Naar een beter antibioticabeleid in het ziekenhuis. Prof. Dr. Renaat Peleman Centrum voor Infectieziekten UZ Gent

Transcriptie

1 Naar een beter antibioticabeleid in het ziekenhuis Prof. Dr. Renaat Peleman Centrum voor Infectieziekten UZ Gent

2 Probleemstelling Antibioticagebruik in het ziekenhuis kostprijs, nevenwerkingen en resistentie meer gestroomlijnd en rationeel beleid streven naar veilig, oordeelkundig en weloverwogen voorschrijfgedrag antimicrobial stewardship

3 Kostprijs: Antibioticaverbruik UZ Gent a lle pharm aca antibiotica glycopeptiden

4 overzicht Beinvloedingsstrategieën antibioticabeleid DUE methodologie DUE resultaten

5 overzicht Beinvloedingsstrategieën antibioticabeleid DUE methodologie DUE resultaten

6 Redenen voor oneigenlijk en verkeerd gebruik van antibiotica gebrek aan kennis van infectieziekten (koorts/infectie) onduidelijkheid omtrent de diagnose (bacterieel/ viraal) probleem van resistentie niet als dus ervaren vrijheid van behandeling vs richtlijnen antibiotica als compensatie voor falende technieken (verlengde profylaxie)

7 Rol van de infectioloog begeleiden en stroomlijnen van antibioticagebruik liefst in algemeen antibiotisch beleid verschilt van instelling tot instelling volgens inter (nationale) richtlijnen maar aangepast naar gelang ziekenhuis afhankelijk van de specifieke ziekenhuispopulatie en functie

8 Centrum voor Infectieziekten (CIZ) Deel polikliniek voor Inwendige Ziekten. 4 artsen (2 infectiologen en 2 niet-infectiologen), 2 FTE verpleegkundigen, 0,5 FTE secretariaat. Travel Clinic, Aidsreferentie- en Revalidatiecentrum, consulten infectieziekten op heelkundige en internistische diensten financieel verantwoordelijke eenheid (kas 894) gefinancieerd door het UZG (% afhouding op totale RIZIV inkomsten), RIZIV-revalidatie overeenkomst voor ARC, opbrengsten poliklinische consultaties.

9 Praktische mogelijkheden implementatie en controle van het antibioticabeleid Vormingstrategiën Ondersteuning machtsstrategiën

10 vormingsstrategiën Vormingsprogramma Betere kennis, kwaliteitsverbetering Review en feedback (antibiotica-audit) Informatie aan artsen over irrationeel gebruik

11 ondersteuning Aanstelling van infectioloog (antibiotic control team) Monitoring gebruik van aminoglycoside Computergereguleerd management programma Vermijden overconsumptie, verbeteren therapie Vermijden toxiciteit Verbeteren klinische beslisbomen; lokale gegevens voor betere selectie van antibiotica

12 DUR of DUE Drug Utilisation Review (DUR) meten van het verbruik van geneesmiddelen in termen van hoeveelheden Drug use evaluation (DUE) DUR + kwalitatief aspect: nagaan of geneesmiddelen op een rationele manier en volgens afspraak gebruikt worden gebruik getoetst aan vooraf vastgestelde criteria

13 Organigram DUE De voorschrijvers Medische Ziekenhuis- Apotheek Directie Raad directie Nursing Medisch Farmaceutisch Comité DUE - werkgroep - projectverantwoordelijke - experts - datamanager

14 Fazen DUE A. Voorbereidende fase 01. Keuze thema 02. Implicaties project 03. Samenstellen DUE-werkgroep 04. Literatuurstudie 05. Definiëren criteria 06. Vastleggen procedure en keuze diensten 07. Schrijven protocol 08. Goedkeuring Ethisch Comité en betrokken diensten 09. Pilootstudie B. Realisatiefase 10. Registratie 11. Evaluatie feedback C. Opvolgingsfase 12. Acties 13. Publicatie van de resultaten

15 Types DUE Type Voordelen Nadelen Retrospectief Concomitant Prospectief gemakkelijk realiseerbaar dagelijkse activiteiten worden niet verstoord analyse van geaggregeerde data mogelijk sensibilisering van de voorschrijvers direct impact op de kwaliteit van de behandeling moeilijker toegang tot gedocumenteerde klinische gegevens geen direct voordeel voor de patiënt verstoort het dagelijks werk confrontaties verstoort het dagelijks werk confrontaties directe communicatie noodzakelijk

16 Vraagstelling: heeft de infectioloog een meetbaar effect op het antibioticabeleid? DUE UZ Gent glycopeptiden Hematologie, IZ en nefrologie kostprijs, nevenwerkingen en resistentie

17 Monitoring antibiotica verbruik Anatomical Therapeutical Chemical/ Defined Daily Dosis (ATC-DDD) systeem DDD is gebaseerd op gemiddelde kostprijs voor belangrijkste indicatie bij volwassenen technische meeteenheid, reflecteert niet noodzakelijk de aangewezen of de werkelijk gebruikte dosis te beschouwen als internationaal compromis Het aantal DDD/100 beddagen wordt gebruikt voor studies van opgenomen patiënten

18 Glycopeptideverbruik in UZ Gent hospita lisatie (D D D /100ligdagen) 0,0045 0,0040 0,0035 0,0030 DDD/100 ligdagen 0,0025 0,0020 te ico vanco 0,0015 0,0010 0,0005 0, jaar

19 Glycopeptid e n -v e rb ru ik UZGent hem atologie (D D D /100 ligdagen) vanco te ico 0,5 0,45 0,4 0,35 D D D /100 ligdagen 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0, ja a r

20 Glycopeptidenverbruik UZGent nefrologie (DDD/100 ligdagen) 14, , ,0000 D D D /100 ligdagen 8,0000 6,0000 te ico vanco 4,0000 2,0000 0, ja a r

21 Glycopeptideverbruik op nierdialyse UZG in volum e (DDD/behandelde patiënt) vanco te ico DDD/behandelde patiënt ja a r

22 Besluiten Glycopeptiden verbruik UZ-G neemt toe aangehouden daling op hemodialyse effect in de tijd toename op nefrologie patiëntenregistratie toename op hemato nieuwe therapieën effect van interventie antimicrobial stewardship

23 Besluiten meerkost? Binnen UZ Gent vormen de interventies van de infectioloog geen meerkost want het begeleiden van de antibioticakeuze behoort tot de daadwerkelijke functieomschrijving In een andere structuur (niet- universitair ziekenhuis met een verschillende vorm van artsenverloning) kunnen er wel budgettaire problemen rijzen vermits de intellectuele acte van de tussenkomst niet of onvoldoende gerenummereerd wordt in de huidige nomenclatuur.

24 Besluiten antimicrobial stewardship Uitvoeren en interpreteren van een DUE biedt een elegante insluipmethode om het antibioticabeleid te begeleiden niet dirigistisch, maar wel communicatief Kan leiden tot een weldoordacht, gestroomlijnd beleid Snelle detectie van de redenen voor een afwijkend verbruik tijdige bijsturing beleid