de mening van consumenten Castreren of niet: Filiep Vanhonacker Varkensbedrijf Wolkenhoeve gaat voor niet-gecastreerde varkens

Transcriptie

1 Persevenement Varkensbedrijf Wolkenhoeve gaat voor niet-gecastreerde varkens De Wolkenhoeve, Geel, 20 mei 2010 Castreren of niet: de mening van consumenten Filiep Vanhonacker Universiteit Gent, Vakgroep Landbouweconomie 1

2 Inhoud 1. Situatieschets Smaak en dierenwelzijn als actuele thema s bij keuze vlees Belang van het vermijden van negatieve publiciteit 2. Enkele resultaten Bewustzijn Acceptatie Voorkeur tegenover chirurgische castratie 3. Conclusie 2

3 Situatieschets Smaak en dierenwelzijn 2 actuele thema s mbt. keuze van vlees De consument wil een lekker stukje vlees. Plezierwaarde speelt een heel belangrijke rol. Publieke bezorgdheid en interesse in dierenwelzijn 3

4 Evaluatie van het dierenwelzijn van landbouwhuisdieren door Vlaamse burgers Data Legkippen Braadkippen Varkens Algemeen Vleesvee Melkvee

5 Verwachting omtrent dierenwelzijn Méér aandacht voor dierenwelzijn zal leiden tot producten die zijn Kwaliteitsvoller Gezonder Meer betrouwbaar Veiliger Milieuvriendelijker Hygiënischer Smakelijker + - Meer authentiek Meer traditioneel Beter beschikbaar Meer rendabel Goedkoper -1-0,75-0,5-0,25 0 0,25 0,5 0,75 1 5

6 Belang van vermijden negatieve publiciteit 5 eenheden positief nieuws nodig om 1 eenheid negatief nieuws te counteren Vijf Duur Traagwerkend Snel vergeten Eén Gratis Snelwerkend Lang onthouden Belang van pro-actieve en transparante communicatie!! 6

7 Enkele resultaten 3 studies EU FP6 Q-PorkChains (2008) ( Vanhonacker, Verbeke en Tuyttens (Animal Welfare, 2009) Lieberman ( ) 7

8 Bewustzijn consument Berengeur Vaccinatiemethode 31% 11% Nooit van gehoord 12% 3% 58% 85% 38% 15% 47% Al van gehoord, maar weet er niet veel van Al van gehoord, en weet er iets van 17% 2% 81% 8

9 Studie 1: Q-PorkChains Kwantitatief consumentenonderzoek Representatieve steekproeven (n=480) 5 EU landen: België, Denemarken, Duitsland, Griekenland, Polen Totale steekproefgrootte n=2,437 Begin 2008: Consumptie van varkensvlees Houding ten aanzien van de varkenshouderij 9

10 Studie 1: Q-PorkChains Duid voor onderstaande uitspraak aan in welke mate u deze praktijk goed (-5) of slecht (+5) vindt. Het antwoord (0) betekent noch goed noch slecht. Mannelijke biggen worden chemisch gecastreerd(bv. met synthetische vaccins) om de slechte geur/smaak te vermijden die men berengeur noemt, in de plaats van chirurgische castratie, zodat de biggen minder pijn lijden en het dierenwelzijn verbetert. 10

11 Resultaat Belgische steekproef Voorkeur voor chemische castratie : 44.6% Neutraal Voorkeur voor chirurgische castratie: 27.2% 13,9% 19,3% 11,4% 28,2% 7,3% 6,4% 13,5% 11

12 Studie 2: Vanhonacker et al. Kwantitatieve vragenlijst 215 individuen, maart 2008 België, Vlaanderen Vertekening naar jongere en hoger opgeleide respondenten Houding consument tav. immunocastratie vs. chirurgische castratie 12

