ALGEMEEN JAARVERSLAG 2017

Transcriptie

1 ALGEMEEN JAARVERSLAG 2017

2 2 - ivmjaarverslag 2017

3 ALGEMEEN JAARVERSLAG e BOEKJAAR ivmjaarverslag

4 Colofon v.u. Koen Loete, voorzitter IVM o.v., Sint-Laureinsesteenweg Eeklo. Grafische vormgeving: Steven De Dapper, (Eeklo). Gedrukt met FSC certificaat door Drukkerij De Maertelaere bvba (Aalter). Contacteer IVM op of via Fotomateriaal: IVM 4 - ivmjaarverslag 2017

5 Sint-Laureins Kaprijke Assenede Maldegem Eeklo Knesselare Waarschoot Zomergem Lovendegem Evergem Bij IVM zijn 19 steden en gemeenten aangesloten: Aalter, Assenede, Deinze, De Pinte, Eeklo, Evergem, Gavere, Kaprijke, Knesselare, Lovendegem, Maldegem, Merelbeke, Nazareth, Nevele, Sint-Laureins, Sint-Martens-Latem, Waarschoot, Zomergem en Zulte. Samen goed voor inwoners in Aalter Deinze Zulte Nevele Sint-Martens-Latem De Pinte Merelbeke Nazareth Gavere ivmjaarverslag

6 6 - ivmjaarverslag 2017

7 Inhoudstafel Jaarverslag Afvalenergiecentrale 10 Groencompostering 13 Voormalige stortplaats Burkel 13 Ondersteuning en dienstverlening 14 Sensibilisatie 18 Communicatie 19 Personeelsbeleid 22 Beleidsorganen 24 Inzamelgegevens deelnemende steden en gemeenten 27 Restafval 28 Gft 31 Papier en karton, glas en PMD 33 Groenafval 46 KGA, oliën en vetten 47 Materiaalstromen ingezameld op recyclageparken 48 Financiële gegevens 55 Verslag commissaris 56 Verslag raad van bestuur 61 Jaarrekening 65 Toelichting bij de balans 94 Toelichting bij de resultatenrekening 99 Kostprijsberekening 106 Afkortingen 118 ivmjaarverslag

8 8 - ivmjaarverslag 2017

9 Jaarverslag stond grotendeels in het teken van de vernieuwing van de afvalenergiecentrale (AEC). IVM verkreeg immers in 2015 een nieuwe milieuvergunning voor de exploitatie van de AEC, met een looptijd tot Deze milieuvergunning legt op dat de AEC volgens de Best Beschikbare Technieken moet blijven opereren. Daarom voorzag IVM reeds bij opmaak van de milieuvergunningsaanvraag (een proces dat in de vorige beleidsperiode werd ingeleid) in een grondige optimalisatie van de huidige installatie. De optimalisatiewerken omvatten o.m. de vernieuwing van de 2 ovenlijnen en de elektrofilters (daterend van begin jaren 1980). Na lange onderhandelingen met Fabricom nv werd op Koningsdag een finaal akkoord bereikt. Dat akkoord werd het weekend volgend op 15 november positief geadviseerd door alle colleges van burgemeester en schepenen van onze 19 steden en gemeenten én enkele dagen later werd de offerte goedgekeurd door onze raad van bestuur. Dit project vertaalt een langetermijnvisie. Het werd reeds geïnitieerd bij de vernieuwing van de opdrachthoudende vereniging in 2010 en verder uitgewerkt in het nieuwe beleidsplan naar aanleiding van het aantreden van de nieuwe bestuursploeg in Het plan werd daarbij aangepast van een algehele ombouw (met uitzondering van de energierecuperatie en elektriciteitsproductie visie in 2010) naar een optimalisatie van de meest verouderde delen van de AEC. Parallel hiermee werd een financieel plan uitgewerkt waarbij met de investeringen van dergelijke optimalisatiewerken rekening werd gehouden, dermate dat het niet direct gevolgen heeft naar toename van de bijdragen van de 19 steden en gemeenten. IVM heeft immers de afgelopen jaren dankzij goede resultaten en goed beheer een flinke spaarpot aangelegd waarmee meer dan 1/3 van de investering uit eigen middelen kan worden gefinancierd. In het geactualiseerde financieel meerjarenplan wordt bevestigd dat de werkingsbijdragen van de steden en gemeenten niettegenstaande deze investering niet toenemen ten opzichte van de prognoses gemaakt bij het aantreden van de nieuwe bestuursploeg in 2013 (bedragen die toen overigens in lijn lagen met wat op dat ogenblik werd opgevraagd aan werkingsbijdragen bij de deelnemende steden en gemeenten). IVM en haar 19 steden en gemeenten spelen hiermee dus op zeker en blijven trouw aan de meerjarenprognose die eerder werd gesteld. Overigens, 2017 zet de traditie van goede verwerkingsresultaten verder: opnieuw boekt de AEC een mooi eindresultaat en - weer maar eens - werd de kaap van ton genomen. In 2017 veranderde er nog iets bij IVM. IVM ondersteunt de deelnemende steden en gemeenten al jarenlang op vlak van inzamelen en verwerken van afval- en materiaalstromen. De laatste jaren werd het accent ook gelegd op ondersteuning op de recyclageparken. Niet enkel worden nu de marktbevragingen voor inzameling en verwerking via IVM georganiseerd, IVM exploiteert nu ook daadwerkelijk recyclageparken! In juli werd een start genomen op het park van de stad Eeklo en vanaf 1 januari 2018 baat IVM ook het park van Sint- Laureins en Kaprijke uit. We verlenen deze dienst dus al voor 3 gemeenten/steden en hopen natuurlijk dat de lijst in de komende beleidsperiode nog wordt uitgebreid. Gesprekken met andere steden en gemeenten zijn hierover aan de gang. Zo wint ook de ondersteunende functie van onze intercommunale meer en meer aan belang was dus in vele opzichten een zeer goed jaar voor IVM. Dank daarvoor aan iedereen die hiertoe zijn of haar steentje heeft bijgedragen. De vernieuwde AEC zal worden afgeschreven over 17 jaar zodat ook de leninglast over een redelijke termijn kan worden gespreid. Koen Loete, Voorzitter. ivmjaarverslag

