OPENBAAR documentnummer Zaaknummer verwijsnummer

Transcriptie

1 Beslisnota GS CRMo CRMo OPENBAAR documentnummer Zaaknummer verwijsnummer * * onderwerp Zeeuwse Samenwerking Social Return on Investment (SROI) voorgesteld besluit - Op grond van de evaluatie van de Infrapool pilot om SROI toe te passen in de infrabestekken (GS besluit 10 mei 2016) stoppen met Infrapool Zeeland werkt Infra; - Vooruitlopend op de nadere uitwerking van het principebesluit om toepassen van SROI regionaal op te pakken (advies Interpactum) conform het gestelde in het Inkoopbeleid Provincie Zeeland 2018 SROI opnemen in de infrabestekken. Dit wordt verder uitgewerkt in de bestektekst; - Naar aanleiding van het verzoek van de VZG aan de Provincie Zeeland: Instemmen met het voorstel te opteren voor 'scenario 3': een regionale samenwerking en regionale uitvoering (Zeeuws-breed) conform het advies van Interpactum op dit thema; Aangeven dat de Provincie Zeeland vooralsnog geen specifieke voorkeur heeft over waar het centrale bureau onder te brengen; Bereidheid uit te spreken om op basis van de voor te leggen businesscase voor een periode van vier jaar ( ) subsidie beschikbaar te stellen tot een maximum van ,- per jaar. Dit bedrag jaarlijks ten laste te laten vallen van activiteit Arbeidsmarkt. In navolging op het voorgaande een brief met bijbehorende principe uitspraak te verzenden aan de VZG;

2 aanleiding Het schriftelijk verzoek van de VZG om als Provincie Zeeland een principe uitspraak te doen over een mogelijke Zeeuws brede samenwerking op het gebied van SROI vormt de aanleiding voor deze beslisnota. Enerzijds heeft de recente evaluatie van de Infrapool Zeeland Werkt infra (samenwerkingsverband van opdrachtgevers en opdrachtnemers) geleidt tot het voorgestelde besluit om deze SROI pilot te beëindigen, ingegeven door de samenwerkingsvorm en de uitwerking van de pilot die niet passend/werkbaar zijn gebleken. Anderzijds is er onder de dertien Zeeuwse gemeenten, het waterschap Scheldestromen en de provincie, ondanks de verloop van de infrapilot, het voornemen om meer regionaal samen te werken op het gebied van SROI. Dit is de aanleiding geweest om aan adviesbureau Interpactum te vragen onderzoek te doen en advies te geven of en op welke wijze het beste vorm kan worden gegeven aan deze samenwerking op SROI (samenwerkingsverband van opdrachtgevers). Om als partijen gezamenlijk een eenduidig en stevig beleid te voeren op dit thema en hieraan uitvoering te kunnen geven is er door Interpactum een drietal scenario s geschetst en is het advies gekomen te kiezen voor een Zeeuws-brede samenwerking én uitvoering om zo optimaal gebruik te maken van de kracht van de resultaten van elders (scenario 3). De doelstellingen en activiteiten van de Zeeuws-brede samenwerking op het gebied van SROI sluiten goed aan op inkoop- en infrabeleid (Duurzaam GWW) dat de Provincie als organisatie hanteert, maar sluiten zeker ook zeer goed aan op het Aanvalsplan Arbeidsmarkt. portefeuillehouder portefeuille drs. J. de Bat & drs. A.J. van der Maas Inkoopbeleid, social return on investment, arbeidsmarkt paraaf afdelingshoofd paraaf portefeuillehouder paraaf secretaris voor agendering datum GS vergadering (in te vullen door agendakamer) Nee besluit GS paraaf secretaris voor uitvoering Beslisnota GS overwegingen en advies motivering besluit SROI Social Return on Investment (SROI) is geen nieuw fenomeen, echter krijgt het meer en meer aandacht binnen de volledige breedte van de Provinciale organisatie en daarbuiten. Naast dat het een belangrijk element is voor de Provincie Zeeland bij maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI), heeft het ook een nadrukkelijke raakvlak met het Aanvalsplan Arbeidsmarkt met name met pijler 1 (Iedereen doet mee) om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zo goed mogelijk aan 2

