SUICIDALITEIT BIJ GEDETINEERDEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SUICIDALITEIT BIJ GEDETINEERDEN"

Transcriptie

1 VAKGROEP CRIMINOLOGIE, STRAFRECHT EN SOCIAAL RECHT INSTITUTE FOR INTERNATIONAL RESEARCH ON CRIMINAL POLICY SUICIDALITEIT BIJ GEDETINEERDEN LOUIS FAVRIL // LOWLANDS SUICIDE RESEARCH MEETING

2 PREVALENTIE IN DETENTIE Buitenlands onderzoek: gedetineerden als high risk groep 1 Suïciderate 3 8 maal hoger t.o.v. algemene populatie Suïcide verantwoordelijk voor ½ overlijdens intra muros ⅓ ooit ideatie, ⅕ ooit poging ( ): 1 Larney et al., 2012; Sarchiapone et al., 2009; Fazel et al., 2008,

3 België (x6): 110 suïcides per 100,000 gedetineerden in Europees gemiddelde in detentie: 76 per 100,000 2 Aebi et al.,

4 VERKLARING Psychopathologie Druggebruik VG suïcidaliteit Impulsiviteit/agressie Fysieke gezondheid Copingvaardigheden Suïcidaliteit Pains of imprisonment Social support, incl. PBA s Pesterijen, bedreigingen, geweld Gebrek zinvolle activiteiten Structurele overbevolking Schuld, schaamte, onzekerheid 4

5 Psychopathologie Druggebruik IMPORTMODEL VG suïcidaliteit Impulsiviteit/agressie voorbeschikkende Fysieke kwetsbaarheden gezondheid Copingvaardigheden Suïcidaliteit Pains of imprisonment DEPRIVATIEMODEL Social support Pesterijen, bedreigingen, geweld Gebrek detentie-specifieke zinvolle activiteiten Overbevolking stressoren Schuld, schaamte, onzekerheid 5

6 Integratie import- en deprivatiemodel: prisons expose already vulnerable populations to additional risk Complementair met diathese-stress model Ervaring/perceptie stressoren afhankelijk van importkenmerken Detentiecontext kan kwetsbaarheden versterken Verenigd Koninkrijk: persoonlijke kwetsbaarheid (10%) vs. kwaliteit gevangenis (30-40%) verklarend voor distress/suïcide 3 3 Liebling et al.,

7 BELGISCHE SITUATIE Geen cijfers, noch nationaal preventiebeleid Lokale (versnipperde) initiatieven, vb. ZMP in Gent Vlaams Actieplan Suïcidepreventie : gedetineerden als kwetsbare populatie Preventieve maatregelen zoals een degelijke opvang en evaluatie van suïcidepogers binnen de gevangenis, screening en behandeling van psychiatrische stoornissen binnen deze populatie, zijn dan ook aangewezen 7

8 OUTLINE PHD Suïcidaal proces: 1. Suïcidale ideatie Grootschalige kwantitatieve bevraging Vlaanderen 2. Suïcidepoging Kwalitatieve interviews (proces & preventie) 3. Suïcide Dossieranalyse,

9 SUICIDE 9

10 SUICIDES België: 235 geregistreerde suïcides in (>1/maand) SUÏCIDES/JAAR Analyse: demografisch, psychiatrisch, criminologisch, methode, 10

11 SUICIDALE IDEATIE 11

12 SUICIDALE IDEATIE Risicofactor suïcide (OR=15.2) 4 Gepaard met ernstige psychologische distress Preventie: ingrijpen in vroeg stadium suïcidaal proces Onderzoek in 15 Vlaamse gevangenissen (10/15 05/16) At random selectie van 1,550 gedetineerden (85% respons) Vragenlijst (NL, FR, EN): self-report import- en deprivatie AV: suïcidale ideatie tijdens laatste jaar gedurende detentie 4 Fazel et al.,

13 RESULTATEN GESLACHT DETENTIESTATUS Totaal N=1,326 Man N=1,203 Vrouw N=123 Beklaagd N=459 Veroordeeld N=867 Suïcidale ideatie ** 57.7 ** Tijdens detentie (12m) ** 36.6 ** Suïcidepoging ** 36.6 ** 17.9 * 23.9 * Tijdens een opsluiting ** 11.4 ** 13

14 Lifetime prevalentie IDEATIE POGING Globaal gemiddelde Huidige studie Detentie buitenland Vlaamse gevangenissen Algemene BE bevolking (Gisle, 2014) ,7 Percentage individuen (%) ,9 45, ,3 36,6 21,8 10 3,2 5,1 4,2 0 Mannen Vrouwen Totaal Mannen Vrouwen Totaal IDEATIE POGING 14

15 Psychiatrische morbiditeit geen-si groep (N=986) SI groep (N=340) Totaal (N=1,326) 70 62,9 60 Proportie gedetineerden (%) ,1 45,6 34,8 40,6 46, ,9 52,4 40,4 30,9 36, Druggebruik detentie Lifetime psy. diagnose Behandeling pre-detentie Psychoactieve medicatie Alle verschillen p

16 Psychofarmaca Recente suïcidale ideatie (SI) Totaal % (N=1,326) geen-si % (N=986) SI % (N=340) p waarde (c 2 ) OR Psychoactieve medicatie Benzodiazepines Antipsychotica Antidepressiva Substitutie Andere Twee of meer < < < < <

