Anticonceptie voor tienermeiden Meisjes en meiden in de gynaecologie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Anticonceptie voor tienermeiden Meisjes en meiden in de gynaecologie"

Transcriptie

1 Anticonceptie voor tienermeiden Meisjes en meiden in de gynaecologie Martini ZH Nascholing Gynaecologie D.H.Bogchelman O&G UMCG

2 Indeling: adolescent en sexueel gedrag pil als anticonceptivum pil als "medicijn" pil en PCO pil stopweek of continu wat en hoe schrijf je voor? IUD en adolescent

3 gemiddelde leeftijd eerste coitus

4 Percentage sexueel actieve 15- jarigen in Europa

5 abstinentie/geheelonthouding Betrouwbaarheid: in theorie = 100% in praktijk =????

6 Daarom anticonceptie.. voorkómen van ongewenste zwangerschappen

7 AC-gebruik in Nederland: percentages per leeftijdscategorie Beerthuizen Anticonceptie op maat 2003

8 Percentage Nederlandse pilgebruiksters percentage 14jr 1 op de 6 15 jr 1 op de 3 16 jr 1 op de leeftijd

9 Betrouwbaarheid pil Pearl Index (theorie) versus ! (praktijk) percentage dat per jaar met de gebruikte methode zwanger wordt" PI percentage

10 Positieve effecten OAC acne mamma-afw ovulatiepijn PMS myomen PID/TSS hypermenorroe anaemie - cyclusregulatie/timing - EUG - geen interferentie coitus - volledig reversibel - rheuma/osteoporose - endometriose - benigne cysten ovaria - endometrium/ovariumca

11 dysmenorroe 15-85% 15% ernstig cave endometriosis regulaire ovulatoire cycli veelal pijnlijker dan irregulaire anovulatoire dysfunctionele bloedingen met OAC in 85-90% verbetering in klachten

12 Aankomen door de pil? geen significante gewichtstoename door pilgebruik

13 De pil en het PCO syndroom een goede combinatie

14 ovulatieremmer androgenen

15 acne vulgaris verbetering

16 hirsutisme vermindering

17 ...en bloedingsproblemen regulering

18 Doorslikken OAC alléén bij monofasische pil medisch geen bezwaar pil betrouwbaarder doorslikken tot doorbraakbloeding of... doorslikken zolang als gewenst

19 Tsja...wat schrijf je nu voor? sub-fifty pill 2e generatie pil monofasisch tenminste 3 maanden aanzien evt.switchen van progestageen na 3 maand evt.extended regimen /continu financiën

20 Aandachtspunten bij voorschrijven van de pil fam anamnese spontane trombose RR meten roken aan de orde stellen in begin bloedingsproblemen normaal innamepauze nooit >7 dagen cave dikke pijnlijke kuit < 1e jaar double Dutch bij anovulatie starten met kuurtje progestativa?

21 Het IUD of spiraaltje

22 Spiraalgebruiksters LNG-IUD per age group % 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 13,3 12,6 11,6 8,7 7,6 7,9 8,3 7,3 6,7 2,0 0,9 1,0 1,2 0,8 1,0 1,0 0, years years years years years UR 2009 UR 2010 UR 2011

23 Toename spiraalgebruik gebruiksgemak: niet dagelijks aan anticonceptie denken passend in een onregelmatig leven toegenomen leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen: toename van nulliparae langdurige anticonceptie nodig vanwege studie/carrière re (20-30jr) vermindering bloedverlies bij hormoonspiraal wordt vaak als groot voordeel gezien

24 IUD intra uterine device KOPERHOUDEND spiraaltje PI 0.35 vs

25 Werkingsmechanisme koperspiralen interfereert met capacitatievermogen spermatozoa steriele ontstekingsreactie in endometrium en tubae betrouwbaarheid afhankelijk van het totale koperoppervlak: (indien >300mm> 300mm² geen blastocystes) alleen koper is verantwoordelijk voor het anticonceptieve effect post-coitum coitum: : koper werkt embryolytisch (stoot bevruchte eicel af) Smeenk RCJ et al. NHG-Standaard Het spiraaltje (Tweede herziening) Huisarts Wet 2009(52):279-90

26 Koperhoudende IUD's overzicht verkrijgbare spiraaltjes

27 T-Safe koperhoudend spiraal T-Safe = TCu- 380A is de wereldstandaard voor koperhoudende IUD's was niet in Nederland verkrijgbaar mag officieel 10 jaar blijven zitten

28 Voordelen koperspiralen 5-10 jaar werkzaam betrouwbaar geen systemische bijwerkingen betrouwbaarheid wordt niet beïnvloed door gastro-intestinale problemen of co-medicatie geschikt als morning-after after-methode Smeenk RCJ et al. NHG-Standaard Het spiraaltje (Tweede herziening) Huisarts Wet 2009(52):279-90

29 Nadelen koperspiralen heviger en langduriger menstruatie kans op anemie dysmenorroe counseling embryolytische werking bij vrouwen die tegen abortus zijn

