Uitvoeringsproces. VDK Engineering. November Sander Overdevest STAGIAIR HAAGSE HOGESCHOOL

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Uitvoeringsproces. VDK Engineering. November Sander Overdevest STAGIAIR HAAGSE HOGESCHOOL"

Transcriptie

1 November 2017 Uitvoeringsproces VDK Engineering Sander Overdevest STAGIAIR HAAGSE HOGESCHOOL

2 Uitvoeringsproces Stage-opdracht Sander Overdevest Sassenheim November 2017 VDK Engineering 1

3 Voorwoord Dit rapport is geschreven vanuit de functie derdejaars werktuigbouwkunde student aan de Haagse Hogeschool in delft. Deze opdracht is tot stand gekomen doormiddel van de stage die elke derdejaars student moet volgen. Dit stageverslag is volledig informatief en is bedoeld voor de bedrijven VDK Engineering en ASK Romein. Als laatste wil ik de directeur van VDK Engineering Fred van Dam bedanken voor het beschikbaar stellen van een stage en stage-opdracht. Sassenheim, november

4 Inhoud Voorwoord... 2 Samenvatting Inleiding Opdrachtoriëntatie Probleemstelling Opdrachtomschrijving Hoofdvraag Doelstelling Te ontvangen Programma van eisen Randvoorwaarden SWOT-analyse Gegevens materiaal Bestek met berekeningen Constructiemodel Overzichtstekeningen Montageplan Voorontwerp Detailberekeningen haalbaarheidsonderzoek Detailberekeningen document approval Modelleren Inkoop Plantekeningen approval Voorontwerp naar hoofdconstructeur Definitiefontwerp Detailberekeningen Detailberekeningen documenteren Modelleren Productie Productieset Op te leveren D tekenmodel + Bimsight D tekeningen + NC-Data Lijsten Aanbeveling Digitaliseren Dynamische planning

5 7.3 Communiceren onderling Controlepunten Bibliografie Bijlage Interview vraag + antwoord voorontwerp Interview vraag + antwoord definitiefontwerp

6 Samenvatting Dit rapport behandelt het uitvoeringsproces binnen het bedrijf ASK Romein. Dit rapport heeft als het doel het bewust maken van wat elke processtap inhoudt, welke betrokkenen er zijn, waarover gecommuniceerd kan worden en welke belemmeringen er binnen dit proces zijn. De hoofdstukken die behandeld worden in dit rapport geven weer hoe dit proces verloopt en wat er gedaan wordt binnen de processtappen: Opdrachtoriëntatie: hierin wordt duidelijk dat het probleem is dat sommige mensen binnen ASK Romein geen beeld hebben van waar zij zitten binnenin het uitvoeringsproces. Daarnaast wordt ook afgebakend, hierbij wordt duidelijk dat de opdracht alleen gaat over het ontwerpen van een staalconstructie. Te ontvangen: Hierbij wordt opgesomd en uitgelegd welke documenten er allemaal ontvangen moeten worden voordat er gestart kan worden met het uitvoeringsproces. Deze documenten zijn een PvE, randvoorwaarden, bestek met berekening, overzichtstekening, constructiemodel en een montageplan. Voorontwerp: Het voorontwerp bestaat uit vier stappen; Concepten voor detailberekeningen maken, concepten documenteren, concepten modelleren en van dit 3D model tekeningen aanmaken. De grootste belemmering tijdens het maken van de concepten is dat alles met de hand gedaan wordt. Alle gemaakte documenten worden aan het einde van het voorontwerp opgestuurd naar de hoofdconstructeur ter goedkeuring Definitiefontwerp: Als het voorontwerp is goedgekeurd kan er begonnen worden met het berekenen aan de concepten. Deze berekeningen worden gedocumenteerd en opgestuurd naar de modelleur die deze weer modelleert. Aan het einde van het voorontwerp wordt er een productieset gemaakt aan de hand van het 3D model. Op te leveren: Na het uitvoeringsproces moeten er ook documenten opgeleverd zijn, dit kunnen modellen, tekeningen en lijsten zijn. Uiteindelijk wordt er een aanbeveling gedaan met betrekking tot de belemmeringen. Er wordt geadviseerd om meer te digitaliseren bij het ontwerpen en het berekenen van de details. Ook wordt geadviseerd om beter te communiceren tijdens de processen zodat er minder uren verloren gaan dan nu het geval is, hier kan eventueel een logboek voor worden gebruikt. Als derde aanbeveling wordt geadviseerd om een dynamische planning aan te maken voor elk project, dit omdat er vaak niet duidelijk is wat er gedaan moet worden en wanneer het klaar moet zijn. Als laatste wordt er geadviseerd om elkaars werk altijd te controleren op de 5 punten geometrie, profilering, staalkwaliteit, zegen/togen en conservering. 5

7 1. Inleiding Dit rapport is opgesteld omdat binnen ASK Romein soms verwarring is met waar de mensen zich bevinden binnenin het proces en wat van hen verwacht wordt. Daarnaast zijn er ook belemmeringen aanwezig binnen het uitvoeringsproces waar nog geen oplossing voor is gevonden. Ook is er geen start document voor nieuwkomers om zich in te lezen in hoe het bedrijf te werk gaat. Dit rapport behandelt het uitvoeringsproces binnen ASK Romein. Er wordt als eerste beschreven wat er binnen komt in dit proces. Daarna wordt stap voor stap beschreven wat het proces inhoudt en wat er verwacht wordt van elke persoon binnenin een processtap. Ook wordt behandeld wat uiteindelijk opgeleverd moet worden aan het einde van het uitvoeringsproces. Als laatste wordt een aanbeveling gedaan over de belemmeringen binnen het uitvoeringsproces met daarbij een bijbehorende oplossing. In hoofdstuk 2 wordt de opdrachtoriëntatie behandeld, hierin wordt duidelijk wat de probleemstelling, opdracht en doelstelling is. Ook wordt hierin de afbakening beschreven. In het hoofdstuk daarna worden de te ontvangen documenten behandeld, hierin worden de documenten beschreven die ontvangen moeten worden voordat er begonnen kan worden aan het uitvoeringsproces. In hoofdstuk 4 wordt het voorontwerp beschreven en in hoofdstuk 5 het definitiefontwerp. Binnen deze twee hoofdstukken wordt duidelijk wat elke processtap inhoudt en wat en aan wie doorgegeven moet worden, ook worden de belemmeringen binnen de processtappen beschreven. In het volgende hoofdstuk wordt het op te leveren werk beschreven, hierin wordt duidelijk wat opgeleverd moet worden gedurende dit proces en wat deze documenten inhouden. Als laatste wordt een aanbeveling gedaan naar de belemmeringen die blijken uit de processtappen in hoofdstuk 4 en 5. 6

8 2. Opdrachtoriëntatie Voordat er aan een opdracht begonnen kan worden moet duidelijk zijn wat de opdracht is en waarom deze gedaan moet worden. Ook moet duidelijk zijn welke doelstellingen er vooraf worden opgesteld. 2.1 Probleemstelling Vaak is er onduidelijkheid bij het personeel van ASK Romein en VDK Engineering van waar zij zich in het uitvoeringsproces bevinden en wat er verwacht wordt van elk persoon. Ook is er niet duidelijk wat en hoe er gecommuniceerd wordt en naar wie iedereen zijn werk moet terugkoppelen. Vaak wordt het werk wat er gemaakt is door diezelfde persoon nagekeken, maar op deze manier worden de fouten die gemaakt zijn er niet uitgehaald. Hierdoor ontstaat vaak ruis tussen de processtappen. Er zijn ook veel belemmeringen binnen het proces waar nog geen oplossing voor is gevonden. Ook is er geen startdocument voor nieuwkomers waarin zij kunnen lezen hoe het proces binnen ASK Romein en VDK Engineering verloopt. 2.2 Opdrachtomschrijving De opdracht is om het volledige uitvoeringsproces binnen ASK Romein en VDK Engineering te onderzoeken, analyseren en te documenteren. Omdat VDK Engineering zich alleen bezighoudt met het ontwerpen van de staalconstructie, gaat deze opdracht dus ook alleen over de staalconstructie. Van tevoren is er een schema opgesteld door de directeur van VDK Engineering Fred van Dam. Dit startschema van het uitvoeringsproces is in figuur 1 weergegeven. Hierbij is te zien dat het uitvoeringsproces bestaat uit 8 stappen. Het begint bij stap 11 omdat hiervoor nog stappen zitten binnen het ontwerpproces. Ook is te zien dat deze 8 stappen weer onderverdeeld zijn in het voorontwerp (VO) en definitiefontwerp (DO). Voordat er begonnen kan worden aan het uitvoeringsproces moeten er documenten binnen komen, aan het einde van het uitvoeringsproces moeten er ook documenten opgeleverd zijn. Wat alle stappen inhouden en wat er verwacht wordt van elke persoon binnen deze stap wordt verderop binnen dit rapport beschreven. 7

9 Figuur 1: Startschema uitvoeringsproces 2.3 Hoofdvraag Aan de hand van de probleemstelling en opdrachtomschrijving kan er een hoofdvraag geformuleerd worden: Wat houdt elke processtap in binnen het uitvoeringsproces van ASK Romein en wat zijn de verbeterpunten. 2.4 Doelstelling Een duidelijk stappenplan van het uitvoeringsproces waarbij duidelijk wordt wanneer welke persoon aan zet is en wat er van hem verwacht wordt. Daarnaast moet er een oplossing geadviseerd worden waarmee de belemmeringen binnen het uitvoeringsproces verdwijnen. Ook moet er duidelijk worden aan wie welke persoon zijn werk moet terugkoppelen om eventuele fouten die gemaakt zijn eruit te halen. 8

10 3. Te ontvangen Voordat er begonnen kan worden aan het uitvoeringsproces moeten er documenten met gegevens ontvangen worden vanuit het ontwerpproces. De vraag is dus wat moet er ontvangen worden vanuit het ontwerpproces voordat er begonnen kan worden aan het uitvoeringsproces? Welke documenten er worden aangeleverd kan verschillen per project, maar hieronder worden documenten genoemd die verplicht zijn om aan te leveren bij elk project. 3.1 Programma van eisen Het programma van eisen wordt opgesteld om inzicht te krijgen in de gewenste functies en de bijbehorende prestaties waaraan de constructie moet voldoen. Dit programma van eisen is goedgekeurd door de opdrachtgever voordat deze verder gaat in het bouwproces. Ook zijn in het programma van eisen de normen waar het ontwerp aan moet voldoen opgenomen. 3.2 Randvoorwaarden Er worden randvoorwaarden van tevoren opgesteld met betrekking tot de staalbouwer. Hierin wordt duidelijk wat er aangeleverd wordt en welke werkzaamheden moeten worden uitgevoerd binnen VDK Engineering. Deze randvoorwaarden kunnen per project verschillen en worden vastgelegd in een offerte. In deze offerte worden ook tarieven bepaald voor eventueel werk dat wel gedaan moet worden maar wat buiten de randvoorwaarden valt. 3.3 SWOT-analyse Om inzicht te krijgen waar de risico s en de valkuilen liggen binnen een project, wordt er SWOT-analyse opgesteld. Hierin wordt duidelijk: - Waar de sterke punten (Strengths) van het bedrijf liggen binnen het project. - Waar de zwakke punten liggen (Weaknesses) van het bedrijf binnen het project. - Waar de kansen (Oppertunities) liggen voor het bedrijf binnen het project. - Waar de bedreigingen (Threats) liggen van het bedrijf binnen het project. Deze SWOT-analyse wordt altijd besproken tijdens de kick-off van een nieuw project. 3.4 Gegevens materiaal Voordat er berekeningen van details kunnen uitgevoerd worden moeten er gegevens van allerlei derde partijen verzameld worden. Deze gegevens bevatten informatie omtrent fundering en brandbestendigheid. Ook moeten er gegevens over de profielen en dak- en wandbeplating doorgegeven worden. Dit heeft betrekking tot welk materiaal, welk profiel en sterkte van het profiel. Hoe groot het profiel is en waar deze geplaatst wordt kan allemaal terug gevonden worden in het constructiemodel, bestek met berekeningen of de overzichtstekeningen. 9

