Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs"

Transcriptie

1 Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Natuurwetenschappen januari 2011 Aan de leraren Natuurwetenschappen Aan alle collega s wensen wij het allerbeste toe in 2011!!! Inhoud 1 Herziening leerplannen STW - NIEUW 2 Biodiversiteit in de klas 1- NIEUW 3 Biodiversiteit in de klas 2- NIEUW 4 Tentoonstelling BiodiverCITY - NIEUW 5 Nascholing: Voorstelling van het nieuwe leerplan WW en van de actualisatie van het leerplan natuurwetenschappen- NIEUW 6 Nascholing PONTOn - NIEUW 7 Nascholing klimaatverandering - NIEUW 8 Start to know - NIEUW 9 Tweede ontmoetingsdag beginnende leerkrachten - NIEUW 10 Herhalingen 1 Herziening leerplannen STW- NIEUW Op 1 september 2011, worden de nieuwe leerplannen voor STW in alle jaren gelijktijdig ingevoerd. Het ontwerp van de leerplannen STW is te vinden op de website Personenzorg ( Belangrijk voor NW is wat te lezen staat op pg. 8 bij visie: De leerplandoelstellingen van de vakken sociale wetenschappen en natuurwetenschappen worden binnen de vakken SW en NW bereikt en geëvalueerd. Het bereiken van deze leerplandoelstellingen kunnen binnen de integrale opdrachten worden voorbereid, uitgebreid, verdiept, ingeoefend, Het verschuiven van leerplandoelstellingen naar IO s zonder dat ze in de vakken SW en NW aan bod komen, kan dus niet. Dat betekent dat de practica alleszins tijdens de lesuren NW moeten worden georganiseerd maar dat EXTRA en aansluitende onderzoekspractica kunnen tijdens de IO's. 2 Biodiversiteit in de klas- NIEUW Hoe leg je als leerkracht aan leerlingen uit wat biodiversiteit is? Hoe maak je ze duidelijk dat het behoud van de biodiversiteit belangrijk is voor ons en voor de planeet? is een website boordevol met gratis te raadplegen educatief materiaal rond het thema biodiversiteit. 3 Biodiversiteit in de klas NIEUW Op dinsdag 19 oktober 2010 en dinsdag 26 oktober2010 kon je op Canvas genieten van de tweedelige uitzending Biodiversiteit in België. Dirk Draulans neemt in de eerste uitzending een aantal diersoorten onder de loep. Zo zien we onder andere de teloorgang DPB, F. de Merodestraat 18, 2800 Mechelen, tel.: fax: dpb.mb@kerknet.be Website: Maandberichten Vademecum Vakdocumenten - 1 -

2 van de vlinder- en bijenpopulatie in onze contreien en anderzijds de opgang van de vos en een aantal exoten in het Brussels hoofdstedelijk gewest. In het tweede deel onderzoekt Dirk onder meer de invloed van de landbouw op onze biodiversiteit, en bekijkt hij hoe het met de fauna en flora van onze rivieren en de Noordzee gesteld is. Biodiversiteit in België is een programma van Sylvester Productions voor Canvas, in samenwerking met de Federale Overheid, de Vlaamse Overheid en het Brussels Gewest. Op onze vraag is in samenwerking met de VRT Kyoto coördinator, Hilde Walschaerts heeft de Federale overheid besloten deze uitzending op DVD gratis te verspreiden. U mag dus in de loop van de maand januari-februari deze DVD op school verwachten. 4 Tentoonstelling BiodiverCITY NIEUW Op 10 december werd een nieuwe PERMANENTE tentoonstelling rond Biodiversiteit in België geopend in het museum voor Natuurwetenschappen, KBIN,het beruchte DINOmuseum, De bedoeling is om de tentoonstelling in 2015 uit te breiden naar biodiversiteit in de wereld. Gegidste rondleidingen lopen vanaf januari. Inschrijvingen kunnen via de website. Het didactisch pakket is vanaf december te downloaden via de site van het museum. Dit is een aanrader voor de collega s eerste graad, waar biodiversiteit nu in het tweede jaar als nieuw item gegeven wordt. De bedoeling is om de tentoonstelling in 2015 uit te breiden naar biodiversiteit in de wereld. 5 Nascholing: Voorstelling van het nieuwe leerplan WW en van de actualisatie van het leerplan natuurwetenschappen- NIEUW Vanaf 1 september 2011 geldt een nieuw leerplan natuurwetenschappen voor de basisoptie Techniek-Wetenschappen in de eerste graad van de A-stroom. Het gaat om een actualisering van het vorige leerplan waarbij rekening wordt gehouden met de nieuwe situatie als gevolg van de invoering van het vak Natuurwetenschappen in de basisvorming. Daarnaast wordt ook het geactualiseerde leerplan WW voorgesteld. MFY-3 Het nieuwe leerplan WW Inhoud: - Voorstelling van het nieuwe leerplan Natuurwetenschappen door Emile Claeys, voorzitter van de leerplancommissie en stafmedewerker van het vvkso. - Voorstelling van het geactualiseerde leerplan WW door Wim Peeters, pedagogisch begeleider fysica en WW. - Overleg i.v.m. de verdere samenwerking en uitwisseling van lesmateriaal. Datum: dinsdag, 22 februari 2011 Van 14:00 tot 16:30 Plaats: Diocesaan Pastoraal Centrum Varkensstraat Mechelen Inschrijving: Inschrijven voor deze activiteit kan met de schoolcode via de website: Kies onderaan voor DPB-OND Mechelen-Brussel. Kies vervolgens links bij DPB-OND voor Aanbod, Secundair, Wetenschappen, module MFY

