I n s t i t u u t van de B e d r i j f s r e v i s o r e n. C o m m i s s i e v a n B e r o e p. N e d e r l a n d s t a l i g e K a m e r

Transcriptie

1 I n s t i t u u t van de B e d r i j f s r e v i s o r e n C o m m i s s i e v a n B e r o e p N e d e r l a n d s t a l i g e K a m e r Openbare terechtzitting van 27 februari In de zaak 0465/2013/( )/N van: de heer ( ), bedrijfsrevisor, wonende in ( ), bijgestaan door Mr. ( ), advocaat met kantoor te ( ), vertegenwoordigd door Mr. ( ), appellant. * * * * * * * * * * A. Over de rechtspleging. 01. De advocaat van de bedrijfsrevisor heeft bij een aangetekend schrijven van 14 maart 2014, dat op 17 maart 2014 is ingekomen op de Commissie van Beroep, hoger beroep ingesteld tegen de beslissing van de Tuchtcommissie waarvan hem kennis werd gegeven per aangetekend schrijven. Het betreft een beslissing van 13 februari 2014 die met aangetekende brieven met ontvangstbewijs van 13 februari 2014 werd genotificeerd aan de Raad van het Instituut, aan de bedrijfsrevisor, aan de Kamer van Verwijzing en Instaatstelling (KVI) en de heer Procureur-generaal te Brussel. 02. De Raad van het Instituut heeft deelgenomen aan de rechtspleging in hoger beroep en werd vertegenwoordigd door de heer ( ). Bedrijfsrevisor ( ), bijgestaan door zijn advocaat, Mr. ( ), die Mr. ( ) vertegenwoordigt, en de vertegenwoordiger van de Raad werden gehoord op de terechtzitting van 19 september 2014, die op verzoek van de appellant niet openbaar werd gehouden. 03. Appellant heeft geen conclusie genomen en de vertegenwoordiger van de Raad heeft geen schriftelijk standpunt ingediend. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 1/8

2 B. De voorafgaande procedure en de bestreden beslissing. 04. De Kamer voor verwijzing en Instaatstelling (verder geciteerd als KVI), die bij brief van 30 juli 2012 van de Voorzitter van de Raad van het Instituut werd geadieerd, heeft op 14 mei 2013 beslist om een tuchtvordering aanhangig te maken ten laste van bedrijfsrevisor ( ). De verwijzing wordt gesteund op een verslag van de Raad van het IBR van 6 juli 2012, waarvan op 17 september 2012 kennis werd gegeven aan bedrijfsrevisor ( ) en waarover deze laatste per aangetekend schrijven van 1 oktober 2012 opmerkingen heeft gemaakt. De verwijzingsbeslissing neemt akte van materiële verbeteringen die de bedrijfsrevisor aanbrengt in het Raadsverslag, maar oordeelt dat de opmerkingen van de bedrijfsrevisor niet afdoende zijn om te oordelen dat er onvoldoende tenlasteleggingen zouden zijn met betrekking tot de inbreuken die door de Raad van het IBR in haar verslag werden opgenomen. Zodoende om de betrokkene door te verwijzen naar de Tuchtcommissie voor de motieven en de inbreuken opgenomen in het verslag van de Raad van het IBR aan de KVI, die de KVI tot de hare maakt. 05. Het vermelde raadsverslag van 6 juli 2012 geeft aan dat het zijn oorsprong vindt in het feit dat een vennootschap, waarin de bedrijfsrevisor commissaris was, op 30 juni 2010 werd failliet verklaard door de rechtbank van koophandel te Leuven. De Commissie van Toezicht, die de bedrijfsrevisor heeft gehoord, heeft in haar analyse van het dossier kritische bedenkingen geformuleerd betreffende de analyse die de commissaris heeft gemaakt nopens de continuïteit van de vennootschap en dat hij in zijn verslag geen melding heeft gemaakt van het feit dat er geen jaarverslag werd opgesteld. Verder wordt door de Commissie van Toezicht een opmerking gemaakt betreffende de datum van de bevestigingsbrief. 06. Op grond van het verslag van de Commissie van Toezicht, formuleert het raadsverslag de telastleggingen als volgt: - inbreuk op de paragrafen 1.1, 2.5, 3.6 en van de algemene controlenormen: de bedrijfsrevisor heeft onvoldoende werkzaamheden verricht in het kader van de beoordeling van de continuïteit van de vennootschap en van de moedermaatschappij om een verklaring zonder voorbehoud te ondersteunen. Hij heeft zijn standpunt enkel gebaseerd op het verslag dat werd opgesteld volgens artikel 332 Wetboek Vennootschappen zonder controles betreffende de financiële toestand van de moedermaatschappij. - inbreuk op artikel 144, 6 en 8 Wetboek Vennootschappen: er wordt geen melding gemaakt in het commissarisverslag van het ontbreken van een jaarverslag; Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 2/8

