Zelforganisatie & Het Rijnland Model

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelforganisatie & Het Rijnland Model"

Transcriptie

1 Zelforganisatie & Het Rijnland Model De Doelen, 11 november 2009

2 Jaap Peters/ oprichter Slow Management Organisatie Activist (Rijnlander) bij DeLimes organisatieontwikkeling Voorzitter Chaosforum.com (ECCON/Knowmads Nederland) Auteur (5 boeken) Columnist (3 vaste columns) Activist Bibliotheek Vernieuwing

3 Waar of niet waar? (de bommen) Onzekerheid is wat anders dan risicomanagement De toekomst is niet kenbaar Chaos is orde die je nog niet begrijpt Chaos is gratis orde Een rommelig bureau zegt iets over een opgeruimde geest. De verandering is er eerder dan de strategie Een goed idee klopt, voordat het in je hoofd opkomt (Loesje) Uiteindelijk worden hoofdzaken bijzaken en bijzaken hoofdzaken De Nieuwe Economie bestaat echt! Wie orde zaait zal Chaos oogsten Waar regels zijn, is geen aandacht Veranderingen beginnen aan De Limes (de rand)

4 Waarom botst een zwerm vogels niet en wij mensen voortdurend? Onze oudste zoon (toen 4 jaar) Omdat wij hersens hebben

5 Veranderingen beginnen aan De Limes

6 Als een rommelig bureau iets zegt over een rommelige geest

7 Wat zegt dan een leeg bureau?

8 We kennen twee type tijd Geplande tijd = Planned Time = (tijd die we stilzetten) = managen = fast management Echte Tijd = Real Time (die we in de spiegel zien en die is fluïde) = organiseren = slow management

9 Een verhaaltje over Tijd

10 Een infraroodcamera waarmee de temperatuur van het blad van het tomatengewas wordt gemeten. Dit is een gemiddelde temperatuur van circa vijf vierkante meter blad die met de camera wordt bekeken

11 Dit is de Plantivity sensor. Met deze sensor wordt de fotosynthese - een maat voor de momentane groei van het gewas gemeten. Beide sensoren zijn gekoppeld aan de klimaatcomputer en geven de kweker input over de te nemen maatregelen.

12 De teelt van tomaten

13 Geconditioneerd telen

14 270 meter paprika in Bleiswijk

15 Gras groei vanzelf,..

16

17 Wie orde zaait zal Chaos oogsten Wel goed gemanaged, maar slecht georganiseerd

18 NRC 27 sept. 2005

19 Aangeleerde hulpeloosheid (time out) mijn scepsis over zelforganisatie Video: Stilstaande roltrap (YouTube: Becel, Canada)

20 De verandering is er eerder dan de strategie (wanorde of complexiteit) Over Tafel dekken Over organiseren Over eten Over chaos Over smaak Over boodschappen doen Over dagelijks werk Over veranderen Over patronen Over strategie

21 Van de website van deze stichting Zelforganisatie wordt gedefinieerd als:"... een proces dat door de talloze interacties van elementen van het systeem op een lager niveau een patroon op een globaal niveau van een systeem doet ontstaan. Daarbij komt dat de regels die deze interacties beschrijven worden uitgevoerd op basis van lokale informatie, zonder enige referentie naar het globale patroon". Concreet betekent dit dat er structuur en orde in een systeem ontstaan zonder een vorm van centrale regie. Eigenschappen van zelforganiserende systemen zijn adaptiviteit, flexibiliteit en 'bottom-up' organisatie.

22 Zelforganisatie begint bij emergentie tussen de oren! (aan de wetenschap: Zelfsturing is geen Zelforganisatie!) Situal Awarness = Judgement = Blinde geleide hond = Aandacht = Rust = Slow Management (plannen is onrust) = Intuïtief weten Parkeervideo in 020 (voorbeeld zelforganisatie)

23 Evolutie door zelforganisatie Aard en niveau van groei en verandering Golf II: Golf I: Venster van Vertrekpunten = Crisis = Chaos = Creativiteit Tijd

24 Denkkompas Angelsaksen (Time Out) Wie de baas is mag het zeggen Mensbeeld: Individu / ieder voor zich Doelstelling als vertrekpunt (SOLL) OrganisaFe is Money making machine (kennis is macht) Zelf willen schikeren Regel gedreven Regels zijn regels FuncFesplitsing als norm CoördinaFe van bovenaf Staf (aan)gestuurd Voorspelbaarheid als norm = standaardisering Meten = weten Rijnlanders (Real Time) Wie het weet, mag het zeggen Mensbeeld: Onderlinge solidariteit is goed Hier & nu als vertrekpunt (IST) OrganisaFe is werkgemeenschap (kennis is delen) Samen schikeren: teamplay Principe gedreven (AUFTRAGSTAKTIK) Contextgevoelig All round vakmanschap als basis CoördinaFe vanaf de werkvloer Primair proces centraal Emergente strategie als norm = maatwerk Meten is weten

25 Gemengd bedrijf = Chaostheorie = Rijnland Model = Slow Management = Improvisatietheater = Boerenverstand = Het Nieuwe Wielrennen = De wereld wordt leuker = Eco (geen Ego)

