Schrijfleerlijn van De Buitenburcht die op grond van praktijkervaringen verder ingevuld gaat worden

Transcriptie

1 Schrijfleerlijn van De Buitenburcht die op grond van praktijkervaringen verder ingevuld gaat worden Genregroep Verhalende Doel: meeslepen, amuseren Genres Vertelling (over een eigen ervaring) Kernaspect: ERVARING oriëntatie>opeenvolgende gebeurtenissen Ik-vorm, chronologie, verleden tijd, tijdwoorden, details Verhaal Kernaspect: COMPLICATIE oriëntatie>probleem>oplossing Chronologie, verleden tijd, tijdwoorden, tijd en plaats, details, persoonsbeschrijvingen Groep 1-2 Groep 3 Groep 4-5 Groep 5-6 Groep 7-8 vertellingen over eigen ervaringen, gericht op details en chronologie Taaltekeningen of plaatjes in volgorde op basis van bekend verhaal (uit prentenboek), gericht op chronologische verhaallijn op basis van zelf bedachte verhalen, Vertellende teksten over eigen ervaringen, in de ik-vorm en verleden tijd, gericht op details en Zelfbedachte, echt gebeurde of navertelde verhalen met oriëntatieprobleem-oplossing structuur, details en dialogen dialogen plus: meer structuur (begin en eventuele afsluiting), inzoomen op momenten meer verhaalstructuur met complicaties en slotalinea Feitelijke Doel: informeren Verslag / beschrijving Kernaspect: CHRONOLOGIE OF CLASSIFICATIE Identificatie van het onderwerp> geordende beschrijving Tegenwoordige tijd, eigenschappen of onderdelen opnoemen, classificaties, vakwoorden, indeling in paragrafen concrete voorwerpen/plekken/ uit eigen omgeving, weetjes over een onderwerp tekenen met onderschrift Korte teksten over een kennisonderwerp, zoals een dier, een plaats of een natuurverschijnsel, in tegenwoordige tijd en objectief (niet of nauwelijks in de ikvorm) overzichtelijk verslag van een eigen onderzoek/proefje over zaakvakonderwerp, presentatie/spreekbeurt overzichtelijke PowerPoint presentatie over een onderzoeksonderwerp Procedure Kernaspect: INSTRUCTIE Taaltekening met 3 vakjes op een rij, Instructie voor dagelijkse en/of Andere vormen van instructies, zoals: instructies voor het uitvoeren van

2 Doel>benodigdheden>stappen> resultaten Stapsgewijs, volgordewoorden of nummers, gebiedende wijs gericht op hoe je iets moet doen ; gericht op juiste volgorde bekende, zoals trucjes, oefeningen bij gym, spelletjes, schoolroutines Gericht op juiste volgorde, volgordewoorden en gebiedende wijs. gebruiksaanwijzingen, protocollen, routebeschrijvingen, spelregels, klasseregels, recepten, uitnodigingen of advertenties met aanwijzingen proefjes, in de schooltuin. Historie (geschiedenistekst) Kernaspect: TIJDSPERSPECTIEF Oriëntatie in tijd>opeenvolgende gebeurtenissen of tijdperken>evaluatie Chronologie in gebeurtenissen, aangeven van historisch belang, ontwikkeling aangeven Nog niet ingevuld Taaltekeningen/teksten over herinneringen en veranderingen in de tijd Tekst over een eigen herinnering aan vroeger of herinneringen van een bekend ouder persoon met duidelijke tijdsaanduidingen Teksten over iets dat bij geschiedenis geleerd is, met kloppende tijdsaanduidingen en vakwoorden historische biografie, fictieve ervaring van persoon in andere tijd Evaluerende Doel: mening geven Verklaring Kernaspect: CAUSALITEIT Identificatie van het verschijnsel>opeenvolgende verklaringen Oorzaak-gevolg-voegwoorden (omdat, doordat, daardoor), nauwkeurige beschrijving, redenering in chronologische of cyclische stappen Beschouwing Kernaspect: PERSPECTIEVEN Kwestie>analyse van gezichtspunten>oordeel Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Verklaring geven van een nabij dagelijks verschijnsel dmv de vraag: hoe komt/kwam het dat? Lineaire en cyclische processen en verschijnselen die voorkomen in de zaakvakken (waterkringloop, spijsvertering, voedselketen, opkomst van de steden) verklaren Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Kwesties uit eigen omgeving bespreken en verschillende standpunten weergeven met meer argumentatie en structuur van de beschouwing