3 6 Nascholing PONTOn - NIEUW De vzw PONTOn is gespecialiseerd in nascholingen met eenvoudige experimenten over de niet levende materie. PONTOn organiseert een aantal nascholingen die passen in de leerplannnen Natuurwetenschappen van de eerste graad. Data en plaatsen: woensdag 19 januari 2011 (13.30 u u.) te Zaventem, zaterdag 29 januari 2011 (9 u u.) te Zaventem, woensdag 9 februari 2011 (13.30 u u.) te Aalter, woensdag 16 maart 2011 (13.30 u u.) te Borsbeek, zaterdag 30 april 2011 (9 u u.) te Zaventem. Contact, meer informatie en inschrijven via 7 Nascholing klimaatverandering- NIEUW IPF (International Polar Foundation)geeft een navormingssessie rond klimaatverandering. Hoe pak je als leerkracht aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica en natuurwetenschappen 'klimaatverandering' als vakoverschrijdend thema aan? Hoe kan je daarbij de specifieke eindtermen i.v.m. onderzoekscompetentie realiseren? Tijdens deze nascholing leer je hoe kennis (theorie) en vaardigheden (experimenten) over klimaatverandering in een beperkt aantal lessen aan leerlingen kunnen overgebracht worden. Praktische informatie: - Wanneer: Woensdag 2 februari 2011 van14u tot 16u30 - Uiterste inschrijvingsdatum: 26 januari Bestemd voor: leerkrachten secundair onderwijs - 3e graad, lerarenopleiding - Vakken: aardrijkskunde, fysica, biologie, chemie & natuurwetenschappen - Prijs: gratis - Contactpersoon: Isabelle Du Four - isabelle.dufour@polarfoundation.org - Inschrijving: - Waar: Klas Zero Emissie, International Polar Foundation (IPF) Tweestationsstraat 124A Brussel 8 Start to know - NIEUW Hoe ontstaan nieuwe soorten? Is het heelal eindig of oneindig? Wat maakt ons uniek? De antwoorden vind je in de drie boekjes Start to know Evolutie, Start to know Kosmos en Start to know Genetica. Acco Uitgeverij bundelt de EOS-boekjes over evolutie, genetica en kosmos in een mooie box die bijna de helft goedkoper is dan de drie afzonderlijke boekjes samen (19,95 i.p.v. 38,85 euro). Start to Know is een concept van EOS, maandblad over wetenschap. Vertrekkend van de basisbegrippen word je wegwijs gemaakt in belangrijke wetenschapsdomeinen. Bestellen kan via 9 Tweede ontmoetingsdag beginnende leerkrachten - NIEUW Op woensdag 26 januari van 14u. tot 16u.30 hebben we in Leuven onze tweede ontmoetingsdag met de nieuwe leraren. Zie uitnodiging bij algemeen. Het centrale thema is: Zinvol evalueren, hoe doe je dat? Na een korte gemeenschappelijke inleiding start onmiddellijk het contactmoment met de vakbegeleider. Naast intervisie over de eerste ervaringen met evaluatie worden er eveneens tips en suggesties van goede evaluatie voor je vak gegeven. Denk zeker al eens na over concrete vragen. Breng een recente toets/examen, eventuele richtlijnen/afspraken van de vakgroep, mee. Inschrijven kan met de schoolcode op Kies onderaan voor DPB- OND Mechelen-Brussel, vervolgens binnen het Aanbod van DPB-OND voor Secundair, Vakoverschrijdend. De code van deze activiteit is MBL-2. Beantwoord ook de vraag met welke vakbegeleider je een ontmoeting wenst. Inschrijven kan tot 21 januari