26 Boerenverstand??? Ontwrichting treinverkeer regelrechte blamage Het is onbestaanbaar dat het spoornetwerk in Nederland nog steeds niet is opgewassen tegen het Nederlandse weer. De massale uitval van treinen door bevroren wissels, dinsdag tijdens de ochtendspits in en rond Rotterdam, is de zoveelste regelrechte blamage. Dat vindt Rover, de belangenorganisatie van reizigers in het openbaar vervoer. Wanneer er een meter sneeuw valt, het 25 graden vriest of het is windkracht 10, dan heeft Rover begrip voor het ontstaan van problemen op het spoor, aldus de belangenorganisatie. Doodgewone sneeuw Maar een paar centimeter doodgewone sneeuw bij dooiend weer mag nooit de oorzaak zijn van het totaal van slag raken van de railinfrastructuur. De wisselverwarmingen, die dienen om vastvriezen van de bewegende onderdelen van wissels te voorkomen, hadden gewoon hun werk moeten doen. Ophelderingheeft spoorbeheerder ProRail om opheldering gevraagd. Rover stelt dat ze te horen kreeg dat de wisselverwarmingen niet waren aangeslagen omdat een verkeerd type sneeuw was gevallen. Navraag bij het KNMI leerde dat er vandaag qua weertype niets bijzonders aan de hand was, en dat er sneeuw is gevallen die in Nederland volstrekt gebruikelijk is. Blamage Ik heb geen verstand van sneeuw, zegt Rikus Spithorst van Rover. Maar mijn boerenverstand zegt me dat als iets koud is, en wit, en het komt in vlokken uit de lucht vallen: dan is het dus sneeuw. Dan kan het niet zo zijn dat dat niet wordt opgemerkt en dat daardoor de wisselverwarmingen niet aan worden gezet en de boel vastvriest. Dat moet anno 2008 toch technisch te regelen zijn? Dit is een regelrechte blamage. De belangenorganisatie gaat haar beklag doen bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. ProRail Een woordvoerster van ProRail erkent dat het systeem van wisselverwarmingen op een aantal plaatsen in Rotterdam en omgeving niet goed heeft gefunctioneerd. Dit is heel erg vervelend geweest voor treinreizigers. We gaan het onderzoeken en passende maatregelen treffen, zodat dit niet nog een keer gebeurt. Bron: Nu.nl, 25 maart 2008

27 Iedere 3 maanden geïnspireerd worden? jaarabonnement 4 nummers 59,95 euro

De verandering is er eerder dan de strategie. Themabijeenkomst VNG, Zwolle 9 april 2009

De verandering is er eerder dan de strategie. Themabijeenkomst VNG, Zwolle 9 april 2009 De verandering is er eerder dan de strategie Themabijeenkomst VNG, Zwolle 9 april 2009 Waar gaan we het over hebben? Worteltjes American Football Functioneringsgesprek met mijn vrouw Neem de Tijd Hamster-organisaties

Nadere informatie

Veranderkunde 2.0 Vindplaatsen van de Toekomst

Veranderkunde 2.0 Vindplaatsen van de Toekomst Veranderkunde 2.0 Vindplaatsen van de Toekomst..een ontdekkingstocht. * De Limes was de noordelijke grens van het Romeinse Rijk en liep van Noord-Engeland via Katwijk en Zwammerdam naar de Kaspische Zee,

Nadere informatie

Buiten de lijntjes kleuren (als je bij organiseren vastloopt en het via de werkgemeenschap wil doen)

Buiten de lijntjes kleuren (als je bij organiseren vastloopt en het via de werkgemeenschap wil doen) Buiten de lijntjes kleuren (als je bij organiseren vastloopt en het via de werkgemeenschap wil doen) Utrecht, 23 maart 2016 @jaap.peters@delimes.nl Jaap Peters Getrouwd, 3 kinderen (26, 25, 21 = mijn digibuddy

Nadere informatie

Innoverend Leiderschap voor Toekomstmakers. bdko Vrijdag 10 november 2017

Innoverend Leiderschap voor Toekomstmakers. bdko Vrijdag 10 november 2017 Innoverend voor Toekomstmakers bdko Vrijdag 10 november 2017 1 Ontwikkelingen in en Organiseren 2 Ontwikkelingen in en Organiseren 3 Ontwikkelingen in en Organiseren 4 Hoe het was 5 Hoe het was Hoe het

Nadere informatie

@jaappeters. Try to make their day (verleden-tussentijd-toekomst)

@jaappeters. Try to make their day (verleden-tussentijd-toekomst) @jaappeters Try to make their day (verleden-tussentijd-toekomst) Kasteel Doornenburg, 29 september 2011 De Limes mijn moeder (83) in de 21 ste eeuw Jaap Peters (1956) Getrouwd, 3 kinderen (21, 20, 16 =

Nadere informatie

Re-contextualiseren. Best een moeilijk woord trouwens. #Tiel, #DI, #Brexit, 23 juni

Re-contextualiseren. Best een moeilijk woord trouwens. #Tiel, #DI, #Brexit, 23 juni Re-contextualiseren Best een moeilijk woord trouwens. #Tiel, #DI, #Brexit, 23 juni 2016 jaap.peters@delimes.nl Jaap Peters Getrouwd, 3 kinderen (26, 24, 21 jaar) Organisatiekundige (IIB-Delft) Werkzaam

Nadere informatie

Organisatie 3.0 of is het organiseren 3.0?

