Patientgerichtheid is met name van belang bij einde levens keuzes

Transcriptie

1 Patientgerichtheid is met name van belang bij einde levens keuzes Kwaliteit van leven en zorgkosten in de laatste levensweek 2008 U.S. $ + Kwaliteit 2,917 van leven -36% Voorkeur van de patiënt 1,876 Geen einde leven gesprekken Wel einde leven gesprekken 1 Sources: Health Care Costs in the Last Week of Life, 2009; Booz & Company analysis

2 Geriatrische zorg kan het leven zelf verlengen 3 Voorkeur van de patiënt Zorg bij de Hospice verhoogd de levensduur 1) Gemiddeld aantal overlevingsdagen na de diagnose Dit geldt ook voor vroegtijdige paliatieve zorg ) Gemiddeld aantal overlevingsdagen na de diagnose % Colon Cancer Congestive Lung Cancer Pancreatic Regular Care Early Palliative Care Heart Failure Cancer 2 1) n = ) n = 151 Sources: Comparing Hospice and Nonhospice patient survival among patients who die within a three-year window; Journal of pain and symptom management; March 2007; Early palliative care for patien with metastatic non small-cell lung Cancer; The new England journal of medicine; 2010; Booz & Company analysis

3 3

4 Maar ziekenhuizen die in kwaliteit investeren zien hun inkopen teruglopen oude productie ziekenhuizen Kwaliteits ziekenhuizen 4

5 De cyclus van het beïnvloeden van prijzen: Prijsdalingen leiden tot meer volume Kosten zijn te hoog Prijs per behandeling daalt Zorgverleners Zien meer patiënten per dag Meer behandelingen, onderzoeken, Totale kosten stijgen 5

6 Om de business case bij de verzekeraar te contracteren zijn institutionele voorwaarden nodig om deze te realiseren Theoretische business case vs business case in praktijk Illustratieve geld stroom, therapietrouw business case (farmacie) INDICATIEF VOORBEELD In theorie Investeer in medicatie review en therapietrouw en pluk de vruchten van lagere ziekenhuis opnames In praktijk Ziekenhuizen vullen vaak (onbewust) vrijgevallen capaciteit op met grijze indicatie stellingen Farmacie budget Investeringen Nieuw budget farmacie Ziekenhuis bugget Theoretische vrije capaciteit Resultaat is vaak paradoxaal: Investeren in de kostenbesparende innovatie (bijvoorbeeld fysiotherapie) levert voor de zorgverzekeraar dubbele kosten op Gevulde capaciteit Budget na kwaliteitsinter ventie

7 Institutionele hindernissen - Ongelijkheid in informatie - Problemen met reputatie (HMO) - Voorlopers op het gebied van kwaliteit en terugdringen van verspilling zijn mogelijk de verliezers op het gebied van inkomen 7

8 Institutionele oplossingen - Alliantie met toegewijde artsen (Gawande over verspilling): kwaliteits initiatieven - Ondersteunen van kwaliteitsstrategieën van artsen - Geef patienten meer optie, beloon ziekenhuizen met betere contracten (meer patiënten of meer marge) en zet druk op ziekenhuizen die specifiek op volume inzetten 8

9 Eenzaamheid komt veel voor bij ouderen Ongeveer 35% van ouderen voelt zicht eenzaam 65+, In duizenden Eenzaamheidsproblematiek neemt toe met ouderd Schematisch beeld Niet Eenzaam Uiterst Totaal Eenzaam Eenzaam Eenzaamheid ontstaat vaak door overleden van partner of andere naasten ouderen krijgen geen bezoek tijdens kerstdagen 7% van de bewoners van zorginstellingen krijgt nooit bezoek 9

