Assemblagetechnicus Beroepscompetentieprofiel

Transcriptie

1 Assemblagetechnicus Beroepscompetentieprofiel mei 2013

2 Inhoudsopgave Colofon... 4 Brondocumenten Algemene informatie over het beroep Mogelijke functiebenamingen Beschrijving van het beroep Loopbaanperspectief Trends en innovaties Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep Beschrijving van de kerntaken Kerntaak 1 Veilig kwalitatief assembleren van het voorgeschreven werk Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen. BCP Assemblagetechnicus 2

3 Inleiding Dit beroepscompetentieprofiel is in de periode februari mei 2013 opgesteld door Innovam, in opdracht van BOVAG. Om tot de inhoud van dit profiel te komen zijn gesprekken gevoerd met personen in de functie en de leidinggevenden van deze personen. De herkenbaarheid is gewaarborgd door de beroepscompetentieprofielen te bespreken met vertegenwoordigers van de branche. Een beroepscompetentieprofiel (bcp) beschrijft de kerntalen en werkprocessen in een bepaald beroep. Hierbij wordt uitgegaan van een vakvolwassen werknemer die al drie tot vijf jaar in het beroep werkzaam is. Drie begrippen staan centraal in het beroepscompetentieprofiel: context en kerntaken, opgesplitst in een aantal werkprocessen. De inhoud van een beroepscompetentieprofiel moet herkenbaar zijn voor het bedrijfsleven. Daarom worden deze profielen opgesteld in opdracht van of in samenwerking met het georganiseerde bedrijfsleven. Om het document een formele status te geven, is vaststelling door het georganiseerde bedrijfsleven noodzakelijk. Wat is de functie van een beroepscompetentieprofiel? Een beroepscompetentieprofiel kan verschillende functies vervullen. Binnen een branche kan het gebruikt worden voor verdere professionalisering van werknemers, voor de ontwikkeling van competentie-instrumenten en als voorlichtingsmateriaal. Daarnaast kan een beroepscompetentieprofiel dienen als input voor opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het bedrijfsleven is immers afnemer van mbo-gediplomeerden, en is daarom in hoge mate richtinggevend voor de eisen die gesteld moeten worden aan deze gediplomeerden. Conform deze ketengedachte is het bedrijfsleven verantwoordelijk voor het ontwikkelen en onderhouden van beroepscompetentieprofielen. Kenniscentra ontwikkelen en onderhouden op basis van deze beroepscompetentieprofielen de opleidingseisen in de vorm van kwalificatiedossiers. Dit gebeurt in samenwerking met vertegenwoordigers van sociale partners en onderwijs. Het onderwijs ontwikkelt op basis van de kwalificatiedossiers concrete opleidingen en examens. Indeling van het beroepscompetentieprofiel De informatie over het beroep is verdeeld over drie hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk bevat de context van het beroep: algemene informatie, loopbaanontwikkelingen en trends en innovaties. Het tweede hoofdstuk geeft een overzicht van de hoofdtaken en werkzaamheden van de beroepsbeoefenaar (kerntaken en werkprocessen). Een uitwerking van deze werkzaamheden komt in hoofdstuk 3 aan bod. Bij het benoemen van de competenties wordt gebruik gemaakt van het Competentiemodel kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven powered by SHL, ten einde de vertaling van dit BCP naar een kwalificatiedossier te vereenvoudigen. BCP Assemblagetechnicus 3

4 Colofon Ontwikkeld door Innovam Consult In opdracht van Verantwoording OOMT Vastgesteld door: OOMT Bestuur Op: 13 mei 2013 Te: Houten Brondocumenten Interviews met beroepsbeoefenaren uit assemblagebedrijven BCP Assemblagetechnicus 2004 Monitor Arbeidsmarkt en Onderwijs 2013 BCP Assemblagetechnicus 4