17 Multivariate regressie: recente (<12m) SI tijdens detentie (25.6%) Import Deprivatie Risico Protectief VG suïcidepoging NSSI detentie Coping (emo) Coping (probl opl) Duur opsluiting (<12m) Blootstelling S/P Sociale ondersteuning Tewerkstelling Autonomie/veiligheid 17

18 IMPLICATIES Aanknopingspunten preventie Import Deprivatie Risico Protectief VG suïcidepoging Identificatie high-risk Coping (emo) Psychosociaal (GGZ) Copingvaardigheden (probl opl) Duur opsluiting (<12m) Detentieklimaat Blootstelling SG Social support (PBA) Sociale ondersteuning Tewerkstelling Zinvolle daginvulling Autonomie/veiligheid Multifactoriële focus + multidisciplinaire inbedding 18

19 Marzano et al., 2016, Prevention of suicidal behavior in prisons 19

20 AANBEVOLEN LITERATUUR Favril, L., & Vander Laenen, F. (2015), Suïcidaliteit in detentie: over kwetsbare personen in een stressvolle context. Fatik, 148, Favril, L., Vander Laenen, F., & Audenaert, K. (2016). Suïcidaal gedrag bij gedetineerden: prevalentiecijfers en samenhang met psychologische distress in de Vlaamse gevangenissen. Tijdschrift voor Psychiatrie (in press). Fazel, S., Hayes, A.J., Bartellas, K., Clerici, M., & Trestman, R. (2016). Mental health of prisoners: prevalence, adverse outcomes, and interventions. Lancet Psychiatry, 3(9), Marzano, L., Hawton, K., Rivlin, A., Smith, E.N., Piper, M., & Fazel, S. (2016). Prevention of suicidal behavior in prisons: an overview of initiatives based on a systematic review of research on near-lethal suicide attempts. Crisis, 37(5), Pratt, D. (2016). The prevention of suicide in prison. London: Routledge. 20

21 LOUIS FAVRIL Doctoraatsonderzoeker Campus Aula Universiteitstraat Gent Ghent Louis Favril E louis.favril@ugent.be T

prevalentie en risicofactoren

prevalentie en risicofactoren Suïcidaliteit in de Vlaamse gevangenissen: prevalentie en risicofactoren 8 e Vlaams Geestelijke Gezondheidscongres 21 september 2016 Universiteit Gent INLEIDING: algemene populatie 2 Suïcide als ernstig

Nadere informatie

Overzicht tabellen en figuren 19. Overzicht gebruikte afkortingen 19

Overzicht tabellen en figuren 19. Overzicht gebruikte afkortingen 19 Inhoudsopgave Overzicht tabellen en figuren 19 Overzicht gebruikte afkortingen 19 Inleiding 21 1 Situering van het onderzoek 21 1.1 Onderzoek in detentie 21 1.2 Vrouwelijke gedetineerden 22 1.3 Internering

Nadere informatie

Profiel van de jonge suïcidepoger

Profiel van de jonge suïcidepoger Profiel van de jonge suïcidepoger Eva De Jaegere Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Univeristeit Gent Prof. Dr. C. van Heeringen Studiedag Schemerjongeren: schaduw én licht 1. Definitie suïcidepoging 2. Suïcidecijfers

Nadere informatie

Suïcidaal gedrag bij gedetineerden in Vlaanderen: prevalentie en samenhang met psychische distress

Suïcidaal gedrag bij gedetineerden in Vlaanderen: prevalentie en samenhang met psychische distress oorspronkelijk artikel Suïcidaal gedrag bij gedetineerden in Vlaanderen: prevalentie en samenhang met psychische distress L. FAVRIL, F. VANDER LAENEN, K. AUDENAERT ACHTERGROND Suïcidaal gedrag (suïcidale

Nadere informatie

Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015. G. Portzky

Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015. G. Portzky Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015 G. Portzky 1. INLEIDING 1. Definiëring Suïcide Suïcidepoging: Moet er suïcidale intentie aanwezig zijn om van poging

Nadere informatie

30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex

30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex 30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag #SP_reflex Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag Basisprincipes in de zorg voor

Nadere informatie

5 jaar CGG Eclips binnen de gevangenismuren Een evaluatie

5 jaar CGG Eclips binnen de gevangenismuren Een evaluatie 5 jaar CGG Eclips binnen de gevangenismuren Een evaluatie Inhoud Inleiding Werking CGG Eclips Evaluatie Achtergrond Vlaams Strategisch Plan Hulp- en Dienstverlening aan Gedetineerden (2000) De Vlaamse

Nadere informatie

Suïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling. Prof. dr. C. van Heeringen

Suïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling. Prof. dr. C. van Heeringen Suïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling Prof. dr. C. van Heeringen WHO 2004 de Europese context nu de Europese context toen Kruyt 1960 Suïcide in Vlaanderen SMR, per

Nadere informatie

Suïcide bij gedetineerden in België: een dossierstudie

Suïcide bij gedetineerden in België: een dossierstudie PEER REVIEWED ARTIKEL Suïcide bij gedetineerden in België: een dossierstudie Louis Favril, Ciska Wittouck, Kurt Audenaert & Freya Vander Laenen Inleiding Wereldwijd vormt suïcide een belangrijke doodsoorzaak

