Zwemwaterprofiel Naaktrecreatie Spaarnwoude

Transcriptie

1 Zwemwaterprofiel Naaktrecreatie Spaarnwoude Archimedesweg 1 Piet vd Wee postadres: Dianne Slot postbus 156 Afdeling Beleid 23 AD Leiden Team Monitoring telefoon (71) Versie 1. / Oplage: telefax (71) december-27

2 2 Hoogheemraadschap van Rijnland

3 INHOUDSOPGAVE Samenvatting Inleiding Aanleiding en achtergrond Opzet van het zwemwaterprofiel Normen bacteriologische verontreiniging zwemwater Leeswijzer Gebiedbeschrijving Locatiebeschrijving Begrenzing Zwemwaterzone Beheer Veldbezoek Waterkwaliteitsgegevens Historische data Extra bemonsteringen Extra locaties reguliere bemonstering Warme dagen Blauwalgen Overige verontreinigingen Potentiële verontreinigingsbronnen en routes Invullen richtgetallen (ZWEMPROF) Zwemmers Honden Watervogels Eindresultaat Zwemprof Analyse resultaten en conclusies Maatregelen en aanbevelingen...24 Bijlage 1. Neerslag...25 Bijlage 2. Grafieken intensieve bemonstering juli Bijlage 3. Meetresultaten...32 Hoogheemraadschap van Rijnland 3

4 4 Hoogheemraadschap van Rijnland

5 Samenvatting Een verplichting voortkomend uit de nieuwe Europese richtlijn is het opstellen van een zwemwaterprofiel voor één zwemwater of meerdere aangrenzende zwemwateren door de waterbeheerder. In een zwemwaterprofiel worden de bronnen, de verontreinigingsroutes en de locatiespecifieke eigenschappen in kaart gebracht en worden de mogelijk benodigde maatregelen ter verbetering van de zwemwaterkwaliteit geïnventariseerd. Dit zwemwaterprofiel heeft betrekking op de zwemlocatie Naaktrecreatie Spaarnwoude in de gemeente Velsen, provincie Noord-Holland. Het recreatieschap Spaarnwoude is de beheerder van deze zwemwaterlocatie. In het zwemwaterprofiel zijn de grenzen van het zwemwater voor de locatie Naaktrecreatie bepaald op basis van het protocol Bescherming van zwemwater en oppervlaktewater voor drinkwaterbereiding onder de Europese Kaderrichtlijn Water. Het resultaat is dat de gehele vijver als zwemwaterzone wordt aangewezen (zie figuur 2.3). De bestaande meetlocatie ligt in de zwemzone en is voldoende representatief. De zwemwaterkwaliteit van de locatie Naaktrecreatie Spaarnwoude valt volgens de huidige richtlijn in de categorie aanvaardbaar en volgends de nieuwe richtlijn in de categorie goed. Drijflagen van cyanobacteriën zijn niet aangetroffen bij de locatie Naaktrecreatie. Problemen met andere verontreinigingen (zwemmersjeuk, botulisme, etc.) zijn bij deze locatie niet bekend. De zwemwaterkwaliteit geeft dus geen aanleiding dat maatregelen nodig zijn bij de zwemlocatie Naaktrecreatie. Echter om problemen door de grootste potentiële bronnen te voorkomen, wordt aanbevolen de volgende maatregelen toe te passen: De invloed van de honden verminderen door het verbod op honden in de periode april tot oktober intensief te handhaven door het recreatieschap. De eigenaren van honden worden dan ontmoedigd om honden op deze locatie uit te laten. Een algemeen verbod voor honden bij de zwemwaterlocaties schept meer duidelijkheid richting de bezoeker. Hierover moeten de bezoekers dan wel duidelijk worden geïnformeerd (informatieborden, internet). De watervogels zijn vooral in en bij de vijver aanwezig als er geen bezoekers zijn. Als het recreatieschap de locatie minder aantrekkelijk maakt voor watervogels en de vogelpoep regelmatig van het zwemstrand verwijderd, wordt de invloed van deze bron verminderd. Hoogheemraadschap van Rijnland 5

6 6 Hoogheemraadschap van Rijnland

7 1. Inleiding 1.1 Aanleiding en achtergrond Op 15 februari 26 is de nieuwe Europese zwemwaterrichtlijn vastgesteld. Doel van de nieuwe richtlijn is het beschermen van de gezondheid van zwemmers in oppervlaktewateren. In de nieuwe richtlijn worden bepalingen neergelegd met betrekking tot de monitoring en de indeling van de zwemwaterkwaliteit in kwaliteitsklassen (uitstekend, goed, aanvaardbaar en slecht). De nieuwe richtlijn moet begin 28 in de Nederlandse wet zijn geïmplementeerd. In de nieuwe EU-richtlijn staat dat alle zwemwateren aan het einde van het badseizoen van 215 te minste moeten voldoen aan de kwaliteit aanvaardbaar. Tevens moeten dan realistische en evenredige maatregelen zijn genomen om het aantal zwemwateren als uitstekend of goed te doen toenemen. Op basis van de nieuwe zwemwaterrichtlijn moet een pro-actief beheer van de zwemwaterkwaliteit worden gevoerd door provincie en waterbeheerder. De bronnen, verontreinigingsroutes en locatiespecifieke eigenschappen moeten in kaart worden gebracht en worden beschreven in zogenaamde zwemwaterprofielen. Per zwemwaterlocatie is dus alleen informatie over de zwemwaterkwaliteit van het oppervlaktewater niet langer voldoende. 1.2 Opzet van het zwemwaterprofiel De zwemwaterprofielen worden door de waterkwaliteitsbeheerder opgesteld. Een zwemwaterprofiel is in eerste instantie bedoeld om inzicht te krijgen in de fecale verontreinigingsbronnen en routes en richt zich op de indicatoren voor fecale verontreiniging: Escherichia coli (E. coli) en intestinale enterococcen (parameters van de nieuwe EU-richtlijn) óf (thermotolerante) bacteriën van de coligroep (huidige parameters) en fecale streptococcen. In het zwemwaterprofiel moeten bij de locaties met bloei van cyanobacterien ook de beheers- en communicatiemaatregelen worden beschreven ter voorkoming van blootstelling. Het zwemwaterprofiel wordt tevens ingezet voor communicatie naar de maatschappij/burger over de kwaliteit van het zwemwater en de genomen beheersmaatregelen. Voor het opstellen van het zwemwaterprofiel is de handreiking van RIZA-Grontmij gevolgd. Deze handreiking is landelijk geaccepteerd. De volgende stappen zijn doorlopen: Locatiebeschrijving en begrenzing Gebiedsbeschrijving en hydromorfologie Analyse historische data Veldbezoek Opstellen lijst met potentiële verontreinigingsbronnen en routes Invullen richtgetallen Analyse en evaluatie van de gegevens Maatregelen en aanbevelingen Resultaat: zwemwaterprofiel In het zwemwaterprofiel worden ook de aspecten blauwalgen, botulisme en zwemmersjeuk meegenomen. De aanwezigheid van toxische blauwalgen is voor de handhaver voor zwemwaterlocaties (provincie) een reden om de locatie voor zwemmers te sluiten. Dit geldt ook wanneer er zwemmersjeuk optreedt. Zwemmersjeuk treedt op bij het vrijkomen van cercariën van een platworm (Trichobilharzia ocellata) Elk zwemwaterprofiel mag betrekking hebben op één zwemwater of op meerdere aangrenzende zwemwateren. Dit zwemwaterprofiel heeft betrekking op de zwemlocatie Naaktrecreatie Spaarnwoude in de gemeente Velsen. Hoogheemraadschap van Rijnland 7