3 - inbreuk op de norm bevestiging van de leiding van de entiteit: de bevestigingsbrief werd ondertekend na de datum van het commissarisverslag. 07. De Tuchtcommissie oordeelt dat alle telastleggingen zijn bewezen en legt de bedrijfsrevisor als tuchtsanctie een schorsing gedurende 1 maand op. Bij de bepaling van de sanctie wordt rekening gehouden met het feit dat de betrokkene nog niet eerder werd bestraft. 08. Bedrijfsrevisor ( ), die overigens op punctuele onjuistheden in de beslissing van de Tuchtcommissie wijst, bestrijdt deze beslissing in al haar onderdelen. Over de toepassing van artikel 144 Wetboek Vennootschappen geeft hij aan dat, zo het jaarverslag ontbrak, niettemin materieel wel was voldaan aan de verplichtingen opgelegd bij artikel 144, 6 en 8, nu de inhoud van het verslag dat door de zaakvoerders werd opgesteld met toepassing van artikel 332 Wetboek Vennootschappen alle vereiste inlichtingen bevatte over de financiële positie en de continuïteit van de vennootschap en dit verslag ook werd neergelegd. Aangaande de beweerde schending van de voormelde controlenormen, betoogt hij dat het hem niet toekwam om de solvabiliteit van de moedermaatschappij, die de enige grote schuldeiser was, te onderzoeken en dat deze overigens op 27 januari 2010 had bevestigd dat zij de schuld niet zou invorderen. Het faillissement werd overigens niet onafwendbaar wegens de invordering van die schuld ten laste van de gecontroleerde vennootschap, maar door de staking van de leveringen door de moedervennootschap en het ontslag van de verkoper. Wat de bevestigingsbrief vanwege de leiding van de vennootschap betreft, wijst de bedrijfsrevisor er op dat hij zijn verslag niet heeft vrijgegeven vooraleer die brief in zijn bezit was. Voor het geval de Commissie zou van oordeel zijn dat de ten laste gelegde inbreuk niettemin is bewezen, stelt hij dat de toegepaste strafmaat veel te zwaar is. Hij verzoekt dan om de mildst mogelijke sanctie op te leggen. Ten slotte doet appellant gelden dat de opgelegde sanctie in elk geval overdreven zwaar is en dat de bestreden beslissing de ernst van de sanctie niet motiveert. 09. Algemeen vordert de appellant dat de Commissie van Beroep zou zeggen dat hem geen deontologische fout kan worden verweten. Ondergeschikt vraagt hij om het dossier te seponeren, dan wel te zeggen dat geen sanctie dient te worden opgelegd. Geheel ondergeschikt vraagt hij om de hem opgelegde sanctie te milderen. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 3/8

