Nut en noodzaak van het gebruik van kwaliteit van leven en economisch evaluatieonderzoek bij kindermishandeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nut en noodzaak van het gebruik van kwaliteit van leven en economisch evaluatieonderzoek bij kindermishandeling"

Transcriptie

1 Nut en noodzaak van het gebruik van kwaliteit van leven en economisch evaluatieonderzoek bij kindermishandeling Silvia Evers Health Services Research

2 Inhoud Inleiding, waarom gezondheidseconomie? Economisch evaluatie onderzoek Kwaliteit van leven Economische gevolgen van kindermishandeling Vragen 2

3 INLEIDING, WAAROM GEZONDHEIDSECONOMIE? 3

4 Behandelingen voor iedere aandoening Behandeling Ziekenhuis Psychotherapie (CBT) Huisarts Medicatie Overige handelingen 4

5 ...Leidt tot betere uitkomsten Behandeling Ziekenhuis Psychotherapie (CBT) Huisarts Medicatie Overige handelingen Uitkomsten Minder symptomen Interpersoonlijk functioneren Sociaal Functioneren Kwaliteit van leven 5

6 .. en kostenbesparingen Behandeling Ziekenhuis Psychotherapie (CBT) Huisarts Medicatie Overige handelingen Uitkomsten Minder symptomen Interpersoonlijk functioneren Sociaal Functioneren Kwaliteit van leven Kosten besparing Minder zorggebruik Minder eigen betalingen Betere productiviteit Meer inkomen 6

7 .. en kostenbesparingen Behandeling Ziekenhuis Psychotherapie (CBT) Huisarts Medicatie Overige handelingen Uitkomsten Minder symptomen Interpersoonlijk functioneren Sociaal Functioneren Kwaliteit van leven Kosten besparing Minder zorggebruik Minder eigen betalingen Betere productiviteit Meer inkomen 7

8 .. Gezondheidseconomische vragen Behandeling Ziekenhuis Psychotherapie (CBT) Huisarts Medicatie Overige handelingen Uitkomsten Minder symptomen Interpersoonlijk functioneren Sociaal Functioneren Kwaliteit van leven Kosten besparing Minder zorggebruik Minder eigen betalingen Betere productiviteit Meer inkomen 8

9 Waarom? Schaarste Niet genoeg middelen om alle behoeftes te voldoen 9

10 Waarom gezondheidseconomie? Stijgende gezondheidskosten Bezuinigingen en transities Nieuwe (duurdere) behandelingsmogelijkheden Spanning tussen financiële en klinische mogelijkheden Vraag voor economisch evaluatieonderzoek Wetgeving kosteneffectiviteit wordt norm (NICE en basispakket, gemeente) Kosteninformatie vraag opdrachtgever Toenemende vraag voor economische evaluatie informatie 10

11 ECONOMISCH EVALUATIE ONDERZOEK 11

12 Economisch evaluatieonderzoek 12

13 behandeling informele zorg Afweging tussen kosten en effecten gezondheid ziekenhuis 13

14 Tegelijk effect onderzoek, en economisch evaluatie onderzoek! Meer kosten Behandeling = duurder Behandeling = slechter Behandeling = duurder Behandeling = beter Minder opbrengsten Meer opbrengsten Behandeling = goedkoper Behandeling = slechter Behandeling = goedkoper Behandeling = beter Minder kosten 14

15 Tegelijk effect onderzoek, en economisch evaluatie onderzoek! Meer kosten Behandeling = duurder Behandeling = slechter Behandeling = duurder Behandeling = beter Minder opbrengsten Meer opbrengsten Behandeling = goedkoper Behandeling = slechter Behandeling = goedkoper Behandeling = beter Minder kosten 15

16 Gasthuis Calvariënberg, ca. 1900, voorloper azm/mumc+ 16

17 KWALITEIT VAN LEVEN 17

18 Standaard instrument kwaliteit van leven Mobiliteit Ik heb geen problemen met lopen Ik heb enige problemen met lopen Ik ben bedlegerig Zelfzorg Ik heb geen problemen om mijzelf te wassen of aan te kleden Ik heb enige problemen om mijzelf te wassen of aan te kleden Ik ben niet in staat mijzelf te wassen of aan te kleden Dagelijkse activiteiten Ik heb geen problemen met mijn dagelijkse bezigheden Ik heb enige problemen met mijn dagelijkse activiteiten Ik ben niet in staat mijn dagelijkse activiteiten uit te voeren Pijn/klachten Ik heb geen pijn of andere klachten Ik heb matige pijn of andere klachten Ik heb zeer ernstige pijn of andere klachten Stemming Ik ben niet angstig of somber Ik ben matig angstig of somber Ik ben erg angstig of somber 18

