35-VK van. hierna de. tegen. hierna de. 9 augustus 2012

Transcriptie

1 Milieuhandhavingscollege Arrest MHHC-12/3 35-VK van 9 augustus 2012 In de zaak van de NV [ ] met maatschappelijke zetel te [ ] voor en namens wie optreedt mr. Willem SLOSSE, advocaat, met kantoor te 2018 ANTWERPEN, Brusselstraat 59, bij wie keuze van woonplaats is gedaan, hierna de verzoekende partij te noemen, tegen het VLAAMSE GEWEST, vertegenwoordigd door de Vlaamse Regering, voor en namens wie optreedt mrs. Steve RONSE en Kaat DECOCK, advocaten, met kantoor te 8500 KORTRIJK, Pres. Kennedypark 6/24, bij wie keuze van woonplaats is gedaan, hierna de verwerende partij te noemen, ingeschreven in het register van de beroepenn op 9 januari 2012 onder nummer 12/MHHC/2-I, MHHC-12/ /35-VK 9 augustus

2 heeft het Milieuhandhavingscollege het volgende overwogen: 1. Voorwerp van het beroep Het beroep is gericht tegen de beslissing 10/AMMC/27-I/LDF van 22 november 2011 van de gewestelijke entiteit waarbij zij aan de verzoekende partij een exclusieve bestuurlijke geldboete oplegt van 545,45 euro, vermeerderd met de opdeciemen die ten tijde van het plegen van de feiten van toepassing waren voor de strafrechtelijke geldboeten, aldus gebracht op euro, dit wegens het, als invoerder van moto s en bromfietsen, niet naleven van de voorschriften met betrekking tot de aanvaardingsplicht van afvalbanden, afgewerkte olie en afgedankte batterijen en accu s. 2. Verloop van de rechtspleging 2.1. Met een brief van 8 juli 2010 bezorgt de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (hierna OVAM) overeenkomstig artikel van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (hierna DABM) aan de gewestelijke entiteit een verslag van vaststelling, gedateerd 7 juli 2010, betreffende een milieu-inbreuk. Met een brief van 5 augustus 2010 brengt de gewestelijke entiteit de verzoekende partij op de hoogte van haar voornemen om een exclusieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming, op te leggen en nodigt zij de verzoekende partij uit om schriftelijk haar verweer mee te delen. De verzoekende partij dient geen schriftelijk verweer in bij de gewestelijke entiteit. Op 22 november 2011 legt de gewestelijke entiteit de voormelde bestuurlijke geldboete op. De kennisgeving van deze beslissing aan de verzoekende partij gebeurt met een brief van 2 december 2011, aangetekend ter post verzonden Met een aangetekende brief van 29 december 2011 dient de verzoekende partij beroep in tegen de beboetingsbeslissing. Het verzoekschrift bevat een inventaris van de overtuigingsstukken. De geïnventariseerde overtuigingsstukken zijn eraan toegevoegd. De verwerende partij dient op 19 januari 2012 bij de griffie een dossier in met een kopie van de bestreden beslissing en de stukken op grond waarvan de gewestelijke entiteit haar beslissing heeft genomen. De verwerende partij dient op 3 maart 2012 een memorie van antwoord in. De verzoekende partij dient op 12 april 2012 een memorie van wederantwoord in. De verwerende partij dient op 3 mei 2012 een laatste memorie in Bij beschikking 12/MHHC/2-I/B1 van 4 mei 2012 heeft de kamervoorzitter de behandeling van het beroep vastgesteld op de zitting van 7 juni Bij beschikking 12/MHHC/2-I/B2 van 23 mei 2012 beveelt de kamervoorzitter, in toepassing van artikel 19 van het besluit van de Vlaamse Regering van 27 mei 2011 houdende vaststelling van de rechtspleging voor het Milieuhandhavingscollege, de verwerende partij het volgende stuk voor te brengen: het bewijs van de kennisgeving, dit is het verzenden door middel van een aangetekende brief, tegen ontvangstbewijs, van het voornemen om een exclusieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming, op te leggen. MHHC-12/35-VK 9 augustus