11 3.5 Bestek met berekeningen Voordat begonnen kan worden aan de detailberekeningen komt een bestek met berekeningen binnen. Binnen dit bestek worden verschillende dingen berekend en bepaald: - Als eerste worden de projectgegevens beschreven, hierbij worden de constructie, uitgangspunten en normen genoemd die leidend zijn voor de berekeningen die volgen. - Als tweede worden de belastingen die staan op deze constructie berekend. Denk hierbij aan de belasting van wind, sneeuw, glas, personen en de constructie zelf. Ook wordt hierbij rekening gehouden met zomer en winter. - Aan de hand van de krachten wordt berekend welke profielen er nodig zijn en welke staalkwaliteit. - Als laatste wordt ook de vervorming van elk profiel berekend, dit is ook van invloed op je staalkwaliteit, maar er kan ook gekozen worden voor zegen of togen. De resultaten van deze berekeningen worden getoond in het bestek en de berekeningen worden toegevoegd in de bijlage. 3.6 Constructiemodel Ook wordt een constructiemodel opgestuurd binnen de software waarin gemodelleerd wordt. Hierbij is de volledige structuur gemodelleerd exclusief details. Dit heeft betrekking tot profielen, windverbanden, dak- en wandbeplating. Ook wordt in dit model duidelijk hoe groot de profielen zijn en waar deze geplaatst zijn. 3.7 Overzichtstekeningen Aan de hand van het constructiemodel uit hoofdstuk 3.6 zijn er overzichtstekeningen gegenereerd. Op deze overzichtstekeningen wordt duidelijk waar de profielen staan en welke profielen dit zijn. Dit heeft de constructeur al berekend in zijn bestek berekeningen. De maatvoering ligt vast op deze tekeningen en deze tekeningen worden digitaal beschikbaar gesteld. 3.8 Montageplan Het montageplan is een van de belangrijkste documenten die ontvangen moet worden. Deze wordt aangeleverd vanuit de montageleiding. Wat staat er allemaal in een montageplan: - Safe system of work: In het veilig systeem van werken zijn maatregelen waar iedereen zich aan moet houden. Hierin staat uitgelegd hoe balken gemonteerd moeten worden op de bouwplaats, maar ook hoelang een kolom en ligger maximaal mogen zijn en hoe zwaar deze maximaal mogen wegen. Welke maatregelen hierin staan verschilt per project. - Projectorganisatie op de bouwplaats - Te nemen veiligheidsmaatregelen zoals vangnetten, bouwplaats afzettingen en de 5 PPE (persoonlijke veiligheidsmiddelen). - Bijzondere situaties: Dit heeft betrekking tot werkzaamheden met hoogspanningskabels, breekbaar materiaal, extreme omstandigheden en werken met brandbare en ontplofbare stoffen. 10

12 - Noodprocedures: Mocht een ongeval gebeuren dan moet bekend zijn wat het noodnummer is, wie eerste hulp mag geven, waar het dichtstbijzijnde ziekenhuis is en wie de toegewezen brandweermannen zijn. - Bereikbaarheid en uitgang: Regels met betrekking tot de bereikbaarheid van de wegen en uitgangen van de bouwplaats. - Volgorde werkzaamheden. - Belichting: Hierbij wordt aangegeven welke partij voor de verlichting moet zorgen en hoe/waar deze geplaatst moeten zijn. - Voorzieningen die nodig zijn tijdens montage zoals steigers, kranen en hoogwerkers. - Certificaten, per functie moet duidelijk zijn welk certificaat vereist is. - Aanvoer en opslag materialen op de bouwplaats. - Afval: Waar het afval weggegooid kan worden en wie hier voor verantwoordelijk is. - Inrichting van werkplekken. - Risicoanalyse: Hierbij wordt duidelijk welke risico s een werknemer loopt en hoe vaak dit risico voorkomt. Hierboven staan alleen de hoofdpunten die in een montageplan dienen opgenomen te worden. Per project kunnen er nog enkele punten zijn die toegevoegd moeten worden maar dit verschilt per project. 11

13 4. Voorontwerp Aan de hand van de gegevens die binnen komen vanuit het ontwerpproces kan gestart worden met het voorontwerp binnen het uitvoeringsproces. Maar welke stappen worden doorlopen bij het voorontwerp binnen het uitvoeringsproces? Vanuit het ontwerpproces wordt een definitiefontwerp van de structuur in een 3D model opgestuurd. Dit model is exclusief details, deze worden in het uitvoeringsproces uitgewerkt. Het voorontwerp van het uitvoeringsproces bestaat uit vier stappen: Detailberekeningen haalbaarheidsonderzoek, het documenteren van de detailberekeningen, modelleren en tekeningen maken. Om erachter te komen hoe deze processen verlopen zijn er interviews afgelegd met mensen zowel intern als extern. Voor de detailberekeningen en het documenteren hiervan zijn er interviews afgelegd bij het moederbedrijf ASK Romein. Voor het modelleren en tekenen zijn er intern interviews afgelegd binnen VDK Engineering. 4.1 Detailberekeningen haalbaarheidsonderzoek Het hele uitvoeringsproces begint bij het haalbaarheidsonderzoek van de detailberekeningen. Als alle gegevens ontvangen zijn die in hoofdstuk 4 besproken zijn, kan er begonnen worden met het berekenen aan details. Maar wat wordt gedaan in deze processtap? Tijdens deze processtap wordt weinig berekend. Er wordt een concept bedacht voor elk detail, hierbij is veel communicatie vereist met de hoofdconstructeur. Al deze concepten worden bedacht en getekend met de hand. Hierbij worden concepten bedachten voor de volgende details: - Ankers (verbinding aan de fundering). - Kolom aan ligger. - Ligger aan ligger. - Knooppunten, hierbij komen verschillende balken en kolommen bij elkaar. - Verbindingen van dak- en wandbeplating. - Handrailing - Roostervloer - Montagestaal Van deze concepten worden alleen de hoofdmaten berekend waarmee modelleur deze details kan modelleren. Zo worden de lengte, breedte en dikte van platen berekend. Maar ook wordt al het type bout berekend. Tijdens het maken van deze concepten moet aan veel zaken worden voldaan. Deze zaken verschillen per project maar kunnen bijvoorbeeld zijn: - Brandbestendigheid: Vaak wordt dit gedaan doormiddel van een coating. Deze coating heeft weer invloed op de dikte van de profielen. En dus ook op de details. - Normen: Ook moet er rekening gehouden worden met normen waaraan een constructie moet voldoen. - Fundering: Dit heeft betrekking tot de ankers. Hierbij is van belang wat voor fundering het is en wat de sterkte van de fundering is. - Montageplan: In het montageplan staan berekeningen over stabiliteit tijdens de montage, dit heeft van grote invloed op de detailberekeningen. Zo kan het zijn dat er tijdelijk materiaal geplaatst moet worden om de kracht, die op de constructie staat, aan te kunnen. 12

14 - Praktijk: Tijdens deze berekeningen moet rekening gehouden worden met de praktijk. Hierbij moet de vraag gesteld worden, is het mogelijk om deze verbinding te monteren op de bouwplaats? - Valkuil: Tijdens het bedenken van deze concepten zit vooral de valkuil in de niet standaard verbindingen. Hierbij moet vooral gekeken worden naar of deze betrouwbaar zijn. De Structural engineer senior geeft uiteindelijk een volledig pakket met concepten door aan de Structural engineer junior. Hierbij moet ook worden aangegeven hoe vaak een detail voorkomt en waar deze zich bevinden. Betrokkenen Structural engineer (Senior): De Structural engineer senior is degene die zich bevindt in dit proces en ontwerpt de concepten. Hierbij wordt veel gecommuniceerd met de hoofdconstructeur over eventuele oplossingen en/of belemmeringen. Hoofdconstructeur: Tijdens deze processtap wordt veel overlegt met de constructeur over de concepten. Er moet uiteindelijk een concept tot stand komen die later gemodelleerd kan worden waardoor alvast gekeken kan worden naar inkoop. Structural engineer (Junior): De Structural engineer junior documenteert de concepten (zie hoofdstuk 5.2). Als deze gedocumenteerde concepten terug worden opgestuurd, dan moeten deze gecontroleerd worden door de Structural engineer Senior. Model engineer (Senior): Uiteindelijk worden de details opgestuurd naar de modelleur. Hij moet deze details modelleren in het 3D model. Communicatie Tijdens dit proces is er veel communicatie met de hoofdconstructeur. Dit zodat een concept gekozen wordt waar mee verder gegaan kan worden tijdens het modelleren. Deze communicatie kan plaats vinden op veel verschillende manieren: digitaal, telefonisch of persoonlijk. Ook wordt er gecommuniceerd met de Structural engineer Junior met betrekking tot het documenteren van de concepten. Deze worden of digitaal of hard copy doorgegeven. De uiteindelijk gedocumenteerde details worden gecontroleerd door de Structural engineer senior en daarna digitaal opgestuurd naar de Model engineer senior. Bij dit proces is er veel communicatie tussen de modelleur en detailconstructeur. Dit kan dan gaan over fouten en/of eventuele verbeteringen van de concepten. Belemmeringen Een grote belemmering tijdens dit proces is dat alle concepten gemaakt worden met de hand. Als dan wijzigingen in het concept doorgevoerd moeten worden kan er wel gegumd worden, maar dit ziet er vaak onoverzichtelijk uit. Daarom wordt er vaak voor gekozen om het hele concept overnieuw te tekenen. Dit neemt veel tijd in beslag en dus ook veel geld. 13

