Abnormaal bloedverlies: differentieel diagnose & link naar behandeling. Torfs Sofie Gynaecoloog AZ Herentals 10 januari 2019
|
|
- Daniël Smeets
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Abnormaal bloedverlies: differentieel diagnose & link naar behandeling Torfs Sofie Gynaecoloog AZ Herentals 10 januari 2019
2 Inhoud inleiding anamnese KOZ & TOZ differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze take home messages
3 Inleiding origine bloedverlies: vulva/vagina/cervix/uterus cyclus: ovulatoir of anovulatoir leeftijd
4 Anamnese ik bloei als een rund als ik ze heb, ik kan niet meer buitenkomen, ik bloei na de sex Te veel, te vaak, te langdurig, te weinig of tussentijds bloedverlies Wat is de klacht, wat is de hulpvraag? Maatschappelijke en culturele achtergrond
5 Anamnese Menstruele anamnese: leeftijd menarche, menstruatiepatroon, cycluspatroon, dysmenorree, sociale repercussies. Onderscheid: hevig menstrueel bloedverlies intermenstrueel bloedverlies onregelmatig nonovulatoire bloeding (oligo/amenorree, onregelmatig menogram) Seksuele anamnese: anticonceptie, condoomgebruik, aantal bedpartners, nieuwe bedpartner, VG van SOA, postcoitaal bloedverlies, NSE, dyspareunie, pessarium Geassocieerde symptomen: buikpijn, koorts, mittelschmertz, PMS, blauwe plekken/bloedneus/tandvleesbloeding, gewichtsverandering, acne, hirsutisme, galactorree, vaginale afscheiding,... Medische en obstetrische voorgeschiedenis (sectio, myomectomie, sterilisatie, borstvoeding, EUG,...) Familiale voorgeschiedenis: stollingsproblemen, schildklierproblemen, PCO, borst/ovarium carcinoma Medicatie (hormonen, tamoxifen, antistolling) en voedingsupplementen (soya)
6 KOZ & TOZ KOZ: BMI BD, pols tekenen van hyperandrogenisme origine bloedverlies: inspectie vulva en (peri)anale gebied in speculo: vagina en portio <-> virgo vaginaal toucher (& fundushoogte) rectovaginaal toucher (zo nodig) TOZ PAP (bij IMB en/of PCB) Chlam/gon PCR (bij IMB en/of PCB) HCG op urine labo: complet/ferritine/hcg/basaal hormonaal bilan (d2-5) (FSH, LH, E2, P, HCG, TSH, PRL, DHEAS)/CRP TVE: einde menses of tijdens pilinname Pipelle de cornier Verwijzing naar gynaecoloog
7 Differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze
8 Premenarche genitaal trauma corpus alienum infectie urethrale prolaps neonaat: hypo-oestrogenemie zeer zeldzaam: sarcoma botryoides, ovariële tumor
9 Differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze
10 Menarche gemiddeld 13 jaar differentieel diagnose: anovulatoire cycli: métrorraghie des vierges stollingsstoornis: ziekte van von Willebrand stress, anorexie maximale groeisnelheid: 6-12m voor de menarche, nadien nog maximaal 5cm R/ geruststelling ijzersupplement NSAID s (naproxen, ibuprofen) Exacyl mg 3-4x/d progestageen: cyclisch (progebel 200 1x/d 12d, provera 10 1x/d 10d) vs continu EP: OAC (EE30: 3x/d tot stop, 2x/d 2d, 1x/d) (transderrmaal, vaginaal) follow up: 3-6m
11 Differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze
12 Fertiele jaren niet-uterien abnormaal bloedverlies ovaria, tubae cervix vagina vulva non-genitale tractus uterien abnormaal bloedverlies anovulatoir ovulatoir zwangerschap anticonceptie organisch stollingsstoornis
13 Fertiele jaren: niet-uterien abnormaal bloedverlies (1) ovaria, tubae cervix cervixdysplasie, cervixcarcinoma ectropion cervixpoliep cervicitis
14 Fertiele jaren: niet-uterien abnormaal bloedverlies (2) vagina VIN, vaginacarcinoma (1-2%) vaginaletsel, oa. na coitus of bij automutilatie vaginale infectie of inflammatie corpus alienum, oa. tampon, pessarium atrofe vagina, atrofe vaginitis
15 Fertiele jaren: niet-uterien abnormaal bloedverlies (3) vulva vulvacarcinoma (3-5%) vulvaletsel, oa. krabletsel bij jeuk (lichen sclerosus), trauma vulvavarices vulva-infectie atrofe vulva, atrofe vulvitis lichen rubor planus toxische epidermale necrolyse, Steven- Johnson syndroom
16 Fertiele jaren: niet-uterien abnormaal bloedverlies (4) Non-genitale tractus urethra blaas anus darm huid
17 Fertiele jaren niet-uterien abnormaal bloedverlies ovaria, tubae cervix vagina vulva non-genitale tractus uterien abnormaal bloedverlies anovulatoir ovulatoir zwangerschap anticonceptie organisch stollingsstoornis
18 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies anovulatoir ovulatoir zwangerschap anticonceptie organisch stollingsstoornis behandeling