3 Met een aangetekende brief van 23 mei 2012 deelt de griffier aan de partijen mee dat, [g]elet op de aard van bovenvermelde beschikking en de procedurele gevolgen ervan, het beroep niet kan behandeld worden op de zitting van 7 juni Met een aangetekende brief van 5 juni 2012 dient de verwerende partij haar antwoord op de in randnummer vermelde beschikking ter griffie in. Daarin stelt ze: In dit concrete dossier is het schrijven waarbij het voornemen om een bestuurlijke geldboete op te leggen kenbaar wordt gemaakt, niet middels aangetekende zending toegezonden aan de vermoedelijke overtreder. Zulks is evenwel in lijn met de toepasselijke bepalingen van het DABM. ( ) In het DAMB is geen formele vereiste opgenomen met betrekking tot de wijze van kennisgeving. Met een aangetekende brief van 8 juni 2012 heeft de griffier kennis gegeven van dit antwoord aan de verzoekende partij Met een aangetekende brief van 8 juni 2012 deelt de griffier aan de partijen mee dat het beroep zal behandeld worden op de zitting van 5 juli De verzoekende partij is op de zitting van 5 juli 2012 vertegenwoordigd door mr. Astrid GELIJKENS, die optreedt loco mr. Willem SLOSSE, haar raadsman. De verwerende partij is vertegenwoordigd door mr. Kaat DECOCK, die tevens optreedt loco mr. Steve RONSE, haar raadslieden. Bestuursrechter Ludo DE JAGER brengt verslag uit. De partijen worden gehoord. De debatten worden gesloten en de zaak wordt voor uitspraak in beraad genomen. 3. Ontvankelijkheid Het beroep, dat op 29 december 2011 is ingediend met een aangetekende brief, is tijdig en regelmatig naar vorm. Er stellen zich geen problemen met betrekking tot andere aspecten van de ontvankelijkheid van het beroep en de verwerende partij werpt desbetreffend geen excepties op. Het beroep is ontvankelijk. 4. Feiten De voor de beoordeling van het beroep relevante feiten zijn de volgende. De verzoekende partij baat een handelszaak uit, waar onder meer ingevoerde bromfietsen worden verkocht. Naar aanleiding van een telefonische controle op 16 maart 2010 stelt een toezichthouder bij de OVAM vast dat de verzoekende partij invoerder is van moto s en bromfietsen, dat zij voor de daarop of daarin aanwezige voertuigbanden, batterijen en motorolie, onderworpen is aan de aanvaardingsplicht maar dat zij de daaruit voortvloeiende verplichtingen niet naleeft. Met name moet zij, hetzij de aanvaardingsplicht zelf organiseren via een individueel en door de OVAM goedgekeurd afvalpreventie- en afvalbeheerplan, hetzij aansluiten bij de beheersorganismen in casu de VZW RECYTYRE, de VZW RECYBAT en de VZW VALORLUB die deze verplichtingen overnemen. Bij brieven van 16 maart 2010 en 9 juni 2010 verzoekt de OVAM de verzoekende partij om zich in regel te stellen. MHHC-12/35-VK 9 augustus

