Sirius Programma. Monitor & Audit Tranche 1. Instellingsrapport Hanzehogeschool

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sirius Programma. Monitor & Audit Tranche 1. Instellingsrapport Hanzehogeschool"

Transcriptie

1 Sirius Programma Monitor & Audit Tranche 1 Instellingsrapport Hanzehogeschool Auditcommissie Sirius Programma November 2011

2 Inleiding Dit auditrapport is het resultaat van de monitor & audit cyclus van 2011 van het excellentieprogramma van de Hanzehogeschool. Het rapport geeft de bevindingen van de auditcommissie weer aangaande de ontwikkeling van de excellentieprogramma s die binnen het Sirius Programma bij de Hanzehogeschool zijn opgezet. Het rapport is geschreven op basis van de subsidieaanvraag (2008), de in juni 2011 ingediende monitor en het auditbezoek van 21 september De Hanzehogeschool is eind 2008 gestart met de uitvoering van haar instellingsbrede bacheloraanvraag in het kader van het Sirius Programma. Dit betekent dat de aanvraag van deze instelling behoort tot tranche 1. Jaarlijks bezoekt een onafhankelijke auditcommissie alle aan het Sirius Programma deelnemende instellingen om de voortgang van de uitvoering van de aanvragen te bespreken. De instellingen in tranche 1 zijn in 2010 voor een eerste keer bezocht. Het karakter van het eerste auditbezoek is overwegend reflecterend, lerend en inspirerend. De auditcommissie heeft tijdens dit tweede auditbezoek opnieuw de rol van critical friend aangenomen maar tevens nadrukkelijk gekeken naar de feitelijke realisatie van de gemaakte prestatieafspraken. De auditcommissie constateert dat de Hanzehogeschool het afgelopen jaar flinke stappen heeft gezet. Op basis van de monitor en het auditbezoek oordeelt de auditcommissie dat de Hanzehogeschool het oordeel [A] de instelling ligt op koers verdient. Hierbij merkt de auditcommissie wel op dat er nog enige zorg is wat betreft de kwantitatieve prestaties. Met 2.5% van alle studenten in excellentieprogramma s presteert de Hanzehogeschool niet slecht, maar er zal nog een behoorlijke slag geslagen moeten worden om dit naar 5% te tillen. De ingevulde monitorrapportage diende als input voor de gevoerde gesprekken. Gedurende de dag is met diverse betrokkenen uit verschillende geledingen binnen de instelling en met externe partners gesproken. De auditcommissie heeft beoogd om in de gesprekken duidelijk te krijgen waar de instelling nu staat, welke knelpunten het ervaart, welke successen gedeeld kunnen worden, wat de prognose is voor de komende periode en waaraan met voorrang aandacht moet worden besteed. Van dit auditbezoek is door de secretaris een gespreksverslag gemaakt dat aan de instelling is voorgelegd om te controleren op feitelijke onjuistheden. Het gespreksverslag is door de auditcommissie verwerkt tot het voorliggende instellingsrapport. Het instellingsrapport wordt door de auditcommissie aan het Platform Bèta Techniek en aan de instelling gestuurd en blijft vertrouwelijk. Het dient voorts als gespreksagenda voor het governance gesprek tussen het bestuur van de instelling en de directie van het Platform Bèta Techniek. Dit gesprek staat gepland op 6 december Op basis van alle instellingsrapporten wordt ook een overall auditrapport gemaakt door de auditcommissie, waarin ook de Leading experts hun bespiegelingen op de gehele ontwikkeling van het Sirius Programma verwerken. Dit generieke rapport is het eindresultaat van de volledige auditronde en zal openbaar worden gemaakt. Ook gebruikt het Platform Bèta Techniek dit voor de eigen rapportage richting het ministerie van OCW. Leeswijzer instellingsrapport Dit instellingsrapport bestaat uit drie delen: - Deel 1: een reflectie op de kwaliteit van de monitor - Deel 2: een reflectie op de stand van zaken ten aanzien van de te realiseren prestatieafspraken en de wijze waarop het proces daartoe wordt ingericht - Deel 3: conclusies, waardering voortgang en aanbevelingen 1

3 Deel 1 Reflectie op de kwaliteit van de monitor De auditcommissie complimenteert de Hanzehogeschool met de voorbereiding en de zorgvuldige monitorrapportage. De ontwikkelingen sinds de vorige audit zijn helder verwoord in de rapportage. Ook de bijgevoegde documentatie wordt als heel informatief beoordeeld. De Hanzehogeschool ziet geen aanleiding om de uitgangspunten, noch de beleidsaanpak te wijzigen. Het gaat goed en er is al veel bereikt, maar het kan beter. De Hanzehogeschool benoemt zelf twee aandachtspunten voor het komende jaar: de aantallen (participerende studenten) en het vastleggen van het excellentieniveau ten opzichte van het reguliere niveau (toegevoegde waarde voor de student). Deel 2 Reflectie op de stand van zaken 2.1 Weergave feitelijke realisatie prestatie-indicatoren en onderbouwing De monitor maakt heel inzichtelijk welke voortgang is geboekt sinds de vorige audit. De aandacht voor excellentieonderwijs is een speerpunt binnen de hogeschool en bij veel Schools is een cultuur van excellentie op gang gekomen. Naast honours programma s bieden de Schools selectieve specialisaties, hogeschoolbrede selectieve specialisaties, en programma s met individuele routes aan. De voortgang in deze projecten is over het geheel genomen goed, ook al blijven de kwantitatieve doelstellingen achter. Voor de excellentieprogramma s is een systeem van kwaliteitszorg ontwikkeld, waarbij de kwaliteit van de programma s jaarlijks worden beoordeeld. De prestaties van studenten worden gemonitord. Er is al veel bereikt; de hogeschool heeft veel van de geformuleerde doelen gehaald, maar heeft ook twijfel bij een aantal geformuleerde doelstellingen: het percentage studenten dat excellentieprogramma s volgt is daarvan de meest belangrijke. Met de nieuwe instroom meegenomen heeft de Hanzehogeschool nu ongeveer 600 studenten in excellentietrajecten. Dat is 2.5% van het totaal aantal voltijdstudenten aan de Hanzehogeschool. Daarmee is een behoorlijke stap gezet, maar er is nog een lange weg te gaan. De afgesproken 5 10% zal eind 2012 naar verwachting niet gehaald worden, maar de Hanzehogeschool is ervan overtuigd dat de 5% in de nabije toekomst wordt bereikt en dat er potentie is om op termijn naar 10% deelname te groeien. Dit is ook nadrukkelijk een speerpunt van de Hanzehogeschool. Men wil the place to be zijn voor hbo studenten die iets extra s uit hun studie willen halen. 2.2 Koersbepalende elementen (KBE) KBE 1: Profilering excellentieprogramma De Hanzehogeschool is nog steeds druk met het concretiseren van de visie op excellentie. Alle Schools zijn bezig om hun definitie samen met het betrokken werkveld af te stemmen. Dit dient als basis voor het programma, maar ook voor de selectie van studenten. Wat hebben studenten in aanleg nodig om dat niveau te bereiken? Het lectoraat Excellentie in Hoger Onderwijs en Samenleving doet onderzoek naar de gemeenschappelijke kenmerken van professionele excellentie in uiteenlopende werkvelden en constateert dat veel verschillende beroepssectoren overeenkomstige kenmerken van een excellente professional/afgestudeerde hanteren. Die generieke kenmerken worden komend jaar onderzocht middels een CSBR-project. In dit traject worden focusgroepgesprekken gehouden met het werkveld, om zo die generieke set kenmerken te ontdekken en deze nader in te vullen per sector. Genoemd worden leiderschap, ondernemerschap en creativiteit. Maar het is wel zaak om binnen een eenduidige definitie van excellentie ruimte voor eigen invulling door de eigen sector te houden. 2

