Beheren met Beleid. Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht. Beleidsplan Beheerplan

Transcriptie

1 Beheren met Beleid Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht Beleidsplan Beheerplan Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Afdeling Beheer Openbare Ruimte augustus 2009 definitief rapport

2 Beheren met Beleid Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht Beleidsplan Beheerplan dossier : C registratienummer : RB-SE versie : 1.0 Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Afdeling Beheer Openbare Ruimte augustus 2009 definitief rapport DHV Groep Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV Groep, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem voor beleidsvorming en besturing van de DHV Groep is gecertificeerd volgens ISO 9001.

3 SAMENVATTING Doelstelling rapportage Doel van dit beleids- en beheerplan is om goed inzicht te geven in het huidige kwaliteitsniveau en de onderhoudskosten die moeten worden gemaakt om het areaal van de infrastructurele kunstwerken in goede en veilige staat terug te brengen en/of te behouden. Kwaliteit nu De algemene onderhoudstoestand van de infrastructurele kunstwerken is redelijk. Wel zijn er maatregelen waarvan het gewenst is deze binnen een jaar uit te voeren, omdat anders op termijn de veiligheid in het geding komen. Daarnaast zijn twee acuut onveilige situaties gemeld aan de afdeling Beheer Openbare Ruimte. De schade aan de betreffende twee bruggen is inmiddels door de gemeente hersteld. Het huidige kwaliteitsniveau van het areaal is onder basis. Na uitvoering van de correctieve maatregelen als genoemd in dit rapport bevindt het areaal zich op het gewenste niveau. Beleid Het huidige beleid is erop gericht de infrastructurele kunstwerken op het kwaliteitsniveau basis te onderhouden. De bruggen rondom het gemeentehuis vormen een uitzondering, CVB08 aan de Weteringsingel en CVB12 in het Burgemeester Baxpark moeten op kwaliteitsniveau excellent beheerd worden. Naar aanleiding van dit concept-rapport en de financiële consequenties moet een keuze gemaakt worden ten aanzien van het toekomstig beleid. Financiën Om de kunstwerken op de gewenste kwaliteitsniveaus te brengen is in de periode ca aan correctief onderhoud noodzakelijk. Daarna kan worden volstaan met regulier onderhoud. De kosten hiervan bedragen op jaarbasis ca De totale beheerkosten inclusief inspecties en vervanging bedragen over de periode gemiddeld ca per jaar. RB-SE

4 INHOUD SAMENVATTING 1 INHOUD 2 1 INLEIDING Introductie Aanleiding Doelstelling Werkwijze 5 2 KADER PLANGEBIED EN REGELGEVING Onderwerp Wet- en regelgeving Samenhang met andere beleidsterreinen Plangebied Areaalgegevens Scope Leeftijdsopbouw Toekomstige areaaluitbreidingen Objecten in beheer bij derden 10 3 BELEIDSVISIE Huidig ambitieniveau Beleid als maatstaf voor de uit te voeren maatregelen Voorbeeld praktische invulling kwaliteitsniveaus Systematisch, planmatig en met beleid Inspectiebeleid Klachtafhandeling 13 4 KWALITEITSGEGEVENS Algemeen beeld van de onderhoudstoestand Kunstwerken die bijzondere aandacht vragen (top 5) Urgenties correctieve maatregelen Ontwikkelingen 17 5 BEHEERMAATREGELEN Instandhouding Vervanging Diverse overige maatregelen Meerjarenplanning beheer & onderhoud 19 6 FINANCIËN Huidige situatie Consequenties beleidsadviezen Regulier onderhoud Correctieve maatregelen Vervangingsinvesteringen 21 RB-SE

5 6.2.4 Inspecties Conclusie 22 7 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN Kwaliteit nu Beleid Financiën 23 COLOFON 24 BIJLAGEN 1. Areaalgegevens 2. Inspectieresultaten en begroting correctief onderhoud Beheerkosten RB-SE