19 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies (1) anovulatoir (oligo/amenorree vs hevige onregelmatige E doorbraakbloedingen) chronische hyperandrogene anovulatie, namelijk PCOS (6%) POI (primaire ovariële insufficiëntie) chronische aandoening, oa. lever, nier, stress, significant gewichtsverlies, excessief sporten, ondervoeding/ondergewicht, obesitas endocrinologische aandoeningen, oa. schildklier, hyperprolactinemie, bijnier
20 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies (2) anovulatoir ovulatoir zwangerschap anticonceptie organisch stollingsstoornis behandeling
21 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies (3) ovulatoir zwangerschap (HCG opvolging) eerste trimester (20-40%) EUG (2%), heterotope ZS miskraam (dreigend, onafwendbaar, incompleet, compleet, missed abortion) (15-20%) implantatie mola tweede & derde trimester
22 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies ovulatoir organisch endometriumpoliep (6%) myoom (25%), vnl submucosaal maligniteit: endometriumhyperplasie (exogeen/endogeen oestrogeen), endometriumcarcinoma, uterien sarcoom infectieus: endometritis (acuut vs chronisch; DD: postpartum, post OK, chlamydia, TBC), salpingitis, PID corpus alienum, oa. IUCD andere: sectiolitteken, ovulatiebloeding, placenta/vliesresten
23 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies ovulatoir anticonceptie EP: foutief vs correct gebruik dossage EP: EE20 vs EE30, meer oestrogeenklimaat P spiraal: koperspiraal levonorgestrel spiraal (R/ progynova 2 1x/d ged 2-3w): Kyleena (Jaydess ) Mirena
24 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies ovulatoir stollingsstoornis ziekte van Von Willebrand plaatjesdysfunctie idiopatische trombocytopenische purpura bloedziekte met pancytopenie, na chemo overdosis antistollingsmedicatie
25 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies anovulatoir ovulatoir zwangerschap anticonceptie organisch stollingsstoornis behandeling
26 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies behandeling Contra-indicaties EP: - >35j afhankelijk en >15 van sig/d geassocieerde symptomen & hulpvraag - CV primaire risicofactoren etiologie zo mogelijk: - ernstige infectieus/endocrinologisch/hysteroscopische nierinsufficiëntie resectie poliep & - DVT, submuceus CVA ia fibroom,... - borstkanker expectatief ia - postpartum farmacologisch: en borstvoeding - gekende ijzersupplement trombogene mutatie - gecompliceerd NSAID s kleplijden - SLE met Exacyl positieve mg of ongekende 3-4x/d antifosfolipiden AS - migraine met aura (elke leeftijd) progestageen: contra-indicatie EP cyclisch (provera 10 1x/d 10-14d) vs continu (L-IUCD, provera 5 1x/d, prikpil), provera x/d ged 5-10d EP: OAC (3x/d d1, 2x/d d2, 1x/d d3-10), transdermaal, vaginaal Esmya (ullipristalacetaat) heelkundig
27 Fertiele jaren: uterien abnormaal bloedverlies Behandeling expectatief farmacologisch heelkundig: (endometriumablatie) myomectomie hysterectomie: LSC/abdominaal, totaal/subtotaal, met BSO/zonder BSO
28 Differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze
29 Contra-indicaties EP: Perimenopauze - >35j en >15 sig/d opnieuw - CV risicofactoren anovulatoire cycli onregelmatige - ernstige nierinsufficiëntie nonovulatoire - DVT, CVA ia bloedingen - borstkanker ia met menopauzale - postpartum en borstvoeding klachten - gekende trombogene mutatie behandeling: - gecompliceerd kleplijden - SLE met positieve of ongekende antifosfolipiden AS - migraine progestageen: met aura (elke leeftijd) contra-indicatie EP cyclisch vs continu EP: OAC, transdermaal, vaginaal, HST
30 Differentieel diagnose obv leeftijd & link naar behandeling premenarche menarche fertiele jaren perimenopauze na de menopauze
31 Na de menopauze niet-uterien abnormaal bloedverlies ovaria, tubae cervix vagina vulva non-genitale tractus uterien abnormaal bloedverlies organisch stollingsstoornis
32 Na de menopauze: niet-uterien abnormaal bloedverlies ovaria, tubae cervix cervixdysplasie, cervixcarcinoma cervixpoliep cervicitis uteriene prolaps
33 Na de menopauze: niet-uterien abnormaal bloedverlies vagina vaginacarcinoma (1-2%) atrofe vagina, atrofe vaginitis vaginaletsel, oa. na coitus of bij automutilatie vaginale infectie of inflammatie corpus alienum, oa. tampon, pessarium
34 Na de menopauze: niet-uterien abnormaal bloedverlies vulva VIN, vulvacarcinoma (3-5%) vulvaletsel, oa. krabletsel bij jeuk (lichen sclerosus), trauma vulvavarices vulva-infectie atrofe vulva, atrofe vulvitis lichen rubor planus toxische epidermale necrolyse, Steven- Johnson syndroom