4 Uit het gesprek met drie afgevaardigden uit het werkveld komt naar voren dat het werkveld excellentie ziet als het aankunnen van complexe problemen vanuit een brede benadering. Het werkveld is van mening dat men mag verwachten dat inhoudelijke kennis aanwezig is, maar het gaat met name om wat daar bovenop komt. Extra capaciteiten zoals ondernemerschap, ambitie, enthousiasme, en het zijn van bruggenbouwer. We vermelden deze gespreksuitkomsten, al vraagt het meteen om relativering, aangezien we maar met een zeer beperkte afspiegeling van het werkveld hebben gesproken. Vanuit The Combination zal het lectoraat meewerken aan een CSBR-project naar wat het werkveld nu eigenlijk als excellente professional ziet. Het College geeft aan dat excellentie nadrukkelijk een speerpunt is in de strategie voor de komende jaren. Het is een integraal onderdeel van de instelling. Het CvB wil verkennen wat de mogelijkheden zijn om de excellentieprogramma s over 2 jaar een accreditatie te laten ondergaan (door de NVAO). Met deze erkenning van de excellentieprogramma s kan men zich onderscheiden van andere hogescholen, aangezien tegenwoordig bijna iedereen excellentieprogramma s aanbiedt. KBE 2: Communicatie en Werving Uit de gesprekken die de auditcommissie heeft gevoerd, blijkt dat de Hanzehogeschool veel waarde hecht aan communicatie over de excellentieprogramma s. Behalve als instrument voor de werving, draagt communicatie ook bij aan de benodigde cultuuromslag. Hanzehogeschool zet goede prestaties in de schijnwerpers. De Walk of Fame is hier een sprekend voorbeeld van, en ook bij de opening van het collegejaar is veel aandacht besteed aan de honours studenten. De auditcommissie ziet dit als een good-practice voor andere instellingen. Uit de gesprekken met studenten en docenten blijkt echter ook, dat nog steeds veel studenten niet goed op de hoogte zijn van de inhoud van excellentieprogramma s. Betere voorlichting en communicatie kunnen ook leiden tot een hogere instroom van studenten. Het feit dat vorig jaar programma s nog in de beginfase verkeerden heeft ertoe geleid dat vooraf niet altijd duidelijk was hoe een programma eruit zou gaan zien. Bovendien vraagt het een zekere mate van zelfstandigheid van studenten om te verkennen welke honours programma s er zijn en wat de invulling van deze programma s is. Studenten geven zelf aan dat de Hanzehogeschool werkt aan verbetering van de transparantie en communicatie. Zij geven aan dat zij zich zelf ook willen inzetten voor communicatie en PR van de excellentieprogramma s, onder meer vanuit het Network of Honours (Ne-Ho), een stichting die de honours programma s meer over het voetlicht wil brengen bij zowel studenten als bij het afnemend werkveld. Een afgevaardigde van het werkveld (The Combination) wijst er nog op dat er veel projecten worden aangeboden, maar dat te weinig studenten daarop intekenen. Meer communicatie over de inhoud van de programma s is dus noodzakelijk. De auditcommissie ziet het als een good-practice om studenten als ambassadeurs te gebruiken voor de promotie van de excellentieprogramma s. KBE 3: Strategisch Beleid & Organisatie Strategisch beleid De collegevoorzitter geeft aan dat ook bij de Hanzehogeschool de komende tijd stevig bezuinigd moet worden, maar dat het beleid erop is gericht om budget vrij te maken voor de excellentieprogramma s. Ook docenten en teamleiders hebben het volste vertrouwen dat er in de toekomst voldoende budget zal worden vrijgemaakt om de excellentieprogramma s te blijven uitvoeren en te laten groeien. De subsidie was immers vooral bedoeld voor de ontwikkeling van de programma s; de uitvoering wordt al vanaf de start uit de eigen middelen gefinancierd. Voor 1 oktober (2011) komt er een conceptplan voor invulling van de strategische agenda HO, waarin prestatieafspraken worden beschreven voor de voorwaardelijke bekostiging van het ministerie van OCW. Er wordt ook gekeken of excellentie hier specifiek een plaats in krijgt. Overall is het denkbaar dat de Hanzehogeschool het aantal studenten dat een excellentietraject volgt opvoert in de afspraken 3

5 met de staatssecretaris. Maar dan zal er ook een standaard moeten komen wat wel en wat niet excellent is en zou bijvoorbeeld accreditatie door de NVAO een garantie voor excellentie moeten zijn. Op de vraag van de auditcommissie hoe de Hanzehogeschool het streven naar een participatie van 10% van de studenten denkt te halen - bij een realisatie van 2.5% op dit moment - geeft het CvB aan dat het in de managementcontracten met de Deans wordt opgenomen. Het CvB stelt dat er echt een cultuuromslag nodig is en dat hier hard aan wordt gewerkt. Een dergelijke verandering moet rijpen. Ook bij studenten moet die omslag nog verder plaats vinden; een ambitieuzere studiecultuur is nodig. Een goede ontwikkeling is het Network of Honours. Maar daar zitten ook veel Duitsers in. Die hebben een andere mentaliteit. De gemiddelde Hbo er voelt weinig urgentie om te excelleren. Organisatie: centraal versus decentraal De kern van de goede (centrale) aanpak bij de Hanzehogeschool kent de volgende elementen: 1. Verankeren in de strategie, met goede lijnen naar het CvB, zodat voor de hele instelling duidelijk is dat dit een speerpunt van de Hanzehogeschool is. Dit gebeurt op een dusdanige wijze, dat niemand meer twijfelt over het belang van het Sirius Programma. 2. Er is voor gekozen om een Dean te benoemen tot de directeur Sirius. De Dean weet namelijk wat er speelt binnen een School, heeft gevoel voor de verhoudingen en spanningen binnen een School. 3. Het opstellen van een centraal kader waaraan de Schools zich moeten houden. Het is een gegeven dat niet alle Schools qua ontwikkeling even ver zijn en dat wordt in deze fase ook niet als problematisch wordt gezien. De Hanzehogeschool is vooralsnog niet voornemens om het programma meer decentraal uit te zetten. Dan valt het uit elkaar. Er is drie jaar nodig om het op te zetten en vier jaar om het te laten draaien en tot wasdom te laten komen. De Deans en teamleiders onderschrijven dat er een juiste balans is tussen centrale en decentrale sturing. Zij zijn van mening dat dit een goede aanpak is, en zeker een good practice voor andere hogescholen. Ook docenten zijn tevreden met de geboden ruimte en de duidelijke structuur. De centrale sturing betreft vooral de aanpak en organisatie, en minder de inhoud. Studenten geven aan dat er weinig structuur in programma s was, wat met name te maken had met aanloopproblemen. Er is veel vertrouwen onder studenten dat het wordt opgelost. Implementatie van programma s Het CvB accrediteert de excellentieprogramma s op advies van het programmateam. In oktober 2011 start een project waarin de missies en eindniveaus beschreven worden per excellentieprogramma. En dan wordt ook uitgewerkt wat de criteria zijn. Wat is dat eindniveau en hoe meet je dat? Dit is een van de voornaamste organisatorische thema s waarmee de Hanzehogeschool het komend jaar aan de slag gaat. Er is een aantal programma s dat minder wordt gewaardeerd. Het programmateam geeft die programma s een herkansing. Komen ze dit jaar opnieuw niet goed uit de verf dan worden deze programma s stopgezet. De overige programma s zijn wel goed beoordeeld. Komend jaar zal de Hanzehogeschool ook beslissen welk type programma s wel en welk type niet kan blijven bestaan. Selectieve minoren worden kritisch bekeken: opdrachten zijn breed, moeilijk definieerbaar. Twee minoren doen het goed, twee minder. Vooral de interdisciplinaire minoren zijn aantrekkelijk voor studenten. Ook is het belangrijk om bij de programma s een vinger achter het niveau te krijgen. Overall beoordeling van studenten voor alle programma s moet na komend jaar op een 7.0 liggen. Docenten Gedurende de audit wordt veel gesproken over het personeelsbeleid. Hoe selecteer je docenten voor honours programma s? Het programmateam geeft aan dat er binnen de Hanzehogeschool (voor Sirius) nog geen specifiek beleid is voor het selecteren van docenten. Het enthousiasme en de motivatie van docenten zijn belangrijke factoren. Daarnaast zijn er richtlijnen wat belangrijke 4