3 Genregroep Verhalende Doel: meeslepen, amuseren Onderscheid tussen verschillende gezichtspunten, afwegen van voor en tegen Betoog Kernaspect: ARGUMENTEN Stelling>argumenten>bevestiging van de stelling Heldere probleembeschrijving, onderscheid feiten-meningen, meningen onderbouwen Genres Vertelling (over een eigen ervaring) Kernaspect: ERVARING oriëntatie>opeenvolgende gebeurtenissen Ik-vorm, chronologie, verleden tijd, tijdwoorden, details Verhaal Kernaspect: COMPLICATIE oriëntatie>probleem>oplossing Chronologie, verleden tijd, tijdwoorden, tijd en plaats, details, persoonsbeschrijvingen Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Na goede mondelinge voorbereiding: eenvoudige tekst over nabije kwestie met argumenten voor eigen standpunt, klachtenbrief Groep 1-2 Groep 3 Groep 4-5 Groep 5-6 Groep 7-8 vertellingen over eigen ervaringen, gericht op details en chronologie Taaltekeningen of plaatjes in volgorde op basis van bekend verhaal (uit prentenboek), gericht op chronologische verhaallijn op basis van zelf bedachte verhalen, Vertellende teksten over eigen ervaringen, in de ik-vorm en verleden tijd, gericht op details en Zelfbedachte, echt gebeurde of navertelde verhalen met oriëntatieprobleem-oplossing structuur, details en dialogen dialogen uitbouwen van de argumentatie, meer de structuur van het betoog plus: meer structuur (begin en eventuele afsluiting), inzoomen op momenten meer verhaalstructuur met complicaties en slotalinea Feitelijke Doel: informeren Verslag / beschrijving Kernaspect: CHRONOLOGIE OF CLASSIFICATIE Identificatie van het onderwerp> geordende beschrijving concrete voorwerpen/plekken/ uit eigen omgeving, weetjes over een onderwerp tekenen met onderschrift Korte teksten over een kennisonderwerp, zoals een dier, een plaats of een natuurverschijnsel, in tegenwoordige tijd en objectief (niet of overzichtelijk verslag van een eigen onderzoek/proefje over zaakvakonderwerp, presentatie/spreekbeurt overzichtelijke PowerPoint presentatie over een onderzoeksonderwerp

4 Tegenwoordige tijd, eigenschappen of onderdelen opnoemen, classificaties, vakwoorden, indeling in paragrafen nauwelijks in de ikvorm) Procedure Kernaspect: INSTRUCTIE Doel>benodigdheden>stappen> resultaten Stapsgewijs, volgordewoorden of nummers, gebiedende wijs Taaltekening met 3 vakjes op een rij, gericht op hoe je iets moet doen ; gericht op juiste volgorde Instructie voor dagelijkse en/of bekende, zoals trucjes, oefeningen bij gym, spelletjes, schoolroutines Gericht op juiste volgorde, volgordewoorden en gebiedende wijs. Andere vormen van instructies, zoals: gebruiksaanwijzingen, protocollen, routebeschrijvingen, spelregels, klasseregels, recepten, uitnodigingen of advertenties met aanwijzingen instructies voor het uitvoeren van proefjes, in de schooltuin. Historie (geschiedenistekst) Kernaspect: TIJDSPERSPECTIEF Oriëntatie in tijd>opeenvolgende gebeurtenissen of tijdperken>evaluatie Chronologie in gebeurtenissen, aangeven van historisch belang, ontwikkeling aangeven Nog niet ingevuld Taaltekeningen/teksten over herinneringen en veranderingen in de tijd Tekst over een eigen herinnering aan vroeger of herinneringen van een bekend ouder persoon met duidelijke tijdsaanduidingen Teksten over iets dat bij geschiedenis geleerd is, met kloppende tijdsaanduidingen en vakwoorden historische biografie, fictieve ervaring van persoon in andere tijd Verklaring Kernaspect: CAUSALITEIT Identificatie van het verschijnsel>opeenvolgende verklaringen Oorzaak-gevolg-voegwoorden (omdat, doordat, daardoor), nauwkeurige beschrijving, redenering in chronologische of cyclische stappen Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Verklaring geven van een nabij dagelijks verschijnsel door middel van de vraag: hoe komt/kwam het dat? Lineaire en cyclische processen en verschijnselen die voorkomen in de zaakvakken (waterkringloop, spijsvertering, voedselketen, opkomst van de steden) verklaren

5 Evaluerende Doel: mening geven Beschouwing Kernaspect: PERSPECTIEVEN Kwestie>analyse van gezichtspunten>oordeel Onderscheid tussen verschillende gezichtspunten, afwegen van voor en tegen Betoog Kernaspect: ARGUMENTEN Stelling>argumenten>bevestiging van de stelling Heldere probleembeschrijving, onderscheid feiten-meningen, meningen onderbouwen Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Kwesties uit eigen omgeving bespreken en verschillende standpunten weergeven Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Nog niet ingevuld Na goede mondelinge voorbereiding: eenvoudige tekst over nabije kwestie met argumenten voor eigen standpunt, klachtenbrief met meer argumentatie en structuur van de beschouwing uitbouwen van de argumentatie, meer de structuur van het betoog