7,4. Werkstuk door een scholier 2610 woorden 15 maart keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2610 woorden 15 maart ,4 79 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoud: Voorwoord 2 H 1. Wat is Kanker 3 H 2. Soorten Kanker 5 H 2.1 Leukemie 6 H 2.2 Hersentumor 8 H 2.3 Lymfeklierkanker 10 H 2.4 Longkanker 11 H 2.5 Borstkanker 12 H 2.6 Dikkedarmkanker 13 H 3. Kanker verziekt je taal 14 H 4. KWF Kankerbestrijding 15 H 5. Alpe d HuZes 16 Slotwoord/bronnen 17 Voorwoord Is verwijderd vanwege privé inhoud. H 1. Wat is kanker? Kanker komt heel vaak voor. Het is de meest voorkomende ziekte op de wereld. Kanker is een verzameling van honderden ziektes. Het woord kanker komt van het Latijnse woord: Cancer. Cancer betekent kreeft. In Duitsland heet het dan ook nog wel krebs. Kanker is een ziekte van en in lichaamscellen. Ons lichaam heeft (bijna) alleen maar goeie cellen, die cellen splitsen zich dan weer in twee, zo groeien cellen maar door en door, maar het kan ook mis gaan. Dan krijg je een slechte cel, meestal worden die door de andere cellen gelijk weer vernietigd, maar het kan ook zo gaan, dat die slechte cellen ook weer splitsen. Als het zo door en door gaat heb je kans op kanker. Met roken heb je meer kans op Longkanker en met alcohol drinken heb je een verhoogde kans op monden keelkanker. Op de website van het KWF vind je daar meer info over: De grootste vraag is: Hoe wordt het veroorzaakt en hoe voorkom je het? Er zijn 4 mogelijkheden waardoor het ontstaat: Erfelijkheid. Wees gerust, dit komt maar 5% tot 10% in alle vormen van kanker voor. Genetische afwijking Pagina 1 van 7

2 speelt hier een rol. Omgevingsfactoren. Gevaarlijke stoffen, zoals: Chemicaliën. Maar ook door: Zonnestralen op je lichaam zonder zonnebrand, röntgenstraling en sommige medicijnen. Infectieziekten. Een voorbeeld is het Humaan Papilloma Virus (HPV) dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. En door de bacterie helicobacter pylori heb je kans op maagkanker. Voeding en leefstijl zijn de belangrijkste oorzaken van kanker. De mensen die roken hebben 90% kans op longkanker en 20% kans op andere soorten kanker. Roken alleen is natuurlijk niet de enigste oorzaak, ook met overgewicht heb je een vergroot risico op kanker. Ook sommige voedingsstoffen kunnen de ontwikkeling van kanker vergroten! Bijvoorbeeld de stof nitriet in rood vlees. Om kanker met 1/3 te proberen voorkomen, moet je het volgende doen: Met gezond te gaan eten, goed en veel bewegen en een gezond gewicht heb je minder kans op kanker. Per jaar komen er ongeveer patiënten bij! Jaarlijks sterven er 424 kinderen!!! De bekendste kanker is (bij kinderen) leukemie/bloedkanker. Ook door te roken heb je kans op longkanker (komt voor bij volwassenen), rokers hebben deze soort dan ook heel vaak. Ze noemen de longen van rokers ook wel: Zwarte Longen. H 2. Soorten kanker Er zijn heel veel soorten kanker. De twee top Dries gaan we dadelijk lezen. Er zijn wel 33 soorten kanker!! Daarvan zijn er bij kinderen en volwassenen drie het meest voorkomen, dat zijn onder anderen bij kinderen: 1. Leukemie/Bloedkanker 2. Hersentumoren 3. Lymfeklierkanker En bij volwassenen: 1. Longkanker 2. Borstkanker 3. Dikkedarmkanker Dit zijn die andere 33 soorten (top dries inbegrepen): Acute leukemie Alvleesklierkanker Baarmoederhalskanker Baarmoederkanker Blaaskanker Borstkanker bij mannen Borstkanker bij vrouwen Borstvlieskanker/ Mesothelioom Chronische leukemie Dikkedarmkanker Eierstokkanker Erfelijke soorten kanker Hersentumoren Hodgkin-lymfoom Pagina 2 van 7

