Aan de gemeenteraad. : Veiligheid. Katwijk, 26 april Inleiding

Transcriptie

1 Aan de gemeenteraad Zaaknummer : Programma : Veiligheid Onderwerp : Veiligheidsbeleid Katwijk Katwijk, 26 april Inleiding De zorg voor de veiligheid in de gemeente is een verantwoordelijkheid van het gemeentebestuur. Ter voorkoming van overlast en de bestrijding van criminaliteit wordt door de gemeente de komende jaren een groot aantal activiteiten uitgevoerd. Deze activiteiten zijn opgenomen in het Veiligheidsbeleid en bieden de mogelijkheid om hierover aan de raad verantwoordelijkheid af te leggen. Veiligheid is een keten bestaande uit de schakels, pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. In deze keten zijn veel partijen actief. De activiteiten van sommige partners beperkingen zich tot één schakel. Gemeenten zijn met hun brede takenpakket en verantwoordelijkheden betrokken bij meerdere schakels en nemen daarom in de lokale veiligheid een centrale positie in. In het concept voor een nieuwe Politiewet is voorzien in een wettelijke basis voor het vaststellen van een lokaal veiligheidsbeleid. Het feit dat de nieuwe Politiewet nog niet van kracht is laat onverlet de bevoegdheid van het gemeentebestuur om een lokaal veiligheidsbeleid vast te stellen. Beoogd resultaat Een leefbare en veilige gemeente. Argumenten Met de vaststelling van een veiligheidsbeleid: - kan het gemeentebestuur de regierol voeren over de lokale veiligheid; - kunnen de beleidsmatig uit te voeren activiteiten inzichtelijk worden gemaakt; - ontstaat de mogelijkheid om verantwoording af te leggen over het gevoerde beleid. Kanttekeningen Overlast en criminaliteit zijn elementen van onveiligheid. De achterliggende oorzaken daarvan zijn vaak complex en soms niet of niet eenvoudig beïnvloedbaar. In de uitvoering van het veiligheidsbeleid wordt getracht in samenwerking met partners, deze oorzaken weg te nemen, waardoor het aantal incidenten afneemt. Resultaten van een veiligheidsbeleid zijn dus in sterke mate afhankelijk van inspanningen door partners en op andere beleidsterreinen. Omgevingsfactoren, zoals economische ontwikkeling, de omvang van de werkeloosheid, de mate van verstedelijking, de hoeveelheid hoogbouw en sociale huurwoningen en de kwaliteit daarvan, het opleidingsniveau, of het aantal jongeren, zijn niet of nauwelijks te beïnvloeden factoren. Toch kunnen zij mede van invloed zijn op de ontwikkeling van de veiligheid en het veiligheidsgevoel in de gemeente en op de verschillen die daarbij tussen gemeenten bestaan. 2

2 Effecten van de inspanningen van gemeenten in het kader van de veiligheid laten zich moeilijk meten. Als overlast en criminaliteit worden voorkomen door pro-actieve en preventieve maatregelen of door nazorg dan worden die effecten in veel gevallen pas op de langere termijn zichtbaar. Middelen In de door de raad vastgestelde begroting voor 2012 en de meerjarenbegroting zijn de middelen opgenomen ter uitvoering van het veiligheidsbeleid. In het veiligheidsbeleid is zoveel mogelijk per thema aangegeven in welke mate de begroting daarmee wordt belast. Commissie In haar vergadering van 12 januari 2012 heeft de commissie Bestuur een aantal opmerkingen gemaakt met betrekking tot het Veiligheidsbeleid. Deze zijn in het voorstel verwerkt: - een toevoeging van een prioriteitsaanduiding per thema; - een toevoeging van een tijdpad per thema; - een toevoeg van financiële consequenties per thema; - een toevoeging van een paragraaf over samenwerkingspartners per thema; - de toevoeging van verkeersveiligheid in het veiligheidsveld Fysieke veiligheid; Als gevolg van het tijdsverloop zijn toegevoegd: - een analyse op basis van de Veiligheidsmonitor naar de subjectieve veiligheid; - de tabellen behorende bij de Veiligheidsmonitor ; Als gevolg van het tijdsverloop zijn gewijzigd: - de paragrafen Jaarplan politie 2012 en Wijziging Politiewet. Als gevolg van voortschrijdend inzicht is brandveiligheid niet langer opgenomen onder fysieke veiligheid, maar wordt dit opgenomen in het Brandweerbeleidsplan. De grafieken per thema zijn vervangen door tabellen met cijfers en informatie uit de veiligheidsmonitor Uitvoering Het besluit tot vaststelling van dit beleid door de raad zal ter kennis worden gebracht aan de Politie Hollands Midden en het Arrondissementsparket. De activiteiten beschreven in het Veiligheidsbeleid zullen in deze periode tot uitvoering worden gebracht, zo mogelijk aansluitend bij ontwikkelingen op deze veiligheidsvelden en thema s en zo veel mogelijk in samenwerking met partners en hun activiteiten. De gemeenteraad zal één maal per jaar worden geïnformeerd over de stand van zaken in de uitvoering van dit beleid aan de hand van de Gebiedsscan overlast en criminaliteit. Deze gebiedsscan verschijnt vanaf 2012 jaarlijks in mei met een update in september. Bijlage(n) Veiligheidsbeleid gemeente Katwijk Burgemeester en wethouders van Katwijk, De secretaris De burgemeester 3

3 Raadsbesluit Zaaknummer : Programma :Veiligheid Onderwerp :Veiligheidsbeleid Katwijk De raad van de gemeente Katwijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Katwijk van 22 mei 2012; gelet op artikel147, lid 2 Gemeentewet; BESLUIT: Vast te stellen het Veiligheidsbeleid gemeente Katwijk Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk in zijn openbare vergadering van 5 juli De griffier tf;j De voorzitter

4 VEILIGHEIDSBELEID Het beleid met de doelstellingen en de activiteiten van de gemeente ter bevordering van de veiligheid. Afdeling Veiligheid Team Beleid en Strategie April 2012