Organisatie 3.0 of is het organiseren 3.0? Organisatie 3.0 of is het organiseren 3.0? Nyenrode, 19 maart 2015 jaap.peters@delimes.nl @jaappeters Invoegstrook Jaap Peters (1956) Getrouwd, 3 kinderen (25, 23, 20 = mijn digibuddy s 2.0) Bedrijfskundige

Nadere informatie

Leiderschap in Zelforganiseren

Leiderschap in Zelforganiseren in Zelforganiseren Congres VTOI -NVTK 20 april 2018 Jules Koster de Baak 1 Ontwikkelingen in en Organiseren 2 Ontwikkelingen in en Organiseren 3 Ontwikkelingen in en Organiseren 4 Hoe het was 5 Hoe het

Nadere informatie

Rijnlands Organiseren in één week

Rijnlands Organiseren in één week Rijnlands Organiseren in één week 5 daags programma DeLimes biedt vanaf 2008 een aantal vijfdaagse cursussen aan. Vaak horen wij: 'Kan je ons niet in één zin uitleggen hoe ik nou Rijnlands moet gaan organiseren?'

Nadere informatie

Rijnlands Organiseren in één week

Rijnlands Organiseren in één week Rijnlands Organiseren in één week 5 daags programma DeLimes biedt in 2009 een aantal vijfdaagse cursussen aan. Vaak horen wij: 'Kan je ons niet in één zin uitleggen hoe ik nou Rijnlands moet gaan organiseren?'

Nadere informatie

Van Cijfers naar Waarden. Een ander perspectief op accounting en control. Dr. Kees Tillema

Van Cijfers naar Waarden. Een ander perspectief op accounting en control. Dr. Kees Tillema Van Cijfers naar Waarden Een ander perspectief op accounting en control Dr. Kees Tillema Vertrekpunt Veel organisaties bevinden zich in een neurotisch spagaat. Aan de ene kant verlangen ze naar samenwerkingsvormen

Nadere informatie

Ver-Anderen (een aantal aandachtspunten)

Ver-Anderen (een aantal aandachtspunten) Ver-Anderen (een aantal aandachtspunten) @BarneveldInfo #SeminarBarneveld @JaapPeters Jaap Peters Getrouwd, 3 kinderen (25, 23, 20 = mijn digibuddy s 2.0) Organisatiekundige (Bedrijfskunde-Delft) Werkzaam

Nadere informatie

Rijnlands Investeren deelnemen in het beste bedrijf vóór de wereld

Rijnlands Investeren deelnemen in het beste bedrijf vóór de wereld Rijnlands Investeren deelnemen in het beste bedrijf vóór de wereld Henk Hogeweg (henk.hogeweg@delimes.nl) Holland Innovation, Utrecht, 8 oktober 2008 U luistert naar: Heer Bommel en de Windhandel (Marten

Nadere informatie

Changing the GAME. Expeditie Jeugdzorg Anders Dag van het Sociaal Werk 8 december 2015

Changing the GAME. Expeditie Jeugdzorg Anders Dag van het Sociaal Werk 8 december 2015 Changing the GAME Expeditie Jeugdzorg Anders Dag van het Sociaal Werk 8 december 2015 Wie zijn we? Georgette Kempink (Broosz) Suzanne de Ruig (Youké) Petra Elhalky (Gemeente Rotterdam) Changing the GAME

Nadere informatie

Capaciteitsvergrotingsplan Waalhaven-zuid dienstregelingjaar 2010

Capaciteitsvergrotingsplan Waalhaven-zuid dienstregelingjaar 2010 Capaciteitsvergrotingsplan Waalhaven-zuid dienstregelingjaar 2010 n.a.v. overbelastverklaringen OB2010, 6 Mei, 15 Mei, 27 Mei 2009 en Capaciteitsanalyse Waalhaven-zuid 2010 d.d. 7 November 2009 Keyrail

Nadere informatie

Webcare bij Nederlandse Spoorwegen

Webcare bij Nederlandse Spoorwegen Webcare bij Nederlandse Spoorwegen haalt de reiziger naar binnen DE FEITEN 60 INTERVIEW MET... Hessel Koster Hessel is social service manager bij NS. Hij werkt sinds 2009 bij webcaremedewerkers NS in verschillende

Nadere informatie

Rijnlands Organiseren in één week

Rijnlands Organiseren in één week Rijnlands Organiseren in één week 5 daags programma DeLimes biedt vanaf 2008 een aantal vijfdaagse cursussen aan. Vaak horen wij: 'Kan je ons niet in één zin uitleggen hoe ik nou Rijnlands moet gaan organiseren?'

Nadere informatie

3 redenen om video voor interne communicatie te gebruiken

3 redenen om video voor interne communicatie te gebruiken De tijd dat je dagen bezig was om een video te publiceren is voorbij. Vandaag de dag kan iedereen met een videocamera of zelfs smartphone binnen no-time een video schieten en delen binnen zijn netwerk.

Nadere informatie

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009 de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009 www.innogreen.be Advies tomatenteelt in Noord en Zuid Proces management in internationale tuinbouwprojecten Internationale nieuwsbrief

Nadere informatie

Assetmanagement bij ProRail

Assetmanagement bij ProRail Welkom Assetmanagement bij ProRail Ontwikkelingen, ambities en realisatie. Toelichting bij de Nederlandse vereniging voor Risicoanalyse en Bedrijfszekerheid, Delft. Ted Luiten 1 2 3 Daarvoor moeten we

Nadere informatie

Aan de slag (waarom gebeurt er niets, we hadden toch zo n goede kick-off?)

