Notities bij Cito Begrijpend lezen 3.0

Transcriptie

1 Notities bij Cito Begrijpend lezen 3.0 Doelen: Inhoudelijk voorbereid te zijn op identiteitsgevoelige onderwerpen. Kort overzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regio Noord-Oost: Het samenwerkingsverband vraagt de scores van de Cito toetsen Rekenen-Wiskunde, Spelling, Begrijpend lezen en Lezen op. In de nieuwsbrief wordt aangegeven in welke week welke toets wordt afgenomen. Om te zorgen dat dezelfde toets(versie) wordt afgenomen is de afspraak dat bij een nieuwe versie deze één jaar na uitkomen wordt afgenomen. Met ingang van betreft dit Begrijpend lezen groep 4. Als regio kiezen we niet voor monitoring van Begrijpend lezen groep 3, omdat over het nut van deze afname zeer divers wordt gedacht. De scores worden m.i.v opgevraagd volgens de nieuwe normering. Deze nieuwe normering, ook voor bestaande toetsen, wordt door ParnasSys en Cito LOVS overigens automatisch weergegeven. De scores worden doorgegeven in I t/m V met ingang van Alle leerlingen die volgens Cito deel moeten nemen aan een toets, wordt de score van doorgegeven. De toetsen worden ook afgenomen volgens de instructies van de handleiding. Alle scholen ontvangen in maart een analyse overzicht van de toets gegevens van de regio. Wat is nieuw aan versie 3.0? De nieuwe toetsen sluiten aan bij de referentieniveaus. Een belangrijk verschil met de vorige toetsen is dat de nieuwe toetsen Begrijpend lezen voorspelopgaven bevatten en geen husselopgaven. Verstandig is om deze vraagwijze i.c.m. meerkeuze antwoorden goed te oefenen gedurende het half jaar. Er zijn geen vervolgmodules meer. Alle kinderen maken dezelfde toets. Wel zijn er extra toetsen, die que moeilijkheid tussen de reguliere toetsen inzitten. De afnamekaarten. Op één A4 tje staat wat je moet doen. Een hoofdstuk over communiceren van toetsresultaten. Normering kan tussentijds aangepast worden. Dit staat op Cito portal, waar ook errata staan.

2 Notities bij toets groep 4 Afname M4 tweede helft januari/eerste helft februari. Afname E4 in juni. Voor leerlingen, die het Nederlands onvoldoende beheersen, is de toets Begrijpend lezen ongeschikt. Voor Leerlingen, die onvoldoende technische leesvaardigheid hebben, geeft de toets Begrijpend luisteren aanvullende informatie en wordt gekozen voor E3M4 i.p.v. M4. De toets Begrijpend lezen mag niet voorgelezen worden. Toegestane aanpassingen aan afname condities: zie tabel 2 op bladzijde 14 van de handleiding. Toetsen op maat? Een leerling die voorloopt mag in januari al E4 getoetst worden. Een leerling, die nog niet aan M4 toe is, kan deze toets overslaan. In dat geval wordt de toetsversie E3M4 gemaakt. De toets Begrijpend lezen bestaat uit twee taken met teksten. Iedere taak bevat 20 opgaven. Ook toets E3M4 of M4E4 mogen alleen medio of eind groep 3 afgenomen worden. Bij tussentijdse afname kan geen vaardigheidsniveau worden vastgesteld. Voor leerlingen die extra oefening nodig hebben, kan een kennismakingsboekje aangeschaft worden. Het inlassen van een pauze of het opdelen van een taak in twee delen is alleen in uitzonderingssituaties toegestaan. Het is raadzaam om de vaardigheid in begrijpend lezen te oefenen d.m.v. reguliere lesstof. Moeilijke begrippen in de toets mogen niet uitgelegd worden. U geeft de leerlingen de tijd die ze nodig hebben om de toets te maken. Voor een taak staat 45 minuten, maar dit is een indicatie. Neem beide taken bij voorkeur niet op één dag af. Bij afname is nodig: o Opgavenboekje o Potlood en gum o Eventueel een afdekblad (half A4) Voor nakijken is er een nakijkkaart. Reken de volgende opgaven fout: o Die fout beantwoord zijn. o Die overgeslagen zijn. o Waarbij twee of meer antwoorden zijn ingevuld. Er zijn geen wezenlijk verschillende vaardigheden binnen de opgaven. Daarom wordt afgeraden om te kijken welke opgaven fout gemaakt zijn. Er komt geen hulpboek bij de toets Begrijpend lezen. En ook geen digitale toets. Wat te doen na het nakijken van de toets: Zie hiervoor het stroomdiagram op bladzijde 91 in bijlage 4 en lees daarbij bijlage 3. Voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften en/of forse achterstand, wordt een ontwikkelingsperspectief (OPP) opgesteld. Zie hiervoor het OPP model van ons Samenwerkingsverband in ParnasSys. Inhoudelijk te bespreken opgaven: o E3M4: Taak 1, tekst Gouden schoenen (bijgeloof bespreken), Beste buurman (buurtfeest met muziek en dansen). o M4: Taak 1, tekst Mee met de boswachter? (De tekst eindigt met een telefoon nummer Laat kinderen dit thuis niet bellen, want het is een 06