10 IVM draagt bij tot een duurzaam materialenen energiebeleid IVM streeft bij de uitbouw van de eindverwerkingsinstallaties een duurzaam materialen- en energiebeleid na. De installaties werken volgens de BBT-standaarden en bij elk uitbreidings- of aanpassingswerk wordt gestreefd de performantie te optimaliseren. AFVALENERGIECENTRALE (AEC) Optimalisatie AEC 2017 stond in het teken van de gunning van de optimalisatiewerken aan de AEC. De raad van bestuur van IVM heeft op haar vergadering van 21 november beslist om de optimalisatiewerken aan de AEC, zoals aangekondigd en opgenomen in de milieuvergunning, na marktonderzoek te laten uitvoeren door Fabricom nv. Deze werken betreffen in hoofdzaak de vernieuwing van de 2 ovenlijnen en de elektrofilters en zullen in 2019 worden uitgevoerd. Deze investeringsbeslissing is genomen in overleg met de colleges van burgemeester en schepenen van de 19 aangesloten steden en gemeenten. Dankzij deze investering is de afvalenergiecentrale gegarandeerd BBT en hebben de aangesloten steden en gemeenten gedurende de duur van de milieuvergunning zekerheid van eindverwerking in eigen beheer. Bij het nemen van de investeringsbeslissing liet de raad van bestuur zich leiden door volgende overwegingen: na grondig onderzoek blijkt afval verwerken in eigen beheer voor de aangesloten steden en gemeenten nog steeds het meest voordelige scenario. De AEC beschikt immers over een nog vrij nieuwe installatie voor energierecuperatie met elektriciteitsproductie en biedt verdere opportuniteiten naar energierecuperatie. de huidige installatie is momenteel nog steeds BBT, maar IVM wil met de investeringen een garantie op optimaal rendement gedurende de hele duurtijd van de milieuvergunning (tot 2036). dankzij deze investeringen wordt aan de partners die afval aanvoeren naar de AEC een lange-termijn-zekerheid geboden. Immers, naast het huishoudelijk afval van de 19 aangesloten steden en gemeenten wordt in de AEC ook huishoudelijk afval verwerkt van collega afvalintercommunales. Daarnaast heeft IVM contracten met private aanvoerders, engagementen die lopen over meerdere jaren. de vernieuwde AEC biedt extra mogelijkheden naar toekomstige projecten in de regio op zoek naar afgifte van restwarmte (en dit is mogelijk via private zowel als publieke warmtenetten) ivmjaarverslag 2017

11 Daarnaast wil IVM tijdens de stilstandswerken andere verbeteringswerken laten uitvoeren op de site van de AEC, zoals de vervanging van de schouw, het laten uitvoeren van herstellingswerken aan de stortbunker, het vervangen van de rolbruggen Ook deze projecten werden in 2017 voorbereid. Parallel onderzoekt IVM mogelijkheden voor meer optimale recuperatie van warmte/energie en afzetmogelijkheden hiervan naar private of publieke afnemers in de nabije regio. Resultaten in 2017 De afvalenergiecentrale boekte in 2017 schitterende resultaten. Er werd meer dan ton afval verwerkt, ruim MWh elektriciteit geproduceerd, er was een beschikbaarheid van 94,2 % voor lijn 1 en 90,7 % voor lijn 2. Enkele aandachtspunten voor 2017: Aanvoer en verwerking: in 2017 werd in totaal ,30 ton afval aangevoerd waarvan ruim 57 % afkomstig van derden. Het aandeel restafval en grofvuil afkomstig van de deelnemende steden en gemeenten bedroeg ton, omgerekend 153 kg/inwoner. In 2017 werd ton afval verwerkt. Er werd in totaal MWh elektriciteit geproduceerd, waarvan MWh werd verkocht. Parallel onderzoekt IVM mogelijkheden voor meer optimale recuperatie van warmte/energie en afzetmogelijkheden hiervan naar private of publieke afnemers in de nabije regio. Nieuwe achterwand oven 1 Naast de gebruikelijke keurings- en herstellingswerken (roosters, vuurvast ), werden in de afvalenergiecentrale het voorbije jaar grote werken uitgevoerd en/of belangrijke werken voorbereid: Leveren en vervangen niveauregelventiel stoomketel (Actemium nv). Levering en plaatsing 2 afsluitpoorten onder mouwenfilter lijn 2 (Assa Abloy nv). Vernieuwen grondwaterverdeling (SPIE Belgium nv). ivmjaarverslag

