OPENBARE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD OP MAANDAG 13 APRIL 2004.

Transcriptie

1 OPENBARE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD OP MAANDAG 13 APRIL voorzitter: drs. A.B. SAKKERS: burgemeester griffier: drs. J. VERHEUGT, griffier secretaris: ir. C.J.A.M. LANGERWERF. aanwezig 45 leden. mevr. A.C. VAN ALPHEN DE VEER-PAULEN (VVD) mevr.mr.dr. G.J.M. VAN DEN BIGGELAAR (PvdA) J.G.J.M. VAN DEN BIGGELAAR (PvdA) mevr.drs. J.G.C.L. BREUERS (GL) mevr. S. BULUT-KAPUCU (PvdA) W.J. BUREMA (PvdA) M.J.A.M. VAN BUSSEL (Leefbaar Eindhoven) mevr. L.M.P. VAN DOOTINGH-HEIJUNG (D66) H.W.A. van DIJCK (Leefbaar Eindhoven) G.J.H. DIJSSELBLOEM (D66) B.J.M. GERARD (SP) mevr.drs. M.C.T. FIERS (PvdA) A.J.W.M. GEERTS (Leefbaar Eindhoven mevr. H.J.M.C. VAN HERK (CDA) A.F.W. HOUBEN (OAE) J.A.G. VAN HOUT (CDA) F. VAN IERSEL (SP) mevr. H.M.E. JACOBS-VAN NISSELROOIJ (VVD) drs. H.M.F. JANSSEN (PvdA) mevr. E.M.H. JOOSTEN (CDA) R.A. KAMPERVEEN (D66) mevr. M.T. KAMPHORST (SP) mevr. P.J.F. VAN KESSEL-JANSEN (PvdA) R.M. KERKWIJK (GL) mevr. N.G.E.C. KEUNEN-HABETS (Leefbaar Eindhoven) drs. H.J. KIELENSTIJN (Leefbaar Eindhoven) K.T. KOCAK (CDA) mr. P.H.A. LEENDERS (CDA) P.J. VAN LIEMPD (PvdA) J.J. VAN DER MEER (PvdA) mevr. S.E. DE NIET (GL) mevr. J.A. OOMEN (Leefbaar Eindhoven) M.F. OOSTERVEER (VVD) S. PANCHOE (CDA) mevr. A.A.H.M. PAX (Leefbaar Eindhoven) J.B.W.M. PETERS (Leefbaar Eindhoven)

2 mevr. R.B. DOS RAMOS-VERSTRAETEN (CDA) A.J.A. RENNENBERG (OAE) ing. R.A.M. ROOIJAKKERS (Leefbaar Eindhoven) ir. J. ROZENDAAL (VVD) J.C. SCHUT (VVD) N.H. STOEVELAAR (CDA) P.H.F.G. VERHAEGH J.P.A. VERVOORT (Leefbaar Eindhoven) A.H.C. VESTJENS (CDA) J.M. VLEESHOUWERS (Stadspartij) Wethouders: W. CLAASSEN P.J.C. VAN DER GRINTEN mevr.ir. J. KUPPENS mevr. G.M. MITTENDORFF A. PASTOOR mevr.drs. M. SCHREURS OVERZICHT VAN HET BEHANDELDE VERSLAG VAN HET GESPROKENE De Voorzitter opent om uur de vergadering. Hierna spreekt hij als volgt: Gezien het feit dat deze vergadering wordt uitgezonden en wij onze kijkers een boeiende vergadering willen bezorgen, zal ik, voor wij beginnen aan punt III.1, een ordevoorstel doen over de moties en amendementen. Er zijn ongeveer 40 moties en 7 amendementen ingediend. Alleen voorlezen ervan zal veel tijd vergen, daarom zal ik er straks een voorstel over doen. I. Overlijden oud-wethouder, de heer J.H.A. Mulder. De Voorzitter: Op 22 maart is op 75-jarige leeftijd Jan Mulder overleden. Van september 1974 tot september 1978 was hij wethouder van onze gemeente namens de Progressieve Kombinatie. Als wethouder van sociale zaken en sport was hij zeer betrokken bij onder andere de bouw van nieuwe

3 vrijetijdsaccommodaties. Ook zijn sociale portefeuille hield hem zeer bezig. Wekelijks hield hij spreekuur voor de inwoners van Eindhoven. Het spreekuur duurde van twee tot drie, maar het kwam vaak voor dat hij 's avonds om half acht nog op zijn kamer met mensen zat te praten. In die tijd was bekend dat hij bij tijd en wijle particuliere burgers, die buiten alle regelingen vielen, uit eigen zak financieel ondersteunde. Hij was tot 1 april 1979 nog lid van de raad voor de Politieke Partij Radicalen. Wij blijven ons hem herinneren als een gedreven politicus, creatief en rijk aan initiatieven, die voor Eindhoven belangrijke stappen zette op het terrein van evenementenorganisatie. Wij wensen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen veel sterkte met dit verlies. Vervolgens neemt de raad ter herdenking enkele ogenblikken stilte in acht. II.1a. Onderzoek van de geloofsbrieven van het benoemd verklaarde lid van de raad de heer R.A. Kamperveen en eventuele beslissing van de geschillen welke aangaande die geloofsbrieven of de verkiezing zelve mochten rijzen. Mevrouw Van den Biggelaar: De commissie tot onderzoek van de geloofsbrieven heeft de geloofsbrieven en bijbehorende stukken, ingezonden door de heer R.A. Kamperveen, onderzocht en in orde bevonden. Zij adviseert mitsdien de benoemd verklaarde toe te laten als lid van de gemeenteraad. De Voorzitter: Ik stel voor overeenkomstig dit advies te besluiten. Ik dank de commissie voor haar werkzaamheden en ontbind haar. Aldus wordt besloten. II.1b. Installatie van het lid van de gemeenteraad de heer R.A. Kamperveen. Na ter vergadering te zijn binnengeleid, legt de heer R.A. Kamperveen in handen van de voorzitter de bij wet vereiste eed af. De Voorzitter: Ik heet u van harte welkom in deze vergadering. II.2. Voorstel tot het benoemen van een extern lid van de commissie voor bezwaren en ombudszaken. (voorstel 04.R ). Zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. Zie besluit nr. De Voorzitter: U hebt een overzicht gekregen van de spreektijden van de fracties. Daarover is enige discussie ontstaan, de heer Verhaegh heeft vragen gesteld over de tijd die aan de fracties is

4 toegemeten. Ik heb begrepen dat een meerderheid van de raad de afspraken wil respecteren, zodat ik de voorgestelde tijdsindeling zal handhaven. Ik stel voor in die zin te besluiten. Aldus wordt besloten. De Voorzitter: Wij proberen met elkaar het dualisme ook tot uiting te laten komen in de wijze waarop wij de debatten voeren. In verband daarmee wil ik een voorstel doen, ik heb het college gevraagd of het bereid is daaraan mee te werken. Er is een massa moties ingeleverd, ik heb dat als voorzitter te respecteren, omdat de fracties hun huiswerk hebben gedaan ten behoeve van het debat over de Voorjaarsnota. Deze nota is bedoeld om signalen te geven ten behoeve van de voorbereiding van de begroting en de debatten daarover in het najaar. Het is niet de bedoeling bij de behandeling van de Voorjaarsnota de begrotingsdebatten te voeren. Ik heb de moties en amendementen doorgelezen om te zien of het mogelijk is het college te vragen ze allemaal mee te nemen als signalen ten behoeve van de begroting en tijdig in een notitie in een notitie aan te geven hoe het college wil omgaan met de signalen die de raad heeft gegeven. Dat zou voor het zomerreces moeten gebeuren. Als het gaat om signalen ten behoeve van de strategie, kunnen zij, los van de vraag welke steun zij krijgen, belangwekkende punten inhouden. Het is de vraag of de raad, eventueel bij meerderheid, bij de behandeling van de Voorjaarsnota daarover ingewikkelde beslissingen moet nemen met stemmingen aan het einde van de vergadering. Wilt u het op die manier, dan ben ik als was in uw handen, maar voor het debat lijkt het mij een beetje de dood in de pot. Als wij vanavond in de inbreng in eerste termijn en het debat in tweede termijn de hoofdlijnen van de strategie centraal kunnen stellen, kunnen wij een boeiende avond verwachten. Daarbij krijgt het college als huiswerk mee de voorstellen in de moties en amendementen te beantwoorden, zodat duidelijk wordt waarom een voorstel al dan niet wordt gevolgd en wat de redenen daarvoor zijn. Ik zou het op prijs stellen als u hierover uw mening zoudt willen geven, maar ik hoor graag eerst van het college of het, als de raad tot deze aanpak besluit, bereid is deze opdracht op zich te nemen. Wethouder mevrouw Mittendorff: Voorzitter. Uw voorstel houdt de vraag in of het college niet alleen met aandacht en respect kennis wil nemen van de moties en amendementen, maar ook op een rustige manier wil bekijken hoe daaraan uitvoering kan worden gegeven. Vanavond gaat het om een inbreng op hoofdlijnen en u maakt duidelijk dat u het debat wilt respecteren. Daarmee krijgt het college de opdracht schriftelijk of in de commissies op de voorstellen te reageren, zodat een proces tot stand komt dat leidt tot een gedragen begroting. Ik neem aan dat de leden van het college het op gang komen van zo'n proces van harte ondersteunen. De heer Van den Biggelaar: Voorzitter. Ik heb begrip voor uw voorstel, want er is inderdaad een waslijst van moties en amendementen. Als wij alleen moeten uitgaan van de reacties van het college, missen wij de mogelijkheid andere fracties te vragen kleur te bekennen. Bij een aantal richtinggevende moties kan ik mij die aanpak voorstellen, maar wij hebben een amendement ingediend dat erop is gericht bezuinigingen op het onderwijsachterstandenbeleid te voorkomen. Wij willen graag dat de andere partijen in de raad zich daarover uitspreken. Er wordt veel vrijblijvend