3 te spreken en pijler 2 (Ondersteunen Human Capital Initiatieven), om duurzame, structurele (samenwerkings-)activiteiten te ondersteunen. Korte voorgeschiedenis: 14 Maart 2014: Motie Provinciale Staten: Onderzoek de mogelijkheden van het inpassen van SROI in het Provinciaal Inkoopbeleid ; 20 oktober 2015: Gedeputeerde Staten besluit m.b.t. invulling geven aan de motie. Belangrijk dat mensen met afstand tot de arbeidsmarkt ook kansen krijgen op een baan middels SROI; SROI wordt gefaseerd ingevoerd; De Provincie zoekt aansluiting bij de stichting Arbeidspool Zeeland Werkt-Infra; 10 mei 2016: GS besluit m.b.t. deelname aan het convenant Stichting Arbeidspool Zeeland Werkt-Infra; 12 mei 2016: Ondertekening van het convenant Stichting Arbeidspool Zeeland Werkt-Infra; 12 juli 2016: Besluit van gedeputeerde staten van Zeeland, kenmerk tot vaststelling van het Inkoop- en aanbestedingsbeleid Provincie Zeeland SROI wordt voor het eerst expliciet benoemd. Per aanbesteding voor diensten en werken met een geraamde inkoopwaarde van of meer bekijkt de Provincie Zeeland wat haalbaar en mogelijk is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten; 18 december 2018: Gedeputeerde Staten stelt het Inkoop- en aanbestedingsbeleid Provincie Zeeland 2018 vast. SROI is ondergebracht als één van de onderdelen/aspecten van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). De Zeeland Werkt Infrapool (pilot) In oktober 2015 heeft uw college er voor gekozen om SROI via een geleidelijke aanpak via aanbestedingen in te zetten en te beginnen binnen de sector openbare ruimte. Dat heeft geleid tot het besluit van 10 mei 2016 om deel te nemen aan de pilot Arbeidspool Zeeland werkt Infra. Dit betreft een samenwerkingsverband tussen de Zeeuwse opdrachtgevers voor infrastructurele werken, de opdrachtnemers en de verschillende sociale diensten. Doel van de samenwerking is om mensen uit de SROI-doelgroep (in dit geval: uitkeringsgerechtigden van UWV en gemeenten, Jongeren zonder startkwalificatie en mensen met een arbeidsbeperking werkzaam bij SWbedrijven) via een opleiding en inwerkperiode op een duurzame manier in te laten stromen in reguliere functies in de infrasector. De afspraken zijn vastgelegd in een convenant dat op 12 mei 2016 is ondertekend. Evaluatie pilot Arbeidspool Zeeland werkt Infra De Zeeland Werkt Infra pilot eindigde op 31 december Op 4 december hebben vertegenwoordigers van de deelnemende partijen de samenwerking via de Infrapool geëvalueerd. Daarbij is geconcludeerd dat het voortzetten van het samenwerkingsverband in de huidige vorm geen meerwaarde biedt. Argumenten om niet door te gaan zijn o.a.: Als gevolg van de economische groei zijn er nagenoeg geen geschikte kandidaten meer. Voor de Provincie betekent dit concreet dat er gedurende de pilotperiode géén mensen via de bestekken zijn ingezet; De organisatie van de Infrapool was niet robuust genoeg om op een goede manier invulling te geven aan de afspraken uit het convenant; Gestelde eisen m.b.t invulling van SROI (percentage in relatie tot inhoud van het werk) is niet in verhouding voor een deel van de werken (vooral asfaltwerken); Inzet toch vooral op Infrastructurele projecten. Vraagt te vaak specifieke kennis. Daarmee wordt geconcurreerd met andere bedrijfstakken. Omdat daarvoor vaak minder specifieke kennis nodig komen kandidaten eerder in aanmerking voor die bedrijfstakken. Ambtelijk worden de conclusies onderschreven. Voor de Provincie Zeeland zijn er geen argumenten om de samenwerking in huidige vorm voort te zetten. Tijdens de genoemde evaluatie bleek dat een klein aantal partijen, waaronder de gemeente Goes de samenwerking graag wenst voort te zetten. Vanuit het bestuur van het samenwerkingsverband is gevraagd of de Provincie Zeeland en het Waterschap Scheldestromen daarin willen participeren. Dat biedt voor de Provincie Zeeland geen voordelen. De nadelen zoals hiervoor genoemd blijven 3