6 1 INLEIDING 1.1 Introductie Voor u ligt het gecombineerde beleidsplan en beheerplan voor onderhoud en vervanging van de infrastructurele kunstwerken in Hendrik-Ido-Ambacht. Beleidsplan In het beleidsplan zijn de uitgangspunten vastgelegd voor het professioneel beheer van de kunstwerken in Hendrik-Ido-Ambacht. Dit zijn de ruimtelijke en wettelijke kaders alsmede het kwaliteitsniveau waarop gestuurd wordt. Beheerplan In het beheerplan wordt specifiek ingevuld hoe praktisch vorm wordt gegeven aan de beheermaatregelen. Benoemd wordt, welke correctieve en reguliere maatregelen benodigd zijn en wanneer vervangingsinvesteringen en inspectiewerkzaamheden noodzakelijk zijn. Het beleidsplan en het beheerplan zijn voorzien van een meerjarenbegroting voor het beheer voor de periode Om de beleidscomponent vorm te geven is deze begroting aangevuld tot een investeringsraming voor de periode tot Infrastructurele kunstwerken Infrastructurele kunstwerken, ook wel civieltechnische kunstwerken genoemd, zijn objecten die een kruising van (water)wegen onderling of met natuurlijke barrières mogelijk maken. Dit zijn onder andere bruggen, duikers, tunnels en viaducten. De duikers binnen de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht worden echter beheerd door het waterschap Hollandse Delta en zijn daarom niet in dit plan opgenomen. 1.2 Aanleiding In Hendrik-Ido-Ambacht wordt jaarlijks een aanzienlijk budget besteed aan het instandhouden van de infrastructurele kunstwerken binnen de gemeente. De bijbehorende bedragen zijn in de voorgaande jaren niet meer verhoogd. Er is behoefte aan goed inzicht in het huidige kwaliteitsniveau en de onderhoudskosten die moeten worden gemaakt om het areaal in goede/veilige staat terug te brengen en/of te behouden. 1.3 Doelstelling Doel van dit beleids- en beheerplan is om goed inzicht te geven in het huidige kwaliteitsniveau en de onderhoudskosten die moeten worden gemaakt om het areaal in goede en veilige staat terug te brengen en/of te behouden. RB-SE

7 1.4 Werkwijze Om te komen tot dit gecombineerde beleidsplan en beheerplan voor de infrastructurele kunstwerken, zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1. Inventarisatie en inspectie areaal De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft een areaallijst ter beschikking gesteld, gebaseerd op eerdere inspecties en een lijst met de nieuwe kunstwerken in de wijk De Volgerlanden. Hierop zijn enkele wijzigingen aangebracht. De 68 kunstwerken die bij de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht in beheer zijn, zijn vervolgens in april en mei 2009 door DHV geïnspecteerd. De inspectieresultaten zijn gerapporteerd in Excel-formaat. De locatie van de kunstwerken is gemarkeerd op de GBKN. 2. Opstellen onderhoudsplanning/meerjarenbegroting Op basis van de inspectieresultaten zijn correctieve onderhoudsmaatregelen voorgesteld voor de periode Daarbij is uitgegaan van drie urgenties: 0-1 jaar, 1-3 jaar en 3-5 jaar. Er is een meerjarenbegroting gemaakt van de correctieve en de reguliere onderhoudsmaatregelen, vervangingsinvesteringen en kosten van inspecties. De meerjarenbegroting is aangevuld tot een investeringsraming De kosten van het beheer zijn bepaald op de ambitieniveaus pover, basis en excellent. 3. Opstellen beleids- en beheerplan De kaders voor het beleid ten aanzien van beheer en onderhoud van de infrastructurele kunstwerken zijn beschreven. De financiële consequenties van de uitgangspunten zijn in beeld gebracht. RB-SE

8 2 KADER PLANGEBIED EN REGELGEVING 2.1 Onderwerp Dit beleids- en beheerplan heeft betrekking op de 68 infrastructurele kunstwerken in de gemeente Hendrik- Ido-Ambacht, die beheerd worden door de afdeling Beheer Openbare Ruimte van de gemeente. 2.2 Wet- en regelgeving De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht onderhoudt de kunstwerken binnen het kader van de wet- en regelgeving, beleid van de hogere overheden en beleid en kaders van de eigen organisatie. Voor het beheer van kunstwerken in het algemeen en bruggen, tunnels en viaducten in het bijzonder zijn de volgende wettelijke regelingen van belang: Wegenwet (WW) Aangezien kunstwerken veelal onderdeel zijn van een wegverbinding is de Wegenwet onverkort van toepassing. Volgens de Wegenwet moet de wegbeheerder zorgen dat de binnen haar gebied liggende wegen in goede staat verkeren. Zonder aansprakelijkheid te scheppen, doet deze wet een beroep op de maatschappelijke plicht van de beheerder om op te treden als een goed rentmeester. Daarbij wordt de beheerder verplicht om voorzieningen regelmatig en duurzaam te onderhouden. Tevens verplicht de Wegenwet wegbeheerders tot registratie van basisgegevens van de wegen, waarin de wegvakken en de verantwoordelijke beheerders zijn aangeduid. Kunstwerken, die deel uit maken van de weg, moeten hiertoe worden gerekend. Burgerlijk Wetboek (BW) Het Burgerlijk Wetboek, zoals van kracht geworden op 1 januari 1992, stelt dat de beheerder van een openbare voorziening aansprakelijk kan worden gesteld voor schade als gevolg van een onrechtmatige daad. Indien de beheerder aansprakelijk wordt gesteld voor schade die wordt geleden als gevolg van onvoldoende onderhoud, dient de beheerder aan te tonen dat hij inspectie en onderhoud met optimale zorg uitvoert. Uit jurisprudentie is gebleken dat voor een overtuigende bewijsvoering daarbij onontbeerlijk zijn: - preventief onderhoudsbeleid; - een goede klachtenregistratie; - een goed werkend systeem van rationeel beheer. De mate waarin aan de onderhoudsplicht moet worden voldaan, hangt af van de functie en de verwachting die de weggebruiker heeft op grond van het feitelijke beeld van de weg. Als gevolg van het BW 92 is het aantal klachten en daarmee het aantal aansprakelijkstellingen landelijk enorm toegenomen. Er is een maatschappelijke tendens waarneembaar, waarbij de wegbeheerder in de toekomst rekening moet houden met een groter aantal aansprakelijkstellingen dan tot op heden gebruikelijk was. RB-SE