3 o o nummer wat echt bestaat en dus geld kost en niet van de boswachter is: ) M4E4: Taak 1, tekst Opa ( We moeten wel stiekem gaan, zegt opa. Dit lijkt nogal ongehoorzaam en is een slecht voorbeeld). E4: Taak 1, tekst Leuk telefoontje (Juf Punk en haar groep krijgen telefoon dat het Jeugdjournaal komt filmen.)

4 Notities bij toets groep 5 Afname M5 tweede helft januari/eerste helft februari. Afname E5 in juni. Voor leerlingen, die het Nederlands onvoldoende beheersen, is de toets Begrijpend lezen ongeschikt. Voor Leerlingen, die onvoldoende technische leesvaardigheid hebben, geeft de toets Begrijpend luisteren aanvullende informatie en wordt gekozen voor E4M5 i.p.v. M5. De toets Begrijpend lezen mag niet voorgelezen worden. Toegestane aanpassingen aan afname condities: zie tabel 2 op bladzijde 15 van de handleiding. Toetsen op maat? Een leerling die voorloopt mag in januari al E5 getoetst worden. Een leerling, die nog niet aan M5 toe is, kan deze toets overslaan. In dat geval wordt de toetsversie E4M5 gemaakt. De toets Begrijpend lezen bestaat uit twee taken met teksten. Iedere taak bevat 25 opgaven. Ook toets E4M5 mag alleen medio of eind groep 5 afgenomen worden. Bij tussentijdse afname kan geen vaardigheidsniveau worden vastgesteld. Het is niet nodig om M5 en E5 af te nemen in groep 5. De groei die leerlingen bij begrijpend lezen doormaken wordt namelijk kleiner vanaf groep 5. Daarom is er ook geen M5E5 toets. Voor leerlingen die extra oefening nodig hebben, kan een kennismakingsboekje aangeschaft worden. Het inlassen van een pauze of het opdelen van één taak in twee delen is alleen in uitzonderingssituaties toegestaan. De twee taken kunnen het beste op een verschillende dag worden afgenomen. Het is raadzaam om de vaardigheid in begrijpend lezen te oefenen d.m.v. reguliere lesstof. Moeilijke begrippen in de toets mogen niet uitgelegd worden. U geeft de leerlingen de tijd die ze nodig hebben om de toets te maken. Voor een taak staat 45 minuten, maar dit is een indicatie. Neem beide taken bij voorkeur niet op één dag af. Bij afname is nodig: o Opgavenboekje o Potlood en gum o Eventueel een afdekblad (half A4) Voor nakijken is er een nakijkkaart. Reken de volgende opgaven fout: o Die fout beantwoord zijn. o Die overgeslagen zijn. o Waarbij twee of meer antwoorden zijn ingevuld. Er zijn geen wezenlijk verschillende vaardigheden binnen de opgaven. Daarom wordt afgeraden om te kijken welke opgaven fout gemaakt zijn. Er komt geen hulpboek bij de toets Begrijpend lezen. En ook geen digitale toets. Wat te doen na het nakijken van de toets: Zie hiervoor het stroomdiagram op bladzijde 93 in bijlage 4 en lees daarbij bijlage 3. Voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften en/of forse achterstand, wordt een ontwikkelingsperspectief (OP) opgesteld. Zie hiervoor het OP model van ons Samenwerkingsverband in ParnasSys. Inhoudelijk te bespreken opgaven: o E4M5: bladzijde 23 Bij oom Abdel gaat over eten voor de tv. Tekst is positief, kan goed gesprekje aan gekoppeld worden.