15 4.2 Detailberekeningen document approval Tijdens deze stap worden de concepten, die bepaald zijn in hoofdstuk 5.1, gedocumenteerd. Het ligt er per project aan wie het documenteren van de concepten doet, dit kan namelijk ook dezelfde persoon zijn als bij het bedenken van de concepten in hoofdstuk 5.1. Dit is een relatief eenvoudige stap binnen het uitvoeringsproces, maar deze is wel van belang voor het modelleren wat hierna volgt. Daarom moet nog wel aan enkele zaken voldaan worden: - Template: Bij elk project wordt een template opgesteld en beschikbaar gesteld voor de mensen die deze nodig hebben. Dit template verschilt per project maar is wel leidend voor de documenten. - Eisen: Ook worden er eisen meegegeven door de Structural engineer Senior. Deze eisen hebben betrekking tot hoe het concept gedocumenteerd moet worden. - Leesbaarheid: Het is van belang dat de concepten duidelijk worden opgesteld. Het moet uiteindelijk leesbaar en duidelijk zijn voor de Model engineer senior. - Normen: Als laatste worden ook normen van tevoren bepaald waar de Structural engineer junior zich aan moet houden tijdens het documenteren van de concepten. Deze moeten ook vermeld worden op de documenten. Ook moeten deze documenten een aantal dingen bevatten, dit zijn: - Maatvoering: Alle hoofdmaten van de verbindingen moeten duidelijk worden. - Profilering: Welke profielen aan elkaar verbonden zijn. - Staalkwaliteit: Welke staalkwaliteit elk profiel en verbinding heeft. - Bouten: Welke bouten voor de verbinding gebruikt worden. - Overige objecten: Welke overige objecten voor de verbindingen zijn gebruikt. - Toegepast normen: Welke normen ertoe zijn gepast op de verbindingen. In het document dat uiteindelijk opgesteld wordt door de Structural engineer junior moet duidelijk worden waar de details zich bevinden en hoe deze er ongeveer uit komen te zien. Om erachter te komen waar de details zitten worden er overzichtstekeningen aangemaakt. Er wordt van tevoren een nummer/letter toegekend aan het opgestelde conceptdetail. Dit nummer/letter wordt dan geplaatst op de overzichtstekening bij de plek waar dit detail zich bevindt. Dit document is leidend voor de Model engineer senior. Zonder dit document kan de Model engineer senior niet modelleren. Betrokkenen Structural engineer (Junior): De Structural engineer is degene die de concepten opstelt. Dit kan dezelfde persoon als bij het uitwerken van de concepten. Structural engineer (Senior): Mocht het niet zo zijn dat het bedenken en het uitwerken van de concepten dezelfde persoon is, dan is de Structural engineer senior ook betrokken bij deze stap. Deze heeft de documenten overgedragen aan de Structural engineer junior. 14

16 Communicatie Tijdens het opstellen van de concepten is er veel communicatie tussen de Structural engineer senior en junior. Dit kan dan gaan over eventuele onduidelijkheden van de concepten en de eisen die worden meegegeven met betrekking tot het opstellen. Belemmeringen Ook hierbij is de belemmering dat alles met de hand wordt gedaan. Dit kost veel tijd als er veranderingen worden doorgevoerd en dit kost dus ook veel geld. Ook hierbij wordt er dan vaak voor gekozen om het hele concept opnieuw te tekenen en maken. Ook is het probleem als het gemaakt wordt met de hand dat het soms onleesbaar kan zijn voor de modelleur, hierdoor ontstaat onduidelijkheid en dit kost weer tijd. 4.3 Modelleren Inkoop In deze stap worden de concepten die gedocumenteerd zijn bij hoofdstuk 4.2 verwerkt in een 3D model. Hierbij worden de documenten digitaal overgedragen door de Structural engineer senior die deze heeft gecontroleerd. In deze documenten staat de maatvoering en het materiaal aangegeven van het gekozen concept. Naast het uitwerken van de concepten zijn er ook andere taken die een model engineer senior moet uitvoeren: - Het detecteren van clashes met derde partijen in een BIM-model. - Communiceren met Structural engineer senior over fouten/onduidelijkheden over de gedocumenteerde concepten. - Communiceren met Structural engineer senior over verbeteringen m.b.t. veiligheid en monteerbaarheid. - Het doorgeven van meerwerken aan de projectleider: Het werk dat geleverd (randvoorwaarden) moet worden wordt vooraf bepaald in de offerte. Als een werkzaamheid buiten deze randvoorwaarden valt dan wordt dit meerwerk genoemd. - Wijzigingen binnen de concepten: Het kan zo zijn dat na een tijdje wijzigingen worden doorgevoerd aan de concepten, deze moeten dan ook weer gemodelleerd worden. - Inkoop bepalen: Aan de hand van het gemodelleerde voorontwerp inclusief verbindingen kan bepaald worden wat ingekocht moet worden voor dit ontwerp. Voordat de inkoop bepaald wordt moeten eerst de details gemodelleerd zijn. Hierbij moeten verschillende onderdelen gemodelleerd worden zoals: Platen, bouten, ankers, schotten en aangelaste onderdelen aan profielen. Bij het modelleren van deze details moet nog wel aan enkele zaken worden voldaan: - Normen: De normen die vooraf zijn opgesteld hebben vooral betrekking tot de Structural engineer senior. Wel moet er gecontroleerd worden door de Model engineer senior of hier ook aan gehouden is. - Praktijk: De Structural engineer senior houdt al rekening met de praktijk, wel moet dit gecontroleerd worden door Model engineer senior. Nu het volledige model in het voorontwerp gemodelleerd is kan ook gekeken worden naar inkoop. Hierbij wordt gekeken naar: 15

17 - Welke profielen en hoeveel van elk type profiel. - Welke bouten en hoeveel van elke type bout. - Welke platen en hoeveel van elke soort plaat. - Welke ankers en hoeveel van elke type anker. - Eventuele andere objecten. Aan de hand van deze lijst kan er gekeken worden naar een leverancier die dit materiaal kan leveren. Deze leverancier kan eventueel al gecontracteerd worden. Later in het proces, als de verbindingen volledig zijn berekend en gemodelleerd, wordt er pas gekeken naar de definitieve inkoop. Ook kan er aan de hand van deze lijst een prijs bepaald worden voor de constructie. Betrokkenen Model engineer (Senior): Dit is de functie die zich bevindt binnen deze processtap. Deze functie modelleert de ontvangen concepten in het 3D model binnen de software Tekla Structures. Structural engineer (Senior): Dit is de functie die de gedocumenteerde concepten doorgeeft aan de Model engineer senior. Model Engineer (Junior): Deze functie bevindt zich een stap later, binnen die processtap worden tekeningen gegenereerd met behulp van het model en dus moet dit model doorgegeven worden. Communicatie Tijdens deze processtap is er communicatie met twee andere functies. Allereerst wordt er veel gecommuniceerd met de Structural engineer senior. Er wordt dan overleg gedaan met betrekking tot details die praktisch niet maakbaar zijn. Ook worden er voorstellen gedaan door de Model engineer senior met betrekking tot veiligheid en efficiëntie. Naast de communicatie over de details wordt er gecommuniceerd over de tekeningen. Deze worden gemaakt in een stap verder door de Model engineer junior. Belemmeringen De grootste belemmering die optreedt is dat er vaak niet duidelijk is wat er gedaan moet worden binnen een project, wie dit moet doen en wanneer dit af moet zijn. Een tweede belemmering is als er veranderingen zijn aangebracht het soms niet te achterhalen is wie deze wijzigingen heeft aangebracht. 4.4 Plantekeningen approval Deze stap kan uitgevoerd worden door dezelfde persoon als in hoofdstuk 4.3, dit verscheelt per project. In deze stap worden er overzichtstekeningen gemaakt aan de hand van het gemodelleerde voorontwerp in de stap hiervoor. Alles wat bepaald, berekend en gemodelleerd is in de vorige stappen moet terugkomen op deze tekeningen. Wel worden deze tekeningen alleen gemaakt om goedkeuring te krijgen bij de hoofdconstructeur en de opdrachtgever. Daarom worden alleen overzichtstekeningen gemaakt. Deze tekeningen worden aangemaakt in het softwareprogramma Tekla Structures. Wel moeten er enkele dingen duidelijk worden op deze tekeningen: 16

18 - Maatvoering: Alle dimensies van het voorontwerp moeten duidelijk zijn aangegeven, ook van de details op de overzichtstekeningen. - Peilmaten: Deze peilmaten die aangeven op welke hoogte een balk zich bevindt moeten aanwezig zijn op de overzichtstekeningen. - Profilering: Welk profiel waar staat moet ook duidelijk zijn op de tekeningen. - General notes: Deze zijn op alleen specifieke tekeningen hetzelfde en staan op dezelfde plek. In de deze general notes staan wat algemene gegevens, welke gegevens dit zijn verschilt per project. - Toegepaste normen: Welke normen zijn toegepast om tot dit voorontwerp te komen. Betrokkenen Model engineer (Junior): Dit kan dezelfde persoon zijn als de Model engineer senior, dit verschilt per project. Deze persoon maakt de tekeningen en zorgt dat alle hierboven genoemde punten aanwezig en duidelijk zijn. Model engineer (Senior): Dit is de persoon die de verbindingen heeft gemodelleerd in de stap hiervoor. Als verbindingen fout zijn gemodelleerd en dit is te zien op de tekening dan moet dit worden doorgegeven. Communicatie Bij deze stap is er eigenlijk maar met één andere functie communicatie en dit is met de Model engineer senior. Als dingen niet kloppen en dit is te zien op de tekeningen dan moet dat door gegeven worden aan hem. Hij neemt dan indien nodig contact op met de Structural engineer. Ook is er communicatie met de Model engineer senior over wat er op de tekeningen zichtbaar is. Deze tekeningen worden uiteindelijk nog gecontroleerd door de Model engineer senior voordat ze verder gaan in het proces. Belemmeringen Als er niet goed gecommuniceerd wordt tussen de Model engineer senior en de Model engineer Junior met betrekking tot wijzigingen die worden doorgevoerd binnen het 3D model, dan kan dit grote gevolgen hebben voor de plantekeningen. Hierbij kunnen veel uren verloren gaan als dit niet goed of niet wordt doorgegeven. 4.5 Voorontwerp naar hoofdconstructeur Als het voorontwerp volledig is uitgewerkt en een prijs is gevormd voor de constructie, dan gaat het volledige voorontwerp naar de hoofdconstructeur. De hoofdconstructeur controleert het voorontwerp en keurt deze af of goed. Als het voorontwerp wordt afgekeurd dan gaan de documenten weer terug naar het voorontwerp. 17

19 5. Definitiefontwerp Nadat het voorontwerp is opgestuurd naar de constructeur en goedgekeurd is, kan er gestart worden met het definitiefontwerp. Maar welke stappen worden doorlopen bij het definitiefontwerp binnen het uitvoeringsproces? Het definitiefontwerp bestaat ook uit vier stappen: Detailberekeningen, het documenteren van de detailberekeningen, het modelleren van de productie en het ontwikkelen van de productieset. Bij de detailberekeningen wordt verder geborduurd op de detailberekeningen van het voorontwerp. Ook bij deze stappen zijn er interviews afgelegd. Voor de detailberekeningen en het documenteren hiervan zijn interviews afgelegd bij ASK Romein. Voor het modelleren en tekenen zijn er interviews afgelegd binnen VDK Engineering. 5.1 Detailberekeningen Bij deze stap is het gekozen concept goedgekeurd door de hoofdconstructeur en dus kunnen er berekeningen uitgevoerd gaan worden. Al deze berekeningen worden met de hand gedaan. Het concept wordt volledig doorberekend met alle maatvoeringen en materiaal. Hierbij worden berekeningen gemaakt aan de concepten van: - Ankers - Kolom aan ligger - Ligger aan ligger - Knooppunten - Verbindingen van dak- en wandbeplating - Handrailing - Roostervloer - Montagestaal Net als bij het bedenken van de concepten moet er ook bij het berekenen aan enkele zaken voldaan worden: - Montageplan: In het montageplan staan veel zaken die van toepassing zijn op de detailberekeningen. Denk hierbij aan fasering, stabiliteitsberekeningen en veiligheidsmaatregelen. - Praktijk: Ook moet met de praktijk rekening gehouden worden. Hierbij moet gekeken worden naar of de verbinding gemonteerd kan worden op de bouwplaats. - Valkuilen: Ook bij het definitiefontwerp zit de valkuil hem in de niet standaard verbindingen. - Normen: Bij berekeningen komen ook normen kijken die van toepassing zijn. Hierbij kan gedacht worden aan veiligheidsnormen maar ook aan normen met betrekking tot de modelleur. De Structural engineer senior geeft uiteindelijk een volledig pakket met berekeningen door aan de Structural engineer junior. Hierbij moet ook worden aangegeven hoe vaak een detail voorkomt en waar deze zich bevindt. Uiteindelijk controleert de Structural engineer Senior de gedocumenteerde berekeningen. Betrokkenen Structural engineer (Senior): Dit is de functie die zich binnen deze stap bevindt. De Structural engineer senior maakt de berekeningen en moet dus rekening houden met alle boven genoemde punten. 18