6 eigenschappen zijn. Het is aan de Schools om docenten te benoemen voor de HP. Het instituut rechten heeft er een commissie voor ingericht, waarin studenten een belangrijke plaats innemen. Weer andere docenten geven aan dat er geen sprake is van selectie; het is met name zelfselectie door gemotiveerde docenten. Een definitie van excellente docent is moeilijk te geven. Het gaat vooral om enthousiasme en het vermogen om te motiveren, en begrijpen waar de behoefte van de student ligt. Advies van de auditcommissie is om hier iets verder in te gaan in de uitwerking. De auditcommissie is ook benieuwd naar de reacties van docenten, die wel of niet worden verkozen om in het HP te doceren. Leidt dat tot scheve gezichten? Voelen mensen zich uitverkoren? Het is naar de mening van de auditcommissie noodzakelijk dat er gericht beleid voor wordt ontwikkeld. Pabo De Pabo is een van de Schools waar geen excellentieprogramma is gestart. De Hanzehogeschool heeft ook een academische pabo. Het afgelopen jaar was men bezig een kwaliteitsslag binnen de gehele (pabo) opleiding te maken. De auditcommissie adviseert om niet geforceerd een honours programma naast de academische pabo te zetten. Neem deze liever (apart) mee in het gehele beleid en beschouw het als een van de excellentieprogramma s, waarvoor studenten kunnen kiezen als zij meer willen dan het reguliere programma. De auditcommissie constateert dat er duidelijk lerend vermogen in de organisatie aanwezig is. Programma s worden opgezet en het geheel wordt stapsgewijs doorontwikkeld. KBE 4: Communityvorming Meerdere gesprekspartners onderschrijven het belang van communityvorming tussen studenten onderling en tussen studenten en docenten. Maar dit staat ook onder druk door de grote toename van studenten bij de hogeschool. Er is niet altijd budget en ruimte voor deze activiteiten. Binnen de hogeschool is er ook enige scepsis, de excellente studenten moeten niet te veel afgezonderd worden van de reguliere studenten. Maar docenten geven aan dat de cultuurverschuiving daadwerkelijk gaande is. Het is goed dat Sirius binnen de gehele instelling gedragen wordt. Dat straalt de hogeschool ook uit en dit draagt bij aan de communityvorming. Ook het eerdergenoemde Ne-Ho draagt hier aan bij. Studenten geven aan dat er nog wel meer mag gebeuren. Een eigen fysieke ruimte, waar ook toegang tot computers is (deze lokalen zijn namelijk vaak gereserveerd), is daar een voorbeeld van. Vooral intensief contact met docenten, staf en medestudenten wordt door de honours studenten genoemd als onontbeerlijk voor een community waarin excellentie centraal staat. Ze noemen de toegankelijkheid binnen de hogeschool een good practice. Ook mensen uit de staf zijn bekend met de programma s en aanspreekbaar voor studenten. KBE 5: Civiel effect De auditcommissie is van oordeel dat de samenwerking met het werkveld nog wat dunnetjes is. Het managementteam geeft aan dat er veel in gang is gezet; het profiel van de excellente professional wordt bij de meeste Schools samen met het werkveld opgesteld. Daarnaast zijn 8 van de 10 opdrachten in honours programma s afkomstig vanuit het werkveld. Het managementteam geeft aan dat studenten de meerwaarde van een honours programma pas zien als ze in het programma zitten; daarvoor hebben ze er geen beeld bij. Het contact met het werkveld leidt ertoe dat ze onmiddellijk hun netwerk opbouwen. Studenten waarderen de contacten met externe organisaties en vinden projecten voor externe opdrachtgevers erg motiverend. Vanuit studenten is een initiatief gestart om honours programma s meer bekendheid te geven. Dat is het Ne-Ho, network of honours students, waarin bedrijven meer aangesproken worden om betrokken 5

7 te raken. Zij zetten zich ook in als ambassadeurs voor andere studenten en gaan in de toekomst bijeenkomsten organiseren. Het lectoraat bevestigt dat bij de invulling van talentontwikkeling het werkveld beter kan worden betrokken. Het refereert aan het uit te voeren CSBR-project naar definitieontwikkeling van excellentie, in samenspraak met dat werkveld. De auditcommissie constateert dat er veel initiatieven zijn om de contacten met het werkveld te intensiveren, maar dat er nog weinig concrete resultaten zijn. Ook de vertegenwoordiging vanuit het werkveld waarmee de auditcommissie heeft gesproken is naar haar oordeel een magere afspiegeling van wat verwacht mag worden van een brede instelling als de Hanzehogeschool. KBE 6: Kennisdeling Hoe staat het met het lerend vermogen voor gehele instelling? Met de metafoor de nieuwste technologie begint vaak in de duurste auto, maar een of twee jaar later hebben alle auto s die wordt gevraagd naar de doorwerking van nieuwe ontwikkelingen in de excellentieprogramma s naar reguliere curricula. Het College geeft aan dat dit wel de doelstelling is, maar dat het nog niet veel aandacht heeft gekregen. Wel is het zo dat binnen de honours programma s de interdisciplinariteit een succes is gebleken; een team van studenten in het reguliere programma heeft recent succesvol in interdisciplinaire samenstelling aan een project gewerkt. Dat is een eerste voorbeeld van deze doorwerking. Het lectoraat ziet kennisdeling als belangrijk aandachtspunt. Het valt de auditcommissie op dat er binnen de hele instelling veel belangstelling is voor het lectoraat. Het lectoraat lijkt een duidelijke verbinding binnen de gehele instelling, met vrijwel alle Schools, te hebben. Docenten geven aan dat er een trickle down-effect ontstaat van nieuwe ideeën uit de honours programma s. Er komen uitdagende opdrachten binnen die soms, in afgeslankte vorm, in het reguliere programma worden aangeboden. Zo hebben honours programma s ook een uitstraling op de reguliere programma s van de hogeschool. Het lectoraat wordt bevraagd over de kennisdisseminatie: lukt het om de kennis uit onderzoek ook in de praktijk te benutten? Voor het lectoraat is dit erg belangrijk. Een voorbeeld is het instrument dat is ontwikkeld en ook zal worden benut om inspiratie/enthousiasme te meten tijdens assessments. Het lectoraat geeft aan dat er nog meer verbinding kan worden gelegd tussen de Schools, met name tussen docenten onderling. Er is door het lectoraat nog geen onderzoek gedaan naar effecten van honours programma s op de reguliere programma s. Het vermoeden is dat er zeker spin-off is. Maar kennisdeling tussen docenten onderling verdient aandacht. Ook het alumnibeleid verdient nog meer aandacht. Het lectoraat ziet hier ook kansen voor de ontwikkeling van het leven-lang-leren beleid. Excellente professionals moeten ook na hun opleiding de ruimte krijgen om zich verder te ontwikkelen. De Hanzehogeschool kan hier een rol in spelen door haar alumni te volgen. Ketenaanpak is cruciaal, aldus het lectoraat. Het is op zijn minst opmerkelijk te noemen dat er vanuit het kabinet nu geen aandacht voor excellentie op de havo komt, terwijl dit dé markt is waaruit hogescholen en dus Sirius hun studenten afnemen. Samenwerking met het voortgezet onderwijs is voor de toekomst nog een belangrijk aandachtspunt. Tot slot spreekt het lectoraat de wens uit om meer landelijk (centraal) beleid te voeren op onderzoek. Nu vindt onderzoek nog te gefragmenteerd plaats. De subsidiegelden voor dit lectoraat zijn nog slechts voor één jaar beschikbaar. Het lijkt een groot verlies voor de verdere ontwikkeling van honours programma s bij de Hanzehogeschool als de onderzoekspoot verloren gaat. 6

