De OR in de bedrijfstak Bouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De OR in de bedrijfstak Bouw"

Transcriptie

1 De OR in de bedrijfstak Bouw Met actuele zaken aan de slag FNV Bouw bestaat uit FNV Afbouw & Onderhoud, FNV Bouw & Infra, FNV Meubel & Hout en FNV Woondiensten en neemt deel aan FNV Waterbouw 3

2 1. De OR, een partij die meetelt! Inhoud Bonden en ondernemingsraad schakelen adviseurs in bij reorganisatie. Ondernemingsraad maakt afspraken over inzet van flex-werkers. Kritische kanttekeningen ondernemingsraad bij overname. Werktijden op agenda ondernemingsraden. OR denkt mee over terugdringen faalkosten. Communicatie in bedrijf verbeterd door inzet OR Vertrouwen opgezegd in directie door de ondernemingsraad Berichten in de media over de activiteiten en de mening van de Ondernemingsraad (OR) zijn tegenwoordig geen uitzondering meer. De OR spreekt als vertegenwoordiger van de werknemers een belangrijk woordje mee binnen de bedrijven. Als er iets aan de hand is in een onderneming wordt ook graag de mening van de OR gevraagd. OR-en houden zich bezig met alle onderdelen van het ondernemingsbeleid. Concrete zaken rond reorganisatie, arbeidsomstandigheden, competentie management, werkgelegenheid, flexibilisering en beoordeling zijn punten die de werknemers direct aangaan. Kortom, de OR is een partij die meedoet en meetelt! bladzijde 1. De OR, een partij die meetelt! 1 2. Wanneer is de OR verplicht? 2 3. Gereedschap OR 3 Bevoegdheden 3 4. Resultaten 5 5. Faciliteiten 6 6. Rechtsbescherming 6 7. Steun van de bond 7 8. Ondernemingsraad en vakbond: samenwerking! 8 9. Waarom in de OR? De sectoren in de bouwnijverheid Voordelen OR-werk De cao s Adressen Informatie 15 De OR in de bedrijfstak Bouw 1

3 2. Wanneer is de OR verplicht? De ondernemer behoort de OR in te stellen maar de beginstappen kunnen vanuit het personeel of de vakbonden komen. De OR bestaat sinds de jaren vijftig en is sinds 1979 een zelfstandig orgaan. De OR-leden worden gekozen uit en door de mensen die in de onderneming werken en bestaat dus alleen uit werknemers. Daarvoor worden verkiezingen gehouden. Net als bij bijvoorbeeld een gemeenteraad. DE OR EEN OR IS VERPLICHT in ondernemingen met 50 of meer werknemers. De vakbond stelt leden uit het bedrijf die dit willen, kandidaat. Ook kunnen werknemers, die geen lid zijn van een vakbond (ook wel ongeorganiseerden genoemd) eigen kandidaten voordragen. Daarvoor moeten ongeorganiseerden wel handtekeningen ophalen want je zit er namens de werknemers. Meestal vinden er elke drie jaar nieuwe verkiezingen plaats. De OR kan daar ook twee of vier jaar van maken. FNV Bouw vindt 2 jaar, zeker voor nieuwkomers, tamelijk kort. Na twee jaar ben je ingewerkt en kun je goed meedraaien. Na de verkiezingen benoemt de OR vervolgens een van zijn leden tot voorzitter van de raad, een ander tot secretaris, stelt OR-commissies in met taken voor elk OR-lid en gaat aan de slag. 2 De OR in de bedrijfstak Bouw

4 3. Gereedschap OR De OR overlegt namens de werknemers met de bedrijfsleiding over zaken die belangrijk zijn voor de werknemers. De OR bevordert dat de belangen van werknemers in het ondernemingsbeleid worden meegenomen. Daartoe volgt de OR het beleid van de onderneming kritisch en probeert het te beïnvloeden. Ook over het algemeen bedrijfsbeleid wordt steeds vaker meegedacht. Om dit werk te kunnen doen heeft de OR een aantal instrumenten, de wettelijke bevoegdheden. Bevoegdheden De OR heeft het recht om de ondernemer advies te geven over ingrijpende financieel-, juridisch-, economische en organisatorische besluiten. Bijvoorbeeld bij een reorganisatie, overname of verplaatsing van de onderneming. Het adviesrecht (artikel 25, WOR), over de zogenoemde harde, tastbare kant van het ondernemen, is bindend en dus te zien als een akkoord van de OR. Zonder dat akkoord in het advies van de OR mag een ondernemer zijn voorgenomen besluit tot bijvoorbeeld een reorganisatie niet uitvoeren. Daarnaast is er het instemmingsrecht (artikel 27, WOR). Dat is te zien als een ja van de OR en gaat meestal over de zogenoemde zachte, menskant van het ondernemen. Zonder instemming van de OR mag de ondernemer geen plannen doorvoeren op het gebied van sociaal beleid en personeelsbeleid of arbeidsomstandigheden. De OR heeft instemmingsrecht als het gaat om regelingen rond werktijden, roostervrije dagen, vakantieregeling, veiligheid en gezondheid van werknemers, opleidingen, het verzuimbeleid en andere regelingen. Veel zaken rond het instemmingsrecht raken onderwerpen uit de cao. Het instemmingsrecht is een zwaarder recht dan het adviesrecht. Het totale ondernemingsbeleid bevat, kort samengevat, dus eigenlijk twee kanten van dezelfde medaille. Ten eerste het beleid en alle regelingen rond het menselijke kapitaal de werknemers. Daar gaat het instemmingsrecht (artikel 27, WOR) over. Ten tweede het economisch kapitaal, alle bedrijfsmiddelen, en daar gaat het adviesrecht (artikel 25, WOR) over. Twee andere belangrijke bevoegdheden of rechten worden niet altijd gebruikt, maar zijn wel interessant. De OR kan zelf initiatieven (artikel 23, WOR) nemen en over actuele onderwerpen voorstellen doen. De OR vraagt de directie dan dit uit te werken. De directie mag een voorstel van de OR niet zomaar naast zich neerleggen. Een ander recht of taak is het stimuleringsrecht (artikel 28, WOR). Via dit recht stimuleert en controleert de OR de naleving van de cao en De OR in de bedrijfstak Bouw 3

5 arbeidsvoorwaarden en de voorschriften rond arbeidsomstandigheden en werktijden. Verder bevordert de OR het werkoverleg, zaken rond doelgroepen en milieuzorg. Dit wordt ook wel het zorgrecht van de OR genoemd. Om zijn werk goed te kunnen doen heeft de OR informatie nodig. Daarom is er het informatierecht (artikel 31, WOR) wat als basis gezien kan worden voor al het OR-werk. Zo moet de directie de financiële jaarcijfers en andere belangrijke economische informatie aan de OR geven. Ook over het sociaal beleid moeten gegevens worden verstrekt. Denk bijvoorbeeld aan de ziekteverzuimcijfers of de opleidingen. Al met al kunnen de hoofdbevoegdheden van de OR in schema als volgt worden gezien. SCHEMA HOOFDBEVOEGDHEDEN DE BIJZONDERE BEVOEGDHEDEN ART. 31 HET INFORMATIERECHT 4 De OR in de bedrijfstak Bouw

6 4. Resultaten Ook al heeft de OR vergaande bevoegdheden, in de praktijk is het voor een OR niet altijd gemakkelijk om resultaten te boeken. In de meeste bedrijven zijn de OR-en echter wel in staat wat te bereiken voor de werknemers. Concrete resultaten liggen vaak op de volgende terreinen: werkomstandigheden in het bedrijf; zaken rond het personeelsbeleid; werktijden, vakantieregelingen en roostervrije dagen; de naleving van de cao en uitwerking van cao-artikelen; onkostenvergoedingen; communicatie en werkoverleg; faalkosten en fouten; riskante overname of fusie; loopbaanbeleid; reorganisaties. Veranderingen in de organisatie, flexibilisering en het inschakelen van flex-werkers (bijvoorbeeld ZZP-ers, uitzendkrachten of onderaannemers), de bedrijfscultuur, opleidingsbeleid en leeftijdsfasebewust personeelsbeleid zijn zaken die verder weg liggen. Ook het werken aan te hoge werkdruk levert niet direct zichtbare resultaten. Toch zijn dat wel belangrijke zaken voor de werknemers en voor de onderneming. Daar kan een OR zich ook mee bezig houden. De OR kan zelf ook zaken op de agenda van de Overlegvergadering plaatsen en hoeft niet af te wachten op onderwerpen die de directie wil aanpakken. Neem het initiatief. De pro-actieve OR vindt men beter dan de afwachtende (reagerende) OR. De OR in de bedrijfstak Bouw 5