4 10. De vertegenwoordiger van de Raad van het Instituut gaf op de terechtzitting te kennen dat het hoger beroep moet worden verworpen. C. Beoordeling. 11. De feiten die ten grondslag liggen aan de tuchtvordering zijn te situeren in de aanloop tot het faillissement van de vennootschap waarvan de bedrijfsrevisor commissaris was met ingang van 15 juni De vennootschap, die actief was in de sector van de distributie van kleine elektrische huishoudelijke apparatuur, werd failliet verklaard op 30 juli Het betreft een vennootschap die in september 2006 werd opgericht als dochter van een Nederlandse onderneming (( )) die haar enige leverancier was, die van meet af aan chronisch verlies leed en gefinancierd werd via de openstaande leveranciersrekening. 12. Bij de verslaggeving over het boekjaar 2009 was het eigen vermogen van de gecontroleerde vennootschap negatief voor een bedrag van ,23 EUR en bedroeg de leveranciersschuld ,86 EUR. In zijn verslag over de jaarrekening per einde 2009, dat gedateerd is op 18 april 2010, levert de commissaris een verklaring zonder voorbehoud af. Tegelijk preciseert hij dat hij zich onthoudt van verklaring wat het voorafgaande jaar 2008 betreft. Als bijkomende verklaring geeft het verslag ondermeer aan wat het jaarverslag van het bestuursorgaan behandelt. Het verslag werd door de commissaris vrijgegeven op 24 juni Evenwel is gebleken dat een jaarverslag in de zin van artikel 96 van het Wetboek Vennootschappen toen niet voorhanden was. Wel werd er door de twee zaakvoerders op 3 mei 2010 een verslag zoals bedoeld in artikel 332 Wetboek Vennootschappen opgesteld ten behoeve van de algemene vergadering, waarbij werd voorgesteld de vennootschap niet te ontbinden aangezien de continuïteit van de vennootschap gewaarborgd werd door de moedervennootschap en de rechten van derden niet in gevaar waren. De bevestigingsbrief van de leiding van het bedrijf werd voordien afgeleverd op 20 april Nog eerder, op 27 januari 2010, had de moedermaatschappij bevestiging gegeven van de haar toekomende saldi. 14. Over de inbreuk op artikel 148, 6 en 8 Wetboek Vennootschappen bestaat in deze zin geen betwisting, dat de bedrijfsrevisor erkent dat over het hoofd werd gezien dat een jaarverslag van de zaakvoerders ontbrak bij de redactie van het verslag van de commissaris. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 4/8

5 Het staat niet ter discussie dat de gecontroleerde vennootschap -die klein was in de zin van artikel 15 Wetboek Vennootschappen, waardoor ze krachtens artikel 94 Wetboek Vennootschappen in de regel werd ontslagen van de verplichtingen in zake jaarverslag- niet onder de uitzonderingen viel bedoeld in artikel 141 Wetboek Vennootschappen en geen jaarrekening kon opstellen volgens het verkorte schema zoals bedoeld in artikel 93 Wetboek Vennootschappen. Zelfs indien zou worden aangenomen dat er geen inhoudelijk verschil zou bestaan hebben tussen het bijzonder verslag dat door de zaakvoerders werd opgesteld met toepassing van artikel 332 Wetboek Vennootschappen en hun jaarverslag met toepassing van artikel 96 Wetboek Vennootschappen, hetgeen niet kan worden beaamd, dan blijft nog dat dit verweer niet pertinent is. Immers, in de bijkomende verklaringen van het commissarisverslag wordt verwezen naar een onbestaande jaarverslag. 15. Een inbreuk op artikel 144, 6 is nochtans niet voorhanden aangezien het verslag wel degelijk een vermelding bevat in de zin van dit voorschrift, niettegenstaande het jaarverslag niet voorhanden was. Daarentegen werd wel een inbreuk begaan op 144, 8 aangezien onterecht geen melding werd gemaakt van de overtreding van het Wetboek Vennootschappen doordat de verplichting in zake jaarverslag niet werd nageleefd. 16. Over de bevestiging door de leiding van het bedrijf, die werd bekomen twee dagen nadat het verslag werd gedateerd, overweegt de Commissie dat zo zij weliswaar posterieur is aan de datering van het verslag van de commissaris, dit verslag zelf eerst werd vrijgegeven aan derden op 24 juni Aldus beschouwd kan niet worden gesteld dat de bevestigingsbrief niet beschikbaar was op het ogenblik waarop de opinie werd vrijgegeven en de verslaggeving aldus effectief werd ten overstaan van derden. Evenwel doet geen enkel dossierstuk blijken dat enige controle werd verricht betreffende de periode van twee maanden die verliepen tussen de datum van de bevestigingsbrief en deze waarop de opinie werd vrijgegeven. Klaarblijkelijk was de bevestigingsbrief gedateerd op een datum die te ver ligt van de datum van het verslag. De desbetreffende norm is dan ook geschonden. 17. De schending van de boven aangegeven algemene controlenormen wordt volgens de tenlastelegging afgeleid uit het feit dat onvoldoende werkzaamheden werden verricht ter beoordeling van de continuïteit van de vennootschap en het moederbedrijf. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 5/8

