Verslag schooldoorlichting

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Referentienummer Onderwijsinspectie 0607/1/019 Inspectie Basisonderwijs Regio Brugge Schooljaar Ressort Verslag schooldoorlichting MPIGO De Bevertjes Beernemstraat Oedelem Instellingsnummer: 3517 Directie : Alain Volders Schoolbestuur : Scholengroep 25 Brugge-Oostkust Philippe Vanhaverbeke (algemeen directeur) Rijselstraat 3B 8200 Sint-Michiels Periode : januari-februari 2007 Inspectieteam : Ann Brys (verslaggever) Francis Vandenbroucke

2 2 Inhoudsopgave 1 Kwaliteitsbeeld met betrekking tot de maximale ontplooiing van elk kind Relevante context- en inputgegevens Onderwijskundig functioneren Onderwijsondersteunend functioneren Synthese Aanbevelingen en tekorten onderwijskundig en onderwijsondersteunend functioneren Risicobeheersingsbeleid Toelichting Aanbevelingen en tekorten risicobeheersingsbeleid Andere wettelijke bepalingen Onderwijsleermiddelen en schooluitrusting Wettelijke voorschriften Aanbevelingen en tekorten naleving andere wettelijke bepalingen Conclusies en advies Conclusies Advies...10

3 3 1 Kwaliteitsbeeld met betrekking tot de maximale ontplooiing van elk kind. In dit verslag formuleert de inspectie een antwoord op de vraag: "In welke mate zorgt deze school voor een maximale ontplooiing van elk kind?". Rekening houdend met relevante context- en inputkenmerken geeft het inspectieteam aan hoe kwaliteitsvol de school de brede vorming en een zorgbrede leerlingenbegeleiding realiseert en hoe dit beleidsmatig wordt ondersteund. Afsluitend volgen een synthese, aanbevelingen en eventuele tekorten. 1.1 Relevante context- en inputgegevens In het MPIGO De Bevertjes worden de types 2 en 4 van het buitengewoon onderwijs ingericht. De meeste kinderen hebben meervoudige en/of complexe handicaps. Ongeveer de helft van de schoolbevolking verblijft in het internaat dat gelegen is op dezelfde (groene en ruime) campus als de school. Heel wat personeelsleden werken in beide instellingen. Het team van paramedici bestaat uit kinesisten, logopedisten, kinderverzorgsters, een ergotherapeut en een verpleegkundige. Het team is qua leeftijd en ervaring evenwichtig samengesteld. 1.2 Onderwijskundig functioneren Voor de beoordeling van het onderwijskundig functioneren, hanteert de inspectie als invalshoek het cyclische proces van plannen, uitvoeren, evalueren en acties ondernemen. Plannen met het oog op een maximale ontplooiing van elk kind. Een aantal relevante aspecten waarin de school goed is Ontwikkelingsdoelen zijn uitdrukkelijk het referentiekader en vormen het uitgangspunt voor een doelenselectie en planning van het aanbod, op groeps- en individueel niveau. Dit geldt ook voor de paramedici. Ook de aandacht voor de verschillende ontwikkelingscomponenten (cognitief, psycho-motorisch en dynamisch-affectief) blijkt uit visie- en planningsdocumenten. De schoolvisie en het pedagogisch project zijn de verwoording van de visie die leeft op school. In die zin worden ze sterk gedragen door het team. Het kind met zijn zorgvragen centraal stellen, uitgaan van de mogelijkheden van het kind, veel aandacht voor de maatschappelijke weerbaarheid en zelfredzaamheid van de kinderen vormen de belangrijkste pijlers van deze visie en dit project. In de praktijk van het pedagogisch-didactisch, therapeutisch en verzorgend handelen en in het pedagogisch klimaat vinden we de realisatie van deze principes terug. Het onderzoeken van de beginsituatie van het kind gebeurt via een transparante en efficiënte procedure, waarbij alle actoren, waaronder ook de ouders, betrokken zijn. Ook de inbreng van de schoolarts, die heel wat kinderen van voor de inschrijving kent, is daarbij niet onbelangrijk. De verzamelde informatie wordt efficiënt aangewend voor de kindbespreking en resulteert in een individueel handelingsplan, de (ver)plaatsing van het kind in een pedagogische eenheid, zorgvragen en aandachtspunten. Het team slaagt erin om daarbij een goed evenwicht te vinden tussen de eigenheid van de verschillende disciplines en therapieën enerzijds en, waar mogelijk, een geïntegreerde aanpak anderzijds. We onderkennen een sterk multidisciplinaire benadering. De noden en mogelijkheden van de kinderen staan centraal; er wordt ook rekening gehouden met de wensen en verwachtingen van de ouders. Teamleden lijstten ontwikkelingsdoelen voor type 2 op en verfijnden ze in tussenstapjes. Uit deze lijsten worden doelen op groeps- en kindniveau geselecteerd. Voor sommige kinderen van type 4 worden bijkomende doelen geformuleerd.