Nadere informatie

Suïcidaal gedrag: Omvang van het probleem, oorzaken en risicofactoren, en mogelijkheden tot preventie. G. Portzky

Suïcidaal gedrag: Omvang van het probleem, oorzaken en risicofactoren, en mogelijkheden tot preventie. G. Portzky Suïcidaal gedrag: Omvang van het probleem, oorzaken en risicofactoren, en mogelijkheden tot preventie G. Portzky 1. OMVANG VAN HET PROBLEEM 2.1. Suïcide Suïcide rates in Vlaanderen 2010 (Bron: Vlaams Agentschap

Nadere informatie

Suïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden

Suïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden Suïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden Anke Bonnewyn, PhD Klinisch Psycholoog - Psychotherapeut Dienst Ouderenpsychiatrie UPC KULeuven campus Leuven 1. LEVENSVERWACHTING

Nadere informatie

PROGRAMMA 1. INTRODUCTIE AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN. Introductie Epidemiologie 19/12/2014. Introductie Verklarend model voor suïcidaal gedrag*

PROGRAMMA 1. INTRODUCTIE AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN. Introductie Epidemiologie 19/12/2014. Introductie Verklarend model voor suïcidaal gedrag* AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN Kwalitatieve analyse van chatgesprekken, e mailen forumberichten m.b.t. suïcide Eva Dumon Eenheid voor Zelfmoordonderzoek KeKi Research on Stage 9/10/ 14 PROGRAMMA 1.

Nadere informatie

Schatting van de verhouding van het aantal suïcides binnen de GGZ en de resterende populatie? Een verkennende studie.

Schatting van de verhouding van het aantal suïcides binnen de GGZ en de resterende populatie? Een verkennende studie. Schatting van de verhouding van het aantal suïcides binnen de GGZ en de resterende populatie? Een verkennende studie. Dr. Remco de Winter, psychiater Parnassia Groep VU Amsterdam www. suicidaliteit.nl

Nadere informatie

Suïcide in de Belgische gevangenissen, Louis Favril, Ciska Wittouck, Kurt Audenaert, & Freya Vander Laenen Universiteit Gent

Suïcide in de Belgische gevangenissen, Louis Favril, Ciska Wittouck, Kurt Audenaert, & Freya Vander Laenen Universiteit Gent Suïcide in de Belgische gevangenissen, 2000 2016 Louis Favril, Ciska Wittouck, Kurt Audenaert, & Freya Vander Laenen 2017 Universiteit Gent Louis Favril Universiteit Gent louis.favril@ugent.be +32 (0)9

Nadere informatie

Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg

Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Prof. Dr. Brenda Penninx Vakgroep psychiatrie / GGZ ingeest Neuroscience Campus Amsterdam Mental Health EMGO+ Institute for Health and Care Research b.penninx@vumc.nl

Nadere informatie

Voorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1

Voorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 Inhoud Voorwoord XI deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 1 Terminologie en definities 3 1.1 Inleiding 4 1.2 Suïcide of zelfdoding 4 1.3 Suïcidepoging of poging tot zelfdoding 13 1.4 Doodsgedachten

Nadere informatie

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers

Nadere informatie

DE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE

DE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE DE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE SPREKER: JASPER WIEBENGA FUNCTIE: PROMOVENDUS & PSYCHOLOOG, AFDELING PSYCHIATRIE, GGZ INGEEST & VUMC VAN BLENDED

Nadere informatie

Parnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema

Parnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema Parnassia Groep 30-11- 2017 Remco de Winter & Karin Slotema Kennismaken + epidemiologie Principes voor de omgang met suïcidaal gedrag pauze Systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag pauze Beschrijvende

Nadere informatie

Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief

Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Saskia Aerts saskia.aerts@preventiezelfdoding.be 7 november 2017 Klinische vragen Welke uitgangspunten en basisprincipes

Nadere informatie

DE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012

DE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012 DE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012 E E N H E I D V O O R Z E L F M O O R D O N D E R Z O E K, U N I V E R S I T E I T G E N T E v a De Jaegere In samenwerking met Zorg voor Suïcidepogers

Nadere informatie

Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen

Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen Vlaanderen suïcidecijfers 2012 Er overleden in Vlaanderen 1.114 personen door suïcide in 2012. Wanneer wordt vergeleken met het jaar 2011, overleden in 2012 1% minder mannen

Nadere informatie

Analyse van de kosten en baten van De Zelfmoordlijn. 11 oktober 2012 Lore Pil Lieven Annemans

Analyse van de kosten en baten van De Zelfmoordlijn. 11 oktober 2012 Lore Pil Lieven Annemans Analyse van de kosten en baten van De Zelfmoordlijn 11 oktober 2012 Lore Pil Lieven Annemans Achtergrond en doelstelling Jaarlijks ondernemen in Vlaanderen > 9000 mensen een poging tot zelfdoding en zijn

Nadere informatie

Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014. Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie

Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014. Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014 Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie KAGB 28 september 2014 1 De Forensische Psychiatrie in België Unieke en baanbrekende start begin