10 Bestrijden van eenzaamheid kan leiden tot vermindering van de zorgvraag en bijbehorende zorgkosten Sociale activiteiten zorgen voor afname zorggebruik 0,55 Meting 12 maanden na onderzoek , Sociale activiteiten leiden tot minder kosten Zorgkosten in per patiënt % Voorbeeld Aantal keer gevallen Aantal medicijnen Controle groep Interventie groep Aantal doktersbezoeke n Controle Groep Interventie Groep Interventie bestaat uit deelname in professioneel begeleide sociale culturele activiteiten (e.g. zingen en schilderen) Coöperatie VGZ Interventie bestaat uit het delen van ervaringen en gevoelens van eenzaamheid in groepsverband (geleid door professionals) 10 Bron: Pitkala et al. (2005); Cohen (2006); Booz & Company analyse

11 1 2 Eenzaamheid kan door interventies actief worden bestreden Omschrijving Sociale netwerken ouderen Organiseren van dagactiviteiten om netwerken te stimuleren Actief in de buurt om informeel zorgnetwerk op te bouwen Internetcursus ouderen verzorgen Kennis maken met mogelijkheden van internet Het medium gebruiken om ouderen contacten te laten onderhouden Illustratie Fysieke en mentale teruggang beperkt 2,6 Interventi Bron: Pitkala et al. e (2011) 1,6 Control e Informele netwerk in stand gehouden 8,1% 5,8% Star En Bron: Fokkema en t Knipscheer (2007) d Voorbeeld Mean improvement in ADAS-Cog Schaal Internetgebruik beperkt eenzaamheidsgevoel op eenzaamheids schaal (de Jong Gierveld en Kamphuis) 3 4 Acceptatie trainingen aanbieden Ouderen eenzaamheid een plek laten geven Berusting in de standaardverlaging van sociale activiteit wegens ouderdom Proactief inspelen op schakelmomenten (e.g. overlijden partner) Sterfgevallen hebben een grote invloed op algehele gezondheid en fysieke afhankelijkheid Weduwe(naars) hebben hulp nodig bij het opbouwen van een nieuwe identiteit Coöperatie VGZ ouderen worden gestimuleerd kritisch na te denken over hun huidige activiteitenpatroon, sociale relaties en gedrag en de gewenste veranderingen daarin zelf te bewerkstelligen. Bron: Fokkema en van Tilburg (2005) Voorbereiding op drastische veranderingen 20,0% 8,0% Weduw Gescheide Bron: Victor e et al. (2005) n 9,0% Singl e Eenzaamheid onder weduwe(naar)s is significant groter 11

12 Bron: Valpreventieproject Arnhem ( ); Booz & Company analyse Voorbeeld: Valpreventie in Nederland Voorbeelden Valpreventieproject Arnhem Aantal Dijbeen/Heup letsels Per jaar worden 140 duizend ouderen medisch behandeld als gevolg van een val Acute problemen door vallen zijn een grote belasting voor de zorg vergelijking acute en electieve heupoperaties Aantal dagen in ziekenhuis -70% als gevolg van operatie Voor Valpreventie project jaar % 15 Tijdens Valpreventie project jaar 2 Aantal Hand/Pols letsels -86% 7 20 Na Valpreventie project jaar 3 2 Acute Heupfractuur Geplande opname Voor Valpreventie project jaar 1 Tijdens Valpreventie project jaar 2 Na Valpreventie project jaar 3 12

13 Bron: Beswick et al. (2008). Inzetten op functiebehoud bij kwetsbaren stelt doktersbezoek, ziekenhuisopnames en tehuis opnames uit Resultaten Meta Studie Interventie Voortijdige geriatrische beoordeling Geriatrische beoordeling van kwetsbaren Zorg vanuit de gemeenschap na Voorlichting en counseling in groepsverband Totaal bovenstaande complexe interventies Acties Jaarlijkse assessments en follow-ups Één aanspreekpunt voor de patiënt als schakel met en verantwoordelijke voor andere disciplines GEM (geriatric evaluation and management) Persoonlijke voorlichting, verzorging en surveillance (1-4x/jaar) ziekenhuisopname Bewustwording van beschikbare en nodige services Valpreventie Voorlichting en fysieke oefeningen Beoordeling en verbetering van risico s zoals visie, medische- en thuissituatie Maandelijkse groepssessie Begeleiden en informeren Collectieve sociale activiteiten Combinatie interventie op basis van de medische en sociale behoefte van de patiënt met de kracht van de gemeenschap als uitgangspunt Vallen Afname in % n.v.t Ziekenhuis opnames Tehuis opnames 39 Afname in % Afname in % n.v.t. 49 n.v.t