4 ook in die situatie bestaan. Bovendien vraagt dat meer administratieve handelingen dan in de bestaande situatie. Opdrachten van de Provincie Zeeland gaan immers over de verschillende gemeentegrenzen heen. Omdat de Provincie Zeeland op grond van het Inkoop- en aanbestedingsbeleidsplan 2018 (actieplan Maatschappelijk Verantwoord inkopen ) wel een verplichting heeft om SROI toe te passen wordt voorgesteld om, vooruitlopend op de nadere uitwerking van het principebesluit om het toepassen van SROI regionaal vorm te geven, de verplichting om SROI toe te passen in gewijzigde vorm en conform het Inkoop- en aanbestedingsbeleidsplan Provincie Zeeland 2018 op te nemen in de Infrabestekken. De wijze waarop dat plaats kan vinden moet nog nader worden uitgewerkt. Dit wordt opgepakt in samenwerking met het waterschap Scheldestromen. Insteek daarbij is dat verplichting om invulling te geven aan SROI bij de opdrachtgever wordt gelegd. Daarnaast is worden de mogelijkheden om invulling te geven aan de SROI-verplichting verruimd. Enerzijds door inzet te koppelen aan de loonsom in plaats van de aanneemsom en anderzijds door de opdrachtnemer de mogelijkheid te bieden om de kandidaat op een andere manier in te zetten dan in een directe relatie tot de opdracht waar de SROI-verplichting betrekking op heeft. Concluderend: voorgestelde besluiten m.b.t. infrapool: - Op grond van de evaluatie van de Infrapool pilot om SROI toe te passen in de infrabestekken (GS besluit 10 mei 2016) stoppen met Infrapool Zeeland werkt Infra; - Vooruitlopend op de nadere uitwerking van het principebesluit om toepassen van SROI regionaal op te pakken (advies Interpactum) conform het gestelde in het Inkoopbeleid Provincie Zeeland 2018 SROI opnemen in de infrabestekken. Dit wordt verder uitgewerkt in de bestektekst; Aanleiding adviesvraag Interpactum Ondanks de evaluatie van de infrapool in de vorm zoals deze heeft gedraaid hebben de dertien Zeeuwse gemeenten, het waterschap Scheldestromen en de Provincie Zeeland nadrukkelijk het voornemen om meer regionaal samen te werken op het gebied van SROI. Om deze reden is er aan adviesbureau Interpactum gevraagd onderzoek te doen en advies te geven of en op welke wijze het beste vorm kan worden gegeven aan deze samenwerking. Hier opvolgend is er middels een brief van de VZG de vraag gekomen om als Provincie Zeeland een principe uitspraak te doen over het voorkeursscenario v.w.b. de invulling van de samenwerking op het gebied van SROI. De VZG vraagt antwoord op een viertal vragen: 1) Bent u akkoord met een Zeeuwse samenwerking conform het advies van Interpactum? 2) Zo ja; waar zou u bij voorkeur het centrale bureau onderbrengen? 3) Zo ja, is uw provincie bereid tot financiering? 4) Zo nee, welk scenario zou uw voorkeur dan hebben en waarom? Uit het onderzoek van Interpactum komt het volgende beeld naar voren: Er is al een basis van SROI beleid, uitvoering en resultaten in Zeeland, maar het fundament is nog niet (overal) stevig en vooral afhankelijk van de inzet van twee SROI medewerkers. Een verdere aanscherping, verbreding, uniformering, verdere implementatie, borging en verbreding van SROI zijn wenselijk. Aandachtsgebieden hierbij zijn matching en dienstverlening naar werkgevers, draagvlak en pr (communicatie, bewustwording) en monitoring van SROI. Er wordt in het rapport een drietal scenario s beschreven: Scenario Kern: Voor-(+) en nadelen (-) Situatie t.o.v. huidige situatie 1. Regionaal Social Return beleid en lokale uitvoering - Geen benutting bundeling minder duurzame plaatsingen verwacht - Geen centraal aanspreekpunt voor werkgevers Dit zou een verdere versplintering betekenen van de huidige SROI situatie/samenwerking in Zeeland 4