12 Resultaten emissies In 2017 scoorde de installatie opnieuw zeer goede cijfers op vlak van emissies. Parameter Emissiegrenswaarde meetwaarde gemiddelde concentratie 2017 totaal stof 10 0,56 CO 50 2,33 NOx ,84 SO2 50 1,43 HCl 10 4,39 TOC 10 0,83 HF 1 0,04 Cd + Tl 0,05 0,01 Hg 0,05 0,005 Sb + As + Pb + Cr + Co + Cu + Mn + Ni + V + Sn 0,5 0,01 dioxines en furanen (PCDD s en PCDF s) 0,1 0,0038 Alle waarden zijn in mg/nm³, droog gas bij 11 % O 2, behalve dioxines en furanen in ng TEQ/Nm³, droog gas bij 11 % O 2. Afvoer reststoffen Volgende reststoffen werden afgevoerd: ton ovenas voor verdere bewerking en nadien gebruikt als afdeklaag voor stortplaats bij IMOG ton ovenschroot voor verdere bewerking naar Renewi en Galloo ton vliegas (uit de elektrofilter) voor verdere bewerking naar Renewi (Shanks Roeselare en OVMB Gent) ton residu uit de rookgasreiniging voor verdere bewerking naar Renewi (Shanks Roeselare en OVMB Gent) ISO In 2016 werd overgegaan tot hercertificatie van het bestaande milieuzorgsysteem (tot 14 december 2018) en het uitvoeren van aanpassingen naar aanleiding van de wijziging van de norm van ISO 14001:2004 naar ISO 14001:2015. In 2017 werd de nieuwe norm ISO 14001:2015 geïmplementeerd. Veiligheid In 2017 werden arbeidsuren gepresteerd. Er deden zich 2 ongevallen voor, evenwel zonder werkverlet. Er was 1 ongeval op weg naar en van het werk. Er werden uur opleidingen en/of toolboxmeetings georganiseerd. Alle werknemers volgen minstens één opleiding. Onderzoek In 2017 werd onderzoek gevoerd naar mogelijke afzet van restwarmte van de afvalenergiecentrale, de uitbouw van een lokaal warmtenetwerk en zwembadverwarming. Een studie over optimalisatie van de restwarmte, uitgevoerd i.s.m. ABDE Solutions, werd in november gepresenteerd aan de raad van bestuur. In 2016 voerde IVM een sorteeranalyse uit op het grofvuil, ingezameld op de recyclageparken van de deelnemende steden en gemeenten. De resultaten hiervan zetten IVM aan tot bijsturing van de acceptatieprocedure op de AEC. Sinds 2017 wordt het grofvuil voorbewerkt en uitgesorteerd op de IVMsite. Overige (voornaamste) marktbevragingen voorbereid in 2017: Vervangen rolbruggen bunker (uitvoering tijdens stilstand 2019) Groot onderhoud turbine (uitvoering 2019) Herstellen/vervangen warmtewisselaar water-stoom cyclus Diverse herstel- en vervangingswerken aan stoomketels Verdere voorbereiding vervanging schouw (uitvoering tijdens stilstand 2019) Vervangen van de administratie en analyse servers, redundancy en virtualisatie (uitvoering 2018) Leveren van actieve kool Leveren van gasolie Aankoop vrachtwagen en walking floor aanhangwagen 12 - ivmjaarverslag 2017

13 GROENCOMPOSTERING In 2017 werd ton aangevoerd. Hiervan was ,72 ton afkomstig vanuit de deelnemende steden en gemeenten (met uitzondering van Aalter, waar een eigen groencompostering is) ton werd aangevoerd door vennoot B IDM. Er werd 200 m³ snoeihout verhakseld op recyclageparken van de deelnemende gemeenten/steden. Alle inspanningen werden geleverd om de compostering van het groenafval van de deelnemende gemeenten/steden op een ecologisch (BBT) en economisch verantwoorde methode uit te voeren. Er gelden strenge acceptatievoorwaarden (o.m. wegens de bermmaaiselproblematiek) en bovendien gelden strenge exploitatievoorwaarden opdat geurhinder tot een absoluut minimum zou worden beperkt (zo kunnen de composthopen enkel worden omgezet op voorwaarde dat de wind uit noordwestelijke, noordelijke of noordoostelijke richting komt). De exploitant (Renewi NV) onderhoudt hiervoor nauw contact met IVM. Op zondag 1 oktober 2017 nam IVM deel aan de Open Bedrijvendag en werd de groencompostering opengesteld voor het ruime publiek. Ruim 700 bezoekers werden verwelkomd. Op zaterdag 30 september organiseerde IVM 20 jaar compostmeesterwerking in IVM-regio. Op de viering werd het Vlaco label aan de IVM-groencompostering overhandigd in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege. De kringloopkrachten werden nadien gevierd en bedankt voor hun jarenlange inzet. VOORMALIGE STORTPLAATS DE BURKEL De voormalige stortplaats De Burkel is gelegen in Maldegem. Deze stortplaats is reeds jarenlang niet meer in gebruik en na overleg met de OVAM en LNE afgedekt. Een afwerkings- en sluitingsplan werd door de stortplaatsdeskundige, Antea Belgium nv, opgemaakt en begin 2018 aan LNE en OVAM overgemaakt. Een plaatsbezoek met alle betrokkenen vond plaats. ivmjaarverslag