8 Deel 3: Constateringen en aanbevelingen Conclusies van de auditcommissie De auditcommissie is van mening dat er bij de Hanzehogeschool sprake is van een duidelijk collectieve ambitie. Alle gesprekspartners spreken in dezelfde termen over deze ambitie; de neuzen zijn gelijk gericht. Er is binnen de instelling op verschillende niveaus veel waardering voor de manier waarop Sirius intern is uitgewerkt en georganiseerd. De mix tussen centraal en decentraal wordt als evenwichtig gezien. De auditcommissie onderschrijft dit oordeel. Er is een positief beeld over de voortgang. Aantallen blijven weliswaar achter bij de ambitie, maar er is al het nodige in gang gezet. De auditcommissie heeft er vertrouwen in dat het goed komt, mits er serieuze inspanningen ingezet worden op het werven van grotere aantallen studenten. Opvallend is dat de betrokkenen in de uitvoering (docenten, studenten, teamleiders) een groot vertrouwen hebben dat de doelstellingen zullen worden bereikt, misschien nog wel meer dan bij het programmateam en het CvB. Een belangrijk aandachtspunt betreft de invulling van samenwerking met het werkveld; die is naar de mening van de auditcommissie mager. De tussentijdse beoordeling van de auditcommissie is categorie [A] instelling ligt op koers. De auditcommissie koppelt de volgende conclusies en aandachtspunten terug: 1. Het docentenbeleid is nu nog impliciet ingevuld. Het mag naar de mening van de auditcommissie meer expliciet gemaakt worden. Hoe vindt de selectie van docenten plaats? Zoals er nu sprake is van selectie van studenten, zou er ook een selectie van excellente docenten moeten plaatsvinden. 2. Er is duidelijk sprake van lerend vermogen bij de organisatie. Er vindt doorontwikkeling van het programma plaats en de implementatie is gefaseerd. 3. De regie en organisatiestructuur lopen goed. Het is zeer belangrijk dat de hogeschool dit nog een periode vasthoudt, vanwege de incubatietijd. Voor de ontwikkeling van een innovatie lijkt 3 jaar nodig te zijn en nog eens 4 jaar om die te laten beklijven. 4. De spin-off van honours programma s naar reguliere programma s verdient meer aandacht. 5. De auditcommissie is onder de indruk van het lectoraat. Het stelt zich bescheiden op, maar vervult een interessante functie en heeft veel impact binnen de hogeschool. 6. De communicatie, marketing en PR lijken goed op orde. Desondanks geven studenten aan dat er meer publiciteit zou mogen zijn over de honours programma s. Zet studenten en docenten in om anderen te motiveren: warme communicatie is een belangrijk middel. 7. Wat betreft de streefpercentages heeft de hogeschool nog een weg te gaan. De auditcommissie is onder de indruk van het optimisme dat hogeschoolbreed bestaat dat de 5% op korte termijn wordt gehaald. Wellicht niet voor eind 2012, maar wel snel daarna. 8. Studenten en docenten geven aan dat een community-ruimte wordt gemist. Het is belangrijk dat er een eigen ruimte is waar men elkaar treft, maar waar studenten zich ook kunnen terugtrekken om aan hun projecten te werken. 7

Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO

Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO Eind september ging Deloitte met CFO s uit het hoger onderwijs in gesprek over de uitdagingen om de prestatieafspraken te realiseren, ook al is

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering IPC 2250 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren Werkplaatsen Sociaal Domein Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren www.werkplaatsensociaaldomein.nl Verbinden en versterken De transitie en vooral de daaruit voortvloeiende transformaties

Nadere informatie

Auditrapport HG/VNO-NCW Noord kwaliteitslabel Ondernemen

Auditrapport HG/VNO-NCW Noord kwaliteitslabel Ondernemen Auditrapport HG/VNO-NCW Noord kwaliteitslabel Ondernemen Opleiding: School: Bedrijfskunde MER Instituut voor Bedrijfskunde Auditdatum: 23-06-2015 HG/VNO-NCW Noord kwaliteitslabel Ondernemen Data Datum

Nadere informatie

Leiderschap in Turbulente Tijden

Leiderschap in Turbulente Tijden De Mindset van de Business Leader Leiderschap in Turbulente Tijden Onderzoek onder 175 strategische leiders Maart 2012 Inleiding.. 3 Respondenten 4 De toekomst 5 De managementagenda 7 Leiderschap en Ondernemerschap

Nadere informatie

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn Bestuurlijke afspraken tussen de HBO-raad en de Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, naar aanleiding van het advies Vreemde ogen dwingen van de Commissie externe validering examenkwaliteit hoger

Nadere informatie

Projectopdracht PAR in oprichting in het Pilotjaar 2015

Projectopdracht PAR in oprichting in het Pilotjaar 2015 Projectopdracht PAR in oprichting in het Pilotjaar 2015 Waarom een PAR in Zinzia? De visie en strategie van Zinzia bieden een duidelijke koers aan de organisatie. Vanaf 2013 heeft - met het kompas Ziel

Nadere informatie

DIRECTEUR BELEID EN STRATEGIE

DIRECTEUR BELEID EN STRATEGIE FUNCTIEPROFIEL DIRECTEUR BELEID EN STRATEGIE HOGESCHOOL LEIDEN Inhoudsopgave 1 Hogeschool Leiden 3 De organisatie 3 De structuur 3 De thema s 4 2 4 Plaats in de organisatie 4 Taken en verantwoordelijkheden