4 10 Herhalingen 10.1 Geniaal Chemicaal : chemieshow in Technopolis (secundair, Mechelen) Hoe ageren bepaalde stoffen met elkaar? Op dinsdag 1 en woensdag 2 maart 2011 experimenteert een edutainer van Technopolis samen met leerlingen van de eerste graad secundair. Op donderdag 3 maart 2011 trakteert professor Shakhashiri leerlingen van de tweede en derde graad secundair op een spectaculaire chemieshow. Wil je met je klas deelnemen aan Geniaal Chemicaal (eerste graad) of de chemieshow van professor Shahashiri (tweede en derde graad)? Bel Technopolis op Technopolis Technologielaan 2800 Mechelen Thematentoonstelling Plantastisch! in Technopolis Plantastisch! is de nieuwe interactieve thematentoonstelling van Technopolis. Deze wonderbaarlijke tentoonstelling loodst jou en je leerlingen doorheen de verrassende wereld van de planten. Hoe voeden ze zich? Hoe planten ze zich voort?... De thematentoonstelling behandelt vijf thema s: bewegen, eten, voortplanten, overleven en maken. De tentoonstelling wil het belang van planten voor het overleven van de mens en de wereld onderstrepen en is een coproductie tussen de science centra Le Vaisseau in Frankrijk, het Museon in Nederland, de Nationale Musea Liverpool in het Verenigd Koninkrijk en Technopolis. Vanaf 24 september 2010 kun je Plantastisch! bezoeken in Technopolis. Voor meer info: Eurekas-Awards (secundair, aso, tso, bso) Hoe reageert een bal op verschillende ondergronden? Welke types hangbruggen bestaan er? Probeer er een aantal te bouwen en te belasten. Ontwerp een nieuwe auto of bouw het klaslokaal van de toekomst. Verdeel de klas in groepjes en voer een proef uit of realiseer een ontwerp. Eurekas is een wedstrijd wetenschap en technologie. Rapporteer de resultaten van je project op en maak kans op mooie prijzen tijdens de finaleshow, de Eurekas-Awards. Leraren bestellen gratis didactische pakketten rond het jaarthema. Voor is dat Gezondheid, wetenschap en technologie. De wedstrijd loopt tot 27 maart. Op 27 en 30 april vinden er regionale voorronden plaats. De winnaars van die dag stromen door naar de finale, de Eurekas-Awards op 28 mei in Technopolis Natuur en wetenschap (secundair, aso, tso, bso) Wetenschap moet je doen. 'Natuur en Wetenschap' houdt een wedstrijd voor wetenschappelijke uiteenzettingen. Maak een geschreven wetenschappelijk werk over een onderwerp naar keuze. De uiteenzetting dient levendig en begrijpelijk te zijn voor jongeren uit het secundair onderwijs. Zowel onderwerpen uit de biologie, chemie, fysica, technologie, geologie als archeologie kunnen aan bod komen. De voorkeur wordt gegeven aan opzoekwerk. De deelnemers worden onderverdeeld in twee groepen: de eerste graad secundair en de tweede en derde graad. Voor de wedstrijd eerste graad secundair schrijf je in tot 25 januari. De tweede en derde graad kunnen inschrijven tot 1 maart. Alle praktische info en inschrijvingsmodaliteiten op Tag girls/tag boys: gratis voorlichtingsmagazine voor jongeren Jongeren tussen 11 en 15 jaar zitten met een pak vragen rond de veranderingen die ze plots letterlijk aan den lijve ondervinden. Om hen een antwoord te geven en hen gerust - 4 -

5 te stellen brengt Sensoa de brochure 'Tag Boys!/Tag Girls!' uit. Die ziet er uit als een magazine zodat jongeren het kunnen doorbladeren. Alle teksten zijn geschreven in de vorm van getuigenissen, verhalen, chatgesprekken, kwisjes, stellingen enz. Thema's zoals lichaamsveranderingen, zaadlozing, menstruatie, masturbatie, verliefdheid, jaloezie worden op een taboedoorbrekende, geruststellende en herkenbare manier behandeld. Je kan de brochure omdraaien: aan de ene kant vind je het gedeelte op maat, qua vorm en inhoud, voor meisjes, aan de andere kant hetzelfde voor jongens. Zo kan iedereen beide delen lezen.'tag Girls!/Tag Boys!' is gratis. Doelpubliek zijn jongeren van de laatste graad basisonderwijs en de eerste graad secundair onderwijs. Leraren vragen de brochure gratis aan via onderstaande link. orie=informatie&categorieid= Inzoomen op water Wil je bewust omgaan met water in jouw school? Samen met jouw leerlingen kennis opdoen over de waterproblematiek en een druppel bijdragen? Of focus je liever op energie? Schrijf je dan in voor het educatieve watertraject 'Inzoomen Op Water' van Milieuzorg Op School (MOS) en PROTOS of het energietraject voor secundaire scholen van MOS. Eens ingeschreven krijg je stap voor stap zes opdrachten via de trajectblog. Via deze blog breng je verslag uit over de verschillende acties op jouw school. Meer info via Vakgebonden nascholingen Nascholing CNO - Antwerpen Practica voor natuurwetenschappen op 2/2/2011.Wegens de grote interesse voor de nascholing Practica voor natuurwetenschappen 3de graad aso en 4de/5de/6de jaar tso wordt deze nascholing opnieuw gepland op 2 februari Meer info via cno@ua.ac.be. Nascholing PEDIC - Gent Leuke, leerrijke en spectaculaire chemie-experimenten die voor leerlingenpractica en voor demonstratieproeven bruikbaar zijn op woensdag 23 februari 2011 van 14 tot 17 uur in Instituut Mariagaard, Oosterzelesteenweg 80, 9230 Wetteren (PN139/10-11). Inschrijven kan via Deze experimenten worden gedemonstreerd. Je krijgt bij elk experiment een overzicht van de benodigdheden, het recept voor uitvoering en tips i.v.m. de veiligheid en de uitvoering Vakoverschrijdende nascholing (zie bijlage 1 in MB 12/2010) In bijlage 1 vind je twee kwaliteitsvolle, vakoverschrijdende nascholingen terug i.v.m. het aanreiken van strategieën en middelen die helpen om een efficiëntere ict-integratie te bereiken in de 1 graad m.b.t. het realiseren van de eindtermen ICT en twee halve dagen over het actief werken met activerende werkvormen Wetenschapskoffer NW 1a - MB 11/ Realisatie van de nieuwe leerplannen NW1a - MB 11/ Leerplannen NW1a in Excel - MB 11/ 'De Jonge Baekeland jongerenprijs MB 11/ Minds for youth (lespakket 2de - 3de graad secundair) - MB 11/ Vakoverschrijdende nascholing - MB 11/