5 Voorwoord van de burgemeester: Voor u ligt de nota veiligheidsbeleid Deze nota bevat de inspanningen die het college van burgemeester en wethouders de komende periode in het kader van de veiligheid in de gemeente wil ondernemen in het kader van de bestrijding van overlast en criminaliteit. De gemeentelijke inzet voor de fysieke veiligheid op het terrein van bouwen en milieu (wabo) geschiedt op basis van het Vergunningenen handhavingsbeleid De gemeentelijke inzet in het kader van de brandveiligheid geschiedt op basis van het Brandweerbeleidsplan. Katwijk is een relatief veilige gemeente. Die conclusie is gerechtvaardigd op grond van de vergelijking van de cijfers met andere gemeenten. Inmiddels neemt het aantal incidenten over een reeks van jaren af. De veiligheid in Katwijk neemt toe, mede als gevolg van de inspanningen van alle partijen die daarbij zijn betrokken. Desondanks is iedere inbreuk op de veiligheid als gevolg van criminaliteit of overlast er één te veel. Dat betekent dat we niet kunnen stilzitten, maar dat de gemeenschappelijke inspanningen moeten worden voortgezet. De gemeente heeft daarin de regierol. Het tot stand brengen van een goede samenwerking met partners is daarbij van groot belang. De afgelopen periode is een aantal belangrijke initiatieven genomen zoals de introductie van Burgernet, om de betrokkenheid van burgers bij de veiligheid en de meldingsbereidheid te vergroten en de heterdaadkracht van de politie te verhogen. Ook de beslissing over de introductie van cameratoezicht moet daaraan bijdragen. Met de sluiting van een aantal drugspanden in is een begin gemaakt met de aanpak van drugsoverlast in de wijk Hoornes-Rijnsoever. De samenwerking met Openbaar Ministerie, Politie, Woningcorporatie Dunavie en de afdeling Veiligheid van de gemeente Katwijk is succesvol gebleken. De aanhoudende aandacht voor de overlast van jeugd op hangplekken en het alcoholgebruik op de openbare weg lijkt zijn vruchten af te werpen. Het aantal klachten neemt af. De samenwerking met het Openbaar Ministerie, Politie, Bureau Halt, GGD, Kocon en Brijder hierbij, wordt uitgebreid met de aanpak van het gebruik van softdrugs en overgenomen door andere gemeenten in de regio. De inzet van gebiedsverboden en groepsverboden in samenwerking met het Openbaar Ministerie en de Politie heeft effect gehad bij de aanpak van een criminele jeugdgroep. Nederland staat aan de vooravond van de invoering van de Nationale Politie. Deze wijziging van het politiebestel zal ten opzichte van de huidige Politiewet hoofdzakelijk gevolgen hebben voor het beheer van de politie en niet op de gezagsverhouding. Minstens zo belangrijk is echter de rol die het gemeentebestuur zelf wil hebben in de zorg voor de veiligheid van de burgers. Daarmee ontstaat een sterke positie van waaruit de gemeente de politie en OM, vanuit hun generieke rol bij de veiligheid in Katwijk, kan betrekken. Veel beleidsvoornemens in dit veiligheidsbeleid zijn niet nieuw. Het succes wordt mede bepaald door de continuïteit, waarin uitvoering wordt gegeven aan de aanpak van veiligheidsproblemen op de verschillende veiligheidsvelden en thema s en de prioriteiten die daarvoor door de raad worden gesteld. De resultaten hiervan zullen worden gemonitord. Er is in Nederland veel beleid en er zijn veel wettelijke instrumenten. Het gaat er om, deze goed in te zetten ten behoeve van de veiligheid van de burgers. Dat past ook het meest bij Katwijk, niet praten maar doen. Jos Wienen 1

6 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Doelstelling en leeswijzer 4 Veiligheid 5 Veiligheidsbeleid 5 Kernbeleid veiligheid 6 Veiligheidsketen 6 Probleemgerichte benadering 7 Afdeling Veiligheid 8 Gemeentelijke Opsporingsambtenaren 9 Veiligheidsanalyse 9 Jaarplan 2012 Politie regio Hollands-Midden 11 Wijziging Politiewet 11 Samenwerking 12 Veiligheidsvelden en thema s 13 Monitoren 14 Veilige woonomgeving 16 Bedrijvigheid en veiligheid 24 Jeugd en veiligheid 30 Fysieke veiligheid 32 Integriteit en veiligheid 36 Bijlagen Tabellenbijlage Veiligheidsmonitor Katwijk 2. Waar staat je gemeente 3. Cijfers Politie team Katwijk Overzicht AD Misdaadmeter