19 Bredere uitkomstmaten Kwaliteit van Leven Proces uitkomsten Uitkomsten naast gezondheid 19

20 ECONOMISCHE GEVOLGEN KINDERMISHANDELING 20

21 Buitenlandse studies Kosten Land Auteurs Welke $94 miljard US Fromm et al., 2001 direct+indirect* 1 miljard UK National Commission direct $16 miljard Can. McKenna, 2003 direct+indirect # $104 miljard US Wang and Holton, 2007 direct+indirect* $80 miljard US Gelles, 2012 direct+indirect@ * Waarvan $64 miljard criminaliteitskosten # Waarvan $11 miljard inkomensverliezen Andere berekeningen als Fromm en Wang 21

22 Nederland - Willem Jan Meerding (2003) Direct mln Acute medische zorg (somatisch) 3,2 Acute psychische zorg Jeugdhulpverlening >13 Justitiële jeugdzorg 112 Politie, rechterlijke macht, onderwijs, etc. P.m. Indirect Speciaal onderwijs 114 Late medische zorg 145 Criminaliteit 530 Verminderde economische productiviteit P.m. Totaal

23 Kosten van kindermishandeling Weinig onderzoek Voor NL nu hoger, meer gevallen bekend Zorgkosten medische hulp vanwege gebroken botten, hersenletsel, doofheid, oogbeschadigingen Psychische zorgkosten Meer inzicht in lange termijn kosten ook als volwassene (Filip Smit) Veel intersectorale kosten, maar ook die nu niet meegenomen in deze kostenstudie, bredere kosten voor educatie, justitie 23

24 Economisch evaluatieonderzoek Nationaal en internationaal nauwelijks onderzoek naar de kosteneffectiviteit van interventies met betrekking tot kindermishandeling Wel economische evaluatie onderzoek naar preventieve thuisbezoeken kwetsbare gezinnen Froukje s onderzoek is uniek 24

25 Samengevat. Weinig onderzoek naar kosten en economisch evaluatie van interventies kindermishandeling What is valued is not counted, de brede kosten van kindermishandeling moeten inzichtelijk worden gemaakt evenals de kosteneffectiviteit van behandelingen/interventies Om beleidsmakers/beslissers te blijven informeren Kwaliteit van leven meting bij kinderen blijft een uitdaging à andere instrumenten Investering in preventie van kindermishandeling betaalt zich terug in de toekomst 25

26 Bedankt? Vragen? Silvia M.A.A. Evers, PhD, LLM Prof. Public Health technology Assessment CAPHRI - School for Public Health and Primary Care s.evers@maastrichtuniversity.nl Further information 26

NL39577.018.12 ULTRA; 6-6-2012 Versie 1 Vragenlijsten. na het krijgen van de hersenbloeding. Dus, wanneer u op 1 januari een

NL39577.018.12 ULTRA; 6-6-2012 Versie 1 Vragenlijsten. na het krijgen van de hersenbloeding. Dus, wanneer u op 1 januari een A. VRAGENLIJST ZORGKOSTEN Instructies voor het invullen van de vragenlijst: - De vragenlijst betreft de periode van uw ontslag uit het ziekenhuis tot 6 maanden na het krijgen van de hersenbloeding. Dus,

Nadere informatie

Economische Vragenlijst. VIPER-nummer: Geboortedatum: d d m m m j j j j Datum van vandaag: d d m m m j j j j

Economische Vragenlijst. VIPER-nummer: Geboortedatum: d d m m m j j j j Datum van vandaag: d d m m m j j j j Economische Vragenlijst VIPER-nummer: Geboortedatum: d d m m m j j j j Datum van vandaag: d d m m m j j j j Zet per vraag één kruisje in het hokje voor de zin die vandaag het best bij u past 1. Mobiliteit

Nadere informatie

Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie

Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie De beroepsgroep is aan zet! Philip van der Wees NVVC, 5 april 2017 Opbouw 1. Wat zijn PROs en PROMs? 2. De PROM-toolbox 3. PROMs in de cardiologie:

Nadere informatie

PROMs vragenlijst Knie

PROMs vragenlijst Knie PROMs vragenlijst Knie Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten Patiënt beschrijving (in te vullen door arts/secretariaat) LROI ziekenhuisnummer LROI patiëntnummer Patiëntkenmerken Wat is uw patiëntnummer?

Nadere informatie

Kennislacunes NHG-Standaard Depressie

Kennislacunes NHG-Standaard Depressie Kennislacunes Kennislacunes 1. Het nut van screening naar depressie bij mensen met een chronische somatische aandoening in de (noot 15-16). 2. De 4DKL als instrument om het verloop van de (ernst van de)

Nadere informatie

Kosteneffectiviteit van beweegprogramma s

Kosteneffectiviteit van beweegprogramma s Overzicht Kosteneffectiviteit van beweegprogramma s Inleiding BeweegKuur studie Misverstanden over economische evaluatiestudies Soorten economische evaluaties Empirische studie versus modelleren Perspectief

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek

Nadere informatie

Workshop. Investeren in kosteneffectieve interventies Van Wetenschap naar Beleid. 1 Nederlands Congres Volksgezondheid 11 april 2012 Amsterdam