4 4 Een aantal relevante aspecten die de school kan verbeteren Op schoolniveau is de visie op wereldoriëntatie en muzische vorming minder geëxpliciteerd dan voor de andere leergebieden. Dit leidt tot een beperktere en soms minder doelgerichte planning op groeps- en kindniveau voor deze ontwikkelingsgebieden. Een aantal teamleden worstelt nog met het vinden van een evenwicht tussen enerzijds de functionaliteit en hanteerbaarheid van plannings- en bewakingsdocumenten en het streven naar volledigheid anderzijds. In sommige gevallen worden individuele zorgvragen minder expliciet geformuleerd, zitten die verspreid over verschillende documenten of zijn het veeleer vaststellingen. Dit bemoeilijkt in die gevallen een systematische koppeling tussen de planning en de evaluatie van het aanbod. Uitvoeren met het oog op een maximale ontplooiing van elk kind. Een aantal relevante aspecten waarin de school goed is De (onderwijs)praktijk is in grote mate de realisatie van het pedagogisch project van de school. Ze verloopt conform de afspraken en procedures zoals die gepland zijn. De teamleden ondersteunen elkaar om zo goed als mogelijk een antwoord te kunnen geven op de noden van de kinderen, zowel in de dagelijkse praktijk als bij onvoorziene situaties. Uit gesprekken en observaties blijkt de sterke betrokkenheid van de meeste teamleden bij de school en de kinderen. Kinderen en teamleden gaan vriendelijk en respectvol met elkaar om. Voorziene orthopedische hulpmiddelen worden zo optimaal mogelijk benut tijdens de diverse leeractiviteiten en therapieën. Waar wenselijk worden therapieën en verzorging in het klaslokaal aangeboden. Dit leidt tot een zekere mate van integratie van therapie, verzorging en onderwijs. Frequent en intens informeel overleg versterkt deze gezamenlijke aanpak nog. Verschillende werkvormen en therapeutische behandelingen illustreren het doordacht, doelgericht en planmatig werken. Veel leeractiviteiten zijn sterk gericht op het verhogen van de zelfredzaamheid en het stimuleren van de maatschappelijke integratie van de kinderen. Bezoeken aan kinderboerderijen, speelpleinen, toneelvoorstellingen, extramurosactiviteiten, bezoeken aan en van andere scholen, gemeenschappelijke communievieringen met de andere Beernemse scholen zijn sprekende voorbeelden daarvan. De nauwe contacten tussen het internaat en de school (op dezelfde campus gelegen) en het feit dat de kinderverzorgsters allen in beide instellingen werken bieden kinderen veiligheid en garanderen een goede informatiedoorstroming. Binnen de pedagogische eenheden slagen de onderwijsgevenden erin een goed evenwicht te vinden tussen een groepsaanbod en de nodige differentiatie. Additionele hulpverleners worden daarbij, waar nodig of zinvol, frequent ingeschakeld. Ouders worden uitgebreid geïnformeerd via het heen-en-weerschrift, telefoongesprekken, huisbezoeken. Via feesten, krantje, de website e.d. worden zij betrokken bij het school- en onderwijsgebeuren. Een aantal relevante aspecten die de school kan verbeteren Hoewel er summiere leerlijnen voor functioneel rekenen en voor taal en communicatie zijn uitgeschreven, ontbreekt er een aantal didactische afspraken met het oog op verticale samenhang en gradatie in het aanbod: b.v. in het gebruik van getalbeelden, de keuze van schriftbeelden, bij het kloklezen, referentiematen Het verwerven van technisch-cognitieve vaardigheden kan soms op een meer functionele, geïntegreerde, werkelijkheidsgerichte en transfergerichte wijze gebeuren. In enkele individuele gevallen wordt niet gekozen voor onderwijs in de best passende pedagogische eenheid omdat de school tegemoet komt aan wensen en verwachtingen van ouders. Evalueren met het oog op een maximale ontplooiing van elk kind. Een aantal relevante aspecten waarin de school goed is Heel wat teamleden vullen hun planningsdocumenten aan met dagelijkse, occasionele en/of periodieke observaties.