7 5. Faciliteiten Het werk in de OR kost tijd. Bovendien zijn er hulpmiddelen nodig om het OR-werk goed te kunnen doen. Denk aan vergaderruimte, telefoon, papier, fax, een computer ( en internet), kopieermogelijkheden of administratieve ondersteuning. De werkgever moet volgens de wet zorgen voor alle faciliteiten die de OR nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Alle (redelijke) kosten zijn voor rekening van de ondernemer. De OR-leden kunnen in werktijd vergaderen, uiteraard met behoud van loon. Ook voor andere werkzaamheden krijgt u een bepaald aantal uren vrijaf. Bijvoorbeeld om met de achterban of met iemand van de vakbond of adviseur te overleggen. Daarnaast heeft de OR het recht om op kosten van de onderneming deskundigen van buiten de onderneming in te schakelen. Een financieel specialist bijvoorbeeld die behulpzaam is bij het beoordelen van de financiële stukken of een OR-adviseur die de OR kan bijstaan bij een reorganisatie of nieuw beoordelingssysteem. OR-leden hebben ook recht op minimaal vijf dagen scholing per jaar, in werktijd. En als u in een OR-commissie zit drie dagen extra. De kosten voor scholing komen ten laste van de ondernemer (zie voor de rechten omtrent faciliteiten de artikelen 14 t/m 22 van de WOR). 6. Rechtsbescherming Om te voorkomen dat u door uw OR-werk in de knel komt, is er wettelijke bescherming (artikel 21, WOR). Als OR-lid, maar ook al op het moment dat u zich kandidaat stelt voor de OR, mag u niet benadeeld worden in uw positie in het bedrijf. De werkgever kan kandidaten en ex-or-leden doorgaans alleen met toestemming van de kantonrechter ontslaan. Voor OR-leden geldt zelfs een ontslagverbod, waarop slechts een enkele uitzondering (bijvoorbeeld inkrimping) mogelijk is. Het kan ook zijn dat u hinder ondervindt in uw gewone werk, door de leiding anders wordt behandeld of moeilijk naar vergaderingen kunt. Ook dat is aan de orde te stellen en op te lossen. 6 De OR in de bedrijfstak Bouw

8 7. Steun van de bond FNV Bouw ondersteunt de OR-leden die door de bond kandidaat zijn gesteld in hun OR-werk. Wat kunt u als OR-lid van FNV Bouw verwachten? U kunt een beroep doen op de regiobestuurders van FNV Bouw die u bij kwesties in uw bedrijf, over adviesaanvragen en instemmingsverzoeken kunnen adviseren en doorverwijzen. Ook heeft FNV Bouw een OR-telefoon (het AIP, advies- en informatiepunt) waar via telefonisch- en contact antwoord op vragen wordt verkregen. Verder is er het bureau OR Advies waar u (betaalde) ondersteuning krijgt van deskundige adviseurs. U kunt ook bellen met FNV Formaat, waar deskundige opleiders een cursus met u kunnen afspreken. U krijgt schriftelijke informatie door middel van: - het Handboek Medezeggenschap, dat informatie geeft over een veelheid van onderwerpen als medezeggenschap en de arbeidsverhoudingen, reorganisatie, arbeidsvoorwaarden, ziekteverzuim, werktijden, arbeidsomstandigheden en sociaal- en personeelsbeleid; - brochures over verschillende onderwerpen als naleving van de cao, reorganisatie, ziekteverzuim of arbeidsomstandigheden, werkkosten en diverse zaken rond medezeggenschap; - bulletins over het verloop van de cao-onderhandelingen. U krijgt de mogelijkheid kennis en ervaring uit te wisselen met kaderleden van andere OR-en in vergelijkbare ondernemingen. De bond heeft daarvoor in elke regio en per sector regionale kadergroepen. Deze kadergroepen bestaan uit kaderleden uit verschillende bedrijven. Deze komen meestal drie tot vier keer per jaar bij elkaar en bespreken bijvoorbeeld wat er in de bedrijven aan de hand is en hoe zaken kunnen worden aangepakt. Verder kunnen er ook concernbijeenkomsten georganiseerd worden door de regiobestuurder die contactpersoon is voor desbetreffend concern. FNV Bouw organiseert studiedagen en cursussen waaraan u kunt deelnemen. Dat gebeurt meestal vanuit de regio maar er zijn ook enkele landelijke bijeenkomsten vanuit het hoofdkantoor, bijvoorbeeld OR-werkconferenties. Er zijn ook OR-platforms bij FNV Bouw. Hier komt u leden van andere OR-en tegen, kunt u ervaringen en meningen uitwisselen of aan een actueel onderwerp uit de sector werken. Informeer bij uw regiobestuurder over data, onderwerpen en deelname. WEBSITE VEEL INFORMATIE is ook op de website van FNV Bouw te bekijken. De OR in de bedrijfstak Bouw 7

9 8. Ondernemingsraad en vakbond: samenwerking! FNV Bouw wil OR-leden graag ondersteunen door middel van goede dienstverlening. Want, de bond en de OR hebben elkaar nodig. Samenwerking, taakverdeling en respect voor elkaar is belangrijk om medezeggenschap tot resultaten te laten leiden. En om in de arbeidsverhoudingen goed te kunnen opereren. FNV Bouw kan zaken regelen door afspraken te maken in de cao of door het overheidsbeleid te beïnvloeden. In de cao staan echter ook een aantal globale regelingen. De OR kan in overleg met de werkgever zorgen voor de uitwerking van die regelingen voor het eigen bedrijf. Er kan bijvoorbeeld in de cao wel worden afgesproken hoeveel ATVdagen er zijn, maar niet hoe de werknemers in het bedrijf die kunnen opnemen. Dat wordt per bedrijf afgesproken en daarbij speelt de OR een belangrijke rol. Met de toenemende decentralisatie van de arbeidsvoorwaarden, zoals dat zo mooi heet, kan de OR een grotere taak krijgen bij het verder invullen van arbeidsvoorwaarden op ondernemingsniveau. Dat gaat een stap verder dan ATV-dagen en handelt bijvoorbeeld over allerlei vormen van verlof, bijsparen, opleidingen, onkostenvergoedingen en leeftijdsbewust personeelsbeleid. Nieuwe onderwerpen en een nieuwe taak bij moderne cao s. De laatste jaren worden OR-en meer geconfronteerd met overnames, fusies en reorganisaties. Bij een fusie bijvoorbeeld is van belang dat OR-en deskundige ondersteuning inschakelen. Vakbondsbestuurders, (centrale) OR-en en adviseurs zouden meer moeten samenwerken om volwaardig mee te doen in de adviesprocedure rond de fusie en de veranderingen in het bedrijf of concern daarna. Je krijgt dan beter informatie los over het boekenonderzoek en de bedrijven en werkmaatschappijen van beide holdings, concerns of corporaties. Daarnaast kan dit driepartijenoverleg de onderhandelingen, het advies en afspraken over latere bedrijfsveranderingen beter op elkaar afstemmen. De vakbonden en de OR kunnen hierbij dus proberen onderling tot goede afspraken en werkverdeling te komen. Samenwerken is de beste manier om de belangen van de werknemers in het bedrijf te behartigen, en de richting van het bedrijf mede vorm te geven. LET OP! IN SOMMIGE CAO S zijn aanvullende afspraken gemaakt over medezeggenschap. Bijvoorbeeld over extra bevoegdheden voor de OR. VOOR INFORMATIE over die aanvullende afspraken kunt u het Handboek Medezeggenschap van FNV Bouw raadplegen. Of u kunt contact opnemen met de bond. 8 De OR in de bedrijfstak Bouw

10 9. Waarom in de OR? Het OR-werk is een taak die tijd en energie kost, u doet dit vrijwillig maar wel in werktijd. En het is zeker niet altijd gemakkelijk. Aan de andere kant kan het u ook veel opleveren. U kunt er veel van leren. Die kennis en ervaring kunt u gebruiken in uw gewone werk. En, het biedt perspectief voor andere taken en functies. Als OR-lid krijgt u goed zicht op wat er in de onderneming speelt. U kunt de belangen van uw collega s onder de aandacht van de directie brengen. Zo heeft u zelf invloed op zaken die volgens u beter kunnen. Daarnaast krijgt u de kans bestuurlijke ervaring op te doen en u heeft recht op scholing. OR-leden worden ook voor een aantal uren vrijgesteld voor het or-werk. Dat betekent dus meer afwisseling in het dagelijks werk. HET OR-WERK DIENT 3 DOELEN DE ONDERNEMING wordt door de inzet van de OR een goede, duurzame onderneming waar goed met het menselijk kapitaal, de werknemers wordt omgegaan. TEN TWEEDE behartigt u de belangen van de werknemers. TEN DERDE kunt u veel van het ORwerk leren. U ontwikkelt in de OR competenties die ook elders in uw werk of daarbuiten (vrijwilligerswerk) zijn in te zetten. De OR in de bedrijfstak Bouw 9

