Brandwonden - Wondzorg

Transcriptie

1 Brandwonden - Wondzorg kritieke diensten eddyl-gent@skynet.be Kritieke diensten brandwondencentrum Gent Gastdocent wondzorg.net 1 2 Eddy Lambrecht Gent 1

2 BRANDWONDENZORG ANNO BW centra in Vlaanderen Gent 09 / high IZ care bedden ; 6 midcare volwassenen en kinderen ( beademing ) Leuven Antwerpen Neder over Heembeek High, medium en low care + ambulante BW zorg Rampencoördinatie ( BABI plan ) 2 BW centra in Wallonië 3 BW centra in Nederland Rotterdam, Beverwijk en Groningen 3 Brandwondencentrum Brandwonden > 5 % 3 graad > 10 % 2 graad Kinderen ( < 20 % ) Volwassenen ( alcohol, psychosociale problemen, ) Ouderen = grote groep geworden!!! HEEL veel thuisongevallen Complexe wondzorg Traumatische amputaties Negatieve druktherapie Syndroom van Lyell ( TEN ) Necrotiserende fasciïtis 4 Eddy Lambrecht Gent 2

3 BRANDWONDENZORG = INTENSIEVE ZORG + WONDZORG!!! 6 Eddy Lambrecht Gent 3

4 7 PATHOFYSIOLOGIE Lokale en systemische reactie ZWELLING PIJN VOCHTVERLIES SHOCK Onmiddellijke shift van vocht van intravasculaire naar interstitiële ruimte agv permeabiliteit Histamine, serotonine, prostaglandines, 8 Eddy Lambrecht Gent 4

5 C VOCHT TOEDIENEN PREHOSPITAAL / SPOED Eenvoudig schema : Ringer Lactaat ( of fysiologisch / Plasmalyte ) < 40 % TBSA = 10 ml. / kg. / uur > 40 % TBSA = 20 ml. / kg. / uur Goed lopend ( met debietregelaar? ) ( opwarmen? ) Vochtresuscitatie via Parkland formule ( op BWC ) steeds vanaf 15 % TBSA ( > 2 graad! ) aanpassing oa. afh. van de diurese (0,5 ml./kg./uur ) ( intensieve ZORG ) hoeveelheid IV vocht prehospitaal = goed documenteren Colloïden? bij voorkeur vanaf 6 uur post-burn ( vasculaire permeabiliteit! ) SOPP ( zie ons resuscitatieschema ) ( extra albumines? ) 9 EERST WATER,. Voldoende spoelen = analgesie! GEEN zalven, lotions, gels,.. Meerwaarde Burn kit?? beperkte tijd ter plaatse zelden beter dan spoelen gelaat? 10 Eddy Lambrecht Gent 5

6 INHALATIETRAUMA = ERNSTIG!! 11 FACTOREN DIE DE ERNST VAN DE BRANDWONDE BEPALEN Duur van het contact diepte Leeftijd ouderen = zeker moeilijke genezing!!! heel vaak hopeloos onderschat!! hygiëne daarvoor?? % TBSA ( > % ) Plaats van verbranding INHALATIE = + 30 % Oorzaak van verbranding T 12 Eddy Lambrecht Gent 6

7 OPPERVLAKTE BW = 1% 13 1 E GRAADS VERBRANDING véél pijn (cfr. zenuwprikkeling) roodheid snelle heling (7 à 10 dagen) geen blaarvorming Departementele Beeldenserver UZ Gent 14 Eddy Lambrecht Gent 7

8 2 E GRAADS VERBRANDING blaren pijn : ++++ tot + genezing binnen dagen verband / zalven preventie infectie!! Departementele Beeldenserver UZ Gent 15 3 E GRAADS VERBRANDING huid +. GEEN PIJN!!!!! witte of zwarte verkleuring chirurgische behandeling 16 Eddy Lambrecht Gent 8

9 WEEFSELPERFUSIE : LASER DOPPLER IMAGING (LDI) 17 WEEFSELPERFUSIE : LASER DOPPLER IMAGING (LDI) 18 Eddy Lambrecht Gent 9

