onderzoek wordt minder zwaar meegeteld en het oordeel van groepen die ondervertegenwoordigd zijn wordt zwaarder meegeteld. Dit is zodanig gedaan dat er betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. Er is gewogen op leeftijd en etniciteit. De resultaten in dit hoofdstuk geven een beeld van de mening van de inwoners van Amstelveen. Daarnaast is er een correctie toegepast op veldwerkmethode (panel, telefonisch of faceto-face), omdat de respondenten uit het panel zijn oververtegenwoordigd in dit onderzoek. De panelleden wegen dus minder zwaar mee in het onderzoek. 43

44 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Tabel 3.8 Ongewogen respons naar geslacht, veldwerkmethode, leeftijd en etniciteit aantal mannen 206 vrouwen 197 panel 295 telefonisch 80 face-to-face jaar jaar jaar 174 leeftijd onbekend 12 autochtonen 319 westerse allochtonen 39 niet-westerse allochtonen 42 Totaal 403 Groot aandeel Amstelveners bezocht de bioscoop Tweederde van de ondervraagde Amstelveners heeft interesse in cultuur. Dat is gelijk aan het gemiddelde percentage bewoners van de MRA. Een kwart heeft enigszins interesse in cultuur en minder dan een tiende heeft geen interesse. Amstelveners zijn het meest geïnteresseerd in muziek (figuur 3.9). Vijfentachtig procent van de ondervraagden die aangaven interesse in cultuur te hebben, is geïnteresseerd in muziek. Figuur 3.9 In welke van de volgende onderwerpen bent u geïnteresseerd? (meerdere antwoorden mogelijk) muziek film musea theater literatuur Amstelveen MRA 44

45 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam De meeste ondervraagde Amstelveners zijn het afgelopen jaar naar de bioscoop geweest (figuur 3.10). In de laatste 12 maanden is meer dan twee derde van de Amstelveners minstens één keer naar de bioscoop geweest. Dit is net iets meer dan een gemiddelde MRA-bewoner. Bijna een derde van de Amstelveners is naar een toneelvoorstelling geweest en 28 is naar een popconcert geweest. Amstelveners zijn het minst vaak naar een circus geweest het laatste jaar (10). Inwoners uit Amstelveen bezochten vaker dan de gemiddelde MRA-bewoner een klassiek muziekconcert of een opera-uitvoering. Figuur 3.10 Kunt u aangeven naar welke voorstellingen u de afgelopen 12 maanden in Nederland bent geweest? (meerdere antwoorden mogelijk) bioscoop toneelvoorstelling popconcert klassieke muziek cabaret festival musical dans/ballet jazz/blues opera circus Amstelveen MRA Van de Amstelveners die een activiteit ondernam alvorens een voorstelling of concert te bezoeken, ging bijna de helft iets drinken en/of eten in een café (figuur 3.11). Bijna 10 ging (onder andere ook) winkelen. Een kwart heeft niets ondernomen voor een voorstelling of concert. Meer dan zestig procent bezocht de laatste voorstelling of concert met z n tweeën en een derde met een grotere groep. 45

46 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 3.11 Heeft u uw laatste bezoek aan een voorstelling of concert gecombineerd met één van de volgende andere activiteiten? (meerdere antwoorden mogelijk) iets eten in een café, restaurant (horeca) iets drinken in een café, restaurant (horeca) winkelen anders nergens mee gecombineerd Amstelveen MRA Relatief weinig respondenten hebben de vraag beantwoord hoe ver ze bereid zijn om te reizen voor een voorstelling of tentoonstelling. Hierdoor kunnen er geen betrouwbare uitspraken over worden gemaakt. Museum goed bezocht door Amstelveners Zestig procent van de ondervraagde Amstelveners heeft de afgelopen 12 maanden een museum bezocht (figuur 3.12). Dat is iets meer dan een gemiddelde bewoner in de MRA (55). Monumentale gebouwen werden bijna even vaak bezocht door Amstelveners als de gemiddelde MRA-bewoner, vier op de tien bezocht een monumentaal gebouw. Een op de vijf Amstelveners bezocht een galerie of atelier. Figuur 3.12 Naar welke van de onderstaande instellingen in Nederland bent u de afgelopen 12 maanden geweest? (meerdere antwoorden mogelijk) museum monumentaal gebouw galerie, atelier Amstelveen MRA Bijna de helft van de respondenten heeft zijn of haar laatste bezoek een aan instelling gecombineerd met iets drinken in een horecagelegenheid (figuur 3.13). Een kwart van de Amstelveense ondervraagden bezoekt uitsluitend het museum of atelier. 46