8 1.3 Normen bacteriologische verontreiniging zwemwater Fecale verontreiniging van het oppervlaktewater is altijd afkomstig van mens en/of dier. Via diverse routes komt de verontreiniging terecht in het oppervlaktewater. Als een fecale verontreiniging via oppervlaktewater naar een zwemwater wordt getransporteerd treedt verdunning op. De locatiespecifieke eigenschappen van het ontvangende zwemwater zijn van belang bij een beoordeling van de invloed van diverse routes op de bacteriologische kwaliteit van het zwemwater. Een belangrijke onderverdeling hierin is de verdeling tussen geïsoleerd of doorstroomd zwemwater. In tabel 1.1 zijn de normen van de nieuwe richtlijn en de huidige richtlijn weergegeven. Tabel 1.1 zwemwaternormen in KVe/ml (toetsmethode) parameter Uitstekende Kwaliteit Goede Kwaliteit Nieuwe richtlijn Intestinale enterococcen 2 (95 percentiel) Escherichia coli 5 (95 percentiel) 4 (95 percentiel) (95 percentiel) Aanvaardbare kwaliteit 3.3 (9 percentiel) 9 (9 percentiel) Referentiemethode voor de analyse ISO 7899 ISO ISO ISO Huidige richtlijn Coli thermotolerant Coli totaal 1 (8 percentiel) 5 (8 percentiel) 2 (95 percentiel) (95 percentiel) NEN 657 NEN 6571 De eindbeoordeling van de huidige zwemwaterparameters is afwijkend van de beoordeling van de nieuwe parameters. Bij de huidige parameters zijn er drie categorieën (goed, aanvaardbaar, en onvoldoende) en bij de nieuwe parameters zijn er vier categorieën (uitstekend, goed, aanvaardbaar en slecht). 1.4 Leeswijzer De aanleiding en de achtergrond voor het opstellen van de zwemwaterprofielen is in hoofdstuk 1 beschreven. Hier zijn ook de normen voor de verschillende kwaliteitsklassen volgens de EU-richtlijn voor zwemwater vermeld. In hoofdstuk 2 is de gebiedsbeschrijving gegeven. Het veldbezoek is in hoofdstuk 3 beschreven. Hoofdstuk 4 bevat de analyse van de waterkwaliteitsgegevens. In hoofdstuk 5 is de lijst met potentiële bronnen en verontreinigingsroutes opgenomen. De bronnenanalyse is beschreven in hoofdstuk 6. De analyse van de resultaten en conclusies staan in hoofdstuk 7. Het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 8, bevat de aanbevelingen en mogelijke maatregelen. 8 Hoogheemraadschap van Rijnland

9 2. Gebiedbeschrijving 2.1 Locatiebeschrijving De Naaktrecreatie is een kleine vijver in het recreatieschap Spaarnwoude en is gelegen ten noorden van de A9 aan de zuidoost hoek van het recreatieterrein (figuur 2.1). De vijver is gelegen in de Zuid-Spaarndammerpolder. Deze polder ligt in een gebied met chloride- en nutriëntrijke kwel. De kwel bedraagt ongeveer,1,4 mm per dag. De vijver staat in open verbinding met rondomgelegen sloten (zie figuur 2.1 en 2.2.). Er is echter vrijwel geen doorstroming in deze vijver. Figuur 2.1 ligging Naaktrecreatie Spaarnwoude Hoogheemraadschap van Rijnland 9

10 2.2 Begrenzing Figuur 2.2 luchtfoto Naaktrecreatie Spaarnwoude De zwemlocatie Naaktrecreatie Spaarnwoude bevindt zich aan de noordoost zijde van de vijver. De afmetingen van deze vijver zijn ongeveer 6 m breed en 12 m lang. De waterdiepte is maximaal 1,4 m. Aan de noordoost- en de zuidwest zijde van de vijver zijn zwemstrandjes aangelegd. De badzone is niet optisch afgebakend door middel van bijv. een ballenlijn. De waterkwaliteit van de zwemvijver wordt bemonsterd op locatie (X:7.318 en Y: ). Deze meetlocatie ligt nabij het zwemstrand aan de noordoostzijde van de vijver Zwemwaterzone Voor het zwemwaterprofiel is het van belang om te weten binnen welke grenzen de zwemwaterlocatie zich bevindt. Voor het vaststellen van de grenzen van het zwemwater is het protocol voor zwemwaterlocaties in binnenwater uit het rapport KRW en oppervlaktewater. Bescherming van zwemwater en oppervlaktewater voor drinkwaterbereiding onder de Europese Kaderrichtlijn Water, juni 25 toegepast. In dit protocol wordt de zwemzone bepaald door een maximale waterdiepte van 1,5 m en 5m vanaf de oever of het zwemstrand. Voor de zwemlocatie Naaktrecreatie Spaarnwoude zijn de locatiespecifieke handreikingen uit het protocol van toepassing: het wateroppervlak is klein. De twee zwemstranden liggen tegenover elkaar en door de geringe breedte van de vijver overlappen de zwemzones elkaar met ca. 4 m. De gehele vijver wordt daarom als zwemwaterzone aangewezen (zie figuur 2.3). De meetlocatie voor het bepalen van de waterkwaliteit () ligt dus in de zwemzone. Hoogheemraadschap van Rijnland

11 2.3 Beheer Figuur 2.3 zwemwaterzone en meetlocatie De locatie maakt deel uit van een 3 ha groot recreatieterrein en wordt beheerd door Recreatieschap Spaarnwoude. Het recreatieschap is verantwoordelijk voor het dagelijkse toezicht. De zwemplek is voorzien van toiletten en afvalbakken. Het geheel ziet er verzorgd, en goed onderhouden uit. In de periode van 1 april tot 1 oktober is het terrein bij de stranden en grasoevers nabij het zwemwater verboden voor honden ( Hoogheemraadschap van Rijnland 11