Nadere informatie

Spoedeisende psychiatrie & beoordeling van suïcidaal gedrag R.F.P. DE WINTER, M. DASSEN M.H. DE GROOT A.M. VAN HEMERT

Spoedeisende psychiatrie & beoordeling van suïcidaal gedrag R.F.P. DE WINTER, M. DASSEN M.H. DE GROOT A.M. VAN HEMERT Spoedeisende psychiatrie & beoordeling van suïcidaal gedrag R.F.P. DE WINTER, M. DASSEN M.H. DE GROOT A.M. VAN HEMERT WWW.SUICIDALITEIT.NL Inhoud Algemeen: suïcidaal gedrag in Nederland Informatie over

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Rondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser

Rondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser Rondom Suïcide Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden 26 oktober 2016 Jos de Keijser onderdelen Suïcide in Nederland anno 2016 Preventie Richtlijnen Contact maken Impact van

Nadere informatie

1. Epidemiologie 1.1. Global suicide rates

1. Epidemiologie 1.1. Global suicide rates Studiedag Asster, DAGG en CGG-SP 4 mei 2017 Goingviral: epidemiologie van suïcide en algemene preventie G. Portzky 1. Epidemiologie 1.1. Global suicide rates WHO, 2015: 788.000 suïcides in 2015 (10.7/100.000

Nadere informatie

Kan correcte berichtgeving. C. van Heeringen

Kan correcte berichtgeving. C. van Heeringen Kan correcte berichtgeving suïcide ïid voorkomen? G.Portzky C. van Heeringen Inhoud Wetenschappelijke evidentie effect media? Negatief (Werther) effect Positief (Papageno) effect Mogelijke mechanismen?

Nadere informatie

PITSTOP SUÏCIDE TRAINING

PITSTOP SUÏCIDE TRAINING PITSTOP SUÏCIDE TRAINING 2017 1 PITSTOP SUÏCIDE TRAINING Herziening Pitstop tbvde ParnassiaGroep, bewerking door N.Kool-Goudzwaard december 2016 21-4- 2017 Trainers: Remco de Winter en Nienke Kool 2 Programma

Nadere informatie

Suïcide en suïcidepreventie

Suïcide en suïcidepreventie Suïcide en suïcidepreventie D. Linszen, psychiater Suïcide(preventie), de rol van verpleegkundigen en verzorgenden Reehorst, Ede 2017 Amsterdam First Episode Study: Critical Period RCT (1998-2007): relapse

Nadere informatie

Spiritualiteit, verbondenheid en

Spiritualiteit, verbondenheid en Spiritualiteit, verbondenheid en suïcide(preventie) Prof. Ronny Bruffaerts UPC KU Leuven In deze workshop Suïcidaliteit bij studenten: vóórkomen, risicofactoren en voorkómen? De rol van religie bij studenten

Nadere informatie

Suïcide-preventie. jinsels te koart dwaan

Suïcide-preventie. jinsels te koart dwaan Suïcide-preventie jinsels te koart dwaan 1 Jos de Keijser Martin Steendam Leden van de werkgroep Suïcidepreventie GGZ-Friesland 2 Overzicht workshop Inleiding en registratie in Friesland Video over gevolgen

Nadere informatie

Project C: Desist. Desistance bij wetsovertreders met een psychiatrische problematiek Verkennende focusgroepen

Project C: Desist. Desistance bij wetsovertreders met een psychiatrische problematiek Verkennende focusgroepen Project C: Desist Desistance bij wetsovertreders met een psychiatrische problematiek Verkennende focusgroepen Sofie Van Roeyen Promotor: Prof. dr. Freya Vander Laenen Co-promotor: Prof. dr. Eric Broekaert

Nadere informatie

SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:

SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: Eva De Jaegere Preventiemanager VLESP CIJFERS EN FEITEN Zomerschool 2016 VLESP? Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie Partnerorganisatie Vlaamse Overheid Samenwerkingsverband

Nadere informatie

Nieuwe gezondheidsdoelstelling: 20% minder zelfdodingen tegen 2020 in vergelijking met 2000.

Nieuwe gezondheidsdoelstelling: 20% minder zelfdodingen tegen 2020 in vergelijking met 2000. Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 17 december 2011 Gezondheidsconferentie Suïcidepreventie www.gezondheidsconferentie-suicidepreventie.be E-mail: consortium.suicidepreventie@gmail.com

Nadere informatie

Ga direct naar de gevangenis, u ontvangt geen perspectief: suïcidaliteitin detentie

Ga direct naar de gevangenis, u ontvangt geen perspectief: suïcidaliteitin detentie Ga direct naar de gevangeni, u ontvangt geen perpectief: uïcidaliteitin detentie workhopdag Samenwerken in uïcidepreventie. SP CGG i..m. provincie Wet-Vlaanderen, provinciehui Boeverbo, Brugge, 22.10.2013

Nadere informatie

Suicidepreventie in de psychiatrie: acute diensten, opname-afdelingen, implementatie van richtlijnen.