35 Na de menopauze: niet-uterien abnormaal bloedverlies non-genitale tractus urethra blaas anus darm huid
36 Na de menopauze niet-uterien abnormaal bloedverlies ovaria, tubae cervix vagina vulva non-genitale tractus uterien abnormaal bloedverlies organisch stollingsstoornis
37 Na de menopauze: uterien abnormaal bloedverlies organisch endometriumatrofie endometriumpoliep myoom, vnl submucosaal maligniteit: endometriumhyperplasie (exogeen/endogeen oestrogeen, soya/fytooestrogenen zoals Ymea/Femarelle ), endometriumcarcinoma, uterien sarcoom infectieus: endometritis (post OK, chlamydia, TBC), salpingitis, PID corpus alienum, oa. IUCD
38 Na de menopauze: uterien abnormaal bloedverlies organisch stollingsstoornis
39 Na de menopauze: uterien abnormaal bloedverlies stollingsstoornis ziekte van Von Willebrand idiopatische trombocytopenische purpura bloedziekte met pancytopenie overdosis antistollingsmedicatie
40 Take home messages Meest frequent bij postmenopauzale vrouwen: atrofie maligniteit Meest frequent bij fertiele vrouwen: organische uteriene pathologie (fibroom, endometriale poliep, adenomyose) PCOS stollingstoornis maligniteit ZS gerelateerd
41 Bedankt voor jullie aandacht! Sofie Torfs 014/ /
(Patho)fysiologie van premenopauzaal bloedverlies en echodiagnostiek
(Patho)fysiologie van premenopauzaal bloedverlies en echodiagnostiek Klaartje Manders (gynaecoloog Elkerliek) Diederik Veersema (gynaecoloog DvU) RTA premenopauzaal bloedverlies 1 Inhoudsopgave Fysiologie
Nadere informatieFertiliteitscentrum AZ Nikolaas Afspraken 03/760.23.65 (ZH) 03/296.44.19 (Privé) Fertiliteitsverpleegkundige 0473/54.01.38 Website www.aznikolaas.
Fertiliteitscentrum AZ Nikolaas Afspraken 03/760.23.65 (ZH) 03/296.44.19 (Privé) Fertiliteitsverpleegkundige 0473/54.01.38 Website www.aznikolaas.be VERWIJSDOCUMENT FERTILITEITSCENTRUM Verwijzende arts:
Nadere informatieGynaecologie hormonen RozenbergSport.nl 5 maart 2012 pagina 1 / 5
Rozenberg.nl 5 maart 2012 pagina 1 / 5 Inhoud Zwangerschap Bloedverlies Contraceptie Menopauze E FSH LH Oestrogeen ovaria LH regulering menstruele cyclus endometrium proliferatie estradiol 17β: FFA mobilisatie
Nadere informatieStenen en cement. Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee
Stenen en cement Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee programma De menstruele cyclus stenen en cement model Onregelmatig bloedverlies Intermenstrueel
Nadere informatieKindergynaecologie: Pijnlijke menstruaties bij adolescenten
Kindergynaecologie: Pijnlijke menstruaties bij adolescenten Chantal Staal, huisarts Achtse Barrier Simone Kuppens gynaecoloog CZE Sjors Coppus, gynaecoloog MMC Casus Casus 16 jaar Sinds 1 jaar hevige met
Nadere informatieInhoud VII. Ten geleide V. 1 Gynaecologische anamnese 1
VII Inhoud Ten geleide V 1 Gynaecologische anamnese 1 2 Gynaecologisch onderzoek 9 2.1 Algemeen 10 2.2 Abdomen 10 2.3 Genitalia externa 10 2.3.1 Vulva 11 2.3.2 Prolaps 11 2.4 Genitalia interna 12 2.4.1
Nadere informatieVaginaal bloedverlies
Vaginaal bloedverlies Stellingen 1 Bij onregelmatig bloedverlies doe je altijd een SOA-test. Juist/onjuist 2 Bij doorbraakbloedingen geef je een pil met een hoger oestrogeen gehalte. Juist/onjuist 3 Stoppen
Nadere informatieHoogeveen, februari 2013 1
Hoogeveen, februari 2013 1 Casus 1 Metrorragie 1. Mevrouw Pieterse, 25 jaar, is sedert kort als patiënte bij u in de praktijk ingeschreven. Ze bezoekt uw spreekuur omdat ze onregelmatig bloedverlies heeft.
Nadere informatieINTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertiliteit (herzien) -
Nadere informatieSpiralen. Achtergronden
Spiralen Achtergronden Methoden (werking, betrouwbaarheid en bijwerkingen) Koperspiraal Het koperspiraal geeft geleidelijk koper af. Koperionen hebben een cytotoxisch dan wel immobiliserend effect op de
Nadere informatiepagina 1 van 6 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Bloedverlies in het eerste trimester Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische
Nadere informatieHet spiraal indicatie, mogelijkheden, plaatsing
Het spiraal indicatie, mogelijkheden, plaatsing Dr. An Poppe Gynaecologie Klinische navorming MCH Leuven, 25/04/2019 25/04/2019 Klinische navorming MCH Leuven 1 Anticonceptie Omkeerbare vormen van anticonceptie
Nadere informatieDe Overgang: een opvlieger waard?