5 gepraat, als moties en amendementen in stemming worden gebracht, weten wij precies hoe de hazen lopen. De heer Schut: Voorzitter. Ik ben het volledig eens met het commentaar van de heer Van den Biggelaar, misschien kunnen wij een tussenoplossing verzinnen. Als wij vandaag al die stemmingen en de commentaren erbij niet willen, kan de fracties worden gevraagd schriftelijk te reageren om aan te geven wat zij van de moties vinden. Dan kunnen de fracties in alle rust hun argumenten aanvoeren en eindigen met 'ja' of 'neen', zodat voor iedereen duidelijk is hoe de partijen op de moties en amendementen insteken. Mevrouw Joosten: Voorzitter. Toen wij de lijst moties en amendementen naliepen, hebben wij ook behoorlijke tegenstellingen geconstateerd. Ik wil graag eerst de bijdragen van de fracties in eerste termijn horen om te beoordelen of wij kleur moeten bekennen. De heer Kerkwijk: Voorzitter. Ik begrijp uw pragmatische insteek, maar het lijkt toch kiezen tussen twee kwaden. Of wij krijgen een debat dat heel lang uitloopt met aan het einde een batterij stemmingen, of de politieke discussie met het aangeven van standpunten ontbreekt. Ook bij een goed idee als schriftelijk reageren, blijft dat een politiek debat het moment is om een en ander af te handelen. Met tien politieke partijen in de raad krijgen wij nu eenmaal dergelijke exercities. Ik zie twee mogelijkheden: of wij doen de eerste termijn schriftelijk af of wij beginnen gewoon eerder. Ik kom daarop straks nog terug. Het gaat mij net even te ver dit vanavond allemaal van tafel te halen. De heer Gerard: Voorzitter. Ik dring aan op handhaven van de gebruikelijke manier van behandelen. Ik begrijp uw argumenten, die zijn ingegeven door het grote aantal moties en amendementen, maar in de raad bestaat de neiging te vluchten in vrijblijvendheid als de dwang van de stemming ontbreekt. Ik heb nog geen commissievergadering meegemaakt waarin wij op een goede manier discussiërend en onderhandelend tot resultaten zijn gekomen. Ik zou niet graag ruimte willen geven voor vrijblijvendheid en daarom dring ik aan op stemming over de moties en amendementen. De heer Dijsselbloem: Voorzitter. Ik begrijp uw punt en ik zou het willen steunen, maar ik sluit daarbij aan bij de benadering van de heer Kerkwijk. Ik zou na de eerste schriftelijke reactie van het college graag in het openbaar over die rapportage willen praten als een soort tweede termijn. De heer Rennenberg: Voorzitter. U stelt een nieuwe aanpak voor en ik ben voor vernieuwing, vooral omdat het tijd scheelt, maar ik wil toch de heer Schut volgen. De heer Vleeshouwers: Voorzitter. Ik heb de indruk dat de discussies over de voorstellen in de moties in feite het belangrijkst zijn. Ik vind het geen aantrekkelijk idee hen naar de achtergrond te schuiven. Hebt u overwogen de eerste en tweede termijn te laten vervallen ten gunste van de behandeling van de moties en amendementen? De Voorzitter: Dat moet u niet mij, maar het presidium vragen. Dat is met de voorbereiding bezig geweest. Het idee is met de vice-voorzitter ontwikkeld. Het is heel politiek gegaan.

6 Ik constateer helaas dat er geen draagvlak voor de voorgestelde aanpak is, ik betreur dat, maar ik volg uw keuze om traditioneel te werk te gaan. Misschien kunt u na de eerste termijn beoordelen in hoeverre u voor de door mij voorgestelde methodiek wilt kiezen. Ik kan mij voorstellen dat bij een aantal moties een groter rendement ontstaat als zij worden meegenomen zoals ik heb voorgesteld dan wanneer zij het vanavond niet halen. De heer Van den Biggelaar wees erop dat op een aantal hoofdpunten signalen moeten worden gegeven, een stelling die ik van harte deel. Na de eerste termijn wil ik nagaan of wij afspraken kunnen maken over een tussenvorm. III.1. Voorstel tot het vaststellen van de Voorjaarsnota (voorstel 04.R ). Mevrouw Joosten: Voorzitter. De CDA-fractie wil bij de behandeling van deze Voorjaarsnota de richting aangeven die zij bij de uitwerking in de programmabegroting in het najaar wil zien. Wij realiseren ons dat wij halverwege de huidige raadsperiode zijn en dat het goed is dat wij binnenkort stilstaan bij de resultaten van het coalitie-akkoord Samen Stad. De situatie in de wereld, door oorlogen en terrorisme, zorgt voor veel angst, verdriet en zorgen. Ook in onze stad merken wij de gevolgen daarvan. Het welzijn van de inwoners lijdt eronder en het heeft ook gevolgen voor de welvaart. De bezuinigingen, waarmee wij de komende jaren moeten leven, zijn nog nooit zo groot geweest en het zal moeilijk zijn oud beleid in te ruilen om ruimte te krijgen voor nieuw beleid. Bovendien moeten wij miljoenen vrij maken om de bezuinigingsopdracht te halen. Wij willen de begroting sluitend houden, wij zijn daartoe verplicht. Het is goed dat het college ons al op weg heeft geholpen door in de afgelopen twee jaar EUR 12 miljoen te bezuinigen. Mijn fractie steunt het college in het voornemen die zaken uit te voeren die in de ambities van Samen Stad nadrukkelijk zijn aangegeven. De keuze om extra structurele middelen te bestemmen voor een effectief armoedebeleid is ons uit het hart gegrepen. Na de behandeling in de vakcommissies wil mijn fractie vandaag per pijler enkele zaken speciaal noemen. Het functioneren van de stadsdeelcommissies komt elders aan de orde. Het nut van de stadsdeelkantoren wordt door diverse fracties ter sprake gebracht, wij zijn nog steeds van mening dat de bewoners van onze stad via de stadsdeelkantoren ervaren dat het bestuur dicht bij de burgers staat. De leefbaarheidsteams, bijvoorbeeld, in Woensel-Noord werken prima samen met medewerkers van het stadsdeelkantoor. Voorlopig wil mijn fractie de stadsdeelkantoren handhaven, een combinatie van functies in huidige of toekomstige gebouwen is voor ons bespreekbaar. Op 4 maart heeft de raad een studiedag besteed aan zijn eigen functioneren sinds de invoering van het dualisme. Een conclusie was dat de raad meer naar buiten moet treden. Betere informatie en meer voorlichting moeten het voor Eindhovenaren mogelijk maken gemakkelijker te volgen wat hier politiek speelt. Via geregelde lokale TV-uitzendingen zouden college en raad samenvattingen van het nieuws, presentaties en debatten kunnen organiseren. Wij dienen een motie in waarin wij het college vragen met een voorstel te komen, waardoor wij op korte termijn met politieke uitzendingen via Omroep Eindhoven kunnen beginnen. In de commissie Sociale Pijler hebben wij al meerdere jaren aandacht gevraagd voor de breedtesport. Al twee jaar vragen wij om een meerjarenplan om de achterstand in onderhoud van kleedaccommodaties weg te werken en dat voor de komende jaren te budgetteren. Dat is nog steeds