Aan de slag (waarom gebeurt er niets, we hadden toch zo n goede kick-off?) Aan de slag (waarom gebeurt er niets, we hadden toch zo n goede kick-off?) @jaappeters - #waardigheidentrots jaap.peters@delimes.nl Utrecht, 23 januari 2017 DeLimesDeLimes De ul@eme organisa@e (korte lijntjes)

Nadere informatie

5 daags programma Rijnlands organiseren

5 daags programma Rijnlands organiseren Rijnlandweek 5 daags programma Rijnlands organiseren DeLimes biedt vanaf 2008 twee keer per jaar een vijfdaagse cursus aan. Wij zijn deze Rijnlandweek gestart naar aanleiding van de vaak gestelde vraag:

Nadere informatie

Samenvatting bijeenkomst VNG: Veranderaanpak van Dienstverlening

Samenvatting bijeenkomst VNG: Veranderaanpak van Dienstverlening Samenvatting bijeenkomst VNG: Veranderaanpak van Dienstverlening Zwolle, 9 april 2009 Opening door Jeroen Betjes * Programmamanager Gemeentelijke Dienstverlening VNG Waarom organiseert de VNG deze bijeenkomsten?

Nadere informatie

PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving

PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving Ben Immers - TrafficQuest x t Een wereld vol van veranderingen Platos 2013 Ontwikkeling van (levende) systemen Systemen evolueren

Nadere informatie

Veranderen is vandaag doen wat je gisteren nog gek vond. workshop

Veranderen is vandaag doen wat je gisteren nog gek vond. workshop Veranderen is vandaag doen wat je gisteren nog gek vond. workshop 2-6-2015 1 Idee vooraf Top Management Middle Management Bottom.. Management? (Mintzberg) Het venijn zit in de start (maak daar de juiste

Nadere informatie

Workshop: Efficiënter CO 2 doseren / weerstanden bij CO 2 opname

Workshop: Efficiënter CO 2 doseren / weerstanden bij CO 2 opname Energiek Event 9 maart 2017. Plant Dynamics, Sander Pot Workshop: Efficiënter CO 2 doseren / weerstanden bij CO 2 opname Primaire bouwstoffen: CO 2 & water Energiebron: licht Fotosynthese: CO 2 + water

Nadere informatie

Een anarchistische moraal 28 oktober 2010

Een anarchistische moraal 28 oktober 2010 Een anarchistische moraal 28 oktober 2010 Henk Hogeweg OrganisatieAnarchist Twitter: @henkhogeweg Blog Mind of an Anarchist : http://henkhogeweg.wordpress.com Die ene keer dat ik leef, wil ik overal achter

Nadere informatie

Model van Sociale Innovatie

Model van Sociale Innovatie Model van Sociale Innovatie Ontwikkelgebieden van sociale innovatie Sociale Innovatie richt zich op vier basisvragen: 1. Hoe medewerkers te stimuleren eigenaarschap te nemen op hun eigen leer- en ontwikkeltraject

Nadere informatie

Functioneel Beheer middag 2016

Functioneel Beheer middag 2016 Functioneel Beheer middag 2016 1 Vanmorgen hadden wij standup en toen. Verbouwen met de winkel open IT gebruiken voor Just in Time Snelheid en wendbaarheid in het proces Voldoen aan hoge kwaliteitseisen

Nadere informatie

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: ( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE HERFST waarneemvel 1 WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. KRUIS AAN WAT JE ZIET AAN JULLIE TAK Nog groene bladeren Gekleurde bladeren Kale takken Vruchten

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

TOEKOMST WEGTRANSPORT

TOEKOMST WEGTRANSPORT TOEKOMST WEGTRANSPORT.. WEG VAN DE (SNEL) WEG..? Dr. D.A. (Dick) van Damme Lector Mainport Logistiek Hogeschool van Amsterdam Tilburg 4 februari 2016 1 AGENDA 1. Ontwikkelingen logistiek 2. Innovaties

Nadere informatie

Onderwijs in Nederland verandert.

Onderwijs in Nederland verandert. Inhoud Het Nederlandse onderwijs: een veranderende context Onze context: Rijnlands Anglo Amerikaans Finse paradoxen, passend in onze onderwijstraditie? Cirkel van invloed: werkopdracht Pasi-tips voor Nederland

Nadere informatie

Zelforganisatie & zelfsturing: wat & hoe?

Zelforganisatie & zelfsturing: wat & hoe? Zelforganisatie & zelfsturing: wat & hoe? Stevige fundamenten voor een paradigma switch 11 april 2013 Jan Smit smit kempink development Zorgvisiecongres Anders Organiseren voor Zorgmanagers Ons Startpunt

Nadere informatie

Zelforganisatie? Een ervaringsdeskundige organisatie aan het woord 1

Zelforganisatie? Een ervaringsdeskundige organisatie aan het woord 1 Zelforganisatie? Een ervaringsdeskundige organisatie aan het woord 1 Veel organisaties in de gehandicaptenzorg zitten nog volop in de omschakeling naar het werken met zelforganiserende teams. Op ruim 800

Nadere informatie

PROJECTPLAN GAME REISINFORMATIE BERBER VOLLEMA, STAN ALBERS, JAN JAAP VERMEIRE, CORVAN T WOUDT

PROJECTPLAN GAME REISINFORMATIE BERBER VOLLEMA, STAN ALBERS, JAN JAAP VERMEIRE, CORVAN T WOUDT PROJECTPLAN GAME REISINFORMATIE BERBER VOLLEMA, STAN ALBERS, JAN JAAP VERMEIRE, CORVAN T WOUDT INTRODUCTIE Wachten op een perron, zonder te weten wanneer je trein komt en hoe je op je bestemming komt,

Nadere informatie

Effectief brainstormen met Disney! Ruben van der Laan Innova.on / Change / Par.cipa.on info@rubenvanderlaan.com