12 3. Veldbezoek In 26 hebben de monsternemers van Rijnland tijdens de bemonsteringen op waterkwaliteit een aantal zaken zoals beschikbaarheid toiletten, aantal bezoekers, aantal zwemmers, drijflagen, huisdieren en watervogels geregistreerd. Hierbij zijn geen bijzonderheden geconstateerd. Tijdens de reguliere tweewekelijkse bemonsteringen in 26 zijn geen bezoekers aangetroffen. Hierbij moet worden opgemerkt dat de meeste bemonsteringen zijn uitgevoerd tussen : en 11: uur. Regelmatig is wat vogelpoep op het strand waargenomen. Blauwalgen zijn niet aangetroffen. Op drie warme zondagen in juli heeft het hoogheemraadschap van Rijnland extra bemonsteringen op vier tijdstippen per dag uitgevoerd. De meeste bezoekers zijn aangetroffen nabij het zwemstrand aan de noordoostzijde van de vijver. Op één avond is een hond bij de zwemlocatie gezien. 12 Hoogheemraadschap van Rijnland

13 4. Waterkwaliteitsgegevens De zwemwaterlocaties worden in het badseizoen (half april t/m september) tweewekelijks bemonsterd op de bacteriologische waterkwaliteit. Dit is de reguliere bemonstering. Deze bemonstering vindt plaats op een representatief monsterpunt in de zwemwaterzone (figuur 4.2). Als input voor het zwemwaterprofiel zijn in 26 extra locaties rondom of in het zwemwater bemonsterd tijdens de reguliere bemonsteringen. Ook zijn tijdens een aantal warme zondagen in juli 26 op meerdere tijdstippen extra bemonsteringen uitgevoerd om de invloed van de zwemmers op de zwemwaterkwaliteit te kunnen bepalen. Om een beeld te krijgen van mogelijke verontreinigingsbronnen op de zwemlocatie zijn de data van de bacteriologische parameters nader bekeken. Ook is gekeken naar de neerslaghoeveelheden. Door hevige regenbuien kunnen riooloverstorten in werking treden waardoor het oppervlaktewater wordt verontreinigd met colibacteriën. Ook afspoeling van land of verhard oppervlak kan verontreiniging van het oppervlaktewater veroorzaken. In bijlage 1 zijn voor het dichtstbijzijnde weerstation de neerslaghoeveelheden in het zomerseizoen per maand weergegeven. 4.1 Historische data Voor de historische data wordt uitgegaan van de toetsresultaten van de afgelopen jaar op basis van de huidige zwemwaterrichtlijn. In de periode 1997 t/m 21 en 23 t/m 26 is de beoordeling van het zwemwater van de locatie Naaktrecreatie Spaarnwoude aanvaardbaar. In 22 is de locatie als goed beoordeeld. In figuur 4.1 zijn de meetgegevens van de colibacteriën voor 1997 t/m 26 weergegeven. De rode lijnen vertegenwoordigen de concentraties aan thermotolerante colibacteriën (Coli TT), de zwarte lijnen de totale hoeveelheid colibacteriën (Coli TOT). De hoeveelheden bacteriën blijven onder de normen. De hoge uitschieters lijken vooral in de drogere maanden voor te komen (zie bijlage 1). De verontreinigingen verblijven dan langer in de poel, omdat er dan geen doorstroming is. Naaktrecreatie Coli baccteriën in KVe/ml jaar Coli TT Coli TOT Figuur 4.1 Colibacteriën in kolonie vormende eenheden per milliliter ( KVe/ml) Hoogheemraadschap van Rijnland 13

14 4.2 Extra bemonsteringen Voor het zwemwaterprofiel heeft Rijnland in 26, tijdens de tweewekelijkse bemonstering van de reguliere meetlocatie, extra locaties rondom of in het zwemwater bemonsterd. Ook zijn tijdens drie warme zondagen in juli 26 op vier tijdstippen extra bemonsteringen uitgevoerd om de invloed van de zwemmers op de zwemwaterkwaliteit te kunnen bepalen. De analyses van deze bemonsteringen zijn hieronder uitgewerkt Extra locaties reguliere bemonstering 26 In 26 zijn, tijdens de reguliere bemonstering op de vaste locatie, drie extra locaties bemonsterd. De locatie. In figuur 4.2 zijn alle meetlocaties weergegeven: : vaste meetlocatie bij zwemstrand noordoostzijde : bij duiker noordwestzijde vijver : sloot zuidoostzijde vijver : vanaf brug over sloot noordoostzijde vijver De extra locaties bevinden zich in de verbindingszones met de overige watergangen en zijn bedoeld om de invloed vanuit deze watergangen op de zwemvijver vast te stellen. De foto s van de bemonsteringslocaties zijn te zien in figuur 4.3. Figuur 4.2 meetlocaties Naaktrecreatie 14 Hoogheemraadschap van Rijnland

15 Zwemwaterprofiel Naaktrecreatie Spaarnwoude Noordoostzijde zwemvijver - Westzijde zwemvijver bij duiker Zuidoost zijde van de vijver Toevoersloot vanaf de brug Figuur 4.3 foto s meetlocaties naaktrecreatie Spaarnwoude De meetgegevens van de vier locaties zijn beoordeeld op de zwemwaterkwaliteit. In tabel 4.1 is het toetsresultaat van de zwemwaterkwaliteit op basis van de huidige en de nieuwe zwemwaterparameters gegeven. De toetsresultaten van de nieuwe parameters zijn indicatief. De beoordeling is namelijk gebaseerd op meetgegevens van één jaar, in plaats van drie of vier jaar zoals voorgeschreven in de nieuwe EU-richtlijn. Bij de toetsing van de huidige zwemwaterparameters, Coli thermotolerant en totaal, wordt het zwemwater van de Naaktrecreatie gekwalificeerd als aanvaardbaar. Als de nieuwe zwemwaterparameters, E.Coli en intestinale enterococcen, worden getoetst, dan valt het zwemwater Naaktrecreatie in de categorie goed. Tabel 4.1 Toetsing locaties Naaktrecreatie op basis van bacteriologische kwaliteit Huidige norm Nieuwe norm1 Locatie Coli Int. Enterococcen Esch. coli (totaal en thermotolerant) Aanvaardbaar Goed Uitstekend Aanvaardbaar Goed Uitstekend Aanvaardbaar Goed Uitstekend Aanvaardbaar Uitstekend Uitstekend beoordeling Goed Goed Goed Uitstekend 1 Dit is een indicatieve beoordeling, omdat het is gebaseerd op meetgegevens van één jaar i.p.v. drie of vier jaar (EU-richtlijn, februari 26). Hoogheemraadschap van Rijnland 15