5 2. Regionaal Social Return beleid en subregionale uitvoering 3. Regionaal Social Return beleid en regionale uitvoering - Kwaliteit en efficiëntie SROI niet geborgd + Enige benutting van bundeling, niet optimaal +- Organisatiekosten relatief lager, niet optimaal +- Nog geen optimaal aanspreekpunt voor werkgevers +- Kwaliteit en efficiëntie niet Zeeuws-breed geborgd + Bundeling leidt tot meer duurzame plaatsingen + Relatief minder organisatiekosten + Meer tevredenheid werkgevers door centraal aanspreekpunt + Borging kwaliteit en efficiëntie SROI optimaal Dit scenario staat gelijk aan de huidige situatie Dit zou een verbreding en centralisering van de uitvoeringskant betekenen en daarmee een verdergaande samenwerking dan de huidige samenwerkingsvorm. NB SROI wordt uitgevraagd bij het volledige inkoopspectrum. Dit zijn zowel leveringen, diensten als werken met een opdrachtwaarde van groter dan ,-- Dit is een nadrukkelijk verschil met de huidige situatie. De winst van samenwerking Intensievere samenwerking (dan nu het geval is) op het gebied van SROI in Zeeland is wenselijk aangezien hiermee betere resultaten en besparingen zijn te realiseren, een efficiëntere inzet van personeel en meer tevredenheid van werkgevers. Op basis van deze bovengenoemde kritische prestatie-indicatoren zou samenwerking in Zeeland bij SROI geëvalueerd dienen te worden. De potentie van SROI in Zeeland is lastig in te schatten, wegens het ontbreken van betrouwbare cijfers. Het rapport spreekt over een gemeenschappelijk inkoopvolume van 600 miljoen euro, dat in het eerste jaar in drie miljoen euro aan SROI afspraken kan resulteren te vertalen in 150 plaatsingen en bijna zevenhonderdduizend euro aan besparingen op de Participatiewet in Zeeland (ten gunste van de Zeeuwse gemeenten). Deze potentie kan met het jaar stijgen tot zelfs 1,3 miljoen euro of meer. Randvoorwaarden voor samenwerking Belangrijke randvoorwaarden voor regionale samenwerking zijn behoud van maatwerk bij toepassing van SROI, aansluiting van de organisatie van SROI bij de Zeeuwse context, voldoende capaciteit voor de uitvoering van SROI en bestuurlijk draagvlak en een helder mandaat voor regionale samenwerking. Naar een structurele Zeeuws-brede samenwerking en uitvoering Om als partijen gezamenlijk een eenduidig en stevig beleid te voeren op dit thema en hieraan uitvoering te kunnen geven is er door Interpactum het advies uitgebracht (incl. een reeks aanbevelingen) om nadrukkelijk te kiezen voor een Zeeuws-brede samenwerking én uitvoering (scenario 3) om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de kracht van de resultaten van elders en het vermogen om te bundelen en daarmee meer SROI impact te genereren. Een belangrijk kenmerk van scenario 3 is dat SROI wordt uitgevraagd bij het volledige inkoopspectrum. Dit zijn zowel leveringen, diensten als werken met een opdrachtwaarde van groter dan ,--. Naast het algemene maatschappelijke belang van een dergelijke insteek is recentelijk nog het Inkoop- en aanbestedingsbeleid Provincie Zeeland 2018 vastgesteld. SROI is daarbij ondergebracht als één van de onderdelen/aspecten van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). 5

6 Ook de recente lancering van het Zeeuwse MAEX platform versterkt het beeld dat de waarde van SROI breed onderkend wordt. Dit platform kan potentieel een rol spelen in de invulling van een Zeeuws-brede samenwerking/uitvoering in SROI, met name als vraagbaak/kennispartij voor werkgevers (opdrachtnemers), echter dient dit verder onderzocht te worden. Daarnaast sluiten de doelstellingen en activiteiten van de Zeeuws-brede samenwerking (scenario 3) op het gebied van SROI goed aan op het Aanvalsplan Arbeidsmarkt (en daarmee ook met het arbeidsmarktbeleid van de provincie), met name met pijler 2 (Ondersteunen Human Capital Initiatieven), om duurzame, structurele activiteiten te ondersteunen. Deze goede aansluiting zit o.a. in de gezamenlijke, eenduidige, Zeeuws-brede aanpak die gerealiseerd kan worden op SROI en de kwaliteits- en kwantiteitsslag die hiermee bereikt kan worden. Het raakt ook zeker pijler 1 van het Aanvalsplan Arbeidsmarkt dat zich richt op het optimaal benutten van het Zeeuws arbeidspotentieel en waarmee mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt van betere, intensievere begeleiding kunnen worden voorzien om tot duurzame inzet te komen. Advies aan GS Advies is om, gezien de beleidsmatige inbedding vanuit inkoop en arbeidsmarkt, een principe uitspraak te doen om te opteren voor een intensieve samenwerking op het thema SROI welke op regionaal (Zeeuws-breed) niveau plaatsvindt en ook op regionaal niveau wordt uitgevoerd. Concluderend: voorgestelde besluiten m.b.t. Zeeuws-brede SROI samenwerking: - Naar aanleiding van het verzoek van de VZG aan de Provincie Zeeland: Instemmen met het voorstel nog te opteren voor 'scenario 3': een regionale samenwerking en regionale uitvoering (Zeeuws-breed) conform het advies van Interpactum op dit thema; Aangeven dat de Provincie Zeeland vooralsnog geen specifieke voorkeur heeft over waar het centrale bureau onder te brengen; Bereidheid uit te spreken om op basis van de voor te leggen businesscase voor een periode van vier jaar ( ) subsidie beschikbaar te stellen tot een maximum van ,- per jaar. Dit bedrag jaarlijks ten laste te laten vallen van activiteit Arbeidsmarkt. - In navolging op het voorgaande een brief met bijbehorende principe uitspraak te verzenden aan de VZG; NB Deze provinciale principe uitspraak zal dan, mede i.c.m. de uitspraken vanuit de andere veertien samenwerkingspartijen, de basis vormen voor de uitwerking van een businesscase om dit daadwerkelijk tot uitvoering te kunnen brengen. Afwijking t.o.v. provinciale doelstellingen en/of beleid - bestuurlijke planning en doorlooptijd indien van toepassing consequenties besluit financiële consequenties Aan de deelname aan het regionaal samenwerkingsverband zijn kosten verbonden. Het gaat darbij om een bedrag van per jaar. Vooralsnog geldt deze jaarlijkse bijdrage voor een periode van 4 jaar. Dit bedrag kan worden betaald uit de activiteit van activiteit Arbeidsmarkt. juridische consequenties Het principebesluit om te kiezen voor scenario 3 van het advies van Interpactum heeft geen juridische consequenties. Op het moment dat SROI daadwerkelijk wordt ingezet zal dat gebeuren in lijn met de geldende wet- en regelgeving. personele consequenties en inhuur Er is geen externe inhuur nodig. 6