11 10. De sectoren in de bouwnijverheid De bedrijfstak bouwnijverheid is in te delen in vijf sectoren. 1. Sector Bouw en Infra Ten eerste is er de sector Bouw en Infra, de wereld van de (hoofd) aannemers in de Burgerlijke en Utiliteitsbouw en de Grond-, Wegen Waterbouw. Kortom de sector bouw die varieert van onderaannemers, kleine bouwbedrijven, middelgrote bouwbedrijven tot bouwconcerns. Men maakt woningen, kantoren, (openbare) gebouwen en wegen. 2. Sector Afbouw en Onderhoud Ten tweede is er de sector Afbouw en Onderhoud. Dat is de wereld van de schilders, de stukadoors, de vloerenleggers en de onderhoudsbedrijven. Kortweg de sector Afbouw en Onderhoud. 3. Sector Meubel- en Houtindustrie Ten derde is er de sector Meubel- en Houtindustrie (MHI). Hier gaat het om de meubel- en de timmerindustrie en de houthandel. Het is voor een groot deel toelevering voor de sector bouw. Neem bijvoorbeeld de trappen, kozijnen, deuren, enzovoorts. De sector MHI levert ook aan het grootwinkel bedrijf en de winkels; dan gaat het bijvoorbeeld om keukens, meubels, bedden, enzovoorts. 4. Sector Woondiensten Ten vierde is er de sector Woondiensten; die van de woning corporaties, die veelal het beheer en onderhoud regelen in de (sociale) huursector van de woningmarkt. Met de liberalisering en commercialisering van de woningmarkt zijn er ook steeds meer afdelingen projectontwikkeling of vastgoed BV s ontstaan en wordt de tak koopwoningen en verkoop steeds groter. In Nederland zijn anno 2011 ruim 400 woning corporaties met zo n werknemers. Woningcorporaties zijn meer kantoororganisaties geworden; veel werk qua (grootschalig) onderhoud is uitbesteed. Er zijn veel verschillende soorten corporaties, van groot tot klein, op het platteland en in een grote stad. De ene corporatie richt zich louter op de maatschappelijke taak van sociale verhuur en de andere is meer een project - ontwikkelaar die het meest in het nieuws komt met het ontwik kelen en verkopen van dure appartementenblokken. Of een mix daarvan. 5. Sector Waterbouw Ten vijfde is er de sector Waterbouw, de internationale wereld van de baggeraars en de bemanning van de schepen in deze sector. Voor een klein deel vindt het werk in Nederland plaats maar het merendeel werkt wereldwijd. 10 De OR in de bedrijfstak Bouw

12 FNV Bouw sluit voor de vijf sectoren 18 sector-cao s af voor in totaal, ruw geschat, zo n werknemers. Vanwege de toenemende flexibilisering is er steeds minder vast personeel en werken er steeds meer (buitenlandse) uitzendkrachten, zzp-ers, tijdelijk personeel op in- en uitleenbasis. Het valt ook op dat de verhouding UTA-personeel en bouwpersoneel verandert. Lag dat voorheen op 1 op 3, is het momenteel meer 1 op 1 en is de tendens dat het vast personeel steeds meer uit UTA-werknemers gaat bestaan. Bouwplaatspersoneel is steeds meer in dienst van andere bedrijven of wordt via de flexibele schil ingehuurd. Ook personeel uit andere sectoren komt de bouwnijverheid binnen, bijvoorbeeld werknemers die onder de schoonmaak-cao vallen. Het spreekt voor zich dat er in en rond de bouwnijverheid nog veel meer andere werknemers werkzaam zijn maar die vallen onder andere bedrijfstakken en/of andere cao s. Zij zijn niet bij de hoofdaannemer in dienst maar bij nevenaannemers, fabrikanten, toeleveranciers als installatiebedrijven, de steen- en cementindustrie, enzovoorts. Je kunt dit ook zien als fragmentarisering, vlucht uit de cao en verkleining van het bestand van gewone, vaste werknemers. De flexibele schillen in de bedrijven van de bouwnijverheid worden tegenwoordig steeds groter. Andere kenmerken hebben ook invloed op het wel of niet slagen van goed OR-werk. En voor het opbouwen en onderhouden een netwerk. De sector bouw wordt wel een rondreizend circus genoemd; bouwplaats personeel werkt verspreid door de regio of in het land en op verschillende projecten. Of langs de weg. Men ziet de collega s weinig. Het is kenmerkend voor de sector bouw dat er een grote afstand is tussen het personeel op de bouwplaats en het personeel op kantoor. Dit geldt ook voor de uitvoering en het midden- en hoger kader in een bouwonderneming. Een en ander heeft tot gevolg dat zowel kantoorpersoneel als midden- en hoger kader weinig in de OR zitting hebben en er ook weinig contacten zijn. Een derde, hiermee samenhangend punt is, dat de OR niet goed geworteld lijkt te zijn in het bedrijf; de OR beweegt zich te weinig in de organisatie. In bouwkundige termen gesproken lijkt de mede - zeggenschap onvoldoende verankerd. Men komt elkaar alleen op kantoor tegen voor het Overleg. Een vierde kenmerk, van geheel andere aard is, dat de sectoren waar FNV Bouw zich voor inzet heel divers zijn. Er zijn grote en kleine organisaties, moderne en traditionele. Er zijn typische bouwbedrijven, maar ook toeleveranciers (zoals timmerfabrieken) en bedrijven die meer als (moderne) kantoororganisaties uitzien (zoals woningcorporaties). Door deze genoemde organisatie-economische kenmerken is het in de sectoren van de bouwnijverheid niet altijd even eenvoudig om medezeggenschap uit te oefenen. LASTIGE CONTEXT Het is een lastige context met soms tegenwerkende directeur/eigenaren. Vooral in kleine bedrijven voelt menig OR zich als ongewenst. Al met al een bedrijfstak met bijzondere sectoren waar medezeggenschap verschillende vormen aanneemt. Soms moet dat van de grond worden opgebouwd of is de directeur niet gewend aan een OR. Aan de andere kant loopt de medezeggenschap al jaren goed en er zijn ondernemingen waar de medezeggenschap een volledig onderdeel is van de normale besluitvorming en bedrijfscultuur. De OR in de bedrijfstak Bouw 11

13 11. Voordelen OR-werk Hoewel een OR wettelijk verplicht is, zijn er soms bezwaren tegen het instellen van een OR. Het kost tijd en geld en het levert te weinig op. Maar medezeggenschap heeft ook voordelen en kan ook geld opleveren. Hieronder staan enkele argumenten die u in de discussie over de OR of PVT kunt gebruiken. Gebruik die argumenten die voor uw onderneming het meest interessant zijn. Maak de argumenten concreet met behulp van een voorbeeld. Voordelen voor de onderneming De OR is een klankbord voor de plannen van de directie op bijvoorbeeld praktische haalbaarheid. Dat scheelt later geld. De OR denkt mee over toekomstige ontwikkelingen. De OR signaleert problemen en zwakke plekken in de onderneming. De OR brengt de ondernemer op de hoogte wat er leeft in de onderneming (doorgeefluik). De OR levert een bijdrage aan de verbetering van de interne communicatie. De OR vergroot de betrokkenheid van het personeel bij de onderneming en maakt gebruik van de kennis en inzichten van het personeel. De OR zorgt voor een goede afweging tussen ondernemingsbelangen en werknemers - belangen. Met de OR kan de ondernemer raamafspraken in de cao invullen. Het instellen van een OR is wettelijk verplicht. De onderneming leeft de wet na en kan zich daarmee promoten. Aan de andere kant heeft de onderneming dan minder last van de wetgever, werknemers en de vakbonden. Voordelen voor de werknemers De OR praat mee over de plannen van de directie. De OR beïnvloedt toekomstige ontwikkelingen. De OR kaart problemen aan die er onder het personeel leven, en kan voorstellen doen voor mogelijke oplossingen. Een ondernemer kan niet zomaar besluiten nemen; op veel punten is daar eerst toestemming van de OR voor nodig. De OR brengt de werkgever op de hoogte van wat er leeft in de onderneming en probeert op basis hiervan het beleid te beïnvloeden. De OR verbetert de interne communicatie. De OR kan belangrijke zaken die onder het personeel leven meenemen naar het overleg. Via de OR luistert de ondernemer beter naar het personeel en neemt hun inbreng wellicht serieuzer. De OR zorgt voor een goede afweging tussen werknemersbelangen en ondernemings - belangen. Het naar de directie overbrengen van Arboknelpunten kan bijvoorbeeld ongevallen voorkomen. De OR kan, als de cao dat toelaat, raamafspraken in de cao op een voor de werknemers goede manier invullen. Ook heeft de OR een controlerende en stimulerende taak bij het naleven van de cao (art 28, WOR) en andere arbeidsvoorwaarden. 12 De OR in de bedrijfstak Bouw