30 Hormoonhoudend spiraal 52 mg levonorgestrel,, afgifte 20 µg/dag effectief gedurende 5 jaar lokale werking: verdikking cervixslijm, remming beweeglijkheid en capacitatie spermatozoa, remming endometriumproliferatie bij >85% van de cycli vindt, net als bij een koperspiraal, een ovulatie plaats na het eerste jaar 1,2 eerste maanden kans op onregelmatig bloedverlies vermindering bloedverlies tot 90% 1,3 1. Scholten PC. Thesis. The levonorgestrel IUD: clinical performance and impact on menstruation. University Hospital, Utrecht, Xiao B, Zhou L, Zhang X, et al. Pharmacokinetic and pharmacodynamic studies of levonorgestrel-releasing intrauterine device. Contraception 1990;41: Andersson JK, Rybo G. Levonorgestrel-releasing intrauterine device in the treatment of menorrhagia. Br J Obstet Gynaecol 1990;97:690-94

31 Voordelen hormoonspiraal 5 jaar lang effectief zeer betrouwbaar: PI = 0.14 vs 0.2 minder dysmenorroe weinig bijwerkingen x lagere hormoonconcentraties dan bij de pil forse afname menstrueel bloedverlies (-90%)( en anemie reversibel (>90% gewenst zwanger < 1jr) mag bij aantal contra-indicaties van de pil: lactatie, hypertensie, diabetes, migraine, epilepsie gunstig effect op adenomyosis (endometriosis interna) regressie van myomen Backman T. Benefit-risk assessment of the levonorgestrel intrauterine system in contraception. Drug Saf 2004;27:

32 Nadelen hormoonspiraal eerste maanden: onregelmatig bloedverlies (counseling) niet geschikt als morning-after after- methode Niet vergeten: amenorroe wordt vaak gezien als voordeel, vooral voor jonge nulliparae/vrouwen met onregelmatige levensstijl. Vrouw echter counselen dat ze dan niet zwanger is

33 Spiralen - Perforaties incidentie: tussen 0 en 2,6 per 1000 inserties risico groter bij plaatsing direct postpartum en bij het geven van borstvoeding NHG Standaard Het Spiraaltje 2009 SmPC Mirena 2010

34 IUD bij adolescent en nullipariteit Nullipariteit vormt géén contra-indicatie Zorgvuldige anamnese en counseling op SOA- risico: vooraf testen m.n.. op Chlamydia Verhoogde kans op PID uitsluitend tijdens eerste 3 weken na insertie

35 Vragen?

Spiralen. Achtergronden

Spiralen. Achtergronden Spiralen Achtergronden Methoden (werking, betrouwbaarheid en bijwerkingen) Koperspiraal Het koperspiraal geeft geleidelijk koper af. Koperionen hebben een cytotoxisch dan wel immobiliserend effect op de

Nadere informatie

! Lokale anticonceptiva

! Lokale anticonceptiva Bijgewerkt tot 1 oktober 2016 Zorginstituut Nederland! Lokale anticonceptiva Anticonceptiva worden verdeeld in systemisch werkende (hormonaal) en lokale anticonceptiva. Voor de orale hormonale anticonceptiva

Nadere informatie

ZORGPRESTATIE PLAATSEN IUD ( )

ZORGPRESTATIE PLAATSEN IUD ( ) ZORGPRESTATIE PLAATSEN IUD (25-05-2015)! Wens IUD i.v.m. anticonceptie Contra-indicaties:! Zwangerschap! Onverklaard/irr. bloedverlies! Geen plaatsing Is er een risico op SOA? PCR diagnostiek Nee Pos Neg

Nadere informatie

Pilperikelen en spiraalverhalen. Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie

Pilperikelen en spiraalverhalen. Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie Pilperikelen en spiraalverhalen Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie Introductie Disclosure belangen NHG spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Minder zwangerschappen met de T-Safe spiraal 1, 2

Minder zwangerschappen met de T-Safe spiraal 1, 2 Minder zwangerschappen met de T-Safe spiraal 1, 2 1 Geneesmiddelen Bulletin november 2008; jaargang 42, nummer 11 2 Cochrane Database of Systematic Reviews 2007, Issue 4. Art. No.: CD005347. DOI: 10.1002/14651858.CD005347.pub3.

Nadere informatie

Ik wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie

Ik wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie 00 Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Poli Gynaecologie Wat is anticonceptie? Een anticonceptiemiddel (of voorbehoedmiddel) voorkomt dat een zwangerschap ontstaat. Bijvoorbeeld door te voorkomen dat er

Nadere informatie

11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD. Woord vooraf 5

11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD. Woord vooraf 5 11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD Woord vooraf 5 Deel 1 Introductie 15 1 Wat is anticonceptie? 17 2 Waarom anticonceptie? 17 3 Historisch overzicht 19 3.1 Inleiding

Nadere informatie

Anticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen

Anticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Samenvatting Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap. Anticonceptiemiddelen verschillen in werking, gebruik, betrouwbaarheid en bijwerkingen.

Nadere informatie

Een koperspiraaltje dat vriendelijk is voor de vrouw!