9 Bouwbesluit (BB) In het Bouwbesluit worden prestatie-eisen gesteld aan het ontwerp van bouwwerken, geen gebouw zijnde, gerelateerd aan de functie (Bouwbesluit 2002), die voor een groot deel ook van toepassing zijn in de gebruiksfase, dus op de instandhouding ervan. Er zijn prestatie-eisen gedefinieerd op onderstaande aspecten van bouwwerken: - toegankelijkheidssector; - bezettingsgraadklasse; - veiligheid; - gezondheid; - duurzaamheid; - milieubelasting. Relevante aspecten voor het beheer van kunstwerken betreffen eisen met betrekking tot de constructieve veiligheid, hoogte en opbouw van leuningwerken, steilheid van taluds en opbouw van trappen. De gemeente heeft als gevolg van het Bouwbesluit een toetsende taak in het kader van de verlening van bouwvergunningen. Monumentenwet Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen houdt voor elke gemeente een register bij van beschermde monumenten. Handelingen (als herstelwerkzaamheden, het gebruik of doen gebruiken van een beschermd monument) zijn slechts vergunningsplichtig, indien door dat herstel of gebruik het monument wordt ontsierd, in gevaar gebracht of belangrijk gewijzigd. Voor het normale onderhoudswerk is dus in beginsel geen monumentenvergunning nodig. Voor zover bekend zijn er in de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht geen kunstwerken die vallen onder de Monumentenwet. Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO) Deze wet stelt eisen en randvoorwaarden voor de uitvoering van werken boven of in de directe nabijheid van oppervlaktewater, in verband met het voorkomen van verontreiniging. Voor kunstwerken is vooral het Lozingsbesluit Vaste Objecten van belang. Dit besluit is een verlengstuk van de WVO en regelt welke specifieke afschermingvoorzieningen noodzakelijk zijn bij straal- en conserveringswerkzaamheden. Normen en richtlijnen Voor uitvoering van nieuwe werken, vervangingen en renovaties zijn onder andere de volgende NENnormen van toepassing. NEN 6706:2007 nl TGB Verkeersbelasting op bruggen; NEN 6723 Voorschriften Beton. Bruggen (VBB 1995); NEN 6788 Het ontwerpen van stalen bruggen (VOSB 1995); NEN 6786 Voorschriften voor het Ontwerp van Beweegbare Bruggen (VOBB); NEN 6786 Voorschriften voor het ontwerpen van beweegbare bruggen. Tevens zijn de CUR-Richtlijnen voor betonreparaties van belang, waaronder: CUR 53 Spuitbeton en gespoten cementgebonden mortels; CUR 54 Betonreparatie met handmatig aangebracht of gegoten cementgebonden mortels; CUR 55 Betonreparatie met kunstharsgebonden mortels. Daarnaast zijn diverse CROW-richtlijnen van toepassing, bijvoorbeeld Verkeersomleggingen 96B. RB-SE

10 2.3 Samenhang met andere beleidsterreinen Het beheer van infrastructurele kunstwerken is een relatief specialistisch vakgebied. De bijzonderheid van deze bouwwerken door de diversiteit in functie, ligging, materiaalgebruik, afmetingen en uiterlijk vraagt om brede kennis en ervaring. Vanuit de gebruiksfuncties van het kunstwerk als onderdeel van een wegverbinding, voorziening in de waterhuishouding, voorziening voor de scheepvaart of verblijfplaats binnen de openbare ruimte, liggen relaties met diverse andere vakgebieden. Het beheer van civiele kunstwerken ligt daarom binnen de invloedssfeer van verschillende andere beleidsterreinen. Slijtlagen op of onder de kunstwerken behoren tot het kunstwerk; indien er sprake is van asfalt wordt er vanuit gegaan dat dit in het wegbeheer meegenomen wordt en het repareren of vervangen van asfalt wordt dus niet in dit plan beschreven. Op een kunstwerk aansluitende (elementen)verhardingen, beschoeiingen bij het kunstwerk, begroeiing van buiten het kunstwerk en de openbare verlichting vallen tevens buiten dit plan, daar deze werkzaamheden in andere beheerplannen zijn opgenomen. 2.4 Plangebied De kunstwerken zijn alle gelegen in de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht en liggen verdeeld over de wijken Centrum, Krommeweg en De Volgerlanden: Figuur: Plangebied Hendrik-Ido-Ambacht met wijkindeling kunstwerken RB-SE