14 IVM ondersteunt steden en gemeenten IVM ALS KENNIS- EN EXPERTISECENTRUM VOOR AFVAL- EN MATERIALENBELEID IN DE REGIO IVM overlegt met lokale besturen en formuleert adviezen IVM communiceert frequent met de deelnemende steden en gemeenten. Naast het maandelijks overleg in de bestuursorganen en de rapportering ervan naar de colleges van burgemeester en schepenen, organiseert IVM ook periodieke overlegmomenten met de milieu- en duurzaamheidsambtenaren. In 2017 vond overleg plaats op 23 maart, 22 juni en 21 september. Op 23 maart organiseerde IVM in Evergem een denkdag met vertegenwoordigers uit de CBS van de deelnemende steden en gemeenten over de uitdagingen die volgen uit het nieuwe Uitvoeringsplan en die kunnen leiden tot een optimalisatie van de dienstverlening. Deelnemers hadden de keuze uit workshops met als thema gft inzamelen, recyclageparken en alternatieve inzamelmethoden. De conclusies van deze denkdag worden o.m. meegenomen bij de voorbereiding van het nieuwe beleidsplan. Op 22 april en op 18 november vond ter voorbereiding van belangrijke beslissingen binnen de raad van bestuur - overleg plaats met vertegenwoordigingen uit de schepencolleges en managementteams van de deelnemende steden en gemeenten over de stand van zaken van het project optimalisatie AEC. Op 5 september organiseerde IVM een overleg met vertegenwoordigers uit de schepencolleges van de deelnemende steden en gemeenten, samen met de 8 politiezones actief in de IVM-regio rond het thema handhaving en propere gemeenten. Deze bijeenkomst kaderde in de aanloop naar de eerste Handhavingsweek en was de aanleiding voor de start van een cameraproject dat in 2018 wordt uitgewerkt. Op 13 december vond in Deinze een overleg plaats met ambtenaren en vertegenwoordigers uit de schepencolleges van de deelnemende steden en gemeenten over ondergrondse inzamelsystemen, dit met de bedoeling om tot een uniforme aanpak te komen binnen het werkingsgebied van IVM. Milieubeleidsovereenkomsten In navolging van verschillende milieubeleidsovereenkomsten en collectieve plannen worden overeenkomsten met beheersorganismen gesloten. IVM neemt deze opdracht op zich namens de deelnemende steden en gemeenten (na beheersoverdracht). Dit gebeurt voor de inzameling van gebruikte motoroliën (Valorlub), de inzameling van batterijen (Bebat), de inzameling van AEEA (Recupel; in 2017 ging aandacht naar een nieuwe overeenkomst naar aanleiding van de nieuwe MBO) en voor de inzameling van verpakkingsafval (Fost Plus; in 2017 ging aandacht naar het proefproject P+MD in Aalter en naar de verlenging van het contract verwerving papier&karton ) ivmjaarverslag 2017

15 IVM BIEDT EERSTE HULP BIJ MATERIALENBEHEER Inzameling en ophaling Inzameling op recyclageparken IVM coördineert de marktbevragingen voor inzameling en verwerking van afval- en materiaalstromen op de recyclageparken. In 2016 organiseerde IVM marktbevragingen voor in totaal 16 afval- of materiaalstromen (grofvuil en groenafval vallen hierbuiten). 11 IVM steden/gemeenten namen aan deze gezamenlijke marktbevragingen deel. De meeste van deze opdrachten werden in 2017 met 1 jaar verlengd; voor overige werd een nieuwe marktbevraging georganiseerd (duurtijd 1 jaar). IVM organiseerde opleidingen voor parkwachters: een opleiding herbruikbare goederen op het recyclagepark, georganiseerd i.s.m. Ateljee en KW Meetjesland en een opleiding omgaan met asbest georganiseerd i.s.m. Securex. IVM nam de coördinatie van een studie naar optimalisatie toegangssystemen op het recyclagepark van deelnemende gemeenten/steden op zich: de studie is begin 2017 vervolledigd, doch er werd geen marktbevraging georganiseerd. IVM verleent assistentie bij de nodige interventie ingeval van aanwezigheid van weesbronnen op de recyclageparken. IVM stond in voor de metingen van asbestvezels op de recyclageparken en stelt containerbigbags voor veilige inzameling van asbest op de recyclageparken ter beschikking. IVM bood de gemeenten de kans aan een quick scan van het functioneren van hun recyclagepark te laten maken door het studiebureau Dovicon (opdracht gestart in oktober 2017). In het kader van het project circulaire economie werd in 2017 op 5 recyclageparken gestart met een proefproject om pvc apart in te zamelen. Dit project kwam tot stand na een zoektocht (onder impuls van de POMOV, OVAM, Vlaanderen Circulair) en de bereidheid van Deceuninck om het materiaal als bij wijze van proef te aanvaarden. Bedoeling is dat het ingezameld pvc wordt gerecycleerd zodat er nieuwe pvc-profielen kunnen worden geproduceerd. De eerste resultaten zijn alvast positief. Het project wordt in 2018 gecontinueerd. Sedert 1 juli 2017 verzorgt IVM de exploitatie van het recyclagepark van de stad Eeklo; vanaf 1 januari 2018 exploiteert IVM ook het recyclagepark van Sint-Laureins en Kaprijke. Gesprekken met nog andere steden en gemeenten zijn lopende. Ophalingen aan huis en wijkinzamelingen Ophaling en inzameling van grofvuil In 2017 werden 10 ophaalmomenten voor grofvuil op afroep voorzien. In totaal werden 156 ophalingen uitgevoerd. Sorteeranalyse en voorsortering grofvuil In 2016 voerde IVM in het kader van het project circulaire economie een sorteeranalyse uit op het grofvuil, ingezameld op de recyclageparken. Als gevolg hiervan werd beslist om vanaf 2017 alle aangevoerde grofvuil vanop de door de steden en gemeenten beheerde recyclageparken op de site van de AEC te laten uitsorteren. Hierdoor wordt een kostenbesparing gerealiseerd. Optimalisatie klachtenprocedure Vanaf 2017 verloopt de volledige klachtenbehandeling in verband met de ophalingen integraal via IVM en niet langer met de milieudiensten van de steden en gemeenten als tussenstation tussen inwoner en ophaler. Voor deze klachtenbehandeling is de 0800-lijn een onmisbaar informatiekanaal. Op dit telefoonnummer worden ook vragen behandeld rond acceptatiecriteria, sorteerregels, ophalingen van grofvuil op afroep... In 2017 noteerde de 0800-lijn ca oproepen. Daarnaast ontvingen we 400 meldingen via webloket of e- mail. ivmjaarverslag

16 Ophaling van gft Gft wordt elke 14 dagen selectief opgehaald in De Pinte, Merelbeke, Nazareth en Zulte. Er werd ton ingezameld (in de 4 gemeenten samen gemiddeld 30,13 kg/inwoner). Ophaling van restafval In 2017 werd in totaal ton restafval aan huis opgehaald. De ophaling gebeurt wekelijks in de gemeenten waar géén gft wordt ingezameld (in die gemeenten is er een 2-wekelijkse ophaling van restafval, met uitzondering van de zomermaanden tijdens dewelke er een wekelijkse ophaling wordt voorzien). Er werd een sorteeranalyse van de restafvalzak uitgevoerd in De Pinte, Sint-Martens-Latem en Eeklo (sortering gerealiseerd in juni en in november). Het eindrapport bevat aanbevelingen die in het beleidsplan 2019 kunnen worden meegenomen. Ophaling van PMD en papier & karton In Aalter wordt het proefproject P+MD verder uitgewerkt. In maart nam IVM het initiatief om samen met àlle Oost-Vlaamse afvalintercommunales een standpunt in te nemen en bij de hogere overheid en Fost Plus te pleiten voor een veralgemeende invoering van de P+MD-inzameling zoals uitgewerkt met het proefproject in Aalter. Het totale inzamelcijfer voor PMD (m.i.v. P+MD Aalter) kende een stijging met 35 ton tegenover de resultaten van Deze stijging is quasi volledig op conto van de stijging van het ingezamelde P+MD in Aalter (stijging met 48 ton tegenover 2016). In 2017 werd het contract voor verwerving papier & karton verlengd (contract via Fost Plus). Inzameling van KGA: wijkinzamelingen en recyclageparken In het voorjaar van 2017 werd een nieuwe marktbevraging georganiseerd. Vanaf 1 januari 2018 treedt een nieuw contract in voege (met dezelfde dienstverlener). In 2017 werd 570 ton ingezameld (excl. oliën). Inzameling van glas IVM verleent assistentie bij het indienen van aanvraagdossiers bij Fost Plus voor ondergrondse glasinzameling. In 2017 werden ondergrondse glascontainers geplaatst in Lovendegem en Nevele. In 2017 werden op 28 locaties extra geluidsisolerende glascontainers geplaatst. In de stad Deinze werd een extra sensibiliseringscampagne uitgewerkt om de huis-aan-huisinzameling van glas vlotter te doen verlopen. In 2017 werd in totaal ton holglas ingezameld in het werkingsgebied van IVM. Proefproject ophaling van snoeihout op afroep Vanaf 2017 werd een proefproject gestart met de ophaling op afroep (tegen betaling) van snoeihout in de gemeenten Assenede, Gavere, Lovendegem en Zomergem. Ondergrondse inzameling/inrichting sorteerstraatjes IVM wil lokale besturen ondersteunen indien wordt beslist om bij nieuwe verkavelingen of in zones van hoogbouw/sterke bevolkingsconcentraties over te gaan tot de plaatsing van ondergrondse inzamelrecipiënten. IVM bereidt deze nieuwe inzamelvorm voor via organisatie van informatiesessies, het uitwerken van een gezamenlijke visie (modelbestek), het aankopen van een ophaalvoertuig voor lediging van ondergrondse containers In 2018 worden de eerste ondergrondse containers voor restafval verwacht ivmjaarverslag 2017

17 Tabel inzamelresultaten aan huis/ wijkinzameling (kg/inwoner) restafval 127,28 128,28 grofvuil 0,12 0,10 PMD (18 gemeenten, m.u.v. Aalter) 12,43 12,61 P+MD (Aalter) 19,00 16,57 gft (4 gemeenten) 29,83 29,93 papier en karton 57,65 59,42 verpakkingsglas 31,17 31,61 Tabel inzamelresultaten stromen aanwezig op alle recyclageparken in het IVM-gebied (kg/inwoner) grofvuil 25,72 26,73 groenafval (18 gemeenten) 151,19 155,76 papier en karton 10,19 10,77 verpakkingsglas 2,48 2,88 AEEA (16 gemeenten) 6,16 6,49 KGA (incl. oliën en vetten) 2,92 2,79 Tabel inzameling overige stromen waarvan marktbevraging door IVM wordt gecoördineerd aantal parken tonnage kg/inw asbest ,43 gemengd niet-recycleerbaar niet-brandbaar afval (te storten) ,62 kalkhoudend afval ,98 roofing + isolatiemateriaal ,44 zuiver steenpuin ,42 metalen ,84 harde plastics ,52 bloempotjes & plantentrays ,28 landbouwfolie ,71 zachte folies ,87 hout ,24 vlak glas ,23 EPS ,22 ivmjaarverslag

18 Sensibilisatie naar afvalpreventie, hergebruik, recyclage en duurzaam materialenbeheer Afvalpreventie IVM ondersteunt lokale acties die afvalarm winkelen of de korte keten stimuleren, door de aankoop van fietstassen die de lokale besturen kunnen opnemen in de prijzenpot. IVM stimuleert afvalarme evenementen. De lokale besturen kregen via IVM een kleine hoeveelheid herbruikbare bekers en afvaleilandjes om lokale initiatieven te ondersteunen. Organisatoren van grotere evenementen kunnen preventiemateriaal ontlenen vanuit 3 uitleenposten Eeklo, Merelbeke en Deinze. In 2017 werden door 99 organisatoren in totaal ruim bekers ontleend vanuit de 3 uitleenposten (18 aanvragen in Deinze, 32 in Merelbeke en 49 in Eeklo). IVM stimuleert de aankoop van nieuwe hakselaars en kent een subsidie toe op het aankoopbedrag. In 2017 werden 57 aanvragen goedgekeurd. Kringlooptuinieren De compostmobiel(en) ter ondersteuning van lokale activiteiten werd(en) 18 maal ontleend. IVM organiseert een gezamenlijke aankoop (en subsidiëring) van compostvaten en -bakken die via de gemeentelijke milieu- en afvaldiensten worden verkocht aan inwoners. IVM organiseerde i.s.m. Vlaco een infosessie over moestuinieren in 5 steden en gemeenten; samen goed voor meer dan 200 aanwezigen. IVM verleende assistentie bij de organisatie van evenementen tijdens het Kringloopweekend. De Kringloopkrachten werden in de bloemetjes gezet op 30 september naar aanleiding van 20 jaar compostmeesterwerking bij IVM, met een academische zitting in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege. Hergebruik Samen met Kringwinkels Ateljee en Meetjesland werkt IVM een campagne uit rond het hergebruik van kleine materialen die worden aangeboden op het recyclagepark. Het project kreeg de naam Red Ons een symbolische roep van klein herbruikbaar materiaal dat anders verdwijnt in grote containers en zo een tweede leven wordt ontzegd. IVM voorziet in recipiënten waarmee de kringwinkels de materialen apart kunnen inzamelen. Hiervoor werden de parkwachters opgeleid, werden recipiënten besteld en sensibilisatieborden aangemaakt. Het project wordt uitgewerkt in het kader van het door IVM bij de OVAM ingediende innovatieve projectvoorstel rond Circulaire economie. Aandacht voor beter sorteren IVM sloot een overeenkomst met Ecolife vzw en met Woonwijzer Meetjesland voor de organisatie van workshops rond correct omgaan met afval voor kwetsbare doelgroepen. Hiervoor werd een nieuw afvalspel ontwikkeld (bordspel) waardoor het mogelijk wordt om de problematiek in groep te bespreken. Daarnaast werd tevens een methodiek ontwikkeld om te voorzien in individuele begeleiding aan de hand van steekkaarten en sensibiliserende zelfklevers. Er vonden 10 groepsbegeleidingen plaats in Een scholenwedstrijd PMD sorteren is kinderspel werd uitgewerkt: er werd opgeroepen om met PMD-materiaal leuke en originele kunstwerkjes te maken. 45 scholen namen aan de wedstrijd deel. Een jury van professionele kunstenaars beoordeelde de inzendingen en bekroonde Leefschool De Boomhut uit De Pinte tot winnaar. Ook de Vrije Basisschool De Schakel uit Sint-Margriete en de Gemeentelijke Basisschool Evergem vielen in de prijzen. Elke leerling van elke deelnemende klas kreeg een leuke attentie. Alle kunstwerkjes werden tentoongesteld in dienstencentrum Leiespiegel in Deinze. De actie werd gesteund door Fost Plus ivmjaarverslag 2017

19 In Deinze werd een brede sensibiliseringscampagne opgezet rond de correcte inzameling van verpakkingsglas aan huis. Zo werd in oktober een informatiefolder verspreid, gevolgd door controles en feedback naar inwoners in de daaropvolgende maand. Dit had een stijging van de kwaliteit van het ingezamelde glas tot gevolg. IVM ontwierp folders over de materiaalstromen op de recyclageparken en voorzag in folderhouders op de recyclageparken van de deelnemende steden en gemeenten om de folders aan de man te brengen. Propere gemeente IVM ondersteunt lokale initiatieven in de strijd tegen zwerfvuil door gezamenlijke aankoop van extra preventiematerialen, informatiepanelen, affiches en (extra lange) afvalgrijpers; in 2017 voorzag IVM tevens in gepersonaliseerde borden waarop de zwerfvuilresultaten kunnen worden aangeduid. IVM organiseerde een overleg met de colleges van burgemeester en schepenen én de 8 politiezones actief in de IVMregio omtrent de Handhavingsweek. Er werd een onderzoek gestart naar gezamenlijke aanpak van handhaving ; een cameraproject werd voorbereid. Communicatie IVM voert communicatie over afvalpreventie en materialenbeheer via het IVMMagazine (4 nummers per jaar met telkens een oplage van ruim ex.), extra publicaties (gedrukt en digitaal), affiches en folders waarin acties worden aangekondigd In 2017 werd o.m. een extra katern Red ons opgenomen in het IVMMagazine en werd een extra flyer voor glasinzameling te Deinze ontwikkeld. Er verschenen extra edities van het IVMMagazine in Eeklo (exploitatie recyclagepark), Deinze (glasinzameling), Sint-Laureins en Kaprijke (exploitatie recyclagepark). Tenslotte werd de ophaalkalender 2018 in een nieuw kleedje gestoken met o.m. ook opname van informatie over de afvalsoorten die op het recyclagepark worden ingezameld. IVM ontvangt scholen en verenigingen op de site van de afvalenergiecentrale waar ze naast uitleg over de afvalenergiecentrale en een bezoek aan de site ook geïnformeerd worden over afvalpreventie, hergebruik en correct sorteren. Een nieuwe onthaalruimte wordt voorbereid. IVM voorzag in nieuw filmmateriaal over afvalpreventie, -inzameling, -sortering en verwerking, o.m. beschikbaar via website en het IVM-YouTube-kanaal. Ter gelegenheid van de Week van de Afvalophaler en Recyclageparkwachter organiseerde IVM extra acties in het werkingsgebied en werden bedankingen overgemaakt aan ophalers, recyclageparkwachters en netheidswerkers in de deelnemende steden en gemeenten. IVM werkte i.s.m. Woonwijzer Meetjesland en Ecolife vzw een doelgroepencommunicatie uit over correct omgaan met afval en materiaalstromen voor kwetsbare gezinnen. Een afvalspel voor groepsbenadering en fiches voor individuele begeleiding werden ontworpen. Het spel werd een 10-tal keren gespeeld onder begeleiding van een coach van Woonwijzer. IVM organiseerde een scholenwedstrijd PMD sorteren is kinderspel. De ingezonden werkjes werden tentoongesteld in de Leiespiegel te Deinze. 45 scholen namen deel aan de actie. Een professionele jury koos Leefschool De Boomhut uit De Pinte als winnaar. Met deze actie wilde IVM de PMDproblematiek op een originele manier onder de aandacht brengen. IVM nam deel aan de Open Bedrijvendag: op 1 oktober stond de groencomposteringsinstallatie van IVM open voor het ruime publiek. Naast de industriële compostering het volledige composteringsproces werd visueel voorgesteld - stonden ook kringloopactiviteiten in de kijker, evenals de bodemprofessor, koken met restjes en aangepaste kinderanimatie (afvalspelletjes). Er kwamen ruim 700 bezoekers langs. ivmjaarverslag

20 20 - ivmjaarverslag 2017

21 IVM onderzoekt Restwarmte In 2017 werd onderzoek gevoerd naar mogelijke afzet van restwarmte van de afvalenergiecentrale, de uitbouw van een lokaal warmtenetwerk en zwembadverwarming. Een studie over optimalisatie van de restwarmte, uitgevoerd i.s.m. ABDE Solutions, werd in november gepresenteerd aan de raad van bestuur. IVM volgt tevens de ontwikkelingen omtrent het stadsnet Eeklo van nabij. Eind 2017 stelde de stad Eeklo het consortium Veolia- Ecopower aan om te onderzoeken of een warmtenet mogelijk is. Het consortium heeft te kennen gegeven dat IVM een noodzakelijke bron vormt voor warmtelevering. In afwachting van officiële contacten heeft IVM alvast een voorbereidende studie laten uitvoeren en een interne werkgroep aangesteld die verschillende pistes moet onderzoeken. Circulaire economie Voor het project circulaire economie (i.s.m. KULeuven, POMOV, Haven Gent, OVAM, Plan C, Kringwinkels Meetjesland en Ateljee) werd op een 5-tal recyclageparken in de IVM-regio een proefinzameling gestart waarbij pvc apart wordt ingezameld (samenwerking met Deceuninck) en werd i.s.m. KULeuven een kostenmodel voor optimalisatie van logistieke operaties voorbereid. Samen met Kringwinkel Meetjesland en Ateljee wordt het project Red ons uitgewerkt: kleine herbruikbare goederen genre speelgoed, huisraad - worden in aparte recipiënten mits nodige communicatie op recyclageparken in het IVMgebied ingezameld, zodat wordt voorkomen dat deze goederen in de resp. containers belanden en worden verbrand/gestort. Van deze proefprojecten en onderzoeken worden ervaringen gedeeld met de milieu- en duurzaamheidsambtenaren. Samenwerking met Hogescholen In samenwerking met Hogeschool Gent werden bachelorproeven uitgewerkt (bachelorproef lerarenopleiding over een scholenproject kleuteronderwijs ; bachelorproef milieumanagement over de inzameling van herbruikbare goederen en van grofvuil ). Voor 2018 wordt met de Hogeschool Gent samengewerkt om na te gaan of de communicatie over afval door IVM én door de 19 steden en gemeenten op een duidelijke manier verloopt. Studenten van de Arteveldehogeschool onderzoeken het effect van communicatie van IVM. Aanbevelingen uit deze onderzoeken kunnen worden meegenomen bij opmaak van het nieuwe beleidsplan van IVM. ivmjaarverslag

22 IVM werkt Eind 2017 telde IVM 57 medewerkers (55,72 VTE). In 2017 werd de personeelsploeg versterkt met een chauffeur, een onderhoudsmecanicien, 2 recyclageparkwachters (komend van het recyclagepark van Eeklo maar sinds 1 juli 2017 op loonlijst van IVM) en twee vlinder-recyclageparkwachters. In 2017 ging 1 collega met pensioen. Het bedrijfsprotocol 2017 werd uitgevoerd. Een bedrijfsprotocol werd goedgekeurd. PERSONEEL: samenstelling op in dienst op ALGEMEEN DIRECTEUR Patrick Joos SECRETARIS / DIRECTEUR ONDERSTEUNING Jean Marie Staelens DIRECTEUR EXPLOITATIE Johan Haegeman PREVENTIEADVISEUR / KMV-COÖRDINATOR Ellen Groenendijk STAFMEDEWERKER EXPLOITATIE Lennaert Nelen DIENSTHOOFD VERBRANDING Dirk Gysels DIENSTHOOFD MECHANISCH ONDERHOUD Patrick Van Audenaerde DIENSTHOOFD AUTOMATISATIE, ELEKTRICITEIT EN INSTRUMENTATIE Kurt De Kesel DIENSTHOOFD PLANNING Filip Martens DIENSTHOOFD ADMINISTRATIE EN OVERHEIDSOPDRACHTEN Annick Bobelyn VERANTWOORDELIJKE PERSONEELSZAKEN Caroline De Backer VERANTWOORDELIJKE BOEKHOUDING EN FINANCIËN Veronique Declerck TEAMVERANTWOORDELIJKE MILIEU EN DUURZAAM MATERIALENBEHEER Hannelore Scheir MEDEWERKER KLANTENRELATIES EN LOGISTIEKE ONDERSTEUNING GEMEENTEN Heidi Steenbeke ADMINISTRATIEF MEDEWERKER Steven Hertleer Luc Van Rie ADMINISTRATIEF MEDEWERKER COMMUNICATIE EN SENSIBILISATIE Hans Van Hyfte ADMINISTRATIEF BEDIENDE Daniëlla De Gryse Sharon De Wispelaere PLOEGBAAS Patrick Claeys Kristof Decorte Noël De Vriendt Christian Lybaert Patrick Neerinck Guido Van De Velde ivmjaarverslag 2017

23 in dienst op OPERATOR Pol De Bel Johan Ryon Jurgen Scharlaeken Gino Valcke Sven Van Hecke TECHNIEKER ELEKTRICITEIT EN MEETAPPARATUUR Bram De Muynck Thijs Ginneberge Brecht Goossens ONDERHOUDSMECANICIEN Kurt Dierkens Koen Mattheeuws Adriën Neyt Geert Schoors Jonas Van Poucke KRAANMAN Koen Cortvriendt Kurt De Lange Dimitri De Paepe Franklin Houwenhuyse Filip Verhasselt Carlos Verschaere CHAUFFEUR Patrick Colman Diederik De Baets Tim De Brouwer Patrick Gryp Johan Huys ONDERHOUDSMAN Bram Bobelyn Tim Bobelyn SCHOONMAAKMEDEWERKER Carine Goethals Jill Van Rie RECYCLAGEPARKWACHTER Luc Croes Jourie De Temmerman Sven Holderbeke Gunter Smet ivmjaarverslag

24 IVM wordt bestuurd De algemene vergadering kwam bijeen op 14 juni en 13 december. In juni werd de jaarrekening 2016 goedgekeurd, werd het mandaat van de bedrijfsrevisor verlengd en werd een nieuwe bestuurder en plaatsvervangend bestuurder voor de gemeente Maldegem benoemd. De algemene vergadering van december keurde de begroting en strategie voor 2018 goed. De raad van bestuur vergaderde 12 maal en het directiecomité kwam 24 maal bijeen. In de raad van bestuur werd de heer Maarten De Smet vervangen door de heer Koenraad De Ceuninck. De samenstelling van het directiecomité werd in de loop van 2017 gewijzigd: mevr. Bea Roos verliet het directiecomité (maar blijft actief als lid van de raad van bestuur) en werd er vervangen door de heer Marten De Jaeger, die tevens 3 de ondervoorzitter werd. De heer Steven Van de Putte werd 2 de ondervoorzitter. Samenstelling raad van bestuur: Koen Loete (Eeklo), voorzitter Filip Huysman (Evergem), Steven Van de Putte (Deinze) en Marten De Jaeger (Maldegem), ondervoorzitters Patrick Hoste (Aalter), Dirk Poriau (Merelbeke), Luc Deschamps (Nazareth), Luc Lampaert (Zomergem), Johan Francque (Sint- Laureins), Hendrik De Waele (Zulte), leden van het directiecomité Bea Roos (Sint-Martens-Latem), Mia Pynaert (Nevele) en Sofie Landuyt (Deinze), Koenraad De Ceuninck (Maldegem), Fons De Neve (Knesselare), Marc Depreitere (Deinze), Freddy Depuydt (Eeklo), Marc De Schepper (Assenede), Marc Boterdaele (Waarschoot), Chris De Wispelaere (Lovendegem), Patrick De Wulf (Evergem), Jacques De Zutter (Gavere), Patrick Huyghe (Evergem), Christiaan Roesbeke (Kaprijke), Marcel Scheir (Assenede), Wim Vanbiervliet (De Pinte), Bart Van Caenegem (Aalter), Luc Van de Kerckhove (Merelbeke), Willy Van Hove (Gavere), Philippe Van Steenberghe (Zulte), bestuursleden Freija Dhondt (Deinze), Trees Van Eykeren (Assenede), Marc Devlieger (Zulte), Patrick De Greve (Sint-Laureins) en Karel Hubau (Gavere), bestuursleden met raadgevende stem Vennoten/deelnemende steden en gemeenten Vennoten/deelnemers A: Aalter, Assenede, Deinze, De Pinte, Eeklo, Evergem, Gavere, Kaprijke, Knesselare, Lovendegem, Maldegem, Merelbeke, Nazareth, Nevele, Sint-Laureins, Sint- Martens-Latem, Waarschoot, Zomergem en Zulte Vennoten B: IDM, IMOG, ILvA, IVVO Commissaris/revisor: Grant Thornton Belgium cvba 24 - ivmjaarverslag 2017

25 ivmjaarverslag

26 26 - ivmjaarverslag 2017