6 Met vriendelijke groeten De pedagogische begeleiders natuurwetenschappen Voor de eerste graad aspecten levende natuur Marijke Covens, J. Mehaudensstraat 25, 1600 Sint-Pieters-Leeuw Voor de eerste graad aspecten niet-levende natuur Marie-Josée Janssens, Bogaardenstraat 32, 3050 Oud-Heverlee (thuis) of (KULeuven) Voor de tweede en derde graad tso en derde graad aso Stefaan Lamonte, Wijngaardstraat 123, 1703 Schepdaal

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Natuurwetenschappen december 2010 Aan de leraren Natuurwetenschappen Inhoud 1 Geniaal

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Natuurwetenschappen (2012-2013) 1 Situering van het vak Natuurwetenschappen 1.1 Natuurwetenschappen

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum natuurwetenschappen (2008) 1 Situering van het vak natuurwetenschappen 1.1 Natuurwetenschappen

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren De berichten die in de vorige mededelingen werden gepubliceerd en andere interessante informatie over de vakken biologie, chemie

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor alle leraren

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor alle leraren AARDRIJKSKUNDE Leen Van Hecke voor alle leraren Wetenschappen-wiskundedag op woensdag 26 mei Op woensdagnamiddag 26 mei 2010 organiseren de pedagogische begeleiders van de exacte wetenschappen (incl. aardrijkskunde!)

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren De berichten die in de vorige Mededelingen werden gepubliceerd en andere interessante informatie over de vakken biologie, chemie

Nadere informatie

VERNIEUWD STUDIEAANBOD VAN HET 1 STE LEERJAAR A 2014-2015

VERNIEUWD STUDIEAANBOD VAN HET 1 STE LEERJAAR A 2014-2015 VERNIEUWD STUDIEAANBOD VAN HET 1 STE LEERJAAR A 2014-2015 WIJZIGINGEN STUDIEAANBOD 1 STE LEERJAAR A Waarom? interesse talenten observatie oriënteren 2 STUDIEAANBOD 2013-2014 1 STE LEERJAAR A Agro- en biotechnieken

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum fysica en WW (2007) 1 Situering van de wetenschappelijke vakken 1.1 Begeleiding wetenschappen

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren De berichten die in de vorige Mededelingen werden gepubliceerd en andere interessante informatie over de vakken biologie, chemie

Nadere informatie

Vademecum Aardrijkskunde Schooljaar 2015-2016

Vademecum Aardrijkskunde Schooljaar 2015-2016 Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Aardrijkskunde Schooljaar 2015-2016 Beste leraar, Aardrijkskunde is één van de vakken

Nadere informatie

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO 1 De resultaten Op 9 mei 2012 werden door de overheid de resultaten meegedeeld van de peilproeven over (een deel van) de eindtermen wiskunde van de tweede graad aso

Nadere informatie

Inhoudstafel. Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Inhoudstafel. Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Biologie november 2010 Aan de leraren BIOLOGIE Beste collega s Hier de mededelingen

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL

Nadere informatie

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015 DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE jan.bonne@vsko.be SECUNDAIR ONDERWIJS VAKBEGELEIDING PAV Brugge, 30-01-2015 Ter kennisgeving aan alle directies van scholen met PAV Gelieve een kopie

Nadere informatie

1. Samenstellen van een leerlingencursus voor AutoCAD Mode- CAD

1. Samenstellen van een leerlingencursus voor AutoCAD Mode- CAD Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Mode november 2010 Aan de leraars Mode 1. Samenstellen van een leerlingencursus voor

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding.

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep TO. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren 1 Nascholingsaanbod wetenschappen PEDIC voor het tweede semester schooljaar 2009-2010 (herhaling + aanvulling) Voor het tweede

Nadere informatie

BEWEGEN IN BEWEGING Info bewegingsopvoeding op school!