Een koperspiraaltje dat vriendelijk is voor de vrouw! Een koperspiraaltje dat vriendelijk is voor de vrouw! Hormoonvrij en betrouwbaar Klein en flexibel Opvallend gemakkelijk ~ Hoe werkt dit spiraaltje ~ Wat zijn de voordelen ~ Voor welke vrouwen is het geschikt

Nadere informatie

Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken

Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken 1/6 Gynaecologie Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken Inleiding Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden.

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie

PATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie PATIËNTEN INFORMATIE Anticonceptie In het kort Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden. Anticonceptiemiddelen verschillen

Nadere informatie

In overleg met uw huisarts/gynaecoloog heeft u besloten een spiraaltje te laten plaatsen.

In overleg met uw huisarts/gynaecoloog heeft u besloten een spiraaltje te laten plaatsen. Het spiraaltje 2 Inleiding In overleg met uw huisarts/gynaecoloog heeft u besloten een spiraaltje te laten plaatsen. Een spiraaltje is een kunststof ankertje (24 tot 36 mm lang) dat in de baarmoeder wordt

Nadere informatie

Inhoud. Hormonale methoden. Anticonceptiepil. Anticonceptiering. Anticonceptiepleister. Minipil. Prikpil. Hormoonstaafje.

Inhoud. Hormonale methoden. Anticonceptiepil. Anticonceptiering. Anticonceptiepleister. Minipil. Prikpil. Hormoonstaafje. Anti conceptie 1 Inhoud Hormonale methoden Anticonceptiepil Anticonceptiering Anticonceptiepleister Minipil Prikpil Hormoonstaafje Hormoonspiraal Inter-uteriene methoden Koperspiraal Hormoonspiraal Natuurlijke

Nadere informatie

(1) en methoden met alleen progestageen

(1) en methoden met alleen progestageen Hormonale anticonceptie: combinatiepreparaten (1) en methoden met alleen progestageen (2) Inleiding Dit document is een afgeleid product van de NHG-Standaard Anticonceptie en bevat alleen informatie over

Nadere informatie

Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding

Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding Onderbouwing Conclusies Bij seksueel actieve moeders die exclusief voeden met de borst (dus niet kolven) en amenorroisch zijn, is de kans op zwangerschap

Nadere informatie

INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertliteit (herzien)

Nadere informatie

Anticonceptiepil VRAGEN OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Anticonceptiepil VRAGEN OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL Anticonceptiepil VEEL VOORKOMENDE VRAGEN VOORDAT U DE PIL GAAT GEBRUIKEN VEEL VOORKOMENDE VRAGEN ALS U DE PIL AL GEBRUIKT WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN VRAGEN OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL ANTICONCEPTIEPIL

Nadere informatie

Dr. Frans J.M.E. Roumen, gynaecoloog Atrium Medisch Centrum Parkstad Heerlen Workshop Symposium Anticonceptie is maatwerk 18 september 2008, Ede Autonomie Flexibiliteit Emancipatie Sociale ontwikkeling

Nadere informatie

SHAPED FOR YOU DE NIEUWE GENERATIE HORMOONVRIJE ANTICONCEPTIE

SHAPED FOR YOU DE NIEUWE GENERATIE HORMOONVRIJE ANTICONCEPTIE SHAPED FOR YOU DE NIEUWE GENERATIE HORMOONVRIJE ANTICONCEPTIE NIEUWE GENERATIE ANTICONCEPTIE Ballerine is een nieuw, betrouwbaar spiraaltje zonder hormonen. Het werkt op een vergelijkbare wijze als andere

Nadere informatie

contraceptie na de bevalling

contraceptie na de bevalling contraceptie na de bevalling Inleiding Na de bevalling is het een ideaal moment om even stil te staan bij uw contraceptie. Afhankelijk van uw keuze om al dan niet borstvoeding te geven is de keuze van

Nadere informatie

Anticonceptie anno 2013 De visie van de clinicus PROF, M. DHONT

Anticonceptie anno 2013 De visie van de clinicus PROF, M. DHONT Anticonceptie anno 2013 De visie van de clinicus PROF, M. DHONT Soorten anticonceptieve middelen voor de vrouw Gecombineerde hormonale anticonceptie Puur progestatieve anticonceptie Het IUD Noodanticonceptie

Nadere informatie

Vaginaal bloedverlies

Vaginaal bloedverlies Vaginaal bloedverlies Stellingen 1 Bij onregelmatig bloedverlies doe je altijd een SOA-test. Juist/onjuist 2 Bij doorbraakbloedingen geef je een pil met een hoger oestrogeen gehalte. Juist/onjuist 3 Stoppen

Nadere informatie

Werking OAC preparaten:

Werking OAC preparaten: Mei 2010 Werking OAC preparaten: Anticonceptief effect voornamelijk door progestagene component Oestrogenen dienen vooral voor endometriumstabilisatie Progestativa en Oestrogenen tezamen geven suppressie

Nadere informatie

Seksualiteit en anticonceptie bij adolescenten

Seksualiteit en anticonceptie bij adolescenten Seksualiteit en anticonceptie bij adolescenten Suzy de Swart, Monique Peerden, Liesanne Bouwma en Herman Oosterbaan duodagen 2010: anticonceptie 1 Adolescentie is leeftijd tussen 10-19 jaar World Health