Effectief brainstormen met Disney! Ruben van der Laan Innova.on / Change / Par.cipa.on info@rubenvanderlaan.com Effectief brainstormen met Disney! Ruben van der Laan Innova.on / Change / Par.cipa.on info@rubenvanderlaan.com Kennismaking! Ga in een lijn staan Op dag en maand van verjaardag JE MAG NIET PRATEN! De

Nadere informatie

ACTUEEL MANAGEMENTBOEK RESULTAAT ONDERZOEK EN ONTWIKKELING IN INNOVATIEWERKPLAATS ZORGARBEIDSINNOVATIE

ACTUEEL MANAGEMENTBOEK RESULTAAT ONDERZOEK EN ONTWIKKELING IN INNOVATIEWERKPLAATS ZORGARBEIDSINNOVATIE ACTUEEL MANAGEMENTBOEK RESULTAAT ONDERZOEK EN ONTWIKKELING IN INNOVATIEWERKPLAATS ZORGARBEIDSINNOVATIE GESTART EIND 2013 AAN DE VOORAVOND VAN DE TRANSITIES ONZE VERWONDERING: WHY SO LATE WHY SO SLOW? IWP

Nadere informatie

Hendrick Avercamp, de winterschilder

Hendrick Avercamp, de winterschilder Hendrick Avercamp, de winterschilder Hendrick Avercamp werd in 1585 geboren in Amsterdam. Hij was een zoon van Berent Avercamp en Beatrix Vekemans. In 1586 verhuisde het gezin naar Kampen. Zijn vader kreeg

Nadere informatie

Leesboekje de seizoenen

Leesboekje de seizoenen Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is

Nadere informatie

Door het glazen plafond

Door het glazen plafond Door het glazen plafond HRO-denken als aanvulling op kwaliteits- en risicodenken Bijdrage aan de HRO conferentie 2013 Werken aan HRO in de praktijk 31 januari 201313:30 14:30 Peter Noordhoek www.northedge.nl

Nadere informatie

Winterprogramma

Winterprogramma Winterprogramma 2016-2017 Hieronder vindt u de activiteiten die wij in de winter van 2016-2017 verzorgen. Deze activiteiten zijn, naar onze mening, inspirerend, origineel, uitdagend en dusdanig dat noodzakelijke

Nadere informatie

Van dromen... Finext. 72 Het Nieuwe Werken

Van dromen... Finext. 72 Het Nieuwe Werken Finext Finext is een club van hondertachtig mensen die diensten verlenen aan financiële afdelingen binnen profit en non-profit organisaties. Eén van de echte kenmerken van Finext is dat er geen regels

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

Veranderen/verandering

Veranderen/verandering VERANDEREN IN KLEUR Veranderen/verandering Noteer even voor jezelf je eigen definitie van veranderen/verandering. Daarna gaan we de definities met elkaar vergelijken/bespreken 1 4 H O L E 1 d Geeldruk

Nadere informatie

Je kunt geen problemen oplossen met dezelfde manier van denken waarmee de problemen veroorzaakt zijn

Je kunt geen problemen oplossen met dezelfde manier van denken waarmee de problemen veroorzaakt zijn Veranderen is niet het verbeteren van het bestaande, maar het gezamenlijk creëren van iets nieuws Je kunt geen problemen oplossen met dezelfde manier van denken waarmee de problemen veroorzaakt zijn Sigma

Nadere informatie

Burgers meten fijn stof: het verhaal van Leuvenair

Burgers meten fijn stof: het verhaal van Leuvenair Burgers meten fijn stof: het verhaal van Leuvenair Maarten Reyniers met dank aan Kris Vanherle, Frans Fierens, Walter Op de Beeck, Bert Cornillie, Wouter Florizoone, Linde Vloeberghs, Wim Van de Velde,

Nadere informatie

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement De Next Practice Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement Sogeti & ontwikkeling van FB 2005 De Uitdaging 4 e industriële revolutie NU!! Digitale Economie 27% heeft op dit moment een

Nadere informatie

Advies van de consumentenorganisaties in het LOCOV inzake exploitatie van stationsstallingen

Advies van de consumentenorganisaties in het LOCOV inzake exploitatie van stationsstallingen Advies van de consumentenorganisaties in het LOCOV inzake exploitatie van stationsstallingen Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer LOCOV-99/18 8 maart 1999 Advies van de consumentenorganisaties

Nadere informatie

Vitaal Leiderschap Inzet op Maat

Vitaal Leiderschap Inzet op Maat Vitaal Leiderschap Inzet op Maat Wat wil je graag weten? Waar zit je niet op te wachten? Paul Rijnierse Vitaliteitspecialist Ik help mensen en organisaties het beste uit zichzelf en elkaar te halen! www.adaptics.nl

Nadere informatie

Transcript Open Organiseren 1 december 2015

Transcript Open Organiseren 1 december 2015 p. 1 Dit document bevat de uitwerking van de gesproken tekst van de video open organiseren. Deze video is terug te vinden op de homepage van www.openorganiseren.nl. Daarnaast bevat dit document achtergrondinformatie,

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Strategiesessie Groeinet ; 12 december 2007 Eric.Poot@wur.nl www.glastuinbouw.wur.nl Wageningen UR Glastuinbouw Sinds november 2006

Nadere informatie

De crisis en Outsourcing. Business as usual or change of roads

De crisis en Outsourcing. Business as usual or change of roads De crisis en Outsourcing Business as usual or change of roads Onderwerpen Wat is (out)sourcing? Wat is de impact van de crisis? Wat moet de rol van de IT-auditor zijn? Outsourcing Afbakening Wat is outsourcing

Nadere informatie

Kernvraag: Kun je je gevoel geloven?