14 12. De cao s Sector afbouw Cao Afbouw Cao Natuursteenbedrijf Cao Schilders-, afwerkings- en glaszetbedrijf Sector bouw Cao Bitumineuze en kunststof dakbedekking Cao Bouwnijverheid Cao Mortel- en morteltransportondernemingen Cao Railinfrastructuur Sector meubel- en houtindustrie Cao Houthandel Cao Houtverwerkende industrie Cao Hiswa (Jachtbouw) Cao Meubelindustrie en meubileringsbedrijven Cao Orgelbouwbedrijf Cao Parketvloerondernemingen Cao Tentoonstellingsbedrijven Cao Timmerindustrie Sector waterbouw Cao Waterbouw Cao Natte grindbaggerbedrijf Sector woningcorporaties Cao Woondiensten. De OR in de bedrijfstak Bouw 13

15 13. Adressen FNV Bouw FNV Bouw hoofdkantoor Houttuinlaan 3, 3447 GM Woerden Postbus 520, 3440 AM Woerden TELEFOON Regiokantoren FNV Bouw Andere adressen GBIO (Gemeenschappelijk Begeleidings Instituut Ondernemingsraden) Catharijnesingel 56, 3511 GE Utrecht Postbus 19306, 3501 DH Utrecht TELEFOON FNV Bouw regio Noord L. Springerlaan 23, 9727 KB Groningen Postbus 11025, 9700 CA Groningen TELEFOON fnvbouw.net/noord FNV Bouw regio Oost Gotlandstraat 2b, 7418 AZ Deventer Postbus 68, 7400 AB Deventer TELEFOON fnvbouw.net/oost FNV Bouw regio Zuidoost Schepenlaan 6, 6002 EE Weert Postbus 10248, 6000 GE Weert TELEFOON fnvbouw.net/zuidoost FNV Bouw regio Zuidwest Pegasusweg 200, 3067 KX Rotterdam Postbus 8692, 3009 AR Rotterdam TELEFOON fnvbouw.net/zuidwest FNV Bouw regio Noordwest Houttuinlaan 3, 3447 GM Woerden Postbus 102, 3440 AC Woerden TELEFOON fnvbouw.net/noordwest Bedrijfscommissie Markt 1 Bezuidenhoutseweg 60, 2594 AW Den Haag Postbus 90405, 2509 LK Den Haag TELEFOON Federatie Nederlandse Vakbeweging FNV Postbus AL Amsterdam TELEFOON info@fnv.nl FNV Formaat Postbus AW Woerden orhelpdesk@fnvformaat.nl Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam Prinsengracht KE Amsterdam TELEFOON Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Anna van Hannoverstraat BJ Den Haag TELEFOON SER (Sociaal-Economische Raad) Bezuidenhoutseweg AW Den Haag Postbus LK Den Haag TELEFOON De OR in de bedrijfstak Bouw

16 14. Informatie Zie voor meer informatie over de Ondernemingsraad (OR) en Personeelsvertegenwoordiging (PVT) onderstaande boeken en websites. Boeken en vakbladen Handboek Medezeggenschap FNV Bouw, een gereedschapskist voor or en pvt in de Bouw- en Houtnijverheid, Kluwer, Alphen aan den Rijn, De OR in 153 vragen & antwoorden, Wanne van den Bijllaardt, e.a., uitgeverij Thema, Zaltbommel, Inzicht in de Ondernemingsraad, een toelichting bij de Wet op de Ondernemingsraden, Mr. F.W.H. Vink en Dr. H. van het Kaar, Sdu uitgevers, Den Haag 2011, 22e druk. Voorbeeldreglement Ondernemingsraden, SER, februari 2011, Den Haag. Leidraad Personeelsvertegenwoordiging, SER, februari 2011, Den Haag Praktijkblad Ondernemingsraad, Reed Business bv. Internet www. bedrijfscommissie.nl De OR in de bedrijfstak Bouw 15

17 COLOFON Dit is een uitgave van Stichting FNV Pers in opdracht van FNV Bouw, Afdeling Algemene Belangenbehartiging (ABB) Postbus 520, 3440 AM Woerden T Prepress Studio FNV Bouw Druk Macula, Waddinxveen Foto omslag Chris Pennarts Oplage Bestellen Dit artikel is te bestellen (bestelnummer: B0040) bij de afdeling Inkoop & Voorraadbeheer FNV Bouw T Woerden, juli De OR in de bedrijfstak Bouw

18 Deel 3 van een serie over medezeggenschap 1. Zin in medezeggenschap? 2. Aan de slag met OR/PVT-verkiezingen 3. De OR in de bedrijfstak bouw 4. De PVT bij kleine bedrijven 5. Medezeggenschap bij woningcorporaties 6. Vakbondswerk in de onderneming 7. Werkkosten en werknemers 8. Aan de slag met OR-platforms 2 Werkkosten en werknemers

ZIN IN MEDEZEGGENSCHAP. Kandidaten gevraagd voor or en pvt

ZIN IN MEDEZEGGENSCHAP. Kandidaten gevraagd voor or en pvt ZIN IN MEDEZEGGENSCHAP Kandidaten gevraagd voor or en pvt Medezeggenschap 1, maart 2014 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 02 1.1 Or-lid, iets voor u? 02 2. WAT DOET DE OR? 03 2.1 Werkwijze 03 2.2 Besluitvorming

Nadere informatie

De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven Taken en bevoegdheden van de pvt FNV Bouw bestaat uit FNV Afbouw & Onderhoud, FNV Bouw & Infra, FNV Meubel & Hout en FNV Woondiensten en neemt deel

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET OR/PVT-VERKIEZINGEN. Een stappenplan

AAN DE SLAG MET OR/PVT-VERKIEZINGEN. Een stappenplan AAN DE SLAG MET OR/PVT-VERKIEZINGEN Een stappenplan Medezeggenschap 2, maart 2014 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 1. MEDEZEGGENSCHAP VAN WERKNEMERS 02 Opzet van het stappenplan 02 Aantal weken 02 Twee delen

Nadere informatie

Vakbondswerk in de onderneming

Vakbondswerk in de onderneming Vakbondswerk in de onderneming 6 Adressen regiokantoren Regio Noord L. Springerlaan 23 9727 KB Groningen Postbus 11025 9700 CA Groningen T 050 363 16 00 F 050 363 16 15 Regio Zuidoost Noordkade 2 6003

Nadere informatie

Het adviesrecht van de or

Het adviesrecht van de or FNV Bondgenoten Het adviesrecht van de or Een korte toelichting Wat is het adviesrecht? Voor een aantal belangrijke besluiten op financieel-economisch en organisatorisch terrein is de ondernemer verplicht

Nadere informatie

De ondernemingsraad. Een eerste en bondige kennismaking met de ondernemingsraad

De ondernemingsraad. Een eerste en bondige kennismaking met de ondernemingsraad De ondernemingsraad Een eerste en bondige kennismaking met de ondernemingsraad Colofon: Dit is een uitgave van de Stichting FNV-Pers ten behoeve van FNV Bondgenoten. Gewijzigde 12e herdruk: oktober 2010,

Nadere informatie

WORD NU LID VAN FNV BOUW!

WORD NU LID VAN FNV BOUW! WORD NU LID! Bouw WORD NU LID VAN FNV BOUW! Lid worden van FNV Bouw is een goede stap. Ons motto is Gewoon Goed Werk. Wij vinden dat u recht hebt op gelijk loon voor gelijk werk, een vast contract en een

Nadere informatie

Personeelsvertegenwoordiging

Personeelsvertegenwoordiging ondernemingsraad Personeelsvertegenwoordiging Oprichting en werkwijze 2 Personeelsvertegenwoordiging 1. Wat is een PVT? 5 2. Waarom een PVT? 6 3. Hoe richt je een PVT op? 7 Hoe start je een PVT? 4. Hoe

Nadere informatie

PERSONEELS- VERTEGEN- WOORDIGING OPRICHTING EN WERKWIJZE

PERSONEELS- VERTEGEN- WOORDIGING OPRICHTING EN WERKWIJZE PERSONEELS- VERTEGEN- WOORDIGING OPRICHTING EN WERKWIJZE Medezeggenschap Nummer 1 - September 2015 PERSONEELSVERWOORDIGING (PVT) OPRICHTING EN WERKWIJZE VOORAF Werknemers die meebeslissen zijn waardevol

Nadere informatie

Arbeidsverhoudingen zijn ook in te delen naar het niveau waarop ze zich afspelen: a) Landelijk niveau b) Bedrijfstakniveau c) Ondernemingsniveau

Arbeidsverhoudingen zijn ook in te delen naar het niveau waarop ze zich afspelen: a) Landelijk niveau b) Bedrijfstakniveau c) Ondernemingsniveau Inleiding vormen dat deel van het maatschappelijke leven waarin de onderlinge betrekkingen tussen werkgevers en werknemers centraal staan. De overheid vormt binnen dat relatiepatroon een uiterst belangrijke

Nadere informatie

Met een OR heb je méér te vertellen!