Suicidepreventie in de psychiatrie: acute diensten, opname-afdelingen, implementatie van richtlijnen. Suicidepreventie in de psychiatrie: acute diensten, opname-afdelingen, implementatie van richtlijnen. B I J E E N K O M S T 6 D O N D E R D A G 2 J U N I 2 0 1 6 1 3 : 3 0-1 6 : 3 0 REMCO DE WINTER DEREK

Nadere informatie

De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer

De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer Psycholoog i.o. tot GZ-psycholoog Senior onderzoeker VIP (Vroege Interventie Psychose) Tilburg GGz Breburg Pijn! pijn is een stressvolle ervaring

Nadere informatie

De psychopathologische gevolgen van pijnklachten. Eric de Heer

De psychopathologische gevolgen van pijnklachten. Eric de Heer De psychopathologische gevolgen van pijnklachten Eric de Heer Psycholoog i.o. tot GZ-psycholoog Senior onderzoeker VIP (Vroege Interventie Psychose) Tilburg GGz Breburg Pijn! pijn is een stressvolle ervaring

Nadere informatie

Middelengebruik: Cannabisgebruik

Middelengebruik: Cannabisgebruik Middelengebruik: Cannabisgebruik Inleiding Cannabisgebruik geeft zowel gezondheidsrisico s, psychosociale gevolgen als wettelijke consequenties 1,2. Frequent gebruik van cannabis wordt geassocieerd met

Nadere informatie

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor?

Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? UMCG Waarom schrijven specialisten ouderen- geneeskunde psychofarmaca voor? Verenso Jaarcongres 2011 Dr. S.U. Zuidema (Sytse) Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde UMC St Radboud Nijmegen Afdeling Huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF- EN BELONINGSGEVOELIGHEID EN EETSTIJLEN BIJ ADOLESCENTEN?

SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF- EN BELONINGSGEVOELIGHEID EN EETSTIJLEN BIJ ADOLESCENTEN? VAKGROEP ONTWIKKELINGS-, PERSOONLIJKHEID- EN SOCIALE PSYCHOLOGIE (PP07) ONDERZOEKSGROEP KLINISCHE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF-

Nadere informatie

ZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID. Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017

ZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID. Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017 ZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017 Zorgprogramma perinatale geestelijke gezondheid? Mentale stoornissen zijn meest voorkomende ziekten tijdens

Nadere informatie

Langgestrafte veroordeelden in de SURB-wachtkamer voor VI

Langgestrafte veroordeelden in de SURB-wachtkamer voor VI Langgestrafte veroordeelden in de SURB-wachtkamer voor VI Eric MAES & Carrol TANGE Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Databron en onderzochte populatie Module SUR SIDIS-Griffie (DGEPI)

Nadere informatie

Suïcidepreventie in de land- en tuinbouw

Suïcidepreventie in de land- en tuinbouw Suïcidepreventie in de land- en tuinbouw N I K E B A E T E N P R O V I N C I A A L C O Ö R D I N A T O R S U Ï C I D E P R E V E N T I E W E S T - V L A A N D E R E N C G G L A R G O Wat is de eigenheid

Nadere informatie

ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS IN BELGIE

ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS IN BELGIE ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ WERKNEMERS IN BELGIE PREVALENTIE EN GEVOLGEN OP HET WERK Marie-Claire Lambrechts 1,2 Dr. Lieve Vandersmissen 3 Prof. Dr. Lode Godderis 1,3 Brussel, FOD WASO 21/12/2017 1 KU

Nadere informatie

ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES

ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES VAKGROEP ONTWIKKELINGS-, PERSOONLIJKHEID- EN SOCIALE PSYCHOLOGIE (PP07) ONDERZOEKSGROEP KLINISCHE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES OVER ETEN: DE ROL VAN ZELFREGULATIE VLAAMS CONGRES

Nadere informatie

Ketenzorg voor suïcidaliteit

Ketenzorg voor suïcidaliteit Ketenzorg voor suïcidaliteit Marie Van Broeckhoven Suïcidepreventiewerking DAGG Lommel marie.vanbroeckhoven@dagg-cgg.be Meer onderzoek nodig Sterke evidentie Acties gezondheidszorg Beperking toegang tot

Nadere informatie

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Een psychosociale risicoanalyse SONAR methode Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Bart Vriesacker Psychosociaal departement Contact bart.vriesacker@mensura.be 2 Agenda 1. De feiten 2. Uw uitdagingen

Nadere informatie

Is werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag

Is werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag Is werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag Martin Steendam klinisch psycholoog promovendus VU Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Voorkomen van. bij suïcidaliteit. Rol huisar ts. Vervolg Trimbos, Preventie. Voorkomen van suïcide

Voorkomen van. bij suïcidaliteit. Rol huisar ts. Vervolg Trimbos, Preventie. Voorkomen van suïcide Suïcidaliteit Voorkomen van suïcidaliteit Remco de Winter: introductie Bert van Hemert: workshop met mindmapping mindmapping Voorkomen van suïcidaliteit Trimbos instituut iov Min. VWS Vermindering van

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

Wederopsluiting na vrijlating uit de gevangenis

Wederopsluiting na vrijlating uit de gevangenis Wederopsluiting na vrijlating uit de gevangenis Luc ROBERT & Eric MAES (promotor) 16 februari 2012 Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie OVERZICHT Intro: recidive-onderzoek in België

Nadere informatie

Artikel Article. Predictoren van druggebruik tijdens de detentieperiode: data van 1326 gedetineerden uit 15 Vlaamse gevangenissen.