3 Huidkanker Kanker van de mond of keelholte Longkanker Maagkanker Melanoom Nierkanker Non-Hodgkin-lymfomen Prostaatkanker Schildklierkanker Slokdarmkanker Strottenhoofdkanker Vulvakanker Weke delen sarcomen Zaadbalkanker Multipel myeloom (Ziekte van Kahler) Ziekte van Waldenström Huidlymfoom Lymfoplasmacytaire lymfomen Mesothelioom Dat zijn er iets te veel om over te schrijven. Op de volgende bladzijde kunt u lezen over de meest voorkomende kankerziektes. Op de website vind je over de overige soorten meer info. Wij gaan het hebben over die zes meest voorkomende! H 2.1 Leukemie Leukemie is bij kinderen de meest voorkomende kankersoort. Leukemie is een andere naam voor bloedkanker. Helaas is de oorzaak van acute leukemie nog niet vastgesteld. Er zijn wel een aantal dingen al erover bekend: Mensen die bloot worden gesteld aan chemische stoffen, zoals: benzeen, hebben een grotere kans op acute leukemie. Een heel klein aantal die eerder bestraald zijn en/of een bepaalde chemotherapie, kan na afloop ook acute leukemie krijgen. Sommige van de patiënten met een myelodysplastisch syndroom* hebben ook meer kans op het ontwikkelen van acute myeloïde leukemie. Bepaalde erfelijke dingen zoals: Syndroom van Down en Fanconi anemie, hebben ook meer kans op het ontwikkelen van allebei de soorten leukemie. Ook sommige virussen of infecties kunnen het immuunsysteem aantasten. Dit geval speelt een grote rol bij leukemie. Er worden heel veel onderzoeken gedaan naar leukemie. Je hebt verschillende onderzoeken. Een beenmergonderzoek is er zo één, hierbij heb je biopsie nodig. Bij dit onderzoek wordt beenmerg weggehaald uit de achterkant van je bekken, uit het borstbeen. Hij verdooft eerst de huid waar het beenmerg zit, daarna pakt hij een holle naald om er wat merg uit te zuigen. Pagina 3 van 7

4 Dit veroorzaakt een hele vervelende pijn en meestal een gemeen, trek en/of zuig gevoel. Het beenmerg ziet er uit als bloed. Het wordt op een glaasje gelegd en onder de microscoop bekeken. Dan is het voor de patiënt hopen dat hij geen leukemie heeft. Er worden van de patiënt ook röntgenfoto s gemaakt, bloedonderzoek, Echografie en hartfunctie-onderzoek. Bij bloedonderzoek wordt er bloed geprikt om nog meer informatie te krijgen of de patiënt leukemie heeft! Met echografie wordt ook de hartfunctie onderzocht, net als bij het hartfunctie-onderzoek. De behandeling wordt gedaan door te opereren of een chemokuur te nemen, ook kan het met bestraling. Bij het opereren wordt de kankercel weggeknipt/gehaald, waardoor de patiënt wel pijn heeft maar minder kans heeft dat hij ergere leukemie krijgt. Daarna moet hij nog wel een korte chemokuur volgen om er helemaal vanaf te komen, je hoeft dan niet meer elke keer terug. Met de chemokuur, dat zijn ook een soort cellen, die worden dan je lichaam ingespoten. Die chemokuur is eigenlijk een soort van leger die helpen de andere cellen om die kankercellen weg te krijgen. De patiënt moet wel vaak terug naar het ziekenhuis voor controle**. Verder bij het bestralen ga je in een machine, tijdens het bestralen wordt er eerst een CT Scan gemaakt en dan gaat de bestraling aan. 2.2 Hersentumor Elk jaar in Nederland, komen er hersentumor patiënten bij. Dat is een behoorlijk groot aantal. Er zijn verschillende soorten hersentumoren. De grootste deel hiervan is glioom, wat 900 van de mensen. 700 hiervan heeft meningeoom! Er zijn ook verschillende grades: Graad I tumoren zijn goedaardig. Graad II en III tumoren zijn een beetje kwaadaardig Graad IV tumoren zijn kwaadaardig Goede tumoren kunnen af en toe ook moeilijk weg gehaald kunnen worden, het geeft ook veel krachten. Een tumor kan ontstaan zijn in de hersenvliezen die om de hersenen heen liggen, dit noemen ze meningeoom. De meeste meningeomen zijn graad I. Maar wel een héél klein aantal heeft graad II of hoger. De meest meningeomen, geven patiënten niet veel klachten. Daarom hoeven ze niet gelijk worden weggehaald of behandeld. Als een goedaardige meningeoom op de hersenen drukt, wat ook bij kwaadaardige gebeurt. Als dit het geval is moet het direct behandeld worden! Een tumor kan ook ontstaan bij de steuncel, dan is dit: het glioom. Dit is de meest voorkomende hersentumor. Er zijn verschillende soorten gliomen. De belangrijkste drie zijn: Astrocytomen: komt het meest voor Oligodendrogliomen Ependymomen, deze is het zeldzaamst van allemaal! De verschillen van hoe erg de gliomen zijn, dat zijn graden.* * Zie zin nummer 7! Mensen die een hersentumor hebben gehad blijven hun leven lang naar hun specialist gaan. De mensen die een hersentumor hebben zijn de levens verschillen. Dit heeft vooral te maken: Welke kwaadaardigheid de tumor heeft (welke graad) De leeftijd én conditie De behandelmogelijkheden Een hersentumor ziet er zo uit: Pagina 4 van 7