Met een OR heb je méér te vertellen! HET NAADJE VAN DE KOUS John: Ik wil altijd het naadje van de kous weten. Dat zit gewoon in me. Als ik hoor over veranderingen op het bedrijf, wil ik altijd alles weten. Waarom gaat er iets veranderen,

Nadere informatie

De ondernemingsraad gaat van start Werkmap 3

De ondernemingsraad gaat van start Werkmap 3 De ondernemingsraad gaat van start Werkmap 3 Inhoud Inleiding Stap 1. De eerste vergadering Stap 2. De or-vergadering Stap 3. Het overleg met de werkgever Stap 4. Vaststellen voorlopig reglement Stap 5.

Nadere informatie

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis Ondernemingsraad Westfriesgasthuis 1 De OR van het Westfriesgasthuis De Ondernemingsraad (OR) van het Westfriesgasthuis bestaat uit 15 leden die door het personeel zijn gekozen. Deze leden behartigen de

Nadere informatie

or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT

or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT INHOUDSOPGAVE 2Work Arbeidsjuristen Organisatie...1 Docenten...1 Aanbod Vast programma...2 Op maat...2 Extra s...2 Opleidingen (vast programma) OR &

Nadere informatie

or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT

or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT or-opleidingen ADVIES EN OPLEIDINGEN IN ARBEIDSRECHT INHOUDSOPGAVE 2Work Arbeidsjuristen Organisatie...1 Docenten...1 Aanbod Vast programma...2 Op maat...2 Extra s...2 Opleidingen (vast programma) OR &

Nadere informatie

ZELFDIAGNOSE-INSTRUMENT

ZELFDIAGNOSE-INSTRUMENT Zelfdiagnose-instrument 1 voor ondernemingsraden ZELFDIAGNOSE-INSTRUMENT Voor wie bedoeld? Het zelfdiagnose-instrument dat voor u ligt is bedoeld voor ondernemingsraden die planmatig willen omgaan met

Nadere informatie

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis Ondernemingsraad Westfriesgasthuis 1 De OR van het Westfriesgasthuis De Ondernemingsraad (OR) van het Westfriesgasthuis bestaat uit (maximaal) 15 leden die door het personeel zijn gekozen. Deze leden behartigen

Nadere informatie

Goede medezeggenschap en samenwerking OR en vakbonden

Goede medezeggenschap en samenwerking OR en vakbonden Goede medezeggenschap en samenwerking OR en vakbonden Versterking samenwerking OR en vakbonden Om de dialoog en samenwerking tussen vakbonden, vak- en beroepsorganisaties en OR en te versterken komen FNV,

Nadere informatie

Voorwoord. ontslagbescherming vanuit de wet? 5 Wie bepaalt het zetelaantal? 7 Welke zaken behoren wel en niet in een or-budget thuis?

Voorwoord. ontslagbescherming vanuit de wet? 5 Wie bepaalt het zetelaantal? 7 Welke zaken behoren wel en niet in een or-budget thuis? Inhoud Voorwoord Wet- en regelgeving 1 Vakbondsleden en kandidaatstelling. Hoe zit dat? 2 Kan een medewerker met een nulurencontract zich kandidaat stellen voor de or? 3 Onze or verwacht een ernstig probleem

Nadere informatie

Het praktische checklistboek voor de OR

Het praktische checklistboek voor de OR Het praktische checklistboek voor de OR Wanne van den Bijllaardt Marianne van der Pol Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen 1 Verkiezingen organiseren De hier gehanteerde termijnen zijn gebaseerd op

Nadere informatie

De eerste 9 maanden Nieuw in de medezeggenschap

De eerste 9 maanden Nieuw in de medezeggenschap www.merlijnmedezeggenschap.nl De eerste 9 maanden Nieuw in de medezeggenschap Geschiedenis De basis en doel van medezeggenschap Van idee naar besluit De rechten De faciliteiten Geschiedenis van de WOR

Nadere informatie

Waar kies je voor? Colofon: Dit is een uitgave van de Centrale Ondernemingsraad van Unilever in Nederland

Waar kies je voor? Colofon: Dit is een uitgave van de Centrale Ondernemingsraad van Unilever in Nederland Waar kies je voor? We leven in een dynamische tijd. De wereldeconomie staat voor uitdagingen die in tientallen jaren niet zo groot zijn geweest. Ook het bedrijfsleven moet zich voortdurend aanpassen aan

Nadere informatie

Nieuw als FNV er in de ondernemingsraad

Nieuw als FNV er in de ondernemingsraad FNV Bondgenoten Nieuw als FNV er in de ondernemingsraad of pvt of onderdeelcommissie zzodra jij aantreedt in de ondernemingsraad, onderdeelcommissie of pvt (personeelsvertegenwoordiging) van jouw bedrijf,

Nadere informatie

Stappen tijdens een reorganisatieproces. Hoe gaat een reorganisatie in zijn werk?

Stappen tijdens een reorganisatieproces. Hoe gaat een reorganisatie in zijn werk? Stappen tijdens een reorganisatieproces Hoe gaat een reorganisatie in zijn werk? STAP 1 Het voornemen tot reorganisatie Iedere reorganisatie begint met het plan om te gaan reorganiseren. Dit plan komt

Nadere informatie

Van start in de ondernemingsraad

Van start in de ondernemingsraad Van start in de ondernemingsraad Inleiding Dit stuk is een handreiking voor startende ondernemingsraden. De volgende onderwerpen komen aanbod: Na de verkiezingen Taakverdeling in de OR; Vaststellen van

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk loont!

Vrijwilligerswerk loont! Vrijwilligerswerk loont! Informatie voor vrijwilligers van CNV Publieke Zaak Meedenken, meepraten en meedoen! Denkt u er wel eens aan om vrijwilligerswerk te gaan doen? Om iets extra s te betekenen voor

Nadere informatie

Geacht lid, Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht. Doorkiesnummer 2 december Ons kenmerk /ep/kp

Geacht lid, Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht. Doorkiesnummer 2 december Ons kenmerk /ep/kp Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Datum Doorkiesnummer 2 december 2015 030-2637261 Onderwerp Or verkiezingen Randstad Groep Geacht lid, De verkiezingscommissie van uw ondernemingsraad (or) heeft

Nadere informatie

Medezeggenschap in een onderneming Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging

Medezeggenschap in een onderneming Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Medezeggenschap in een onderneming Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Volgens de Wet op de ondernemingsraden (WOR) moeten bedrijven en instellingen die vijftig of meer werknemers hebben,

Nadere informatie

De wettelijke regeling van de pvt

De wettelijke regeling van de pvt 3 De wettelijke regeling van de pvt De wettelijke regels over rechten, verplichtingen, faciliteiten en bevoegdheden van de pvt in de WOR zijn ingewikkeld. Dat komt omdat in de WOR alleen de taken en bevoegdheden

Nadere informatie

Model Samenwerkingsovereenkomst organisatie en de vrijwilligersraad!

Model Samenwerkingsovereenkomst organisatie en de vrijwilligersraad! organisatie en de vrijwilligersraad Artikel 1. Begripsbepaling 1.1 De organisatie (Naam van de organisatie of instelling waarbinnen de vrijwilligersraad functioneert als zelfstandig orgaan). 1.2 De directie

Nadere informatie

Algemene gang van zaken overleg : artikel 24 lid 1 WOR

Algemene gang van zaken overleg : artikel 24 lid 1 WOR Bijlage I Algemene gang van zaken overleg : artikel 24 lid 1 WOR Wettekst Artikel 24 lid 1 WOR luidt: In de overlegvergadering wordt ten minste tweemaal per jaar de algemene gang van zaken van de onderneming

Nadere informatie

OR-OPLEIDINGEN OPLEIDINGEN. 2Work Arbeidsjuristen is gespecialiseerd in het adviseren, procederen en opleiden in arbeidsrecht.