De Overgang: een opvlieger waard? Cécile Romans Huisarts Neerbeek Kaderarts Urogynaecologie Definitie n Menopauze: laatste bloeding n Climacterium/peri-menopauze/overgang: fase met symptomen van dalend
Nadere informatieAnticonceptie voor tienermeiden Meisjes en meiden in de gynaecologie
Anticonceptie voor tienermeiden Meisjes en meiden in de gynaecologie Martini ZH 17-11-2011 Nascholing Gynaecologie D.H.Bogchelman O&G UMCG Indeling: adolescent en sexueel gedrag pil als anticonceptivum
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 1 0
Inhoud Voorwoord 1 0 1 Algemeen 1 1 1.1 Speciële anamnese 1 1 1.1.1 Speciële anamnese gynaecologie 1 1 1.1.2 Speciële anamnese obstetrie 1 3 1.1.3 Speciële anamnese voortplantingsgeneeskunde 1 4 1.1.4
Nadere informatieINTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertliteit (herzien)
Nadere informatieMENSTRUELE STOORNISSEN TIJDENS DE ADOLESCENTIE
MENSTRUELE STOORNISSEN TIJDENS DE ADOLESCENTIE Prof dr Jean De Schepper Adolescenten Endocrinologie 16-6-2019 1 INLEIDING DEFINITIE EN VOORKOMEN betreffen afwijkingen in de regelmaat ( metrorragie), frequentie
Nadere informatieStoeien met vloeien. Omgaan met hevig menstrueel bloedverlies. 05 november 18.00-21.00 27 november 19.30-22.30. Huisartsennascholing door GMG
Stoeien met vloeien Omgaan met hevig menstrueel bloedverlies Huisartsennascholing door GMG 05 november 18.00-21.00 27 november 19.30-22.30 Disclosure belangen alle sprekers (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatiepagina 1 van 6 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Bloedverlies in het eerste trimester Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische
Nadere informatiePremenopauzaal Vaginaal Bloedverlies
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Toelichting 1 1-1 Aanleiding/definitie
Nadere informatiePremenopauzaal Vaginaal Bloedverlies
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Pagina 1 Aanleiding/definitie Bloedverlies in de vruchtbare levensfase De incidentie van overvloedig bloedverlies
Nadere informatiePremenopauzaal Vaginaal Bloedverlies
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Pagina 1 TS ZOB juli 2014, Aanleiding/definitie Bloedverlies in de vruchtbare levensfase De incidentie
Nadere informatieNHG-Standaard Vaginaal bloedverlies(derde herziening)
Page 1 of 37 NHG maakt gebruik van functionele cookies, die strikt noodzakelijk zijn voor de werking van de website en analytische cookies om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van zijn
Nadere informatieMenstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle
Menstruatie bij stollingsproblemen Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle 2007-2011: stollingsarts UMCG 3 oktober 2012 Menstruatie Ongesteldheid ut het is weer zover de rode vlag hangt uit
Nadere informatieDe volgende informatie is alleen bestemd voor artsen of andere beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Levonortis. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze
Nadere informatieHevig menstrueel bloedverlies Therapie anno 2015
Hevig menstrueel bloedverlies Therapie anno 2015 26 november 2014 Wendy Kets Diederic Klapwijk Lidewij Bartelink Inhoud Casus Hevig menstrueel bloedverlies NHG standaard Verwijzing Gynaecologie Behandelopties
Nadere informatieVrouwelijke (sub)fertiliteit
Vrouwelijke (sub)fertiliteit Annemiek Nap, gynaecoloog Ziekenhuis Rijnstate Arnhem Universitair Medisch Centrum St.Radboud Nijmegen Fysiologie van de voortplanting Het materiaal: Ovarium Endometrium
Nadere informatieMenopauze polikliniek. Charlotte Broos, menopauze consulente Ellen Marie Sparidaens, fertiliteitsarts
Menopauze polikliniek Charlotte Broos, menopauze consulente Ellen Marie Sparidaens, fertiliteitsarts Menopauze De menopauze is de laatste menstruatie van een vrouw. Als een vrouw, een jaar lang geen menstruatie
Nadere informatieOnderbuik. Anatomie
Onderbuik Anatomie 1 Mannelijk Bij mannen geen ruimte van Douglas maar een retrovesicale ruimte begrenst door Denonvilliers' fascie. Vesciculae seminales bevinden zich achter / boven de prostaat. Met echo
Nadere informatieChronische bekkenpijn oorzaken en aanpak. Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie
Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie Doel Deelnemers zijn in staat om: te exploreren o.a. door de belangrijkste alarmsymptomen
Nadere informatie! Lokale anticonceptiva
Bijgewerkt tot 1 oktober 2016 Zorginstituut Nederland! Lokale anticonceptiva Anticonceptiva worden verdeeld in systemisch werkende (hormonaal) en lokale anticonceptiva. Voor de orale hormonale anticonceptiva
Nadere informatieVRAGENLIJST FERTILITEIT Noodzakelijk in te vullen en mee te brengen naar 1 ste raadpleging (zie ook