5 1 Algemene informatie over het beroep In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven. 1.1 Mogelijke functiebenamingen Assemblagetechnicus Assemblagemedewerker 1.2 Beschrijving van het beroep Werkomgeving Typerende beroepshouding Rol en verantwoordelijkheden De Assemblagetechnicus werkt in een technische omgeving waar assemblage werkzaamheden worden uitgevoerd aan voertuigen. Op een werkdag werkt hij op meerdere werkplekken. Op elke werkplek werkt hij aan verschillende delen van het voertuig bijvoorbeeld op de voormontage van het chassis. Hij werkt niet op herkenning maar veelal routinematig of via een repeterend patroon waar hij continu wordt uitgedaagd en getriggerd om te leren en te innoveren. De Assemblagetechnicus werkt continu samen in een team. In een team werkt hij samen met 10 tot 20 collega s. Hij werkt onder instructies van een teamleider. De teamleider begeleidt de Assemblagetechnicus op de werkplek. Boven de teamleider staat de supervisor. De supervisor is de leidinggevende van de Assemblagetechnicus. De Assemblagetechnicus is technisch zeer vaardig. Hij heeft een proactieve en professionele houding. Hij is leergierig, communicatief sterk en kan goed samenwerken met collega s in het team, is een echte teamplayer. Hij draagt met het team gezamenlijk verantwoordelijkheid voor het eindresultaat van het werk. Hij is betrouwbaar in het opvolgen van instructies en het nakomen van in het team gemaakte afspraken. Hij accepteert feedback zonder dit te beschouwen als kritiek en wordt continu uitgedaagd om zichzelf en zijn werkprocessen te verbeteren. Hij werkt efficiënt en is flexibel ingesteld. De Assemblagetechnicus draagt met het team waarin hij werkt gezamenlijk verantwoordelijkheid voor veiligheid, kwaliteit, levering en kosten. Hij denkt na over hoe hij zijn werk veilig kan uitvoeren en behoed zijn collega s voor onveilig (werk)gedrag. De Assemblagetechnicus voert zijn werkzaamheden uit zoals hij dat geleerd heeft. Hij voert de juiste handelingen uit op de juiste volgorde. Hij werkt volgens de afspraken overeengekomen met de teamleider. Hij controleert het eigen werk en is continu alert op fouten die gevolgen kunnen hebben voor de kwaliteit van het eindproduct. Hij houdt de werkplek schoon en ordelijk. Hij zorgt dat de aantallen te leveren voertuigen gehaald worden door het eigen werk goed te doen en waar nodig een BCP Assemblagetechnicus 5

6 stapje extra te zetten. Hij werkt op de juiste wijze samen met collega s en bij (het voorzien van) problemen informeert hij bijtijds de teamleider. Hij levert een bijdrage aan het reduceren van kosten door zorgvuldig met machines en andere bedrijfsmiddelen om te gaan. Met voorstellen te komen hoe tijd/materiaal bespaard kunnen worden en mee te denken in hoe het werk zo efficiënt mogelijk gedaan kan worden. Als Assemblagetechnicus kun je verschillende regeltaken uitoefenen. Meestal doet de Assemblagetechnicus één regeltaak. De regeltaak kan instructeur zijn (je werkt dan nieuwe mensen in). De regeltaak kan ook veiligheidsrapporteur zijn, of kwaliteitsmedewerker en het beheer van niet productiegerichte goederen. Ook wordt een bijdrage verwacht in het continu verbeteren van het werkproces. Complexiteit Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Nederlands en (moderne) vreemde talen Rekenen/ wiskunde Werken aan verschillende voertuigen en een veelvoud van variaties daarin, daagt de Assemblagetechnicus continu uit om alert te zijn. Wat op het eerste oog eenzelfde voertuig lijkt, kan toch verschillend zijn. Doordat hij werkt op verschillende werkplekken moet hij snel en zich continu aan kunnen passen aan nieuwe werkwijzen. Hierdoor wordt een bepaalde flexibiliteit van de Assemblagetechnicus gevraagd. Omdat hij op verschillende werkplekken werkzaam is wordt hij constant getriggerd en uitgedaagd te leren en zich snel aan te passen. Het dragen van veiligheidsschoenen, bedrijfskleding en gehoorbescherming is verplicht. Het dragen van werkhandschoenen op bepaalde werkplekken is verstandig. Bij aanname wordt een technische competentietest (assemblage test) afgenomen om te toetsen of iemand geschikt is om te werken in een technische omgeving. In het bezit zijn van een VCA certificaat is vereist wanneer je veiligheidsrapporteur wilt worden. Op bepaalde werkplekken is een certificaat voor takelen (van (delen) van voertuigen) verplicht. Daarnaast is het mogelijk binnen het bedrijf certificaten te halen voor ehbo, kwaliteitscontrole en als instructeur. Op enkele werkplekken wordt assemblagewerk gecombineerd met incidenteel rijden op heftruck, reachtruck of het van de band rijden van het voertuig. In deze gevallen is een heftruck/reachtruck certificaat of een verplaatsingsrijbewijs noodzakelijk. De Assemblagetechnicus beheerst de Nederlandse taal. Dit is belangrijk om fouten te kunnen voorkomen. Het is zeer belangrijk voor goede communicatie binnen het team. Goed met elkaar kunnen communiceren, bevordert de teambuilding. Daarnaast is de Nederlandse taal vereist om mensen in te kunnen werken. De Assemblagetechnicus kan Nederlands lezen omdat hij dagelijks werkt met het voertuiggeleide boek en met instructies uit het voertuigbestand. Het beheersen van een vreemde taal is voor de Assemblagetechnicus niet van belang. De Assemblagetechnicus krijgt dagelijks te maken met het maken van berekeningen voor het bepalen van afstanden BCP Assemblagetechnicus 6