Nadere informatie

INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertiliteit (herzien) -

Nadere informatie

Anticonceptie. Welk middel kies je? Hormonale middelen

Anticonceptie. Welk middel kies je? Hormonale middelen Anticonceptie Algemeen Anticonceptie betekent letterlijk het tegengaan van bevruchting. Ofwel voorkomen van zwangerschap. Om zwangerschap te voorkomen zijn er verschillende mogelijkheden: middelen met

Nadere informatie

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT NLD WAT IS T-SAFE? T-Safe is een hormoonvrij anticonceptiespiraaltje dat voldoet aan de hoogste standaarden. Het T-Safe spiraaltje heeft een T-vorm en is gemaakt

Nadere informatie

4.5. Boekverslag door een scholier 1197 woorden 23 september keer beoordeeld. Werkstuk over het spiraaltje. Inhoudsopgave: Voorwoord

4.5. Boekverslag door een scholier 1197 woorden 23 september keer beoordeeld. Werkstuk over het spiraaltje. Inhoudsopgave: Voorwoord Boekverslag door een scholier 1197 woorden 23 september 2016 4.5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Binas Werkstuk over het spiraaltje Inhoudsopgave: Voorwoord 1. Wat is een spiraaltje? 2. Soorten

Nadere informatie

Vragen over anticonceptie

Vragen over anticonceptie Gynaecologie Patiënteninformatie Vragen over anticonceptie U ontvangt deze informatie, omdat u bij onze afdeling Gynaecologie langs bent geweest met vragen over anticonceptie. In deze informatie kunt u

Nadere informatie

Anticonceptie. Wat is anticonceptie en hoe werkt het?

Anticonceptie. Wat is anticonceptie en hoe werkt het? Anticonceptie Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring in de schede, een hormoonpleister, de prikpil, een hormoonstaafje

Nadere informatie

Het spiraal indicatie, mogelijkheden, plaatsing

Het spiraal indicatie, mogelijkheden, plaatsing Het spiraal indicatie, mogelijkheden, plaatsing Dr. An Poppe Gynaecologie Klinische navorming MCH Leuven, 25/04/2019 25/04/2019 Klinische navorming MCH Leuven 1 Anticonceptie Omkeerbare vormen van anticonceptie

Nadere informatie

Anticonceptiepil APOTHEEK DRUDI411970

Anticonceptiepil APOTHEEK DRUDI411970 APOTHEEK Anticonceptiepil DRUDI411970 Deze folder is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. BENU Apotheek BV is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor welke directe en/of indirecte schade, van

Nadere informatie

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT

VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT VRIJ VAN HORMONEN VRIJ OM TE ZIJN WIE JE BENT NLD WAT IS MULTI-SAFE? Multi-Safe is een hormoonvrij anticonceptiespiraaltje dat voldoet aan de hoogste standaarden. Het Multi-Safe spiraaltje is een hoefijzervormig

Nadere informatie

Anticonceptie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Anticonceptie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Anticonceptie Informatie voor patiënten F0713-3102 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

dasfwefsdfwefwef Het spiraaltje

dasfwefsdfwefwef Het spiraaltje Het spiraaltje Inleiding In overleg met uw huisarts/gynaecoloog heeft u besloten een spiraaltje te laten plaatsen. Er zijn twee soorten spiraaltjes; het koperspiraaltje en het hormoonspiraaltje. Beide

Nadere informatie

(Patho)fysiologie van premenopauzaal bloedverlies en echodiagnostiek

(Patho)fysiologie van premenopauzaal bloedverlies en echodiagnostiek (Patho)fysiologie van premenopauzaal bloedverlies en echodiagnostiek Klaartje Manders (gynaecoloog Elkerliek) Diederik Veersema (gynaecoloog DvU) RTA premenopauzaal bloedverlies 1 Inhoudsopgave Fysiologie

Nadere informatie

Naam van de patiënte: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken:

Naam van de patiënte: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken: Bijsluiter Mirena 1 van 11 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door vóórdat u Mirena gaat gebruiken. Bewaar deze

Nadere informatie

Antwoord op veelvoorkomende vragen

Antwoord op veelvoorkomende vragen Antwoord op veelvoorkomende vragen De vragen Hoe werkt de pil? Welke soorten zijn er? Hoe betrouwbaar is de pil? Hoe kom ik aan de pil? Wat moet ik weten als ik de pil voor het eerst slik? Is de pilcontrole

Nadere informatie

NHG-Standaard Anticonceptie

NHG-Standaard Anticonceptie NHG-Standaard Anticonceptie Anke Brand, Anita Bruinsma, Kitty van Groeningen, Sandra Kalmijn, Ineke Kardolus, Monique Peerden, Rob Smeenk, Suzy de Swart, Miranda Kurver, Lex Goudswaard NHG Standa ard M02

Nadere informatie

Doel Bespreken van anticonceptie postpartum en evt reeds starten met anticonceptie om ongewenste en/of blind opgezette zwangerschap te voorkomen

Doel Bespreken van anticonceptie postpartum en evt reeds starten met anticonceptie om ongewenste en/of blind opgezette zwangerschap te voorkomen VSV ACHTERHOEK OOST ANTICONCEPTIE protocol Doel Bespreken van anticonceptie postpartum en evt reeds starten met anticonceptie om ongewenste en/of blind opgezette zwangerschap te voorkomen We onderscheiden