7 INLEIDING Deze nota bevat het veiligheidsbeleid van de gemeente Katwijk voor de jaren 2012 tot en met Het college van burgemeester en wethouders heeft de laatste jaren zich bijzonder ingespannen voor de ontwikkeling en met name de uitvoering van het lokale veiligheidsbeleid. De resultaten zijn zeker bemoedigend en liggen in de beoogde lijn, al blijft er voldoende ruimte voor verbetering. Het continueren van deze trend gaat niet vanzelf, maar vereist een blijvende betrokkenheid van alle daarbij samenwerkende partners. De activiteiten die uit dit beleid voortkomen behoren tot de bestuurlijke huishouding van de gemeente. Het betreft bestaande activiteiten die worden gecontinueerd en nieuwe activiteiten. De uitgaven voor het veiligheidsbeleid kunnen worden gedekt uit de begroting 2012 en de meerjarenbegroting. De activiteiten in dit plan zijn tot stand gekomen na consultatie van de politie team Katwijk, politiedistrict Duin- en Bollenstreek, het Openbaar Ministerie, de afdelingen Ruimtelijke Ordening, Openbare Werken, Maatschappelijke Zaken, Sociale Zaken en Wijkwerk. Onveiligheid heeft uiteenlopende oorzaken. Een gemeente heeft niet op al die oorzaken invloed. Er zijn veel partijen op verschillende bestuurlijke niveaus en binnen verschillende kolommen die zich bezig houden met het bevorderen van veiligheid, ook buiten de gemeente. Een gemeente heeft ook niet op al die partijen invloed, als het gaat om prioritering of de beschikbaarheid van mensen en middelen. Met dit beleid worden de prioriteiten gesteld op een aantal veiligheidsvelden en thema s binnen de eigen bestuurlijke mogelijkheden. Zowel de prioritering als de uitvoering is realistisch. Op de in de beleidsthema s genoemde indicatoren zijn geen afzonderlijke streefwaarden opgenomen. Het streven is om het aantal incidenten op alle thema s te laten dalen, maar streefcijfers zijn daarvoor te arbitrair in deze. Veiligheid vraagt een constante zorg en aandacht van de overheid op verschillende veiligheidsvelden. Het is een illusie te veronderstellen dat een eenmaal bereikt niveau van veiligheid zonder blijvende inspanningen van de overheid in stand blijft. Door tijdsverloop, veranderingen in de samenleving of economische omstandigheden, andere werkwijzen e.d. ontstaan nieuwe vormen van criminaliteit, nieuwe dadergroepen of aanleidingen voor overlast. De in dit beleid geformuleerde activiteiten hebben in de meeste gevallen een continue karakter. De ontwikkelingen op alle veiligheidsvelden en thema s worden jaarlijks gemonitord. Jaarlijks is bijstelling mogelijk. Alle thema s hebben dus een tijdlijn van een jaar. Risico s voor de uitvoering van het beleid liggen in onvoldoende breedte, scherpte, focus, intensiteit en continuïteit. Met betrekking tot de veiligheid lijkt het strafrecht soms een weinig effectief middel om grenzen te stellen aan het gedrag van stelselmatige daders. De mogelijkheden van een bestuursrechtelijke aanpak zijn de laatste jaren toegenomen en kunnen dan de voorkeur genieten. In tegenstelling tot het strafrecht ontbeert het bestuursrecht een punitief karakter. Bestuursrecht heeft een reperatoir karakter en is uitsluitend gericht op herstel van de normale/gangbare situatie. Risico s voor de uitvoering van dit veiligheidsbeleid liggen ook in regionale, nationale en mondiale oorzaken die tot onveiligheid en criminaliteit kunnen leiden, zoals nieuwe regionale vervoersstromen die leiden tot vergroting van criminaliteit door mobiele dadergroepen. Ook toenemende armoede als gevolg van een economische crisis of bezuinigingen binnen de overheid kunnen leiden tot een toename van criminaliteit. 3

8 Doelstelling Doelstelling van dit beleid is de veiligheid in de gemeente Katwijk te vergroten en risico s van inbreuken op de openbare veiligheid te verkleinen, Katwijk veiliger. Veiligheid bestaat uit objectieve veiligheid (cijfers) en subjectieve veiligheid (veiligheidsbeleving). Voor een indicatie voor de stand van de veiligheid in de gemeente gelden de volgende indicatoren. Bron: Centraal Bureau Statistiek Totaal aantal misdrijven Katwijk Gegevensregistratie Politie Hollands Midden Informatierapportage BVH/VNG (totaal aantal incidenten)* Gegevensregistratie Veiligheidsmonitor HM Rapportcijfer veiligheid eigen buurt -- 7,2 -- 7,1 Aselecte steekproef Waar staat je gemeente? Oordeel over veiligheid in de buurt -- 6,8 -- 6,8 Burgerpanel *m.i.v Uitvoering van de activiteiten in dit plan moet leiden tot verdere daling van het aantal misdrijven en incidenten. De streefwaarden van het totaal aantal misdrijven en het aantal incidenten (reeks alle resultaat-gebieden) moet in 2016 lager zijn dan en mag in geen van de tussenliggende jaren hoger zijn dan in. Het gemiddeld rapportcijfer voor veiligheid in de buurt op grond van de Veiligheidsmonitor moet gelijk of hoger zijn dan 7,0 1. Het oordeel van inwoners over de veiligheid in de eigen buurt op grond van Waar_staat_je_gemeente moet gelijk of hoger zijn dan 6,8. Leeswijzer Deze nota is opgebouwd uit een algemeen deel, een overzicht van de veiligheidsvelden en de thema s die als beleidsprioriteiten gelden en waarop in het kader van dit beleid actief uitvoering en aandacht wordt gegeven. 1 Gemiddeld rapportcijfer voor Nederland in

9 VEILIGHEID Veiligheid is de mate van afwezigheid van potentiële oorzaken van een gevaarlijke situatie of de mate van aanwezigheid van beschermde maatregelen tegen deze potentiële oorzaken. Het bieden van veiligheid en de handhaving van de openbare orde zijn van oudsher de kerndomeinen van de overheid en zijn sinds begin jaren 90 van de vorige eeuw steeds meer een primaire verantwoordelijkheid geworden van gemeenten. De gemeente bepaalt binnen de daarvoor bestaande grenzen en mogelijkheden, de prioriteiten van het veiligheidsbeleid in de gemeente, regisseert de uitvoering en werkt met haar organisatie op grond van haar taken en bevoegdheden, samen met partners, mee aan de uitvoering van maatregelen. Onveiligheid manifesteert zich in symptomen, in onveilige situaties die zichtbaar zijn op straat. Deze onveilige situaties zijn in veel gevallen het gevolg van achterliggende oorzaken. Met het in voldoende mate wegnemen van complexe oorzaken wordt een onveilige situatie teniet gedaan of beheersbaar gemaakt. Desondanks zijn inspanningen er vaak slechts op gericht om de symptomen weg te nemen en niet de achterliggende oorzaken. Symptoombestrijding, hoe wenselijk soms (eenvoudiger, sneller, zichtbaarder) neemt de oorzaken niet weg. Zolang de oorzaken voor onveiligheid niet worden weggenomen, zullen de symptomen van onveiligheid blijven bestaan en blijft het vaak dweilen met de kraan open. Oorzaken van onveiligheid zijn vaak complex en samenhangend. Er zijn daarom vaak geen simpele oplossingen. Het wegnemen van oorzaken van onveiligheid door het treffen van maatregelen ligt veel meer binnen het uitgebreide takenpakket van gemeenten, waar de mogelijkheden voor een pro-actieve aanpak groter zijn, dan in het takenpakket van de politie. Niet voor niets legt de wetgever de regie van het veiligheidsbeleid bij de gemeenten. De politie is daar simpelweg niet de juiste organisatie voor. Veiligheidsbeleid Gemeenten zijn naast de openbare veiligheid wettelijk verantwoordelijk voor het beleid en de uitvoering van taken op een groot aantal uiteenlopende beleidsterreinen, zoals Ruimtelijke Ordening, Maatschappelijke Zaken, Milieu, Volkshuisvesting. Keuzes op deze beleidsterreinen kunnen gevolgen hebben voor die openbare veiligheid. Daarnaast hebben gemeenten vanuit hun algemeen maatschappelijke taakstelling en verantwoordelijkheid, contact met veel maatschappelijke organisaties en individuele burgers. Voor de gemeente bestaat de mogelijkheid deze organisaties te beïnvloeden in het belang van de openbare veiligheid. Gemeenten zijn verder onder meer belast met de verantwoordelijkheid voor de openbare orde (Gemeentewet), gezagvoering over de politie (Politiewet 1993) de regelmatige afstemming over politiezaken met het Openbaar Ministerie (Politiewet) uitvoering geven aan de Wet op de 5