16 De resultaten van de reguliere metingen en de aanvullende metingen in 26 zijn in onderstaande grafieken (figuur 4.4 t/m 4.7) weergegeven. Naaktrecreatie twee-wekelijks Coli TT in KVe/ml :7 :33 :57 :22 :38 :47 :21 :11 :46 11: :8 : datum en tijd Figuur 4.4 Coli Thermolerant (norm 2 KVe/ml) Naaktrecreatie twee-wekelijks Coli TOT in KVe/ml :7 :33 :57 :22 :38 :47 9:5 :11 :46 11: :8 : datum en tijd Figuur 4.5 Coli Totaal ( norm KVe/ml) 16 Hoogheemraadschap van Rijnland

17 Naaktrecreatie twee-wekelijks 4 3,5 3 I.E. in KVe/ml 2,5 2 1,5 1,5 11:7 :33 :57 :22 :38 :47 9:5 :11 :46 11: :8 : datum en tijd Figuur 4.6 Intestinale Enterococcen (norm 4 KVe/ml) Naaktrecreatie twee-wekelijks E-Coli in KVe/ml :7 :33 :57 :22 :38 :47 9:5 :11 :46 11: :8 : datum en tijd Figuur 4.7 Escherichia Coli ( norm: KVe/ml) Hoogheemraadschap van Rijnland 17

18 Om een mogelijk verband te kunnen leggen tussen de bacteriologische verontreiniging en de invloed van neerslag zijn in figuur 4.8 de neerslaggegevens van het meetstations Lijnden weergegeven (Bron: KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut). Neerslag station Lijnden neerslag in mm/dag maanden Figuur 4.8 neerslaggegevens Lijnden april t/m september 26 Het meetstation Lijnden heeft in de zomerperiode (april t/m september) een totale hoeveelheid regen van 49 mm geregistreerd. De totale hoeveelheid in augustus bedroeg 28 mm. De extra locaties, en zijn gekozen om invloeden van buiten de zwemvijver te bepalen. Uit bovenstaande grafieken blijkt dat er geen normoverschrijdingen zijn opgetreden en dat tussen de locaties onderling geen grote verschillen in kwaliteit is. Regelmatig zijn wat verhogingen gemeten. Vooral de Intestinale Enterococcen laten geregeld hoge waarden zien die bijna de norm van 4 KVe/ml overschrijden. Deze hoge waarden zijn niet te relateren aan grote hoeveelheden neerslag. In de droge periode (juni) worden over het algemeen hogere meetwaarden gevonden dan in de natte periode (augustus) Warme dagen 26 Op drie warme zondagen in 26 zijn extra bemonsteringen (vier keer/dag) uitgevoerd om de verontreiniging die ontstaat door zwemmers te kunnen meten. Juli 26 was een zeer warme maand. Volgens de metingen van het KNMI in Schiphol waren er 25 dagen met een maximum temperatuur hoger dan 25 C. De bemonsteringsdagen, temperaturen en zonuren zijn in tabel 4.2 weergegeven. Tabel 4.2 Temperatuur en zonuren datum min temp Max temp zonuren ,1 25,3 2, ,1 28,4 14, ,8 Bron: KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, meetstation De Bilt ) 18 Hoogheemraadschap van Rijnland

19 Tijdens deze warm weer bemonsteringen zijn het aantal bezoekers en zwemmers geteld of geschat. In tabel 4.3 zijn de resultaten hiervan gegeven. Ook zijn in deze tabel de meetresultaten van de bacteriën gegeven. In bijlage 2 zijn deze meetresultaten in grafieken gegeven. Tabel 4.3 Resultaten bemonsteringen Naaktrecreatie juli 26 Datum tijdstip Aantal bezoekers Aantal zwemmers Colitotaal (KVe/ml) Colithermotolerant (KVe/ml) Intestinale Enterococcen (KVe/ml) E.Coli (KVe/ml) Tijdens de meeste bemonsteringen blijkt de kwaliteit van de verschillende locaties niet veel te verschillen en blijven de gemeten waarden onder de normen. Het aantal zwemmers is beperkt. Op basis van de metingen worden ze ook niet als verontreinigingsbron aangemerkt. Opmerkelijk is de meting van intestinale enterococcen van 9 juli op locatie. Daar is twee maal op een dag (vroeg in de ochtend en in de namiddag) een overschrijding gemeten van Intestinale enterococcen. Een duidelijke oorzaak voor de verhoogde waarden is niet direct aan te wijzen. Mogelijk dat de verontreiniging afkomstig is van de sloot ten noordwesten van de vijver, vogels, honden of lekkend rioolwater (In deze hoek staat namelijk een toilet.). 4.3 Blauwalgen Blauwalgen zijn in het oppervlaktewater van de zwemlocatie Naaktrecreatie Spaarnwoude niet aangetroffen. 4.4 Overige verontreinigingen De bacteriologische parameters zijn de belangrijkste parameters voor de beoordeling van de kwaliteit. Een aantal zintuiglijke parameters, zuurgraad en doorzichtdiepte spelen echter ook mee in de beoordeling voor de huidige zwemwaternorm. In de nieuwe zwemwaterrichtlijn zijn deze parameters niet meer opgenomen. Hoogheemraadschap van Rijnland 19

20 Volgens de huidige zwemwaternorm moet de doorzichtdiepte meer dan 1 meter bedragen. Een overschrijding als gevolg van de natuurlijke gesteldheid van de bodem en de invloed daarvan op het water wordt niet beschouwd als een overschrijding. Het doorzicht bij de locatie Naaktrecreatie bedraagt in de zomer à 4 cm (zie bijlage 3). De Naaktrecreatie ligt in een veengebied, waardoor het doorzicht van het oppervlaktewater negatief kan worden beïnvloed. Bij het Hoogheemraadschap van Rijnland, recreatieschap Spaarnwoude en de provincie Noord- Holland zijn geen meldingen over verontreinigingen zoals botulisme, zwemmersjeuk o.i.d. bij de locatie Naaktrecreatie bekend. 2 Hoogheemraadschap van Rijnland