VRAGENLIJST FERTILITEIT Noodzakelijk in te vullen en mee te brengen naar 1 ste raadpleging (zie ook www.uzleuven.be/lufc) Persoonlijke gegevens wensmoeder (degene die zwanger wenst te worden): Naam: Voornaam:
Nadere informatieWerking OAC preparaten:
Mei 2010 Werking OAC preparaten: Anticonceptief effect voornamelijk door progestagene component Oestrogenen dienen vooral voor endometriumstabilisatie Progestativa en Oestrogenen tezamen geven suppressie
Nadere informatieNHG-Standaard Vaginaal bloedverlies
M28 NHG-Standaard Vaginaal bloedverlies Derde herziening Meijer LJ, Bruinsma ACA, Pameijer AS, Hehenkamp WJK, Janssen CAH, Burgers JS, Opstelten W, De Vries CJH Huisarts Wet 2014:57(8):406-414. De NHG-Standaard
Nadere informatieCENTRAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG
c2016.161 ECLI:NL:TGZCTG:2017:77 CENTRAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG Beslissing in de zaak onder nummer van: c2016.161 C E N T R A A L T U C H T C O L L E G E voor de Gezondheidszorg Beslissing
Nadere informatieAnticonceptie anno 2013 De visie van de clinicus PROF, M. DHONT
Anticonceptie anno 2013 De visie van de clinicus PROF, M. DHONT Soorten anticonceptieve middelen voor de vrouw Gecombineerde hormonale anticonceptie Puur progestatieve anticonceptie Het IUD Noodanticonceptie
Nadere informatiePilperikelen en spiraalverhalen. Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie
Pilperikelen en spiraalverhalen Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie Introductie Disclosure belangen NHG spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieNaam: Voornaam: Geboortedatum: Adres: Postcode: Gemeente: Land: Taal: Tel.: GSM: E-mail: Beroep:
VRAGENLIJST FERTILITEIT / ENDOMETRIOSE (indien u enkel voor endometriose komt, mag u de fertiliteitsvragen overslaan) Noodzakelijk in te vullen en mee te brengen naar 1 ste raadpleging (zie ook www.uzleuven.be/lufc)
Nadere informatieOnvervulde kinderwens: Wat te doen en vooral wanneer?
Onvervulde kinderwens: Wat te doen en vooral wanneer? Duodagen maart 2014 AF Lambeek, gynaecoloog BA Geurts, huisarts Informatiepyramide 23 Opzet Fysiologie subfertiliteit Orienterend fertiliteitonderzoek
Nadere informatieOEFENVRAGEN VERPLEEGKUNDIGE VERVOLGOPLEIDING OBSTETRIE & GYNAECOLOGIE(docent dhr.r.schats)
OEFENVRAGEN VERPLEEGKUNDIGE VERVOLGOPLEIDING OBSTETRIE & GYNAECOLOGIE(docent dhr.r.schats) 1. Welke van onderstaande beweringen is onjuist? A. Patiënten met testiculaire feminisatie hebben als chromosomenpatroon
Nadere informatieSUBFERTILITEIT. 4 december 2018
SUBFERTILITEIT 4 december 2018 Primair: Secundair: Definities: Nooit zwanger geweest. ooit zwanger geweest met dezelfde of andere partner. Subfertiliteit: Niet zwanger na 1 jaar onbeschermde gemeenschap.
Nadere informatieserving women since 1901
serving women since 1901 2 Wat zijn vleesbomen? Vleesbomen zijn goedaardige gezwellen die ontstaan in de spierlaag van de baarmoeder, ook wel myometrium genoemd. De term tumor wordt vaak gebruikt maar
Nadere informatieDr. Esther van Leeuwen Inwooncursus ism Domus Medica 10 april 2013
Dr. Esther van Leeuwen Inwooncursus ism Domus Medica 10 april 2013 Zoely Diane Annabelle Elisa Yasmin Een heerlijk parfum? Een datingsite? NEE Een explosie van orale anticonceptiva Daphne Zoely Chloe Helen
Nadere informatieKyleena. informatie. voor gebruiksters
Kyleena informatie voor gebruiksters Inhoud Welkom bij Kyleena... 3 Wat is Kyleena?... 4 Hoe werkt Kyleena?... 5 Wat je moet weten over het plaatsen Hoe wordt Kyleena geplaatst en hoe lang duurt dat...
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieDe NHG-Standaard Vaginaal bloedverlies
NHG-Standaard Vaginaal bloedverlies Tweede herziening Meijer LJ, Bruinsma ACA, Pameijer AS, Drost B, Hohmann FP, Leusink GL, Van Cleef J, Van Balen JAM. Huisarts Wet 2008;51(3):128-37. Deze standaard vervangt
Nadere informatieAnticonceptie. Welk middel kies je? Hormonale middelen
Anticonceptie Algemeen Anticonceptie betekent letterlijk het tegengaan van bevruchting. Ofwel voorkomen van zwangerschap. Om zwangerschap te voorkomen zijn er verschillende mogelijkheden: middelen met
Nadere informatie(1) en methoden met alleen progestageen
Hormonale anticonceptie: combinatiepreparaten (1) en methoden met alleen progestageen (2) Inleiding Dit document is een afgeleid product van de NHG-Standaard Anticonceptie en bevat alleen informatie over
Nadere informatiem e n o p a u z e D i a g n o s e en b e h a n d e l i n g
m e n o p a u z e D i a g n o s e en b e h a n d e l i n g InformatiE EN ADVIES pathophys.org Diagnose perimenopauze en menopauze thelancet.com Diagnose perimenopauze en menopauze Diagnose ZONDER labotest
Nadere informatieDr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed. Prof. dr. G.G.M. Essed en prof. dr. J. Van Damme. Dr. S. Bartholomeeusen en prof. dr. J.