20 Structural engineer (Junior): Deze functie bevindt zich in de stap hierna maar is wel betrokken bij de berekeningen. Hij krijgt de berekeningen en documenteert deze. Model engineer (Senior): De belangrijkste betrokkene buiten deze stap is de modelleur. Hij moet uiteindelijk de details modelleren in het 3D model. Communicatie Tijdens deze berekeningen is er communicatie met de Structural engineer junior. De berekeningen worden digitaal of hard copy overhandigd en tussendoor is er digitaal, telefonisch of persoonlijk contact over eventuele problemen of verbeteringen. De uiteindelijk gedocumenteerde berekeningen worden terug opgestuurd naar de Structural engineer en worden door hem gecontroleerd. Ook is er communicatie met de Model engineer senior. De uiteindelijk gedocumenteerde berekeningen worden digitaal overhandigd aan de modelleur. Tussendoor is hier veel communicatie telefonisch, digitaal of persoonlijk over met betrekking tot eventuele fouten en verbeteringen in de details. Belemmeringen Binnen dit proces treedt dezelfde belemmering op als in het voorontwerp, dit is dat alles met de hand wordt gedaan. Voor uitgebreide uitleg wordt u doorverwezen naar hoofdstuk Detailberekeningen documenteren In deze stap worden de berekeningen die gemaakt zijn in hoofdstuk 5.1 gedocumenteerd. Dit wordt gedaan door een Structural engineer junior maar kan ook gedaan worden door dezelfde persoon als in hoofdstuk 5.1. Deze stap is relatief eenvoudig en wordt daarom ook vaak door een junior uitgevoerd. Toch moet nog wel aan enkele zaken voldaan worden: - Template: Dit template kan verschillen met wat bij hoofdstuk 4.2 is besproken. Het template dat gebruikt moet worden verschilt per project en wordt altijd van tevoren aangemaakt. - Leesbaarheid: Ook moet het leesbaar zijn voor de Structural engineer senior en voor de Model engineer senior. Als het detail niet inzichtelijk is dan ontstaat er onduidelijkheid en dit kost weer tijd. - Normen: Welke normen toegepast moeten worden verschild per project, maar hier moet wel rekening mee worden gehouden tijdens het documenteren van de detailberekeningen. Deze normen moeten ook vermeld worden. Ook moeten deze documenten een aantal dingen bevatten, dit zijn: - Maatvoering: Alle maten van de verbindingen moeten duidelijk worden. - Profilering: Welke profielen aan elkaar verbonden zijn. - Staalkwaliteit: Welke staalkwaliteit elk profiel heeft. - Bouten: Welke bouten voor de verbindingen gebruikt worden. - Toegepast normen: Welke normen toe zijn gepast op de berekende verbindingen. In het document dat uiteindelijk opgesteld wordt door de Structural engineer junior moet duidelijk worden waar de details zich bevinden, hoe deze eruit zien 19

21 en hoe deze verbinding tot stand is gekomen (berekeningen). Het kan zijn dat een detail meerdere keren voorkomt binnen een constructie, dit wordt dan aangegeven doormiddel van een overzichtstekening. Hierbij wordt dan van tevoren een nummer/letter toegekend aan het berekende detail. Deze nummer/letter wordt dan getoond op de overzichtstekening bij de plek waar dit detail zich bevindt. Dit document is leidend voor de Model engineer senior. Zonder dit document kan de Model engineer senior niet modelleren. Betrokkenen Structural engineer (Junior): Deze functie bevindt zich binnen deze stap en documenteert de berekeningen die worden overgedragen vanuit hoofdstuk 6.1. Structural engineer (Senior): Wanneer het niet het geval is dat deze stap door dezelfde persoon wordt gedaan als de stap in hoofdstuk 6.1, dan is de Structural engineer senior ook betrokken bij deze stap. Dit omdat hij de berekeningen overdraagt aan de junior en uiteindelijk deze documentatie controleert. Communicatie Tijdens dit proces is er veel communicatie met de Structural engineer senior. Dit heeft betrekking op eventuele onduidelijkheden en/of verbeterpunten van de berekeningen. Belemmeringen Hierbij is de belemmering hetzelfde als bij die van het voorontwerp; het alles met de hand doen. Voor uitgebreide uitleg wordt u door verwezen naar hoofdstuk Modelleren Productie In deze stap worden de details, die volledig berekend en gedocumenteerd zijn, gemodelleerd binnen het modelleerprogramma Tekla Structures. Deze gedocumenteerde berekeningen uit stap 5.2 worden digitaal beschikbaar gesteld aan de Model engineer senior door de Structural engineer senior die deze heeft gecontroleerd. In deze documenten moet alles aanwezig zijn om de verbindingen te kunnen modelleren, dit is maatvoering, staalkwaliteit, profilering en bouttype. Ook moet een overzicht aanwezig zijn met waar het detail zich bevindt in de constructie. Naast het modelleren van de verbindingen heeft de Model engineer senior nog andere taken om uit te voeren die invloed hebben op de staalconstructie: - BIM: Het detecteren van clashes met derde partijen in een BIM-model. - Communiceren met de Structural engineer senior met betrekking tot veiligheid en monteerbaarheid. - Communiceren met Structural engineer senior over onduidelijkheden en fouten in de gedocumenteerde berekeningen. - Wijzigingen in de verbindingen: Gedurende een project kunnen wijzigingen doorgevoerd worden in een verbinding, dit moet dan ook weer opnieuw gemodelleerd worden. - Meerwerken: Tijdens een project kan het zijn dat er werk verricht moet worden dat buiten de randvoorwaarden valt die voor een project vastgesteld zijn. Dit moet dan doorgegeven worden aan de projectleider. 20

22 - Definitieve inkoop: Als alles gemodelleerd is kan gekeken worden naar de definitieve inkoop. Hierbij kan al het materiaal bepaald worden dat nodig is om de constructie te realiseren. Bij het modelleren van de details moet er nog wel aan wat zaken voldaan worden: - Normen: Aan het begin van een project worden normen vastgesteld waaraan voldaan moet worden. Dit heeft vooral betrekking op het berekenen van de details maar ook of het modelleren hiervan. Dit heeft vooral betrekking op het controleren of die normen wel goed zijn toegepast. - Valkuil: Concepten die op het oog hetzelfde lijken maar toch anders zijn. - Praktijk: De modelleur moet ook controleren of de details wel maakbaar zijn in de praktijk, dit heeft betrekking tot het monteren op de bouwplaats. Naast het modelleren in Tekla en de definitieve inkoop bepalen, moet er ook een Bimsight worden aangemaakt. Dit kan ook in andere programma s zoals BIM360 of Naviswork. Hierin kunnen alle modellen van derde partijen samengevoegd worden tot één model en kan er een clash check gehouden worden. Mocht er een clash zijn dat moet dit met een derde partij overlegd worden. Betrokkenen Model engineer (Senior): Dit is de functie die zich bevindt binnen in deze processtap. Deze functie modelleert de gedocumenteerde details binnen het softwareprogramma Tekla Structures. Structural engineer (Senior): Deze functie geeft de gedocumenteerde berekeningen door aan de Model engineer senior. Deze functie heeft de details berekend is hier dus verantwoordelijk voor. Model engineer (Junior): Dit is de functie die zich bevindt in de processtap hierna. Deze functie maakt tekeningen aan de hand van het 3D model, hij is dus afhankelijk van dit model. Communicatie Binnen in deze processtap is er communicatie met twee andere functies, met de Structural engineer senior en de Model engineer junior. Met de Structural engineer senior wordt gecommuniceerd over de berekende details, dit kan gaan over: - Een clash met een derde partij. - Veiligheid en monteerbaarheid. - Onduidelijkheden over de gedocumenteerde details. - Wijzigingen in de details gedurende het project. Over al deze punten wordt er zowel digitaal als persoonlijk gecommuniceerd. Daarnaast wordt er ook veel gecommuniceerd met de Model engineer junior. Belemmeringen De belemmeringen die in deze processtap optreden zijn dezelfde als de belemmeringen van hoofdstuk

23 5.4 Productieset In deze stap wordt een productieset gemaakt in Tekla aan de hand van het 3D model dat is gemodelleerd in de stap hiervoor. Het kan zo zijn dat dezelfde persoon deze tekeningen aanmaakt die ook het model gemodelleerd heeft. Of dit zo is hangt af van de grootte van het project. Alles wat bepaald, berekend en gemodelleerd is in de voorgaande stappen komt terug op deze tekeningen. Maar wat voor tekeningen en lijsten worden er gemaakt? De tekeningen en lijsten die worden gemaakt zijn: - Werkplaatstekeningen: Hierop wordt duidelijk hoe een merk is opgebouwd en uit welke onderdelen deze bestaat. - Montagetekeningen: Deze tekening geeft aan hoe een constructie verbonden is en welke verbinding hiervoor gebruikt is, hierbij worden ook de bouten weergegeven. - Merklijst: Deze lijst geeft aan welke merken er zijn en hoe vaak een merk voorkomt binnen de constructie. - Boutlijst: Deze lijst geeft aan welke bouten in de constructie zijn en hoe vaak deze voorkomen. - Materiaallijst: Deze lijst geeft aan welk en hoeveel materiaal er nodig is om alle merken te produceren. - NC-Data: Dit zijn codes waarmee een machine aangestuurd kan worden om het desbetreffende merk te produceren. Dit kunnen codes zijn voor meerdere machines. Op deze tekeningen moeten er een aantal gegevens duidelijk worden, deze gegevens zijn van belang om de constructie te monteren: - Maatvoering: Alle dimensies op de tekeningen moeten duidelijk zijn. Ook worden de dimensies op elke tekening aangegeven en deze moeten dus met elkaar overeenkomen. - Peilmaten: Alle peilmaten, die aangeven op welke hoogte een balk gemonteerd moet worden, moeten aanwezig zijn op de tekeningen. - Profilering: Op de overzichts- en merktekeningen moet duidelijk zijn welk profiel gebruikt wordt en waar deze geplaatst is in de constructie. - Staalkwaliteit: De staalkwaliteit is van belang op een merktekening. Als niet de goede staalkwaliteit wordt gebruikt kan het zijn dat het merk de kracht niet aankan. - Bouten: Op de merktekeningen moet er duidelijk zijn welke bouten er gebruikt worden voor een verbinding en hoeveel. - General notes: Hierin staan gegevens die op alle tekeningen van toepassing zijn, deze general notes zijn dus ook terug te vinden op elke tekening. - Toegepaste normen: Deze moeten aangegeven worden om later te kunnen controleren of de juiste normen zijn toegepast. Betrokkenen Model engineer (Junior): Dit is de functie die zich bevindt binnen deze processtap. Deze maakt tekeningen en zorgt dat alle bovengenoemde gegevens duidelijk zijn aangegeven. Model engineer (Senior): Dit is de functie die zich bevindt in de stap hiervoor. Hij heeft het model gemodelleerd en is dus verantwoordelijk voor wat er staat op de tekeningen. 22