11 2.5 Areaalgegevens Scope Het areaal van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht omvat 68 kunstwerken, waarvan: - 63 vaste bruggen, waarvan 10 voor autoverkeer, 40 voor fietsers en 13 voor voetgangersverkeer; - 1 duikerbrug voor autoverkeer; - 2 fietstunnels; - 1 viaduct voor autoverkeer; - 1 beweegbare fietsbrug (momenteel vastgezet). In de wijk Centrum liggen 20 kunstwerken, in de wijk Krommeweg 33, in de wijk De Volgerlanden 15. Enkele kunstwerken uit het areaal RB-SE

12 2.5.2 Leeftijdsopbouw In onderstaande grafiek is een overzicht gegeven van de bouwjaren van de infrastructurele kunstwerken binnen de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. bruggen per aanlegjaar aantal 8 6 De Volgerlanden Krommeweg Centrum Aanlegjaar kunstwerken Van niet alle kunstwerken zijn de bouwjaren bekend; voor deze is het bouwjaar door de gemeente geschat op basis van ontwerp, materiaalgebruik, andere kunstwerken in de nabijheid en de aanlegperiode van de wijk waarin ze gesitueerd zijn. Enkele kunstwerken zijn jong, met name die in de wijk De Volgerlanden. Het zwaartepunt van de aanlegjaren ligt in de periode Toekomstige areaaluitbreidingen De wijk De Volgerlanden is nog in ontwikkeling. Er zullen nog enkele kunstwerken worden gerealiseerd. Deze zijn nog niet opgenomen in dit plan. In dit plan wordt vooralsnog uitgegaan van een gelijkblijvend aantal kunstwerken. Indien er sprake is van uitbreiding van het kunstwerkenbestand, dan dienen de beheerbudgetten dienovereenkomstig te worden aangepast Objecten in beheer bij derden Binnen de gemeente zijn ook bruggen aanwezig die niet in eigendom zijn van de gemeente. Het betreft o.a. de bruggen in het park Sandelingen-Ambacht en enkele bruggen naar particuliere percelen aan de Vrouwgelenweg. Laatstgenoemde objecten zijn na aanleg door de projectorganisatie De Volgerlanden aan de eigenaren overgedragen. Voor zover bekend zijn er geen kunstwerken van derden in beheer van de gemeente Hendrik-Ido- Ambacht. Ook worden er geen kunstwerken van de gemeente door derden beheerd. Voor eventuele objecten, niet genoemd in de inventarisatie, zijn geen kosten opgenomen voor beheer- en onderhoudswerkzaamheden. RB-SE

13 3 BELEIDSVISIE 3.1 Huidig ambitieniveau De gemeente heeft aangegeven, dat ze haar infrastructurele kunstwerken - in aansluiting op eerdere beleidsplannen voor de openbare ruimte - op het kwaliteitsniveau basis wil onderhouden. Vanwege de representatieve functie is het gewenst om de kunstwerken rondom het gemeentehuis op een hoger niveau, kwaliteitsniveau excellent, te onderhouden. Concreet betreft dit de kunstwerken CVB08 aan de Weteringsingel en CVB12 in het Burgemeester Baxpark. 3.2 Beleid als maatstaf voor de uit te voeren maatregelen Het beleid voor de toekomst wordt ingevuld door een keuze te maken ten aanzien van het kwaliteitsniveau waarop beheerd zal worden. Om deze keuze beargumenteerd te kunnen maken zijn de beheermaatregelen op drie verschillende kwaliteitsniveaus ingevuld en zijn de beheerkosten op drie verschillende niveaus inzichtelijk gemaakt. Naast basis worden de kwaliteitsniveaus pover en excellent onderscheiden, die respectievelijk onder en boven het niveau basis liggen. De niveaus pover, basis en excellent komen overeen met respectievelijk de categorieën R -, R en R + van de CROW. In de gehanteerde begrotingssystematiek wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten onderhoudsmaatregelen: - Correctieve maatregelen Uit de inspectiebevindingen worden de correctieve maatregelen aangestuurd. De maatregelen zijn bepaald voor elk uniek kunstwerk. Hierbij moet worden gedacht aan reparaties vanwege achterstallig of niet uitgevoerd onderhoud en calamiteiten. De correctieve maatregelen worden onafhankelijk van het kwaliteitsniveau voorgesteld; - Reguliere maatregelen Dit betreft periodiek onderhoud dat met een bepaalde vaste frequentie (cyclus) wordt herhaald. Deze maatregelen hebben veelal een preventief karakter en worden éénmalig en onafhankelijk van de onderhoudsstaat bepaald op basis van het kunstwerktype. Afhankelijk van het kwaliteitsniveau worden beheermaatregelen met lagere (pover) of met hogere frequentie (excellent) uitgevoerd. Zie ook het voorbeeld in 3.3. Tussen de drie kwaliteitsniveaus is een onderscheid gemaakt met betrekking tot de toepassing van de reguliere maatregelen. Hierbij ontstaan verschillen in de frequentie van reguliere maatregelen. Bij het nastreven van een hoog kwaliteitsniveau worden regelmatig preventieve, relatief goedkope reparaties uitgevoerd tegenover een lager kwaliteitsniveau waarbij met een lagere frequentie maar tegen hogere kosten ad hoc reparaties worden uitgevoerd. In de correctieve maatregelen wordt niet gedifferentieerd naar kwaliteitsniveau. Deze maatregelen hebben een urgentie ten aanzien van veiligheid of economie, niet gekoppeld aan een kwaliteitsniveau. RB-SE