10 DOORVERWIJZEN NAAR EEN BWC Steeds na consult arts ( huisarts, spoed, plast. chirurg, ) steeds overleg met een BWC % TBSA = vaak OVER schat Diepte BW = vaak ONDER schat Zeker doorverwijzen ( zie ook wettelijke criteria ) > 10 % 2 graad ( volwassenen, kinderen, ouderen ) > 5 % 3 graad Inhalatietrauma Chemische brandwonden Specifieke indicaties 19 HETE THEE VERWIJZING DOOR HUISARTS - NA 4 DAGEN KOORTS EN MOEILIJKE VERZORGING 20 Eddy Lambrecht Gent 10

11 21 22 Eddy Lambrecht Gent 11

12 Eerst water de rest komt later PREHOSPITAAL MANAGEMENT (3) 20 / 20 regel Het is algemeen geweten dat het afkoelen van de brandwonden pijnstillend werkt en diepere brandwonden voorkomt (S. Rea, 2005). Het zal eveneens bijdragen tot een snellere heling en zorgen voor minder littekenvorming Eddy Lambrecht Gent 12

13 NIET SPOELEN - GEEN EHBO Brandwonden : dynamisch karakter ( eerste uren ) Eddy Lambrecht Gent 13

14 CHEMISCHE BRANDWONDEN Veelal nodeloos nutteloos uitvergroten? casus mierenzuur UGent 03/ uurs-opname / medicolegaal? Zelden ernstige pathologie, maar uitzonderringen.. Coca Cola Zwijnaarde 2007 Zwavelzuur ZNA Stuivenberg 2015 Antigifcentrum = ZEER belangrijk Difotèrine = marketing? of toch een wondermiddel? ervaringen EBA congres Wenen 2013 ( UK ) duur? ervaringen bedrijfs EHBO Eddy Lambrecht Gent 14

15 Gesloten brand - CYANIDE ZEER gevaarlijk!!! Veel problemen!!! Vermoeden cyanide intoxicatie bij : Persisterende shock Aitmieën ( CA ) Coma moeilijke oxygenatie Toedienen Cyanokit = levensreddend? Hydroxycobalamine / Cyanokit 5 gr. ( te herhalen! ) Kinderen = 7 mg. / kg. Observatie bruinrode urine voor. dagen / weken! 29 Wondzorgproducten REINIGEN = zeer belangrijk PIJN vrij bij gebruik zeer belangrijk! Keuze van het juiste product zie infofolders www s ervaringen vormingen 30 Eddy Lambrecht Gent 15

16 Hydrotherapie 31 REINIGEN/ONTSMETTEN Contaminatie Kolonisatie Kritische Kolonisatie Infectie Enkel reinigen Vooral reinigen, debrideren en nadien ontsmetten 32 Eddy Lambrecht Gent 16

17 33 Blaren openen : - Kleine blaren = dicht laten! ( relatief? ) - Grote blaren = steeds open doen! Collegium Chirurgicum Plasticum Ghent 13/10/2018 Dr. K. Claes 34 Eddy Lambrecht Gent 17

18 WONDEN : ANTISEPTICUM Op basis van polyvidone-jodium Op basis van chloorhexidine Waterstofperoxide Andere Belangrijk = concentratie!! Eddy Lambrecht Gent 18

19 37 KLEINE BRANDWONDEN : ZALVEN Flammazine Flaminal hydro - forte Furacine verbanden + polyvidone iodium adaptic gaasje ( Cuticell, Jelonet, ) 38 Eddy Lambrecht Gent 19

20 Mengen = Inactiveren Dr. M. Van Brussel UZ Leuven 13/10/ ZALFVERBAND (NA REINIGEN) 40 Eddy Lambrecht Gent 20

21 41 42 Eddy Lambrecht Gent 21

22 2 GR BW EN SCHUIMVERBAND 43 BESLUIT : IDEALE VERBANDMATERIAAL : Mag wondheling niet storen Onderhoudt een vochtig wondmilieu Is ondoordringbaar voor micro-organismen Is goed verdraagbaar voor de patiënt (comfort) = pijnloos aanbrengen / verwijderen Kan (genoeg) vocht opnemen Heeft een goede kosten/baten verhouding Eddy Lambrecht Gent 22