24 Werkvoorbereiding: Werkvoorbereiding bevindt zich in de stappen na het uitvoeringsproces. Wel zijn zij hierbij betrokken omdat zij de tekeningen ontvangen en de merken produceren. Communicatie Tijdens deze processtap is er veel communicatie met de Model engineer senior. Als er fouten of onduidelijkheden in het model te zien zijn op de tekeningen dan wordt dit aan hem doorgegeven. Ook worden de tekeningen gecontroleerd door de Model engineer senior voordat ze doorgaan naar werkvoorbereiding. De communicatie verloopt digitaal of persoonlijk. Ook is er veel communicatie met werkvoorbereiding, aan hen worden de tekeningen en lijsten doorgegeven. Als hier tussendoor onduidelijkheden over ontstaan dan wordt hier telefonisch of digitaal over gecommuniceerd. Belemmeringen De belemmering die vooral optreedt binnen deze processtap is dezelfde als in hoofdstuk 4.4. Dat er soms niet goed gecommuniceerd wordt binnen dit proces en dit kan grote gevolgen hebben voor de tekeningen en de tijd die hierin heeft gezeten. 23

25 6. Op te leveren Tijdens het uitvoeringsproces moeten ook documenten opgeleverd worden waarmee werkvoorbereiding door kan gaan in het bouwproces. De vraag is dus wat moet er opgeleverd zijn aan het einde van het uitvoeringsproces? Deze documenten worden hieronder een voor een toegelicht en zijn van tevoren bepaald bij de offerte. Deze documenten verschillen per project maar hieronder zijn de hoofddocumenten benoemd D tekenmodel + Bimsight Het definitiefontwerp moet volledig gemodelleerd zijn, dit wordt gedaan in de software Tekla Structures. Dit model wordt als referentie model gebruikt voor de tekeningen. Als iets niet te zien is op de tekeningen dan kan gekeken worden in het model. Dit model wordt dus vooral gebruikt na deze 8 processtappen om onduidelijkheden te beantwoorden en eventuele fouten op de tekeningen. Bimsight is ook een model dat opgeleverd wordt, hierin kunnen alle modellen inclusief die van derde partijen samengevoegd worden tot één model. Hierin kan dan gekeken worden naar eventuele clashes met andere partijen D tekeningen + NC-Data - Werkplaatstekeningen: Hierop wordt duidelijk uit welke onderdelen een merk bestaat en hoe deze is samengesteld. Deze wordt gebruikt in de productiehal waar de merken worden samengesteld. - Montagetekeningen: Op deze tekeningen staat aangegeven hoe bouwdelen aan elkaar gemonteerd zijn. Hierbij is duidelijk welke merken aan elkaar gemonteerd zijn en welke verbinding hiervoor gebruikt is. Ook voor deze verbinding is aangegeven welke onderdelen (bouten) gebruikt zijn. - NC-Data: Dit is een code waarmee een machine aangestuurd kan worden om een merk te produceren, dit wordt vanuit Tekla gegenereerd. 6.3 Lijsten - Materiaallijst: Dit is de Nederlandse vertaling van Bill Of Materials en deze lijst omvat alle materialen die nodig zijn om uiteindelijk een constructie te assembleren. Hierbij worden geen merken getoond, maar wel de onderdelen waaruit een merk bestaat. De lijst wordt gegenereerd vanuit het Tekla model. - Merkenlijst: Op deze lijst is te zien welke merken er allemaal zijn binnen in de constructie. Het kan zo zijn dat een merk vaker voorkomt binnen een constructie en dit wordt dan ook aangegeven op de lijst. - Boutlijst: Deze lijst wordt gemaakt om te kunnen zien welke bouten en hoeveel van elke soort ingekocht moet worden en aanwezig moet zijn op de bouwplaats. Deze lijst wordt gegenereerd vanuit het Tekla model. 24

26 7. Aanbeveling Nu alle belemmeringen in de voorgaande hoofdstukken zijn onderzocht en uitgelegd kan er per belemmering een advies worden gegeven over hoe deze belemmering kan verdwijnen binnen dit proces. Dit zorgt voor wel voor extra handelingen binnen het proces en dus moet de afweging worden gemaakt of de oplossing meer tijd kost dan de belemmering die in het huidige proces aanwezig is. 7.1 Digitaliseren De grootste belemmering bij het maken van detailberekeningen is dat alles nog met de hand gedaan wordt. Als er wijzigingen worden aangebracht in een later stadium dan moet de hele verbindingen opnieuw getekend worden. Om deze belemmering tegen te gaan is digitalisatie de perfecte oplossing. Hierbij kunnen componenten binnen de verbinding aangepast worden zonder dat het er niet leesbaar meer uit ziet. Dit zal veel tijd, en dus ook geld, gaan schelen. Wel moeten hiervoor licenties aangeschaft gaan worden voor een software waarbinnen deze berekeningen gemaakt kunnen worden. Een geschikt programma voor de digitalisering van de detailberekeningen is IDEA StatiCa. Binnen dit programma kunnen details worden doorberekend en getekend. Ook kunnen binnen dit programma sterkte- en stijfheid berekeningen worden gemaakt. Hierdoor kan dus ook gekeken worden naar waar de grootste kracht op komt te staan en waar er eventueel nog materiaal bespaard kan worden. Binnen in dit programma kunnen ook tekeningen worden vervaardigd van de verbindingen. 7.2 Dynamische planning De grootste belemmering bij het modelleren is dat er vaak niet duidelijk is wat er gedaan moet worden, wie het moet doen en wanneer het af moet. Ook is er soms niet te achterhalen als er wijzigingen zijn doorgevoerd wie dit heeft gedaan. Een dynamische planning is de ideale oplossing voor deze belemmeringen. Een aantal zaken kunnen in een dynamische planning worden opgenomen: 1. Het werk wat gedaan moet worden. 2. Wie het werk moet doen. 3. Wanneer het werk af moet. 4. Uiteindelijke datum wanneer het werk af is. Voor deze dynamische planning kan een programma gebruikt worden zoals Microsoft Project. Hierin kan een planning worden aangemaakt en in de loop van het project ook worden aangepast. Deze planning kan ook beschikbaar worden gesteld voor alle werknemers die werken binnen dat project. 25

27 7.3 Communiceren onderling Bij het aanmaken van de overzichtstekeningen, werkplaatstekeningen en montage tekeningen is de belemmering dat er soms niet gecommuniceerd wordt als wat verandert in het model. Hierdoor kan werk verloren gaan en dit kost veel tijd. De ideale oplossing hiervoor is om een logboek bij te houden, hierin kan opgenomen wat en waaraan gewerkt is en door wie. Als dan op een later moment iemand gaat werken aan de tekeningen kan er gekeken worden naar of er nog veranderingen zijn doorgevoerd in het model. Mochten dan problemen ontstaan dan kan er eenvoudig opgezocht worden wie gecontacteerd moet worden. Dit kost een paar minuten per dag maar kan veel tijd schelen bij het maken van de verschillende tekeningen Controlepunten Naast de twee bovengenoemde punten moet ook altijd het werk dat wordt ontvangen vanuit de processtap hiervoor gecontroleerd worden. Hierbij zijn er 5 punten van belang die altijd gecontroleerd moeten worden: 1. Geometrie: Is de geometrie duidelijk en zijn alle maten hierbij aangegeven? 2. Profilering: Is van elk profiel aangeven welk profiel dit is? 3. Staalkwaliteit: Is van elk profiel de staalkwaliteit aangegeven? 4. Zegen/Togen: Is duidelijk welk profiel een ronding heeft in de tegengestelde richting van de kracht die staat op het profiel en is hier de maatvoering van aangegeven? 5. Conservering: Is er duidelijk hoelang de constructie mee moet gaan en hoe hiervoor gezorgd wordt? Mocht een gegeven ontbreken dan moet er contact opgenomen worden met de persoon die hierover gaat. 26

Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar

Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar 2017-2018 Haagse Hogeschool, Faculteit voor Technologie, Innovatie & Samenleving, Delft, Tel. 015-2606200, E-mail: wtb-stage@hhs.nl Dit blad als voorblad

Nadere informatie

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren Competenties Luuk van Paridon Overzicht waar ik nu sta: Afbeelding 1: Spinnenweb competenties De groene lijn geeft aan welke competenties ik tot nu toe behaald heb (zie Afbeelding 1). De competenties die

Nadere informatie

Stage VDK Engineering

Stage VDK Engineering 08-09-2017 Plan van aanpak Stage VDK Engineering Sander Overdevest 15068498 1 Plan van aanpak Naam student: Sander Overdevest Studentnummer: 15068498 Opleiding: Bedrijf: Stage: HHS-TISD opleiding Werktuigbouwkunde

Nadere informatie

Installatietechniek. Beroepsproduct: Groep: Periode: Blok H1.2. Ingeleverd op: Vrijdag 18 november 2011 om 12.00. Projectleden: Ingeleverd door:

Installatietechniek. Beroepsproduct: Groep: Periode: Blok H1.2. Ingeleverd op: Vrijdag 18 november 2011 om 12.00. Projectleden: Ingeleverd door: Installatietechniek TISD WH1.2 Plan Van Aanpak Beroepsproduct: Groep: Plan Van Aanpak WH11B2 Periode: Blok H1.2 Ingeleverd op: Vrijdag 18 november 2011 om 12.00 Projectleden: Ingeleverd door: Tutor: Luuk

Nadere informatie

Partner voor het leveren van alle soorten (industrie) gebouwen.