10 veiligheidsregio s en het opperbevel bij brand. Deze verantwoordelijkheid is opgedragen aan de burgemeester. Zowel de complexe oorzaken van onveiligheid als de uiteenlopende verantwoordelijkheden waren in het verleden de reden voor de ontwikkeling van een type integraal veiligheidsbeleid, dat ook integraal in overleg en afstemming met alle betrokken partners tot stand kwam. De hoeveelheid overleg noodzakelijk voor de beleidsmatige afstemming met alle daarbij te betrekken samenwerkingspartners, met hun eigen verantwoordelijkheden en planningen, stond een voortvarende aanpak in de weg en daarmee niet in verhouding tot het resultaat. Het aantal partners (partijen die een belang hebben bij de oplossing van een veiligheidsprobleem) is legio. Naast de primaire partners in het veiligheidsbeleid, zoals het Openbaar Ministerie en de Politie is het ondoenlijk om bij de aanpak van specifieke problemen op beleidsthema s deze vooraf allemaal in beeld te brengen en te betrekken bij de beleidsontwikkeling, zonder daarbij te verzanden. Het veiligheidsbeleid is daarom alleen integraal in zijn uitvoering. Op de samenwerking op de veiligheidsvelden en de daarin genoemde thema s vindt regievoering en deelname aan de uitvoering plaats door de gemeente, zodat de aanpak met grotere voortvarendheid kan plaatsvinden. Vanwege het belang van de openbare veiligheid zal vanuit de afdeling Veiligheid ook zoveel mogelijk worden aangehaakt bij de beleidsontwikkeling op andere beleidsterreinen. De wetgever is voornemens de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad voor het gemeentelijk veiligheidsbeleid wettelijk vast te leggen in de Gemeentewet. In het wetsvoorstel voor de nieuwe Politiewet is hierin voorzien, maar ook zonder wettelijke bepaling kan de gemeenteraad dit veiligheidsbeleid vaststellen en zijn prioriteiten hierin bepalen. Kernbeleid Veiligheid In 2003 is voor het eerst een aanbeveling gedaan aan gemeenten voor de versterking van het Veiligheidsbeleid. Om gemeenten hierin bij te staan heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de methode Kernbeleid Veiligheid voor gemeenten ontwikkeld. In het regionaal college van de politieregio Hollands Midden is eerder besloten Kernbeleid Veiligheid te hanteren als format voor het gemeentelijk veiligheidsbeleid in de regio. Inmiddels is ook de BasisVoorziening Handhaving (het politiesysteem) hierop aangepast. Doelstelling van het kernbeleid is om de uiteenlopende aspecten van veiligheid in een samenhangend beleidsdocument vast te leggen. De methode biedt de mogelijkheid voor een gestructureerde aanpak. Bovendien biedt het betere mogelijkheden van koppeling naar andere beleidsvelden en biedt het de mogelijkheid om meerdere relevante veiligheidsaspecten in één kader te plaatsen. Pro-actie Veiligheidsketen De aanpak van veiligheidsproblemen kan worden gezien als een keten, bestaande uit verschillende fasen die de schakels van de keten vormen. Nazorg Preventie Preparatie Repressie 6