Kernvraag: Kun je je gevoel geloven? Kernvraag: Kun je je gevoel geloven? Naam leerling: Klas: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Gevoelstemperatuur Voor dit onderzoekje heb je drie pannen nodig. Eentje met koud water, een met lauwwarm

Nadere informatie

Veranderkracht. Doelen / werkwijze. Een genuanceerd beeld van de veranderkracht van jouw team.

Veranderkracht. Doelen / werkwijze. Een genuanceerd beeld van de veranderkracht van jouw team. Test naam Readiness scan Veranderen Datum 10-4-2013 Ingevuld door Peter Jansen Ingevuld voor Peter Jansen Team Testteam Context Studie: werk- of projectgroepen (PGO) Veranderkracht Een genuanceerd beeld

Nadere informatie

neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten

neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten Het weer GROEP 3-4 26 45 minuten (dag 1) & 5 minuten (dag 2 t/m 4) & 20 minuten (dag 5) 1, 23, 43, 44 en 45 De leerling: neerslag: regen, hagel en sneeuw ringen in het weer waarnemen regen meten van 10

Nadere informatie

Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs

Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs Veilige en efficiënte inspectie van het spoor Inzending Hendrik Lorentz Data Science Prijs Clemens Schoone (Inspectation), Huub van den Broek (CQM) Nederland heeft het drukst bereden spoornet van Europa.

Nadere informatie

Talent in verandering

Talent in verandering Ieders individuele talent als basis van organisatieverandering Talent in verandering White Paper 1 De essentie van organisatieverandering Auteur: Kees Gabriëls Juli 2012 Management & Bedrijfskunde Avans

Nadere informatie

De Rijnlandweek van de Werkgemeenschap

De Rijnlandweek van de Werkgemeenschap De Rijnlandweek van de Werkgemeenschap Wat doen vakmensen als ze de ruimte krijgen? Ze gaan aan de slag met wat nodig is. En met wie daarvoor nodig is. Na enige tijd ontstaat een groep mensen op wie je

Nadere informatie

Een directeur wil geen coach?

Een directeur wil geen coach? auteur: Loes Bon MCM MScBA MS Een directeur heeft grote invloed op het bedrijf en krijgt in die functie vaak gebrekkig feedback. Steeds vaker bieden directeuren hun leidinggevenden een coach aan. Dat is

Nadere informatie

Transitie. - de noodzaak van adequaat Change Management. PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling.

Transitie. - de noodzaak van adequaat Change Management. PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling. Transitie - de noodzaak van adequaat Change Management PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling Vooraf Zie Transitie als een proces van Change Management Elke organisatieverandering

Nadere informatie

29-6-2015. PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika. Bemesting: One size fits all of uitkienen voor een beter rendement?

29-6-2015. PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika. Bemesting: One size fits all of uitkienen voor een beter rendement? PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika Door Martin van de Water 11 kwekers 9 gangbare kwekers 3 biologische kwekers 14 bijeenkomsten en excursies naar de bedrijven en demo s Twee demo

Nadere informatie

1. Waarneming: omgevingsinformatie wordt waargenomen aan de hand van de verschillende zintuigen.

1. Waarneming: omgevingsinformatie wordt waargenomen aan de hand van de verschillende zintuigen. Cognities In deze module gaan we eerst in op wat cognitie in het algemeen is. Daarna komen de drie verschillende cognitieve theorieën voor ASS aan bod, namelijk: theory of mind, centrale coherentie en

Nadere informatie

Beter communiceren over problemen op het spoor

Beter communiceren over problemen op het spoor Beter communiceren over problemen op het spoor Een groot aantal partijen werkt 24 uur per dag samen om problemen op het spoor af te handelen. Dit gebeurt onder meer in het Operationeel Controle Centrum

Nadere informatie

jarenlange ervaring met veel aandacht, creativiteit en eigenzinnigheid

jarenlange ervaring met veel aandacht, creativiteit en eigenzinnigheid jarenlange ervaring met veel aandacht, creativiteit en eigenzinnigheid Vernieuwing medezeggenschap Willen we vernieuwen? Nieuwe aanwas Generatiekloof? Ideeën uit groep Voorbeelden uit onze praktijk Willen

Nadere informatie

Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s

Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s Vincent Hovinga 14 april 2016 v.hovinga@vechtstromen.nl Even voorstellen: Vincent Hovinga 39 jaar, van huis uit historicus, sinds

Nadere informatie

Kaart 10 Sneeuw en ijs

Kaart 10 Sneeuw en ijs Kaart 10 Sneeuw en ijs Informatiekaart Werkblad Proefjes: o Warme sneeuw? o Gesmolten sneeuw o Een koud kunstje Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen:

Nadere informatie

#z11zorg. Trending Words. Zelfzorg-congres 30 mei 2013. Event Participants

#z11zorg. Trending Words. Zelfzorg-congres 30 mei 2013. Event Participants #z11zorg Zelfzorg-congres 30 mei 2013 Verslag van het Zelfzorg-congres van Stichting Zelforganisatie en Movisie op 30 mei 2013. Trending Words de, en, rt, van, met, over, te, je, het, dat, voor, een, westendorp,

Nadere informatie

HOE LAAT JE KINDEREN ONTDEKKEN DAT ZE DE WERELD KUNNEN VERANDEREN?