Nadere informatie

De Gespecialiseerde Professional

De Gespecialiseerde Professional Top Talent Programma Excellentietraject: Facility Management F-MEX De Gespecialiseerde Professional Academie: HBS Saxion University of Applied Science Auteur: Benedicte de Vries Datum: 13-07-2015 1 Programma:

Nadere informatie

Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl

Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl Pagina 1/5 Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl Aan: TU Delft, College van Bestuur Van: Betreft: Prestatieafspraken TU Delft Datum: 2 januari 2011

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

Voorblad agendapunt 3 Stand van zaken speerpunt Informatiemanagement

Voorblad agendapunt 3 Stand van zaken speerpunt Informatiemanagement Voorblad agendapunt 3 speerpunt Informatiemanagement Ruud vd Belt en Peter Antonis In bijgaande notitie treft u de bestuursopdracht Informatiemanagement (IM) aan. De samenleving en werkorganisaties zijn

Nadere informatie

Gezocht: Profiel Excellente professional. Evoking Excellence in Higher Education and Beyond, Groningen 05-10-2012

Gezocht: Profiel Excellente professional. Evoking Excellence in Higher Education and Beyond, Groningen 05-10-2012 Gezocht: Profiel Excellente professional Evoking Excellence in Higher Education and Beyond, Groningen 05-10-2012 Dialoog is een coproductie van: Remco Marieke Wolter Ron Raymond Coppoolse Janssen Paans

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Bachelors Hanzehogeschool Groningen: de onderzoekende professional centraal! Symposium Hogeschoolbeleid Onderzoek in Onderwijs, HvA 22 maart 2012

Bachelors Hanzehogeschool Groningen: de onderzoekende professional centraal! Symposium Hogeschoolbeleid Onderzoek in Onderwijs, HvA 22 maart 2012 Bachelors Hanzehogeschool Groningen: de onderzoekende professional centraal! Symposium Hogeschoolbeleid Onderzoek in Onderwijs, HvA 22 maart 2012 Hanzehogeschool in trefwoorden 19 schools, 55 bacheloropleidingen,

Nadere informatie

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Onderwerp Evaluatie nieuwe impuls Steller M. Mulder De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 60 97 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6044570 Datum 23-11-2016 Uw brief van Uw

Nadere informatie

Uw brief van. Bijlage(n)

Uw brief van. Bijlage(n) logoocw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag Ons kenmerk 6 april 2007 HO/CBV/2007/10020 Uw brief van Onderwerp Voortgang Deltaplan Bèta Techniek

Nadere informatie

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model.

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. 1. Wat is het INK-model? Het INK-model is afgeleid van de European Foundation for Quality Management (EFQM). Het EFQM stelt zich ten doel Europese bedrijven

Nadere informatie

Beleidsplan 2012 t/m 2016

Beleidsplan 2012 t/m 2016 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Mei 2012 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Inleiding Dit beleidsplan is het resultaat van een voortgaand proces, waar we sinds twee jaar aan werken. In die periode is het volgende gebeurd.

Nadere informatie

Bouwen aan excellentie. vroeg beginnen!

Bouwen aan excellentie. vroeg beginnen! WELKOM Bouwen aan excellentie vroeg beginnen! First LEGO League Bouwen aan excellentie een tussenstand Sturingsprincipe Deltion ruimte leegte RUST kaders versus ON RUS T chaos Verbinden van trots en besef

Nadere informatie

DAG VAN DE BEROEPSKOLOM 9 O K TO B E R 20 1 5

DAG VAN DE BEROEPSKOLOM 9 O K TO B E R 20 1 5 DAG VAN DE BEROEPSKOLOM MBO-HBO 9 O K TO B E R 20 1 5 Doelen Kijken wat al goed werkt Nagaan of iets bijdraagt aan de kwaliteit van de aansluiting en doorstroom Aangeven wat kan verder worden uitgewerkt

Nadere informatie

Eerste tussentijdse effectevaluatie

Eerste tussentijdse effectevaluatie Eerste tussentijdse effectevaluatie In Noord-Brabant namen in 2013 en 2014 85 basisscholen en 3 middelbare scholen uit 27 gemeenten deel aan De Cultuur Loper. De Cultuur Loper helpt scholen om vanuit hun

Nadere informatie

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team?

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Leidinggevenden in het mbo hebben tijdens de werkplaats van SOM op 20 september gespard en ervaringen uitgewisseld over dagelijkse dilemma s rondom

Nadere informatie

Beschrijving kwaliteitszorg (A)OSR

Beschrijving kwaliteitszorg (A)OSR Beschrijving kwaliteitszorg (A)OSR Okt2015 Uitgangspunten Het kwaliteitsbeleid van de (A)OSR is gebaseerd op de ontwikkeling van keurmerk naar alliantie die het ICLON aan de met hem samenwerkende scholen

Nadere informatie

Wat doe jij op de eerste schooldag in 2015???

Wat doe jij op de eerste schooldag in 2015??? Wat doe jij op de eerste schooldag in 2015??? ROC in verandering Doel van de structuurverandering: goed, kleinschalig en betrokken onderwijs organiseren/faciliteren Nu overgangsfase van een oude, naar

Nadere informatie

Strategie Onze missie Onze ambitie

Strategie Onze missie Onze ambitie Het beste waarmaken Ons DNA maakt dat we willen worden herkend aan de kwaliteit van ons werk. Kwaliteit doordat we doen wat we belangrijk vinden, waar we goed in zijn en wat bij ons past. Vanuit de basis

Nadere informatie

Onderzoek naar Honors programma s op Saxion

Onderzoek naar Honors programma s op Saxion Onderzoek naar Honors programma s op Saxion Studiekeuzeconferentie Toegankelijk, Talent en Living Technology Simone van der Donk MSc Onderzoeksgroep Dr. Mark Gellevij Coördinatie en eindredactie Simone

Nadere informatie

workshop Kwaliteitsafspraken 2.0 perspectief vanuit de hogeschool

workshop Kwaliteitsafspraken 2.0 perspectief vanuit de hogeschool Platform HBO workshop Kwaliteitsafspraken 2.0 perspectief vanuit de hogeschool Utrecht, 8 juni 2017 Voorgeschiedenis Kwaliteit als Opdracht (HBO-raad, 2009) Differentiëren in drievoud (commissie-veerman,

Nadere informatie

Talententrajecten op maat bij Bedrijfskunde MER

Talententrajecten op maat bij Bedrijfskunde MER Talententrajecten op maat bij Bedrijfskunde MER Inleiding 1. Wat is excellentie/honours? 2. Hoe vult BKM excellentie in (incl. geschiedenis)? 3. Het toekomstige onderwijskader m.b.t. excellentie 4. Ervaringen

Nadere informatie

Handreiking Teamkwaliteitsportret

Handreiking Teamkwaliteitsportret Handreiking Teamkwaliteitsportret Als team hart voor onderwijskwaliteit tonen Met de handreiking Teamkwaliteitsportret kunnen teams hun ambities om de kwaliteit van hun onderwijs te versterken bepalen

Nadere informatie

Resultaatgericht werken

Resultaatgericht werken Resultaatgericht werken Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 De afsprakencyclus...4 Stap 1. De voorbereidingsfase...4 Stap 2. Het planningsgesprek...5 Stap 3. Het voortgangsgesprek...5 Stap 4. Het waarderingsgesprek...5