21 5. Potentiële verontreinigingsbronnen en routes Op basis van het veldbezoek, informatie van de monsternemers van Rijnland, beheerder van Recreatieschap Spaarnwoude en uit het GIS, is een lijst met potentiële verontreinigingsbronnen en routes opgesteld: Zwemmers. Tijdens de veldbezoeken op 9, 16 en 23 juli zijn per tijdstip de bezoekers en zwemmers geteld. Het maximale aantal tijdens die bezoeken zijn 5 bezoekers, waarvan ca zwemmers. Watervogels. Tijdens de bezoeken van de monsternemers van Rijnland is vogelpoep op het zwemstrand aangetroffen. Honden. Ondanks het verbod voor honden in de periode 1 april tot 1 oktober bij de zwemlocaties in het recreatiegebied Spaarnwoude, is tijdens een veldbezoek een hond bij de zwemlocatie aangetroffen. Hoogheemraadschap van Rijnland 21

22 6. Invullen richtgetallen (ZWEMPROF) Met behulp van het spreadsheetmodel ZWEMPROF is een schatting gemaakt van de invloed die de verschillende bronnen kunnen hebben op de kwaliteit van het zwemwater van Naaktrecreatie Spaarnwoude. Als gemiddelde diepte voor de vijver is een waarde van,8 m aangenomen. Het oppervlak van de vijver is bepaald in GIS: 57 m 2. De bronnen die van toepassing zijn voor deze zwemlocatie zijn vermeld in Hoofdstuk Zwemmers Geschat wordt dat er gemiddeld 2 zwemmers per dag zijn. Voor een warme drukke zomerdag is een aantal van 5 zwemmers aangenomen. Uit ZWEMPROF komt naar voren dat op een gemiddelde of een drukke dag de zwemmers geen invloed hebben op de zwemwaterkwaliteit. 6.2 Honden Bij de zwemwaterlocatie Naaktrecreatie worden honden uitgelaten, ondanks verbod in badseizoen. Om de invloed hondenfeces in beeld te brengen, is er van uitgegaan dat er dagelijks 5 honden aanwezig zijn. Op basis van de hoeveelheid feces is 1 hond gelijk gelijkgesteld met watervogels (expert judgment adviesbureau Grontmij). Uit ZWEMPROF volgt dat deze bron geen invloed heeft op de zwemwaterkwaliteit. 6.3 Watervogels Op het zwemstrand is vogelpoep aangetroffen. Geschat wordt dat er dagelijks ca 25 watervogels aanwezig zijn. Vogels ZWEMPROF heeft dit aantal watervogels geen invloed op de zwemwaterkwaliteit. Een aantal van 5 watervogels per dag heeft een geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit. 6.4 Eindresultaat Zwemprof Het eindresultaat van het spreadsheetmodel ZWEMPROF wordt hieronder in figuur 6.1 weergegeven. Hieruit blijkt dat de afzonderlijke bronnen geen invloed op de zwemwaterkwaliteit hebben. De bronnen samen hebben een geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit. Dit geldt op zowel gemiddelde als drukke dagen. De watervogels en de honden leveren de grootste bijdrage in de bacteriologische verontreiniging van het zwemwater van de locatie Naaktrecreatie Spaarnwoude. Figuur 6.1 Eindoordeel ZWEMPROF voor Naaktrecreatie 22 Hoogheemraadschap van Rijnland

23 7. Analyse resultaten en conclusies Uit het zwemwaterprofiel voor Naaktrecreatie Spaarnwoude komt naar voren dat het voor de bacteriologische parameters in de periode 1997 t/m 26 voldoet aan de huidige zwemwaternormen. De beoordeling van de zwemwaterkwaliteit is aanvaardbaar. In de periode 1997 t/m 26 zijn ook geen overschrijdingen van de normen opgetreden. In 26 zijn ook de nieuwe zwemwaterparameters, E.Coli en intestinale enterococcen, bepaald. Uit deze meetgegevens blijkt dat de zwemwaterkwaliteit van de locatie Naaktrecreatie in de categorie goed wordt beoordeeld 2. De zwemzone van de Naaktrecreatie is niet zichtbaar begrensd. Op basis van het protocol voor zwemwaterlocaties in binnenwater zijn de grenzen van het zwemwater bepaald. Hieruit volgt dat de gehele vijver als zwemwaterzone wordt aangewezen (zie figuur 2.3). De bestaande meetlocatie ligt in de zwemzone en is voldoende representatief. Op basis van de informatie van de beheerder van het Recreatieschap Spaarnwoude en de monsternemers van Rijnland en het veldbezoek zijn de potentiële bronnen in beeld gebracht. Dit zijn de zwemmers, watervogels en honden. Uit de berekeningen kwam naar voren dat de bronnen afzonderlijk geen invloed op de bacteriologische waterkwaliteit hebben en samen is de invloed gering. De watervogels en honden zijn de grootste potentiële bron van bacteriologische verontreiniging voor Naaktrecreatie. Uit de meetgegevens is de invloed van de zwemmers ook niet af te leiden. Gedurende de dag blijven de waarden binnen de verwachte spreidingsgrenzen. Wel is ter hoogte van de locatie de duiker ten noordwesten van de vijver (locatie ) verhoogde bacteriologische waarden aangetoond. De mogelijke oorzaken hiervan zijn niet direct aan te wijzen. Drijflagen van cyanobacterien worden niet aangetroffen bij Naaktrecreatie Spaarnwoude. Problemen met andere verontreinigingen (zwemmersjeuk, botulisme, etc.) zijn bij deze locatie niet bekend. 2 Dit is een indicatieve beoordeling, omdat het is gebaseerd op meetgegevens van één jaar i.p.v. drie of vier jaar (EU-richtlijn, februari 26). Hoogheemraadschap van Rijnland 23

24 8. Maatregelen en aanbevelingen De zwemwaterkwaliteit van Naaktrecreatie Spaarnwoude valt volgens de huidige richtlijn in de categorie aanvaardbaar en volgends de nieuwe richtlijn in de categorie goed. De zwemwaterkwaliteit geeft dus geen aanleiding dat maatregelen nodig zijn. De grootste potentiële verontreinigingsbronnen van de Naaktrecreatie Spaarnwoude zijn de honden die er worden uitgelaten en de aanwezige watervogels. Om problemen te voorkomen zijn de volgende maatregelen toe te passen: De invloed van de honden kan worden verminderd door het verbod op honden in de periode april tot oktober intensief te handhaven door het recreatieschap. De eigenaren van honden worden dan ontmoedigd om honden op deze locatie uit te laten. Een algemeen verbod voor honden bij de zwemwaterlocaties schept meer duidelijkheid richting de bezoeker. Hierover moeten de bezoekers dan wel duidelijk worden geïnformeerd (informatieborden, internet). De watervogels zijn vooral in en bij de vijver aanwezig als er geen bezoekers zijn. Mogelijke maatregelen zijn dat het recreatieschap de locatie minder aantrekkelijk maakt voor vogels en de vogelpoep regelmatig van het zwemstrand verwijdert. Doorspoelen met schoon water zorgt er voor dat de bacteriën verdunnen en/of wegspoelen uit de vijver. Op dit moment is geconstateerd dat de invloed van de potentiële bronnen op de zwemwaterkwaliteit verwaarloosbaar is. Aanbevolen wordt dat Rijnland de uitvoerbaarheid van deze maatregel nader onderzoekt, zodra blijkt dat invloed van de vervuilingsbronnen groter is dan nu wordt aangenomen of de situatie ter plekke is veranderd. Bij de duiker ten noordwesten van de vijver (locatie ) zijn verhoogde bacteriologische waarden aangetoond. Ter hoogte van de zwemlocatie zijn deze verhoogde waarden niet aangetroffen. Op dit moment is geconstateerd dat de invloed van de potentiële bronnen op de zwemwaterkwaliteit verwaarloosbaar is. Indien de zwemwaterkwaliteit verslechtert, moet in het onderzoek van Rijnland naar de oorzaken hiervan de toevoersloot worden betrokken. 24 Hoogheemraadschap van Rijnland