XI I Algemene beschouwingen 1 Anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen....................... 3 Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed 1.1 Inleiding.............................................................................
Nadere informatieserving women since 1901 GED_ESMYA_NED_Patient_Brochure_A5_Herdruk.indd 1
serving women since 1901 GED_ESMYA_NED_Patient_Brochure_A5_Herdruk.indd 1 19/05/14 16:56 2 GED_ESMYA_NED_Patient_Brochure_A5_Herdruk.indd 2 19/05/14 16:56 Wat zijn vleesbomen? Vleesbomen zijn goedaardige
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Gynaecologie. Menstruatiespreekuur
Patiëntenvoorlichting Gynaecologie Menstruatiespreekuur Er is een speciaal gynaecologisch spreekuur voor vrouwen met abnormaal vaginaal bloedverlies of problemen met de menstruatie. Alle onderzoeken om
Nadere informatieDr. Frans J.M.E. Roumen, gynaecoloog Atrium Medisch Centrum Parkstad Heerlen Workshop Symposium Anticonceptie is maatwerk 18 september 2008, Ede Autonomie Flexibiliteit Emancipatie Sociale ontwikkeling
Nadere informatieWanneer mag men Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg niet gebruiken? U mag Fem7 niet gebruiken:
BIJSLUITER FEM7 50µg/ FEM7 75µg / FEM7 100µg (14-05-2001) blz. 1 Bijsluiter Fem7 50µg / Fem7 75µg / Fem7 100µg Informatie voor de gebruikster Samenstelling Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg zijn pleisters
Nadere informatieWat u moet weten. Mirena. over
Wat u moet weten over Mirena Deze informatie is bestemd voor vrouwen aan wie het hormoonspiraaltje is voorgeschreven. In deze brochure vindt u meer informatie over het product en de procedure. Mocht u
Nadere informatieVrouwelijke factoren 1/3. Mannelijke factoren 1/3. Gemengde factoren 1/3. Onbekende Oorzaken 10 %
Vrouwelijke factoren 1/3 Mannelijke factoren 1/3 Gemengde factoren 1/3 Onbekende Oorzaken 10 % -Ovulatie stoornissen (PCOS) -Tubaire pathologie -Infectie (PID) -Endometriosis -Uteriene afwijkingen -Cervicale
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL ABNORMAAL VAGINAAL BLOEDVERLIES
TRANSMURAAL PROTOCOL ABNORMAAL VAGINAAL BLOEDVERLIES Begrippen Stoornissen in de menstruele cyclus kunnen het best worden beschreven in termen van frequentie, regelmaat en duur van het bloedverlies en
Nadere informatiehevig bloedverlies rond de menstruatie
hevig bloedverlies rond de menstruatie Inhoud 1 Wat is hevig bloedverlies en hoe vaak komt het voor...3 2 Oorzaken...3 3 Welke onderzoeken zijn mogelijk...4 3.1 Gynaecologisch onderzoek...4 3.2 Bloedonderzoek...4
Nadere informatieJonge vrouw met pijn in onderbuik. Selwa Othman Katrien Vanwambeke
Jonge vrouw met pijn in onderbuik Selwa Othman Katrien Vanwambeke Anamnese 25j Verwezen wegens vermoeden galkoliek Pijn onderbuik, rechter hypochonder en linkerschouder sinds gisterenavond Geen verbetering
Nadere informatieGYNAECOLOGISCH HANDBOEK
Wat elke moet weten GYNAECOLOGISCH HANDBOEK VOOR DE VROUW VAN 0 TOT 100 JAAR PAULINE OTTERVANGER - WILMA SMIT GYNAECOLOGISCH HANDBOEK VOOR DE VROUW VAN 0 TOT 100 JAAR PAULINE OTTERVANGER - WILMA SMIT INHOUD
Nadere informatieEndometriose. Gynaecologie
Endometriose Gynaecologie Inleiding Endometriose is de situatie waarbij baarmoederslijmvlies buiten de holte van de baarmoeder voorkomt. Endometriose kan pijn tijdens de menstruatie veroorzaken, of chronische
Nadere informatieZORGPRESTATIE PLAATSEN IUD ( )
ZORGPRESTATIE PLAATSEN IUD (25-05-2015)! Wens IUD i.v.m. anticonceptie Contra-indicaties:! Zwangerschap! Onverklaard/irr. bloedverlies! Geen plaatsing Is er een risico op SOA? PCR diagnostiek Nee Pos Neg
Nadere informatieMenstruatiespreekuur. Gynaecologie. alle aandacht
Menstruatiespreekuur Gynaecologie alle aandacht Menstruatiespreekuur Westfriesgasthuis Menstruatiespreekuur Er is een speciaal gynaecologisch spreekuur voor vrouwen met abnormaal vaginaal bloedverlies
Nadere informatieDE OVERGANG. Fred Balder, huisarts
DE OVERGANG Fred Balder, huisarts Bij ongeveer 30% van de vrouwen wordt het dagelijks leven door de overgangsklachten verstoord. Levensfasen van een vrouw puberteit vruchtbaar overgang onvruchtbaar 12jr
Nadere informatieEen koperspiraaltje dat vriendelijk is voor de vrouw!