Partner voor het leveren van alle soorten (industrie) gebouwen. Webru Staal B.V. Eemslandweg 100a 7894 AE Zwartemeer T 0591 317 153 F 0591 316 314 E info@webrustaal.nl I www.webrustaal.nl WEBRU STAAL Partner voor het leveren van alle soorten (industrie) gebouwen. Webru,

Nadere informatie

Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar

Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar Voorblad Stageverslag Werktuigbouwkunde, studiejaar 2017-2018 Haagse Hogeschool, Faculteit voor Technologie, Innovatie & Samenleving, Delft, Tel. 015-2606200, E-mail: wtb-stage@hhs.nl Dit blad als voorblad

Nadere informatie

Haagse Hogeschool, Faculteit voor Technologie, Innovatie & Samenleving, Delft, Tel ,

Haagse Hogeschool, Faculteit voor Technologie, Innovatie & Samenleving, Delft, Tel , Voorblad Plan van aanpak van de stage Werktuigbouwkunde, studiejaar 2017-2018 Haagse Hogeschool, Faculteit voor Technologie, Innovatie & Samenleving, Delft, Tel. 015-2606200, E-mail: wtb-stage@hhs.nl Dit

Nadere informatie

Wat is BIM. BIM model

Wat is BIM. BIM model Sacon en BIM Bij Sacon worden sinds 2009 projecten ontworpen, uitgewerkt en virtueel gebouwd in een Bouwwerk Informatie Model of BIM met behulp van de software Revit van Autodesk. Met de opgebouwde ervaring

Nadere informatie

Handleiding uitwisseling Tekla Structures RFEM versie: Dlubal RFEM 5.02 - Tekla Structures 19.1

Handleiding uitwisseling Tekla Structures RFEM versie: Dlubal RFEM 5.02 - Tekla Structures 19.1 Handleiding uitwisseling Tekla Structures RFEM versie: Dlubal RFEM 5.02 - Tekla Structures 19.1 1 Inhoudsopgave: 1 Rekenmodel maken... 3 2 Import in RFEM... 10 3 Export naar Tekla Structures... 15 2 Rekenmodel

Nadere informatie

Staalberekening dakopbouw bouwdeel C, E en L

Staalberekening dakopbouw bouwdeel C, E en L Nieuwbouw Amphia Ziekenhuis Breda Staalberekening dakopbouw bouwdeel C, E en L code: 11714K Nieuwbouw Amphia ziekenhuis Breda Staalberekening Dakopbouw bouwdeel C, E en L Berekening deel S-CEL - Concept

Nadere informatie

Niveau 1 Competenties uit het curriculum HBO Werktuigbouwkunde (aan de Haagse Hogeschool)

Niveau 1 Competenties uit het curriculum HBO Werktuigbouwkunde (aan de Haagse Hogeschool) Niveau 1 Competenties uit het curriculum HBO Werktuigbouwkunde (aan de Haagse Hogeschool) 1. Analyseren: Behaald 1 2 Ontwerpen: Behaald 2 3 Realiseren: Behaald 3 4 Beheren: Onbehaald 4 5 Managen: Onbehaald

Nadere informatie

MatrixKozijn Hout. MxK Hout. Wijchenseweg 116 6538 SX Nijmegen T.: 024-3434380 F.: 024-3434389 www.matrix-sh.nl info@matrix-sh.nl

MatrixKozijn Hout. MxK Hout. Wijchenseweg 116 6538 SX Nijmegen T.: 024-3434380 F.: 024-3434389 www.matrix-sh.nl info@matrix-sh.nl MatrixKozijn Hout Wijchenseweg 116 6538 SX Nijmegen T.: 024-3434380 F.: 024-3434389 www.matrix-sh.nl info@matrix-sh.nl Algemeen MatrixKozijn Windows is het kozijn programma om snel, makkelijk en flexibel

Nadere informatie

Kwaliteitsrichtlijn metalen gevels en daken 2010

Kwaliteitsrichtlijn metalen gevels en daken 2010 2. VERANTWOORDELIJKHEID VERWERKER 2.1. INLEIDING De inhoud van dit hoofdstuk behandelt de verantwoordelijkheden van de verwerker binnen een project waarin metalen daken en/of gevels of gevelafwerkingen

Nadere informatie

Montage van apparaten en

Montage van apparaten en Montage van apparaten en machines Y8110 1 Montage van apparaten en machines J. C. de Wit 1. Inleiding Y8110 3 2. Algemeen Y8110 3 3. Veiligheidsaspecten Y8110 3 4. Bepalen van de montagekosten Y8110 4

Nadere informatie

Stirlingmotor project

Stirlingmotor project Stirlingmotor project Plan Van Aanpak Beroepsproduct: Groep: Plan Van Aanpak WH11B2 Periode: H1.1 Ingeleverd op: Vrijdag 2 september 2011 om 12:00 uur Projectleden: Ingeleverd door: Tutor: Luuk de Jong(10071482),

Nadere informatie

Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Bank Nederlandse Gemeenten 28 50 04 387

Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Bank Nederlandse Gemeenten 28 50 04 387 Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Bank Nederlandse Gemeenten 28 50 04 387!UWl Duurzame Ontwikkeling Contactpersoon Jeroen van Nistelrooy Telefoon (030) 607 15 77 Fax

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding Communicatie

Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding Communicatie 7 september 2010 Versie 1 Opdrachtgever: School: Instituut: Opleiding: Vak: Will Goderie Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding

Nadere informatie

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013

2 e BIM- Bijeenkomst. 23 april 2013 2 e BIM- Bijeenkomst 23 april 2013 Ketensamenwerking Van Ontwerp naar Uitvoering Welkom bij Klictet Advies! Management/ Adviseur Kees Kelder Willem-Jan van den Berk Stefan Janssen Projectleiding Mark Ernst

Nadere informatie

BIM modelleer richtlijn, deel 3

BIM modelleer richtlijn, deel 3 1 / 34 BIM modelleer richtlijn, deel 3 Verificatie van het IFC model 2 / 34 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Indeling BIM modelleer richtlijn... 4 Verificatie van geometrische modelgegevens... 5 1. Tekla

Nadere informatie

BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s. A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst

BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s. A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst BIM Laatste BIM ontwikkelingen efficiency, kwaliteit en euro s A.M. Slockers Admea / Smits van Burgst Voorstellen Anton Slockers Directeur Admea / Smits van Burgst Admea is onderdeel van de Smits van Burgst

Nadere informatie

Taken en verantwoordelijkheden t.a.v. tekeningen en berekeningen

Taken en verantwoordelijkheden t.a.v. tekeningen en berekeningen Taken en verantwoordelijkheden t.a.v. tekeningen en berekeningen Over de verdeling van de taken en verantwoordelijkheden ten aanzien van het opstellen van de tekeningen en berekeningen die ten grondslag

Nadere informatie

BIM in de bouwkolom. Inhoud opgave: 1 Wat is BIM en moet ik er nu al wat mee doen?: 2. 2 BIM vereist een andere wijze van samenwerken: 2

BIM in de bouwkolom. Inhoud opgave: 1 Wat is BIM en moet ik er nu al wat mee doen?: 2. 2 BIM vereist een andere wijze van samenwerken: 2 . Inhoud opgave: 1 Wat is BIM en moet ik er nu al wat mee doen?: 2 2 BIM vereist een andere wijze van samenwerken: 2 3 Hoe was het ook al weer vóór BIM: 2 1 / 18 3.1 Nadelen. 2 4 Hoe gaat samenwerken met

Nadere informatie

Willems Anker. Installatie

Willems Anker. Installatie Willems Anker In samenwerking met Willems Anker heeft Construsoft componenten, instellingen en een lijst ontwikkeld voor Tekla Structures 17.0. Door gebruik te maken van deze, door Willems Anker goedgekeurde

Nadere informatie

Afstudeercommissie: ir. E.R. Poortman TU Eindhoven voorzitter ir. M.M.J. Vissers TU Eindhoven lid dhr. F. van Ooijen Ballast Nedam lid

Afstudeercommissie: ir. E.R. Poortman TU Eindhoven voorzitter ir. M.M.J. Vissers TU Eindhoven lid dhr. F. van Ooijen Ballast Nedam lid Titel: Gastbedrijf: Ontvangen van vergelijkbare offertes voor het metaalconstructiewerk Ballast Nedam Bouw Zuid (Breda) Afstudeercommissie: ir. E.R. Poortman TU Eindhoven voorzitter ir. M.M.J. Vissers

Nadere informatie

Bijlage. Bachelor opdracht Trends in Tech. Jessica Sennema S Universiteit Twente

Bijlage. Bachelor opdracht Trends in Tech. Jessica Sennema S Universiteit Twente Bijlage Bachelor opdracht Trends in Tech Jessica Sennema S1487000 Universiteit Twente 2 Inleiding In de bijlage staat alle informatie die tijdens de opdracht is verzameld en waarvan het nuttig is om te

Nadere informatie

Core Powertools - Koeling

Core Powertools - Koeling Core Powertools - Koeling Project WH3.1 Productontwikkeling MODULE (VAKCODE): BEROEPSPRODUCT: THCP Plan van Aanpak PERIODE: WH3.1 Productontwikkeling PROJECTLEDEN: Manuel Görlitz(12091715), Steven Leo(11113529),

Nadere informatie

WELKOM. Bouwen met Staal BIM event 12 november 2013

WELKOM. Bouwen met Staal BIM event 12 november 2013 WELKOM Bouwen met Staal BIM event 12 november 2013 1 Tekenburo's stoppen met BIM! Bouwen met Staal BIM event In de visie van Bouwen met Staal is BIM een gereedschap voor vernieuwing. De Staalbouw heeft

Nadere informatie

A DAM Toren - Amsterdam Indiening Staalprijs 2018

A DAM Toren - Amsterdam Indiening Staalprijs 2018 A DAM Toren - Amsterdam Indiening Staalprijs 2018 Projectomschrijving De voormalige Shell-toren aan het IJ in Amsterdam is getransformeerd van een hermetisch afgesloten monofunctioneel kantoor tot een

Nadere informatie

Je bent de eerste die het vraagt

Je bent de eerste die het vraagt Je bent de eerste die het vraagt Indieningsvereisten constructie voor de vergunningaanvraag Maurice Hermens - VNconstructeurs Dimphy Bruin-Reynhout - COBc VN-constructeurs Iedere gemeente vraagt wat anders,

Nadere informatie

Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx

Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx Verschillende BIM-pakketten zoals Solibri Model Checker, ArchiCAD en REVIT, zijn in staat een export bestand te genereren, waarin

Nadere informatie

3D prefab engineering besparen door intelligente inzet van BIM

3D prefab engineering besparen door intelligente inzet van BIM 3D prefab engineering besparen door intelligente inzet van BIM Nederland - Duitsland - Ghana - Ierland - Polen - Turkije www.bartels.nl Bartels kan als ingenieursbureau terugvallen op een jarenlange ervaring

Nadere informatie

Pontsteiger te Amsterdam Voor en Door Staalconstructeurs

Pontsteiger te Amsterdam Voor en Door Staalconstructeurs Pontsteiger te Amsterdam 30-11-2017 Voor en Door Staalconstructeurs 30-11-2017 Voor en Door Staalconstructeurs 1 30-11-2017 Voor en Door Staalconstructeurs 2 Pontsteiger te Amsterdam 30-11-2017 Inhoud

Nadere informatie

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek.

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. In de BEROEPSCOMPETENTIES CIVIELE TECHNIEK 1 2, zijn de specifieke beroepscompetenties geformuleerd overeenkomstig de indeling van het beroepenveld.

Nadere informatie

Datum 14 december 2015 Betreft Oproep tot gegevenslevering Stagefonds 2015-2016. Geachte voorzitter van het College,

Datum 14 december 2015 Betreft Oproep tot gegevenslevering Stagefonds 2015-2016. Geachte voorzitter van het College, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Secretaris generaal Dir. Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt (MEVA) Team FIO Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070

Nadere informatie

Kerntaak 1: Monteert steigers en ondersteuningsconstructies

Kerntaak 1: Monteert steigers en ondersteuningsconstructies Kerntaak 1: Monteert steigers en ondersteuningsconstructies Werkproces 1.1: Bereidt montagewerkzaamheden voor De steigerbouwer bespreekt samen met zijn direct leidinggevende de te maken standaard configuratie

Nadere informatie

BIM ervaringen. Naam presentator: Patricia van Leeuwen

BIM ervaringen. Naam presentator: Patricia van Leeuwen BIM ervaringen Naam presentator: Patricia van Leeuwen Inhoud Wie is Unica Mijn rol binnen Unica Unica en BIM Start met BIM Verloop na eerste BIM project Conclusie Wie is Unica Grootste zelfstandige installateur

Nadere informatie

Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw

Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw 2011 Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw Veelzijdigbouw Walnootstraat 26 2461 DV Ter Aar Telefoon 06-43822608 Fax 0847-593939 info@veelzijdigbouw.nl www.veelzijdigbouw.nl Het bouwproces volgens

Nadere informatie

Projectmatig werken. De scope van de GIP

Projectmatig werken. De scope van de GIP Projectmatig werken De scope van de GIP Inhoud SCOPE van het project... 3 SCOPE van een GIP... 5 Uitgewerkt voorbeeld... 6 2 SCOPE van het project (voorbeeld uit het bedrijfsleven) Opdracht en definitie

Nadere informatie

Building Information Modelling (BIM)

Building Information Modelling (BIM) Building Information Modelling (BIM) Nederland - Duitsland - Ghana - Ierland - Polen - Turkije www.bartels.nl De Van Heek parkeergarage in Enschede, in BIM uitgewerkt in Revit met architect en installatieadviseur

Nadere informatie

Ontwerpen 5. Bankschroef

Ontwerpen 5. Bankschroef Ontwerpen 5 Bankschroef Gemaakt door: Jasper Hop (13104675) en Hein de Koning (13107941) Docent: Dhr. Mijnster Datum van inleveren: 20-6-2014 Klas: WP17B 1 Voorwoord Voorafgaand aan dit rapport hebben

Nadere informatie

Richtlijnen DSI Data Transformatie Tool

Richtlijnen DSI Data Transformatie Tool Vlaamse overheid Departement Ruimte Vlaanderen Richtlijnen DSI Data Transformatie Tool Doc ref.: DSI-DTT-GIM-01 INHOUDSTAFEL 1 Inleiding... 2 2 Beleidsniveau en scenario... 3 3 Inhoud van de geodata...