14 Voorbeelden: 1. Voor de kunstwerken rondom het gemeentehuis wordt bijvoorbeeld een zwaardere eis gesteld aan de uitstraling dan voor een kunstwerk elders. De leuning van het kunstwerk wordt vaker voorzien van een nieuwe conservering; op andere locaties met een lagere frequentie; 2. De eisen ten aanzien van een kunstwerk in een woongebied kunnen anders liggen dan voor een kunstwerk in de hoofdstructuur. Niet-noodzakelijke reparaties kunnen een lagere prioriteit krijgen in een woongebied. Een en ander zonder afbreuk te doen aan het vereiste veiligheidsniveau. 3.3 Voorbeeld praktische invulling kwaliteitsniveaus Voor elk kunstwerksoort is voor de kwaliteitsniveaus pover, basis en excellent een onderhoudsregime vastgesteld, waarin aard, frequentie en kosten van uit te voeren onderhoudswerkzaamheden en inspecties zijn opgenomen. Ter illustratie en verduidelijking zijn in de tabel voor één van deze objecttypen (een houten fiets-/voetgangersbrug) de keuzes in deze weergegeven. Na uitvoering van de inspecties zijn de resultaten bekeken en zijn per kunstwerk de maatregelen indien nodig aangepast voor wat betreft de frequenties. Indien de onderhoudstoestand onvoldoende is, zijn de reguliere maatregelen kennelijk onvoldoende en zijn in de begroting correctieve maatregelen toegevoegd om te zorgen dat het gewenste kwaliteitsniveau op korte of middellange termijn wel gehaald wordt. Reguliere maatregelen voor een houten brug frequentie per kwaliteitsniveau in jaren pover basis excellent kosten eenheid brug reinigen per keer per m 2 hout repareren onderbouw per keer draagconstructie per keer vervangen dekplanken 100% ,5 170 per keer per m 2 40% - 12,5-68 per keer per m 2 20% 12, per keer per m 2 vervangen leuning 20% per keer per m 2 vervangen slijtlaag 100% per keer per m 2 Inspectie schouw per keer technisch per keer vervangen brug 100% per keer per m 2 Voorbeeld maatregelen en frequenties houten brug (generiek) RB-SE

15 3.4 Systematisch, planmatig en met beleid Een doelmatig beheer, dat aansluit bij de wettelijke kaders, staat of valt met de beschikbaarheid van actuele gegevens op het gebied van de onderhoudsstaat en het te verwachten onderhoud voor de komende jaren. Een beheersysteem, zoals gebruikt voor de opzet van dit plan, is hierbij een geschikt hulpmiddel. Om de betrouwbaarheid van de systeemoutput te waarborgen moeten de onderhoudsgegevens regelmatig worden bijgewerkt. Uitgevoerd onderhoud moet worden afgemeld en areaalmutaties moeten worden verwerkt. De gemeente houdt de beheergegevens bij. Aan de hand van deze gegevens, volgens een vastgesteld kader en beheerplan verzorgt de afdeling Beheer Openbare Ruimte de jaarwerkplannen voor het beheer van de kunstwerken. Tevens stelt de afdeling Beheer Openbare Ruimte een investeringsprogramma op voor reconstructies, renovaties en vervangingen. 3.5 Inspectiebeleid De volgende inspecties zijn nodig ten aanzien van de infrastructurele kunstwerken: - Jaarlijks een functionele inspectie (schouw). Hierbij ligt de nadruk op de meest zichtbare gebreken en schades op basis van de aandachtspunten veilig, heel en schoon. De schouw wordt in opdracht van of door de beheerder zelf uitgevoerd; - Een technische inspectie volgens CUR-aanbeveling 72, klasse 1.2. Gezien het grote aantal houten bruggen in het areaal wordt aanbevolen om deze eens per drie jaar uit te voeren. In de meerjarenbegroting is reeds rekening gehouden met het hier voorgestelde inspectieregime. 3.6 Klachtafhandeling Burgers en overige gebruikers van de kunstwerken kunnen klachten (schades en gebreken) melden bij het Meldpunt van de gemeente. Het Meldpunt stuurt de melding door naar de afdeling Beheer Openbare Ruimte. Deze afdeling draagt zorg voor de afhandeling. RB-SE