Nadere informatie

INTRODUCTIE. BASIS VOOR CULTUURPARTICIPATIE NEXT Regiopakket

INTRODUCTIE. BASIS VOOR CULTUURPARTICIPATIE NEXT Regiopakket INTRODUCTIE BASIS VOOR CULTUURPARTICIPATIE NEXT Regiopakket INTRODUCTIE De Basis voor Cultuurparticipatie In 2017 hebben op initiatief van het LKCA landelijk ruim 200 professionals meegedacht aan de Basis

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGSNIVEAU. Nova College te Haarlem. Februari 2014

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGSNIVEAU. Nova College te Haarlem. Februari 2014 ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OP INSTELLINGSNIVEAU Nova College te Haarlem Februari 2014 vastgesteld 29/11/2013 Plaats: Haarlem BRIN: 25PX Onderzoeksnummer: Kenmerk: 259730 4223674 Onderzoek

Nadere informatie

Vernieuwd toezicht: wat betekent dat voor het bestuur? Het toezicht op besturen en scholen per 1 augustus 2017

Vernieuwd toezicht: wat betekent dat voor het bestuur? Het toezicht op besturen en scholen per 1 augustus 2017 Vernieuwd toezicht: wat betekent dat voor het bestuur? Het toezicht op besturen en scholen per 1 augustus 2017 Inleiding Het onderwijs verandert. En het toezicht verandert mee. Vanaf 1 augustus 2017 houden

Nadere informatie

Aios goed voorbereid op beroepspraktijk

Aios goed voorbereid op beroepspraktijk Home no. 6 December 2017 Eerdere edities Verenso.nl Aios goed voorbereid op beroepspraktijk Overwegend positief over curriculum ouderengeneeskunde 2012-2016 Eveline Bets eveline@tekstvanbets.nl Het NIVEL

Nadere informatie

Excellente (ICT) studenten NIOC2013

Excellente (ICT) studenten NIOC2013 Excellente (ICT) studenten NIOC2013 1 Excellentie in onderwijs Regulier onderwijs vraagt (te) weinig van hooggetalenteerden Daardoor Komen zij niet volledig tot hun recht Kunnen motivatieproblemen optreden

Nadere informatie

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 NVAO 10 juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Definitie 6 3 Toetsingskaders 7 4 Werkwijze 12 pagina 2 1 Inleiding 1.1 Vooraf Beoordeling kwaliteit opleidingsschool

Nadere informatie

Beoordelingen opleidingsschool en academische kop Sjoerd de Jong (OCW) Irma Franssen (NVAO) 10 juni 2014

Beoordelingen opleidingsschool en academische kop Sjoerd de Jong (OCW) Irma Franssen (NVAO) 10 juni 2014 Beoordelingen opleidingsschool en academische kop 2013 Sjoerd de Jong (OCW) Irma Franssen (NVAO) 10 juni 2014 Over de NVAO Binationale accreditatieorganisatie (Nederland en Vlaanderen); Oordeel over hoger

Nadere informatie

LSVb visie op Decentrale Toelating

LSVb visie op Decentrale Toelating LSVb visie op Decentrale Toelating Dit is een uitgave van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). Voor vragen of extra informatie kan gemaild worden naar: lsvb@lsvb.nl Landelijke Studentenvakbond Postbus

Nadere informatie

van: werkgroep werkgebieden; Astrid Ottenheym (directeur Passend primair onderwijs N-K)

van: werkgroep werkgebieden; Astrid Ottenheym (directeur Passend primair onderwijs N-K) memo aan: schoolbesturen en scholen Passend primair onderwijs N-K van: werkgroep werkgebieden; Astrid Ottenheym (directeur Passend primair onderwijs N-K) datum: 10 juni 2015 onderwerp: werkwijze inzet

Nadere informatie

Participatieverslag Nieuw & Anders

Participatieverslag Nieuw & Anders Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en

Nadere informatie

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour In deze bijlage zijn feiten en cijfers opgenomen over het hoger onderwijs die illustratief kunnen zijn voor de discussies in de

Nadere informatie

RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE GEMEENTE. Blaricum

RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE GEMEENTE. Blaricum RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE GEMEENTE Blaricum Plaats : Blaricum Gemeentenummer : 0376 Onderzoeksnummer : 293985 Datum onderzoek : 3 oktober 2017 Datum vaststelling

Nadere informatie

Spannend: Participatieprocessen in de Bijzondere Jeugdzorg.

Spannend: Participatieprocessen in de Bijzondere Jeugdzorg. Vzw Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg info@osbj.be - www.osbj.be Spannend: Participatieprocessen in de Bijzondere Jeugdzorg. Deel 2: aandachtspunten voor organisaties Naar aanleiding van het

Nadere informatie

Verslag Visitatiecommissie Informatieveiligheid

Verslag Visitatiecommissie Informatieveiligheid Verslag Visitatiecommissie Informatieveiligheid gemeente Renswoude Tijd en datum 09.30-11.00, 2 maart 2016 Aanwezig gemeente Renswoude mw. A.E.H. van der Kolk, burgemeester (waarnemend) hr. J. van Dijk,

Nadere informatie

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional. Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 31 288 Hoger Onderwijs-, Onderzoek- en Wetenschapsbeleid Nr. 679 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 2 januari 2019 De vaste commissie voor

Nadere informatie

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Uitwerking Domein Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht Honoursforum GZ Onderwerp / thema: Naam student: Studentnummer: Opleiding: Studiejaar

Nadere informatie

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB personeel 14-11-2011 Juni 2011 3.14 Taskforce Meer Mans personeel/taskforce Meer Mans Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Doelen 3 1.2 Feiten 4 1.3 Mogelijke

Nadere informatie

TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE. 8 februari

TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE. 8 februari TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE 8 februari 2017 1 Inleiding In deze toezichtvisie geven wij als de Raad van Toezicht van het Nova College aan waarom wij toezicht houden, wat we daarmee willen

Nadere informatie

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner Bij iedere vraag uit de veranderplanner is hier een korte toelichting gegeven. Dit kan helpen bij het invullen van de vragen van de Veranderplanner. 1.

Nadere informatie

Samenvatting projectplan Versterking bevolkingszorg

Samenvatting projectplan Versterking bevolkingszorg Aanleiding en projectdoelstellingen Aanleiding In 2011 werd door de (toenmalige) portefeuillehouder Bevolkingszorg in het DB Veiligheidsberaad geconstateerd dat de nog te vrijblijvend door de gemeenten

Nadere informatie

Stichting Paleis van de Verdraagzaamheid

Stichting Paleis van de Verdraagzaamheid Jaarplan 2011 Stichting Paleis van de Verdraagzaamheid www.paleisvandeverdraagzaamheid.nl Verdraagzaamheid is respect en waardering voor en acceptatie van de rijke verscheidenheid van de culturen in onze

Nadere informatie

START-UP PACKAGE TENURE TRACK 2015

START-UP PACKAGE TENURE TRACK 2015 START-UP PACKAGE TENURE TRACK 2015 1 Kenmerk: CvB UIT - 2056 Datum: 20 november 2015 Auteur: R. Schwartz Inhoud Aanleiding... 3 Doel van de Start-up package... 4 Inhoud van de Start-up package... 4 Randvoorwaarden

Nadere informatie

Sirius Programma Overall Auditrapport 2011

Sirius Programma Overall Auditrapport 2011 Sirius Programma Overall Auditrapport 2011 Den Haag, januari 2012 Auditcommissie Sirius Programma Leading Experts Sirius Programma Platform Bèta Techniek 1 Inhoudsopgave INLEIDING 3 HOOFDSTUK 1 WAAR STAAN