Workshop. Investeren in kosteneffectieve interventies Van Wetenschap naar Beleid. 1 Nederlands Congres Volksgezondheid 11 april 2012 Amsterdam Workshop Investeren in kosteneffectieve interventies Van Wetenschap naar Beleid 1 Programma Welkom Heleen Hamberg, RIVM-VTV Presentatie: Wat zijn economische evaluaties? Paul van Gils, RIVM-PZO Presentatie:

Nadere informatie

Cerebro Vascular Audit Benchmark CVAB3

Cerebro Vascular Audit Benchmark CVAB3 pagina 1 Cerebro Vascular Audit Benchmark CVAB3 Vetgedrukte items zijn verplicht CVAB3 - Ziekenhuis, versie: 2015-10-26 - v3.0.2 Patiënt Burgerservicenummer Voorletters Tussenvoegsels Achternaam Geboortedatum

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Zorgvrager

VRAGENLIJST. Zorgvrager VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling Januari 2012. Gevolgen van kindermishandeling: Wat kost een mishandeld kind?

Tijdschrift Kindermishandeling Januari 2012. Gevolgen van kindermishandeling: Wat kost een mishandeld kind? Gevolgen van kindermishandeling: Wat kost een mishandeld kind? Ditty Eimers voor Tijdschrift Kindermishandeling Preventie van kindermishandeling kost geld. Maar nietsdoen ook. We weten steeds meer over

Nadere informatie

Intersectorale kosten en baten (IKB en) Maatschappelijke kosten-baten analyse en intersectorale kosten en baten: een stap voorwaarts!?

Intersectorale kosten en baten (IKB en) Maatschappelijke kosten-baten analyse en intersectorale kosten en baten: een stap voorwaarts!? Intersectorale kosten en baten (IKB en) Maatschappelijke kosten-baten analyse en intersectorale kosten en baten: een stap voorwaarts!? Prof. dr. Silvia Evers & Ruben Drost, MSc Den Haag, Hoftoren 30 Oktober

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 3. 3 maanden na ontslag (telefonisch)

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 3. 3 maanden na ontslag (telefonisch) P 3 3 maanden na ontslag (telefonisch) 1 Uw ervaringen zijn waardevol In dit interview gaan we het hebben over uw dagelijkse bezigheden en hoe u zich voelt. Uw ervaringen zijn waardevol en zullen worden

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie in en voor de Basis GGz

Cognitieve gedragstherapie in en voor de Basis GGz Cognitieve gedragstherapie in en voor de Basis GGz Mark van der Gaag PhD Hoogleraar Klinische Psychologie, Vrije Universiteit Amsterdam Hoofd Psychose Onderzoek, Parnassia, Den Haag 1 Wat is gedragstherapie

Nadere informatie

Worthy Assistants onderzoek: Vragenlijst 3

Worthy Assistants onderzoek: Vragenlijst 3 Worthy Assistants onderzoek: Vragenlijst 3 Opname Ontslag 1 maand na ontslag 3 maanden na ontslag Contactpersoon: Marijke Timmermans Bianca Meijne Irma Maassen Afdeling IQ healthcare 114 Radboudumc WA,114

Nadere informatie

Van Wijk tot Wetenschap 2016 Workshop kosteneffectiviteit. Peter Dijkshoorn, GGZ Nederland, NJi, Accare Hermien Dijk, Rijksuniversiteit Groningen

Van Wijk tot Wetenschap 2016 Workshop kosteneffectiviteit. Peter Dijkshoorn, GGZ Nederland, NJi, Accare Hermien Dijk, Rijksuniversiteit Groningen Van Wijk tot Wetenschap 2016 Workshop kosteneffectiviteit Peter Dijkshoorn, GGZ Nederland, NJi, Accare Hermien Dijk, Rijksuniversiteit Groningen AANLEIDING: TRANSITIE JEUGDZORG Hoge kosten Complex systeem

Nadere informatie

Bekkenbodem na behandeling

Bekkenbodem na behandeling Vragenlijst Bekkenbodem na behandeling Instructie Geachte mevrouw, Deze vragenlijst is bedoeld om de situatie na de behandeling die u hebt ondergaan te vergelijken met de situatie zoals die vóór de behandeling

Nadere informatie

Onderzoek Zorg op maat. Vragenlijst voor deelnemers. Onderzoeksnummer:

Onderzoek Zorg op maat. Vragenlijst voor deelnemers. Onderzoeksnummer: Onderzoek Zorg op maat Vragenlijst voor deelnemers Onderzoeksnummer: 1 Beste deelnemer, De vragenlijst die voor u ligt bestaat uit verschillende onderdelen. De lijst bevat algemene vragen, vragen over

Nadere informatie

Instructie. Geachte mevrouw,

Instructie. Geachte mevrouw, Instructie Geachte mevrouw, Deze vragenlijst is bedoeld om de situatie na de behandeling die u hebt ondergaan te vergelijken met de situatie zoals die vóór de behandeling bestond. Daarom begint deze vragenlijst

Nadere informatie

Onderzoeksvoorstel Voorbeelden van Taakherschikking in de Zorg

Onderzoeksvoorstel Voorbeelden van Taakherschikking in de Zorg Onderzoeksvoorstel Voorbeelden van Taakherschikking in de Zorg De Verpleegkundig Specialist: De invloed op zorgpraktijken, kwaliteit en kosten van zorg in Nederland Iris Wallenburg, Antoinette de Bont,