7 niet gebeurd. Dat was mede de reden waarom wij het vorig jaar bij de begrotingsbehandeling extra middelen hebben gevraagd. In de commissie hebben wij gevraagd wat de aanpak in 2004 is, bovendien is gevraagd naar een overzicht van de accommodaties voor breedtesport in onze stad en de noodzakelijke investeringen. De wethouder heeft die informatie toegezegd, zij verwacht dat wij bij de behandeling van de begroting voor 2005 erover zullen kunnen beschikken. In dezelfde commissie hebben wij gevraagd structureel extra geld te reserveren voor de facilitering van vrijwilligerswerk. De wethouder gaf aan dat er voor adequate uitvoering van het plan voldoende middelen zijn en dat er een reserve is waaruit kan worden geput. Extra inspanningen in het kader van vrijwilligerswerk zijn het volgend jaar wellicht nodig, indien de terugloop van het aantal vrijwilligers doorzet. De publiciteitscampagne vrijwilligerswerk, die over enkele weken zal plaatsvinden, moet worden geëvalueerd. Zo nodig wordt bij de begroting voor 2005 een aanpassing van het beleid verwacht. Wij kunnen de voorgenomen inzet van EUR 1,5 miljoen voor het realiseren van ambities voor het onderwijs van harte ondersteunen. De besteding van deze middelen in de komende jaren voor opvoedingsondersteuning op alle basisscholen en spilcentra past in de onderwijsvernieuwing die wij door middel van het concept spilcentra stadsbreed hebben ingezet. De rol van ouders in het leven van een kind is fundamenteel. Ouders zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor de opvoeding en ontwikkeling van hun kinderen. Zij moeten een gezonde en evenwichtige ontwikkeling van het kind tot volwassene waarborgen, een deel van de opvoeding en ontwikkeling delen zij met anderen in het peuterwerk, de kinderopvang en het onderwijs. Soms worden zij geconfronteerd met opvoedingsproblemen en -vragen, wij moeten proberen samen met deskundigen ondersteuning bij de opvoeding te geven. Het versterken van de functie van opvoedingsondersteuning op alle basisscholen en spilcentra zal bijdragen aan het tot stand brengen van een zo stabiel mogelijke ontwikkelingslijn. Wij juichen deze lijn in het gemeentelijk beleid van harte toe, hoewel wij twijfels hebben bij de toereikendheid van het budget. Stadsbreed inzetten op opvoedingsondersteuning mag niet ten koste gaan van de speciale zorg die vooral kinderen in achterstandssituaties nodig hebben. Wij staan dan ook achter de strekking van het verleden jaar aangenomen amendement dat was gericht op terugdraaien van de bezuiniging van EUR ,-- in 2004 op het onderwijsachterstandenbeleid. Wij onderkennen met het college dat autochtone en allochtone kinderen met onderwijsachterstanden niet alleen voorkomen in achterstandsgebieden. Ook elders in de stad komen zij voor in kinderopvang en op basisscholen. De inzet bij opvoedingsondersteuning moet blijvend zijn gericht op ieder die haar nodig heeft. Alleen dan kan sprake zijn van een zinvolle en effectieve besteding van middelen, alleen dan kan zij bijdragen aan de gestelde doelen en de realisering van de ambities binnen het onderwijs. Vanuit die benadering kunnen wij de door het college gemaakte keuze ondersteunen om de structurele bezuiniging op het GOA-beleid niet ongedaan te maken. Wij hechten er groot belang aan dat het verbreden van de opvoedingsondersteuning naar alle basisscholen en spilcentra niet ten koste gaat van de speciale aandacht voor ouders en kinderen in specifieke achterstandsgebieden. Wij verwachten van het college een adequate rapportage over de behaalde resultaten en aanvullende voorstellen als zij noodzakelijk blijken. Mevrouw Van den Biggelaar: Mag ik...

8 De Voorzitter: Wij hebben afgesproken dat in eerste termijn niet zal worden geïnterrumpeerd. Mevrouw Joosten: De toekomst van het VMBO is hevig in discussie. Te veel leerlingen verlaten het beroepsonderwijs zonder de nodige kwalificaties om een baan te vinden. Dat is een zorgelijk feit, vooral omdat de maakindustrie met ongeschoolde arbeid nagenoeg is verdwenen. Ons college heeft de commissie-houben en werkgroepen aan het werk gezet. De aanbevelingen komen spoedig. De CDA-fractie wil een pm-post voor het VMBO opnemen en bij de begroting daarop terugkomen. Er was bij het college enige onduidelijkheid over de benodigde middelen voor de bestrijding van de grondwateroverlast. Een hernieuwde bestudering van de betreffende passages in de Voorjaarsnota kan niet tot een andere conclusie leiden dan dat middelen zijn gevonden. Op pagina 29 staat de uitwerking van het amendement van het vorig jaar. In financieel moeilijke tijden mag van de gemeenteraad worden verwacht dat ook hij zoekt naar extra inkomsten en bezuinigingsmogelijkheden. Wij hebben de suggestie gedaan eens te kijken naar de inkoop van diensten van de Regionale Milieudienst. De gemeente Helmond heeft door een efficiënte aanpak, waarvoor DHV onderzoek heeft gedaan, een structurele bezuiniging van meer dan EUR ,-- bereikt. Daarbij zijn de opgedragen taken hetzelfde gebleven en wordt op het gebied van handhaving zelfs meer gedaan. Wij zijn blij dat u naar deze mogelijkheden wilt kijken, wij zien de eerste resultaten van uw onderzoek tegemoet, uiterlijk voor de behandeling van de begroting. Wij hebben aangegeven dat wij stopzetten van duurzaam veilig slecht vinden. De stad is toegezegd dat wij zullen werken aan verkeersveilige woonwijken en wij vinden dat nog steeds belangrijk. Over het tempo en de manier kunnen wij uiteraard discussiëren. Nu het in het vervolg in een betere samenspraak met buurten en wijken zal gebeuren, kan het stapsgewijze, als betrokkenen nadrukkelijk wordt aangegeven wanneer de inrichting zal plaatsvinden. Wij willen de discussie over de benodigde middelen dan jaarlijks voeren bij het meerjareninvesteringsprogramma. Daarin moet ook de aanpak van de black spots worden betrokken en de school-huisroute projecten. Zodoende kan de raad de vinger aan de pols houden. Voor 2005 en volgende jaren willen wij ordentelijke afwegingen kunnen maken. De invoering van de Wet Werk en Bijstand vergt veel bezinning en uiteindelijk veel eigen middelen van de lokale overheid. In de raadsvergadering van 19 april bespreken wij het raadsvoorstel hierover. Vandaag beperkt mijn fractie zich tot de beleidsbijstelling bij het inzetten van ID-banen. In de huidige onzekere tijd raken veel mensen hun baan kwijt. Daarom moeten gelden beschikbaar blijven om alle mensen die werkloos worden ook in de toekomst recht te laten houden op een reïntegratietraject. Wij mogen nu niet alle gelden opsouperen, waardoor wij in de toekomst goedwillende mensen geen kansen meer kunnen bieden om een succesvol traject te volgen. Vooralsnog steunen wij het voorstel van het college om ieder jaar EUR 5 miljoen beschikbaar te stellen om ongeveer 200 ID-banen regulier te maken. Tevens doen wij een beroep op instellingen en bedrijven om hun verantwoordelijkheid te nemen en een aantal gesubsidieerde banen om te zetten in gewone banen. Wij kunnen instemmen met de inzet van het eigen kapitaal, mits wordt voldaan aan de randvoorwaarden die in de commissie zijn besproken. De selectieve vacaturestop is een middel om de stijgende personeelslasten een halt toe te roepen. Dit jaar hebben wij nog een stijging te verwachten als gevolg van de functiewaarderingsafspraken uit het verleden. Vanaf 2005 willen wij elk jaar EUR 5 miljoen meer besparen op de personeelslasten dan in voorgaande jaren. Door efficiencymaatregelen