16 4 KWALITEITSGEGEVENS In dit hoofdstuk worden de inspectieresultaten beknopt beschreven. Voor een volledig overzicht van de inspectieresultaten wordt verwezen naar bijlage 2 Inspectiegegevens en begroting correctief onderhoud Algemeen beeld van de onderhoudstoestand De algemene onderhoudstoestand van de infrastructurele kunstwerken is matig tot redelijk. Wel zijn er maatregelen waarvan het gewenst is deze binnen een jaar uit te voeren, omdat anders op termijn de veiligheid in het geding komt. Daarnaast zijn twee acuut onveilige situaties gemeld aan de afdeling Beheer Openbare Ruimte. De schade aan de betreffende twee bruggen is inmiddels door de gemeente hersteld. Generiek zijn de meest voorkomende schades, in volgorde: - rot in houtwerk leuningen en dekplanken; - einde levensduur conservering stalen hoofddraagconstructie; - einde levensduur slijtlagen is bijna bereikt. Het huidige kwaliteitsniveau van het kunstwerken areaal is onder het niveau basis. Na uitvoering van de correctieve maatregelen uit bijlage 2 bevindt het areaal zich op kwaliteitsniveau basis. 4.2 Kunstwerken die bijzondere aandacht vragen (top 5) Tijdens de inspecties is bij een aantal kunstwerken schade geconstateerd. Deze schades behoeven aandacht vanwege de veiligheid, het functioneren en/of mogelijke gevolgschade. Een selectie van de ernstigste schades is in deze paragraaf beschreven. Een totaal overzicht is te vinden in bijlage 2. Bruggen Tesselschadestraat (CVB04, CVB06) & Vlassersstraat (CVB05) Drie bruggen uit dezelfde familie. Het houtwerk is slecht, met name de bovenregel, deze is bij CVB04 geheel rot; het staalwerk behoeft conservering. Tesselschadestraat (CVB04) detail CVB04: houtrot in leuningstijl RB-SE

17 Vlassersstraat (CVB05) detail CVB05: houtrot in leuningstijl en -regel Tesselschadestraat (CVB06) detail CVB06: houtrot in leuningregel en stijl Brug Toepad (KBB01) De enige beweegbare brug die Hendrik-Ido-Ambacht rijk is. De brug vertoont rot in liggers en palen. Het bewegingswerk is vastgezet. In de begroting is de brug behandeld als zijnde een vaste brug. Toepad (KBB01) detail KBB01: houtrot op de windwaterlijn RB-SE

18 Brug Het Groeneveld (KVB29) Diverse leuningstijlen en dekplanken zijn rot. Het Groeneveld (KVB29) detail KVB29: houtrot dekplanken RB-SE

19 4.3 Urgenties correctieve maatregelen Aan de herstelmaatregelen zijn urgenties toegekend. Deze urgenties zijn een indicator voor de ernst van de schade, waarbij de consequenties van de schades op twee aspecten zijn beoordeeld: 1. Veiligheid De veiligheidsurgentie geeft een oordeel over het uiterste moment van ingrijpen om een onveilige situatie voor de gebruikers te voorkomen; 2. Economie De economische urgentie oordeelt over het moment van ingrijpen, dat het meest geschikt is vanuit bedrijfseconomisch perspectief. Hierbij wordt vooral beoordeeld op het voorkomen van gevolgschade, die mogelijk leidt tot hogere herstelkosten. Er is een beoordelingssysteem met drie urgentiewaarden gehanteerd. Elke schade is op basis van veiligheid en economie ingedeeld in één van de volgende categorieën: jaar: uitvoeren binnen één jaar (2009); jaar: uitvoeren binnen één tot drie jaar ( ); jaar: uitvoeren binnen vijf jaar ( ). In de onderstaande grafiek is de verdeling van de ingeschatte urgenties over de kunstwerken in beeld gebracht: urgentie correctieve maatregelen urgentie [jaar] geen Centrum Krommeweg De Volgerlanden aantal kunstwerken Urgenties correctieve maatregelen 4.4 Ontwikkelingen Mogelijk ontstaat er een noodzaak om kunstwerken aan te passen als gevolg van ontwikkelingen in de omgeving: - functieverandering; - aanpassing functie wegennet; - gebiedsontwikkeling in de zin van ruimtelijke ordening. Ten aanzien van de kunstwerken in het areaal zijn, afgezien van de toekomstige areaaluitbreiding in de wijk De Volgerlanden (zie 2.5.3), geen toekomstige ontwikkelingen bekend. RB-SE