Nadere informatie

Werkend leren in de jeugdhulpverlening

Werkend leren in de jeugdhulpverlening Werkend leren in de jeugdhulpverlening en welzijnssector Nulmeting Samenvatting Een onderzoek in opdracht van Sectorfonds Welzijn Bernadette Holmes-Wijnker Jaap Bouwmeester B2796 Leiden, 1 oktober 2003

Nadere informatie

Evaluatie nota vrijwilligerswerkbeleid Oostzaan. Aan de Waterkant 2008-2011

Evaluatie nota vrijwilligerswerkbeleid Oostzaan. Aan de Waterkant 2008-2011 Evaluatie nota vrijwilligerswerkbeleid Oostzaan Aan de Waterkant 2008-2011 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Evaluatiekader 3 1.2 Leeswijzer 3 2 Vrijwilligerswerk Oostzaan 4 2.1 De situatie toen 4 2.2 De

Nadere informatie

26 november 2015 Rapportage & achtergronden

26 november 2015 Rapportage & achtergronden 26 november 2015 Rapportage & achtergronden Inhoud 1. Inleiding 1. Onderzoeksopdracht 2. Onderzoeksmethode 3. Respons en betrouwbaarheid 2. Steekproefsamenstelling 3. Resultaten 1. Eerder onderzoek 2.

Nadere informatie

Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken

Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken Dirk Haen en Annerie Hesseling Directie Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Doel workshop In gesprek over

Nadere informatie

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen - Nederland Brussel, april 2014 CVN heeft

Nadere informatie

Heeft u besloten om het erfgoed object waaraan u bent verbonden te verduurzamen, bijvoorbeeld middels duurzame energieopwekking of -besparing?

Heeft u besloten om het erfgoed object waaraan u bent verbonden te verduurzamen, bijvoorbeeld middels duurzame energieopwekking of -besparing? BESLISBOOM Is het zinvol om crowdfunding in te zetten voor de verduurzaming van erfgoed? Kunnen we erfgoed behouden op een manier die ook recht doet aan de maatschappelijke opdracht tot verduurzaming?

Nadere informatie

Rapportage enquête professioneel samenwerken in de professionele onderwijsorganisatie. Auteur Dr. Paul van Deursen. Datum 31 september 2011

Rapportage enquête professioneel samenwerken in de professionele onderwijsorganisatie. Auteur Dr. Paul van Deursen. Datum 31 september 2011 Auteur Dr. Paul van Deursen Datum 31 september 2011 Rapportage enquête professioneel samenwerken in de professionele onderwijsorganisatie 1 Inleiding Om de omslag van onderwijs- naar kennisorganisatie

Nadere informatie

van vernieuwingen in de zorg

van vernieuwingen in de zorg Lessons learned - De geboortezorg als kraamkamer van vernieuwingen in de zorg Frans Annot directeur STBN 16 november 2019 Wie is STBN? Landelijke project-organisatie voor: Innovaties Geboortezorg (sinds

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2008 Nr. 183 BRIEF

Nadere informatie

VOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 7 november Agendapunt: 8. Portefeuillehouder: De heer Bolsius

VOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 7 november Agendapunt: 8. Portefeuillehouder: De heer Bolsius VOORSTEL VOOR HET AB Datum vergadering: 7 november 2011 Agendapunt: 8 Datum: 21 oktober 2011 Contactpersoon:GJAM Krijnen Telefoon: 2404505 E-mail: g.krijnen@vru.nl Portefeuillehouder: De heer Bolsius Onderwerp:

Nadere informatie

werkwijze PLG werkkaart

werkwijze PLG werkkaart werkwijze PLG werkkaart FOCUS PAS TOE 2 Bepaal het thema, het gewenste resultaat 8 Implementeer en borg de nieuwe aanpak GROEP 1 Formeer de groep TEST KIJK DEEL 5 Probeer uit 3 Onderzoek wat er speelt

Nadere informatie

Invoering van Sirius, gewoon DOEN! Drie manieren om de stap van idee naar praktische realisatie te maken!

Invoering van Sirius, gewoon DOEN! Drie manieren om de stap van idee naar praktische realisatie te maken! Invoering van Sirius, gewoon DOEN! Drie manieren om de stap van idee naar praktische realisatie te maken! Brigitte van Barneveld Portefeuillehouder Sirius Instituut Bewegingsstudies Faculteit Gezondheidszorg

Nadere informatie

VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016)

VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016) VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016) 1. Samenvatting In 2017 wordt intern toezicht op pensioenfondsen in de vorm van visitatiecommissies geëvalueerd.

Nadere informatie

MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR

MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING

Nadere informatie

Instrument. Avans-audit op onderwijskwaliteit. Versie: februari 2018 (concept) Auteur: LIC - team Kwaliteit - Lianne Huijssoon

Instrument. Avans-audit op onderwijskwaliteit. Versie: februari 2018 (concept) Auteur: LIC - team Kwaliteit - Lianne Huijssoon 1 Instrument Avans-audit op onderwijskwaliteit Versie: februari 2018 (concept) Auteur: LIC - team Kwaliteit - Lianne Huijssoon 2 Inhoud 1 De context... 4 2 De inhoud... 5 3 De uitvoering... 6 3.1 De voorbereiding...

Nadere informatie

Addendum bij Tijd voor verbinding De volgende stap voor patiëntveiligheid in ziekenhuizen.

Addendum bij Tijd voor verbinding De volgende stap voor patiëntveiligheid in ziekenhuizen. Addendum bij Tijd voor verbinding De volgende stap voor patiëntveiligheid in ziekenhuizen. Inleiding In het overleg van 10 oktober 2018 tussen minister Bruins, IGJ en de veldpartijen NVZ, NFU, FMS, V&VN

Nadere informatie

VOORTGANGSGESPREK. het Ashram College, vestiging Alphen a/d Rijn HAVO VMBOGT VWO

VOORTGANGSGESPREK. het Ashram College, vestiging Alphen a/d Rijn HAVO VMBOGT VWO VOORTGANGSGESPREK het Ashram College, vestiging Alphen a/d Rijn HAVO VMBOGT VWO Plaats : Alphen aan den Rijn BRIN nummer : 04DF C1 BRIN nummer : 04DF 00 HAVO BRIN nummer : 04DF 00 VMBOGT BRIN nummer :

Nadere informatie

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN:

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: A. VERKENNING NAAR MAATREGELEN ROND IN- EN DOORSTROOM IN HET BACHELORONDERWIJS B. VERSCHILLEN EN ONTWIKKELINGEN IN

Nadere informatie

INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen

INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen Raadsvergadering d.d. : 1 december 2011 Raadsbesluitnummer : R11.081 Carrousel d.d. : 17 november 2011 Onderwerp : Eindrapport Rekenkamercommissie kwaliteit Grondbeleid

Nadere informatie

Jaarverslag & Jaarplan

Jaarverslag & Jaarplan Jaarverslag 2016-2017 & Jaarplan 2018-2019 School/College: Onderwijsdirecteur: Overzicht Opleidingen/tracks:

Nadere informatie

Sirius Programma Overall Auditrapport 2010

Sirius Programma Overall Auditrapport 2010 Sirius Programma Overall Auditrapport 2010 Den Haag, februari 2011 Auditcommissie Sirius Programma Leading experts Sirius Programma Platform Bèta Techniek Inleiding Met het Sirius Programma beoogt het

Nadere informatie

Management summary - Flitspeiling: Week van passend onderwijs

Management summary - Flitspeiling: Week van passend onderwijs Management summary - Flitspeiling: Week van passend onderwijs Van 24 t/m 28 maart vond de Week van Passend Onderwijs plaats. De Week is een initiatief van het ministerie van OCW en 22 onderwijsorganisaties,

Nadere informatie

MANIFEST BEROEPSONDERWIJS: ONDERWIJS VOOR HET LEVEN!

MANIFEST BEROEPSONDERWIJS: ONDERWIJS VOOR HET LEVEN! MANIFEST BEROEPSONDERWIJS: ONDERWIJS VOOR HET LEVEN! > WAAROM? > WIE WE ZIJN INHOUD > WAAR WE IN GELOVEN > WAT WE BEOGEN 6 THEMA S 1. DE BEDOELING VOOROP > 2. LEER-WERK-LEEF > 3. LIEFDE VOOR LEREN > 4.

Nadere informatie

FUNCTIEDOCUMENT. Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1

FUNCTIEDOCUMENT. Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1 FUNCTIEDOCUMENT RWS Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1 CONTEXT RWS heeft vier afdelingen (Strategie & Beleid, Klant, Vastgoed en Bedrijfsvoering). Deze afdelingen

Nadere informatie

gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg d.d. 1 november 2018; de Regeling VU-UvA Honoursprogramma oktober 2018;

gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg d.d. 1 november 2018; de Regeling VU-UvA Honoursprogramma oktober 2018; Besluit Datum 27 november 2018 Kenmerk 2018-079129 Onderwerp VU-UvA Honoursregeling HET COLLEGE VAN BESTUUR VAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM; gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg

Nadere informatie

PAGINA 1/5. Voortgang onderzoek naar samenwerking CNV Onderwijs en CNV Publieke Zaak

PAGINA 1/5. Voortgang onderzoek naar samenwerking CNV Onderwijs en CNV Publieke Zaak STUKNUMMER AV 2013-054 Verzonden 15 november 2013 ARCHIEFKENMERK Notitie AAN Algemene vergaderingen CNV Onderwijs en CNV Publieke Zaak AFKOMSTIG VAN Besturen CNV Onderwijs en CNV Publieke Zaak DOORKIESNUMMER

Nadere informatie

Hoe kan subsidie worden aangevraagd? Waaraan moet een subsidieaanvraag voldoen? Ambities en activiteiten... 4

Hoe kan subsidie worden aangevraagd? Waaraan moet een subsidieaanvraag voldoen? Ambities en activiteiten... 4 HANDLEIDING SUBSIDIEAANVRAAG PLUS PROJECT In deze handleiding vind je de informatie voor de aanvraag, inclusief nadere toelichting over het invullen van het format. Mocht je nog vragen hebben, neem dan

Nadere informatie

Profiel & Selectieprocedure. Directeur-bestuurder Stellingwerf College

Profiel & Selectieprocedure. Directeur-bestuurder Stellingwerf College Profiel & Selectieprocedure Directeur-bestuurder Stellingwerf College juni 2016 Onze school Het Stellingwerf College, een openbare school voor vmbo, mavo, havo, vwo en verrijkt en versneld vwo in Oosterwolde

Nadere informatie

Functieprofiel. Rector-Bestuurder. St. Nicolaaslyceum

Functieprofiel. Rector-Bestuurder. St. Nicolaaslyceum Functieprofiel St. Nicolaaslyceum Inhoudsopgave 1. De Stichting VO Amsterdam-Zuid 2. Het St. Nicolaaslyceum De organisatie De missie De schoolleiding en het managementteam 3. De functie Taken en verantwoordelijkheden

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA.DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA.DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA.DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

Derks & Derks B.V. Derks & Derks Veranderkalender Organisatieverandering met humor belicht. Tel

Derks & Derks B.V. Derks & Derks Veranderkalender Organisatieverandering met humor belicht. Tel 2016 Derks & Derks Veranderkalender Organisatieverandering met humor belicht. Derks & Derks Veranderkalender Aanleiding Er zijn talloze redenen denkbaar om te veranderen, zoals: economische druk: verandering

Nadere informatie

INLEIDING VERANTWOORDING 1

INLEIDING VERANTWOORDING 1 INLEIDING Het wil onderwijskwaliteit bieden waardoor leerlingen en ouders tevreden zijn, medewerkers met plezier en professioneel hun werk doen en andere belanghebbenden en toezichthouders het onderwijs

Nadere informatie

7.1 Aandachtspunten en acties per hoofdstuk advies

7.1 Aandachtspunten en acties per hoofdstuk advies Dit document is een onderdeel uit het advies Drie routes naar een valide examenproduct van mei 2016. De uitwerking van het advies vindt plaats vanaf augustus 2016 door de hiervoor aangestelde kwartiermaker

Nadere informatie

School- en functieprofiel Locatiedirecteur Bonnefanten College Maastricht

School- en functieprofiel Locatiedirecteur Bonnefanten College Maastricht School- en functieprofiel Locatiedirecteur Bonnefanten College Maastricht Versie 15 maart 2019 Sollicitatieprocedure Intern Informatie: Neem contact op met Miriam Koenders, tel.06-20 74 84 48; miriam.koenders@beteor.nl

Nadere informatie

Gelders Opleidingsinstituut B.V.

Gelders Opleidingsinstituut B.V. Gelders Opleidingsinstituut B.V. Onderzoek bestuur en opleiding(en) Vierjaarlijks onderzoek Datum vaststelling: 28 november 2018 Samenvatting Minstens één keer in de vier jaar onderzoekt de onderwijsinspectie

Nadere informatie

Raadsvoorstel Programma Inwoners - en Overheidsparticipatie

Raadsvoorstel Programma Inwoners - en Overheidsparticipatie BLANCO gemeente Eindhoven Raadsnummer 15R6463 Inboeknummer 15bst01200 Beslisdatum B&W 8 september 2015 Dossiernummer 15.37.551 Raadsvoorstel Programma Inwoners - en Overheidsparticipatie 2015-2018 Inleiding

Nadere informatie

Hoofdlijnen van de landelijke monitoring en evaluatie van de matchingsregeling

Hoofdlijnen van de landelijke monitoring en evaluatie van de matchingsregeling Matchingsregeling Cultuureducatie met kwaliteit in het primair onderwijs Hoofdlijnen van de landelijke monitoring en evaluatie van de matchingsregeling Waarom monitoren en evalueren? Het Fonds voor Cultuurparticipatie

Nadere informatie

Naar een facultair meerjarenplan Opbrengst visiebijeenkomsten

Naar een facultair meerjarenplan Opbrengst visiebijeenkomsten Naar een facultair meerjarenplan 2016-2021 Opbrengst visiebijeenkomsten Het faculteitsbestuur van Geesteswetenschappen heeft eind mei en begin juni visiebijeenkomsten georganiseerd voor respectievelijk

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Postbus EA..DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN

CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN Raadsnummer 15R6401 CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN Inleiding Crowdfunding is een vorm van financiering voor projecten en ondernemingen. Een grote groep mensen legt een klein bedrag in om een project

Nadere informatie