OR-OPLEIDINGEN OPLEIDINGEN. 2Work Arbeidsjuristen is gespecialiseerd in het adviseren, procederen en opleiden in arbeidsrecht. OR-OPLEIDINGEN INHOUDSOPGAVE 2WORK ARBEIDSJURISTEN 2Work Arbeidsjuristen Aanbod.. Opleidingen (vast programma) OR & de WOR.. OR & Arbeidsvoorwaarden. OR & Reorganiseren. Praktische informatie.. Kosten

Nadere informatie

Actualiteiten Medezeggenschap

Actualiteiten Medezeggenschap #trainiac Actualiteiten Medezeggenschap 17 februari 2014, Den Haag Over Trainiac Training & Advies 2008 Maatwerk Onafhankelijk Specialisten in medezeggenschap Nieuws Facts Wijzigingen WOR: Geen kopie van

Nadere informatie

NIEUW ALS FNV ER IN DE ONDERNEMINGSRAAD. Of personeelsvertegenwoordiging (pvt) en onderdeelcommissie (oc)

NIEUW ALS FNV ER IN DE ONDERNEMINGSRAAD. Of personeelsvertegenwoordiging (pvt) en onderdeelcommissie (oc) NIEUW ALS FNV ER IN DE ONDERNEMINGSRAAD Of personeelsvertegenwoordiging (pvt) en onderdeelcommissie (oc) INHOUDSOPGAVE Verbeteringen in je eigen bedrijf is de drijfveer 4 Wees je bewust van jouw profiel

Nadere informatie

De OR in 153 vragen en antwoorden

De OR in 153 vragen en antwoorden De OR in 153 vragen en antwoorden Wanne van den Bijllaardt Marjet van der Heijden Hans Hubregtse Niko Manshanden Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen INLEIDING OR-leden krijgen met de meest uiteenlopende

Nadere informatie

Nautilus International is de vakbond voor werknemers in de maritieme sector en is actief in het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Zwitserland.

Nautilus International is de vakbond voor werknemers in de maritieme sector en is actief in het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Zwitserland. Voor zoet en zout FNV Waterbouw is dé Nederlandse vakbond voor werknemers in de waterbouw. Deze bond is ontstaan uit de samenwerking tussen de bonden FNV Bouw (werknemers in de baggersector) en Nautilus

Nadere informatie

Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging

Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Medezeggenschap in een onderneming Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 1. Invloed uitoefenen» 1a. Hoe kan een medewerker invloed uitoefenen op het beleid in een ondermening?

Nadere informatie

GEBRUIK JE SCHOLINGSPOTJE

GEBRUIK JE SCHOLINGSPOTJE GEBRUIK JE SCHOLINGSPOTJE ZORG DAT JE BIJ BLIJFT Als vakman weet u hoe belangrijk het is om de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen en technieken. Ook FNV Bouw vindt het belangrijk dat u bij blijft.

Nadere informatie

LOGA. CNV 1'uhliekt /aak CMIIT. convenant medezeggenschap (2) ECCVA/U november 2008 CVA/LOGA 08/38. Lbr. 08/189.

LOGA. CNV 1'uhliekt /aak CMIIT. convenant medezeggenschap (2) ECCVA/U november 2008 CVA/LOGA 08/38. Lbr. 08/189. LOGA C.'olk-gi' voor Ai-1-.i-idszakcn/VNG Brief aan de leden Landelijk Overleg...,, u,..., T.a.v. het college en de raad Gemeentelijke,,,, Arbeidsvoorwaarden i" '\ V CNV 1'uhliekt /aak CMIIT informatiecentrum

Nadere informatie

Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging

Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Medezeggenschap in een onderneming Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 1. Invloed uitoefenen» 1a. Hoe kan een medewerker invloed uitoefenen op het beleid in een ondermening?

Nadere informatie

Meerwaarde van medezeggenschap Rol en rechten tijdens marktwerking in de zorg. in de WOR of in de war

Meerwaarde van medezeggenschap Rol en rechten tijdens marktwerking in de zorg. in de WOR of in de war Meerwaarde van medezeggenschap Rol en rechten tijdens marktwerking in de zorg. in de WOR of in de war Marco Sikkel Doelstellingen training U bent bekend met de plaats van de OR in de onderneming. U kent

Nadere informatie

VOORWOORD BEGRIPPEN. 1. WOR Wet op de ondernemingsraden.

VOORWOORD BEGRIPPEN. 1. WOR Wet op de ondernemingsraden. VOORWOORD Om het functioneren van een ondernemingsraad mogelijk te maken, zullen de ondernemer en de werknemers de nodige voorbereidende werkzaamheden moeten verrichten. Om overzichtelijk te maken hoe

Nadere informatie

Vacatures en samenstelling OR

Vacatures en samenstelling OR COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP Vacatures en samenstelling OR SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag T 070 3499 499 E communicatie@ser.nl www.ser.nl September

Nadere informatie

Arbo en de rechten van de OR

Arbo en de rechten van de OR Arbo en de rechten van de OR In de Arbowet zijn verplichtingen voor de werkgever en plichten en rechten voor de werknemer vastgelegd. De achtergrondfilosofie van de Arbowet is eenvoudig: de werkgever moet

Nadere informatie

Handreiking voor ondernemingsraden In vijf stappen naar een scholingsplan

Handreiking voor ondernemingsraden In vijf stappen naar een scholingsplan Handreiking voor ondernemingsraden In vijf stappen naar een scholingsplan Zijn de leerdoelen gehaald? Hoe realiseren we onze scholingsbehoefte? Hoe kunnen we ons laten scholen? Wat gaan we scholen? Waar

Nadere informatie

Overzicht van de samenhang van rechten cliëntenraad ondernemingsraad

Overzicht van de samenhang van rechten cliëntenraad ondernemingsraad BORBOLETA BV advies en interim management training & mediation Overzicht van de samenhang van rechten cliëntenraad ondernemingsraad Een onderneming in de zorgsector heeft in het overleg over tal van zaken

Nadere informatie

Brochure. Basiscursus personeelsvertegenwoordiging. De PVT en de WOR in 1 dag

Brochure. Basiscursus personeelsvertegenwoordiging. De PVT en de WOR in 1 dag Brochure Basiscursus personeelsvertegenwoordiging De PVT en de WOR in 1 dag Inhoudsopgave Over OR Academy 3 Basiscursus personeelsvertegenwoordiging 4 Algemene informatie over de training 6 Maatwerk 7

Nadere informatie

Handvatten voor de PVT. Voortvarend aan de slag met de personeelsvertegenwoordiging

Handvatten voor de PVT. Voortvarend aan de slag met de personeelsvertegenwoordiging Handvatten voor de PVT Voortvarend aan de slag met de personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoe wordt een personeelsvertegenwoordiging succesvol? 4 Wetgeving 6 De bevoegdheden van de PVT?

Nadere informatie

Brochure. Basiscursus (W)OR in 1 dag. Goed van start in de OR

Brochure. Basiscursus (W)OR in 1 dag. Goed van start in de OR Brochure Basiscursus (W)OR in 1 dag Goed van start in de OR Inhoudsopgave Over OR Academy 3 Basiscursus (W)OR 4 Algemene informatie over de training 6 Maatwerk 7 Contact 7 Checklist een training kiezen

Nadere informatie

Actieplan 2006 Ondernemingsraad Oasen

Actieplan 2006 Ondernemingsraad Oasen Actieplan 2006 Ondernemingsraad Oasen Ondernemingsraad Gouda 1 maart 2006 Adviseren en instemmen 1 maart 2006 Actieplan 2006 Ondernemingsraad Oasen 2 1 Adviseren De ondernemingsraad heeft in het kader

Nadere informatie

Actief bij ABVAKABO FNV

Actief bij ABVAKABO FNV Actief op het werk Actief bij ABVAKABO FNV De vakbond op het werk ABVAKABO FNV heeft als vakbond zijn thuisbasis op de werkplek. Daarom kent de bond een lange traditie van aanwezigheid in bedrijven en

Nadere informatie

WORD NU LID VAN FNV WOONDIENSTEN!

WORD NU LID VAN FNV WOONDIENSTEN! WORD NU LID! WORD NU LID VAN FNV WOONDIENSTEN! Lid worden van FNV Woondiensten is een goede stap. Ons motto is Gewoon Goed Werk. Wij vinden dat u recht hebt op gelijk loon voor gelijk werk, een vast contract

Nadere informatie

TAKEN, BEVOEGDHEDEN en FACILITEITEN ONDERDEELCOMMISSIES OR 2008-2011

TAKEN, BEVOEGDHEDEN en FACILITEITEN ONDERDEELCOMMISSIES OR 2008-2011 Artikel 15 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) is van toepassing op de onderdeelcommissies. Het artikel luidt: De ondernemingsraad kan ( ) voor onderdelen van de onderneming onderdeelcommissies instellen

Nadere informatie

Hoe komt het sociaal plan tot stand? Wat kan de LAD voor u doen? Sociaal plan De LAD Leden aan het woord Contact met de LAD I

Hoe komt het sociaal plan tot stand? Wat kan de LAD voor u doen? Sociaal plan De LAD Leden aan het woord Contact met de LAD I Sociaal plan Organisaties zijn continu in beweging. Reorganisaties, fusies of uitbesteding van werk zijn aan de orde van de dag. Voor het personeel heeft dit grote gevolgen. Mensen raken hun baan bijvoorbeeld

Nadere informatie

Bijlage bij persbericht 4 van de SBI Formaat MonitOR Thema: het advies- en instemmingsrecht

Bijlage bij persbericht 4 van de SBI Formaat MonitOR Thema: het advies- en instemmingsrecht Bijlage bij persbericht 4 van de SBI Formaat MonitOR 2015-2016 Thema: het advies- en instemmingsrecht Het adviesrecht en het instemmingsrecht worden ook wel de kernrechten van de Nederlandse ondernemingsraad

Nadere informatie

Geïnteresseerd in het vak van trainer/adviseur? Solliciteer via sollicitatie@dekrommerijn.nl. Lees hieronder verder over:

Geïnteresseerd in het vak van trainer/adviseur? Solliciteer via sollicitatie@dekrommerijn.nl. Lees hieronder verder over: Geïnteresseerd in het vak van trainer/adviseur? Solliciteer via sollicitatie@dekrommerijn.nl Lees hieronder verder over: Het werk van ondernemingsraden. Het werk van de trainer/adviseur. De ideale trainer/adviseur.