20 5 BEHEERMAATREGELEN Uitgangspunt voor de beheermaatregelen is het ambitieniveau, zoals geschetst in hoofdstuk 3. Globaal wordt beheerd op kwaliteitsniveau basis, voor twee kunstwerken met een representatieve functie vanwege hun ligging nabij het gemeentehuis wordt op kwaliteitsniveau excellent beheerd; dit zijn de kunstwerken CVB08 aan de Weteringsingel en CVB12 in het Burgemeester Baxpark. 5.1 Instandhouding Om het kwaliteitsniveau van de 68 kunstwerken op het gewenste niveau te brengen en te behouden wordt onderscheid gemaakt in twee categorieën maatregelen: - correctief onderhoud; - regulier onderhoud. Correctief onderhoud omvat de acties, zoals gesignaleerd tijdens de inspecties. Het zijn werkzaamheden ten behoeve van reparatie of vervanging van onderdelen van de kunstwerken, die niet met een vast interval optreden en daarom op basis van de inspecties beschreven en geraamd worden. Regulier onderhoud omvat de met een vaste regelmaat terugkerende acties die planmatig zijn opgenomen in dit rapport middels een gemiddeld bedrag op jaarbasis. Dagelijks onderhoud van de wegen die over de kunstwerken voeren, zoals vegen en zoutstrooien, worden tevens door de gemeente uitgevoerd, maar dit onderhoud valt niet binnen de scope van dit rapport. 5.2 Vervanging Op een gegeven moment is instandhouding van een kunstwerk niet meer rendabel en moet worden over gegaan tot vervanging of renovatie. Op basis van de door de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht aangereikte aanlegjaren en gemiddelde levensduurdata van betonnen, stalen en houten kunstwerken, zijn theoretische vervangingsjaren bepaald. Voor de vervangingskosten is gebruik gemaakt van kentallen per m 2, per kunstwerksoort en met een differentiatie naar materiaal. De vervangingskosten in de periode zijn in de meerjarenbegroting c.q. de investeringsraming gelijkmatig verdeeld over 10 jaar. Uiteraard zal indien het theoretische vervangingsmoment nadert, door middel van een technische inspectie, nader moeten worden vastgesteld of vervanging aan de orde is. Op dat moment kan een afweging worden gemaakt of het uitvoeren van grootschalige herstelmaatregelen (renovatie) dan wel vervanging het meest economisch is. RB-SE

21 5.3 Diverse overige maatregelen Naast het uitvoeren van het onderhoud dienen de kunstwerken met regelmaat geïnspecteerd te worden. Zoals al genoemd in de beschrijving van de correctieve onderhoudmaatregelen , dient bij een aantal bruggen de ontwikkeling van witte zwam gemonitord te worden. Deze monitoring wordt meegenomen in de reguliere inspecties. 5.4 Meerjarenplanning beheer & onderhoud In het overzicht in bijlage 4 zijn de correctieve onderhoudsacties gelijkmatig verdeeld over de komende jaren en zijn de reguliere onderhoudsacties en vervangingsinvesteringen gecombineerd. Ook zijn de kosten van jaarlijkse schouwinspecties en meerjaarlijkse technische inspecties meegenomen. Het betreft hier een planning met als doel om de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht overzicht te geven, wanneer werkzaamheden uitgevoerd dienen te worden om de huidige kwaliteit te behouden en het gewenste ambitieniveau te bereiken. Voor de periode zijn de gegevens meer concreet, daar hier de actuele correctieve onderhoudsacties voor bepaald zijn. Een gebruikelijke doorkijk in een beheerplan is 5 jaar, onder andere vanwege de werkelijke kwaliteitsontwikkeling van het areaal en veranderingen in in- en externe factoren, waaronder de politiek. Op verzoek van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht is de periode uitgebreid tot 10 jaar: aan de periode is een globale doorkijk naar 2018 toegevoegd. RB-SE