Artikel Article. Predictoren van druggebruik tijdens de detentieperiode: data van 1326 gedetineerden uit 15 Vlaamse gevangenissen. Artikel Article Louis Favril a Freya Vander Laenen b Predictoren van druggebruik tijdens de detentieperiode: data van 1326 gedetineerden uit 15 Vlaamse gevangenissen Panopticon, 39 (4), 296-312 2018 Maklu

Nadere informatie

Samenvatting 21580_rietdijk F.indd :09

Samenvatting 21580_rietdijk F.indd :09 Samenvatting 21580_rietdijk F.indd 161 10-02-12 15:09 People at ultra high risk for psychosis Schizofrenie en aanverwante psychotische stoornissen hebben grote negatieve gevolgen voor het sociaal en psychisch

Nadere informatie

De impact van elektronisch toezicht in vergelijking tot de gevangenisstraf. Een belevingsonderzoek.

De impact van elektronisch toezicht in vergelijking tot de gevangenisstraf. Een belevingsonderzoek. De impact van elektronisch toezicht in vergelijking tot de gevangenisstraf. Een belevingsonderzoek. Brussel, 21 2013 t. f. +32 9 264 69 71 e. Inhoud 2 A. Introductie B. Aandacht voor veroordeelde en huisgenoot

Nadere informatie

Verminderen van suïcidaliteit

Verminderen van suïcidaliteit Improving Mental Health by Sharing Knowledge Verminderen van suïcidaliteit Van beleidsadvies naar uitvoering Judith Blekman 11 mei 2010 De aanloop naar nieuw beleid Start buiten de overheid: Ivonne van

Nadere informatie

COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE

COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDEPOGERS 31 maart 2010 Jos de Keijser Martin Steendam Klinisch psychologen Project Voorkom suïcide Project Voorkom Suïcide 2010 24 hulpverleners getraind 30 pogers

Nadere informatie

GOR: inzicht in gezondheidsgevolgen en (zorg)behoeften

GOR: inzicht in gezondheidsgevolgen en (zorg)behoeften Psychosociale hulp en gezondheidsonderzoek bij rampen en crises Anticiperen op kwetsbaarheden Michel Dückers, NIVEL/IMPACT Netwerkdag PSH-GOR, 22 november 2016, Bilthoven GOR: inzicht in gezondheidsgevolgen

Nadere informatie

Zelfzorg bij hulpverleners. CGG Largo Nike Baeten, Charlotte Lanneau CGG suïcidepreventiewerking West-Vlaanderen

Zelfzorg bij hulpverleners. CGG Largo Nike Baeten, Charlotte Lanneau CGG suïcidepreventiewerking West-Vlaanderen Zelfzorg bij hulpverleners CGG Largo Nike Baeten, Charlotte Lanneau CGG suïcidepreventiewerking West-Vlaanderen «If you are really doing the work, then it gets inside you» (A. Obholzer) Belang van zelfzorg

Nadere informatie

5. Recente ontwikkelingen en evoluties Next2next-programma Herstel online De Skuul: vernieuwende werkwijzen

5. Recente ontwikkelingen en evoluties Next2next-programma Herstel online De Skuul: vernieuwende werkwijzen Inhoudsopgave Woord vooraf... Intro... Inhoudsopgave... Inleiding... 1 Hoofdstuk 1: Verslaving en afhankelijkheid in de 21 ste eeuw: actuele visies en theorievorming... 9 1. Inleiding... 10 2. Waarom gebruiken

Nadere informatie

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG Multidisciplinaire richtlijn voor hulpverleners in de gezondheidszorg Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) COLOFON Auteurs: Saskia Aerts, Eva Dumon,

Nadere informatie

1. Kwartiermaken. Kwartiermakenvoor mensen met een psychische kwetsbaarheid. PsycEvent Duffel 7 mei 2015

1. Kwartiermaken. Kwartiermakenvoor mensen met een psychische kwetsbaarheid. PsycEvent Duffel 7 mei 2015 1. Kwartiermaken Kwartiermakenvoor mensen met een psychische kwetsbaarheid PsycEvent Duffel 7 mei 2015 1 Inhoudstafel 1. Kwartiermaken?? 2. Hoeveel plaats is er nodig 3. Hoe moet de plek eruit zien 4.

Nadere informatie

Ouders met een verstandelijke beperking. (Geert Van Hove, Prof.dr. UGent/VU Amsterdam)

Ouders met een verstandelijke beperking. (Geert Van Hove, Prof.dr. UGent/VU Amsterdam) Ouders met een verstandelijke beperking (Geert Van Hove, Prof.dr. UGent/VU Amsterdam) Deze lezing: manier van werken Standpunten opgebouwd in dialoog met Australische collega (= 30 jaar praktijk- en onderzoekservaring)

Nadere informatie

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic

Nadere informatie

18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie

18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie inhoud Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen Jongeren als doelgroep Burden of disease in praktijk Slot: New horizont Marijana Cvitan Sutterland psychiater OPZ Geel, Maart, 2016 Juridische grens