9 en uitvoeren van de kerntaken moet dat haalbaar zijn, zodat wij in 2008 met EUR 20 miljoen minder personeelslasten kunnen rekenen. Wij dienen een motie in die erop is gericht dat te bereiken. Wij onderschrijven de conclusies van het onderzoek van de Rekenkamer naar het gemeentelijk inkoopbeleid. Het plan van aanpak dat wij de vorige week vrijdag hebben ontvangen, moet nog worden besproken. Duidelijk is dat op termijn meer miljoenen zijn te besparen op inkoop. Bij de begroting in het najaar verwachten wij meer besparingen. Een bekend Nederlands spreekwoord zegt: 'de tering naar de nering zetten'. De CDA-fractie vindt dat dit ook geldt voor de financiën van de gemeente. In Samen Stad hebben wij beloofd dat er geen verhoging van de OZB komt, behalve de inflatiecorrectie. Wij zijn het dan ook niet eens met de conclusie van het college dat de 2% tariefstijging niet langer kan worden uitgesloten; wij dienen daarover een motie en eventueel een amendement in. De heer Kerkwijk: Mag ik een vraag van orde stellen? Toen mevrouw Van den Biggelaar wilde interrumperen, wees u erop dat is afgesproken dat niet wordt geïnterrumpeerd. Ik lees in de toelichting dat u het voorstelt of nadrukkelijk vraagt het niet te doen, maar ik ken geen afspraak. Het zou doodzonde zijn in een politiek debat de partijen geen interrupties toe te staan. Als wij nu volstaan met het aanhoren van tien betogen, hadden wij de eerste termijn beter schriftelijk kunnen afdoen. De Voorzitter: Dan stel ik voor wel interrupties toe te staan. Mevrouw Van den Biggelaar krijgt daarvoor het woord, maar de tijd wordt niet stopgezet, anders is het onmogelijk nog enigszins binnen de tijd te blijven. Aan het begin van de vergadering heb ik gewezen op de verdeling van de tijd. Daarbij staat met vette letters een opmerking over interrupties. Dan mag ik verwachten dat daarop aan het begin van de vergadering wordt gereageerd en niet pas als toevallig een punt aan de orde komt. Mevrouw Van den Biggelaar: Het standpunt van het CDA over de bezuinigingen op het GOA verbaast mijn fractie, temeer daar de CDA-fractie verleden jaar bij amendement heeft gevraagd de bezuinigingen op het GOA te schrappen. Nu spreekt mevrouw Joosten over opvoedingsondersteuning, de middelen die vrijkomen uit de bezuiniging op het GOA worden daaraan besteed. Wat is er veranderd in het GOA waardoor het CDA nu de bezuiniging op dit beleid nu steunt, terwijl het die bezuiniging minder dan een half jaar geleden afwees? De feitelijke bezuiniging op het GOA blijft. Mevrouw Joosten: In het GOA zijn de afgelopen vijftien jaar heel goede dingen gedaan. Kinderen zijn bijvoorbeeld bij taalontwikkeling heel goed geholpen en wij moeten de goede aspecten van dit beleid behouden. Nu wordt het, na zoveel jaren, tijd om dit om te zetten in nieuwe kansen. Er zijn behalve in de dertien gebieden ook elders kinderen met onderwijsachterstanden. Een stadsbrede onderwijsondersteuning vinden wij eerlijker. Het is niet denkbaar dat alleen kinderen, die toevallig op een school zitten waarvoor het GOA-beleid geldt, deze hulp krijgen, terwijl kinderen elders in de stad daarvan verstoken blijven. Daarbij komt dat wij heel goed op de kleintjes moeten letten. Daarom kan een beweging worden gemaakt waarin de onderwijsondersteuning stadsbreed kansen krijgt. De scholen hebben daarin, evenals de ouders, een eigen verantwoordelijkheid. Wij zijn niet afkerig van het GOA, het heeft prima gefunctioneerd, maar nu kiezen wij voor een andere richting.

10 De heer Van den Biggelaar: Voorzitter. Vandaag bespreken wij de Voorjaarsnota, waarin het college zijn voorstellen voor de begroting 2005 en de meerjarenbegroting tot 2008 presenteert. Ook in de ogen van de PvdA moet deze begroting sluitend zijn; wij kunnen geen geld uitgeven dat wij niet hebben. Om het huishoudboekje in 2005 op orde te krijgen moet de gemeente EUR 10 miljoen bezuinigen, maar de besluiten hierover behoeven pas in het najaar te worden genomen. Wij kijken vooruit tot 2008 en om de begroting ook op lange termijn sluitend te krijgen, is volgens het college een bezuiniging van EUR 22 miljoen noodzakelijk. Dat moet minimaal worden meegenomen in een lange-termijnplanning waarover wij in het najaar beslissen. Behalve de prioriteiten van Samen Stad is geen enkel beleidsterrein heilig, aldus het college. De gemeente moet zich terugtrekken op haar kerntaken en alleen nog doen wat zij moet doen, want, zo zegt het college, in Samen Stad is ervoor gekozen meer verantwoordelijkheden te leggen bij de stad. Het Haagse voorbeeld van de terugtrekkende overheid word hier snel gevolgd: Beste burger, uw problemen worden ons te groot, u krijgt ze terug. De overheid beperkt zich tot haar kerntaken. Hieruit volgt de vraag wat een kerntaak is. Is dat een zwemstadion, een douceurtje van EUR ,-- voor de nieuwe directeur van het Van Abbemuseum, nog meer uitzendingen op TV? Weet u het, dan weet ik het ook, maar concrete voorstellen over de kerntaken of concrete plannen voor plaatsen waar het college wil bezuinigen, vinden wij in deze Voorjaarsnota nergens terug. Wij zien wel dat de kosten oplopen. Waar de gemeente de culturele instellingen vraagt EUR ,- - te bezuinigen, stijgen de personeelskosten van de gemeente in 2005 met EUR ,--. Voor 2008 is bij gelijkblijvend beleid zelfs meer dan EUR 1 miljoen extra nodig. Met EUR ,-- per jaar keert Eindhoven van alle Nederlandse gemeenten het meeste uit aan wachtgelden. De uitgaven voor ons eigen bestuur in de programmalijn Burger en Bestuur bedragen EUR 16,5 miljoen. Terwijl de Rekenkamer aangeeft dat EUR 15 miljoen valt te bezuinigen op inkoop, gaat het college uit van EUR 1,5 miljoen. Een gemeentebestuur dat niet eerst in eigen vlees snijdt, houdt te weinig gezag om van anderen te vragen flink te bezuinigen. Wij hebben een aantal moties waarin wij het college nadrukkelijk vragen eerst naar de eigen organisatie te kijken. Inmiddels verscheen het rapport ICOON, Inkoop Concernbreed Op Optimaal Niveau: een goed begin. Wij stellen voor minimaal EUR 7 miljoen te besparen, in de nota staan geen bedragen. Een bezuiniging van 10% op de bestuurskosten lijkt ons reëel. Als het college zelf aankondigt dat het minder beleid wil maken en meer wil uitvoeren, kan het 10% bezuinigen op de strategische functies. Bij de interne bedrijfsvoering kunt u de personeelskantines kostendekkend maken, nergens is een broodje zo goedkoop als in onze kantines. Als het gaat om een sterke en sociale stad heeft de PvdA voor de sterke stad alle programma's gesteund die de Regio Eindhoven uitvoert om de economie te versterken. Wij hopen met u dat deze programma's de regio uit de dip kunnen halen, maar de vraag blijft of zij ook voldoende doen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. In een sterke stad met hoogwaardige voorzieningen willen ondernemers en toekomstige werknemers zich graag vestigen. Wij hopen dat en blijven het hopen, maar een sterke en sociale stad heeft ook aantrekkelijke wijken om in te wonen, aantrekkelijke ongedeelde wijken met een grote differentiatie in het woningaanbod. Een sociale stad is ook solidair met zwakkeren, in economisch slechtere tijden kunnen wij armoede niet afdoen als een persoonlijk falen. Jeugdcriminaliteit en vroegtijdig schoolverlaten zijn niet los te zien van de economische situatie in de wijken waar deze jongeren wonen of van de kwaliteit van het onderwijsachterstandenbeleid. De

11 achterstand van minderheden op de arbeidsmarkt is geen exclusief probleem van deze groepen. De problemen van vandaag vragen niet om een terugtrekkende overheid, maar juist om een overheid die een actieve rol opeist bij de aanpak van de problemen. Zorg voor een ongedeelde stad met veilige, leefbare wijken, waar allochtonen niet alleen verplicht zijn in te burgeren, maar ook de kans krijgen en worden uitgenodigd om te participeren. Mijn fractie vindt het vreemd dat wij de landelijke politiek bijna dagelijks horen over inburgeren van nieuwkomers en dat hier op dit punt wordt bezuinigd. Uw college wil dat opvangen door bezuinigingen op de volwasseneneducatie, waarvan de oudkomers gebruik maken. Wij zullen een motie indienen die erop is gericht de inburgering van nieuw- en oudkomers veilig te stellen. Wij steunen uw college in zijn voornemen om ondanks de Haagse rampspoed een fatsoenlijk armoedebeleid te blijven voeren. Weet u hoe het vandaag is gesteld met de armoede? Hoeveel gevallen zijn erbij gekomen? In een motie over de armoedemonitor roepen wij het college op dit te onderzoeken. Is een ambitie uit het collegeprogramma schoon, heel en fleurig niet wat veel van het goede als op andere plaatsen in de stad armoede wordt geleden? Dan mag het wel een onsje minder met bloemen in het centrum, op pleinen in de invalswegen of de aanplant van bomen in vier jaar. Wij dienen een motie in die erop is gericht de ambities in deze programmalijn te verminderen. Wij zien ervan af het college nu al te vragen te stoppen met de Ouderenadviesraad, dit speeltje zal de coalitie niet loslaten ondanks de klachten over het eerste overbodige advies. Als de diensten hun werk goed doen, de raad en zijn commissies goed functioneren, zijn dan nog zo veel adviesraden nodig? U zoudt ook de Sportraad eens tegen het licht kunnen houden. In een discussie over kerntaken zal blijken dat veel van zijn taken kunnen worden gedaan door personeel van de sportparken. Wij stellen in een motie voor zo veel op deze raad te bezuinigen dat u hem even goed kunt afschaffen. Wij zijn blij met de pogingen van het college om de problemen met de melkertbanen op te lossen. Als mensen in deze banen binnen peuterspeelzalen, bij de stadswachten, in buurthuizen en dergelijke worden ontslagen, hebben wij niet alleen een drama voor de betrokkenen, maar loopt ook de dienstverlening van de organisaties gevaar. Wij willen zo veel mogelijk banen behouden, maar niet ten koste van de huidige werklozen die ook moeten worden geholpen. Als wij de nieuwe Wet Werk en Bijstand in de raad behandelen, zullen wij onze prioriteiten geven. Wij willen de grootste problemen bij welzijnsinstellingen, peuterspeelzalen, buurtorganisaties en de stadswachten oplossen. Wij steunen het onderwijsbeleid niet. Het college bezuinigt op de bestrijding van onderwijsachterstanden, met dat geld willen wij de ontwikkelingskansen voor kinderen met achterstanden vergroten. Het college wil het geld gebruiken om overal in de stad opvoedingsondersteuning te geven. Als wij meer moeten met minder geld, geeft de PvdA voorrang aan de scholen met kinderen die de extra hulp keihard nodig hebben. Ook in de verdeling van de huisvestingsgelden zouden wij deze prioriteit willen terugzien, zodat bijvoorbeeld de vrij school, met leerlingen uit Nuenen, niet eerder een spilcentrum wordt dan de Cornelis Jetsesschool in Vlokhoven. Wij dienen een amendement in dat erin voorziet de voorgenomen bezuiniging op het onderwijsachterstandenbeleid van EUR ,-- niet door te voeren. Natuurlijk wil ook de PvdA, als het mogelijk is, meewerken aan een internationale school, maar met de nadruk op 'als'. Wij dienen een amendement in om deze school te financieren in programmalijn 9, economische ontwikkeling en hiervoor nadrukkelijk cofinanciering te zoeken bij het bedrijfsleven.