Nadere informatie

WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL EN WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW

WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL EN WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW M O R N I N G - A F T E R P I L WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL EN WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN WWW.APOTHEEK.NL M O R

Nadere informatie

Morning-afterpil VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Morning-afterpil VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL Morning-afterpil WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Nadere informatie

Anticonceptie. Patiënteninformatie PR/ Anticonceptie

Anticonceptie. Patiënteninformatie PR/ Anticonceptie Anticonceptie Patiënteninformatie 1204742PR/1-2013-Anticonceptie Inhoud 1. In het kort 2. Wat is anticonceptie en hoe werkt het? 3. Welke methode kiest u? 4. Hormonale anticonceptiemethoden 5. Intra-uteriene

Nadere informatie

1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4. 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4

1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4. 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4 anticonceptie Inhoud 1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4 3 Hormonale methoden 5 3.1 Combinatiemiddelen met oestrogenen en

Nadere informatie

Wat u moet weten. Mirena. over

Wat u moet weten. Mirena. over Wat u moet weten over Mirena Deze informatie is bestemd voor vrouwen aan wie het hormoonspiraaltje is voorgeschreven. In deze brochure vindt u meer informatie over het product en de procedure. Mocht u

Nadere informatie

GYNAECOLOGIE. Hevig bloedverlies bij menstruatie

GYNAECOLOGIE. Hevig bloedverlies bij menstruatie GYNAECOLOGIE Hevig bloedverlies bij menstruatie Hevig bloedverlies bij menstruatie In deze folder leest u meer over hevig bloedverlies tijdens de menstruatie. We bespreken de mogelijke oorzaken en u leest

Nadere informatie

Anticonceptie, de verschillende methoden

Anticonceptie, de verschillende methoden Anticonceptie, de verschillende methoden Algemeen De keuze voor een bepaalde vorm van anticonceptie wordt gebaseerd op individuele omstandigheden en persoonlijke voorkeur. Iedere methode heeft namelijk

Nadere informatie

over Anticonceptie VOORBEELD

over Anticonceptie VOORBEELD over Anticonceptie ... valt veel te vertellen Bijna de helft van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd gebruikt een hormonale anticonceptiemethode. Het merendeel hiervan gebruikt de pil. Deze folder gaat

Nadere informatie

WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER NEEM JE DE MORNING-AFTERPIL WAT KAN DE APOTHEKER VOOR JE DOEN HUISARTS GAAN NA GEBRUIK VAN DE

WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER NEEM JE DE MORNING-AFTERPIL WAT KAN DE APOTHEKER VOOR JE DOEN HUISARTS GAAN NA GEBRUIK VAN DE M O R N I N G - A F T E R P I L WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER NEEM JE DE MORNING-AFTERPIL WAT KAN DE APOTHEKER VOOR JE DOEN WANNEER KUNT JE BETER NAAR DE HUISARTS GAAN NA GEBRUIK VAN DE MORNING-AFTERPIL

Nadere informatie

Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken.

Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken. I N F O R M A T I E Drie jaar niet meer aan mijn anticonceptie denken. 3 jaar onbezorgde anticonceptie Inhoud Introductie Introductie............................................ 3 Eigenschappen........................................

Nadere informatie

Wat u moet weten. over Mirena. al 15 jaar betrouwbaar

Wat u moet weten. over Mirena. al 15 jaar betrouwbaar Wat u moet weten over Mirena al 15 jaar betrouwbaar Inhoud 1. Algemeen 3 1.1 Wat is Mirena? 3 1.2 Hoe ziet Mirena eruit? 3 1.3 Waar wordt Mirena voor gebruikt? 4 1.4 Hoe werkt Mirena? 4 1.5 Mirena als

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting op dit onderwijsmateriaal 1 Dit materiaal is gebaseerd op de NHG-Standaard M02 van december 2011. Het is lastig om actueel te zijn bij het onderwerp anticonceptie, omdat de ontwikkelingen

Nadere informatie

Anticonceptie Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap

Anticonceptie Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap Patiënteninformatie Anticonceptie Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap Inhoudsopgave Pagina Wat is anticonceptie en hoe werkt het? 4 Welke methode kiest u? 5 Indeling

Nadere informatie

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Toelichting 1 1-1 Aanleiding/definitie

Nadere informatie

Kyleena. informatie. voor gebruiksters

Kyleena. informatie. voor gebruiksters Kyleena informatie voor gebruiksters Inhoud Welkom bij Kyleena... 3 Wat is Kyleena?... 4 Hoe werkt Kyleena?... 5 Wat je moet weten over het plaatsen Hoe wordt Kyleena geplaatst en hoe lang duurt dat...

Nadere informatie

Anticonceptie. Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap.