5 o o o M5: blz. 16 Een nieuwe jas. Qua identiteit niks mis mee, maar sociaal emotioneel kan het wel een aanleiding zijn om er over na te praten (al is een Cito toets daar niet voor bedoeld). E5: blz. 17 Nu nieuw in de bioscoop: Timo. Het begrip bioscoop vraagt enige toelichting, als is dat voor het beantwoorden van de vraag niet relevant. Ook zit er het leed achter van een vader die wegloopt uit z n gezin. E5: blz. 34 Stoute Bongo! Herkenbaar verhaal, maar toch geen voorbeeld communicatie.

6 Notities bij toets groep 6 Afname M6 tweede helft januari/eerste helft februari. Afname E6 in juni. U kiest zelf of u één of twee toetsen per jaar afneemt. Het is niet nodig om tweemaal in een schooljaar een toets begrijpend lezen af te nemen. De groei die leerlingen bij begrijpend lezen doormaken wordt namelijk kleiner vanaf groep 5. De ontwikkelingscurve vlakt af. Natuurlijk staat het u wel vrij om de leerlingen toch tweemaal per jaar een toets te laten maken. In aansluiting bij het referentiekader taal zijn vaardigheden die aan bod komen bij studerend lezen, waaronder het samenvatten van teksten en het opzoeken van informatie, nu opgenomen in de toetsen begrijpend lezen van groep 6. Voor leerlingen, die het Nederlands onvoldoende beheersen, is de toets Begrijpend lezen ongeschikt. Voor Leerlingen, die onvoldoende technische leesvaardigheid hebben, geeft de toets Begrijpend luisteren aanvullende informatie. De toets Begrijpend lezen mag niet voorgelezen worden. Toegestane aanpassingen aan afname condities: zie tabel 2 op bladzijde 17 van de handleiding. De toetsen kunnen gebruikt worden voor leerlingen, die werken op het niveau van groep 6. Ook als ze in andere leerjaren zitten. De toets Begrijpend lezen M6 en E6 bestaat uit drie taken met teksten. Iedere taak bevat 24/25 opgaven. Voor leerlingen die extra oefening nodig hebben, kan een kennismakingsboekje aangeschaft worden. Vanaf groep 6 werken de leerlingen met twee aparte boekjes; een tekstboekje en een opgavenboekje (met alleen meerkeuze vragen). Het inlassen van een pauze of het opdelen van één taak in twee delen is alleen in uitzonderingssituaties toegestaan. De drie taken kunnen het beste op een verschillende dag worden afgenomen. En anders met ruim voldoende pauze twee taken op één dag. Het is raadzaam om de vaardigheid in begrijpend lezen te oefenen d.m.v. reguliere lesstof. Moeilijke begrippen in de toets mogen niet uitgelegd worden. U geeft de leerlingen de tijd die ze nodig hebben om de toets te maken. Voor een taak staat 45 minuten, maar dit is een indicatie. Neem de taken bij voorkeur niet op één dag af. Bij afname is nodig: o Opgavenboekje o Tekstboek o Potlood en gum Voor nakijken is er een nakijkkaart. Reken de volgende opgaven fout: o Die fout beantwoord zijn. o Die overgeslagen zijn. o Waarbij twee of meer antwoorden zijn ingevuld. Er zijn geen wezenlijk verschillende vaardigheden binnen de opgaven. Daarom wordt afgeraden om te kijken welke opgaven fout gemaakt zijn. Wel wordt een diagnostisch gesprek geadviseerd. Dit om zicht te krijgen op de lees strategieën, die een leerling gebruikt. U stelt daarbij vragen die inzicht geven in de gedachten, de houding, het denkproces en het begripsniveau van de leerling (zie Cito portal). Er komt geen hulpboek bij de toets Begrijpend lezen. En ook geen digitale toets.