4 Op 7 juli 2010 neemt de toezichthouder contact op met de voornoemde beheersorganismen. Hij stelt vast dat de verzoekende partij zich niet bij deze beheersorganismen heeft aangesloten en dat zij evenmin een individueel afvalpreventie- en afvalbeheerplan heeft bezorgd aan de OVAM. Op 7 juli 2010 maakt de toezichthouder een verslag van vaststelling op waarin hij de schending van de aanvaardingsplicht vaststelt. Het verslag van vaststelling wordt op 8 juli 2010 toegezonden aan de verzoekende partij en aan de gewestelijke entiteit. 5. Beoordeling 5.1. De gewestelijke entiteit kwalificeert de vastgestelde feiten als een milieu-inbreuk als vermeld in artikel , 1, DABM, meer bepaald als een schending van artikel , 1, van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 december 2003 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en beheer (hierna VLAREA). De schending van deze bepaling wordt door bijlage VIII van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het DABM aangeduid als een milieu-inbreuk. De gewestelijke entiteit legt met toepassing van de artikelen tot en met en tot en met DABM een exclusieve bestuurlijke geldboete op Met haar verzoekschrift beoogt de verzoekende partij de vernietiging van de bestreden beboetingsbeslissing, minstens de substantiële vermindering van de opgelegde bestuurlijke geldboete. Zij voert in essentie drie bezwaren aan. Vooreerst stelt zij dat zij [op] 5 december 2011 ( ) opeens geconfronteerd [wordt] met de bestreden beslissing, haar ter kennis gebracht met het aangetekend schrijven van het Vlaamse gewest d.d. 2 december 2011, dat zij op het telefoongesprek d.d. 16 maart 2010 na- nooit enig bericht van verwerende partij [heeft] mogen ontvangen, ook niet een schrijven van verwerende partij [gedateerd op 5 augustus 2010] ( ), waarin zij het voornemen tot opleggen van een exclusieve administratieve geldboete bekend maakte, en dat zij derhalve nooit de kans [heeft] gekregen om de vaststellingen van verwerende partij te betwisten voorafgaand aan de bestreden beslissing ( ). In haar memorie van wederantwoord voegt zij daaraan toe: Behalve voor de bestreden beslissing, bevat het dossier geen enkel bewijs van aangetekende zending, noch van een ontvangstbewijs of een attest van De post dat de aangetekende brieven daadwerkelijk in ontvangst werden genomen. In het tweede bezwaar betwist zij formeel dat de vastgestelde feiten artikel , 1, VLAREA schenden, zodat er dan ook geen sprake [is] van een milieu-inbreuk. Zij betoogt in dit verband dat zij bromfietsen invoert zonder olie in de motor, en zonder batterij, zodat de aanvaardingsplicht hierop niet van toepassing is. Voor wat de voertuigbanden aangaat, benadrukt ze stellig dat ze enkel bromfietsen invoert met een maximumsnelheid die door de constructie lager is dan 50 km per uur en dus geen motorrijwielen waarvan de banden onder de aanvaardingsplicht vallen. In het derde bezwaar werpt zij op dat voor zover zij aan de aanvaardingsplicht zou onderworpen zijn wat zij betwist dat dan de opgelegde bestuurlijke geldboete alleszins niet in verhouding zou staan tot de ernst van de inbreuk nu zij, naar zij beweert, van de bromfietsen die zij jaarlijks invoert er slechts op de Vlaamse markt brengt. De overige bromfietsen worden volgens haar rechtstreeks naar Frankrijk e.a. uitgevoerd De verwerende partij repliceert op de bewering van de verzoekende partij als zouden de brieven nooit bij haar zijn afgeleverd, dat uit het administratief dossier blijkt dat de herinneringsbrief van de OVAM d.d. 9 juni 2010 wel degelijk aangetekend werd verstuurd, en dat: Verzoekende partij ( ) echter steeds [heeft] nagelaten om standpunt in te nemen met betrekking tot de vaststellingen. Voor wat de batterijen en olie betreft, stelt zij dat de verzoekende partij haar bewering niet staaft en dat ze hoe dan ook als tussenhandelaar evenzeer tot de aanvaardingsplicht is gehouden. Dat de verzoekende partij geen motorrijwielen zou invoeren, weerlegt de verwerende partij door te verwijzen naar de website van de verzoekende partij waarop motorrijwielen (kunnen) worden aangekocht die een cilinderinhoud hebben van 125 cc en die 89 km/u halen, zijnde motorrijwielen met banden die MHHC-12/35-VK 9 augustus