Anticonceptie. Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap. Anticonceptie Informatie over de diverse methoden voor het voorkomen van zwangerschap. Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen);

Nadere informatie

Betrouwbaar vrijen. Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA Maatschappelijke gezondheidszorg VUB

Betrouwbaar vrijen. Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA Maatschappelijke gezondheidszorg VUB Betrouwbaar vrijen Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA Maatschappelijke gezondheidszorg VUB Inhoud Wie is er betrokken op jongeren? Knelpunten van CLB-artsen Vragen van jongeren Wat kunnen

Nadere informatie

Het voorkomen van een zwangerschap (Anticonceptie)

Het voorkomen van een zwangerschap (Anticonceptie) 1/8 Verloskunde Het voorkomen van een zwangerschap (Anticonceptie) Inleiding Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring

Nadere informatie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie INFORMATIE IMPLANON NXT Inhoud Introductie 3 Eigenschappen 4 Werking 6 Inbrengen 8 Het juiste startmoment 10 Menstruatie 13 Betrouwbaarheid 14 Introductie Je hebt gekozen voor IMPLANON NXT. Dit is een

Nadere informatie

De Hormonale anticonceptiepil

De Hormonale anticonceptiepil 1 De Hormonale anticonceptiepil Hoe werkt de pil? De pil bevat de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron. Deze voorkomen op 3 manieren zwangerschap. Wanneer je stopt met de pil zorgen je eigen

Nadere informatie

Stenen en cement. Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee

Stenen en cement. Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee Stenen en cement Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee programma De menstruele cyclus stenen en cement model Onregelmatig bloedverlies Intermenstrueel

Nadere informatie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie

INFORMATIE IMPLANON NXT. 3 jaar onbezorgde anticonceptie. 3 jaar onbezorgde anticonceptie INFORMATIE IMPLANON NXT Inhoud Introductie 3 Eigenschappen 4 Werking 6 Inbrengen 8 Het juiste startmoment 10 Menstruatie 13 Betrouwbaarheid 14 Bijwerkingen 15 Veilig vrijen 15 Combinatie met andere geneesmiddelen

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 9 januari 2009 Farmatec/FZ-2904872 12 mei 2009

Uw brief van Uw kenmerk Datum 9 januari 2009 Farmatec/FZ-2904872 12 mei 2009 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s-gravenhage Uw brief van Uw kenmerk Datum 9 januari 2009 Farmatec/FZ-2904872 12 mei 2009 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Hormoonvrij bolvormig spiraaltje: enkele vooroordelen rechtgezet

Hormoonvrij bolvormig spiraaltje: enkele vooroordelen rechtgezet Hormoonvrij bolvormig spiraaltje: enkele vooroordelen rechtgezet BRUSSEL 03/07 - Met het hormoonvrij bolvormig spiraaltje (IUB ) doet het allerkleinste spiraaltje op de markt zijn intrede geschikt voor

Nadere informatie

2 Algemene gynaecologie

2 Algemene gynaecologie 2 Algemene gynaecologie 2.1 Gynaecologische echoscopie Echoscopie is de belangrijkste methode van beeldvormende diagnostiek naar de grootte, vorm en structuur van de genitalia interna. Het betreft een

Nadere informatie

14 gebruikt is? Wanneer is morning after anticonceptie nodig? 15 Te laat? 15 Tot slot 15 Verder lezen 16 Disclaimer 17

14 gebruikt is? Wanneer is morning after anticonceptie nodig? 15 Te laat? 15 Tot slot 15 Verder lezen 16 Disclaimer 17 Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring in de schede, een hormoonpleister, de prikpil, een hormoonstaafje in de bovenarm,

Nadere informatie

Goed om te weten. Daarnaast kun je er ook gratis diverse handige materialen of andere brochures downloaden. Neem gerust een kijkje.

Goed om te weten. Daarnaast kun je er ook gratis diverse handige materialen of andere brochures downloaden. Neem gerust een kijkje. Postbus 581 2003 PC Haarlem www.msd.nl Op Anticonceptie.nl vind je alle informatie over, compleet met veelgestelde vragen en antwoorden. Overzichtelijk ingedeeld en duidelijk beschreven. Handig voor vrouwen

Nadere informatie

ok, doen wat de bijsluiter zegt is nooit verkeerd. Zou hier ook de bijsluiter volgen. Hierover is sowieso weinig evidentie te vinden.

ok, doen wat de bijsluiter zegt is nooit verkeerd. Zou hier ook de bijsluiter volgen. Hierover is sowieso weinig evidentie te vinden. 1. een vrouw van 20 jaar met een DVT, longembolie en vena cava filter en die levenslang Marcoumar moet gebruiken en waarbij de Marcoumar dosis goed ingesteld is, kreeg terug de combinatiepil voorgeschreven.

Nadere informatie

lle ins en outs over anticonceptie balen die koppijn

lle ins en outs over anticonceptie balen die koppijn Postbus 581 2003 PC Haarlem www.msd.nl Op Anticonceptie.nl vind je alle informatie over anticonceptie, compleet met veelgestelde vragen en antwoorden. Overzichtelijk ingedeeld en duidelijk beschreven.