Een koperspiraaltje dat vriendelijk is voor de vrouw! Hormoonvrij en betrouwbaar Klein en flexibel Opvallend gemakkelijk ~ Hoe werkt dit spiraaltje ~ Wat zijn de voordelen ~ Voor welke vrouwen is het geschikt
Nadere informatieman, vrouw en kind info voor de patiënt Curettage UZ Gent, Vrouwenkliniek
man, vrouw en kind info voor de patiënt Curettage UZ Gent, Vrouwenkliniek Curettage Redenen voor een curettage In deze patiëntenbrochure vind je algemene informatie over de curettage. Een curettage is
Nadere informatieVleesbomen. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Vleesbomen Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze brochure geeft informatie over vleesbomen. Er wordt beschreven wat vleesbomen zijn en welke klachten ze kunnen veroorzaken. Ook onderzoeks- en behandelingsmogelijkheden
Nadere informatieVSV Achterhoek Oost Protocol Antistolling
VSV Achterhoek Oost Protocol Doel Preventie van veneuze trombo-embolie / vte in de verloskunde Tabel Absolute risico s op een eerste tijdens en na de zwangerschap bij trombilie met en zonder een positieve
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel MIRENA Naam van de gebruikster: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken: 1. 2. 3. 4.
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de gebruiker. Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel MIRENA Naam van de gebruikster: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken: 1. 2. 3. 4.
Nadere informatieLeidraad gynaecologie
Leidraad gynaecologie Leidraad gynaecologie R.L.M. Bekkers L. Dukel Bohn Stafleu van Loghum Houten, 2005 2005 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets
Nadere informatieNHG-Standaard Vaginaal bloedverlies (derde herziening)
Vaginaal bloedverlies (derde herziening) Loes Meijer, Anita Bruinsma, Arienne Pameijer, Wouter Hehenkamp, Ineke Janssen, Jako Burgers, Wim Opstelten, Corlien de Vries NHG-Standaard M28 Belangrijkste wijzigingen
Nadere informatieHevig bloedverlies rond de menstruatie
Hevig bloedverlies rond de menstruatie Patiënteninformatie Hevig bloedverlies rond de menstruatie versie02 In deze brochure leest u meer over hevig bloedverlies tijdens de menstruatie. We bespreken de
Nadere informatieA N T I - C O N C E P T I E V A N D A A G. Dr Tine Deckers
A N T I - C O N C E P T I E V A N D A A G Dr Tine Deckers Agenda Overzicht Oestroprogestativa Werkingsmechanisme Verschillende types oestrogeen en progestageen Pilladder Risico VTE Gerelateerde klachten:
Nadere informatieok, doen wat de bijsluiter zegt is nooit verkeerd. Zou hier ook de bijsluiter volgen. Hierover is sowieso weinig evidentie te vinden.
1. een vrouw van 20 jaar met een DVT, longembolie en vena cava filter en die levenslang Marcoumar moet gebruiken en waarbij de Marcoumar dosis goed ingesteld is, kreeg terug de combinatiepil voorgeschreven.
Nadere informatieVRAGENLIJST FERTILITEIT / ENDOMETRIOSE
VRAGENLIJST FERTILITEIT / ENDOMETRIOSE Noodzakelijk in te vullen en mee te brengen naar 1 ste raadpleging. Indien de fertiliteitsvragen voor u niet van toepassing zijn, mag u deze overslaan. PERSOONLIJKE
Nadere informatieAlgemeen... 3 Wat is endometriose?... 3 Bij wie komt het voor?... 4 Hoe ontstaat endometriose?... 4
Endometriose Inhoudsopgave Algemeen... 3 Wat is endometriose?... 3 Bij wie komt het voor?... 4 Hoe ontstaat endometriose?... 4 Welke klachten kunnen passen bij endometriose?... 5 Pijn... 6 Klachten bij
Nadere informatie11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD. Woord vooraf 5
11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD Woord vooraf 5 Deel 1 Introductie 15 1 Wat is anticonceptie? 17 2 Waarom anticonceptie? 17 3 Historisch overzicht 19 3.1 Inleiding
Nadere informatieMedicamenteuze behandeling van PCOS. Prof. dr. Diane De Neubourg
Medicamenteuze behandeling van PCOS Prof. dr. Diane De Neubourg PCOS ü Diagnose ü Clomifeencitraat ü Gonadotrofines ü Metformine ü Letrozole ü Levensstijl factoren ü Aanbevelingen voor behandeling PCOS
Nadere informatieEmbolisatie (UAE) Louisette Peters
Embolisatie (UAE) Louisette Peters 1 Disclosures Geen 2 De procedure Interventieradioloog Aanprikken arteria femoralis en selectief aa. uterina angiografisch in beeld brengen Embolisatie 4 5 Hoe het begon
Nadere informatieBelangenverstrengeling. Inhoud. Bekkenbodem (1) Bekkenbodem (2) Achtergrondinformatie prolaps. Wat willen vrouwen? Wat doen gynaecologen?