12 Ik heb een paar voor mijn partij belangrijke punten besproken. De gemeente moet in eigen vlees durven snijden. Wij kiezen met uw college voor een fatsoenlijk armoedebeleid en oplossing van de problemen bij de melkertbanen. Wij verschillen met u van mening over het onderwijsbeleid en zijn benieuwd naar voorstellen die nog zullen volgen over de kerntaken. Ik hoop dat u ze met gezag en overtuiging kunt uitvoeren en niet met paniekvoetbal. Een college dat veel vraagt van de stad, moet zelf het voorbeeld geven en daarover zijn wij helaas niet hoopvol gestemd na de zwalkdiscussie over de cultuur, de soap rond De Effenaar, de buitelingen van de wethouder van verkeer en het uitblijven van voorstellen over een onroerend-goedbedrijf. Hierover komen wij nog te spreken als wij terugkijken op de prestaties van Samen Stad in de eerste twee jaar. De heer Kerkwijk: Voorzitter. GroenLinks heeft vanavond voor het hele debat, dus de eerste en tweede termijn en interrupties, negen minuten. Tien partijen en één avondvergadering, wij zijn met het dualisme halverwege en de raad moet het primaat houden in het politieke debat. Dat dient hier en in de stad plaats te vinden en dat debat kan niet zomaar verworden tot het voorlezen van verhaaltjes, waarbij de mogelijkheid te interrumperen ontbreekt als wij elkaar stevig de oren willen wassen, als wij menen dat de ander flauwekul verkoopt of als wij elkaar willen bevragen over de argumentatie bij een standpunt. Misschien moeten wij echt overwegen bij deze grote debatten de eerste termijn schriftelijk af te doen. Ook al hebben wij maar negen minuten, het is mij toch gemakkelijk gemaakt want de tussenbalans Samen Stad, waarin ook het thema bestuurscultuur aan de orde komt, wordt pas in juni behandeld. Ik had vanavond daarover flink willen uitpakken. Nu heeft het college tot juni de tijd om van beide stukken iets goeds te maken. Wat er nu als tussenbalans van Samen Stad ligt, is oncontroleerbaar omdat de cijfers van de prestaties ontbreken. Ik kan u echt niet alleen op uw mooie ogen geloven. Over het thema bestuurscultuur, het Leitmotiv van deze coalitie, heb ik eerder al gezegd dat het er in deze periode zeker niet beter op is geworden, misschien zelfs slechter, in vergelijking met de vorige periode. Als u het mij niet duidelijk kunt maken, ga ik er gemakshalve van uit dat het voor de inwoners van Eindhoven nog minder goed is te volgen. Wij moeten fors bezuinigen. Wat GroenLinks betreft gaan wij niet proberen geld uit te geven aan allerlei leuke dingen: het kan simpelweg niet. Gemaakte afspraken moeten worden nagekomen en verder kan de raad zich opmaken voor een discussie over een terugtredende overheid. Dat is meer dan terugvallen op alleen de wettelijke taken, dat is te nauw geformuleerd, want een overheid mag zeker actief blijven. Op zichzelf is het helder dat wij in het licht van de bezuinigingen moeten bekijken wat wij wel en niet moeten doen. Wij hebben het geld niet meer, wij kunnen dus niet alles blijven doen. Als een overheid niet alles meer kan en moet terugkeren naar haar kerntaken, is het van belang dat zij aangeeft voor wie zij er wel is. Daarbij kiezen wij voor twee lijnen De overheid moet ondubbelzinnig kiezen voor de zwaksten in de stad en voor hen zorgen, waar zij het zelf niet kunnen. Zij moet daarnaast initiatieven en activiteiten van anderen uitlokken. Wij zullen daarover een motie indienen. De raad zal duidelijk moeten maken waar hij randvoorwaarden wenst neer te leggen. Bij een terugtredende overheid is minder personeel nodig, daarbij dient zorgvuldig te werk te worden gegaan. Wij discussiëren over de vraag wat wij niet meer willen en kijken daarna waar wij personeel kunnen afstoten. Wij zijn er geen voorstanders van dat partijen, als zij iets willen, een fte als betaaleenheid gebruiken. Wij dienen een motie in waarin wordt voorgesteld om analoog aan de

13 kerntakendiscussie te bekijken hoe wij verantwoord en sociaal het personeelsbestand kunnen terugbrengen. Als wij extra geld willen uitgeven, zijn wij terughoudend, maar past dat toch binnen de randvoorwaarden die ik noemde. Een extra ombuiging is denkbaar voor het behoud van ID-banen en voor armoedebeleid, u doet dat ook. Als blijkt dat voor armoedebeleid meer nodig is, zullen wij niet schromen er meer voor te vragen. U zoudt ook eens moeten nagaan welke toezeggingen al zijn gedaan rond duurzaam veilig om te zien of u ze moet nakomen. Afspraak is afspraak. Bij bezuinigingen zal ik de onderwerpen aanstippen, die wij in moties hebben vastgelegd. Ik ben voorzichtig bij inkoop, wij doen niet mee aan moties die EUR 6 of EUR 7 miljoen inboeken. Dat gaat veel te ver, wij moeten een debat wijden aan het plan van aanpak om te bekijken hoe wij het goed wegzetten. Ik zou niet weten op welke basis ik nu EUR 6 à EUR 7 miljoen moet vaststellen. Het bedrag van EUR ,-- voor werving en selectie mag u schrappen, de campus hoeft op dit moment niet. Bij de EUR ,-- voor het economisch beraad heeft het college nog niet duidelijk gemaakt dat het daadwerkelijk nodig is. Als het niet kan, kan het niet. Wij zijn het eens met de temporisering bij de spilcentra en u moet nog eens uitleggen hoe het zit met het tekort van EUR ,-- bij parkeren. Als het antwoord onbevredigend is, zullen wij het amendement erover zeker handhaven. De uitleg is tot nu toe niet van dien aard dat wij ruimte zien. Wij leven in een tijd van bezuinigingen, maar de jaarrekening laat een flink overschot zien. Normaliter willen wij zo'n overschot terugsluizen naar de algemene middelen. Wij weten dat bij kunst en cultuur een gezondmakingsoperatie op komst is, misschien kunnen wij iets doen bij ID-banen en armoedebestrijding, maar de middelen moeten in principe terug naar de algemene middelen en wij moeten er nu niet allerlei voorschotten op nemen. Verleden jaar was er een trits amendementen over de grondwateroverlast en de onderwijsachterstanden. Twee ervan zijn ingevuld, u deed zelfs meer omdat u een toezegging nakwam. Nu draait u het amendement over de onderwijsachterstanden, dat door de raad is aangenomen, terug. Wij willen het geld daar handhaven. Overal bestaan achterstanden, maar op enkele plaatsen zijn zij iets groter dan elders. Wij willen dat geld blijven oormerken waarvoor het is bedoeld. Bij de stemmingen zal blijken hoe wij over voorstellen van anderen denken, over het algemeen zijn onze standpunten redelijk te voorspellen. De heer Schut: Voorzitter. Het is jammer dat wij bij deze Voorjaarsnota moeten beginnen met een discussie over de manier waarop wij onze mond kunnen houden. Dat kan nooit de bedoeling zijn van het treffen in deze zaal. Ik herhaal dan ook mijn verzoek aan de medeleden van het presidium: laten wij in Godsnaam om drie uur 's middags beginnen en niet pas om half acht. Als wij elders verplichtingen hebben, laten wij dan op zaterdagochtend bijeen komen en de tijd nemen. Het politieke debat moet hier worden gevoerd. De heer Verhaegh: Wij waren er zaterdagochtend, de heer Schut niet.