25 Bijlage 1. Neerslag De dichtstbijzijnde neerslagstations bij de locatie Naaktrecreatie Spaarnwoude zijn Overveen en Lijnden. In onderstaande figuren zijn voor de jaren de neerslaghoeveelheden in het zomerseizoen per maand weergegeven voor de twee meetstations. neerslaggegevens meetstation Overveen neerslag in mm/ maand ( zomermaanden) 3 25 neerslag in mm / maand jaren neerslaggegevens meetstation Lijnden neerslag in mm / maand (zomermaanden) 3 25 neerslag in mm / maand jaren Bron: KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut ) Hoogheemraadschap van Rijnland 25

26 Bijlage 2. Grafieken intensieve bemonstering juli 26 De rode lijn in de figuur geeft het verloop van de zwemlocatie in de badzone weer. De blauwe, de grijze en de zwarte lijn zijn de metingen aan de randen. De groene lijn geeft de hoogte van norm weer. 9 juli - Coli Thermotolerant (norm: 2 KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TT in KVe/ml :45 14:16 17:31 21: datum en tijd 9 juli - Coli Totaal ( norm: KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TOT in KVe/ml :45 14:16 17:31 21: datum en tijd 26 Hoogheemraadschap van Rijnland

27 9 juli - Intestinale Enterococcen ( norm: 4 KVe/ml) Naaktrecreatie I.E. in KVe/ml :45 14:16 17:31 21: datum en tijd 9 juli - Escherichia Coli (norm: KVe/ml) Naaktrecreatie E-Coli in KVe/ml :45 14:16 17:31 21: datum en tijd Hoogheemraadschap van Rijnland 27

28 16 juli - Coli Thermotolerant (norm: 2 KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TT in KVe/ml :5 13:35 17:27 2: datum en tijd 16 juli - Coli Totaal (norm: KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TOT in KVe/ml :5 13:35 17:27 2: datum en tijd 28 Hoogheemraadschap van Rijnland

29 16 juli - Intestinale enterococcen ( norm 4 KVe/ml) Naaktrecreatie ,5 3 I.E. in KVe/ml 2,5 2 1,5 1,5 9:5 13:35 17:27 2: datum en tijd 16 juli - Escherichia Coli ( norm KVe/ml) Naaktrecreatie E-Coli in KVe/ml :5 13:35 17:27 2: datum en tijd Hoogheemraadschap van Rijnland 29

30 23 juli - Thermotolerant (norm: 2 KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TT in KVe/ml :55 13:14 17:28 2: datum en tijd 23 juli - Coli Totaal (norm: KVe/ml) Naaktrecreatie Coli TOT in KVe/ml :55 13:14 17:28 2: datum en tijd 3 Hoogheemraadschap van Rijnland

31 23 juli - Intestinale enterococcen ( norm 4 KVe/ml) Naaktrecreatie ,5 3 I.E. in KVe/ml 2,5 2 1,5 1,5 9:55 13:14 17:28 2: datum en tijd 23 juli - Escherichia Coli ( norm KVe/ml) Naaktrecreatie E-Coli in KVe/ml :55 13:14 17:28 2: datum en tijd Hoogheemraadschap van Rijnland 31

32 Bijlage 3. Meetresultaten Doorzicht naaktrecreatie badseizoenen 1997 t/m 26 doorzicht (m),7,6,5,4,3,2, datum Doorzichtdiepten (m) Naaktrecreatie in 26. Datum bemonstering ,3,2,3, ,25,25,25, ,25,2,3, ,4,4,4, ,25,2,25, ,3,15,15, ,4,35,4, ,2,2,2, ,25,3,25, ,3,3,3, ,25,15,2, ,35,15,3,35 Verklaring onderstaande tabellen: Kop tabellen Wind richt. Windrichting Wind snel. Wind snelheid in m/sec. Temp gem Gemiddelde temperatuur in C per etmaal Temp min Minimum temperatuur in C Temp max Maximum temperatuur in C Zon uren Aantal zon uren in uren per dag Duur neerslag Tijdsduur neerslag in uren Neerslag Neerslag in mm per dag Bedekking Bedekkingsgraad ( schaal 1 to 9) 9 = geheel bewolkt Bron meteorologische gegevens: KNMI ( Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) 32 Hoogheemraadschap van Rijnland

33 Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli Thermotolerante bacteriën van de coligroep in KVe/ml Totaal bacteriën van de Coligroep in KVe/ml Intestinale enterococcen in KVe/ml Escherichia Coli in KVe/ml De onderstaande tabellen geven gegevens voor de maanden april t/m september 26. Hoogheemraadschap van Rijnland 33