Nadere informatie

2. Week 1-4 (België) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol. ...of of of of...

2. Week 1-4 (België) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol. ...of of of of... Page 1 of 7 2. Week 1-4 (België) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol A. Patiënt informatie 1. Initialen patiënt (1e letter 1e voornaam, 1e en 2e letter achternaam) 2. Geboortedatum

Nadere informatie

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 2. 2 maanden na ontslag (telefonisch)

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 2. 2 maanden na ontslag (telefonisch) P 2 2 maanden na ontslag (telefonisch) 1 Uw ervaringen zijn waardevol In dit interview gaan we het hebben over uw dagelijkse bezigheden en hoe u zich voelt. Uw ervaringen zijn waardevol en zullen worden

Nadere informatie

Diabetes en depressie, een zorgelijk samenspel. Dr. Caroline Baan

Diabetes en depressie, een zorgelijk samenspel. Dr. Caroline Baan Diabetes en depressie, een zorgelijk samenspel Dr. Caroline Baan State of the art Inleiding Hoe vaak komt depressie voor bij mensen met diabetes Wat zijn de gevolgen? Welke factoren spelen een rol Hoe

Nadere informatie

PROMs vragenlijst Heup

PROMs vragenlijst Heup PROMs vragenlijst Heup Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten Patiënt beschrijving (in te vullen door arts/secretariaat) LROI ziekenhuisnummer LROI patiëntnummer Patiëntkenmerken Wat is uw patiëntnummer?

Nadere informatie

Werkhervatting bij Hartpatiënten. Drs. Cindy Noben 21 April CNE

Werkhervatting bij Hartpatiënten. Drs. Cindy Noben 21 April CNE Werkhervatting bij Hartpatiënten Drs. Cindy Noben 21 April 2015 - CNE Opbouw Inleiding (Arbeids-)participatie Arbeid & gezondheid Werkhervatting van hartpatiënten Multidisciplinaire Richtlijn Hartrevalidatie

Nadere informatie

Psychische Gezondheid Statushouders

Psychische Gezondheid Statushouders Psychische Gezondheid Statushouders Wat weten we en wat kunnen we doen? Symposium Gezondheid Statushouders 14 juni 2018 Evert Bloemen, arts, Pharos e.bloemen@pharos.nl 14 juni 2018 Wat weten we? Nieuwe

Nadere informatie

onder ouderen in de huisartspraktijk door regelmatig de gezondheid van ouderen in kaart te brengen (screenen & monitoring)

onder ouderen in de huisartspraktijk door regelmatig de gezondheid van ouderen in kaart te brengen (screenen & monitoring) Anne van Houwelingen, Margot Heijmans, Wendy den Elzen, Jeanet Blom en Jacobijn Gussekloo Afdeling Public Health and Eerstelijnsgeneeskunde ISCOPE - doel Achteruitgang in zelfredzaamheid en kwaliteit van

Nadere informatie

Preventie van alcoholgerelateerd. kosten-effectiviteit

Preventie van alcoholgerelateerd. kosten-effectiviteit Preventie van alcoholgerelateerd geweld: kosten-effectiviteit Het STAD model voor de preventie van geweld op drankgelegenheden Samenwerking gemeenschap Media Handhaving Onderzoek Training Opvolging Pleitbezorging

Nadere informatie

Economie & Preventie. Prof. dr. Johan Polder. Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007

Economie & Preventie. Prof. dr. Johan Polder. Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007 Economie & Preventie Prof. dr. Johan Polder Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007 Economische aspecten van preventie 1. Kosten van preventie

Nadere informatie

Patient Details. Evaluation Date: / /

Patient Details. Evaluation Date: / / EQ5D FORM-RELAPSE OR Evaluation Date: Section to be completed by the RITAZAREM Participant Zet bij iedere groep in de lijst hieronder een kruisje in het hokje achter de zin die het best past bij uw eigen

Nadere informatie

Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I. HHM Hegge Internist geriater

Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I. HHM Hegge Internist geriater Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I HHM Hegge Internist geriater Hippocratus 460 BC tot 377 BC 82 jr Titian 1484 tot 1576 92 jr Ouder worden Hans Rosling BBC Levensverwachting op 25 jr 2005 2008

Nadere informatie

2. Week 1-4 (Leuven) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol. ...of of of of...

2. Week 1-4 (Leuven) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol. ...of of of of... Page 1 of 8 2. Week 1-4 (Leuven) Randomisatie, HVPG 1 en 2, opbouwen dosering propranolol A. Patiënt informatie 1. Initialen patiënt (1e letter 1e voornaam, 1e en 2e letter achternaam) 2. Geboortedatum

Nadere informatie

VOORLEGGER (graag verwijderen wanneer u de vragenlijst aan de zorgvrager voorlegt of opstuurt)