Nadere informatie

Samenwerken aan Suïcidepreventie : MAAK HET VERSCHIL

Samenwerken aan Suïcidepreventie : MAAK HET VERSCHIL Samenwerken aan Suïcidepreventie : MAAK HET VERSCHIL Workshopdag voor hulpverleners Dinsdag 22 oktober 2013 Aankondiging de Suïcidepreventiewerking van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (SP CGG)

Nadere informatie

Adverse Childhood Experiences:

Adverse Childhood Experiences: Adverse Childhood Experiences: Mentale en fysieke gevolgen bij jeugdigen met een verstandelijke beperking Jaarcongres Kinder- en jeugdpsychiatrie 30 oktober 2018 Esther Moonen, Verpleegkundig Specialist

Nadere informatie

Advanced Practice Nursing

Advanced Practice Nursing Workshop Advanced Practice Nursing Prof. dr. Ann Van Hecke, UGent, Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde Miguel Lardennois, FOD DG Gezondheidszorg Waar hebben we het over? Waar hebben we

Nadere informatie

FCE in internationaal perspectief

FCE in internationaal perspectief FCE in internationaal perspectief Dr Paul Kuijer, p.p.kuijer@amc.nl Academisch Medisch Centrum (AMC) voor Arbeid en Gezondheid Polikliniek Mens en Arbeid Amsterdam, Nederland Financiële belangen bij FCE?

Nadere informatie

Zelfverwondend gedrag in detentie: prevalentie, risicofactoren en preventie

Zelfverwondend gedrag in detentie: prevalentie, risicofactoren en preventie onderzoeksartikel Zelfverwondend gedrag in detentie: prevalentie, risicofactoren en preventie ACHTERGROND Hoewel zelfverwondend gedrag (zvg) internationaal een ernstig probleem vormt bij gedetineerden,

Nadere informatie

Analyse van de informatie in de dossiers van de jeugdrechtbank met focus op minderjarigen met psychiatrische stoornissen.

Analyse van de informatie in de dossiers van de jeugdrechtbank met focus op minderjarigen met psychiatrische stoornissen. Analyse van de informatie in de dossiers van de jeugdrechtbank met focus op minderjarigen met psychiatrische stoornissen Sofie Merlevede 1 Jeugdrechtbank dossiers Belang van de dossiers Beslissingsprocessen

Nadere informatie

Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe?

Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe? Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe? Martin Steendam Klinisch psycholoog P-opleider GGZ Friesland Groningen, 21 maart 2011 Onderzoek: aanvraag bij ZON-MW Drie deelonderzoeken Is

Nadere informatie

Discussion Summary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae

Discussion Summary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae chapter 7 Discussion Summary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae 140 chapter 7 SAMENVATTING De bipolaire stoornis (of manisch-depressieve stoornis) is een stemmingsstoornis waarin episodes van (hypo)manie

Nadere informatie

Suïcidepreventie 4 voor 12. Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017

Suïcidepreventie 4 voor 12. Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017 Suïcidepreventie 4 voor 12 Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017 Inhoud Inleiding Theorie Signalen Motieven Bespreekbaar stellen Hulpmiddelen Beleid Inleiding Je kan een suïcide voorkomen Waar Niet

Nadere informatie

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer

Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer Gewoon Hoogleraar Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Voorzitter Opleidingscommissie Geneeskunde Universiteit

Nadere informatie

ZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS

ZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS ZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS In opdracht en met de steun van het Vlaams Ministerie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, samenwerking EZO en CGGSP www.zorgvoorsuicidepogers.be 1 VAN WAAR DIT PROJECT? Vlaams

Nadere informatie

Artikel. iedereen? Annelies Permentier 1, Freya Vander Laenen 2, Wouter Vanderplasschen 3 & Tom Vander Beken 4

Artikel. iedereen? Annelies Permentier 1, Freya Vander Laenen 2, Wouter Vanderplasschen 3 & Tom Vander Beken 4 iedereen? Annelies Permentier 1, Freya Vander Laenen 2, Wouter Vanderplasschen 3 & Tom Vander Beken 4 Dit artikel focust op de doelgroep van geïnterneerden die achterblijven in detentie. Ondanks vele initiatieven

Nadere informatie

zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren

zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren Kwaliteitsvolle zorg voor kinderen en jongeren 14 december 2015 Mathieu Roelants, Karel Hoppenbrouwers Centrum Omgeving en Gezondheid Departement

Nadere informatie

Achter tralies in België

Achter tralies in België Achter tralies in België Tom Daems Peter Pletincx Luc Robert Veerle Scheirs Angela van de Wiel Karen Verpoest (eds.) Achter tralies in België Tom Daems Peter Pletincx Luc Robert Veerle Scheirs Angela van

Nadere informatie

Afscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter

Afscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter Afscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter Suïcidaal gedrag en opname op een acute gesloten opnameafdeling Jubileum KCAP Dr. Remco de Winter www.geslotenpsychiatrie.nl www.suicidaliteit.nl Mijn relatie

Nadere informatie

SUÏCIDAAL GEDRAG EN TRAUMA

SUÏCIDAAL GEDRAG EN TRAUMA SUÏCIDAAL GEDRAG EN TRAUMA CELEVT 15 JUNI 13.35 TIP CONFERENTIE VROEG TRAUMA, PSYCHIATRIE EN SUICIDALITEIT WWW.SUICIDALITEIT.NL Remco de Winter Disclosure belangen spreker Remco de Winter (potentiële)