6 Uit de context van het ingetreden faillissement die door de bedrijfsrevisor wordt geschetst, zonder op dit punt te worden tegengesproken, blijkt dat het negatief eigen vermogen van de vennootschap gaandeweg werd opgebouwd wegens de negatieve exploitatieresultaten en dat de moedervennootschap haar dochteronderneming overeind heeft gehouden door te leveren zonder te worden betaald. Het faillissement is niet ingetreden door het opeisbaar stellen van de hoge leveranciersrekening, maar door de staking van de leveringen waardoor verdere exploitatie feitelijk werd onmogelijk gemaakt. 18. Het raadsverslag kan niet worden gevolgd, waar het stelt dat het standpunt van de bedrijfsrevisor enkel was gesteund op het bijzonder verslag dat werd opgesteld om te voldoen aan artikel 332 Wetboek Vennootschappen. Integendeel heeft hij als commissaris zijn opinie ook gesteund op de saldobevestiging verstrekt door de moedervennootschap op 27 januari 2010, waarbij het uitstaande bedrag van de intercompany schulden werd bevestigd en op het gegeven dat de negatieve exploitatieresultaten -met een negatief eigen vermogen tot gevolg- door het moederbedrijf de facto werden ten laste genomen, zonder dat tot dusver door haar ooit werd overwogen om die steun in te trekken. Die toestand vigeerde al jaren toen de bedrijfsrevisor in juni 2009 als commissaris werd benoemd en bleek uit de successieve jaarrekeningen. Het faillissement van de dochter was vrijwel uitsluitend het gevolg van een beleidsbeslissing van de moedervennootschap, die niet was te voorzien en die geen aanwijsbaar verband had met haar solvabiliteit. 19. Zodoende kan niet worden aangenomen dat de bedrijfsrevisor is tekort gekomen aan de bedoelde controlenormen op grond van de in het raadsverslag aangegeven grond. 20. De conclusie luidt dan dat appellant op twee punten is tekort gekomen aan de zorgvuldige uitoefening van zijn beroepsplichten: de miskenning van artikel 148, 8 Wetboek Vennootschappen en van de norm in zake bevestiging door de bedrijfsleiding. 21. Met het oog op de bepaling van een in alle opzichten adequate tuchtmaatregel neemt de Commissie volgende elementen in aanmerking. De inbreuk die door de tuchtvordering wordt geviseerd, betreft feiten die vier jaar oud waren toen ze voor het eerst door de tuchtinstantie werden beoordeeld. In wezen gaat het met de begane inbreuken enerzijds om niet te rechtvaardigen verregaande slordigheid en anderzijds om een gemis aan accurate opvolging van de werkzaamheden. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 6/8

7 Die tekortkomingen staan als zodanig in geen enkel oorzakelijk verband met het faillissement van de gecontroleerde onderneming en er blijkt ook niet dat een derde op enige wijze een nadeel zou hebben geleden dat hem zou bespaard gebleven zijn mochten die tekortkomingen niet zijn begaan. Overigens is het faillissement dermate snel gevolgd na de revisorale verslaggeving dat het vertrouwen van derden in de ambtsuitoefening niet kon worden geschaad: de verslaggeving kon niet ongewettigd vertrouwen wekken dat al niet door het faillissement was ondergraven. Ook overweegt de Commissie dat de betrokkene, die kan bogen op een loopbaan van ruim dertig jaar, geen enkel disciplinair antecedent heeft. 22. Om al deze redenen acht de Commissie het gepast om als tuchtmaatregel op te leggen: een waarschuwing. OM DEZE REDENEN, DE COMMISSIE VAN BEROEP, Beslist na tegenspraak, Ontvangt het hoger beroep en verklaart het deels gegrond. Bevestigt de bestreden beslissing enkel waar ze oordeelt over de inbreuk op artikel 148, 8 Wetboek van Vennootschappen en op de norm in zake bevestiging door de leiding van de entiteit. Hervormt de beslissing voor het overige. Verklaart de overige tenlasteleggingen niet bewezen. Beslist over de sanctie opnieuw als volgt: Legt aan bedrijfsrevisor ( ) een waarschuwing op. Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 7/8

8 Aan de beraadslaging over deze beslissing werd deelgenomen door: ( ) Ze werd uitgesproken door ( ) in openbare terechtzitting op 27 februari ( ) Commissie van Beroep-beslissing de heer ( ) 465/2013/( )/N -pagina 8/8