5 U ziet de hersenen van iemand. Het pijltje geeft een wit/grijs plekje aan, dat is de tumor. Mensen met een tumor worden ook sneller vermoeid. 2.3 Lymfeklierkanker Lymfeklierkanker is kanker in de lymfeklier. Deze soort staat op nummer drie bij de meest voorkomende soorten bij kinderen. Lymfeklieren kan je vinden bij: je oksels, je hals, je liezen en in de wervelkolom binnen in je lichaam. Het kan gaan om een verzameling van cellen in de lymfeklier. Dit heet maligne lymfoom. Maar ook om een uitzaaiing (metastase) van een slechte tumor die al eerder was ontstaan. Dit heet geen lymfeklierkanker omdat de tumor ergens anders was. Het ook gaan om uitzaaiingen van borstkanker, melanoom of een andere soort kanker. Deze soorten kunnen veel verschillen. Ze zijn ook allebei te verdelen. 2.4 Longkanker Longkanker is de meest voorkomende kanker bij volwassenen. Deze soort komt vooral voor bij mensen die veel roken. Want per jaar komen er patiënten bij!! Het komt het meest voor bij mannen tussen de 65 en 80 en bij vrouwen het meest als ze tussen de 55 en 80 jaar zijn. Sommige dingen vergroten de kans voor longkanker. Door te roken krijg je longkanker het meest, 86% van de gevallen van longkanker is dat roken! Als je je blootstelt aan gevaarlijke stoffen zoals; asbest, radon en nikkel. Longkanker kun je verschillende klachten van krijgen. De meest voorkomende klachten (door patiënten) zijn: Verandering in het hoesten, je krijgt (misschien) prikkelhoest. Bloed in je slijm. Kort ademigheid. Steeds weer longontsteking. Continu heesheid Zeurende pijn in: rug, borststreek en schouder. Als je longkanker hebt heb je ook kans op een verslechterde conditie. Je hebt gebrek aan eten, snel vermoeid enzovoort. Soms krijg je ook hoofdpijn, word je een beetje suf en kan je veel pijn hebben in je lichaam. Als je een behandeling neemt zijn het meestal; operatie, bestraling of chemotherapie. Vaak moet je meerdere van deze behandelingen ondergaan. Ze moeten dan wel eerst weten welke soort longkanker en de lichamelijke conditie. 2.5 Borstkanker Borstkanker komt bij mannen en vrouwen voor. Per jaar worden er 90 mannelijke patiënten met borstkanker geconstateerd. Het kan op alle leeftijden voorkomen, maar de meeste mannen zijn 50+. Jarenlang was het aantal mannen gelijk. De oorzaak bij mannen is nog niet helemaal helder. Wel weten we dat als mannen borstkanker hebben het ook erfelijk kan zijn, daarom kan er iemand vragen: Heeft iemand bij jullie in de familie het eens gehad?. Het kan dus zijn dat je het hebt geërfd. Ook hierover is nog weinig bekend. Bij vrouwen is dat anders, ongeveer 5% tot 10% van de oorzaken bij vrouwen is erfelijk. Het wordt meestal vastgesteld als ze rond de 50 jaar zijn. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kankervorm bij Pagina 5 van 7

6 vrouwen in Nederland. 1/8 van de vrouwen krijgt het ooit in haar leven, dat zijn ongeveer patiënten per jaar. Ongeveer 75% van de borstkankerpatiënten is boven 50 jaar. Voor het ontstaan van borstkanker is geen oorzaak te vinden. Meerdere oorzaken spelen waarschijnlijk een rol, en deze zijn niet allemaal al beken, bij vrouwen is het ook erfelijk net als bij mannen. Vroeg herkenning is zeer belangrijk. De meeste plekken waar borstkanker zich kan vormen is in de melkgangen. 