14 De heer Schut: Dat is nonsens, het ging zaterdagochtend om iets heel anders. De heer Verhaegh weet dat beter dan wie ook. Het is terecht dat wordt voorgesteld te bezuinigen en de broekriem aan te halen, waar minder is, kan minder worden verdeeld. Wij zijn gewend geraakt aan het doorschuiven van onze problemen naar de subsidie-overheid, terwijl zaken kunnen worden opgelost door familie, buren en zelfredzaamheid. Een overheid die zich terugtrekt en uitvoering geeft aan de wettelijke taken, die faciliteert en voorwaarden schept, maar ook rekening houd met de problematiek van de zwakkeren, is de overheid die wij graag zien. Dat deel van de Voorjaarsnota sprak ons dan ook zeer aan. Vandaag gaat het om bezuinigen en stellen van prioriteiten. Wij hebben kennis kunnen nemen van de voorlopige resultaten van 2003 en vastgesteld dat op de normale begroting EUR 2,2 miljoen is overgebleven. Daarnaast is er EUR 5,6 miljoen buitengewoon resultaat. Dat is nog nergens verwerkt, wij hebben dus die speelruimte in handen. Enige jaren geleden zijn wij samen met de randgemeenten gestart met een financieringsschap, dat nodig was omdat wij naar een stadsprovincie of herindeling gingen. Wij wilden alvast oefenen met samen uitgeven van geld voor interessante gezamenlijke projecten. De stadsprovincie is weggevaagd, wij zijn niet toe aan herindeling en de vraag blijft waarom wij het financieringsschap handhaven. Wij steken er EUR 5 miljoen per jaar in, wij mogen ongeveer eruit halen wat wij erin stoppen. Daarbij is het vervelend dat wij elke keer als wij een cent willen besteden, moeten overleggen met de randgemeenten. Daarmee zijn wij geen baas in eigen portemonnee. Als consequentie van het niet doorgaan van de stadsprovincie kan het financieringsschap worden opgeheven. Daarmee hebben wij dan meteen EUR 5 miljoen vrij dat wij kunnen besteden voor incidentele uitgaven. De heer Gerard: Bent u niet bang dat u met dit voorstel een bom legt onder de regionale samenwerking? De heer Schut: Neen, het financieringsschap vormt maar een beperkt aspect in de samenwerking, het is een zaak van de stad en de randgemeenten. Er wordt wel gesproken over een uitbreiding tot de 22 gemeenten, maar dan in twee soorten omdat de kleine gemeenten andere interessen hebben dan de randgemeenten. Ik ga ervan uit dat iedereen blij is als hij met zijn eigen portemonnee kan doen en laten wat hij wil. Wij wilden hiermee een aanloop maken naar de stadsprovincie, maar die reden is vervallen. Er is een andere realiteit en ik ga ervan uit dat wij het veel gemakkelijker zelf in de hand kunnen houden. De heer Kielenstijn: Bent u zich ervan bewust dat het financieringsschap ons per saldo altijd geld heeft opgeleverd? De heer Schut: Jazeker, maar dat was geen geplande meerwaarde. In principe krijgen wij eruit wat wij erin steken, zoals bij de start is afgesproken. De heer Kielenstijn: Ik ben er niet helemaal zeker van, maar ik meen dat in afspraken vastligt dat de bijdrage van Eindhoven altijd een positief saldo zou moeten opleveren. Misschien kan dat voor de heer Schut een reden zijn zijn standpunt nog eens te heroverwegen.

15 De heer Schut: Ik hoor het graag van het college. Ik draag vandaag gewoon ideeën aan. Wij hebben ideeën over bezuinigingen en bestedingen, dit is er een van. Ik neem aan dat het college, voor wij in september aan de begroting toe zijn, zich kan beraden en een zinvol antwoord kan geven. Het inhuren van adviseurs en medewerkers via uitzendorganisaties kost te veel. Wij hebben geprobeerd te achterhalen wat het kost, daarvoor hebben wij gezocht in de begroting van het lopende jaar, maar wij zijn er niet in geslaagd. Het was ondoenlijk via de begrotingen van allerlei afdelingen, waar dit speelt, een bedrag te berekenen. Kan het college ons binnen afzienbare tijd informeren over de kosten van inhuren van uitzendkrachten en adviseurs? Wij zijn voor temporiseren van de spilcentra, een beperking van vier tot twee, waardoor wij een bezuiniging van EUR ,-- kunnen inboeken. Park Hilaria is bij mijn weten de enige kermis in Nederland die geen geld in het laatje brengt, maar juist geld kost. Het moet kostenneutraal kunnen worden georganiseerd en dat leidt tot een bezuiniging van EUR ,--. Parkeren kost EUR ,-- en dat is bijna ondenkbaar, waar gaat het naar toe? Het staat nergens, het is heel moeilijk terug te vinden. In principe moet de opbrengst van parkeren kostendekkend zijn. Wij zouden er graag van het college meer over willen horen. De heer Kielenstijn: U suggereert dat een bezuiniging op Park Hilaria op haar plaats is. Uw partij heeft altijd gepleit voor een verhoging van de toeristenbelasting, juist om evenementen te stimuleren. Hoe verhouden deze uitgangspunten zich tot elkaar? De heer Schut: Zij verhouden zich niet tot elkaar. Wij hebben nooit betoogd dat Park Hilaria uit de toeristenbelasting moet worden betaald, zoals u in uw vraagstelling suggereert. Wij hebben herhaaldelijk gevraagd om een evenementenbeleid, maar wij hebben het nooit gekregen. Er is een opsomming van evenementen met een kostenoverzicht, maar wij hebben hier nog nooit mogen discussiëren over een evenementenbeleid. Wij vinden het raar dat wij geld moeten toeleggen op een kermis, ik neem aan dat wij het daarover snel eens kunnen worden. Voor parkeren is EUR ,-- nodig, wij vragen ons af of parkeren kostendekkend kan worden geregeld. Hoe liggen dan de verhoudingen en op welke termijn kunnen wij dat doel realiseren? Wij gaan ervan uit dat wij daarbij een behoorlijke besparing kunnen bereiken. Ons is ooit een besparing van 10% op personeelskosten voorgehouden... De heer Verhaegh: De heer Schut spreekt over kostendekkend parkeren, maar ik begrijp dat er een gat zit tussen de geraamde en gerealiseerde opbrengsten. Dat wil niet zeggen dat het parkeren niet kostendekkend is, het is denkbaar dat de raming te hoog is. De heer Schut: Ik ben blij met die opmerking, daarmee steunt u de vraag aan het college. De heer Verhaegh: Niet de impliciete conclusie. De heer Schut: Er is nog geen conclusie. Ik heb alleen geconstateerd dat wij er EUR ,-- op toeleggen. Dat betekent dat er geld wegloopt en de vraag is of het anders kan, zodat wij niet langer zo'n bedrag moeten bijleggen.