BEWEGEN IN BEWEGING Info bewegingsopvoeding op school! BEWEGEN IN BEWEGING Info bewegingsopvoeding op school! Telefoon: 015 29 84 78 Fax: 015 29 84 37 Email: frans.schroons.mb@kerknet.be ~ 1 ALGEMENE INFORMATIE i.v.m. BEWEGINGSOPVOEDING OP SCHOOL. De voornaamste

Nadere informatie

NEDERLANDS. Riet De Vos en Peter Van Damme. voor alle leraren

NEDERLANDS. Riet De Vos en Peter Van Damme. voor alle leraren NEDERLANDS Riet De Vos en Peter Van Damme voor alle leraren Staat de leraar alleen? Een leraar moet vandaag de dag aan hoge verwachtingen voldoen. Hij moet niet alleen een expert zijn op vakinhoudelijk

Nadere informatie

1 Nieuwe studierichtingsleerplannen Kantoor en Verkoop vanaf 2013-09-01

1 Nieuwe studierichtingsleerplannen Kantoor en Verkoop vanaf 2013-09-01 Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen studiegebied Handel november 2011 Aan de leraars Handel In dit alweer rijk gevulde maandbericht

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum biologie (2008) 1 Begeleiding wetenschappen Leraren en directeurs kunnen een beroep doen

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum chemie (2008) 1 Situering van de vakken Begeleiding wetenschappen Leraren en directeurs

Nadere informatie

LICHAMELIJKE OPVOEDING

LICHAMELIJKE OPVOEDING LICHAMELIJKE OPVOEDING Dirk De Bock voor directies en leraren 1 Algemene didactische en pedagogische berichten De overheidsreglementering in verband met documenten bij de lesvoorbereiding is beperkt: de

Nadere informatie

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE Geachte directeur Beste collega DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE SECUNDAIR ONDERWIJS MEDEDELINGEN Met deze mededelingen willen we al even vooruitblikken op de agenda van volgend

Nadere informatie

Projectvoorstellen Algemene oproep ICT en levenswetenschappen

Projectvoorstellen Algemene oproep ICT en levenswetenschappen Projectvoorstellen Algemene oproep ICT en levenswetenschappen I love IT Erasmushogeschool Brussel Jongeren enthousiasmeren voor ICT door hen een mysterieuze zaak in een bedrijf te laten. verhelderen. 2de

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek.

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Techniek. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Natuurwetenschappen mei 2011 Aan de leraren Natuurwetenschappen Inhoud 1 Water & wetenschap

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Engels januari 2011 Aan de leraars Engels Nascholing 1 Cursus Bell School in Cambridge

Nadere informatie

Diocesane Pedagogische Begeleiding Mechelen-Brussel Ondersteunings- en Nascholingsdienst

Diocesane Pedagogische Begeleiding Mechelen-Brussel Ondersteunings- en Nascholingsdienst Diocesane Pedagogische Begeleiding Mechelen- (versie 1 februari 2011) KALENDER 2010-2011 - SECUNDAIR ONDERWIJS TWEEDE SEMESTER Voor de met * aangeduide activiteiten kan al worden ingeschreven! ACTIVITEIT

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren Vooreerst mijn welgemeende wensen voor een gezond, boeiend en vreugdevol 2011. Tijdens dit internationaal jaar van de chemie

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

Een nieuw licht op afvalbeheer

Een nieuw licht op afvalbeheer Een nieuw licht op afvalbeheer DOSSIER samen > motiveren Da s proper is een initiatief van FOST Plus vzw en komt voort uit de samenwerking tussen de gewesten en de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 6 kernteams Evalueren van leerlingen Vakgroepwerking Actief leren Talita kumi Taalbeleid en GOK Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL Pad: www.vicog.be

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde)

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde) Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde) In kolom 1 vind je 71 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep wiskunde. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen In kolom 1 vind je 49 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep MVT (Frans, Engels, Duits). Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

OEFENINGEN ROND WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK AAN PRINCESS ELISABETH ANTARCTICA-STATION

OEFENINGEN ROND WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK AAN PRINCESS ELISABETH ANTARCTICA-STATION 2014 OEFENINGEN ROND WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK AAN PRINCESS ELISABETH ANTARCTICA-STATION Het educatief pakket Polar Quest werd gerealiseerd door de International Polar Foundation. Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

milieuzorg op school WIL JE VERSTELD STAAN VAN JE EIGEN SCHOOL?

milieuzorg op school WIL JE VERSTELD STAAN VAN JE EIGEN SCHOOL? milieuzorg op school WIL JE VERSTELD STAAN VAN JE EIGEN SCHOOL? De MOS-begeleider komt MOS toelichten op jouw school bezorgt jouw school informatie en gratis educatief materiaal organiseert vormings- en

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Studiegebied Handel oktober 2011 Aan de leraars Handel In dit alweer rijk gevuld maandbericht

Nadere informatie

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Wat is STEM? STEM STEM staat voor Science Technology Engineering Mathematics. Wetenschap, techniek en wiskunde zijn binnen STEM geen aparte vakken maar onlosmakelijk

Nadere informatie

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 EERSTE GRAAD Eerste leerjaar Algemene vorming (moderne) Klassieke studiën ( of CLIL-) Tweede leerjaar Grieks- Moderne wetenschappen (SEI of CLIL-SEI) ASO TWEEDE

Nadere informatie

WISKUNDE. Luc De Wilde en Guy Reyntjens. voor leraren wiskunde

WISKUNDE. Luc De Wilde en Guy Reyntjens. voor leraren wiskunde WISKUNDE Luc De Wilde en Guy Reyntjens voor leraren wiskunde 1 Leerplannen Het leerplan is het uitgangspunt voor het werk van de leraar en de vakgroep. Het is het belangrijkste document bij de lesplanning.