Nadere informatie

Rijnboutt. en de BIM basis ILS. Mariëlle Vissers. kwaliteitscoördinator en BIM specialist

Rijnboutt. en de BIM basis ILS. Mariëlle Vissers. kwaliteitscoördinator en BIM specialist Rijnboutt en de BIM basis ILS Mariëlle Vissers kwaliteitscoördinator en BIM specialist Rijnboutt architectuur stedenbouw landschap en strategie Rijnboutt werkt met een multidisciplinair team van 70 mensen.

Nadere informatie

Projectmanagement 2.0

Projectmanagement 2.0 Projectmanagement 2.0 Inleiding In ieder bedrijf waar in projecten wordt gewerkt liggen scopechanges op de loer. Zo ook bij het CrossOverteam Projectmanagement 2.0. De eerste dag van het project is gelijk

Nadere informatie

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV Plan van aanpak Project : Let s Drop Bedrijf : DropCo BV Plaats, datum: Horn, 28 september 2012 Opgesteld door: 1205366 1205366smit@zuyd.nl Plan van Aanpak project Let s Drop pagina 1 Inhoudsopgave plan

Nadere informatie

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Aannemers Architectenbureaus Ingenieurs- en Adviesbureaus Installateurs

Nadere informatie

VAN PLAN NAAR PROJECT

VAN PLAN NAAR PROJECT 2 van plan naar project VAN PLAN NAAR PROJECT FASE 1 ORIENTATIE FASE 2 CONCRETISERING FASE 3 SUBSIDIE- project leider projectleider Kansen onderzoeken 1.1 projectleider Projectplan uitwerken 2.1 projectleider

Nadere informatie

Verantwoordelijkheidsmatrix Constructieve Veiligheid bij verschillende contractvormen

Verantwoordelijkheidsmatrix Constructieve Veiligheid bij verschillende contractvormen erantwoordelijkheidsmatrix Constructieve eiligheid bij verschillende contractvormen erklaring: = erantwoordelijk / volledig bevoegd () = erantwoordelijkheid ligt of bij de ene of bij de = andelingsbevoegd

Nadere informatie

ribcassettevloeren NIEUW! Vloerhoogte 350 mm Rc-waarde tot 5,0

ribcassettevloeren NIEUW! Vloerhoogte 350 mm Rc-waarde tot 5,0 ribcassettevloeren NIEUW! Vloerhoogte mm Rc-waarde tot 5,0 Vloersystemen Spaansen produceert al vanaf 1984 diverse soorten betonnen vloerplaten. In 1993 is speciaal hiervoor in Harlingen (Friesland) een

Nadere informatie

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuickStart Elements Introductie Welkom op de startpagina van Vabi Elements! Start of open een project. Gebruik Project

Nadere informatie

Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx

Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx Tips & Trucs KUBUS Spexx 001: Koppeling van BIM model naar KUBUS Spexx Verschillende BIM-pakketten zoals Solibri Model Checker, ArchiCAD en REVIT, zijn in staat een export bestand te genereren, waarin

Nadere informatie

Hieronder is een voorbeeld te zien die betrekking heeft tot deelcompetentie 1E die aantoont dat ik over competentie-niveau 1 beschik.

Hieronder is een voorbeeld te zien die betrekking heeft tot deelcompetentie 1E die aantoont dat ik over competentie-niveau 1 beschik. 1. Analyseren Analyseren van simpele werktuigbouwkundige functies. Niveaubeschrijving competentie-niveau 1: Aard van de context: bekend, eenvoudig, monodisciplinair Hieronder is een voorbeeld te zien die

Nadere informatie

BIM Protocol De Jong Rutten BV

BIM Protocol De Jong Rutten BV BIM Protocol De Jong Rutten BV 4 november 2016 Dit is een levend document dat op basis van teruggekoppelde praktijkervaringen steeds verder, in steeds grotere mate van detail wordt uitgewerkt. 1 Dit BIM

Nadere informatie

Onderwerp: Boorgegevens & boorbeelden

Onderwerp: Boorgegevens & boorbeelden Documentaties Groeneveld Onderwerp: Boorgegevens & boorbeelden Vaste gegevens deuvels. Opgeven van de boorgegevens voor de deuvels ONDERHOUD BOORBEELDEN > VASTE GEGEVENS DEUVELS Hier moeten de stappen

Nadere informatie

Communicatie met filialen

Communicatie met filialen Aan deze criteria kunnen geen rechten worden ontleend. Onjuistheden en aanpassingen voorbehouden. Algemeen FHK01 Verantwoordelijke Directie/bestuur heeft schriftelijk een persoon aangewezen die verantwoordelijk

Nadere informatie

Contextbeschrijving. Joost van Hagen. Vonk Industrial Contracting

Contextbeschrijving. Joost van Hagen. Vonk Industrial Contracting Contextbeschrijving Vonk Industrial Contracting Joost van Hagen Opmerking [W1]: Raamwerk 2007: U kunt de opmerkingentekst (on)zichtbaar maken onder Beeld optie Opmaak. Let op! Paginanummering is al ingesteld

Nadere informatie

Rapportage Code: V Trapsparingen Atrium Procore Berekening deel A: Sterkteberekening verdieping 8 t.b.v. trapsparing

Rapportage Code: V Trapsparingen Atrium Procore Berekening deel A: Sterkteberekening verdieping 8 t.b.v. trapsparing Rapportage Code: V16001-029 Trapsparingen Atrium Procore Berekening deel A: Sterkteberekening verdieping 8 t.b.v. trapsparing Datum: 16 juni 2016 Referentie: haa / kos Code: V16001-029 Projectgegevens

Nadere informatie

Voortgangsverslag. Frans Tuerlings Studentnummer:

Voortgangsverslag. Frans Tuerlings Studentnummer: Voortgangsverslag Naam: Frans Tuerlings Studentnummer: 15130924 Opleiding: Projectleider Techniek Datum: 12 februari 2017 Voorwoord: Sinds september 2015 volg ik de duale opleiding AD Projectleider Techniek

Nadere informatie

Werken met een Architect. Jeroen de Vries Architecten

Werken met een Architect. Jeroen de Vries Architecten Werken met een Architect Jeroen de Vries Architecten WERKEN MET EEN ARCHITECT Je loopt rond met het idee je droomhuis te gaan bouwen of je huis te laten verbouwen, maar eigenlijk weet je niet precies hoe

Nadere informatie

Zorgtoewijzing en factuurcontrole met Jeugd-Ned Handleiding voor de leverancier

Zorgtoewijzing en factuurcontrole met Jeugd-Ned Handleiding voor de leverancier Zorgtoewijzing en factuurcontrole met Jeugd-Ned Handleiding voor de leverancier ZorgNed Automatisering BV Nudepark 91a 6702 DZ Wageningen Tel: 0317-466844 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Toegang... 3

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Applicatieontwikkeling van het profiel MVI vmbo beroepsgericht Deze vakinhoudelijke uitwerking is ontwikkeld door het Redactieteam van de Schooleamenbank vmbo voor dit

Nadere informatie

Student Werk Begeleider SLB Begeleider Dosign Begeleider. Martijn van Wijngaarden Klaas Stroosma Kees Knegt Maarten van Geuns

Student Werk Begeleider SLB Begeleider Dosign Begeleider. Martijn van Wijngaarden Klaas Stroosma Kees Knegt Maarten van Geuns De Haagse Hogeschool Persoonlijk Actie Plan Editie 3 persoonlijke gegevens Student M.C. van Wijngaarden Studentnummer 12026840 telefoon mobile +31 (0)6 27 27 10 18 bereikbaarheid werkomgeving +31 (0)182

Nadere informatie

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016

Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur. Alexander Hoos 09 mei 2016 Standaardisering..Waarom? Vanuit het oogpunt van de installateur Alexander Hoos 09 mei 2016 Even voorstellen Alexander Hoos Informatiemanager Technisch dienstverlener Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken:

Nadere informatie

Voorbereiding. Voorbereiding Start bouw Oplevering

Voorbereiding. Voorbereiding Start bouw Oplevering Voorbereiding Al in een vroeg stadium is het projectteam betrokken. Om een plan uiteindelijk te kunnen realiseren, dienen diverse stadia doorlopen te worden. Denk hierbij aan overleggen met de gemeente

Nadere informatie

Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1

Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1 Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1 Student: Roy Krabbenborg Bedrijf: WSi-techniek Hogeschool: Haagse Hogeschool Opleiding: Ad Projectleider Techniek Klas: TP11 Document: POP Leerjaar 1 Versie:

Nadere informatie

REFERENTIE BIJLAGE 1 PRA-FORMULIER BIJLAGE 2 INTERACTIE MATRIX (VOORBEREIDING PRA

REFERENTIE BIJLAGE 1 PRA-FORMULIER BIJLAGE 2 INTERACTIE MATRIX (VOORBEREIDING PRA Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 8 INDEX 1 SCOPE 2 DOEL 3 PROCEDURE 3.1 Inleiding: 3.2 Voorwaarden: 3.3 Organisatie: 3.4 Werkwijze 3.4.1 PRA-1 3.4.2 PRA-2 3.4.3 Toll-gate 4 UITKOMST 5 RAPPORTAGE 6 REFERENTIE

Nadere informatie

VEERPOOTLAGER EN SET Aanbevelingen

VEERPOOTLAGER EN SET Aanbevelingen KB-M/NL/02-12/2015 VEERPOOTLAGER EN SET Aanbevelingen Het veerpootlager en de veerschotel moeten samen met de schokdempers worden vervangen. Vervang de veerpootlagers en veerschotels altijd paarsgewijs.