VOORLEGGER (graag verwijderen wanneer u de vragenlijst aan de zorgvrager voorlegt of opstuurt) 2017 VOORLEGGER (graag verwijderen wanneer u de vragenlijst aan de zorgvrager voorlegt of opstuurt) INFO VOOR ONDERZOEKERS Let op: bij de items 11, 17 t/m 24 en 26 t/m 28 moet u de X voor elke vervolgmeting

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Dokter, ik ben zo moe. Vermoeidheid Hoofdpijn Buikklachten

Nadere informatie

Partij voor de Dieren

Partij voor de Dieren Partij voor de Dieren 1) Programmaonderdeel Zorg uit het verkiezingsprogramma 2012 2) Toelichting bij standpunt(en) bij stellingen uit de Stemwijzer Huisartsenzorg Zorg Solidariteit in de zorg staat onder

Nadere informatie

Economische Evaluatie: Is zorg z n geld waard?

Economische Evaluatie: Is zorg z n geld waard? Economische Evaluatie: Is zorg z n geld waard? NVA Wintervergadering 2016 Wilbert van den Hout Afdeling Medische Besliskunde & Kwaliteit van Zorg Is zorg z n geld waard? Kosten, effectiviteit en kosteneffectiviteit

Nadere informatie

The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg

The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg O. Peene (PhD) P. Cokelaere (MSc, MBA) V. Meesseman (MSc) Onze kernopdracht De gezondheid,

Nadere informatie

Samen Beter. Op weg naar 2020

Samen Beter. Op weg naar 2020 Samen Beter Op weg naar 2020 Ambitie BovenIJ ziekenhuis 2020 Op weg naar 2020 wil het BovenIJ ziekenhuis met en voor alle bewoners van Amsterdam-Noord e.o. bijdragen aan een betere gezondheid en een betere

Nadere informatie

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie

Nadere informatie

Instructie. Geachte mevrouw,

Instructie. Geachte mevrouw, Instructie. Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog en uroloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht te krijgen in uw problematiek en om het

Nadere informatie

Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening

Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening zorggebruik, resultaten 1 dr. Wilma Swildens a, dr. Fabian Termorshuizen b,c, drs. Alex de Ridder M.D. a, dr. Hugo Smeets, M.D. b,d,, prof dr.

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Zorgvrager, baseline

VRAGENLIJST. Zorgvrager, baseline 2017 VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol In deze lijst staan vragen over uw lichamelijke en geestelijke gezondheid, kwaliteit van leven en zorggebruik. Uw antwoorden worden

Nadere informatie

Waardegedreven ketencontract CVA

Waardegedreven ketencontract CVA Waardegedreven ketencontract CVA Contractinnovatie om en kosten te verbinden Frederique van Duuren, Zorginkoper Zilveren Kruis Utrecht, 16 november 2018 Het doel van Value Based Health Care is om de waarde

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen Kwetsbare ouderen Het Van Weel Bethesda ziekenhuis zet zich extra in voor de zorg aan ouderen van 70 jaar en ouder. Het ziekenhuis volgt een landelijk Veiligheidsprogramma (VMS) gericht op Kwetsbare Ouderen.

Nadere informatie

EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis.

EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis. EDOMAH EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis Inhoud presentatie Doelgroep Doel EDOMAH Uitleg EDOMAH Voorbeelden Vergoeding Signalering Vragen Evidence Doelgroep

Nadere informatie

HOE MOET U DE VRAGENLIJST INVULLEN

HOE MOET U DE VRAGENLIJST INVULLEN PROMS Knie na operatie Zis nummer Datum van onderzoek / / HOE MOET U DE VRAGENLIJST INVULLEN Vult u de lijst op uw gemak in. Begin vooraan en werk de vragen één voor één door tot u klaar bent. Sla geen

Nadere informatie

161 Samenvatting L L sub01-bw-spaetgens - Processed on: Processed on:

161 Samenvatting L L sub01-bw-spaetgens - Processed on: Processed on: Samenvatting 161 162 Samenvatting 163 Samenvatting Jicht is een gewrichtsontsteking, ook wel artritis genoemd, en is wereldwijd de meest voorkomende reumatische aandoening. Jicht komt vaker voor bij mannen

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

Ouderengeneeskunde: (ook) in de eerste lijn?

Ouderengeneeskunde: (ook) in de eerste lijn? Ouderengeneeskunde: (ook) in de eerste lijn? Prof. dr. Cees Hertogh Ouderengeneeskunde & Ethiek van de Zorg VUmc Huisartsgeneeskunde & Ouderengeneeskunde 2 1 Huisartsgeneeskunde & Ouderengeneeskunde &

Nadere informatie

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans

Nadere informatie

Bevorderen arbeidsparticipatie chronisch zieken: effectieve interventies

Bevorderen arbeidsparticipatie chronisch zieken: effectieve interventies Bevorderen arbeidsparticipatie chronisch zieken: effectieve interventies Marloes Vooijs Monique Leensen Jan Hoving Haije Wind Monique Frings-Dresen Organisatie voor Arbeid en Gezondheid (AMC) Preventie