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting op dit onderwijsmateriaal Dit onderwijsmateriaal is gebaseerd op de NHG-Standaard M02 van december 2011. In dit programmaonderdeel worden veelvoorkomende vragen over behandeld die de huisarts

Nadere informatie

KEUZE VAN EEN ANTICONCEPTIEVE BEHANDELING

KEUZE VAN EEN ANTICONCEPTIEVE BEHANDELING KEUZE VAN EEN ANTICONCEPTIEVE BEHANDELING De oestroprogestagene associaties voor anticonceptie en de intra-uteriene devices zijn de meest doeltreffende reversibele anticonceptiemiddelen. Wanneer hormonale

Nadere informatie

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Pagina 1 Aanleiding/definitie Bloedverlies in de vruchtbare levensfase De incidentie van overvloedig bloedverlies

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. op dit onderwijsmateriaal 1 Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M02 van december 2011. Sinds de anticonceptiepil op de markt is, heeft voortdurend uitgebreid onderzoek plaatsgevonden naar de

Nadere informatie

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies

Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Premenopauzaal Vaginaal Bloedverlies Toelichting Pagina 1 TS ZOB juli 2014, Aanleiding/definitie Bloedverlies in de vruchtbare levensfase De incidentie

Nadere informatie

Voor en na de bevalling

Voor en na de bevalling Postbus 581 2003 PC Haarlem www.msd.nl Op Anticonceptie.nl vind je alle informatie over anticonceptie, compleet met veelgestelde vragen en antwoorden. Overzichtelijk ingedeeld en duidelijk beschreven.

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Mirena, IUD 20 microgram/24 uur. Levonorgestrel

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Mirena, IUD 20 microgram/24 uur. Levonorgestrel Bijsluiter Mirena 1 van 13 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Mirena, IUD 20 microgram/24 uur Levonorgestrel MIRENA Naam van de gebruikster: Mirena is ingebracht op: Ingebracht door: Volgende controlebezoeken:

Nadere informatie

Postpartumconsultatie

Postpartumconsultatie Casus 1 postpartumconsult Postpartumconsultatie V-lijn 3de master geneeskunde Academiejaar 2011-2012 Mevr Van De Velde ( 26-08-77) is een gekende patiënte, met een normale medische voorgeschiedenis. Ze

Nadere informatie

Verloskundigenpraktijk Weert. anticonceptie. kies wat bij je past

Verloskundigenpraktijk Weert. anticonceptie. kies wat bij je past Verloskundigenpraktijk Weert anticonceptie kies wat bij je past Geen vrouw is hetzelfde En ook de omstandigheden kunnen voor iedereen weer anders zijn. Er zijn bijvoorbeeld vrouwen die geen kinderen hebben,

Nadere informatie

NHG-Standaard Anticonceptie

NHG-Standaard Anticonceptie M02 NHG-Standaard Anticonceptie Anke Brand, Anita Bruinsma, Kitty van Groeningen, Sandra Kalmijn, Ineke Kardolus, Monique Peerden, Rob Smeenk, Suzy de Swart, Miranda Kurver, Lex Goudswaard Huisarts Wet

Nadere informatie

kijk, dit is mijn baby

kijk, dit is mijn baby kijk, dit is mijn baby Anticonceptie na de bevalling Je wilt het beste voor je kindje, maar hoe zit het met je anticonceptie? Wanneer kun je weer starten? Kun je anticonceptie gebruiken tijdens het geven

Nadere informatie

Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu?

Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu? Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu? Al snel na je bevalling kun je weer zwanger worden als je seks hebt. Seks is iets om van te genieten. Binnen enkele weken na de bevalling beginnen de meeste

Nadere informatie

Hoogeveen, februari 2013 1

Hoogeveen, februari 2013 1 Hoogeveen, februari 2013 1 Casus 1 Metrorragie 1. Mevrouw Pieterse, 25 jaar, is sedert kort als patiënte bij u in de praktijk ingeschreven. Ze bezoekt uw spreekuur omdat ze onregelmatig bloedverlies heeft.

Nadere informatie

Gynaecologie Anticonceptie

Gynaecologie Anticonceptie Gynaecologie Anticonceptie 2 Algemeen Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring in de schede, een hormoonpleister, de prikpil,

Nadere informatie

POSTCOïTALE ANTICONCEPTIE. Versie 1.0

POSTCOïTALE ANTICONCEPTIE. Versie 1.0 POSTCOïTALE ANTICONCEPTIE Versie 1.0 Datum Goedkeuring 16-11-2001 Methodiek Evidence based Discipline Monodisciplinair Verantwoording NVOG Inleiding Postcoïtale anticonceptie wordt wereldwijd beschouwd

Nadere informatie

Fertiliteitscentrum AZ Nikolaas Afspraken 03/760.23.65 (ZH) 03/296.44.19 (Privé) Fertiliteitsverpleegkundige 0473/54.01.38 Website www.aznikolaas.

Fertiliteitscentrum AZ Nikolaas Afspraken 03/760.23.65 (ZH) 03/296.44.19 (Privé) Fertiliteitsverpleegkundige 0473/54.01.38 Website www.aznikolaas. Fertiliteitscentrum AZ Nikolaas Afspraken 03/760.23.65 (ZH) 03/296.44.19 (Privé) Fertiliteitsverpleegkundige 0473/54.01.38 Website www.aznikolaas.be VERWIJSDOCUMENT FERTILITEITSCENTRUM Verwijzende arts:

Nadere informatie

SUBFERTILITEIT. 4 december 2018

SUBFERTILITEIT. 4 december 2018 SUBFERTILITEIT 4 december 2018 Primair: Secundair: Definities: Nooit zwanger geweest. ooit zwanger geweest met dezelfde of andere partner. Subfertiliteit: Niet zwanger na 1 jaar onbeschermde gemeenschap.