11 Onder pro-actie wordt verstaan het structureel voorkomen van onveiligheid door in de planfase van ieder project en bij iedere beleidsontwikkeling stil te staan bij de gevolgen daarvan voor de veiligheid. In deze fase is de invloed van de gemeenteraad op de veiligheid binnen de gemeente het grootst. Veel beleid heeft namelijk op onderdelen gevolgen voor de openbare veiligheid, zo ook de uitvoering van projecten. Een sprekend voorbeeld hiervan is het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Door een goede ruimtelijke inrichting en goede bouwkundige maatregelen kan het inbraakrisico met 90% worden teruggebracht. Simpel maar effectief. Preventie is het voorkomen van directe oorzaken van onveiligheid en het beperken van de gevolgen ervan door preventieve maatregelen. Het gaat daarbij om maatregelen die worden gerealiseerd na de planfase. Vaak zijn deze maatregelen gericht op één type incident of op één bepaalde vorm van onveiligheid. De samenhang tussen de maatregelen is vaak minder groot dan in de planfase. Preparatie is de daadwerkelijke voorbereiding van maatregelen ter voorkoming van een concrete en voorzienbare bedreiging van de veiligheid. Bijvoorbeeld de voorbereiding op een voetbalwedstrijd, waarover bekend is dat bepaalde personen voornemens zijn de openbare orde rond de wedstrijd te verstoren door vechtpartijen uit te lokken met fans van de tegenpartij. Repressie is de bestrijding van onveiligheid en de hulpverlening in feitelijk of acute (nood-)situaties door toezicht, bestuurs- en strafrechtelijke handhaving, daadwerkelijke handhaving van de openbare orde en hulpverlening, brandbestrijding en de bestrijding van de gevolgen van crises, rampen en zware ongevallen. Als voorbeeld geldt de recente sluiting van woningen vanwege het verkopen, afleveren of verstrekken, dan wel het daartoe aanwezig zijn van middelen als bedoeld in lijst I en II van de Opiumwet, of het opleggen van gebiedsverboden bij ernstige overlast op grond van de Gemeentewet. Onder nazorg wordt verstaan, de maatregelen die nodig zijn voor terugkeer tot de normale situatie en verhoudingen. Dat kan zijn na een incident, maar ook na repressief optreden. De rol van partners, die bijdragen aan de veiligheid, is niet in alle fasen even groot. De gemeente draagt in alle fasen een verantwoordelijkheid en nieuwe bevoegdheden vergroten de laatste jaren de mogelijkheden voor het bestuur in de repressieve fase. Het Openbaar Ministerie zit vanuit haar verantwoordelijkheid voor de strafrechtelijke handhaving juist heel sterk in de repressieve fase. Ook de politie, Bureau Halt, afd. Veiligheid team handhaving, en afd. Wijkwerk (GOA s) hebben hun kerntaken in de repressieve fase. De informatie van de politie met betrekking tot de oorzaken van onveiligheid, biedt de gemeente echter de mogelijkheid al in de proactieve fase maatregelen te treffen en haar aandeel te leveren in de andere genoemde fasen. Andere partijen GGD, Jeugdzorg, afd. Maatschappelijke Zaken e.d. hebben juist meer hun taak in andere fasen van de veiligheidsketen. Het is van belang om alle fasen in de veiligheidsketen te onderkennen om zo tot samenwerking in de uitvoering te komen. 7

12 Probleemgerichte benadering Het vergroten van de veiligheid in de gemeente lukt niet door het alleen maar versterken van de repressieve fase van de veiligheidsketen. Ervaringen elders bevestigen dat. Als de oorzaken van onveiligheid niet worden weggenomen blijft onveiligheid bestaan. We onderkennen dat wel, als het gaat om brandveiligheid (brandwerende materialen/brandpreventieve voorzieningen), verkeersveiligheid (aanleg van rotondes, vrijliggende fietspaden, snelheidsremmende maatregelen), maar bij sociale veiligheid wordt de relatie tussen de complexe oorzaken van onveiligheid en de onveilige situatie soms minder snel onderkend. Oorzaak Oorzaak Oorzaak Gevolg Oorzaak Oorzaak Oorzaak Een probleemgerichte aanpak concentreert zich op de analyse van het probleem. Een goede analyse geeft namelijk zicht op de achterliggende oorzaken. Een probleemgerichte analyse geeft ook zicht op de partners die bij een probleem zijn betrokken, omdat zij invloed kunnen hebben op de oorzaken waardoor het probleem ontstaat. Doordat inzicht ontstaat van de bij het probleem betrokken partners, ontstaat de mogelijkheid voor een gezamenlijke aanpak, waarmee het mogelijk wordt meerdere oorzaken weg te nemen en zo de onveilige situatie te voorkomen. Afdeling Veiligheid De medewerkers Openbare Orde en Veiligheid van de afdeling Veiligheid zijn onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van de portefeuillehouder belast met de ontwikkeling en uitvoering van het Veiligheidsbeleid (waaronder ook de crisisbeheersing). Zij werken in het belang van de veiligheid van de inwoners van deze gemeente in de uitvoering van dit beleid samen met veel partners, waaronder politie en Openbaar Ministerie, zodat die uitvoering een integraal karakter krijgt. Iedere partij die invloed heeft op oorzaken van onveiligheid en die een belang heeft bij de oplossing of reducering van een veiligheidsprobleem, is een partner. De afgelopen periode is dat een veelheid aan partijen geweest, regionaal, lokaal maar ook individuele burgers, die ook zelf een verantwoordelijkheid hebben voor hun veiligheid. Deze samenwerking zal worden voortgezet. In 2006 zijn onderdelen van de gemeentelijke organisatie die een relatie hebben met de fysieke veiligheid, zoals bouwen, milieu en brandweer en openbare orde en veiligheid, waaronder crisisbeheersing, 8

13 samengevoegd tot de afdeling Veiligheid. In het managementteam van deze afdeling is de integrale afstemming tussen het team Beleid en Strategie, verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling, team Vergunningverlening, team Toezicht en Handhaving en team Brandweer, verantwoordelijk voor brandveiligheid geborgd. Gemeentelijke Opsporings Ambtenaren In de afgelopen jaren is er spanning geweest tussen de ambities in het kader van de openbare orde en veiligheid en de daarvoor beschikbare capaciteit. Politiecapaciteit is schaars, het beroep hierop is groot en de beschikbare politiecapaciteit kan slechts één maal worden ingezet. Het vraagt om creativiteit van de politieleiding om de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk voor Katwijk in te zetten en enige terughoudendheid in ambities, als die uitsluitend met de inzet van politiecapaciteit kunnen worden gerealiseerd. Bij de uitvoering van dit beleidsplan wordt ook uitgegaan van de daadkracht van bestuursrechtelijke en bestuurlijke maatregelen, waaronder een bredere inzet van de gemeentelijke opsporings- ambtenaren (GOA s). Er zijn mogelijkheden voor de verbetering van de veiligheidssituatie op de thema s alcohol en jeugd, drugs en overlastgevende jeugdgroepen. Dat kan alleen indien er garanties zijn dat voor Katwijk beschikbare politiecapaciteit ook voor Katwijk wordt ingezet en niet verschuift naar elders. De GOA s handhaven primair de leefbaarheid in Katwijk en dragen daarmee bij aan de subjectieve veiligheid. Leefbaarheid en veiligheid liggen nadrukkelijk in elkaars verlengde. Daarom is de samenwerking tussen politie en GOA s van belang. De samenwerking en rolverdeling tussen deze partijen is vastgelegd in een handhavingsarrangement. Een voorbeeld van deze samenwerking is de doorverwijzing naar Bureau Halt bij het aanhouden van alcohol gebruikende personen op de openbare weg in strijd met de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Veiligheidsanalyse Voor de onderbouwing van dit beleid wordt gebruik gemaakt van twee instrumenten. De cijfers van de politie uit de Basis Voorziening Handhaving (het landelijke Bedrijfsprocessen/informatiesysteem van de politie) voor wat betreft de objectieve veiligheid en de cijfers uit de Politiemonitor Bevolking voor wat betreft de subjectieve veiligheid. De informatie uit BVH verdient de voorkeur boven andere statistieken, omdat deze gegevens meerdere keren per jaar op een uniforme wijze ter beschikking komen en op die manier een basis bieden voor monitoring en overleg met de commissie Bestuur. De cijfers zijn bij de thema s opgenomen. De uitkomsten vanuit de Veiligheidsmonitor zijn zeer recent ter beschikking gekomen. Zij zijn voor wat betreft slachtofferschap in een aantal gevallen bij de benoemde thema s opgenomen. Ten behoeve van de beeldvorming zijn deze cijfers als bijlage bij deze nota opgenomen. De Veiligheidsmonitor Katwijk De belangrijkste conclusies met betrekking slachtofferschap en onveiligheidsbeleving uit de Veiligheidsmonitor zijn: 9