22 6 FINANCIËN 6.1 Huidige situatie Momenteel is er een jaarlijks budget van voor het onderhoud van de kunstwerken. 6.2 Consequenties beleidsadviezen Regulier onderhoud De kosten van het regulier onderhoud per kwaliteitsniveau zijn begroot op: - pover per jaar (gemiddeld 873 per kunstwerk, per jaar) - basis per jaar (gemiddeld per kunstwerk, per jaar) - excellent per jaar (gemiddeld per kunstwerk, per jaar) De reguliere maatregelen zijn per kunstwerk bepaald op basis van de materiaalsoorten en dimensies Correctieve maatregelen Voor het uitvoeren van de correctieve maatregelen, voorgesteld vanuit de inspectie april-mei 2009, zijn de volgende bedragen benodigd: - in in 2010 en per jaar - in 2012 en per jaar De correctieve maatregelen zijn begroot met een nauwkeurigheid van ±20%, exclusief algemene kosten en winst & risico aannemer, exclusief VAT-kosten (voorbereiding, administratie en toezicht) opdrachtgever. correctief onderhoud kosten jaar Correctief onderhoud Indien deze maatregelen worden uitgevoerd, is het areaal in principe weer in zodanige staat, dat daarna met regulier onderhoud kan worden volstaan. Zie voor de bepaling van de kosten van de correctieve maatregelen op objectniveau bijlage 2. RB-SE

23 6.2.3 Vervangingsinvesteringen Op basis van de uit de inspecties bepaalde theoretische vervangingsmomenten, zullen voor de periode de volgende bedragen moeten worden gereserveerd voor vervanging van bruggen: - in houten brug; - in houten bruggen; - in houten brug; - in houten bruggen (een met een lengte van ca. 50m 1 ). In de meerjarenbegroting c.q. de investeringsraming zijn de gemiddelde vervangingskosten over de periode opgenomen, namelijk ca per jaar. vervangingsinvesteringen kosten jaar Vervangingskosten Uiteraard zal vervanging pas plaatsvinden bij praktische noodzaak. Vanuit de recent uitgevoerde inspecties komt vooralsnog geen indicatie voor vervanging van één van de bruggen. Dat zal bij de periodieke schouw- en technische inspecties moeten worden bevestigd. Van de overige kunstwerktypen wordt binnen de (tijd)scope van dit rapport geen vervanging verwacht Inspecties Voor schouwinspecties, technische inspecties, monitoring en eventuele nadere onderzoeken moet een jaarlijks bedrag worgen gereserveerd van Dit bedrag is opgenomen in de totalen van bijlage 3. RB-SE

24 6.3 Conclusie DHV adviseert om de correctieve maatregelen, zoals in dit rapport voorgesteld, uit te voeren. Hiervoor is de komende 5 jaar totaal ca benodigd. Dit is gemiddeld over de periode per jaar. Daarnaast is om de kunstwerken duurzaam te beheren op kwaliteitsniveau basis een jaarlijks onderhoudsbudget benodigd van ca RB-SE

25 7 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 7.1 Kwaliteit nu De algemene onderhoudstoestand van de infrastructurele kunstwerken is redelijk. Wel zijn er maatregelen waarvan het gewenst is deze binnen een jaar uit te voeren, omdat anders op termijn de veiligheid in het geding komen. Daarnaast zijn twee acuut onveilige situaties gemeld aan de afdeling Beheer Openbare Ruimte. De schade aan de betreffende twee bruggen is inmiddels door de gemeente hersteld. Het huidige kwaliteitsniveau van het kunstwerken areaal is onder basis. Na uitvoering van de correctieve maatregelen als genoemd in dit rapport bevindt het areaal zich op kwaliteitsniveau basis. 7.2 Beleid Het huidige beleid is erop gericht de kunstwerken op het kwaliteitsniveau basis te onderhouden. De bruggen rondom het gemeentehuis vormen een uitzondering, kunstwerken CVB08 aan de Weteringsingel en CVB12 in het Burgemeester Baxpark moeten op kwaliteitsniveau excellent beheerd worden. Naar aanleiding van dit rapport en de financiële consequenties moet een keuze gemaakt worden ten aanzien van het toekomstig beleid. 7.3 Financiën Om de kunstwerken op het gewenste kwaliteitsniveau te brengen is in de periode een budget van ca voor het correctief onderhoud noodzakelijk. Daarna kan worden volstaan met regulier onderhoud. De kosten hiervan bedragen ca op jaarbasis. RB-SE

26 COLOFON Beleids- en beheerplan Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht RB-SE Opdrachtgever : Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Project : Beleidsplan en beheerplan Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht Dossier : C Omvang rapport : 25 pagina's Auteur : Carlos Genders Bijdrage : Nils Eekels Interne controle : Jos Reinders Projectleider : Carlos Genders Projectmanager : Niels van Huët Datum : 18 augustus 2009 Naam/Paraaf : RB-SE

27 DHV Groep Laan 1914 nr EX Amersfoort Postbus BB Amersfoort T (033) F (033) E info-rm@dhv.nl

28 BIJLAGE 1 Areaalgegevens Beleids- en beheerplan Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht bijlage 1 RB-SE

29 BIJLAGE 2 Inspectieresultaten en begroting correctief onderhoud Beleids- en beheerplan Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht bijlage 2 RB-SE

30 BIJLAGE 3 Beheerkosten Beleids- en beheerplan Infrastructurele Kunstwerken Hendrik-Ido-Ambacht bijlage 3 RB-SE