5 5 Ter voorbereiding van de klassenraad wordt het bereiken van vooropgestelde doelen in de handelingsplannen geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie door alle kindbetrokkenen, worden plannen gecontinueerd of aangepast. Elk kind krijgt jaarlijks een rapport, waarbij zijn welbevinden, attitudes, vorderingen en eventuele stagnatie uitvoerig belicht worden. Daarnaast zijn er twee individuele oudercontacten gepland. Af en toe nemen ouders deel aan een kindbespreking. Een aantal relevante aspecten die de school kan verbeteren De uitgebreide lijst met doelen die ook als evaluatie-instrument gebruikt wordt kan beperkt worden voor een subteam of een pedagogische eenheid. Dit zou de hanteerbaarheid verhogen. Acties ondernemen met het oog op een maximale ontplooiing van elk kind. Een aantal relevante aspecten waarin de school goed is De positieve elementen die in het vorige doorlichtingsverslag vastgesteld werden, zijn tot op vandaag gecontinueerd. Naast deze bestendiging vinden we verschillende zaken die bijgestuurd of vernieuwd zijn. De directeur bracht en brengt nog meer structuur in het proces van handelingsplanning, in de documenten en in de goede en ordelijke aanwending van de lokalen. Bij elke actie of bijsturing zijn de noden van de kinderen het uitgangspunt. Een aantal relevante aspecten die de school kan verbeteren nihil 1.3 Onderwijsondersteunend functioneren Voor de beoordeling van het onderwijsondersteunend functioneren, hanteert de inspectie als invalshoek pijlers van een beleidskrachtige school. Een aantal relevante aspecten waarin de school goed is Op een spontane wijze reflecteren de directeur, het team, subteams en individuele personeelsleden bijna permanent over hun pedagogisch-didactisch, verzorgend en/of therapeutisch handelen. Deze informele interne kwaliteitszorg is, naast het vele informele overleg, een belangrijke impuls voor de professionalisering van het team en van teamleden. Ze leidt ook in sterke mate tot afspraken en een geïntegreerde aanpak. Deze school werkt niet met een prioriteitenlijst voor bijsturing of professionalisering op korte en middellange termijn. De problematieken waarmee zij geconfronteerd worden, kunnen snel wijzigen en in sterke mate verschillen. Zij spelen daar vlot op in bij de keuze van interne en externe, gemeenschappelijke en individuele nascholing. De school heeft een sterke nascholingscultuur. Indien dit als opportuun ervaren wordt, gaan teamleden ook naar het buitenland voor een workshop of een beurs. Daarnaast beschikt de school over een aantal tijdschriften en een kleine, maar overzichtelijke en goed geordende orthotheek. Teamleden maken geregeld gebruik van het internet om gericht informatie op te zoeken en/of maken deel uit van (netoverstijgende) werkgroepen. Het formele overleg is goed gestructureerd en getrapt georganiseerd. Een middenkader bestaande uit afgevaardigden van elk subteam, de subteams en het volledige team overleggen geregeld met elkaar en met de directeur. Zowel leerkrachten als paramedici gaan doordacht en in zekere zin pragmatisch om met de implementatie van vernieuwingen. Wat opportuun en haalbaar is wordt in de praktijk aangewend. De sterke overlegcultuur en de multidisciplinaire werking zorgen daarbij voor een vlotte doorstroming van informatie en professionaliteit van de meer ervaren teamleden naar personeel dat recenter op deze school werkt.