Nadere informatie

Afstudeeropdracht. Win - Win

Afstudeeropdracht. Win - Win Agenda Afstudeeropdracht Aanleiding Twee elementen uitgelicht Methodologische verantwoording Normenkader Beheerplan wegen Richtlijnen en doelstellingen Kwaliteit van de doelstellingen De praktijk Conclusies

Nadere informatie

Productie Machinale perfectie i.p.v. handwerk Fabrieksmatige bewerkingen t.b.v. montage i.p.v. bewerkingen op de bouwlocatie gerealiseerd

Productie Machinale perfectie i.p.v. handwerk Fabrieksmatige bewerkingen t.b.v. montage i.p.v. bewerkingen op de bouwlocatie gerealiseerd MONTAGE MET PROSYS: P R O S Y S = TOTAALONTZORGING De montage, die wij u aanbieden, maakt onderdeel uit van een concept waarbij u op alle relevante aandachtsgebieden wordt ontzorgd. Naast het ontzorgen

Nadere informatie

BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013

BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013 BIM Congres Anders denken anders doen Bouw Compleet 10 oktober 2013 de adviseur de opdrachtgever de aannemer de architect 1 INHOUD Op zijn BrugVB s Beeld gelijk richten Eisen aan modellen en Fasering Opleveren

Nadere informatie

Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris

Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris Gebr. Beentjes GWW, 7 januari 2014 2 Gebr. Beentjes GWW Kwaliteitsmanagementplan Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Stuurcyclus... 4 1.1

Nadere informatie

27 watervilla s op een unieke locatie aan het water. Verkoopproces

27 watervilla s op een unieke locatie aan het water. Verkoopproces 27 watervilla s op een unieke locatie aan het water Verkoopproces Je hebt interesse in een woning in Het Eiland. Maar hoe gaat de aankoop van een woning nou precies in zijn werk? En wat staat je de komende

Nadere informatie

Communicatie met filialen

Communicatie met filialen Aan deze criteria kunnen geen rechten worden ontleend. Onjuistheden en aanpassingen voorbehouden. Algemeen FHK01 EindvVerantwoordelijke Directie/bestuur heeft (schriftelijk) een persoon aangewezen die

Nadere informatie

Memo gebruik BCF t.b.v. "Communicatie BIM

Memo gebruik BCF t.b.v. Communicatie BIM Memo gebruik BCF t.b.v. "Communicatie BIM Toelichting openbim samenwerking In ieder BIM project is het van groot belang om de werkvoorbereiding en uitvoering gezamenlijk af te stemmen. Calduran, Dycore

Nadere informatie

SAMENWERKINGSOVEREENKOMST T E A M S E C O N D L I F E V E H I C L E

SAMENWERKINGSOVEREENKOMST T E A M S E C O N D L I F E V E H I C L E Hogeschool Rotterdam Studierichting Autotechniek Second Life Vehicle SAMENWERKINGSOVEREENKOMST T E A M S E C O N D L I F E V E H I C L E Studenten: Adeel Din (0868474) Jacco Hak (0847289) Tom Nispen tot

Nadere informatie

Communicatieplan CO2-prestatieladder

Communicatieplan CO2-prestatieladder Communicatieplan CO2-prestatieladder T.b.v. certificering CO2-prestatieladder. Winssen, 11 februari 2019 Luuk Bruisten Akkoord namens directie Datum: 11 februari 2019 Handtekening: Luuk Bruisten Inhoud

Nadere informatie

OPDRACHT UTP KABEL. Door: Tomas Berends & Zubin Mathoera. Tomas Berends & Zubin Mathoera

OPDRACHT UTP KABEL. Door: Tomas Berends & Zubin Mathoera. Tomas Berends & Zubin Mathoera OPDRACHT UTP KABEL Door: Tomas Berends & Zubin Mathoera Tomas Berends & Zubin Mathoera Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2 2. 8-stappenplan 3 3. Documentatie + materiaallijst 4 4. Zelfreflectie 5 5. Reflectie

Nadere informatie

Praktijkopdrachten Oriëntatie op de organisatie (niveau 3 en 4)

Praktijkopdrachten Oriëntatie op de organisatie (niveau 3 en 4) Praktijkopdrachten Oriëntatie op de organisatie (niveau 3 en 4) Inhoudsopgave Inleiding... 3 Oriënterende opdracht 1: De organisatie, haar taken, doelstellingen en werkzaamheden... 4 Oriënterende opdracht

Nadere informatie

Voortgangsverslag werkend leren

Voortgangsverslag werkend leren Voortgangsverslag werkend leren EDP1 Rens Brouwer Voortgangsverslag werkend leren EDP1 Rens Brouwer Delft December 2012 Haagse Hogeschool Voorwoord Op dit moment ben ik duaal student. Dit houdt in dat

Nadere informatie

Nieuw in MatrixKozijn Hout 3.2

Nieuw in MatrixKozijn Hout 3.2 Nieuw in MatrixKozijn Hout 3.2 In de nieuwe versie van MatrixKozijn zijn er een aantal onderdelen toegevoegd, maar ook zijn er een aantal zaken gewijzigd en/of verbeterd: BIM Dit is een nieuwe uitbreidingsmodule

Nadere informatie

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers

BIM in de praktijk. Alexander Hoos / Kuijpers BIM in de praktijk Alexander Hoos / Kuijpers TVVL Eindedaglezing, 4 april 2016 Alexander Hoos Informatie Manager Even voorstellen Installatie bedrijf Kuijpers (www.kuijpers.nl) Kerntaken: Procesoptimalisatie,

Nadere informatie

Modelleren van roosterwensen

Modelleren van roosterwensen Modelleren van roosterwensen Samenvatting Dit document biedt een model waarmee gestructureerde roosters kunnen worden opgesteld. Voor de roosters die aan de hand van dit model zijn opgezet is het technisch

Nadere informatie

Contextbeschrijving Anko Grinwis 13097458. Contextbeschrijving. Anko Grinwis 13097458

Contextbeschrijving Anko Grinwis 13097458. Contextbeschrijving. Anko Grinwis 13097458 0 Inhoud De Branding... 2 De afdeling... 4 Het Werk... 6 De begeleiding... 7 1 De Branding De Branding BV is een machine/constructie/installatiebedrijf dat in Ouddorp gevestigd is sinds 1990. Er word voornamelijk

Nadere informatie

KLIK OM TE NAVIGEREN PRODUCTIE 4 GRAFISCHE ELEMENTEN 4 RIGGING 4 ANIMEREN 4 RENDEREN 5 BACKUP 5

KLIK OM TE NAVIGEREN PRODUCTIE 4 GRAFISCHE ELEMENTEN 4 RIGGING 4 ANIMEREN 4 RENDEREN 5 BACKUP 5 PRODUCTIE PROCES Wij vinden het bij Infilmer Studios belangrijk dat de klant een goed inzicht heeft in het proces. Daarom zullen we je bij elk onderdeel van de productie een overzicht geven van de processen

Nadere informatie

EEN SUCCESVOL BOUWPROCES VRAAGT EEN SPECIFIEKE AANPAK

EEN SUCCESVOL BOUWPROCES VRAAGT EEN SPECIFIEKE AANPAK 01 ONTWERPPROCES EEN SUCCESVOL BOUWPROCES VRAAGT EEN SPECIFIEKE AANPAK Een succesvol bouwproces, van beleidsvisie tot realisatie en dus tot beleving, vraagt een specifieke aanpak. Er bestaat dan ook geen

Nadere informatie

profielstaal voor industriehallen en de hoogbouw Hendrik Grüter ArcelorMittal Commercial Sections Benelux

profielstaal voor industriehallen en de hoogbouw Hendrik Grüter ArcelorMittal Commercial Sections Benelux SECHALO- marktontwikkeling voor de toepassing van profielstaal voor industriehallen en de hoogbouw Hendrik Grüter ArcelorMittal Commercial Sections Benelux situatie, motivatie, doelstellingen, regelement

Nadere informatie

Stappenplan. U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over.

Stappenplan. U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over. Introductie U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over. Het idee omzetten in werkelijkheid is voor velen een grote stap.

Nadere informatie

24 nieuwbouwwoningen in Nieuwveense Landen. Verkoopproces

24 nieuwbouwwoningen in Nieuwveense Landen. Verkoopproces 24 nieuwbouwwoningen in Nieuwveense Landen Je hebt interesse in een woning in Nieuwveense Tuin. Maar hoe gaat de aankoop van een woning nou precies in zijn werk? En wat staat je de komende tijd te wachten?

Nadere informatie

Voortgangsverslag werkend leren EDP2

Voortgangsverslag werkend leren EDP2 Voortgangsverslag werkend leren EDP2 G.M. Brouwer 5 Voortgangsverslag werkend leren EPD2 G.M. Brouwer Delft 17-05 2013 De Haagse Hogeschool 6 Voorwoord Op dit moment ben ik duaal student. Dit houdt in

Nadere informatie

BIM VOOR HET BOUWEN. BIM om (Virtueel) te Bouwen

BIM VOOR HET BOUWEN. BIM om (Virtueel) te Bouwen BIM VOOR HET BOUWEN BIM om (Virtueel) te Bouwen 1 INHOUD Introductie Van wens naar gebouw in 4 stappen BIM = Informatiebeheer Herinrichting Ontwerpproces Voorbeelden 2 WIE ZIJN WIJ? BRUG VB is een innovatief

Nadere informatie

Van Telefoonnummer E-mailadres Kenmerk NZa, directie Regulering 088-7708770. Toelichting opties invoering DSM-5 16 februari 2016

Van Telefoonnummer E-mailadres Kenmerk NZa, directie Regulering 088-7708770. Toelichting opties invoering DSM-5 16 februari 2016 Memo Aan Ministerie van VWS Van Telefoonnummer E-mailadres NZa, directie Regulering 088-7708770 Onderwerp Datum Toelichting opties invoering 16 februari 2016 Eind 2014 heeft het Zorginstituut Nederland

Nadere informatie

Plan van Aanpak. Christophe Deloo, Roy Straver & Machiel Visser. Versie 4 (26-06-2010)

Plan van Aanpak. Christophe Deloo, Roy Straver & Machiel Visser. Versie 4 (26-06-2010) Plan van Aanpak Christophe Deloo, Roy Straver & Machiel Visser Versie 4 (26-06-2010) Inhoudsopgave Voorwoord... 2 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Accordering en bijstelling... 3 1.3 Toelichting

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP)

Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) Hoofdstuk 18 Extra informatie Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) Het Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) is bedoeld om een medewerker persoonlijk in de gelegenheid te stellen in eigen woorden te vertellen

Nadere informatie

BIM en renovatie & Slim omgaan met het bestek

BIM en renovatie & Slim omgaan met het bestek BIM en renovatie & Slim omgaan met het bestek BIMming Business seminar 27 februari 2013 Door: Jelle de Boer Erik Visser Onderzoek fase I Ontwikkelingsfase gericht Kennisvragen vanuit het MKB Onderzoeken:

Nadere informatie

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst?

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst? Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen Een hype of de toekomst? De manier waarop gebouwen ontworpen worden is in de basis al heel lang hetzelfde. Veranderingen in de werkwijze van constructeurs gaan

Nadere informatie

Uitgebreide implementatieondersteuning

Uitgebreide implementatieondersteuning Uitgebreide implementatieondersteuning Overstappen op een nieuw leermiddel of een digitaal concept brengt altijd enige onzekerheid met zich mee. Om deze onzekerheid te minimaliseren begeleidt ThiemeMeulenhoff

Nadere informatie

Building Information Modelling (BIM)

Building Information Modelling (BIM) Building Information Modelling (BIM) Nederland - Duitsland - Ghana - Ierland - Polen - Turkije www.bartels.nl Ervaring met BIM BIM, Building Information Modelling, is de oplossing die het mogelijk maakt

Nadere informatie