HOE LAAT JE KINDEREN ONTDEKKEN DAT ZE DE WERELD KUNNEN VERANDEREN? HOE LAAT JE KINDEREN ONTDEKKEN DAT ZE DE WERELD KUNNEN VERANDEREN? Kinderen kunnen meer dan ze denken. Dat moeten ze wel eerst ervaren. Helaas is dat niet voor alle kinderen vanzelfsprekend. Daarom koppelt

Nadere informatie

Rijnlands organiseren in de zorg

Rijnlands organiseren in de zorg Rijnlands organiseren in de zorg 16 januari 2014 Zitten we midden in een transitie? Of transformatie? Of paradigmaverschuiving? Jan Rotmans, professor transitiekunde en progressor Of zal het zo n vaart

Nadere informatie

Leiderschap, mensen, systemen en processen

Leiderschap, mensen, systemen en processen Leiderschap, mensen, systemen en processen auteur: Loes Bon MCM MScBA MS De meeste leidinggevenden denken dat goed leiderschap vanzelfsprekend betekent dat je veel tijd besteed aan medewerkers. Daarmee

Nadere informatie

Woonzorgboerderij de Hagert

Woonzorgboerderij de Hagert DKB2.0 januari 2012 Woonzorgboerderij de Hagert Dementerende ouderen Wonen:18 plaatsen over drie woningen Dagbehandeling/-opvang: 6 plaatsen Mensen met een verstandelijke beperking Wonen: 12 plaatsen over

Nadere informatie

HPBO-project. Regie op de set

HPBO-project. Regie op de set HPBO-project Regie op de set Projectdoelen: Realisering: Driehoek VNBO/MBO/ bedrijfsleven Daardoor betere beroepskeuze en minder uitval Daardoor betere doorlopende leerlijn Hoe: Dit lukt alleen door laag

Nadere informatie

Zes tools die je organisatie helpen te innoveren en te verbeteren. Hoe grote veranderingen beginnen met kleine vragen Peter de Roode 11 april 2018

Zes tools die je organisatie helpen te innoveren en te verbeteren. Hoe grote veranderingen beginnen met kleine vragen Peter de Roode 11 april 2018 Zes tools die je organisatie helpen te innoveren en te verbeteren. Hoe grote veranderingen beginnen met kleine vragen Peter de Roode 11 april 2018 info@pderoode.com www.pderoode.com 1 Samenvatting Situatie:

Nadere informatie

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is. De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008 Lieve mensen, Allereerst wens ik iedereen een vreugdevol nieuw jaar toe. Misschien begin je dit jaar met de beste voornemens, zoals altijd en heb je bewust gekeken naar

Nadere informatie

Bediensystemen van de Toekomst

Bediensystemen van de Toekomst Bediensystemen van de Toekomst 24 februari 2016 Kenmerk: PRKVS416.2 Bediensystemen van de Toekomst 1 Te gast bij u Bediensystemen van de Toekomst 2 Uw presentator Bedienen, Besturen, Bijsturen en Plannen

Nadere informatie

A. Organisatieverandering

A. Organisatieverandering A. Organisatieverandering Dit hoofdstuk bespreekt de verschillende manieren om de soorten veranderingen die organisaties tegenkomen te conceptualiseren. Er is een verschil tussen convergente en radicale

Nadere informatie

GAME BIJSTURING PRORAIL / RAILWAYLAB. 27 november 2016 RICHARD DE RIJK, EDITH PHILIPSEN

GAME BIJSTURING PRORAIL / RAILWAYLAB. 27 november 2016 RICHARD DE RIJK, EDITH PHILIPSEN GAME BIJSTURING RICHARD DE RIJK, EDITH PHILIPSEN PRORAIL / RAILWAYLAB 27 november 2016 INTRODUCTIE is verantwoordelijk voor het spoorwegnet van Nederland. We verdelen als onafhankelijke partij de ruimte

Nadere informatie

Coaching van zelfsturende teams: Ontwikkelprogramma. voor interne coaches

Coaching van zelfsturende teams: Ontwikkelprogramma. voor interne coaches Coaching van zelfsturende teams: Ontwikkelprogramma voor interne coaches Yvette Paludanus en Alyanna Bijlsma December 2014 1 Inleiding De zorg is in transitie. Er is een wens en noodzaak om de cliënt en

Nadere informatie

Zelforganisatie Eenvoud?

Zelforganisatie Eenvoud? Zelforganisatie Eenvoud? Programma 1. Omring Kraamzorg 2. Aanleiding 3. Resultaten 4. Implementatie 5. Ten slotte/ kortom De situatie bij Omring Kraamzorg Aanleiding Aanleiding 1. Cultuuromslag/ betrokkenheid

Nadere informatie

Uitdagingen voor de professional in de GRZ. Thed van Kempen en Marco Wisse 12 mei 2017

Uitdagingen voor de professional in de GRZ. Thed van Kempen en Marco Wisse 12 mei 2017 Uitdagingen voor de professional in de GRZ Thed van Kempen en Marco Wisse 12 mei 2017 INHOUD 1 Uitdagingen 2 Vakmanschap als fundering (Marco) 1. Wat? (Thed) Ontwikkelingen Mensgerichtheid Professionaliteit

Nadere informatie

inhoud 1. Ontdek 2. Insecten 3. Een hart klopt 4. Het spoor 5. De magneet 6. Zie ik dat wel goed 7. Filmpje Pluskaarten Bronnen en foto s

inhoud 1. Ontdek 2. Insecten 3. Een hart klopt 4. Het spoor 5. De magneet 6. Zie ik dat wel goed 7. Filmpje Pluskaarten Bronnen en foto s Ik ontdek inhoud 1. Ontdek 3 2. Insecten 4 3. Een hart klopt 6 4. Het spoor 8 5. De magneet 10 6. Zie ik dat wel goed 12 7. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen en foto s 17 Colofon en voorwaarden 18 1. Ontdek