6 6 Een aantal relevante aspecten die de school kan verbeteren De school werkt op informele wijze aan interne kwaliteitszorg en de directeur organiseerde ook al een interne bevraging die leidde tot een aantal bijsturingen, maar een systematische sterktezwakteanalyse is er nog niet. De teamleden krijgen weinig formele feedback op hun functioneren in de school. 1.4 Synthese In het MPIGO De Bevertjes ontmoetten we een team dat zich gezamenlijk sterk inspant om de hen toevertrouwde kinderen het onderwijs, de therapieën en de verzorging te geven die tegemoetkomen aan hun noden en mogelijkheden. Dit verloopt in een sfeer van veiligheid en aanmoediging en met veel aandacht voor zelfredzaamheid en maatschappelijke integratie. In die zin maakt de school de doelen die zij zich stelt in haar pedagogisch project waar. Bij het proces van handelingsplanning, dat transparant, gestructureerd en efficiënt verloopt, heeft elke participant zijn inbreng. Dit resulteert in handelingsplannen die opgebouwd zijn volgens de structuur van de ontwikkelingsgebieden en waarbij de verschillende ontwikkelingscomponenten voldoende en evenwichtig aan bod komen. Het multidisciplinaire denkproces, waaraan elk vanuit zijn discipline of vakgebied bijdraagt op voet van gelijkwaardigheid, ligt aan de basis hiervan. Hier en daar kan de zorgvraag nog concreter geformuleerd worden waardoor een correcte evaluatie naderhand mogelijk is. De ontwikkelingsgebieden muzische opvoeding en wereldoriëntatie zijn geïntegreerd in de handelingsplannen, maar kunnen meer geëxpliciteerd worden waardoor ze nog sterker en doelgerichter aan bod zullen komen in het onderwijsleerproces. Het team is nog zoekende hoe in sommige plannings- en evaluatiedocumenten het evenwicht tussen volledigheid en functionaliteit bewaard kan worden. In het taal- en rekenonderwijs kunnen bijkomende didactische afspraken de verticale samenhang en levensechtheid nog vergroten. Aansluitend op het planningsproces en de praktijk gebeurt de evaluatie geregeld en op maat van het kind. De ouders worden zowel schriftelijk als mondeling, formeel en informeel, op de hoogte gehouden van kleine en grote gebeurtenissen in het schoolleven van hun kind. Deze school slaagt erin om vanuit een spontane, kritische zelfreflectie op verschillende niveaus haar pedagogisch-didactisch, therapeutisch en verzorgend handelen stelselmatig te borgen en bij te sturen waar wenselijk. Zij speelt snel in op de verschillende en soms nieuwe problematieken die zich aandienen door de schoolarts te raadplegen, informatie op het internet of in de orthotheek te zoeken, ervaring door te geven aan nieuwe teamleden, nascholingen te volgen, beurzen te bezoeken, deel te nemen aan werkgroepen De implementatie van de nieuw verworven kennis en vaardigheden gebeurt pragmatisch, doordacht en in (sub)teamverband. Naast een occasionele interne bevraging kan de school haar kwaliteit nog sterker onderzoeken en bewaken en zonodig bijsturen door een systematische sterktezwakteanalyse. Ook geregelde formele feedback op hun functioneren kan de teamleden bevestigen in hun professionaliteit en hen nog groeikansen bieden. De directeur treedt in dit hele proces op als een betrokken, competente en algemeen gewaardeerde leider, die structuur biedt, zijn verantwoordelijkheid opneemt, maar ook de groei van een intern netwerk ondersteunt en ruimte geeft. De inspectie feliciteert het hele team voor zijn inzet, betrokkenheid, teamgeest en deskundige aanpak. 1.5 Aanbevelingen en tekorten onderwijskundig en onderwijsondersteunend functioneren Aanbevelingen Met de bedoeling een schoolintern proces van kwaliteitszorg te stimuleren, formuleert de onderwijsinspectie vanuit schoolontwikkelingsperspectief een aantal aanbevelingen. Op deze manier wil zij aangeven waar eventuele actieterreinen gelegen zijn. Zo kan de school: in de verschillende fasen van de handelingsplanning bewuster en doelgerichter omgaan met de leergebieden wereldoriëntatie en muzische vorming;

7 7 blijvend het evenwicht tussen functionaliteit, hanteerbaarheid en volledigheid van documenten nastreven en bewaken; via didactische afspraken nog sterker gradatie en verticale samenhang nastreven in taal- en rekenonderwijs en deze leerinhouden en vaardigheden zoveel mogelijk geïntegreerd, functioneel en werkelijkheidsgericht aanbieden; zorgvragen zo concreet mogelijk formuleren, zodat de evaluatie en eventuele bijsturing correct en vlot verlopen; de interne kwaliteitszorg nog verder systematisch uitbouwen op de verschillende niveaus (school, subteam, individueel personeelslid) Tekorten Nihil.