14 Slachtofferschap: - De bevolking van Katwijk wordt minder vaak slachtoffer van een delict dan de bevolking van referentiegemeenten. Ten opzichte van 2008 is de kans om slachtoffer te worden van een delict gedaald. - Inwoners van Katwijk zijn veel minder vaak het slachtoffer van een vermogensdelict dan inwoners van referentiegemeenten. Ten opzichte van 2008 is de kans om slachtoffer te worden van een dergelijk delict voor inwoners van Katwijk gedaald. - In hebben minder inwoners van Katwijk te maken gekregen met vandalismedelicten dan in Onveiligheidsbeleving: - Inwoners van Katwijk voelen zich in de eigen woonbuurt veel minder vaak onveilig dan inwoners van referentiegemeenten. - Vermijdingsgedrag komt in Katwijk minder vaak voor dan in referentiegemeenten. Inwoners voelen zich in de eigen woonbuurt veiliger als ze s avonds over straat lopen en lopen of rijden minder om omdat ze onveilige situaties willen vermijden. - Inwoners van Katwijk wijzen mogelijk onveilige plekken minder vaak aan als inderdaad onveilig dan inwoners van gemeenten uit de referentiegroep. Politiecijfers 2008 t/m Het totaal aantal incidenten in de registratie van de politie in Katwijk is de laatste jaren afgenomen. Van in 2005 naar in. Omdat de oorzaken van onveiligheid complex zijn en vaak met elkaar samenhangen, is het moeilijk hiervoor een eenduidige verklaring te geven. Cijfers zeggen niet alles en binnen het totaal zijn grote variaties op de uiteenlopende thema s mogelijk. De invoering van de Basis Voorziening Handhaving (BVH) in plaats van het Bedrijfs Proces Systeem (BPS) in 2009 en de daarop volgende landelijke inrichting van dit systeem overeenkomstig de methodiek Kernbeleid Veiligheid beperkt de mogelijkheden van vergelijking van de cijfers met de jaren voor De inrichting van de cijfers overeenkomstig de methode Kernbeleid biedt verbetert de mogelijkheden van monitoren op deze thema s. Indicatief zijn in deze beleidsnota de bekende cijfers in de jaren voor 2010 per thema wel opgenomen. Opvallende verschillen over 2010 en zijn de toegenomen incidenten drugsoverlast, vechtpartijen, overvallen en overlastmeldingen evenementen. De toegenomen meldingen drugsoverlast zouden een gevolg kunnen zijn van de toegenomen aandacht hiervoor in, de oproepen in de media om overlast te melden en de concrete aanpak op dit onderwerp. De overlastmeldingen met betrekking tot evenementen kunnen een gevolg zijn het toenemend aantal evenementen in de gemeente, de omvang daarvan in relatie tot de beschikbare ruimte en de afnemende maatschappelijke acceptatie van evenementen als gevolg van gehanteerde geluidsnormen en tijdsduur. Dit onderwerp wordt behandeld in het evenementenbeleid. Verder valt op de afname van het aantal vermogensdelicten met name de afname van overige diefstallen en de diefstal uit/vanaf motorvoertuigen vallen daarbij op. Verder valt de afname op van het aantal incidenten overlast jeugd. Met betrekking tot verkeersveiligheid valt de toename van het aantal incidenten snelheidsovertredingen en rijden onder invloed op. Deze zijn mogelijk een gevolg van het toegenomen aantal controles in, zoals de alcoholcontrole in het kader van Katwijk op slot. Het aantal incidenten verkeersongevallen met letsel nam met meer dan de helft af. 10