Nadere informatie

Liberalisering spoorvervoer

Liberalisering spoorvervoer Liberalisering van het reizigers vervoer per spoor in Nederland Ton Spaargaren Provincie Gelderland Brussel, 24 april 2008. Voor uw beeldvorming Inwoners Oppervlakte 16,4 miljoen 41.528 km2 Voor uw beeldvorming:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 984 Spoor: vervoer- en beheerplan Nr. 488 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Test. Leiderschapsdomeinen

Test. Leiderschapsdomeinen Test Leiderschapsdomeinen Werkwijze: Stel je je eigen situatie voor en kijk dan naar onderstaande 18 vraagpunten. Per vraagpunt heb je 10 punten om te verdelen over de domeinen: van 0 tot 10 punten per

Nadere informatie

Slow Summercourse 2008

Slow Summercourse 2008 5-daags programma Slow Summercourse 2008 DeLimes biedt in de zomer van 2008 voor de eerste maal deze 5-daagse zomercursus aan. Na afloop van onze lezingen, tijdens onze vrijdagmiddagbijeenkomsten, bij

Nadere informatie

en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je

en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je baby Verwachtingen Wordt dit jullie eerste, tweede, volgende kindje? Weet je al hoe je je baby gaat voeden? Als je al een kind hebt:

Nadere informatie

Export Nederlandse ui fors gegroeid

Export Nederlandse ui fors gegroeid NU.nl : Export Nederlandse ui fors gegroeid Foto: ANP De export van uien behoorde in de eerste helft van het jaar tot één van de grootste ooit. Dat meldt afzetorganisatie GroenteFruit Huis dinsdag. De

Nadere informatie

Verstoppingsproof station

Verstoppingsproof station Vragen over de opdracht Stel ze dan eerst aan je docent. Als hij/zij jullie Vragen over de Eureka!Day Mail deze naar: info@eurekacup.nl START OPDRACHTGEVER OPDRACHT AANPAK MEER... OPDRACHTGEVER Het Nederlandse

Nadere informatie

De geestelijke gezondheidszorg als complex adaptief systeem. Anja Declercq

De geestelijke gezondheidszorg als complex adaptief systeem. Anja Declercq De geestelijke gezondheidszorg als complex adaptief systeem Anja Declercq Inhoud 1. Wat zijn complexe adaptieve systemen? 2. Waarom zou dat toepasbaar zijn op de geestelijke gezondheidszorg? 2 Chaos en

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Wie zijn wij? Samantha van Engeland & Marianne Stevens Even voorstellen... Maar dan net even anders... Knelpunten voor mensen met een licht verstandelijke

Nadere informatie

Thema: De K van Moeilijkheid : ** Ruimte aarde milieu Tijdsduur : *** Weerboekje. Na deze opdracht weet meer over temperatuur, onweer en de weerkaart

Thema: De K van Moeilijkheid : ** Ruimte aarde milieu Tijdsduur : *** Weerboekje. Na deze opdracht weet meer over temperatuur, onweer en de weerkaart Thema: De K van Moeilijkheid : ** Ruimte aarde milieu Tijdsduur : *** Weer en klimaat Juf Carolien temperatuur Weerboekje Doel: Na deze opdracht weet meer over temperatuur, onweer en de weerkaart Uitleg

Nadere informatie

Gebruikershandleiding. FytoBooster Kennismakingspakket

Gebruikershandleiding. FytoBooster Kennismakingspakket Gebruikershandleiding FytoBooster Kennismakingspakket Inhoudsopgave 1. Fytocell Plugs 1 1.1 Plugs voor zaad 2 1.2 Plugs voor stek 3 2. Fytocell Vlokken 4 2.1 Vlokken voor pot 5 2.2 Vlokken voor vaste ondergrond

Nadere informatie

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Het Nieuw Leiderschap is het brein managen Mini masterclass 7-12-2018 Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Guido de Valk (1963) Wie ben ik? Trainer, schrijver, spreker Expert

Nadere informatie

The more you know the better you grow

The more you know the better you grow The more you know the better you grow DEZE WEEK 1,6 kg/m VERLAGING VAN HET WG 31 mei 01 10,1 % 6-31 mei 04: 06: 08: 10: 1: 14: A 31 MEI 01 1,6 Meest recente oogst Week 1 1,6 kg/m kg 48.750 kg kg/m Oogst

Nadere informatie

Prestatiemanagement op niveau Rollend Materieel van Nederlandse Spoorwegen. Leo van Dongen Directeur NS Techniek Universiteit Twente

Prestatiemanagement op niveau Rollend Materieel van Nederlandse Spoorwegen. Leo van Dongen Directeur NS Techniek Universiteit Twente Prestatiemanagement op niveau Rollend Materieel van Nederlandse Spoorwegen Leo van Dongen Directeur NS Techniek Universiteit Twente imaintain Prestatiemanagement Doorn, 3 oktober 2018 Asset Management

Nadere informatie

CREATIEF. Denksleutels. 2012 Minka Dumont www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com

CREATIEF. Denksleutels. 2012 Minka Dumont www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com CREATIEF Denksleutels 2012 Minka Dumont www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com Kies een onderwerp of thema en maak een alfabetische lijst bij dit onderwerp of thema. Sinterklaas Dieren Grammatica Combineer

Nadere informatie