Nadere informatie

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Nieuwe leerplannen en lessentabellen met ingang van 1 september 2010 In de regel worden alle graadleerplannen (en bijhorende

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep muzikale opvoeding. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen LO september 2011 Aan de leerkrachten Lichamelijke Opvoeding Mogen wij a.u.b. vragen

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Nederlands. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan met

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren De berichten die in de vorige Mededelingen werden gepubliceerd en andere interessante informatie over de vakken biologie, chemie

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiekonderwijs.vlaanderen AARDRIJKSKUNDE Leen Van Hecke voor leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso Nieuwe leerplannen aardrijkskunde

Nadere informatie

MEDEDELINGEN PERSONENZORG

MEDEDELINGEN PERSONENZORG MEDEDELINGEN PERSONENZORG REGIO WEST-VLAANDEREN Baron Ruzettelaan 435, 8310 Brugge-Assebroek 050 37 26 75 www.kobrugge.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen Geachte directeur Beste collega Het schooljaar

Nadere informatie

Brochure 1e graad A. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april u.

Brochure 1e graad A. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april u. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart 2017 17 21 u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april 2017 17 21 u. Sint-Norbertusinstituut Duffel LEREN EN LEVEN Brochure 1e graad A Sint-Norbertusinstituut

Nadere informatie

Mededelingen Techniek

Mededelingen Techniek Mededelingen Techniek Aan de leraars Techniek 1 Mededelingen vanuit het vakgebied 1.1 Blik uit inspectieverslagen Gedurende verschillende maanden zal ik in elk maanbericht sterke of verbeterpunten uitschrijven,

Nadere informatie

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG!

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG! proefritten Terwijl de meeloopdagen aan leerlingen de mogelijkheid geven om mee te lopen met onze studenten tijdens hun normale lessen en practica, worden de proefritten op maat ingericht voor leerlingen

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Engels november 2010 Aan de leraars Engels 1 BBC Awards Een uitdaging voor leerlingen

Nadere informatie

Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016

Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 A Basisonderwijs 1 Pastorale Animatiegroep Op 11 september nemen we deel aan de pastorale impulsdag in de de lokalen

Nadere informatie

Advies over eindtermen natuurwetenschappen ASO (tweede graad) en BSO (tweede en derde graad)

Advies over eindtermen natuurwetenschappen ASO (tweede graad) en BSO (tweede en derde graad) RAAD SECUNDAIR ONDERWIJS 9 juni 2011 RSO-RSO-JVR-ADV-015 Advies over eindtermen natuurwetenschappen ASO (tweede graad) en BSO (tweede en derde graad) Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel

Nadere informatie

Vakdocumenten Biologie (2013)

Vakdocumenten Biologie (2013) Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Biologie () Het Actieplan Natuurwetenschappen 99 996 Professionalisering. Aandachtspunten

Nadere informatie

Pedagogische Begeleidingsdienst. contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte

Pedagogische Begeleidingsdienst. contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte Pedagogische Begeleidingsdienst contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte agenda namiddag INFORMATICA 1 info nieuwe leerplan(nen) 2de graad > kritische groepsbespreking > plenum

Nadere informatie

PRAKTISCH. BIOLOGIE 2e GRAAD ASO OVERZICHT. Telefoon: 015 36 36 36 Fax: 015 36 36 37 Bezoek onze website: www.plantyn.com

PRAKTISCH. BIOLOGIE 2e GRAAD ASO OVERZICHT. Telefoon: 015 36 36 36 Fax: 015 36 36 37 Bezoek onze website: www.plantyn.com WAT OMVAT BIO NATURALIS 3 VOOR DE LEERLING? Leerwerkboek: Laboboek: Een algemene inhoudstafel en methodewijzer Onderzoeksvragen die elk nieuw onderwerp inluiden Actieve leermethode: gevarieerde werkvormen,

Nadere informatie

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST NAAM VAN DE SCHOOL : SCHOOLJAAR : 2 VOORAF Het vak godsdienst wordt niet doorgelicht door de gewone onderwijsinspectie. Voor de levensbeschouwelijke vakken is er aparte

Nadere informatie

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad... Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...

Nadere informatie

HET NIEUWE LEERPLAN NATUURWETENSCHAPPEN IA

HET NIEUWE LEERPLAN NATUURWETENSCHAPPEN IA Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel HET NIEUWE LEERPLAN NATUURWETENSCHAPPEN IA 1 Inleiding In september 2010 treden de nieuwe eindtermen (ET) natuurwetenschappen

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Biologie (2011) 1 Begeleiding wetenschappen 2 Leerplannen en lessentabellen Biologie 2.1

Nadere informatie

Tweede graad Duits TSO Handel-talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur.