34 april Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag dag 1 ZW 7,9,7 7 14,4 8,5,7,5 4,7 2 ZW 8,7 9,3 6,9 12,4 7,1 5,8,1 6 7,1 3 W 7,3 7 3,6 9,6 2,4 1,7,8 7 4,6 4 NW 5,3 5,1 1,9 8,4,3,6,5 4 5 NW 4,4 4,3 -,2 8,3,4 3,1 6 ZW 6,6 6,6,6,9 6,1 1,3,6 5 7 ZW 6,2 8,1 6,3 11 7,7 1,6 2,6 6 1,3 8 ZW 7,7 7,3 5 8,9 5,8 2,2 4,8 5 1,3 9 W 5,4 6,2 3 9,6 9,9 -,1 5 5,5 N 4,4 5,5 1,2 9,6 8,3,3, ZW 7 5,3 -,9 9,6 2,6 6,8 4, W 6 7,9 5,7,7 6,1 2 3,2 7 6,7 13 W 8,3 9,4 7,5 12,5 1,7 3,6 3,7 7,8 14 W 5,2 8,7 3,4 12,4 8,6 -,1 4 3,3 15 O 4,1 9,1 1,5 13,8 1,4 5,1 4, W 4,5,1 8,7 13,2 6 5,2 3,8 7 6,4 17 W 5,8 7,4 13,2 6,9 1,4 1, W 4,7 9,7 8,1 12,4 4,8,9,3 7 1,5 19 ZW 6,8,8 7,7 14,6 2,5 -,1 8 2 ZW 3,8 11,6 7,6 15,5 1, NW 3 12,9 6,7 18,3 5,1,6, NW 4,1 7,3 4,2 9,4 -, ZW 2,3 8,7 3,7 13,6 4,3 4,4 1, O 2,9 12,1 7,5 17,6 6,4 4 2,9 25 ZW 3,5 13,1 8,7 2,4 6,6,9, W 3,5 11,8 8,3 15,1 8,7,5,1 5,1 27 N 3,3,4 5,2 15,4,3 3,4,4,4,4,4 2,4, NW 5,3 6,8 3,6,9 5,2 -, NW 5,3 6,9 2,9,9 7,4 -,1 6 3 NW 2,2 6,9 3,1,9 7,2 -, Hoogheemraadschap van Rijnland

35 mei Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag dag 1 Z 5,8 7,9 4,4,9,9 7,8 8,4 7 2 Z 3,7 12,2 3,9 17,5,4 3 8,5 3 ZO 3, ,8 21,3,2 2 4 O 4,9 2,1 12,9 26,2,3 4 5 ZO 3, ,1 24,6,2 4 6 ZO 4,2 17,7,5 23,3,8 2 7 O 5,9 18,6 13,3 23,3 4,9 3 8 O 6,5 17,8 11,8 24,1 8,6 4 9 NO 5,4 18,7 13,2 23,8 12,8 2 NO 3,8 17,8 11,7 24,1 14,2,4,4,4,4,6,4,4, O 2,6 18,6,7 24,8 11, N 2,4 17,3,9 23,7 12, NW 3,2 14,3 8,7 2,6 8 -, NO 3,5 12,4 9,4 16,1 7,6 6,3 15 Z 5 15,2 8,8 2,1 1,4 -, W 4,9 13,8 12,2 16,6 4,1 -, Z 3,8 15,6 9,6 2,6 5,2 3,1 3,6 6,2 18 ZW 8,2 15,8 12,3 19 9,9 3,1 12,2 6 6,7 19 ZW 11,3 13,1,7 15,3 1,3 2,8 6,4 8 12,4 2 ZW 9,6 12, ,1 3,5 5,6 7,8 8 6,7 21 ZW 5,3 13,1,6 16,9 1,3 5,1 8,1 8 2,8 22 ZW 9,5 14,7 11,6 19,2 5,5,8 2, ,4 1 1,1 9,5 2,1 1,4 2,1 8, W 6,4,7 8,8 13,4 6,2 5,5 3,2 6 7,3 24 ZW 8,8 8,3 14,7 3,9 4,5,4 7 1,6 25 ZW 4,1,3 6,9 13,4 4 5,8 7,4 7 12,3 26 ZW 4,9 12,3 7,2 14,5,2 7,7 6,9 8 2,4 27 ZW 5,9 13,8 12,4 15,6 4,6 3,3 8 8,7 28 W 6,7 12,8 11,3 15,4 4,8,9,9 7 5,5 29 NW 5,8,7 7,1 14 7,3 3,4 8,4 6 3 NW 5,5 8,9 6,2 12,6 9,1 2,9 5,5 5 6,6 31 NW 5,8 9,8 8,7 11,5,7 -,1 8 3,6 Hoogheemraadschap van Rijnland 35

36 juni Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag dag 1 NW 5,8 8,3 13,6 2,8 -,1 8,2 2 NW 2,5 11,6 5 16,9 6,2 3 NW 4 13,5 8,1 19,2 5,7 -,1 6 4 NW 3,6 12,5 7,6 16,5 9,6 6 5 N 4,1 11,8 9,6 14,9 3,2 -,1 8 6 NW 3,1 11,3 6,4 16,4 9,8 3 7 NW 1,8 13 5,1 18,9,4 3,7,4,5,6,6,4,4 1,1 8 NO 1,8 16,5 7,6 22,4 14,6 1 9 NO 3,2 19,1 11,2 24,8 14,9 O 3,7 21, , ZO 4,6 23,7 16,8 3,4 15,3 12 ZO 4,4 23,3 17,2 29, N 3,1 23,9 15,8 31,1 13,8,3 1, N 5,3 15,7 12,7 18,7,7 16, NW 4,4 12,8 11,9 15,1,9,9, NW 3 13,8,9 17,2 7,6 -,1 7,2 17 NW 2,3 17,2 11,1 22,2 14, Z 2,7 2,4 12,6 27,6 9, ZW 5,7 19,1 14,5 22,2 8,5,4 1,8 3,3,4,6,4,4,6,8,4, ZW 5,8 17,6 14,6 2,9 7, ZW 7,9 15,3 13,3 18,7 3,3 6,2, ZW 7,7 15,6 13,2 18,8 6, W 3,3 16,1,9 2,2 12, NO 2,2 18,4 12,7 24,2 7 -, N 3,5 17,5 12,8 21,9 2,1 6,4 7, W 4,5 15,6 12,1 19,1,2 2,8,6 8 8,5 27 NW 3,4 14,1,9 18,1 4,9 6,5 28 N 3,3 15,2 9 2,3 13, NO 3,9 16,9,6 21,6 15,5 3 NO 2,7 2,4 13,3 26,1 12, Hoogheemraadschap van Rijnland