7 Wat te doen na het nakijken van de toets: Zie hiervoor het stroomdiagram op bladzijde 101 in bijlage 4 en lees daarbij bijlage 3. Voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften en/of forse achterstand, wordt een ontwikkelingsperspectief (OP) opgesteld. Zie hiervoor het OP model van ons Samenwerkingsverband in ParnasSys. Inhoudelijk te bespreken opgaven: o M6: tekst 4 gaat over het inspreken voor tekenfilms als Karatecats. o E6: blz. 8 Zit jij ook op het puntje van je stoel naar schaatswedstrijden op tv te kijken? o E6: blz. 11 Ik kan me nog goed de boeken over Wouter en Mieke van Jacques Vriens herinneren, O, dennenboom en Dag Sinterklaasje. o E6: blz. 12 Schrijf je dan in voor een kennismaking in een pop- of rockkamp. o E6: blz.16 Straks is er helemaal geen schoon water meer en gaan mensen dood. o E6: blz. 19 Stichting Woord en daad wordt in deze tekst genoemd! o E6: blz. 20 Wordt goh staat in de tekst. Tekst over nieuwe vriendin van Merijns vader. En over Esther, die niet wil dat haar moeder verkering met Merijns vader krijgt. Raar verhaal over problematiek van samengestelde gezinnen.

8 Notities bij toets groep 7 Afname M7 tweede helft januari/eerste helft februari. Afname E7 in juni. U kiest zelf of u één of twee toetsen per jaar afneemt. Het is niet nodig om tweemaal in een schooljaar een toets begrijpend lezen af te nemen. De groei die leerlingen bij begrijpend lezen doormaken wordt namelijk kleiner vanaf groep 5. De ontwikkelingscurve vlakt af. Natuurlijk staat het u wel vrij om de leerlingen toch tweemaal per jaar een toets te laten maken. In aansluiting bij het referentiekader taal zijn vaardigheden die aan bod komen bij studerend lezen, waaronder het samenvatten van teksten en het opzoeken van informatie, nu opgenomen in de toetsen begrijpend lezen van groep 7. Voor leerlingen, die het Nederlands onvoldoende beheersen, is de toets Begrijpend lezen ongeschikt. Voor Leerlingen, die onvoldoende technische leesvaardigheid hebben, geeft de toets Begrijpend luisteren aanvullende informatie. De toets Begrijpend lezen mag niet voorgelezen worden. Toegestane aanpassingen aan afname condities: zie tabel 2 op bladzijde 17 van de handleiding. De toetsen kunnen gebruikt worden voor leerlingen, die werken op het niveau van groep 7. Ook als ze in andere leerjaren zitten. De toets Begrijpend lezen M7 en E7 bestaat uit drie taken met teksten. Iedere taak bevat 24/25 opgaven. Voor leerlingen die extra oefening nodig hebben, kan een kennismakingsboekje aangeschaft worden. Vanaf groep 7 werken de leerlingen met twee aparte boekjes; een tekstboekje en een opgavenboekje (met alleen meerkeuze vragen). Het inlassen van een pauze of het opdelen van één taak in twee delen is alleen in uitzonderingssituaties toegestaan. De drie taken kunnen het beste op een verschillende dag worden afgenomen. En anders met ruim voldoende pauze twee taken op één dag. Het is raadzaam om de vaardigheid in begrijpend lezen te oefenen d.m.v. reguliere lesstof. Moeilijke begrippen in de toets mogen niet uitgelegd worden. U geeft de leerlingen de tijd die ze nodig hebben om de toets te maken. Voor een taak staat 45 minuten, maar dit is een indicatie. Neem de taken bij voorkeur niet op één dag af. Bij afname is nodig: o Opgavenboekje o Tekstboek o Potlood en gum Voor nakijken is er een nakijkkaart. Reken de volgende opgaven fout: o Die fout beantwoord zijn. o Die overgeslagen zijn. o Waarbij twee of meer antwoorden zijn ingevuld. Er zijn geen wezenlijk verschillende vaardigheden binnen de opgaven. Daarom wordt afgeraden om te kijken welke opgaven fout gemaakt zijn. Wel wordt een diagnostisch gesprek geadviseerd. Dit om zicht te krijgen op de lees strategieën, die een leerling gebruikt. U stelt daarbij vragen die inzicht geven in de gedachten, de houding, het denkproces en het begripsniveau van de leerling (zie Cito portal). Er komt geen hulpboek bij de toets Begrijpend lezen. En ook geen digitale toets.

9 Wat te doen na het nakijken van de toets: Zie hiervoor het stroomdiagram op bladzijde 105 in bijlage 4 en lees daarbij bijlage 3. Voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften en/of forse achterstand, wordt een ontwikkelingsperspectief (OP) opgesteld. Zie hiervoor het OP model van ons Samenwerkingsverband in ParnasSys. Inhoudelijk te bespreken opgaven: o M7: in orde o E7, deel 3 tekst 2: Gaat over moeder, die met dochter naar haar nieuwe vriend reist.