PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving

Transcriptie

1 PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving Ben Immers - TrafficQuest

2 x t Een wereld vol van veranderingen Platos 2013

3 Ontwikkeling van (levende) systemen Systemen evolueren in de tijd (irreversibel) Evolutie is niet random; Toeval speelt wel een grote rol, maar bepaalde ontwikkelingen hebben een grotere kans van optreden. Informatie speelt in dit selectieproces een grote rol. Met de evolutie neemt de informatie opgeslagen in het systeem toe. Interacties tussen de spelers bepalen de koers (zelfversterkende terugkoppelingen) Systeem kan zichzelf vernieuwen: emergente eigenschap (transitie) Platos 2013

4 Wat betekent dit voor de modellen? De complexiteit (entropie) van het (levende) systeem neemt toe; maar met welke snelheid? Op welke domeinen? Zijn er in de evolutie stabiele factoren? Kun je met modellen de toekomst voorspellen? Zitten de dominante trends (zelfversterkende terugkoppelingen) goed in het model? Is het gedrag van de stakeholders een stabiele factor? Kunnen we de invoergegevens voldoende nauwkeurig voorspellen? Trendbreuk (transitie): niet voorspelbaar, noch de effecten ervan Platos 2013

5 Belangrijke ontwikkelingen Ontwikkelingen in de Ruimtelijke Ordening en daarmee samenhangende verplaatsings- en vervoerspatronen Veranderingen in het profiel van de vervoersconsument De dynamiek in de vraag naar transport Platos 2013

6 Ruimtelijke ordening en verplaatsingspatronen

7 1860 Bron: Rotterdam Vooruit

8 1890 Bron: Rotterdam Vooruit

9 1920 Bron: Rotterdam Vooruit

10 1950 Bron: Rotterdam Vooruit

11 1980 Bron: Rotterdam Vooruit

12 2010 Bron: Rotterdam Vooruit

13 Veranderingen in het profiel van de vervoersconsument

14 Generation Y

15 Verzilvering Mobiliteit ouderen: aandeel 65+ in 2005 en 2040 (Bron: PBL/CBS) 65+ verantwoordelijk voor bijna de helft van de mobiliteitsgroei

16 Verzilvering Ouder worden gaat samen met functieverlies Beperkingen in zicht (visuele scherpte, perifeer zicht, contrastsensitiviteit) Beperkingen in kijkgedrag (nekrotatie) Beperkingen in informatieverwerking Beperkingen in reactiesnelheid Oudere heeft meer tijd nodig voor de rijtaak; maar hiervoor wordt (deels) gecompenseerd en we kunnen hen ook helpen!

17 Verzilvering Kijk toch wat een leuk autootje. Daarin durf ik zelfs met jou op pad!

18 Dynamiek in de vraag naar vervoer

19 Toenemende flexibiliteit vraagpatroon Evenementenkaleder 2013

20 Netwerk in beton gegoten

21 Een alternatieve benadering Doel: Vergroten van de inzetbaarheid en efficiency van het transportsysteem Samenwerkende en flexibele verkeersnetwerken Samenwerking tussen netwerken (verplaatsingsmanagement) Samenwerking tussen modaliteiten (mobiliteitsmanagement) Flexibiliteit in aanbod van voorzieningen (de capaciteit) Flexibiliteit in vraag naar voorzieningen (de mobiliteit) Sturingsmogelijkheden (via prijs of kwaliteit) Dynamisch netwerkconcept

22 Verbinden modaliteiten

23 Toekomst: Synchromodaliteit De gebruiker kan te allen tijde beschikken over een breed palet aan verplaatsings- en/of vervoersdiensten, afhankelijk van zijn wensen op het gebied van snelheid, betrouwbaarheid, doorlooptijd, kwaliteit, duurzaamheid en kosten (personen en goederen) Primaire vereisten: Hardware: Real-time flexibiliteit door een flexibele aanwending van de beschikbare capaciteit en flexibilisering van de vraag Software: ICT ondersteuning die een geregisseerd en anticiperend gebruik van op elkaar afgestemde modaliteiten mogelijk maakt Orgware: samenwerkingsverbanden tussen stakeholders (wegbeheerders, dienstverleners, vervoerders, terminals, etc.)

24 Kijk ook eens bij de buren Nu eens geen studiereisje, maar Analogieën Zwermen Distributie-logistiek Communicatienetwerken Betalingsverkeer Watermanagement Elektriciteitsnetwerken Hersenen Grootschalige kritische infrastructuren

25 Aspecten Zelforganisatie versus sturing. In hoeverre is er sprake van een gelaagdheid van het systeem? Op welke wijze worden de robuustheid (systeem kan tegen een stootje) en de betrouwbaarheid (marges in prestatieindicatoren zijn klein) van het systeem verzekerd?

26 Wat vinden we en hoe verder? Veel overeenkomsten, maar ook duidelijke verschillen, zoals: Veel meer sturing Veel aandacht voor de robuustheid van het systeem (redundantie) Duidelijke afspraken tussen stakeholders Allerlei vormen van zelforganisatie waarbij slechts in beperkte mate wordt afgestemd (tussen een beperkt aantal entiteiten) Hoe verder: Ontwerp een verkeersmanagementsysteem gebaseerd op de meet- en regelprincipes van het analoge domein Wat betekent dat? Zou het kunnen werken? Zijn de doelstellingen nog realiseerbaar? Is het acceptabel voor de reiziger, etc.

27 Met 100 km/uur op weg naar een interessant Platos colloquium!