8 8 2 Risicobeheersingsbeleid 2.1 Toelichting De inspectie heeft een signaalfunctie voor de scholen in het kader van een dynamisch risicobeheersingsbeleid. Zij steunt hierbij op artikel 7 4 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 2 februari 1999: De inspectie zal een marginale controle uitoefenen op de voorwaarden inzake hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid. Tevens zal zij onderzoeken of de materieel bevoegde overheden geen tekortkomingen hebben vastgesteld en of alle wettelijk vereiste veiligheidsattesten zijn afgeleverd. Aan de hand van de dynamische inspectie-index zijn volgende vier indicatoren onderzocht: De organisatie van het veiligheids- en welzijnsbeleid De bewoonbaarheid van de schoolinfrastructuur De veiligheid van de leer- en werkomgeving Hygiëne, gezondheid en milieuzorg Iedere indicator wordt gedekt door een aantal variabelen. In de bijlage van dit verslag wordt elke variabele gewaardeerd op een schaal van 0 tot en met Aanbevelingen en tekorten risicobeheersingsbeleid Om het risicobeheersingbeleid te optimaliseren kan de school: Niet van toepassing. De school dient de volgende maatregelen te integreren in het beleidsplan en verbeteracties op te nemen in het jaaractieplan: Niet van toepassing. De school moet aantonen dat het volgende tekort is weggewerkt vanaf 1 september 2009: de eetzaal en de zaal voor lichamelijke opvoeding voldoen niet aan de voorwaarden inzake bewoonbaarheid en veiligheid.

9 9 3 Andere wettelijke bepalingen 3.1 Onderwijsleermiddelen en schooluitrusting De school beschikt over voldoende onderwijsleermiddelen en overwegend over een aangepaste schooluitrusting om de ontwikkelingsdoelen na te streven. De inspectie brengt, op basis van art. 62, 1, 5 van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 de volgende vaststelling onder de aandacht van het schoolbestuur: bepaalde ontwikkelingsdoelen kunnen in de L.O.-zaal niet nagestreefd worden door de te kleine oppervlakte en de te geringe hoogte. 3.2 Wettelijke voorschriften Voor zover de inspectie bij de controle van een aantal documenten heeft kunnen vaststellen, wordt de schooladministratie op een correcte manier bijgehouden en afgehandeld Aanbevelingen Nihil Tekorten Nihil

10 10 4 Conclusies en advies 4.1 Conclusies Het onderwijskundig en het onderwijsondersteunend functioneren in deze school voldoen. Voor het risicobeheersingsbeleid moet het volgende tekort worden weggewerkt: de eetzaal en de zaal voor lichamelijke opvoeding voldoen niet aan de voorwaarden inzake bewoonbaarheid en veiligheid. De naleving van de andere wettelijke bepalingen in deze school voldoet. 4.2 Advies In uitvoering van het Decreet van 17 juli 1991, inzonderheid het artikel 5, alsmede in uitvoering van het Besluit van 2 februari 1999, artikel 10, wordt een gunstig advies voor de schooljaren , en uitgebracht voor verdere erkenning en financiering. De school moet in deze periode het tekort wegwerken dat in de conclusies (zie 4.1) wordt vermeld. Vanaf 1 september 2009 moet de school kunnen aantonen dat het tekort, dat in de conclusies wordt vermeld, is weggewerkt. Het verslag van deze controle maakt integraal deel uit van het schooldoorlichtingsverslag. De inspecteurs basisonderwijs De coördinerend inspecteur Francis Vandenbroucke Ann Brys Willy Vermeire Datum van verzending aan het schoolbestuur en de directie: Voor kennisneming: De directie Het schoolbestuur Naam: Datum: Naam en functie: Datum: Het ondertekende verslag moet binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst teruggezonden worden aan de coördinerend inspecteur. Het schoolbestuur kan op- of aanmerkingen formuleren na kennisneming van dit verslag en deze meezenden als bijlage.

11 11 Willy Vermeire Driegotenkouter Hamme Vak bestemd voor de stafleden van de inspectie basisonderwijs De coördinerend inspecteur Verslag ontvangen doorgestuurd De inspecteur-generaal basisonderwijs Handtekening Roger Peeters H. Consciencegebouw 4BC04 Koning Albert II-laan BRUSSEL Datum Handtekening