Tweede graad Duits TSO Handel-talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur. Vademecum Duits (2014-2015) 1 Situering van het vak 1.1 Huidige situatie Duits is in Vlaanderen voor de meeste leerlingen de derde moderne taal die ze leren. De start komt vrij laat, in het tweede jaar

Nadere informatie

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSWETENSCHAPPEN

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSWETENSCHAPPEN Onze school heet u van harte welkom in de studierichting: TSO 3 de graad GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSWETENSCHAPPEN Inschrijvingen: tijdens schooldagen en zomervakantie van 9u tot 12u en van 13u tot 16u Opendeurdag:

Nadere informatie

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor alle leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso

AARDRIJKSKUNDE. Leen Van Hecke. voor alle leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiekonderwijs.vlaanderen AARDRIJKSKUNDE Leen Van Hecke voor alle leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso Nieuwe leerplannen aardrijkskunde

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Geschiedenis oktober 2011 Aan de leraars Geschiedenis Graag vragen wij aandacht voor

Nadere informatie

pedago Inhoudstafel aflevering 125 21 maart 2005 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst

pedago Inhoudstafel aflevering 125 21 maart 2005 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst pedago aflevering 125 21 maart 2005 Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Nieuws van het pedagogisch front... 2 Studiedag Begeleid Zelfgestuurd Leren... 2 Studiedag

Nadere informatie

DOCUMENT. Toelichting bij de lessentabellen. Inhoud. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

DOCUMENT. Toelichting bij de lessentabellen. Inhoud. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT Inhoud...1 1 VOORSTELLING VAN DE LESSENTABELLEN...2 1.1 De kolom Leerplannummer...2 1.2 De kolom B/S/C (niet

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep wetenschappen

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep wetenschappen Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep wetenschappen In kolom 1 vind je 73 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep wetenschappen. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wetenschappen (3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die sterk geïnteresseerd is in de verschillende wetenschappelijke disciplines: aardrijkskunde,

Nadere informatie

STEM@school. 1. Aanleiding STEM@school 2. STEM@school 3. Kader voor een geïntegreerde STEM-didactiek: 4. Ontwikkelwerk

STEM@school. 1. Aanleiding STEM@school 2. STEM@school 3. Kader voor een geïntegreerde STEM-didactiek: 4. Ontwikkelwerk STEM@school STEM@school 1. Aanleiding STEM@school 2. STEM@school 3. Kader voor een geïntegreerde STEM-didactiek: 4. Ontwikkelwerk ROSE studie (2010) Aanleiding STEM@school ROSE studie (2010) Aanleiding

Nadere informatie

Invoering nieuw leerplan aardrijkskunde derde graad TSO/KSO

Invoering nieuw leerplan aardrijkskunde derde graad TSO/KSO MEDEDELINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS REGIO WEST-VLAANDEREN Baron Ruzettelaan 435, 8310 Brugge-Assebroek ( 050 372675 www.kobrugge.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen NIEUWSBRIEF AARDRIJKSKUNDE-MaVo MEI 2015-2016

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen Engels december 2010 Aan de collega s Engels Nascholing 1 Cursus Bell School in Cambridge

Nadere informatie

Uit zijn droom geboren

Uit zijn droom geboren Uit zijn droom geboren SCHOOLKALENDER 2014-2015 DON BOSCO INSTITUUT TSO BSO School voor Wetenschap en Technologie STATIONSSTRAAT 89 3150 HAACHT TEL. 016 61 79 70 FAX 016 60 76 85 e-mail: tsobso@dbhaacht.be

Nadere informatie

Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten

Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Geachte, biedt een nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van uw school aan. Als ervaren onderwijzer, organisator en begeleider

Nadere informatie

STUDIEGEBIED PERSONENZORG SINT-MARIA-INSTITUUT GEEL

STUDIEGEBIED PERSONENZORG SINT-MARIA-INSTITUUT GEEL STUDIEGEBIED PERSONENZORG SINT-MARIA-INSTITUUT GEEL STUDIEGEBIED PERSONENZORG TSO BSO 2 de graad STW VV 3 de graad STW JGZ VZ OH 2 Sociale & Technische Wetenschappen 2 DE GRAAD STW? Focus op Integrale

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wetenschappen (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die: sterk geïnteresseerd is in de verschillende wetenschappelijke disciplines: aardrijkskunde,

Nadere informatie

Sterktes en zwaktes uit de peilingen WO (natuur en techniek) en Natuurwetenschappen 1 ste graad. Patricia De Grande & dr.

Sterktes en zwaktes uit de peilingen WO (natuur en techniek) en Natuurwetenschappen 1 ste graad. Patricia De Grande & dr. Sterktes en zwaktes uit de peilingen WO (natuur en techniek) en Natuurwetenschappen 1 ste graad Patricia De Grande & dr. Marjolein Muys Evolutie van de resultaten WO: natuur en techniek (1) Natuur 2005

Nadere informatie

Tweede graad Duits TSO Handel- talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur.