7 voor het monteren en/of assembleren van (onder)delen aan het voertuig. BCP Assemblagetechnicus 7

8 1.3 Loopbaanperspectief De Assemblagetechnicus/Assemblagemedewerker kan doorgroeien op basis van ervaring naar de functie van: Allround assemblagemedewerker Senior allround medewerker (regeltaken + vervangend teamleider) 1 e Allround medewerker (teamleider) Supervisor Daarnaast kan de medewerker zich ontwikkelen door een specifiek verantwoordelijkheid in het team voor bijvoorbeeld veiligheid, kwaliteit, instructie van nieuwe collega s, beheer van niet-productie-gerelateerde goederen op zich te nemen. Ook zijn er mogelijkheden om deel te nemen in verbeter-initiatieven. BCP Assemblagetechnicus 8

9 1.4 Trends en innovaties Hieronder worden relevante ontwikkelingen voor het beroep beschreven. Trends en innovaties geven aan in hoeverre het beroep nog kan veranderen onder invloed van vernieuwingen. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Arbeidsmarkt Het arbeidsmarktperspectief hangt sterk samen met conjuncturele en technologische trends. Met name technologische en fiscale ontwikkelingen zorgen voor een continu proces van innovatief denken en handelen. Voor actuele gegevens over de arbeidsmarkt en trends en ontwikkelingen in de mobiliteitsbranche verwijzen we u naar: Gegevens over BPV plaatsen zijn te vinden op: en De bedrijvenregisters waarin alle beschikbare BPV-plaatsen zijn opgenomen zijn te vinden via Wetgeving en regelgeving De Euro 6 emissienorm is vanaf 1 januari 2014 verplicht voor vrachtauto s. BCP Assemblagetechnicus 9

10 Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening Het kan voorkomen dat de Assemblagetechnicus verplicht moet overwerken wanneer een in een bepaalde periode meer voertuigen geproduceerd moeten worden dan dat er productiebezetting is. Wanneer het rustig is kan het zijn dat de Assemblagetechnicus verplicht ADV dagen moet opnemen. In de regel sluit de productie collectief gedurende bepaalde periodes in het jaar (bijvoorbeeld in de zomerperiode/kerst): er wordt dan collectief vakantie vastgelegd. De productie werkt volgens built-to-order principe. Ieder voertuig wordt specifiek op vraag van de klant gebouwd en er wordt dus niet in serie/op voorraad geproduceerd. Dit betekent dat de medewerker in het tempo van de lijn moet kunnen werken. Werkzaamheden worden gestandaardiseerd om productie efficiëntie te behalen. Gevolg voor de Assemblagetechnicus is meer dezelfde handelingen uitvoeren. Om variatie en afwisseling in het werk te behouden en fysieke overbelasting te voorkomen rouleren medewerkers meerdere malen per dag van werkplekken. Steeds sneller worden kleinere innovaties geïntroduceerd. Vooral door steeds meer opties op voertuigen. De meeste van deze technologische veranderingen hebben geen invloed op de basis principes van het werk. De veelvoud van opties op voertuigen brengen meer specifieke wensen van klanten met zich mee waardoor voertuigen veel vaker afwijken van de standaard. Ontwikkelingen zijn vooral nieuwe innovaties voor gereedschappen en machines. Bijvoorbeeld (nieuwe) machines die twee handelingen in één keer kunnen uitvoeren en veel lichter zijn in het gebruik. BCP Assemblagetechnicus 10

11 2 Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen kenmerkend voor het beroep. Een kerntaak is een kenmerkende taak binnen de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang. Een werkproces is een afgebakend onderdeel van een kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. De werkprocessen worden in handelingen beschreven opdat duidelijk is wat de beroepsbeoefening inhoudt. Assemblagetechnicus Kerntaak Werkproces Kerntaak 1 Veilig en conform de voorschriften assembleren van het voorgeschreven werk 1.1 Voert voorbereidende werkzaamheden uit 1.2 Voert logistieke handelingen uit 1.3 Assembleert onderdelen/systemen aan voertuigen 1.4 Voert afsluitende werkzaamheden uit en controleert eigen werk BCP Assemblagetechnicus 11