Nadere informatie

Chronisch zieken en werk

Chronisch zieken en werk Chronisch zieken en werk Prof. Ute Bültmann Sociale Geneeskunde, Arbeid & Gezondheid Universiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen 41. Nascholingsdag Stichting Nascholing Bedrijfs- en

Nadere informatie

Welcome. at Maastricht University. Faculteit der Rechtsgeleerdheid/Faculty of Law

Welcome. at Maastricht University. Faculteit der Rechtsgeleerdheid/Faculty of Law Welcome at Maastricht University Master Open Dag 8 oktober2016 Master Forensica, Criminologie en Rechtspleging Hans Nelen Hoogleraar criminologie Coordinator master FCR Waar ga ik het over hebben? Doel,

Nadere informatie

De relatie van medisch & juridisch handelen bij suïcidaal gedrag. Studiemiddag over suïcidaliteit, 27 november 2014 Rotterdamse BOPZ advocaten

De relatie van medisch & juridisch handelen bij suïcidaal gedrag. Studiemiddag over suïcidaliteit, 27 november 2014 Rotterdamse BOPZ advocaten De relatie van medisch & juridisch handelen bij suïcidaal gedrag. Studiemiddag over suïcidaliteit, 27 november 2014 Rotterdamse BOPZ advocaten D R. R E M C O DE W I N T E R, P S Y C H I A T E R, R E G

Nadere informatie

Penitentiair tuchtrecht

Penitentiair tuchtrecht Penitentiair tuchtrecht 1 Structuur 2 1. Strafrecht vs. tuchtrecht 2. Bronnen van penitentiair recht 3. Substantieel tuchtrecht A. Tuchtinbreuken B. Tuchtsancties 4. Procedureel tuchtrecht A. Tuchtprocedure

Nadere informatie

Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk

Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Inleiding Krijgt Vlaanderen opnieuw een mentale

Nadere informatie

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen OVERZICHT De studie van SGG Sexpert-resultaten Prevalentie Meest ingrijpende gebeurtenis Komt het vaker voor bij holebi s? Wat verklaart SGG

Nadere informatie

Suïcide(poging) Inleiding. Methode. Resultaten. Rubriekhouder: Mevrouw dr. G.A. Donker, (NIVEL)( )

Suïcide(poging) Inleiding. Methode. Resultaten. Rubriekhouder: Mevrouw dr. G.A. Donker, (NIVEL)( ) Suïcide(poging) Rubriekhouder: Mevrouw dr. G.A. Donker, (NIVEL)(1978-2017) Inleiding In overleg met de Inspectie voor de Gezondheidszorg wordt dit onderwerp sinds 1978 in de peilstations onderzocht. Ook

Nadere informatie

DRUGS IN CIJFERS III: OVERHEIDSUITGAVEN VOOR HET DRUGSBELEID IN BELGIË

DRUGS IN CIJFERS III: OVERHEIDSUITGAVEN VOOR HET DRUGSBELEID IN BELGIË PERSBERICHT DRUGS IN CIJFERS III: OVERHEIDSUITGAVEN VOOR HET DRUGSBELEID IN BELGIË Totale overheidsuitgave voor het Belgisch drugsbeleid* in het jaar 2008 wordt geschat op 975.085.793 euro of 91,4 per

Nadere informatie

Suïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken

Suïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken Suïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken Remco de Winter MD PhD, psychiater ParnassiaGroep, kennisdomeinleider acuut en verder oa onderzoeker VU & nationaal vertegenwoordiger IASP www.suicidaliteit.nl

Nadere informatie

Gedetineerden en hun partnerrelaties voor en na detentie

Gedetineerden en hun partnerrelaties voor en na detentie Gedetineerden en hun partnerrelaties voor en na detentie Anne Brons Anja Dirkzwager Marieke van Schellen Sanne van der Stelt Paul Nieuwbeerta Deelonderzoek binnen Prison Project: De partnerrelaties van

Nadere informatie

Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn

Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn Eva Dumon en Saskia Aerts info@vlesp.be 1 maart 2018 VLAAMS EXPERTISECENTRUM SUÏCIDEPREVENTIE Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen

Nadere informatie

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Bert van Hemert Madeleine van der Velden Remco de Winter Discussiegroep Parnassia - Den Haag Bureau 24-uurszorg Crisisdienst

Nadere informatie

Vrouwelijke gedetineerden: uitdagingen voor re-integratie. An Nuytiens

Vrouwelijke gedetineerden: uitdagingen voor re-integratie. An Nuytiens Vrouwelijke gedetineerden: uitdagingen voor re-integratie An Nuytiens Vrouwen en re-integratie Algemene factoren specifieke factoren: belang van relationele component (familie, liefdesrelaties, kinderen)

Nadere informatie

For k what is in a name?

For k what is in a name? For k what is in a name? Dirk Deboutte Collaborative Antwerp Psychiatric Research Institute - Department youth mental health ZNA Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Het Antwerps project 1995-2005:

Nadere informatie

De suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige

De suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige De suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige Rob Lutterman, consultatief psychiatrisch verpleegkundige 2016 Filmpje shawshank redemption 2;17 stellingen Mensen die praten over suicide doen

Nadere informatie