Tweede graad Duits TSO Handel- talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur. Vademecum Duits (2016-2017) 1 Situering van het vak 1.1 Huidige situatie Duits is in Vlaanderen voor de meeste leerlingen de derde moderne taal die ze leren. De start komt vrij laat, in het tweede jaar

Nadere informatie

BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN

BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN A. Gesubsidieerd vrij onderwijs LES WETENSCHAPPEN 1. VVKSO Leerplan 3 e graad secundair onderwijs TSO TV Biotechnische Wetenschappen LICAP Brussel-

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN

BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN BIOLOGIE, CHEMIE en NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren 1 Nieuwe leerplannen (nieuw) De definitieve versies van alle leerplannen kun je raadplegen op en/of downloaden van de website

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Maandberichten BIOLOGIE mei 2011 Aan de leraars Biologie Beste collega s, De paasvakantie, die op

Nadere informatie

GEEF JIJ OOK EEN HANDS-ON WORKSHOP?

GEEF JIJ OOK EEN HANDS-ON WORKSHOP? GEEF JIJ OOK EEN HANDS-ON WORKSHOP? In deze brochure ontdek jij alles wat je moet weten om een workshop te geven tijdens de STEM-dagen. Heb je toch nog een vraag? Neem dan gerust contact met ons op: stem-dagen@technopolis.be

Nadere informatie

Bio voor jou 4. Uw kijk op biologie

Bio voor jou 4. Uw kijk op biologie Uw kijk op biologie Eindelijk een methode met uw kijk op biologie! Een nieuw leerplan in 2012, vertaald in een nieuw concept Een vernieuwde kijk op biologie Opstart 4 e jaar Analyse van het leerplan Bepalen

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode In kolom 1 vind je 68 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep mode. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items je reeds

Nadere informatie

LAND- en TUINBOUW. Erik De Bou. voor leraren (Labo) biotechniek. Netwerk leraren biotechniek 3de graad: ( )

LAND- en TUINBOUW. Erik De Bou. voor leraren (Labo) biotechniek. Netwerk leraren biotechniek 3de graad: ( ) LAND- en TUINBOUW voor leraren (Labo) biotechniek Netwerk Leraren Biotechniek Netwerk leraren biotechniek 3de graad: (2010-2011) Doelstellingen Vormen van leraren biotechniek 3de graad. Uitwisselen van

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147- Vlaams Parlement Vragen en Antwoorden Nr.2 November 2008 47 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTERPRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

onthaalbrochure

onthaalbrochure morgen begint vandaag onthaalbrochure 2017-2018 Hoe werkt onze school? iedereen telt mee EERSTE GRAAD In de eerste graad neem je een gemeenschappelijke start. Hier ontdek je waarvoor je aanleg en interesse

Nadere informatie

19/12/2010. Vakconcept LO. Soorten ET/OD. Vakgebonden ET/OD LO. Vakconcept LO. Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen. Regiovergaderingen LO

19/12/2010. Vakconcept LO. Soorten ET/OD. Vakgebonden ET/OD LO. Vakconcept LO. Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen. Regiovergaderingen LO Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen In 1993 door overheid ingevoerd Algemene, kwalitatieve doelen die aangeven wat leerlingen van een bepaalde leeftijd en onderwijsvorm moeten bereiken (ET) of nastreven (OD)

Nadere informatie

Het flexibele informaticapakket

Het flexibele informaticapakket MS6727/1/2 Het flexibele informaticapakket 4 GEACTUALISEERDE LEERWERKBOEKEN www.uitgeverijaverbode.be/stem www.uitgeverijaverbode.be/desktopper ( ( evolueert Desktopper Windows 10/Office 2016 is een informaticapakket

Nadere informatie

RIJBEWIJS OP SCHOOL wat moet en wat mag?

RIJBEWIJS OP SCHOOL wat moet en wat mag? RIJBEWIJS OP SCHOOL wat moet en wat mag? Op 13 maart heeft de minister van mobiliteit, sociale economie en gelijke kansen Kathleen Van Brempt een mededeling gedaan over het Rijbewijs op school. Hierover

Nadere informatie

K.A. 2de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN

K.A. 2de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN K.A. SINT-NIKL A AS de graad! PARKLAAN 89 TEREKEN SCHOOL CAMPUSSEN Nuttige gegevens Koninklijk Atheneum Sint-Niklaas School van de Vlaamse Gemeenschap Parklaan 89 900 Sint-Niklaas Tel: 0 780 79 00 Fax:

Nadere informatie

FRANS. Christel Arens en Veerle Hertveldt. voor alle leraren

FRANS. Christel Arens en Veerle Hertveldt. voor alle leraren FRANS Christel Arens en Veerle Hertveldt voor alle leraren Info bij de start van een nieuw schooljaar Een fijn schooljaar gewenst! We hopen dat elke leraar Frans een succesvol, prachtig schooljaar tegemoet

Nadere informatie