14 Een te grote belasting van de mantelzorger leidt tot voortijdige opname van de verzorgde Risico factoren voor opname Ouderen met dementie verzorgd door mantelzorgers Risico factoren voor opname Verzorging door echtgenoot vs niet-echtgenoot Associatie Ouderen verzorgd door nietechtgenoot hebben een grotere kans opgenomen te worden -0,2 *** -0,2 0,0 0,8 Een grotere belasting voor echtgenoot is een risicofactor om zorg op te geven 0,0 0,2 Factor -0,6 Relati e Psychologisch e distress (QHQ-12) Ervaren belastin g (SPPIC) Extraversi e (EQP) *** -0,2 ** Ervaren Extraversie belasting (EPQ) (SPPIC) Mantelzorg door echtgenoot Mantelzorg door niet-echtgenoot 14 Noot: Significantie: *** (P<0.001), ** (P<0.01), * (P<0.05) Bron: Pot et al. (2007)

15 Bron: Plemper et al. (2006); Booz & Company analyse Vrijwilligers kunnen het gevoel van belasting van mantelzorgers sterk beperken Belasting van mantelzorger voor en na de komst van vrijwilliger +23% 23% 46% Niet of nauwelijk s belast 8% 6% Enigszin s belast % van ondervraagden 12% 13% Matig belast 30% 21% Redelijk zwaar belast -17% 21% 4% Zwaar belast tot overbelast Voor komst vrijwilliger Na komst vrijwilliger 6% 10% Geen antwoor d Het lijkt erop dat vrijwilligers een steeds belangrijkere rol gaan spelen in situaties waarin mantelzorgers ontbreken. Door demografische trends, politieke ontwikkelingen en geografische mobiliteit zullen er mogelijk minder mantelzorgers inzetbaar zijn en zal er vaker een beroep gedaan worden op vrijwilligers 15

16 Doel nieuwe voorgestelde werkwijze is preventie van doorstroom naar duurdere vormen van zorg Van risico s op gedragseffecten Risico dat voorgenomen maatregelen zelfredzaamheid en participatie negatief beïnvloeden, met beroep op duurdere vormen van zorg Mogelijk verminderde sociale participatie en toenemende eenzaamheid Mogelijk verminderde preventie van functie verlies wmo Persoonlijke Verzoring en Verpleging ZZP 1 ZZP 2 ZZP 3 ZZP 4 Intramurale zorg Curatieve Zorg Totaal De sector kan een zorginhoudelijke invulling geven aan de ambities Naar inzetten op gedragseffecten 1 Integraal werken in wijkteams om beter in te spelen op cliënt behoeftes en productiviteit te verhogen 2 Inzetten op sociale activering om kwaliteit van leven te verhogen en beroep op dure zorgvormen te vermijden 3 Inzetten op functiebehoud van kwetsbare ouderen om beroep op dure zorgvormen te vermijden 4 Inzetten op activeren en ondersteunen van sociale netwerken om beroep op professionele zorg te verkleinen Bron: PWC Rapport (2012); Septembercirculaire Gemeentefonds, (2010); Booz & Company analyse

17 Marktaandeel VGZ Populatieopbouw VGZ 29,0% 28,0% 27,0% 26,0% 25,0% 24,0% 23,0% Marktaandeel per leeftijd 2012 Gemiddeld Marktaandeel ,0% 21,0% 20,0% Leeftijd 17