16 De heer Verhaegh: Het is geen bijleggen, maar minder ontvangen dan was geraamd. De heer Schut: Ooit is door een van de partijen in de raad iets geroepen over een bezuiniging op personeelskosten, daarvan zien wij niets terug. Wij zien alleen maar extra uitgaven. Wat ons betreft is een selectieve vacaturestop een juiste maatregel, een mogelijk begin van een beter beleid op dit punt. Wij ondersteunen de motie van GroenLinks op dit punt. Wij kiezen voor selectie en op dit moment niet voor werving. Daarmee kunnen wij EUR ,-- in de zak houden. In de economische pijler wordt gesproken over het aantrekken van een superambtenaar, waarvoor EUR ,-- is geraamd. Het werk dat hij zou moeten doen, moet worden gedaan door de wethouder economische zaken. Daarmee kan dit bedrag worden geschrapt. Wij begroeten het ondernemersloket, wij hebben de neiging te zeggen: eindelijk, daar is het, maar waarom is daarvoor een nieuwe ambtenaar nodig? Kijkt u maar in het huidige personeelsbestand, er is geheid iemand die het kan. Dat bespaart EUR ,--. Nog steeds is een virtuele stadsmaquette gepland. Ik hoop dat zij heel lang virtueel zal blijven, daaruit volgt een besparing van EUR ,--. In de fleurige stad moet het netjes en schoon zijn, maar het kan best iets minder fleurig. Hier is EUR 1,6 miljoen opgenomen voor extra activiteiten, dat bedrag kan worden ingeboekt als bezuiniging. Wij vinden uw plannen met betrekking tot inkoop niet echt ambitieus. Daarom stellen wij in een motie voor de ambitie te verhogen. Sinds vrijdag weten wij dat ook het college de lat hoger wil leggen, dat is fijn, maar wij handhaven de motie omdat zij is gericht op een bezuiniging van EUR 10 miljoen op jaarbasis over vier jaar. Wij zijn blij dat u bereid bent reserves in te zetten, de manier waarop u het wilt doen, kunnen wij onderschrijven. U doet het uitermate voorzichtig en redelijk en toch goed. Handhaving en veiligheid staan hoog in ons vaandel. Wij willen best instemmen met een nieuwe begrotingspost van EUR 2 miljoen structureel, maar dan willen wij wel weten hoe dat bedrag zal worden besteed. Inzicht daarin ontbreekt te enen male. Er moet met spoed worden gewerkt aan het wegnemen van de black spots; een planning die tot na 2010 loopt, is onaanvaardbaar. Wij kunnen eenvoudig niet accepteren dat zes jaar niets wordt gedaan aan kruispunten waar doden vallen. Hieraan moet snel iets worden gedaan. Gebruik hiervoor incidentele gelden uit de reserves of het financieringsschap. Ons beleid was gericht op ontmoedigen van autogebruik in de binnenstad, ik neem aan dat dat nog steeds het geval is. Als wij dat ernstig nemen, zullen wij moeten zorgen voor goede fietspaden en betaalbare bewaakte fietsenstallingen, met openingstijden die overeenkomen met de wensen van de gebruikers. Schrappen van de stalling bij het 18 septemberplein is dus een slecht signaal. Vooralsnog passen hier geen bezuinigingen. Eerst een visie, dan een programma en dan gelden voor projecten. Het blijft voor de VVD-fractie vooralsnog een raadsel waar het college heen wil. Tot voor kort kon in de ogen van de verantwoordelijke wethouder de kaasschaafmethode niet meer worden gehanteerd in de sector cultuur, sinds de vorige week is de kaasschaaf terug van weggeweest. U zwalkt en de stad wacht al twee jaar af. Er moet nu eindelijk een oplossing komen voor de VMBO-problematiek. Deze week komt het advies van de commissie-houben, laten wij hopen dat het een krachtig en werkbaar resultaat wordt, waarmee ook de besturen van de scholen iets kunnen beginnen.

17 De stadsdeelkantoren moeten blijven. Een zichtbare overheid dicht bij de burgers was een bewuste keuze. Nu het concept enigermate is gerijpt, moeten wij het een kans geven. Is het college al in gesprek met de hoteliers over de toeristenbelasting in 2005 op basis van een percentage van de prijs van een overnachting? U kent de afspraak die in deze zaal met het college is gemaakt voor de begroting 2005, waarover wij in oktober besluiten zullen nemen. U moet dus nu handelen, in september is het te laat. De ID-banen zijn essentieel voor de sociale structuur van de stad. Wij hadden ons al veel eerder met deze banen moeten bezighouden. Snijden is niet te voorkomen, onze prioriteiten liggen bij veiligheid, zorg en onderwijs. Laten wij zoeken naar creatieve oplossingen waarbij bijstands- en reïntegratiegelden kunnen worden ingezet. Alle ID-ers in de bijstand kosten ons ook handenvol geld en dat zou een zeer slechte oplossing zijn. Mijn fractie wacht met spanning af of dit jaar nog iets staat te gebeuren met betrekking tot een actief grondbedrijf. Bij de behandeling van de tussenbalans komen wij hierop terug. De inspanning van de burgemeester met betrekking tot internationalisering van onze economie, zoals voorzien in de samenwerking met Leuven en Hasselt, spreekt ons aan. De VVD-fractie heeft aangegeven waar volgens haar geld kan worden bespaard, ook hebben wij enige prioriteiten genoemd. Wij hopen dat het college iets doet met deze ideeën, ik ben nieuwsgierig of wij bij de eerste behandeling van de begroting in september er iets van terugvinden. De heer Verhaegh: U verwijt het college dat het zwalkt met de cultuurvisie. In het verleden hebt u aangekondigd dat uw fractie zelf met een cultuurvisie zal komen als het te lang duurt. Komt u inderdaad met zo'n visie en wanneer kunnen wij haar verwachten? De heer Schut: Vooralsnog komen wij er niet mee. Ons is een paar keer beloofd dat de visie zou komen, wij vertrouwden erop dat het op dat moment zo ver zou zijn. Wij zijn teleurgesteld dat het steeds niet gebeurt, ik neem aan dat het ook voor u geldt. De heer Verhaegh: U wacht dus gewoon af. De heer Van den Biggelaar: Mag ik een beroep doen op de heer Verhaegh om de ruzietjes met zijn oude fractie op de gang uit te vechten? De heer Verhaegh: Ik ruzie niet, ik stel vragen en vragen mogen confronterend zijn. De heer Gerard: Voorzitter. Als SP-er voel ik mij geplaatst in een paradoxale situatie. Er is een college waarmee wij weinig hebben, het bestaat grotendeels uit leden van de regeringspartijen die landelijk de sociale ravage aanrichten waarvan wij plaatselijk de gevolgen ondervinden. Wat GroenLinks in een dergelijk college heeft te zoeken, is ons na twee jaar nog steeds niet duidelijk. Het college wordt in de raad verdedigd door partijen die tot nu toe nauwelijks op eigen financiële creativiteit konden worden betrapt. Het college wil nog EUR 22 miljoen extra bezuinigen vanwege de ravage en natuurlijk ook omdat het zelf ook iets wil, maar het maakt op geen enkele wijze duidelijk waar het bedrag vandaan moet komen, behalve in de voorzichtige suggestie dat er misschien een selectieve personeelsstop moet komen en dat de tarieven misschien omhoog moeten. Vervolgens

18 neemt de eigen achterban van het college als eerste beide suggesties onder vuur, de een naar boven, de ander naar beneden. Over het eigen personeel wordt gesproken alsof het gaat om volksvijand nr. 1 en het idee over de tarieven wordt door de partij van de wethouder van financiën bij voorbaat onderuit gehaald. Van je vrienden moet je het hebben! Dat heet dualisme. De paradox ontstaat doordat het college een aantal zaken wil waar de SP al jaren om vraagt en doordat de SP de kansen, dat het college die zaken binnenhaalt, laag inschat. Ook de SP wil extra geld voor armoedebeleid, ID-banen, veiligheid, onderwijshuisvesting en onderhoud, in deze volgorde. In dat rijtje hoort ook de bibliotheek thuis en niet op de laatste plaats. Strategisch betekent dit voor ons dat wij bezuinigingen zoeken waarvan de gewone Eindhovenaar zo weinig mogelijk merkt. Het gaat dan om bezuinigingen die vooral de rijken in de stad treffen, bezuinigingen door financiële technieken, op Microsoft en op overbodige zaken, van zinloos ICT-gehobby, via civic centra en sprookjesachtige beschouwingen met 2030 als tijdshorizon. Een deel van onze ideeën leidt tot voorstellen op dit moment, een deel bewaren wij tot de behandeling van de begroting, omdat wij eerst willen zien waarmee het college zelf komt. Wie de consistente lijn van de SP in de afgelopen jaren heeft gevolgd, weet wat wij bedoelen. De SP is het principieel eens met afschaffing van ID-banen als oplossing voor onbepaalde tijd, het gaat in feite om gesubsidieerde uitbuiting. Wel willen wij de zittende werknemers beschermen tegen de bijstand. Daarom stemmen wij in met het voorstel van het college te zoeken naar structureel EUR 5 miljoen om 200 ID-banen bij de gemeente en gesubsidieerde instellingen te vinden. Wij begrijpen dat dit gemiddelde bedrag van EUR ,-- per persoon is gebaseerd op de ambtelijke rechtspositie. Is dat inderdaad het geval? Als wij het bedrag zouden uitgeven aan instellingen met slechtere rechtspositieregelingen, komen wij op een navenant hoger aantal uit. Wij willen de overige ID-banen structureel maken, voor zover het Pluspunt en Ergon niet lukt. Daarna willen wij de bespaarde bijstandsuitkeringen inzetten als bijdragen aan werkgevers in onderwijs en zorg. Daarbij komt de Wet Werk en Bijstand in beeld. Inzet voor onbepaalde tijd kan de nodige haken en ogen met zich brengen. In alle gevallen gaat het om inwoners van Eindhoven en persoonsgebonden subsidies, dus in feite om een uitsterfbeleid. In geen enkel geval vraagt ons standpunt om aanvullende financiële voorstellen. Wat is de mening van het college over de toekomst van de ID-banen? Er zijn stoere moties in omloop over besparingen op inkoop, genoemd wordt EUR 7 of zelfs EUR 10 miljoen per jaar. Ik geloof er geen hout van. Ongetwijfeld zit het college met EUR 1,5 miljoen in de begroting en EUR 1 miljoen in het plan van aanpak aan de lage kant, maar de bedragen zijn gebaseerd op een plan van aanpak dat er bij eerste vluchtige lezing reëel uitziet. Belangrijker dan de afwezigheid van realisme is de aanwezigheid van bijwerkingen van dit soort stoere taal. Aannemen van deze moties leidt waarschijnlijk tot bezuinigingen op Ergon, want in de moties wordt drukwerk genoemd en er is een inkooprelatie met Ergon, terwijl Ergon er een taak bij krijgt in de opvang van een aantal ID-banen. Wij zullen niet voor die moties stemmen, wij beperken ons tot de vraag of u bij de begrotingsbehandeling met aanvullende ambities kunt komen voor de bezuinigingstaakstelling. Zij is nu EUR 1,5 miljoen en wordt straks EUR 2,5 miljoen. Zij mag groter worden, maar EUR 7 of EUR 10 miljoen geloven wij niet. In verband met de beperkte spreektijd laat ik de moties en amendementen voor zichzelf spreken. Overigens is de SP voor een sterke en actieve overheid, die niet terugtreedt, maar vooruit gaat, de zwakken beschermt en de democratie dient. Het zal een interessante kerntakendiscussie worden.