Nadere informatie

1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4. 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4

1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4. 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4 anticonceptie Inhoud 1 Algemeen 4 1.1 Wat is anticonceptie en hoe werkt het 4 1.2 Welke methode 4 2 Indeling van anticonceptiemethoden 4 3 Hormonale methoden 5 3.1 Combinatiemiddelen met oestrogenen en

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Anticonceptie

Werkstuk Verzorging Anticonceptie Werkstuk Verzorging Anticonceptie Werkstuk door een scholier 2324 woorden 16 juni 2005 5,3 38 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoudsopgave Hoofdstukken Inleiding De Anticonceptie pil Sterilisatie Het mannencondoom

Nadere informatie

14 gebruikt is? Wanneer is morning after anticonceptie nodig? 15 Te laat? 15 Tot slot 15 Verder lezen 16 Disclaimer 17

14 gebruikt is? Wanneer is morning after anticonceptie nodig? 15 Te laat? 15 Tot slot 15 Verder lezen 16 Disclaimer 17 Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring in de schede, een hormoonpleister, de prikpil, een hormoonstaafje in de bovenarm,

Nadere informatie

2: WAT ZIJN VOORBEHOEDSMIDDELEN?

2: WAT ZIJN VOORBEHOEDSMIDDELEN? Werkstuk door een scholier 2192 woorden 30 mei 2001 6,6 419 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdstuk 1 : INLEIDING. Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat mij dit een goed onderwerp leek toen ik het zag en

Nadere informatie

Toetsstation. Plaatsing spiraal

Toetsstation. Plaatsing spiraal Toetsstation Plaatsing spiraal Alg lgeme mene gegevens Classificatiecode(s) W12 Doelstelling Toetsen of de kandidaat in staat is op correcte wijze een spiraal te plaatsen. Duur station 10 minuten Auteur(s)

Nadere informatie

Menstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle

Menstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle Menstruatie bij stollingsproblemen Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle 2007-2011: stollingsarts UMCG 3 oktober 2012 Menstruatie Ongesteldheid ut het is weer zover de rode vlag hangt uit

Nadere informatie

MYOMEN BEHANDELEN MET PILLEN, WIE ZOU DAT NIET WILLEN? OF TOCH PILLEN VOOR MYOMEN: IN JE DROMEN!

MYOMEN BEHANDELEN MET PILLEN, WIE ZOU DAT NIET WILLEN? OF TOCH PILLEN VOOR MYOMEN: IN JE DROMEN! MYOMEN BEHANDELEN MET PILLEN, WIE ZOU DAT NIET WILLEN? OF TOCH PILLEN VOOR MYOMEN: IN JE DROMEN! Judith Huirne Gynaecoloog VUmc Uterine Repair Center Wouter Hehenkamp Robert de Leeuw Freek Groenman Norah

Nadere informatie

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie RICHTLIJN. Orale anticonceptie: de combinatiepil 2 ANALYSE VAN DE BESCHIKBARE KENNIS

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie RICHTLIJN. Orale anticonceptie: de combinatiepil 2 ANALYSE VAN DE BESCHIKBARE KENNIS NVOG Nederlandse Vereniging voor RICHTLIJN Orale anticonceptie: de combinatiepil No 40 januari 2000 No 16 1 INLEIDING Ongeveer anderhalf miljoen Nederlandse vrouwen gebruiken de orale anticonceptiepil,

Nadere informatie

2 Algemene gynaecologie

2 Algemene gynaecologie 2 Algemene gynaecologie 2.1 Gynaecologische echoscopie Echoscopie is de belangrijkste methode van beeldvormende diagnostiek naar de grootte, vorm en structuur van de genitalia interna. Het betreft een

Nadere informatie

Anticonceptie. Wat is anticonceptie en hoe werkt het? Indeling van anticonceptiemethoden. Welke methode?

Anticonceptie. Wat is anticonceptie en hoe werkt het? Indeling van anticonceptiemethoden. Welke methode? Anticonceptie Om zwangerschap te voorkomen bestaan er verschillende methoden: de pil (in verschillende soorten samenstellingen), een ring in de schede, een hormoonpleister, de prikpil, een hormoonstaafje

Nadere informatie

DISCLOSURE ADENOMYOSE BEHANDELING VAN A TOT Z ADENOMYOSE ADENOMYOSE ADENOMYOSE FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING

DISCLOSURE ADENOMYOSE BEHANDELING VAN A TOT Z ADENOMYOSE ADENOMYOSE ADENOMYOSE FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING DISCLOSURE VAN A TOT Z Grant Celonova / Boston Scientific: QUESTA studie SYMPOSIUM 24-04-2017 Wouter Hehenkamp Gynaecoloog VUmc FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING Kinderwens? Tevens myomen? Endometriose?

Nadere informatie