15 AD Misdaadmeter 2009/2010 Om de cijfers in een perspectief te plaatsen is gekeken naar de uitkomsten van de AD Misdaadmeter , waarbij de criminaliteitscijfers van Katwijk zijn vergeleken met Nederland, de overige gemeenten in het district Duin- en Bollenstreek en de grote steden binnen de regio Leiden, Gouda en Alphen. Er valt veel af te dingen op de cijfers zoals die in de AD Misdaadmeter zijn opgenomen. Toch mag er van worden uitgegaan dat deze cijfers min of meer voor alle gemeenten consistent zijn opgenomen en verwerkt. De AD Misdaadmeter 2009/2010 is een middel om de cijfers voor Katwijk enigszins te vergelijken. De conclusie is gerechtvaardigd dat Katwijk in deze vergelijking als redelijk veilig scoort. Het laat onverlet dat iedere inbreuk op de veiligheid er één te veel is en er meer en creatievere inspanningen worden gevraagd. Jaarplan 2012 Politie regio Hollands-Midden Het Politie Jaarplan 2012 voor de regio Hollands Midden is gebaseerd op de landelijk bepaalde thema s, aangevuld met een aantal regionale. Landelijke thema s zijn, de aanpak van criminele jeugdgroepen, hoge impact delicten, de veiligheid op straat, dierenmishandeling, cybercrime en kinderporno, criminele samenwerkingsverbanden, verbetering intake en afhandeling, aanvalsplan bureaucratie, verbeteren heterdaadkracht en de aanpak van illegale vreemdelingen. Als regionale thema s worden genoemd: geweld, vermogensdelicten, overlast, vandalisme en burgervertrouwen. Vanuit de landelijke thema s zijn criminele jeugdgroepen, hoge impact delicten en de veiligheid op straat zijn bij uitstek thema s die herkenbaar zijn in de lokale problematiek. Zowel binnen de landelijke als binnen de regionale thema s bestaat voldoende ruimte om aansluiting te vinden voor de samenwerking op de lokale thema s in dit veiligheidsbeleid. Wijziging Politiewet Het wetsvoorstel behelst een herziening van het politiebestel die vorm krijgt in een nieuwe Politiewet. Er komt een landelijke politieorganisatie onder verantwoordelijkheid van de minister. De wijzigingen betreffen voornamelijk het bestuur en in het bijzonder het beheer van de politie. De bestaande regeling van het gezag en de taken en bevoegdheden van de politie blijft ongemoeid. Met de voorgestelde wijzigingen beoogt de regering te komen tot een grotere eenheid van de politie en tot een beter evenwicht tussen de lokale, regionale en nationale verantwoordelijkheden. De grotere eenheid in beheer en taakuitvoering zal moeten leiden tot een efficiënter en effectiever opererende politie en daarmee tot een betere politiezorg. Voorts wordt met de voorgestelde wijzigingen ook een beter democratisch ingebedde politieorganisatie gerealiseerd. Het voorstel is om te komen tot één nationale politie. Concreet betekent het dat de politieregio Hollands Midden zal gaan fuseren met de politieregio Haaglanden. Direct gevolg daarvan is de vorming van een nieuw politiedistrict, waarbij het district Duinen Bollenstreek wordt samengevoegd met het district Leiden (waartoe ook Oegstgeest, Leiderdorp en Voorschoten behoren). Het gebied van het politieteam Katwijk blijft ongewijzigd. De sterkte van het team ondergaat ook geen grote verandering. Positief is dat er ook weer een beperkte recherchecapaciteit op teamniveau beschikbaar komt. 11

16 Samenwerking. Ten behoeve van de veiligheid in de gemeente wordt veel en intensief samengewerkt met verschillende partijen, zowel intern als extern. Deze samenwerking is van belang, omdat partners andere verantwoordelijkheden of invloed hebben, waarmee oorzaken van problemen kunnen worden beïnvloed. De gemeente Katwijk investeert nadrukkelijk in deze samenwerking ten behoeve van betere en blijvende resultaten en wil dat ook blijven doen. Voorbeelden van samenwerking naast die met politie en het OM en de diverse gemeentelijke afdelingen (Veiligheid, Brandweer, Maatschappelijke Zaken, Sociale Zaken, Ruimtelijke Ordening Openbare Werken, Communicatie en Wijkwerk) zijn te vinden op uiteenlopende thema s, o.a.: Jeugdoverlast: alcohol en jeugd: Overlast drugshandel en gebruik: Veilige winkelgebieden: Veilige bedrijfsterreinen: Veilig uitgaan: Veilige evenementen: Veilig toerisme: Platform Kocon, GGD Hollands Midden, Factor Welzijn, Stichting Halt Hollands Midden Haaglanden, Stichting De Brug, Brijder; Woningcorporatie Dunavie, Platform Kocon, Stichting Halt Hollands Midden Haaglanden, Brijder Ondernemersverenigingen, Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Ondernemersverenigingen, Hoofdbedrijfschap Detailhandel, Stichting Beveiliging Bedrijfsterreinen (SBB) Horeca-ondernemers Katwijk, Koninklijke Horeca Nederland KNVB, Rijnsburgse Boys, Quick Boys, VV Katwijk, organisatoren van evenementen, Stichting Halt Hollands Midden Haaglanden, Stichting Katwijkse Activiteiten, Ondernemersverenigingen Katwijkse Reddings Brigade, Korps Landelijke Politie Diensten. Hinderlijke, overlast gevende en criminele jeugdgroepen: Raad voor de kinderbescherming, GGD Hollands Midden, Bureau Jeugdzorg Hollands Midden, Stichting Halt Hollands Midden Haaglanden, Stichting Mee Zuid-Holland, Kwadraad, Reclassering Nederland, Factor Welzijn, Brijder. Polarisatie en radicalisering: Bureaudiscriminatiezaken Hollands Midden en Haaglanden Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit: Regionaal Informatie en Expertise Centrum HHM (RIEC), Regionaal Coördinatiepunt Fraudebestrijding HHM (RCF), Belastingdienst, Arbeidsinspectie, FIOD Vreemdelingenpolitie. Op 13 maart 2012 heeft het college besloten vooralsnog niet aan te sluiten bij het Veiligheidshuis Leiden voor de aanpak van jeugdige overlastgevenden en criminelen, nazorg ex gedetineerden en de aanpak van criminele jeugdgroepen. Het Veiligheidshuis biedt voor tamelijk hoge kosten met name procesregie en fysieke werkruimte voor de aanpak van problemen op deze thema s. 12