2.6 Dikkedarmkanker Per jaar wordt bij mensen met dikkedarmkanker vastgesteld. Bij 1/3 van deze patiënten is het endeldarmkanker. Na prostaatkanker en longkanker is dikkedarmkanker de meest voorkomende soort kanker bij mannen. Bij vrouwen komt, na borstkanker, dikkedarmkanker op de 2e plaats. Dikkedarmkanker wordt het meest vastgesteld bij mensen van 60+. Maar dikkedarmkanker kan ook voorkomen op (veel) jongere leeftijd. Wanneer een dikkedarmtumor groter wordt, kan deze door je darmwanden doorgroeien. Bij de darmen is een systeem van lymfeklieren. Als een tumor verder in de darmwand groeit, wordt het risico groter dat er tumorcellen losraken, dan worden ze verspreid in je lichaam. Via de lymfe kunnen deze in de lymfeklieren terechtkomen. Daar kunnen de losgelaten cellen uitgroeien tot tumoren. Dit noem je uitzaaiingen of metastasen. Cellen van een dikkedarmtumor kunnen ook via je bloed worden gespreid. Zo kunnen ergens in het lichaam uitzaaiingen ontstaan, bijvoorbeeld in: de lever, de longen, de botten. Ook kunnen losgeraakte cellen van een dikkedarmtumor in je buik komen. Er ontstaat dan vocht in de buik, waardoor deze gaat opzwellen en pijnlijk word. H 3.0 K.V.J.T. K.V.J.T betekent: Kanker verziekt je taal, het is onderdeel van RiLaX. Het is een stichting die geld ophaalt voor goede doelen, zoals: Stichting Doe Een Wens, Kika, Stichting lucai. Deze stichting zet zich in voor kanker, maar in een andere vorm. Deze stichting wil dat het woord kanker verdwijnt als vloekwoord. RiLaX is de afkorting voor: Richelle Laurijssen zegt: Stop!. Richelle Laurijssen is begonnen met deze actie. 25 november 2010 om uur is ze gestorven. Haar ouders zetten deze actie voort. Ze maken veel reclame. Hier 2 banners die ze neerzetten ( Ze horen te bewegen maar op papier kan dat niet ): Plaatjes zijn niet toegestaan en zijn dus verwijderd. Ook kan je gratis flyers downloaden en T-Shirts en flyers kopen. Persoonlijk bericht van mij: Ik vind het een super goede actie, zelf ga ik me flink inzetten met reclame te maken op mijn site. Ik hoop dat het K woord als scheldwoord verdwijnt! H 4.0 KWF Sinds 1949 bestaat het KWF al. KWF staat voor: Koningin Wilhemina Fonds. Deze stichting organiseert veel festivallen, zoals in Wateringen (Westland), Was er een concert met kraampjes en allemaal speeltoestellen. Je kon ook doneren. Op een paar plekken in heel Nederland waren ze. In het begin van de avond lieten ze zien hoeveel heel Nederland toen totaal had opgehaald. Koningin Wilhelmina ontving bij Haar Gouden Regeringsjubileum in 1948 een Nationaal Geschenk. Zij sloot een bedrag van 2 miljoen gulden (nu 1 miljoen euro) te schenken aan het KWF. In 1949 werd er ongeveer gulden in de collectebus gegooit! In 2000 was dit zelfs nog meer dan 8,7 miljoen euro en 58 miljoen in giften, acties, donaties en erfstellingen om kanker te bestrijden. Sinds het KWF bestaat zijn er totaal vrijwilligers Pagina 6 van 7

7 en donateurs. De vrijwilligers zijn verspreid in plaatselijke comités. Koningin Wilhemmina vond het een goede actie als respect voor haar kleindochter, Koningin Beatrix (Die nu koningin is). In 1996 ontving KWF Kankerbestrijding een echte keurmerk cheque. H 5.0 Alpe d HuZes De missie van Alpe d HuZes is om mensen te helpen die kanker hebben en dat kanker niet meer als dodelijke ziekte wordt gezien, maar als normaal. Alpe d HuZes heeft ook een strikt antie-strijkstokbeleid. Daardoor weten ze echt helemaal 100% dat het geld in goede handen komt! Onderzoek naar kanker, de resultaten daarvan is het hoogste doel van de stichting Alpe d'huzes. Al het geld gaat daarom naar het eigen onderzoeksfonds van Alpe d'huzes. Alpe d HuZes heeft ook het zogenaamde Kanjer-register. Daar kan je alleen maar inkomen als je 6 keer op 1 dag de berg Alpe d Huez weet te beklimmen!! En dat je aantoont dat je je inzet voor het KWF. Dat is heel knap als het lukt. Slotwoord Ik heb met plezier aan het werkstuk gewerkt. Ik wens alle kankerpatiënten veel beterschap en hopen dat ze goed verder blijven leven. Doneren voor het KWF kan op Giro: 26000! Pagina 7 van 7