19 De Voorzitter: De volgende week komen de ID-banen expliciet in de raad aan de orde. Wenst u van het college een korte reactie op hoofdlijnen? Dat past in de aanpak van vanavond, zeker omdat wij de volgende maand er uitgebreid op zullen ingaan. De heer Gerard: Wij reserveren nu financiële volumes. De reactie van het college zou zich daartoe kunnen beperken. De heer Kielenstijn: Voorzitter. De behandeling van deze Voorjaarsnota vindt plaats tegen de achtergrond van een economische recessie en forse bezuinigingen. Het is altijd gemakkelijker aan te geven wat wij anders willen of een intensivering van beleid voorstaan, maar nu ligt de nadruk op het beperken van financiële inzet. Daarbij gaat het vaak om lastige keuzen, maar zij moeten wel worden gemaakt. Goed besturen betekent verantwoordelijkheid nemen in het belang van de stad en onze burgers; niet kiezen voor de weg van de minste weerstand, maar juiste afwegingen maken en daarbij de consequenties op lange termijn laten prevaleren. Het college deelt in de toelichting mede dat wij zijn genoodzaakt een structurele ruimte te vinden van EUR 9,3 miljoen in 2005, oplopend tot EUR 22 miljoen in Kennelijk komen wij voor de realisering van het normale programma in Samen Stad voor 2005 al EUR 3 miljoen tekort. Daar bovenop wil het college jaarlijks EUR 1,3 miljoen extra inzetten voor armoedebeleid en EUR 5 miljoen voor omzetten van ID-banen in gewone banen. Met deze prioritering is structureel EUR 6,3 miljoen extra nodig, waardoor het tekort in 2005 EUR 9,3 miljoen zal bedragen. Gezien de reeds gerealiseerde ombuigingen in de afgelopen twee jaar is blijkbaar veel mogelijk. Onder druk wordt kennelijk alles vloeibaar. U geeft aan dat u oplossingen wilt zoeken in het aannemen van een andere rol en werkwijze: minder beleid, meer uitvoering; minder actief en meer regisserend. Dit impliceert dat ook door de gemeente gesubsidieerde instellingen meer moeten worden aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid. Het is te waarderen dat u creatieve oplossingen aandraagt om instellingen hierin te ondersteunen. In dit verband wil ik uw pogingen om De Effenaar te steunen in de structurele tekorten niet ongenoemd laten, maar uiteindelijk zijn het de instellingen zelf die de keuzen maken en verantwoordelijk zijn voor hun exploitatie. Wij zullen u steunen in uw streven, maar maken wel eigen politieke afwegingen bij de lijnen waarlangs de kerntakendiscussie zal worden gevoerd. Uw college sluit niet uit dat verhoging van tarieven noodzakelijk is: meer belasting voor onze inwoners. De financiële druk op onze burgers is al hoog genoeg, daarom kan ik nu al zeggen dat Leefbaar Eindhoven niet zal instemmen met tariefverhogingen. Mijn fractie kiest niet voor verzwaring van lasten, maar voor bezuinigingen waarbij naast de focus op inkoopkosten met name personeelskosten kritisch mogen worden bekeken. Ook bij het vastgoedbeleid is zeker winst te behalen. Wij zijn uiterst terughoudend bij het opeten van het eigen kapitaal, de reserves of het spaargeld, omdat dat repercussies heeft voor de beschikbaarheid van structurele middelen op langere termijn. Daarom verbinden wij nadrukkelijk voorwaarden aan de inzet van eigen kapitaal. Meevallers die tot uitdrukking komen in het positieve resultaat van de jaarrekening, dienen aan het eigen kapitaal te worden toegevoegd. Het kan niet de bedoeling zijn dat bij de jaarrekening wethouders proberen individuele wensenlijstjes te verzilveren. Hierover hebben wij een motie ingediend of in elk geval verspreid.

20 De heer Gerard: U zegt dat wel, maar waarom zou het niet kunnen? U stelt eigenlijk als een soort dogma dat het niet zou mogen. De heer Kielenstijn: Ik zeg niet dat het niet mag, ik geef alleen aan waarvoor wij kiezen. Ik hoop daarbij ook op uw steun, omdat wij ook hiervoor een meerderheid nodig hebben. Wij moeten een duidelijke lijn kiezen. Als de jaarrekening een overschot vertoont, dienen daarvoor voorstellen aan de raad te worden voorgelegd. Er mag geen verdeling plaatsvinden voor de raad daarin is gekend, zeker nu het eigen vermogen wordt aangesproken waardoor wij daarop interen. Dat is zeker in deze tijd acceptabel, maar dan moeten wij eventuele meevallers aan de reserves toevoegen. U hebt een zestal ambities die u van structurele middelen wilt voorzien. Daarbij kom ik als eerste bij de gesubsidieerde arbeidsplaatsen. De politieke discussie rond de ID-banen vindt plaats in een periode van economische recessie. Dat is een van de redenen waarom Leefbaar Eindhoven veel gewicht hecht aan een verantwoorde oplossing voor een groep mensen die door de jaren heen een steentje hebben bijgedragen aan onze maatschappij. Zij maken deel uit van een steeds groter wordende groep met ontslag bedreigde mensen. Iedere dag melden veel nieuwe werklozen zich bij het CWI. Op dit moment tellen wij werklozen, een verdubbeling van het aantal in Dat liegt er niet om, wij moeten alle zeilen bijzetten om deze ontwikkeling een halt toe te roepen. Terugdringen en voorkomen van werkloosheid heeft daarom onze hoogste prioriteit. Tijdig signaleren van dreigend ontslag is heel belangrijk, als dat zich aankondigt, moeten wij met partijen als het UWV en ook particuliere instellingen proberen mensen van werk naar nieuw werk te verplaatsen. Indien ontslag onvermijdelijk is, hebben wij ons samen in te spannen om mensen aan goede startkwalificaties te helpen, juist ook jeugdigen, die nu buiten de boot vallen, zullen de nieuwe groepen langdurig werklozen zijn, voor wie de afstand tot de arbeidsmarkt steeds groter zal worden. Mevrouw Van den Biggelaar: U begon met een zin over gesubsidieerde arbeid, waarbij u aangaf dat wij moeten zoeken naar een verantwoorde oplossing. Daarna hield u een algemeen betoog over werkloosheid. Ik zou even terug willen naar de gesubsidieerde arbeid. Krijgen wij nu van Leefbaar Eindhoven het Van Bussel- of het Geers-verhaal? De heer Kielenstijn: Wij hebben één verhaal, namelijk het verhaal van Leefbaar Eindhoven. Ik wijs op de lijn die wij al in oktober hebben ingezet, ik meen dat u hem hebt gesteund, met de motie Kiezen voor werk. Daarin hebben wij een methodiek aangedragen die nu voor een groot deel is overgenomen. Wij hebben gezegd dat wij zo veel mogelijk moeten proberen mensen, die zich melden voor een bijstandsuitkering, trajecten aan te bieden met een verplichtend karakter. Daarbij hebben wij erop gewezen dat ook mensen met ID-banen daarvoor in aanmerking zouden moeten komen. Nu gebiedt de actualiteit ons daarbij stil te staan, aangezien het college voornemens is 200 ID-banen regulier te maken, waarvoor naar schatting EUR 5 miljoen nodig is. Wij komen hier tot een andere conclusie en op grond daarvan hebben wij een motie ingediend. Het is te vroeg om aan te geven hoeveel ID-banen regulier moeten worden gemaakt. Eerst dient een inventarisatie plaats te vinden van de functionele behoeften, zodat duidelijk wordt wat in het belang van stad echt nodig is. Vervolgens bepalen wij aan de hand daarvan de aantallen mensen en de benodigde bedragen.