37 juli Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag dag 1 NO 3,9 22,6 15,4 27, O 3,4 24,1 16,5 3 14,3 3 O 3,7 23,8 17,8 29,4 15,2 4 O 2,8 25,1 15,9 31,5 13,7 1 5,4 2,8,4,4 5,7 3,5, ZW 2,8 23,4 18,8 28,6 6,2 -,1 5 6 W 3,8 21,6 17,5 26,3 11,6 3 7 ZW 4,5 19,3 16,3 23,3 2,3,6,1 7 8 W 3,9 19,5 14,6 22,7 11,8,3,1 4 9 ZW 6,3 19,7 16,1 25,3 2,6,9, ,3 1 1,3 1,5 1,5 1,3 1,5,5 4 1,5 1,5 2 2,3 1,5 1,8 W 3,5 2,6 16,2 25,1,7,9,3 5,5 11 NW 3, ,4 22,5 6,5 4,1 14,7 5 13,7 12 NO 2,1 18,9 12,5 24,1 13,3 13 N 4,1 19,5 13,3 25,4 14,3 14 NO 6,8 17,5 13,6 22, NO 5,1 19,7 13,4 25,5 14, NO 4 22,4 17,1 28,4 14,5 1,5,8 3 1,5,5 1,5,5 1,3 17 NO 3,3 23,8 15,1 3,5 15,1 1,5 2,4,5, , NO 3,4 24, ,3 14,7 19 NO 3,5 26,7 19,5 33,7 13,3 1 2 W 5,2 24,8 2 27,9 8,9 -, W 2,8 23,9 19,2 28,4 13,5 22 NO 3 22,9 18,6 29,5 6,5 1,7 5, W 3, ,8 -,1 4 1,1 3,3 2,8 2, ,8 3,3 1,5 2 1,8 1,5 1 3,3 2,8 2,3 1,3 24 N 2,4 22,9 16,6 27, NO 3,9 24,9 18,6 29,6 13,2 26 NO 3,3 25,8 19,5 31,7 11,9 27 W 2,1 23,8 18,7 28,9 3,7 1,1, W 2,3 22, ,7 8,2 -,1 5,6 29 W 3,2 21,4 17,6 28 6,6 5 3 ZW 4,5 2,5 15,7 27,5 2,7 1,2 3, ZW 5,5 19,5 14,6 24,4 7,8 4 1,6 Hoogheemraadschap van Rijnland 37

38 augustus Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli dag 1 ZW 5, ,3 21,8 4,2 3,7 7,6 7 1,6 1,1 2,1,7,8 1,4 2,4 1, wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag 2 W 6,5 15,9 13,9 19,2 1,6 5 18, NW 4 16,7 11,6 2,9 3,6 6,1 13,6 6 8,3 4 N 6,8 18, ,5 2,1 1,7 3,7 7 45,9 5 N 4,8 2 16,7 24,7,3 5,2 6 NW 3,8 19,2 14,2 24,6 12,6 2 7 N 3,8 18,7 13,8 24,4 1,8,8,3 7 8 NW 4,2 16,7 13,6 19,6 1,4,1,2 6 9 W 4,3 15,8 11,2 19,5 2,8 2,1 1,7 7 W 4,2 14,6 11,9 18,7 2,3 4,1 3,9 7 5,8 11 W 3,2 13,7 11,8 18,1 3,1 8, ,4 12 ZW 1,8 14,4 11,1 18,7 2,5 5,3 3,9 7 6,2 13 NO 3,5 16,1 9,8 2,9 11,9 2 31,1 14 NW 6,1 16, ,6 1,8 7,8 36,7 7 15,1 1 2,6 2,2 2,2 1,1 4 2,9 3,7 1,7 3,8 1,8 1,1 1,5,2 15 W 5, ,3 -, ZO 2,8 18, ,8 9, ZO 3,3 18,8 13,5 23,4 2, Z 5 19,1 16,8 23,5 5 5, ,3 19 Z 4,3 18,8 14,5 24,2 8,9,2 2,6 5 2 ZW 5,8 17,2 14,9 2,4 2,9 5,8 29,3 7 6,4 21 W 5,3 17,1 13,1 21,3 3,2 2,7,4 7 3,8 22 W 4,8 16,2 12,2 19,8 4,3,1,1 5 18,6 23 ZW 2,8 16,6 11,5 19,9 1,4,7, ZO 2,5 16,6 14,1 2,2 2,7 2 4,8 8,5 25 NW 3,1 15, ,6 4,5 26,6 6 25,7 26 ZW 2,5 15,7,8 2,5 4,7 5 32,2 27 W 4,8 16,3 12,1 2,9 7,8,9 3, W 6,2 14,9 12,2 18 4,9 5,3 18,2 6 6,3 29 W 5,1 13,5 9,6 18 6,4 4 8,9 4,2 3 W 4,1 14,3,3 18,7 3,2 2 6, ZW 5,4 15,8 9,6 19,3 1,1 2,3 1,3 8,4,6,4 1,7 2,9 1,8 1,3 1,4 3,6,5,4,6,1,5,2,2,1 38 Hoogheemraadschap van Rijnland

39 september Schiphol HD Coli TT Coli TOT Int. Enterococcen Escherichia Coli wind richt wind snel temp gem temp min temp max zon uren duur neerslag neerslag bedekking neerslag dag 1 ZW 4,4 17,7 13,8 23 3,1,2,1 7 1,8 2 ZW 6 17,6 13,9 21,3,6 1,2 8 3 ZW,1 19,7 17,4 22,3 4 2,5 5,2 7 7,8 4 W 5,4 17,1 12,4 21 7,9 4 1,6 5 ZW 3,8 18,2 12,8 22,5 2,1 -,1 7 6 ZW 4,1 2,4 15,2 25,1 8,5 4 7 NW 5,4 16,7 12,6 19,7 7,5,5 5,1 8 N 3,3 14,6,4 19,7 9,6 -,1 2,1 9 O 4 15,2 8,3 2,2 12,2 1 O 2,8 17,2,9 23,7 12, O 1,5 18,8 11,5 26,3 11, ZO 2,3 2,9 13,9 27,3,3 13 ZO 3,3 21,5 17,5 26,8 8,9,4 3,6 4,8,4 1,7 11 5,7,6,2,1,1 1,4,1,9 14 ZO 3,6 21,8 18,3 27,2 5,7 -, NO 4,8 2,9 17,6 24,6 9, NO 2,8 2,3 16,8 25,4 8, NW 3,3 17,2 15,3 19,3, ZW 3,3 17, ,1 2, ZW 5,6 15,7 11,2 19,5 5,1 1,5 2,6 5,2 2 Z 4,9 16,1 11,3 21,1 11,4 1,7 21 ZO 5,3 18,7 12,3 24,1 11,2 22 Z 5,6 2,2 16,7 25,8 7,7 -, O 2,6 18,1 15,4 21,6 1,8 1, ZO 3,4 19,9 17,1 23,8 1,8,7,4 8 1,4 25 Z 3,6 18,5 16,3 22,9 1,9 1,3 2,2 8,7 26 W 4,8 16, ,4 2,6 3,6 2,3 6 4,6 27 Z 3,5 15,5,7 2,2 4,3 6,1 28 Z 3, ,7 2,4 3,6 -,1 7,4,6,5 1,2,5 1,8 1,5,2,3,2,3,4 1,4 29 Z 4,7 17,9 13,9 21,9 3,2,4 1,7 5 3 Z 4 16, ,2 8,8 4 6,2 Hoogheemraadschap van Rijnland 39