13 Traditionele manier van castreren: Chirurgisch castreren Het chirurgisch castreren van varkens wordt gebruikelijk door de varkenshouders zelf uitgevoerd en doorgaans zonder toepassing van verdoving, meestal tijdens de eerste week van hun leven. De ingreep bestaat uit het insnijden van de huid, het naar buiten brengen van de teelballen en het doorsnijden/doortrekken van de zaadstrengen. Alternatief: Immunocastratie Bij immunocastratie worden de mannelijke biggetjes op twee verschillende tijdstippen gevaccineerd met een eiwit. Het vaccin wordt geïnjecteerd met een tussenperiode van minstens 4 weken voor het slachten. Door dit vaccin blijft de groei van de teelballen tijdelijk achter, met als gevolg een lage androstenonproductie. Door deze vaccinatie zullen de geslachtshormonen niet tot uiting komen, waardoor skatol zal afgebroken worden in de lever. 13

14 Resultaat steekproef Vanhonacker et al. Voorkeur voor immunocastratie: 63,7% Neutraal Voorkeur voor chirurgische castratie: 20.6% 17,2% 22,4% 24,1% 15,5% 17,2% 1,7%1,7% Immunocastratie veel beter Immunocastratie veel slechter IC veel beter IC beter IC eerder beter IC niet slechter, niet beter IC eerder slechter IC slechter IC veel slechter

15 Argumenten voor en tegen In vergelijking met de gangbare praktijk van chirurgisch castreren, in welke mate denkt u dat immunocastratie beter of slechter zou zijn op het vlak van de volgende items? (1) immunocastratie veel slechter, (4) niet slechter, niet beter, (7) immunocastratie veel beter Dierenwelzijn 5,45 Consumentenacceptatie 5,06 Aard van het werk voor de boer Werklast voor de boer Voorkomen van berengeur Concurrentiepositie sector Vleeskwaliteit Winstgevendheid voor de boer Voedselveiligheid Winst per varken Prijs voor de consument 3,51 4,4 4,31 4,15 4,11 3,91 3,84 3,8 3,64 15

16 Studie 3: Lieberman-studie Kwantitatieve consumentenenquête Representatieve steekproeven van 1000 individuen in 5 EU landen: België, Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Nederland Begin 2008 (FR, NL, GE) Eind 2009 (BE, DK) vaccinatiemethode versus chirurgische castratie met verdoving 16

17 Consumentenacceptatie 7-puntenschaal van volledig onaanvaardbaar (1) tot heel sterk aanvaardbaar (7) België: 5.62 op 7 Nederland: 5.69 op 7 positief Heel sterk (positief) gecorreleerd met gerapporteerd vertrouwen in een effectieve eliminatie van berengeur Hogere waarde dan fysische castratie (resp (BE) en 3.71 (NL)) 17

18 Consumentenvoorkeur Voorkeur voor Neutraal vaccinatiemethode: 72% (74.5) 17% (19) Voorkeur voor fysische castratie: 11% (6.5) 43% 20% 9% 17% 3% 4% 4% 18

19 Consumentenvoorkeur Enkel vlees geproduceerd met vaccinatiemethode 51.9% 49.7% Methode speelt geen rol 37.8% 40.5% Enkel vlees geproduceerd met fysische castratie 5.7% 3.8% Ik stop met het eten van varkensvlees 4.7% 6.0% 19

20 Lieberman - studie (11/2009) => vaccinatiemethode : 72,0% Vanhonacker et al (03/2008) => immunocastratie : 63,7% 17,2 22,4 24,1 15,5 17,2 1,7 Q-PorkChains (01/2008) => chemische castratie met synthetische vaccins : 44,6% 13,9 19,3 11,4 28,2 7,3 6,4 13,5 20

21 Conclusie Smaak en dierenwelzijn als actuele thema s Anticiperen op Negatieve berichtgeving (vermijden!) belang van openheid Belang van smaak en kwaliteit Toenemend belang van productiekenmerken zoals dierenwelzijn Consumentenreactie op de vaccinatiemethode positief voorkeur op chirurgische castratie 21