12 3 Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven. Daarnaast worden in de rechterkolom de werkprocessen benoemd en resultaten die een werkproces moet opleveren 3.1 Kerntaak 1 Veilig en conform de voorschriften assembleren van het voorgeschreven werk Kerntaak 1 Veilig kwalitatief assembleren van het voorgeschreven werk Beschrijving werkproces: Voordat de Assemblagetechnicus begint met zijn werkzaamheden kleedt hij zich om. Hij klokt zich in op zijn werkplek. Hij pakt de benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen. Met zijn collega s in het team voert hij voor aanvang van zijn werkzaamheden een veiligheids- en kwaliteitsoverleg. Hij bespreekt de aandachtspunten van de vorige dag. Op zijn werkplek controleert hij de veiligheid van zijn werkplek. Hij neemt kennis van het voertuiggeleide boek bij het te assembleren voertuig, bepaalt de uit te voeren werkzaamheden en bepaalt de benodigde onderdelen. Werkprocessen bij kerntaak Voert voorbereidende werkzaamheden uit Vakkennis en vakvaardigheden Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften Heeft kennis van technische instructies Heeft kennis van de Nederlandse taal Kan bevindingen toelichten Kan veilig, geordend en vakkundig werken Beschrijving werkproces: Tijdens assembleren moeten de veelgebruikte onderdelen besteld worden middels het plaatsen van een kanban-kaart op de daarvoor aangegeven plaats. Ook kan een assemblagetechnicus als aanreiker fungeren. Hij verzamelt dan onderdelen (en verricht eventueel voormontage werkzaamheden) voor een collega die een en ander op het voertuig monteert. Het is van belang om voor montage te controleren of de juiste onderdelen geleverd zijn. 1.2 Voert logistieke handelingen uit Vakkennis en vakvaardigheden Heeft kennis van voorraadbeheer Heeft kennis van lean manufacturing principes Kan administratieve taken uitvoeren die betrekking hebben op logistiek processen Kan bestellingen plaatsen Kan binnengekomen goederen controleren Beschrijving werkproces: De Assemblagetechnicus assembleert onderdelen/systemen aan voertuigen. Hij assembleert onderdelen/systemen zoals aangeven in het orderboek (voertuiggeleide boek). Bij ieder voertuig hoort een voertuiggeleide boek waarin staat aangegeven welke onderdelen/systemen aan het voertuig gemonteerd moeten worden. Daarnaast zijn voor iedere werkplek instructies 1.3 Assembleert onderdelen en systemen aan voertuigen BCP Assemblagetechnicus 12

13 aanwezig middels het Productie Instructie Bestand. Verder zijn op de werkplek Standaard Werkmethoden beschikbaar, ook wel Standard Operating Practices (SOP s) genoemd. Vakkennis en vakvaardigheden Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften Heeft kennis van technische instructies Heeft kennis van de Nederlandse taal Kan informatiebronnen raadplegen Kan gereedschappen gebruiken Kan suggesties voor verbeteringen aanbrengen Beschrijving werkproces: De Assemblagetechnicus stempelt na assemblage van ieder onderdeel/systeem zijn werkzaamheden af. Door af te stempelen bevestigd hij zijn werkzaamheden te hebben uitgevoerd en gecontroleerd volgens de voorgeschreven instructies en voorschriften. Hij reinigt en ruimt zijn werkplek op. Hij klokt uit op zijn werkplek, kleedt zich om en ruimt zijn spullen op. 1.4 Voert afsluitende werkzaamheden uit en controleert het eigen werk Vakkennis en vakvaardigheden Heeft kennis van de geldende voorschriften Heeft kennis van het uitvoeren van een eindcontrole Kan administratieve taken uitvoeren die betrekking hebben op zijn (assemblage)werkzaamheden Kan veilig, geordend en vakkundig werken Toelichting: Competenties die nodig zijn om kerntaak 1 goed uit te voeren: Samenwerken en overleggen Creëren en innoveren Instructies en procedures opvolgen Vakdeskundigheid toepassen Kwaliteit leveren Omgaan met veranderingen en aanpassen Gedrevenheid en ambitie tonen BCP Assemblagetechnicus 13