7 inkoop & aanbesteding Inzet van SROI verplichting wordt opgenomen in de opdrachten die de Provincie op de markt zet. Dat vindt plaats op grond van de vigerende inkoop- en aanbestedingsregelgeving. 7

8 k Gedeputeerde Staten Vereniging van Zeeuwse Gemeenten Postbus LA MIDDELBURG onderwerp kenmerk behandeld door verzonden Zeeuwse samenwerking Social Return on Investment (SROI) * * NeeJa Middelburg, 5 februari 2019 Geacht bestuur, Enige tijd geleden heeft u ons College een aantal vragen voorgelegd over een mogelijke Zeeuwse samenwerking op het gebied van Social Return on Investment met het verzoek hierover een principe uitspraak te doen. Mede op basis van het aangeleverde advies van Interpactum en de Handreiking Sociale Return van de VNG doen wij de principe uitspraak dat wij: 1. Positief staan tegenover een intensivering van de Zeeuwse samenwerking op het gebied van SROI en een nadrukkelijke voorkeur hebben voor het door u aangegeven scenario 3, waarbij zowel het beleid als ook de uitvoering regionaal wordt ingekleed, in lijn met het advies van Interpactum; 2. Vooralsnog geen expliciete voorkeur hebben waar het centrale bureau onder te brengen; 3. Bereid zijn om, op basis van de voor te leggen businesscase, voor een periode van vier jaar ( ) subsidie beschikbaar te stellen tot een maximum van ,- per jaar. Wij hopen u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, gedeputeerde staten, Drs. J.M.M. Polman, voorzitter A.W. Smit, secretaris Rechtsmiddelen Belanghebbenden kunnen schriftelijk bezwaar maken tegen dit besluit bij: Gedeputeerde Staten van Zeeland, t.a.v. de secretaris van de commissie voor bezwaarschriften, Postbus 6001, 4330 LA Middelburg. In het bezwaarschrift neemt u ten minste op uw naam en adres, de dagtekening van het bezwaarschrift, tegen welk besluit u bezwaar maakt en waarom. Het bezwaarschrift dient te worden ondertekend. Provinciehuis Abdij BK Middelburg Postbus LA Middelburg KvK IBAN NL08 BNGH

9 U moet het bezwaarschrift indienen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt. Doorgaans is dat de dag na de datum van verzending. Overschrijding van de inzendtermijn kan ertoe leiden dat met uw bezwaren geen rekening wordt gehouden. Als u overweegt bezwaar te maken, kunt u een informatiefolder aanvragen op telefoonnummer U kunt de informatie ook downloaden via Wij wijzen u erop dat het bezwaar niet de werking van het besluit schorst. U kunt een verzoek doen tot het treffen van een voorlopige voorziening. U richt het verzoek aan de voorzieningenrechter van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Breda, team bestuursrecht, Postbus 90006, 4800 PA Breda. Voor de behandeling van het verzoek is griffierecht verschuldigd. Behoort bij brief d.d.6 februari 2019 met ons kenmerk: