0325/06/N Tuchtcommissie van 6 februari 2007 (tussenbeslissing; beroep aangetekend)

Transcriptie

1 0325/06/N Tuchtcommissie van 6 februari 2007 (tussenbeslissing; beroep aangetekend) Tekortkomingen vastgesteld naar aanleiding van een kwaliteitscontrole; inbreuken op de controlenormen met betrekking tot de controlewerkzaamheden en werkdocumenten De Raad van het Instituut der Bedrijfsrevisoren, met zetel te 1000 Brussel, Arenbergstraat 13, met als vertegenwoordiger van de raad van het Instituut de heer (...). tegen: De heer [X] is bedrijfsrevisor sedert (...) en is ingeschreven op de lijst van de bedrijfsrevisoren onder het nummer A(...) met als woonplaats (...). Hij oefent zijn activiteit als bedrijfsrevisor uit in het kader van de burgerlijke BVBA [Y] met maatschappelijke zetel te (...). Deze vennootschap is ingeschreven op de lijst van de vennootschappen van het Instituut der Bedrijfsrevisoren onder het nummer B(...). De bovenvermelde burgerlijke BVBA is op zijn beurt vennoot van de burgerlijke CVBA [Z], die ingeschreven is op de lijst van de vennootschappen van het Instituut der Bedrijfsrevisoren onder het nummer B(...). * * * Gelet op de verslagen van de Raad aan de Tuchtcommissie Gezien de stukken van het door de Raad samengestelde en aan de Tuchtcommissie toegezonden dossiers; Gelet op de beslissing d.d. 5 mei 2006 van de Raad om het dossier over te maken aan de Tuchtcommissie; Gelet op de oproeping van de heer [X] met aangetekende brief van 5 juli 2006 om te verschijnen voor de Tuchtcommissie op 5 september * * * Verslag van 5 mei 2006 van de raad van het IBR in de zaak met nummer 0325/06/A(...)/N Aan de betrokkene kunnen volgens het voormeld verslag aan de Raad aan de Tuchtcommissie volgende deontologische en/of tuchtrechtelijke inbreuken ten laste worden gelegd: 1. Inbreuken op algemene controlenormen en -aanbevelingen 1.a) Inbreuk op paragraaf 1.1 en 1.4 van de algemene controlenormen Volgens paragraaf 1.1 van de algemene controlenormen vloeit elke verklaring van de bedrijfsrevisor voort uit de mening die hij zich gevormd heeft op grond van doelgericht en nauwgezet uitgevoerde controlewerkzaamheden. 1/6

2 Paragraaf 1.4 van de algemene controlenormen stelt bovendien dat de bedrijfsrevisor de omvang van de controle bepaalt met inachtneming van de doeleinden vastgelegd in de wet of de reglementen. In principe zal de controle volkomen zijn, d.w.z. dat zij alle aspecten van de jaarrekening zal belichten die van belang zijn voor het opstellen van de financiële staten. 1.b) Inbreuk op paragraaf 2.1 van de algemene controlenormen (inzake de uitvoering van een controleopdracht) Paragraaf 2.1 van de algemene controlenormen inzake de uitvoering van een controleopdracht stelt dat iedere controleopdracht zal uitgevoerd worden volgens een aangepast werkprogramma. 1.c) Inbreuk op paragraaf 2.2 van de algemene controlenormen (inzake de uitvoering van een controleopdracht) Paragraaf 2.2 van de algemene controlenormen verplicht de bedrijfsrevisor van de door hem en zijn medewerkers verrichte controlewerkzaamheden zodanig aantekening te houden of te doen houden, dat hieruit een getrouw beeld van de uitgevoerde opdracht kan worden verkregen. 1.d) Inbreuk op paragraaf 2.4 van de algemene controlenormen (inzake de uitvoering van een controleopdracht) De tekst van paragraaf 2.4 van de algemene controlenormen luidt als volgt: De bedrijfsrevisor zal zijn mening onder meer steunen op het onderzoek van het systeem van interne controle, waarvan hij de doeltreffendheid zal nagaan door middel van steekproeven. Indien de interne controle op afdoende wijze werkt, kan het onderzoek van de betrokken revisor worden beperkt tot aangepaste steekproeven. In geval van vaststelling van ernstige leemten dient hij zijn controlewerkzaamheden aan te passen en een meer diepgaande controle uit te voeren. Onder geen beding kan of mag de externe controle het systeem van interne controle vervangen. 1.e) Inbreuk op paragraaf 2.5 van de algemene controlenormen (inzake de uitvoering van de opdracht. De bedrijfsrevisor moet voldoende bewijskrachtig controlemateriaal verzamelen dat zijn tot uitdrukking gebrachte mening ten aanzien van de jaarrekeningkan staven. 2. Inbreuken op de artikelen 2, 15 en 17 van het koninklijk besluit van 10 januari 1994 betreffende de plichten van de bedrijfsrevisoren Artikel 2 van bovenvermeld koninklijk besluit stelt dat de bedrijfsrevisor de wettelijke en reglementaire bepalingen evenals de gebruikelijke controlenormen van het Instituut moet naleven. Naargelang de omstandigheden zal hij ook rekening houden met de aanbevelingen, uitgevaardigd door de Raad van het Instituut. 2/6

3 Artikel 15 stelt vervolgens dat elke verklaring, certificering of ontleding van de bedrijfsrevisor steunt op de mening die hij zich gevormd heeft op grond van doelgerichte en nauwgezet uitgevoerde controlewerkzaamheden. Artikel 17 van bovenvermeld koninklijk besluit stelt tenslotte dat de bedrijfsrevisor bij de uitvoering van een revisorale opdracht schriftelijk aantekening moet houden van de aard van de door hem of door zijn medewerkers verrichte werkzaamheden, zodanig dat een getrouwe weergave van de uitvoering van de opdracht kan verkregen worden. Deze werkdocumenten dienen door de bedrijfsrevisor die de opdracht heeft uitgevoerd te worden bewaard. Rechtspleging De heer [X] is ter zitting van 5 september 2006 verschenen. Hij wordt bijgestaan door zijn raadsman Mter (...), advocaat te (...) die een verweerschrift neerlegt. Zij werden beiden gehoord. A. De Feiten en standpunten van de Raad Onderhavig dossier vindt zijn oorsprong in een kwaliteitscontrole die overeenkomstig de IBR norm voor kwaliteitscontrole op 14 januari 2005 door confrater (...) werd uitgevoerd in de vestiging van de burgerlijke CVBA [Z] te (...). VASTSTELLINGEN N.A.V. DE KWALITEITSCONTROLE A. Wat de beoordeling van de kantoorwerking betreft Wat de algemene werkmethoden van het kantoor betreft, werden de volgende zaken negatief beoordeeld (stuk 2.1): er wordt geen gebruik gemaakt van een (standaard/aangepast) werkprogramma; er wordt weinig gebruik gemaakt van cross-referencing; de (tussentijdse) conclusies van de uitgevoerde werken en de vaststellingen worden niet systematisch vastgelegd in de werkdocumenten; het nazicht van het werk voorbereid door medewerkers wordt niet op systematische wijze vastgelegd in het dossier. B. Wat de controle van het mandaatdossier betreft De aangeduide revisor heeft een willekeurig representatief mandaatdossier gekozen om te controleren, i.e. de NV (B). De representativiteit van dit dossier werd niet tegengesproken in het schrijven van bedrijfsrevisor [X] van 31 januari In het eindverslag verwijst de aangeduide bedrijfsrevisor naar volgende probleempunten (stuk 2.1): er werd geen nazicht uitgevoerd van de interne controle en administratieve organisatie; analytisch nazicht van de jaarrekening blijkt niet uit het dossier; noodzakelijke procedures inzake gebeurtenissen na balansdatum blijken niet uit het dossier; er wordt geen gebruik gemaakt van een representatiebrief; nazicht transacties (geldbeleggingen en liquide middelen) in periode juist voor en na balansdatum blijkt niet uit het werkdossier; advocaten werden niet geconfirmeerd/gecontacteerd; 3/6

4 er bestaat geen systeem voor de opvolging van de neergelegde jaarrekening en het revisoraal verslag. C. Wat de controle van een dossier inzake wettelijke opdracht betreft Omtrent het nazicht van een dossier inzake een wettelijke controle vermeldt de aangeduide revisor volgende negatieve punten (stuk 2.1): geen gebruik van een werkprogramma; verslag verwijst niet naar aanstellingsbrief. VASTSTELLINGEN VAN DE COMMISSIE KWALITEITSCONTROLE De Commissie Kwaliteitscontrole heeft de documenten omtrent bovenvermelde controle onderzocht en bedrijfsrevisor [X] door middel van een brief van 5 januari 2006 uitgenodigd om op 18 januari 2006 op het Instituut een onderhoud te hebben met een delegatie van de Commissie Kwaliteitscontrole (stuk 2.3). Op verzoek van de Commissie Kwaliteitscontrole heeft bedrijfsrevisor [X] enkele mappen van het werkdossier van 2003 van de NV (B) meegebracht. De selectie werd op 10 januari gemaakt door de heer (...) (stuk 2.4), lid van de Commissie Kwaliteitscontrole, en werd dezelfde dag telefonisch overgemaakt aan de bedrijfsrevisor [X]. Deze mappen werden ter inzage aangeboden tijdens het onderhoud en werden na het onderhoud op het Instituut terug meegenomen door bedrijfsrevisor [X]. Het onderhoud van 18 januari 2006 werd vastgelegd in een proces-verbaal dat op 24 februari 2006 werd overgemaakt aan bedrijfsrevisor [X] (stuk 2.5). Onder meer volgende vaststellingen werden gedaan: De vorderingen werden in dit dossier gecontroleerd via een aging tabel. Voor wat de effectiviteit van de vorderingen betreft wordt enkel voor de grote en de langlopende vorderingen vragen gesteld aan het management. Hoe het bestaan van de vorderingen nagegaan wordt kan echter niet terug gevonden worden in het werkdossier. Een derde, i.e. ruim 3,6 mio EUR, van de in de balans opgenomen schulden betreffen Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen. Dit zijn de voorschotten die ontvangen werden voor de abonnementen.. In het werkdossier zijn geen documenten terug te vinden die weergeven welke controles uitgevoerd werden om na te gaan hoe de voorschotten in resultaat genomen worden. Er is evenmin geformaliseerd hoe het boekhoudsysteem die voorschotten verwerkt. De omzet wordt gecontroleerd door te vergelijken met de BTW-aangiftes. Dit is echter geen echte omzettest, omdat elke maand de boekhouder op basis van de omzet de BTW-aangifte zal invullen. Om de volledigheid van de omzet na te gaan moet men zeker zijn dat alle verkopen erin vervat zijn en moet er ook een overeenkomst zijn met de kosten en de aankopen. Voor wat betreft de controle van de klasse 61, zitten er kopieën van enkele facturen in de dossiers. Het is niet gedocumenteerd hoe de steekproef van facturen genomen werd en er werd ook geen uitsplitsing gemaakt van de volledige klasse 61. Volgens de heer [X] moet het werkdossier in zijn geheel bekeken worden en zal er dan de structuur duidelijk worden. 4/6

5 Een werkdossier zou zelfs door een leek moeten begrepen kunnen worden en een confrater zou het dossier op elk ogenblik moeten kunnen afwerken. In dit dossier is dit zeker niet mogelijk. Omdat er geen werkprogramma gebruikt wordt is het moeilijk om te weten welke werkzaamheden gedaan werden, waarop men zich gebaseerd heeft om iets te controleren en waarom men andere zaken niet gecontroleerd heeft, en wat de bevindingen waren van de controles. Er moet meer aandacht besteed worden aan de formalisering van de werkzaamheden, ook al wordt het werk alleen gedaan. Per soort rekening zou er een overzichtstabel in het dossier moeten zitten, dat weergeeft wat de verrichte werkzaamheden zijn en wat de genomen conclusies zijn. Dit kan dan de basis vormen van een eventuele managementletter. Om de beslissing van de Commissie Kwaliteitscontrole goed te onderbouwen werd de revisor die de kwaliteitscontrole bij bedrijfsrevisor [X] had uitgevoerd, te weten de aangeduide revisor (...), via een schrijven van 24 februari 2006 op 24 maart 2006 uitgenodigd op het Instituut om gehoord te worden door de Commissie Kwaliteitscontrole (stuk 2.7). Van dit onderhoud werd een verslag gemaakt dat op 24 maart 2006 werd overgemaakt aan de aangeduide revisor. Bedrijfsrevisor (...) heeft op 5 april 2006 dit verslag getekend voor akkoord terug overgemaakt aan de Commissie Kwaliteitscontrole (stuk 2.8). De onderzoekswerkzaamheden van de Commissie Kwaliteitscontrole werden op 20 april 2006 afgerond. Op dezelfde dag werd het voorstel van tuchtverslag door de Commissie Kwaliteitscontrole goedgekeurd. B. De standpunten van de verdediging. De verdediging stelde vast dat de Raad van het Instituut in haar vergadering van 7 juli 2006 had beslist om, naar aanleiding van de controle die aanleiding heeft gegeven tot onderhavig geding voor de Tuchtcommissie, de betrokkene te onderwerpen aan een vervroegde kwaliteitscontrole in de loop van Hij verzoekt de Tuchtcommissie dan ook om te overwegen de behandeling van onderhavig dossier uit te stellen tot na deze voormelde vervroegde kwaliteitscontrole teneinde na te gaan of de betrokkene de aanbevelingen en verplichtingen betreffende de opvolging van de normen, heeft gevolg en zijn werkwijze daaraan heeft aangepast. De vertegenwoordiger van de Raad, de heer (...) verklaart ter zitting dat hij daar geen bewaar tegen heeft. C. Beoordeling door de Tuchtcommissie De Tuchtcommissie is eveneens van oordeel dat het opportuun is de evolutie van de werkwijze van de betrokkene verder te laten opvolgen teneinde na te gaan of hij zich in de toekomst schikt naar de normen en aanbevelingen die toepasselijk zijn op de activiteiten van de bedrijfsrevisoren. 5/6

6 De Tuchtcommissie is immers van oordeel dat het aan te bevelen is de bedrijfsrevisoren, die bij een bepaalde controle van bepaalde dossiers niet voldoen aan de vereisten van kwaliteit, te begeleiden in plaats van deze onmiddellijk te sanctioneren. De Tuchtcommissie stelt de behandeling van deze zaak dan ook onbepaald uit tot na de reeds geplande vervroegde kwaliteitscontrole van 2007 teneinde de evolutie inzake kwaliteit van het werk van de betrokkene te evalueren. OM DEZE REDENEN, DE TUCHTCOMMISSIE, Rechtsprekend op tegenspraak; Stelt de behandeling van onderhavig dossier onbepaald uit. Zegt dat de Raad van het Instituut te gelegenertijd een nieuwe beslissing zal nemen omtrent een verwijzing naar de Tuchtcommissie indien daartoe grond bestaat. Aldus gedaan en uitgesproken in de openbare zitting van 6 februari 2007 door de Nederlandstalige Kamer van de Tuchtcommissie van het Instituut der Bedrijfsrevisoren, (...). 6/6