5 aan de aanvaardingsplicht zijn onderworpen. De bewering tenslotte dat slechts motorrijwielen zouden worden ingevoerd in het Vlaamse Gewest, wordt volgens de verwerende partij niet gestaafd, en bovendien is in de desbetreffende bepalingen ten andere geen ondergrens opgenomen Met haar eerste bezwaar voert de verzoekende partij impliciet de schending aan van artikel , 1, DABM. Artikel , 1, DABM bepaalt: 1. Na de ontvangst van het verslag van vaststelling, vermeld in artikel , kan de gewestelijke entiteit binnen een termijn van zestig dagen de vermoedelijke overtreder op de hoogte brengen van het voornemen om een exclusieve bestuurlijke geldboete op te leggen, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming. De vermoedelijke overtreder wordt uitgenodigd om binnen een termijn van dertig dagen die volgt op de kennisgeving van dit bericht schriftelijk zijn verweer mee te delen. Tevens wordt de vermoedelijke overtreder erop gewezen dat hij: 1 op verzoek de documenten waarop het voornemen tot het opleggen van een exclusieve bestuurlijke geldboete berust, kan inzien en er kopieën van kan krijgen; 2 mondeling zijn schriftelijk verweer kan toelichten. De vermoedelijke overtreder richt daartoe aan de gewestelijke entiteit een aanvraag binnen dertig dagen na de ontvangst van de kennisgeving. Dit voorschrift, inzonderheid de op de gewestelijke entiteit rustende verplichting om de vermoedelijke overtreder uit te nodigen om schriftelijk zijn verweer mede te delen, desgevallend om mondeling zijn schriftelijk verweer toe te lichten, legt het bestuur een hoorplicht op. Het strekt er immers toe de vermoedelijke overtreder in de gelegenheid te stellen om op nuttige wijze zijn standpunt naar voor te brengen ten aanzien van de beboetingsbeslissing en de voordeelontneming die lastens hem worden overwogen wegens een gedraging die hem wordt verweten. In de context van dit artikel vormt de kennisgeving waarin artikel , 1, eerste lid, DABM uitdrukkelijk voorziet, een essentiële vereiste die mede de hoorplicht in hoofde van de gewestelijke entiteit waarborgt. Immers, zonder deze kennisgeving heeft de vermoedelijke overtreder geen weet van de mogelijke bestuurlijke sanctie die hem kan te wachten staan, en kan hij zijn argumenten, die het bestaan van de milieu-inbreuk of de ernst ervan eventueel kunnen weerleggen, niet op gepaste wijze aanvoeren. De decreetgever heeft het belang van deze bepaling benadrukt door de kennisgeving aan vormvereisten te onderwerpen. Inderdaad, luidens artikel , 3, DABM wordt voor de toepassing van titel XVI DABM onder kennisgeving verstaan: het verzenden door middel van een aangetekende brief, met ontvangstbewijs. Weliswaar staat het, aldus artikel , 1, aanhef, DABM, de gewestelijke entiteit vrij om, in het geval van een aan haar medegedeelde milieuinbreuk, de vermoedelijke overtreder al dan niet op de hoogte te stellen van haar voornemen tot het opleggen van een exclusieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming. Wanneer zij hier evenwel toe overgaat, moet zij de vermoedelijke overtreder uitnodigen om zijn verweer schriftelijk mee te delen op de door artikel , 3, DABM voorgeschreven wijze. Uit zijn aard vormt artikel , 1, DABM een substantieel vormvoorschrift waarvan de schending de vernietiging van de beboetingsbeslissing meebrengt telkens zij de belangen van de vermoedelijke overtreder heeft geschaad. In casu gebeurde de kennisgeving door de gewestelijke entiteit niet middels een aangetekende brief tegen ontvangstbewijs, zoals blijkt uit het in randnummer geciteerde antwoord d.d. 5 juni 2012 dat de verwerende partij, als gevolg van de in randnummer vermelde beschikking, aan het Milieuhandhavingscollege heeft verstrekt. De bestreden beslissing is dan ook genomen met schending van artikel , 1, DABM. Nu de verzoekende partij het in casu zeer aannemelijk maakt dat zij de kennisgevingsbrief van de gewestelijke entiteit van 5 augustus 2010 nooit heeft ontvangen, temeer daar de verwerende partij zelf toegeeft dat de gewestelijke entiteit deze brief niet aangetekend met ontvangstbewijs heeft verstuurd, en nu het ook niet uit te sluiten valt dat de gewestelijke entiteit, na kennisname van een mogelijk verweer, een voor de verzoekende partij meer gunstige beslissing zou hebben genomen, heeft de MHHC-12/35-VK 9 augustus

6 schending van dit substantiële vormvoorschrift de belangen van de verzoekende partij onmiskenbaar geschaad. Het bezwaar is gegrond Nu de eventuele gegrondverklaring van de overige bezwaren van de verzoekende partij tot geen ruimere vernietiging kan leiden, dringt een verder onderzoek ervan zich niet op. 6. De behandeling van het beroep door het Milieuhandhavingscollege heeft geen kosten met zich gebracht, zodat een beslissing over de kosten van het geding zonder voorwerp is. MHHC-12/35-VK 9 augustus

7 Om deze redenen beslist het Milieuhandhavingscollege: 1. Het door de verzoekende partij ingestelde beroep is ontvankelijk en gegrond. 2. De bestreden beslissing van de gewestelijke entiteit, met nummer 10/AMMC/27-I/LDF van 22 november 2011, wordt vernietigd. Dit arrest is uitgesproken in Brussel op de openbare zitting van 9 augustus 2012 door het Milieuhandhavingscollege, dat samengesteld is uit: Jan HEYMAN Carole M. BILLIET Ludo DE JAGER Luk JOLY Josef NIJS Peter SCHRYVERS voorzitter ondervoorzitter bijgestaan door Xavier VERCAEMER griffier. De griffier, De voorzitter, Xavier VERCAEMER Jan HEYMAN MHHC-12/35-VK 9 augustus