47 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 3.13 Heeft u uw laatste bezoek aan een instelling gecombineerd met één van de volgende andere activiteiten? (meerdere antwoorden mogelijk) iets drinken in een café, restaurant (horeca) iets eten in een café, restaurant (horeca) winkelen anders nergens mee gecombineerd Amstelveen MRA Helft van de Amstelveners bezoekt bibliotheek De bibliotheken binnen de eigen gemeente wordt door de helft van de Amstelveners bezocht (figuur 3.14). Een op de tien Amstelveners gaat buiten de gemeente een bibliotheek binnen. Bibliotheekbezoek is populair in Amstelveen: de inwoner maakt gemiddeld vaker gebruik van een bibliotheek dan bewoners in de MRA. Vijf procent van de ondervraagden heeft de laatste twaalf maanden een bezoek gebracht aan een artotheek binnen de eigen gemeente, bijna niemand heeft een bezoek gebracht aan een artotheek buiten de eigen gemeente. Figuur 3.14 Kunt u aangegeven of u in de afgelopen 12 maanden gebruik heeft gemaakt van een bibliotheek en artotheek binnen en buiten uw eigen gemeente? bibliotheek binnen eigen gemeente bibliotheek buiten eigen gemeente artotheek binnen eigen gemeente artotheek buiten eigen gemeente Amstelveen MRA totaal Minderheid Amstelveners mist culturele voorzieningen Zeventien procent van de ondervraagde Amstelveners mist bepaalde culturele voorzieningen binnen de eigen gemeente, dat is gelijk aan de gemiddelde MRA-bewoner (figuur 3.15). Een paar mensen missen een bioscoop in Amstelveen. 47

48 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 3.15 Mist u bepaalde culturele voorzieningen in uw eigen gemeente? Amstelveen MRA ja nee weet niet Meer dan een derde van de ondervraagde Amstelveners heeft de afgelopen 12 maanden iets met fotografie, film of video gedaan, waarvan de meeste niet in verenigingsverband (figuur 3.16). De helft van dans of volksdans wordt in verenigingsverband gedaan. Dit is opvallend veel ten opzichte van de andere creatieve activiteiten. Figuur 3.16 Kunt u voor de volgende creatieve activiteiten aangeven of u deze de afgelopen 12 maanden in uw vrije tijd heeft gedaan? Amstelveen MRA fotografie, film, video tekenen, schilderen zingen muziekinstrument bespelen dans, volksdans, ballet textiele werkvormen verhalen, gedichten schrijven beeldhouwen, boetseren muziek maken op de computer websites ontwerpen leesclub toneel, mime ja, in verenigingsverband ja, maar niet in verenigingsverband nee fotografie, film, video tekenen, schilderen zingen muziekinstrument bespelen dans, volksdans, ballet textiele werkvormen verhalen, gedichten schrijven beeldhouwen, boetseren muziek maken op de computer websites ontwerpen leesclub toneel, mime ja, in verenigingsverband ja, maar niet in verenigingsverband nee Drie procent van de Amstelveners is actief op het gebied van cultureel erfgoed (gemiddeld in de MRA is 7 van de bewoners actief). Meer dan één derde van de Amstelveners heeft een museumkaart (figuur 3.17). Dat is meer dan het gemiddelde in de MRA (27). Dit geldt ook voor het aantal bibliotheek abonnementen, 34 tegenover 31. Tot slot werkt vier procent van de Amstelveners in de kunstsector of studeert in deze richting. Dat is minder dan gemiddeld in de MRA (8). 48

49 Cultuuronderzoek Metropoolregio Amsterdam Figuur 3.17 Welke van de onderstaande abonnementen/kaarten bezit u? (meerdere antwoorden mogelijk) museumkaart Bibliotheekabonnement Bioscooppas Andere pas CJP Stadspas AUB-abonnement CKV-bonnen of CKV-pas ik heb geen abonnementen/kaarten Amstelveen MRA 3.3 Amsterdam Respondenten In totaal hebben 223 respondenten uit Amsterdam de vragenlijst ingevuld (tabel 3.18). Bijna drie kwart van de respondenten is afkomstig uit het online panel, 83 respondenten zijn telefonisch benaderd en 31 respondenten zijn face-to-face benaderd. Weging Om representatieve uitspraken te kunnen doen zijn de gegevens van de respondenten gewogen. Door middel van weging komt de samenstelling van de groep respondenten meer overeen met de samenstelling van de bevolking van Amsterdam. Het oordeel van groepen die oververtegenwoordigd zijn in het onderzoek wordt minder zwaar meegeteld en het oordeel van groepen die ondervertegenwoordigd zijn wordt zwaarder meegeteld. Dit is zodanig gedaan dat er betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan. Er is gewogen op leeftijd en etniciteit. De resultaten in dit hoofdstuk geven een beeld van de mening van de Amsterdammers. Daarnaast is er een correctie toegepast op veldwerkmethode (panel, telefonisch of faceto-face), omdat de respondenten uit het panel zijn oververtegenwoordigd in dit onderzoek. De panelleden wegen dus minder zwaar mee in het onderzoek. 49