Nadere informatie

SAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift

SAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift 153 SAMENVATTING Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift Angst en depressie zijn de meest voorkomende psychische stoornissen, de ziektelast is hoog en deze aandoeningen brengen hoge kosten met

Nadere informatie

Zuid-Limburgse Jeugd-GGZ

Zuid-Limburgse Jeugd-GGZ Zuid-Limburgse Jeugd-GGZ Contactgegevens Dr. Daan Westra Duboisdomein 30, 6229 GT, Maastricht Tel.nr: 043-388 17 31 Email: d.westra@maastrichtuniversity.nl https://hsr.mumc.maastrichtuniversity.nl/ Onderzoeksteam

Nadere informatie

4. Maand (België) Patiënt getransplanteerd Anders 1b. Indien Intrekken toestemming, datum

4. Maand (België) Patiënt getransplanteerd Anders 1b. Indien Intrekken toestemming, datum Page 1 of 17 4. Maand 6-12-18-24 (België) H. Visit 1. Betreft visit Screening Week 1-4 Maand 3 Maand 6 Maand 9 Maand 12 Maand 15 Maand 18 Maand 21 Maand 24 2. Datum visit / / I. Patiënt informatie 1. Initialen

Nadere informatie

E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis

E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis Sylvia van Beugen MSc, Maaike Ferwerda MSc, s.beugen@mps.umcn.nl m.ferwerda@umcn.nl Afdeling Medische Psychologie UMC St Radboud

Nadere informatie

Patiëntnummer: 3. Wat is uw postcode? Datum van invullen: / / man vrouw 1. U bent: 2. Hoe oud bent u?. jaar

Patiëntnummer: 3. Wat is uw postcode? Datum van invullen: / / man vrouw 1. U bent: 2. Hoe oud bent u?. jaar Datum van invullen: / / man vrouw 1. U bent: 2. Hoe oud bent u?. jaar 3. Wat is uw postcode? 4. Heeft u ooit te maken gehad met een ernstige ziekte? ja nee bij uzelf bij familieleden doordat u anderen

Nadere informatie

Anderhalvelijns zorg Het belang van segmentatie. 22 mei Prof. dr. Joris Slaets University Medical Center Groningen

Anderhalvelijns zorg Het belang van segmentatie. 22 mei Prof. dr. Joris Slaets University Medical Center Groningen Anderhalvelijns zorg Het belang van segmentatie 22 mei 2012 Prof. dr. Joris Slaets University Medical Center Groningen one fits all klopt niet Ouderen verschillen meer van elkaar dan volwassenen Hoe maak

Nadere informatie

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg Jolanda van Haastregt 03-06-2016 Irma Everink, Ruud Kempen, Jos Schols Health Services Research Focusing on Chronic

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

Zorginnovatie voor pijnlijke diabetische polyneuropathie. Margot Geerts Verpleegkundig Specialist

Zorginnovatie voor pijnlijke diabetische polyneuropathie. Margot Geerts Verpleegkundig Specialist Zorginnovatie voor pijnlijke diabetische polyneuropathie Margot Geerts Verpleegkundig Specialist Diabetische polyneuropathie 1. Distale symmetrische polyneuropathie Uitval van een combinatie van sensore,

Nadere informatie

VSO congres BANENAFSPRAAK. Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag

VSO congres BANENAFSPRAAK. Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag VSO congres BANENAFSPRAAK Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag WAT ZIJN DE MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN EN BATEN VAN EEN SUCCESVOLLE BANENAFSPRAAK? Prof Dr A. Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg

Nadere informatie

@VandijckD. Bepalen gezondheidseconomische. kwaliteit & efficiëntie. Hoge tevredenheid 27/11/2017. Context. Prof. dr. Dominique Vandijck.

@VandijckD. Bepalen gezondheidseconomische. kwaliteit & efficiëntie. Hoge tevredenheid 27/11/2017. Context. Prof. dr. Dominique Vandijck. Bepalen gezondheidseconomische keuzes kwaliteit & efficiëntie Prof. dr. Dominique Vandijck Directeur kwaliteit Professor patiëntveiligheid & gezondheidseconomie @VandijckD Context Kwaliteit Solidariteit

Nadere informatie

Vereenzaming en Depressie bij Ouderen Verborgen verdriet? Prof Frans Verhey Mental Health Neurosciences Alzheimer Centrum Limburg

Vereenzaming en Depressie bij Ouderen Verborgen verdriet? Prof Frans Verhey Mental Health Neurosciences Alzheimer Centrum Limburg Vereenzaming en Depressie bij Ouderen Verborgen verdriet? Prof Frans Verhey Mental Health Neurosciences Alzheimer Centrum Limburg 1902 1902 mevrouw Magnee 90 jaar! Aantal 100 jarigen in Nederland After

Nadere informatie

Vragenlijst Bekkenbodem voor behandeling

Vragenlijst Bekkenbodem voor behandeling Vragenlijst Bekkenbodem voor behandeling Instructie Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht te krijgen