17 VEILIGHEIDSVELDEN EN THEMA S In het volgende deel is een overzicht opgenomen van de veiligheidsvelden en de thema s die als beleidsprioriteiten gelden en waarop in het kader van dit beleid actief uitvoering en aandacht wordt gegeven. Het wil niet zeggen dat niet benoemde thema s geen aandacht krijgen. Indien de situatie daarom vraagt, worden ook incidenten aangepakt buiten de in het beleid genoemde onderwerpen. De thema s op de genoemde veiligheidsvelden zijn aangeduid met de aanduiding hoog, midden en laag als indicatie van de zwaarte van de prioriteit. Deze indicatie is ingegeven door de maatschappelijke impact van het thema, maar een indicatie kan mede worden bepaald door het maatschappelijk belang. Voor alle thema s is bestuurlijke aandacht en op alle thema s vindt inzet van mensen en middelen plaats. Risico s bij het voeren van een veiligheidsbeleid op de geprioriteerde thema s liggen onder andere in het gebrek aan continuïteit waardoor voor een relatief korte periode aandacht voor een thema s is, maar waarna de focus toch weer op een ander thema gericht wordt. Continuïteit in de aanpak vergroot de kans op succes. In de begroting is onder de stelpost Nieuw Beleid vanaf een bedrag gereserveerd voor Diverse uitgaven voor openbare veiligheid van in en vanaf 2012 structureel ,--. Een deel van deze stelpost is via afzonderlijke nota s vrijgegeven. (Inzet particuliere beveiligers Rijnsburg en de deelname aan Burgernet. Het resterende bedrag is toegevoegd aan de posten Reddingswezen en Overige maatregelen Veiligheid, o.a. ten behoeve van de Veiligheidsmonitor, en de veiligheidsvelden Veilige woonomgeving, Bedrijvigheid en veiligheid en Jeugd en veiligheid. 13

18 Monitoren Thema: Objectieve veiligheid. Ambitie/doelen: De gemeenteraad inzicht te geven in de ontwikkeling van de absolute veiligheid van de gemeente Katwijk. Activiteit: Tweemaal per jaar wordt de Gebiedsscan overlast en criminaliteit aan de commissie Bestuur ter kennis gebracht. Beoogd resultaat: - De gemeenteraad beschikt over een rapportage met daarin een cijfermatige onderbouwing van de stand van de objectieve veiligheid binnen de gemeente Katwijk op een aantal relevante thema s; - Overleg met de commissie Bestuur over de trendmatige ontwikkelingen en de op grond van het veiligheidsbeleid uitgevoerde maatregelen. Indicatoren: Het aantal malen dat de Gebiedsscan voor een vergadering van de commissie Bestuur is geagendeerd. Kosten: -- Tijdspad: Rapportage jaarlijks, twee maal. Uitvoering continue. Historie: Sinds 2010 worden tertiaalrapportages aan de commissie bestuur aangeboden en is er gelegenheid voor discussie met de portefeuillehouder over de ontwikkeling van de veiligheid in de gemeente. In de hoorzitting van de commissie bestuur van 6 oktober is aangegeven vaker over trendmatige ontwikkelingen met betrekking tot de veiligheid en het gevoerde veiligheidsbeleid met de burgemeester van gedachten te willen wisselen. De tertiaalscan is met ingang van vervallen en wordt vervangen door de Gebiedsscan overlast en criminaliteit. Deze verschijnt twee maal per jaar. De cijfers sluiten aan bij de systematiek van het kernbeleid veiligheid van de gemeente. 14

19 Monitoren Thema: Subjectieve veiligheid. Ambitie/doelen: De gemeenteraad inzicht te geven in de ontwikkeling van de subjectieve veiligheid van de gemeente Katwijk. Activiteit: Eén maal per twee jaar wordt binnen de regio Hollands Midden, de Landelijke Veiligheidsmonitor uitgevoerd. De gemeente Katwijk neemt daar aan deel. De uitkomsten van dit onderzoek waarmee de veiligheidsbeleving onder inwoners wordt gemeten, worden aan de commissie Bestuur ter kennis gebracht. Beoogd resultaat: De gemeenteraad beschikt over een rapportage met daarin een cijfermatige onderbouwing van de stand van de subjectieve veiligheid binnen de gemeente Katwijk op een aantal relevante thema s. Indicatoren: Iedere twee jaar beschikt de gemeenteraad over een up-to-date veiligheidsmonitor. Kosten: Onderzoek veiligheidsmonitor ,--. Tijdspad: Rapportage tweejaarlijks. Uitvoering afhankelijk van deelname Onderzoek x x x Presentatie x x Historie: De voorlaatste Veiligheidsmonitor is uitgevoerd in De resultaten daarvan zijn in 2009 bekend geworden. Om in de pas te gaan lopen met de meerderheid van de gemeenten, zodat een betere benchmark met vergelijkbare gemeenten mogelijk is, heeft de regio besloten het voor 2010 geplande onderzoek door te schuiven naar. De resultaten daarvan zijn onlangs bekend geworden. De tabellenbijlage is als bijlage opgenomen. De rapportage wordt separaat aan de raad ter kennisneming aangeboden. 15

20 Veiligheidsveld: 1. Veilige woonomgeving Thema: Burgerbetrokkenheid veiligheidsdomein. Prioriteit: Hoog. Ambitie/doelen: Het vergroten van de betrokkenheid van burgers bij de veiligheid in de gemeente. Activiteit: - Implementatie en beheer Burgernet Haaglanden & Hollands Midden in de gemeente Katwijk; - Werving van deelnemers aan Burgernet; - Samenwerking met politie team Katwijk bij de ontwikkeling en implementatie van een burgerpanel. Beoogd resultaat: deelnemers aan Burgernet; - 1 burgerpanel ten behoeve van gemeente en politie op het thema veiligheid. Indicatoren: Het aantal inwoners dat deelneemt aan Burgernet. Kosten: Deelname Burgernet ,--. Tijdspad: Rapportage jaarlijks. Uitvoering continue. Historie: In zijn besluit van 17 juli 2008 heeft de gemeenteraad prioriteit toegekend aan de vergroting van de betrokkenheid van burgers bij het veiligheidsdomein. In heeft het college besloten tot deelname aan Burgernet. Burgernet is een samenwerking tussen burgers, politie en gemeente om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Hierbij wordt een telefonisch netwerk van burgers en werknemers van bedrijven opgezet om de politie te helpen bij de opsporing van personen en/of voertuigen. De wervingscampagne hiervoor is van start gegaan. Bij de start van Burgernet in de gemeente Katwijk op 1 maart 2012, hadden zich ruim personen aangemeld. Gestreefd wordt naar een minimaal aantal van deelnemers. In waren de kosten van deelname nihil als gevolg van een stimuleringsbijdrage via de politieregio Hollands Midden. 16