Nadere informatie

OR-SYLLABUS. Praktische handleiding voor (aspirant) ondernemingsraadleden

OR-SYLLABUS. Praktische handleiding voor (aspirant) ondernemingsraadleden OR-SYLLABUS Praktische handleiding voor (aspirant) ondernemingsraadleden Voorwoord Met deze syllabus willen we je graag ter introductie een handreiking bieden om wegwijs te raken in de regelgeving over

Nadere informatie

MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID BESLUIT VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID VAN 4 JUNI 2004 TOT WIJZIGING VAN HET BESLUIT TOT ALGEMEEN VERBINDENDVERKLARING VAN BEPALINGEN

Nadere informatie

OR en bestuurder Wat is overleg eigenlijk? Overleg buiten de gebaande paden, omzeil de WOR. 7 juni 2018 JOhan Berends, OR-coach

OR en bestuurder Wat is overleg eigenlijk? Overleg buiten de gebaande paden, omzeil de WOR. 7 juni 2018 JOhan Berends, OR-coach OR en bestuurder Overleg buiten de gebaande paden, omzeil de WOR 7 juni 2018 JOhan Berends, ORcoach Wat is overleg eigenlijk? Overleg is een term die aangeeft dat personen of groeperingen van gedachten

Nadere informatie

Handboek Medezeggenschap

Handboek Medezeggenschap Handboek Medezeggenschap FNV Bouw Afdeling ABB Redactie: Greet Aker Niko Manshanden Met medewerking van : Yde van der Burgh, Rob van Gemert, Eric-Jan Leeuw, Bernet van Leeuwen, Leon Leisink, Marike Schooneveld

Nadere informatie

Wettelijke kaders Facilitering in de praktijk Loont OR-werk? 13-3-2013. Workshop "Facilitering en beloning van ondernemingsraden Loont OR-werk?

Wettelijke kaders Facilitering in de praktijk Loont OR-werk? 13-3-2013. Workshop Facilitering en beloning van ondernemingsraden Loont OR-werk? Workshop "Facilitering en beloning van ondernemingsraden Loont OR-werk? LOMOZ Themadag 13 maart, t Veerhuis te Nieuwegein Facilitering in de praktijk Loont OR-werk? 1 De ondernemer is verplicht de ondernemingsraad

Nadere informatie

Vrijwilligerscentrum/ vrijwilligersbeleid/ MHO & CMO augustus 2011 1

Vrijwilligerscentrum/ vrijwilligersbeleid/ MHO & CMO augustus 2011 1 Reglement Vrijwilligersraad Welzijn Rijswijk Het belang van inspraak Betrokkenheid van medewerkers is belangrijk voor het goed functioneren van de organisatie. Dat geldt ook voor vrijwillige medewerkers.

Nadere informatie

Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt

Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt Werk boven uitkering UWV stimuleert mensen om aan het werk te gaan en ondersteunt ze daarbij. Is werken niet mogelijk, dan verstrekt UWV

Nadere informatie

Reactie op internetconsultatie

Reactie op internetconsultatie Reactie op internetconsultatie Concept wetsvoorstel tot wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van ondernemingsraden inzake beloningen van bestuurders

Nadere informatie

Onderwerpen. Achterban

Onderwerpen. Achterban Onderwerpen Achterban ACHTERBAN (1) Wij willen graag onze achterban inlichten over het besluit dat de bestuurder heeft genomen. En aangeven wat zijn mening daarover is. We zijn het namelijk niet met haar

Nadere informatie

KADEROPLEIDING BASIS. Iets voor jou?

KADEROPLEIDING BASIS. Iets voor jou? KADEROPLEIDING BASIS Iets voor jou? KADEROPLEIDING BASIS KaderOpleiding Basis is de opleiding voor beginnende vrijwilligers van FNV. Voor mensen die samen met hun collega s actief aan belangenbehartiging

Nadere informatie

Stem op een kandidaat van de OV-HbR!!

Stem op een kandidaat van de OV-HbR!! Naam: Belia van den Beukel Werkzaam als: Medewerker Financiële Transacties Bij de afdeling: CFC/ Financial Accounting Verkiesbaar in Kiesgroep: 1 Ik stel mij kandidaat, omdat ik de Ondernemingsraad belangrijk

Nadere informatie

Jaarplan MR OBS Gieten Inhoud

Jaarplan MR OBS Gieten Inhoud Jaarplan MR OBS Gieten 2014-2015 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Visie... 2 3. Missie... 2 4. Verkiezingen... 4 5. Overleg... 4 6. Taakverdeling... 5 7. Communicatie... 5 8. Activiteitenplanning 2014-2015...

Nadere informatie

3. Wet op de Ondernemingsraden: rechten van OR en PVT... 2. 3.1 Instemmingsrecht (WOR, art. 27)... 3. 3.1.1 Procedure bij instemmingsrecht...

3. Wet op de Ondernemingsraden: rechten van OR en PVT... 2. 3.1 Instemmingsrecht (WOR, art. 27)... 3. 3.1.1 Procedure bij instemmingsrecht... Handboek Ondernemingsraad en Personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 3. Wet op de Ondernemingsraden: rechten van OR en PVT... 2 3.1 Instemmingsrecht (WOR, art. 27)... 3 3.1.1 Procedure bij instemmingsrecht...

Nadere informatie

Webinar Medezeggenschap 13 april 2015. Van Doorne Marjolijn Lips & Steven Sterk

Webinar Medezeggenschap 13 april 2015. Van Doorne Marjolijn Lips & Steven Sterk Webinar Medezeggenschap 13 april 2015 Van Doorne Marjolijn Lips & Steven Sterk Wanneer instellen OR? Artikel 2 WOR: Ondernemer Die een onderneming in stand houdt Met in de regel ten minste 50 werkzame

Nadere informatie

Medezeggenschap in kleine ondernemingen

Medezeggenschap in kleine ondernemingen Medezeggenschap in kleine ondernemingen Eindrapport Een onderzoek in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Ellen Verveen Mirjam Engelen B2553 Leiden, 29 maart 2002 Voorwoord

Nadere informatie

De WOR kent ook de bespreking algemene gang van zaken. Deze moet twee keer per jaar worden gehouden. Hierbij kijkt u terug op de resultaten van de

De WOR kent ook de bespreking algemene gang van zaken. Deze moet twee keer per jaar worden gehouden. Hierbij kijkt u terug op de resultaten van de BIJLAGE 1: DE ONDERNEMINGSRAAD De ondernemingsraad heeft een belangrijke rol bij het vormgeven van het arbeidsomstandighedenbeleid. Hun rechten (en plichten) staan beschreven in de wet op de ondernemingsraden

Nadere informatie

R A N D V O O R W A A R D E N. Samenstelling: Drs. ing. Simon Troost Versie 1.1

R A N D V O O R W A A R D E N. Samenstelling: Drs. ing. Simon Troost Versie 1.1 1. DE ONDERNEMIN GSRAAD De OR heeft een belangrijke rol bij het vormgeven van het arbeidsomstandighedenbeleid. De wet op de ondernemingsraden en de Arbowet vormen daarbij het wettelijk kader en de OR kiest

Nadere informatie

Van start in de PVT. Cursusprogramma

Van start in de PVT. Cursusprogramma Van start in de PVT Cursusprogramma Tweedaagse cursus Consultaat info@consultaat.nl T 073 6900334 Inleiding Dit tweedaagse programma is speciaal ontwikkeld voor een nieuw gekozen PVT. In de cursus komen

Nadere informatie

1. Rechten en bevoegdheden van de OR A. Informatierecht

1. Rechten en bevoegdheden van de OR A. Informatierecht In deze brochure vindt u een toelichting op de rechten en plichten van een OR. Deze is gebaseerd op de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Artikelgewijs is een korte beschrijving opgenomen. Als u vragen

Nadere informatie

Medezeggenschap. Vooraf

Medezeggenschap. Vooraf Vooraf Medezeggenschap is een belangrijk middel om actief betrokken te zijn bij de organisatie en invloed uit te oefenen op het beleid. Voor u als arts in dienstverband betekent dit dat u uw visie kenbaar