23 WONDZORG OP I Z 45 BRANDWONDENZORG ANNO 2019 Operaties Debrideren Allo en Autografts Lijkenhuid FTG en STG MEEK wall techniek Glyaderm Enzymatisch debridement - Nexobrid! 46 Eddy Lambrecht Gent 23

24 ENZYMATISCH NEXOBRID DEBRIDEREN 47 ENZYMATISCH DEBRIDEREN NEXOBRID Zalf met bromelaïne ( ananasextract ) Momenteel nog veel klinische studies Selecte casuïstiek Ideaal (? ) voor landen met beperkte mogelijkheid tot moderne brandwondenzorg 48 Eddy Lambrecht Gent 24

25 49 PIJNCONGRES 2016 ERASMUS MC ROTTERDAM Virtual Reality 50 Eddy Lambrecht Gent 25

26 OXFORD LEAGUE TABLE OF ANALGESICS beter 51 OXYCODONE ( B > 15 J / USA > 70 J ) Oxynorm Instant ( smelttablet ) ( procedures, ) werkt na 5 10 min. ( 5 10 mg. /keer ) werkt 4 6 uur!! minder nausea ( sufheid?? ) Oxycontin ( langwerkende vorm ) ( onderhoudsbehandeling ) werkt na 30 min. ( 5 20 mg/keer ) werkt tot 12 uur risico obstipatie tijdig anticiperen ( Targinact? ) 8/05/ Eddy Lambrecht Gent 26

27 CHRONIFICATIE VAN DE PIJN Onvoldoende analgesie bij acute pijn Perifere sensitisatie Centrale sensitisatie Wind-up fenomeen! genetisch wijzigen van normale neuronen in low treshold neuronen centrale rewiring HYPERALGESIE Tactiele A vezels upgraden tot C vezels aanraking doet pijn : allodynie 53 Brandwondencentrum Brandwonden > 5 % 3 graad > 10 % 2 graad Kinderen ( < 20 % ) Volwassenen ( alcohol, psychosociale problemen, ) Ouderen = grote groep geworden!!! HEEL veel thuisongevallen Complexe wondzorg Traumatische amputaties Negatieve druktherapie Syndroom van Lyell ( TEN ) Necrotiserende fasciïtis 54 Eddy Lambrecht Gent 27

28 BWC : MEER DAN ALLEEN BRANDWONDEN! Syndroom van Lyell 55 Opname wegens griepaal syndroom Dag 5 = hoge koorts ( 40 C ) en NRS > 9/10 Beeld van sepsis inflammatie 1 denkpiste =?? 56 Eddy Lambrecht Gent 28

29 57 58 Eddy Lambrecht Gent 29

30 59 60 Eddy Lambrecht Gent 30

31 DAS SMACC BERLIJN BABI-PLAN INCIDENT Contact Centrale inlichtingen verzamelen: Identificatie: oproeper en aard incident Aantal verbranden (volwassenen kinderen) Ernst van de brandwonden Aantal geïntubeerden of intubatie noodzakelijk Aantal U1 U2 U3 Na analyse BABI-plan in werking zetten Contact met BWC s voor inventarisatie van bedden Capaciteit eventueel optrekken naar 150% Organisatie van de verdeling van de patiënten Organisatie secundair transport via militaire of burgerlijke helikopters B-Team (burn-team) Triage of sortering Of plaats van incident Of ZKH zonder BWC Idealiter binnen 12 à 24h 62 Eddy Lambrecht Gent 31

32 Eddy Lambrecht Gent 32

33 CNPV WONDZORG.NET VORMINGEN Vr. 24 mei brandwondenzorg - dagcursus VIVES hogeschool Roeselare ( website VIVES ) December wondzorg binnen kritieke diensten - dagcursus KLINA Brasschaat Antwerpen Di. 26/05/ dagopleiding pijn en wondzorg Odisee hogeschool Aalst St Niklaas ( website Odisee ) 65 Eddy Lambrecht Gent 33