Nadere informatie

Als het rommelt in de roze wolk. Marieke Bink-Buis verloskundige

Als het rommelt in de roze wolk. Marieke Bink-Buis verloskundige Als het rommelt in de roze wolk Marieke Bink-Buis verloskundige Inhoud presentatie Voorstellen Toename problematiek Belang van opsporen kwetsbare zwangeren Bedreiging zwangerschap Kwetsbaarheid herkennen

Nadere informatie

Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Petri Embregts

Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Petri Embregts Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Petri Embregts Inhoud Waarom een kans in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking? Inzetbaarheid en effectiviteit

Nadere informatie

Casper Schoemaker & Nancy Hoeymans 29 november 2007. Kwaliteit van leven en kosteneffectiviteitsonderzoek

Casper Schoemaker & Nancy Hoeymans 29 november 2007. Kwaliteit van leven en kosteneffectiviteitsonderzoek Casper Schoemaker & Nancy Hoeymans 29 november 2007 Kwaliteit van leven en kosteneffectiviteitsonderzoek Structuur presentatie 1. Imago psychische stoornissen en GGZ 2. Beproefde argumenten in politiek

Nadere informatie

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim

Nadere informatie

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Prof. Dr. Walter Devillé Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg UvA Vluchtelingen en Gezondheid OMGEVING POPULATIE KENMERKEN GEZONDHEIDS-

Nadere informatie

7 Het zorgaanbod jeugdzorg 134 7.1 Inleiding 134 7.2 Provinciale jeugdzorg (voormalige jeugdhulpverlening) 135

7 Het zorgaanbod jeugdzorg 134 7.1 Inleiding 134 7.2 Provinciale jeugdzorg (voormalige jeugdhulpverlening) 135 Inhoud 1 Inleiding 11 1.1 Jeugdzorg en jeugdbeleid 11 1.2 Leeftijdsgrenzen 12 1.3 Ordening van jeugdzorg en jeugdbeleid 13 1.3.1 Algemeen jeugdbeleid 14 1.3.2 Specifiek gemeentelijk jeugdbeleid 14 1.3.3

Nadere informatie

INSTRUCTIE VRAGENLIJST BEKKENBODEM.

INSTRUCTIE VRAGENLIJST BEKKENBODEM. INSTRUCTIE VRAGENLIJST BEKKENBODEM. Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht te krijgen in uw problematiek

Nadere informatie

5-12-2012 WELKOM. Depressieve klachten en hulpbehoefte bij diabetes. De komende 45 minuten

5-12-2012 WELKOM. Depressieve klachten en hulpbehoefte bij diabetes. De komende 45 minuten WELKOM 5 december 2012 Depressieve klachten en hulpbehoefte bij diabetes Caroline Lubach: senior verpleegkundig consulent diabetes VUmc Anita Faber: research coördinator Diabetes Research Centrum, Hoogeveen

Nadere informatie

Transitie landelijk en basispakket Jeugdgezondheidszorg. Afdeling Utrecht, 24 mrt 2014 Jeugdarts, laat van je horen!

Transitie landelijk en basispakket Jeugdgezondheidszorg. Afdeling Utrecht, 24 mrt 2014 Jeugdarts, laat van je horen! Transitie landelijk en basispakket Jeugdgezondheidszorg Afdeling Utrecht, 24 mrt 2014 Jeugdarts, laat van je horen! 23 maart 2007 1 Doelen van van de de avond avond 2 Programma Terugblik Inleiding stelselwijziging,

Nadere informatie

De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving

De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving Nieuwe visie op zorg noodzakelijk! Stijgende vraag naar zorg Kostengroei Grote vraag naar zorgpersoneel Verwachtingen burgers Meer eigen regie in

Nadere informatie

ORGANISATIE HUISARTSENZORG IN HET VERZORGINGS

ORGANISATIE HUISARTSENZORG IN HET VERZORGINGS ORGANISATIE HUISARTSENZORG IN HET VERZORGINGS BRON: NHG-Praktijkwijzer OUDERENZORG maa UITGEREIKT: DUO-dagen NW-Utrecht, 24 en 25 novembe Doel en doelgroep De beschikbaarheid van huisartsenzorg is efficient

Nadere informatie

Geachte mevrouw, Naam: Geboortedatum: Gewicht: Datum van invullen:

Geachte mevrouw, Naam: Geboortedatum: Gewicht: Datum van invullen: Geachte mevrouw, Voor u ziet u de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelend gynaecoloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht te krijgen in uw problematiek en om het effect van de voorgestelde

Nadere informatie

22-10-2015. Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie

22-10-2015. Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie 220205 Condite, Nieuwegein, 205 Disclosure belangen spreker kwaliteit van leven en kosten Potentiële belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsering of

Nadere informatie

ORATIE PROF. DR. MR. S.M.A.A. EVERS. Public Health Technology Assessment: niet horen, niet zien en zwijgen!