Belangenverstrengeling Geen Uterus behouden of verwijderen? Dr. Renée J Detollenaere, Zwolle pagina 2 Inhoud Achtergrondinformatie prolaps Wat willen vrouwen? Wat doen gynaecologen? Wat zouden we moeten
Nadere informatieHoofd, hart en handen klinisch redeneren. Aletta M van der Veen, MSc, MANP Verpleegkundig Specialist
Hoofd, hart en handen klinisch redeneren Aletta M van der Veen, MSc, MANP Verpleegkundig Specialist Klinisch redeneren omvat het proces van het koppelen van de eigen observaties en interpretaties aan de
Nadere informatiePostpartumconsultatie
Casus 1 postpartumconsult Postpartumconsultatie V-lijn 3de master geneeskunde Academiejaar 2011-2012 Mevr Van De Velde ( 26-08-77) is een gekende patiënte, met een normale medische voorgeschiedenis. Ze
Nadere informatieNaam van de patiënte: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken:
Bijsluiter Mirena 1 van 11 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door vóórdat u Mirena gaat gebruiken. Bewaar deze
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Mirena, IUD 20 microgram/24 uur. Levonorgestrel
Bijsluiter Mirena 1 van 13 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel MIRENA Naam van de gebruikster: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken:
Nadere informatieVaginitis. Steven Vervaeke
Vaginitis Steven Vervaeke Genitale stalen Vrouwen: Cervicitis Vulvovaginitis Urethritis Bacteriële vaginose Salpingitis (PID) Endometritis Ulcera Normale vaginale flora Lactobacillen Corynebacterium spp.
Nadere informatieEerste bezoek aan de gynaecoloog
Eerste bezoek aan de gynaecoloog Patiënteninformatie Eerste bezoek aan de gynaecoloog Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Hoe zien de geslachtsorganen eruit 3 Het gesprek(anamnese) 4 Het gynaecologisch onderzoek
Nadere informatieHevig bloedverlies bij de menstruatie
Hevig bloedverlies bij de menstruatie Deze brochure geeft informatie over hevig bloedverlies bij de menstruatie en bespreekt oorzaken, onderzoek en behandelmogelijkheden. Er wordt niet ingegaan op onregelmatig
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hevig bloedverlies rond de menstruatie
Hevig bloedverlies rond de menstruatie Patiënteninformatie Hevig bloedverlies rond de menstruatie Inhoudsopgave 1 Wat is hevig bloedverlies en hoe vaak komt het voor 2 Oorzaken 3 Welke onderzoeken zijn
Nadere informatieH.242440.1113. Buiten baarmoederlijke zwangerschap
H.242440.1113 Buiten baarmoederlijke zwangerschap In het kort Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke zwangerschap
Nadere informatieDES-rapport Hoofdstuk IV: De bewijsvoering
DES-rapport Hoofdstuk IV: De bewijsvoering Om voor een uitkering in aanmerking te komen zal de aanvrager van een uitkering moeten aantonen dat hij voldoet aan de daarvoor gestelde eisen. Met name zal bewijs
Nadere informatieDISCLOSURE ADENOMYOSE BEHANDELING VAN A TOT Z ADENOMYOSE ADENOMYOSE ADENOMYOSE FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING
DISCLOSURE VAN A TOT Z Grant Celonova / Boston Scientific: QUESTA studie SYMPOSIUM 24-04-2017 Wouter Hehenkamp Gynaecoloog VUmc FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING Kinderwens? Tevens myomen? Endometriose?
Nadere informatieHevig bloedverlies bij de menstruatie. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Hevig bloedverlies bij de menstruatie Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding Deze brochure geeft informatie over hevig bloedverlies bij de menstruatie en bespreekt oorzaken, onderzoek en behandelmogelijkheden.
Nadere informatieInhoud. Hormonale methoden. Anticonceptiepil. Anticonceptiering. Anticonceptiepleister. Minipil. Prikpil. Hormoonstaafje.
Anti conceptie 1 Inhoud Hormonale methoden Anticonceptiepil Anticonceptiering Anticonceptiepleister Minipil Prikpil Hormoonstaafje Hormoonspiraal Inter-uteriene methoden Koperspiraal Hormoonspiraal Natuurlijke
Nadere informatieEndometriose. Wat is endometriose? Wat doet het baarmoederslijmvlies?
Endometriose Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Soms komen stukjes van dit slijmvlies buiten de baarmoeder terecht. Dit noemt men endometriose. De meeste vrouwen merken hier
Nadere informatieInformatie voor patiënten gynaecologie Curettage
Informatie voor patiënten gynaecologie Curettage Nederrij 133 2200 Herentals t 014 24 61 11 f 014 24 61 26 www.azherentals.be Curettage Antwoorden op veelgestelde vragen In deze brochure vindt u informatie
Nadere informatieBuitenbaarmoederlijke zwangerschap Poli Gynaecologie
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Poli Gynaecologie 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is zeer volledig
Nadere informatie