Nadere informatie

Ondernemingsraad AB Zuid-Holland

Ondernemingsraad AB Zuid-Holland Ondernemingsraad AB Zuid-Holland Jaarverslag 2015 Voorwoord Beste collega s voor u ligt het Jaarverslag 2015 van de ondernemingsraad van AB Zuid- Holland. Dit jaar hebben we ervoor gekozen om het jaarverslag

Nadere informatie

FIT VOOR DE ARBEIDSMARKT

FIT VOOR DE ARBEIDSMARKT FIT VOOR DE ARBEIDSMARKT WERKLOOS? DOE MEE AAN FIT VOOR DE ARBEIDSMARKT Werkloos? Doe dan mee aan Fit voor de Arbeidsmarkt en vergroot je de kans op een nieuwe baan. Schrijf je meteen in! Alleen of samen

Nadere informatie

Medezeggenschap & Fusiegedragsregels pagina 1/x Afdeling Communicatie

Medezeggenschap & Fusiegedragsregels pagina 1/x Afdeling Communicatie Medezeggenschap & Fusiegedragsregels 00-00-2009 pagina 1/x Afdeling Communicatie Even voorstellen... mr. Christiaan de Koning Senior Beleidsmedewerker SER Directie Bestuurszaken - Commissie Bevordering

Nadere informatie

Kopie. Gemeente D 2 8 NOV 2008. Doc./bijlage Productnr.

Kopie. Gemeente D 2 8 NOV 2008. Doc./bijlage Productnr. College voor Arbeidszaken/VNG ABVAKABO FNV CNV Publieke zaak CMHF Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Afd. QU Gemeente D Doc./bijlage Productnr. CP.Vof Kopie 2 8 NOV 2008 LOGA 1. Landelijk

Nadere informatie

Organisatiewijziging. Wat betekent dit voor uw personeel? 22 november 2018 / Dymphy Schuurman & Sylvia Witkamp

Organisatiewijziging. Wat betekent dit voor uw personeel? 22 november 2018 / Dymphy Schuurman & Sylvia Witkamp Organisatiewijziging Wat betekent dit voor uw personeel? 22 november 2018 / Dymphy Schuurman & Sylvia Witkamp Programma Organisatiewijziging: - rol van de ondernemingsraad - rol van de vakorganisaties

Nadere informatie

Functies van medezeggenschap

Functies van medezeggenschap Functies van medezeggenschap Medezeggenschap of participatie wordt vandaag de dag steeds meer gezien als functioneel voor de organisatie: de organisatie heeft er wat aan. We worden vaak gevraagd om mee

Nadere informatie

1. Werkgevers en vakbonden willen jou meer betrekken bij het cao-overleg. Dat vind ik..

1. Werkgevers en vakbonden willen jou meer betrekken bij het cao-overleg. Dat vind ik.. CNV Unie ledenenquête kunststof- en rubberindustrie oktober 2015 1. Werkgevers en vakbonden willen jou meer betrekken bij het cao-overleg. Dat vind ik.. Onzin, daar hebben we vakbonden voor Ben benieuwd

Nadere informatie

Verhouding OR en achterban

Verhouding OR en achterban Verhouding OR en achterban De werknemers kiezen natuurlijk de OR. Het belang van een goed contact gaat echter veel verder. Je moet weten wat er leeft onder de collega s. Hun zienswijze kennen als de directie

Nadere informatie

MEDEWERKERS VRAGENLIJST BRANCHE-RIE TECHNISCHE GROOTHANDEL

MEDEWERKERS VRAGENLIJST BRANCHE-RIE TECHNISCHE GROOTHANDEL 1 Betrekken medewerkers bij de uitvoering van de RI&E. Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.

Nadere informatie

Denk mee over flexibel roosteren

Denk mee over flexibel roosteren Denk mee over flexibel roosteren Op het programma De context van flexibel roosteren Rol OR rechten en mogelijkheden, moeilijke kwesties Stappen in de besluitvorming Nicole Pikkemaat, trainer / adviseur

Nadere informatie

Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad

Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad De Gouden tips serie is in 2014-2016 verschenen op www.schateiland.com, op OR TV (Youtube) en in OR Rendement. Walter Landwier Help,

Nadere informatie

EEN REORGANISATIE? WAT NU!?

EEN REORGANISATIE? WAT NU!? EEN REORGANISATIE? WAT NU!? December 2015 EEN REORGANISATIE?! WAT NU? Er hangt iets in de lucht. Er heerst onrust in het bedrijf. Managers vergaderen veel en er lopen mensen rond die je nooit eerder gezien

Nadere informatie

VOORBEELDPROGRAMMA 2-DAAGSE MAATWERKCURSUS. voor een startende OR

VOORBEELDPROGRAMMA 2-DAAGSE MAATWERKCURSUS. voor een startende OR VOORBEELDPROGRAMMA 2-DAAGSE MAATWERKCURSUS voor een startende OR Dit cursusprogramma is bedoeld als voorbeeld voor een tweedaagse scholing voor een startende ondernemingsraad (OR). Uitgangspunt voor dit

Nadere informatie

Richtbedragen OR-scholing 2015

Richtbedragen OR-scholing 2015 COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP Richtbedragen OR-scholing 2015 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag T 070 3499 499 E communicatie@ser.nl www.ser.nl Oktober

Nadere informatie

OR INSIGHT. Performa s onderzoek. drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel

OR INSIGHT. Performa s onderzoek. drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel OR INSIGHT Performa s onderzoek HET GROOTSTE ONDERZOEK NAAR DE STAND VAN DE MEDEZEGGENSCHAP IN NEDERLAND Colofon Uitgever en redactie: Analyse en tekst: Met

Nadere informatie

Duurzame inzetbaarheid OR pak je rol!

Duurzame inzetbaarheid OR pak je rol! Duurzame inzetbaarheid OR pak je rol! mr. E.A. (Ernst) van Win 6 maart 2018 Levensdomeinen Lijfelijkheid: lichaam en geest Sociale context: sociale relaties Arbeid en prestatie Materiële zekerheid Waarden,

Nadere informatie

1 De meerwaarde van competentieontwikkeling

1 De meerwaarde van competentieontwikkeling 1 De meerwaarde van competentieontwikkeling Met competenties duiden we het geheel aan van kennis, vaardigheden en attituden die nodig zijn om een bepaalde functie te kunnen uitvoeren. Een competentie is

Nadere informatie

Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen

Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen Werkoverleg in de groothandel in Levensmiddelen, Zoetwaren, Tabaksproducten en Bakkerijgrondstoffen Maart 2002 INLEIDING Deze brochure is ontwikkeld door vertegenwoordigers van medewerkers en werkgevers

Nadere informatie

OR INSIGHT. Performa s onderzoek. drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel

OR INSIGHT. Performa s onderzoek. drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel drs Simone van Houten-Pilkes MMO dr John Snel OR INSIGHT Performa s onderzoek HET GROOTSTE ONDERZOEK NAAR DE STAND VAN DE MEDEZEGGENSCHAP IN NEDERLAND OR INSIGHT Performa s onderzoek HET GROOTSTE ONDERZOEK

Nadere informatie

Aan de slag met OR-platforms

Aan de slag met OR-platforms Aan de slag met OR-platforms FNV Bouw bestaat uit FNV Afbouw & Onderhoud, FNV Bouw & Infra, FNV Meubel & Hout en FNV Woondiensten en neemt deel aan FNV Waterbouw 8 1. Waarom een OR-platform? Inhoud FNV

Nadere informatie

Van harte welkom themadag

Van harte welkom themadag Provinciaal Ondernemingsraad Contact Midden en Oost Nederland Van harte welkom themadag 13 oktober 2011 Programma 10.00 uur Welkom door de voorzitter 10.15 uur De Wet Werken naar Vermogen Heleen Heinsbroek,

Nadere informatie

De Bedrijfscommissie

De Bedrijfscommissie De Bedrijfscommissie Kennismaking Henriëtte Walma van der Molen - Beleidsadviseur Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen - Voorzitter en lid Bedrijfscommissie Markt II en Marco Borsboom - Beleidsadviseur

Nadere informatie

Richtbedragen scholing en vorming 2016

Richtbedragen scholing en vorming 2016 COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP Richtbedragen scholing en vorming 2016 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag T 070 3499 499 E communicatie@ser.nl www.ser.nl

Nadere informatie

IK in de Ondernemingsraad?

IK in de Ondernemingsraad? IK in de Ondernemingsraad? Vragen van (en antwoorden) voor kandidaat of beginnende OR-leden. Er zit overlap in vragen en antwoorden, maar deze vragen en antwoorden bieden wel enige introductie en kunnen

Nadere informatie