ORATIE PROF. DR. MR. S.M.A.A. EVERS. Public Health Technology Assessment: niet horen, niet zien en zwijgen! ORATIE PROF. DR. MR. S.M.A.A. EVERS Public Health Technology Assessment: niet horen, niet zien en zwijgen! 1 Maastricht University Faculty of Health, Medicine and Life Sciences CAPHRI, School for Public

Nadere informatie

Health Impact Bonds. Een nieuw financieringsinstrument voor de gezondheidszorg

Health Impact Bonds. Een nieuw financieringsinstrument voor de gezondheidszorg Health Impact Bonds Een nieuw financieringsinstrument voor de gezondheidszorg Health Impact Bonds Introductie Door de doorzettende trend van vergrijzing en bezuinigingen staat de gezondheidszorg voor steeds

Nadere informatie

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop? Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Nadere informatie

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening. amenvatting Elk jaar krijgen in Nederland zo n 45.000 mensen een beroerte, ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Ongeveer 60% van hen keert na opname in het ziekenhuis of revalidatiecentrum

Nadere informatie

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z

Depressie. hoe, wat & hulp. Stef Linsen, psychiater. 12 oktober 2017 Amsterdam. Icarus Blender #2, Vitamine Z Depressie hoe, wat & hulp 12 oktober 2017 Amsterdam Icarus Blender #2, Vitamine Z Stef Linsen, psychiater www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl Hoe méer vitale kenmerken, hoe ernstiger: - wakker tussen

Nadere informatie

Wat werkt voor de oudere werknemers?

Wat werkt voor de oudere werknemers? Wat werkt voor de oudere werknemers? Hoe houdenwe mensenlangergezondaanhet werk Drs Wendy Koolhaas Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) Disciplinegroep Gezondheidswetenschappen, Sociale Geneeskunde

Nadere informatie

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater Tornado Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater www.karakter.com 1 Onderzoeksteam Mijnke Janssen 1, Prof. Dr. Michel Wensing 2, Prof. Dr. Jan Buitelaar 1,5,, Prof. Dr. Rutger Jan v.d. Gaag 1 Dr. Eddy

Nadere informatie

FRAILTY : INTEGRAAL DEFINIËREN EN METEN

FRAILTY : INTEGRAAL DEFINIËREN EN METEN FRAILTY : INTEGRAAL DEFINIËREN EN METEN 25 Februari 2012 Robbert Gobbens Katrien Luijkx, Marcel van Assen, Ria Wijnen-Sponselee, Jos schols OPBOUW PRESENTATIE Het definiëren van kwetsbaarheid Het meten

Nadere informatie

Algemene informatie Medische Psychologie

Algemene informatie Medische Psychologie Algemene informatie Medische Psychologie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De psycholoog... 1 Vraagstellingen... 1 Intake... 1 Vervolg... 2 Behandeling... 2 - Psycho-educatie... 2 - Psychotherapie... 2 - Traumabehandeling...

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN-BATEN ANALYSE. Prof Dr A. Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam, Nederland

MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN-BATEN ANALYSE. Prof Dr A. Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam, Nederland MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN-BATEN ANALYSE Prof Dr A. Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam, Nederland Maatschappelijke kosten-baten analyse Welke aspecten moeten worden meegenomen?

Nadere informatie

(Aangepaste) IPS voor GGZ 18+/EPA. Presententatie maatschappelijke Business Case (mbc) Regionale bijeenkomst Rijk van Nijmegen, 26 mei 2016

(Aangepaste) IPS voor GGZ 18+/EPA. Presententatie maatschappelijke Business Case (mbc) Regionale bijeenkomst Rijk van Nijmegen, 26 mei 2016 (Aangepaste) IPS voor GGZ 18+/EPA Presententatie maatschappelijke Business Case (mbc) Regionale bijeenkomst Rijk van Nijmegen, 26 mei 2016 Wat is een mbc? Een gestructureerde kosten-baten afweging van

Nadere informatie

Bekkenbodem vragenlijst

Bekkenbodem vragenlijst Bekkenbodem vragenlijst Gynaecologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Vragenlijst Instructie. Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog. De vragenlijst is

Nadere informatie

Patiënten informatie brief APOLLO studie (NE) Chirurgische benaderingen bij het plaatsen van een kophalsprothese. na een heupfractuur

Patiënten informatie brief APOLLO studie (NE) Chirurgische benaderingen bij het plaatsen van een kophalsprothese. na een heupfractuur NL63378.100.17 / APOLLO trial / Versie 2 d.d. 8-12-2017 Patiënten informatie brief APOLLO studie (NE) Chirurgische benaderingen bij het plaatsen van een kophalsprothese na een heupfractuur Geachte heer/mevrouw,

Nadere informatie

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Clin J Am Soc Nephrol sept 2017 09-02-2018 Drs. Ismay van Loon, aios Interne, Drs. Namiko Goto, aios geriatrie UMCU/Dianet Dr. M. Hamaker,

Nadere informatie

Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie,

Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie, Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie, 21-6-2017 Jan Spijker, psychiater, hoogleraar Chronische Depressie, Radboud Universiteit Nijmegen hoofd programma depressie Pro Persona, Nijmegen Indeling

Nadere informatie

Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding

Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Inhoud Verschijnselen van de ziekte van Parkinson Slaapproblemen Stemmingsproblemen

Nadere informatie