Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Ontwerp

Transcriptie

1 gemeente Kollumerland c.a. Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Ontwerp 1 november 2011

2 GVVP 2012 Ontwerp 1

3 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 4 2. Het huidige beleid geëvalueerd Doelstellingen en aandachtspunten uit het GVVP Uitgevoerde maatregelen Analyse verkeersveiligheid Actie -25% Verkeersslachtoffers Klachten Parkeertellingen winkelgebied Kollum Onderzoek oosttangent Kollum Beleidsvisie wegen Notitie ontsluiting Kollum Conclusies Verkeersbeleid hogere overheden Landelijk beleid Provinciaal beleid Ontwikkelingen Wonen Bedrijvigheid Landbouw Infrastructurele ontwikkelingen Beleidsdoelen GVVP Verkeersveiligheid Beleid Wegencategorisering Erftoegangswegen binnen de bebouwde kom Erftoegangswegen buiten de bebouwde kom Gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom Inrichting van wegen Verkeerseducatie Handhaving Veilige schoolomgeving en routes Ruimtelijke planning Gemotoriseerd verkeer Bereikbaarheid Goederenvervoer Vervoer gevaarlijke stoffen Landbouwverkeer Hulpdiensten Fietsers en voetgangers Hoofdfietsroutes en fietssnelwegen Recreatieve fietsroutes Stallingsvoorzieningen Voetgangers 35 GVVP 2012 Ontwerp 2

4 9. Openbaar vervoer Beleid provincie Buslijnen en frequenties Gemeentelijk beleid Parkeren Algemeen Parkeren in woonwijken Parkeren in en rondom winkelgebied Kollum Parkeren op bedrijventerreinen Parkeren voor gehandicapten Parkeren van grote voertuigen Carpoolplaatsen Parkeerplaatsen bij oplaadpunten elektrische auto Parkeerplaatsen voor organisaties van deelauto s Vaarwegen Recreatief vaarwegennet Onderhoud vaarwegen Milieu Geluid Luchtkwaliteit ANWB bewegwijzering Huidige situatie Ontwikkelingen Maatregelenplan 46 Bijlagen Bijlage 1: Verkeersintensiteiten Bijlage 2: Essentiële onderdelen voor gemeentelijk beleid Bijlage 3: Voorbeeld parkeernormen Bijlage 4: Inrichtingseisen hoofdfietsroutes en fietssnelwegen GVVP 2012 Ontwerp 3

5 1. Inleiding Het GVVP uit 1999, waarin de hoofdlijnen van het verkeers- en vervoersbeleid zijn beschreven, moet geactualiseerd worden overeenkomstig de Planwet Verkeer en Vervoer. In 2004 is het nationale verkeersbeleid vastgelegd in de Nota Mobiliteit. Daarna heeft de Provincie Fryslân in 2006 het Provinciaal Verkeer- en Vervoer Plan vastgesteld. De gemeenten dienen hun beleid hierop af te stemmen. In het voorliggende Gemeentelijk Verkeer Vervoer Plan 2012 (GVVP 2012) wordt het verkeer en vervoerbeleid geformuleerd waarbij elke vervoerwijze een invulling krijgt. Het plan heeft een looptijd van 2012 tot Het GVVP 2012 is de opvolger van het huidige Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan uit GVVP 2012 Ontwerp 4

6 2. Het huidige beleid geëvalueerd In dit hoofdstuk wordt het huidige beleid van 1999 op hoofdlijnen geëvalueerd. Aan de hand van de uitgevoerde infrastructurele maatregelen, een analyse van de verkeersveiligheid, verrichte onderzoeken, acties en opgestelde visies wordt beoordeeld in hoeverre de destijds geformuleerde doelstellingen zijn gehaald. 2.1 Doelstellingen en aandachtspunten uit het GVVP 1999 Het huidige verkeer- en vervoerplan bevat de volgende doelstellingen: verbeteren en waarborgen van de verkeersveiligheid; het verminderen van vermijdbare automobiliteit; garanderen en verbeteren van de bereikbaarheid van woningen en bedrijven; verbeteren van de leefbaarheid. Bij de opstelling van het GVVP 1999 zijn de aandachtspunten op het gebied van verkeer en vervoer geïnventariseerd. Hieronder wordt een korte beschrijving gegeven op deze punten. Bereikbaarheid De kwaliteit van de bereikbaarheid van de gemeente staat onder druk. De afstand tot het hoofdwegennet (A7) en de grotere kernen is groot. Het ligt op de grens van wat acceptabel is. Gebruik Een aantal wegen zijn door hun functie, inrichting en gebruik niet in harmonie met de omgeving. Het gaat hier om de Foarwei te Kollumerzwaag, Keningswei Kleasterwei te Veenklooster, Foijingaweg te Kollumerpomp en de Voorstraat / Mr. Andreaestraat te Kollum Daarnaast zijn er een aantal wegen waar de snelheid van het gemotoriseerde verkeer te hoog is. Het betreft de volgende wegen: Foarwei Kollumerzwaag, de Foijingaweg te Kollumerpomp, de Kwelderweg en Nittersweg, de Olde Borchweg, de Soensterdijk, de Leegsterweg en de Tochmalaan. Voor fietsverkeer doen zich vooral knelpunten voor op wegen waar de snelheden hoog zijn en er geen fietsvoorzieningen aanwezig zijn. Het gaat hierbij om de Foarwei tussen Kollumerzwaag en De Westereen, de Simmerwei, de Trekweg en de route Soensterdijk Foijingaweg Gruytsweg Olde Borchweg. Verkeersslachtoffers In de periode zijn de meeste verkeersslachtoffers gevallen op de volgende kruispunten en wegvakken: kruispunt Lauwersmeerweg Van Limburg Stirumweg kruispunt Lauwersmeerweg Trekweg kruispunt Trekweg Mûntsewei Kwelderweg, gedeelte Nittersweg - Van der Ploegweg Foarwei Kollumerzwaag tussen de Ds. Griffijnstrjitte en de Wethâlder Beerdastrjitte bundeling van ongevallen op de route Keningswei Kleasterwei Foarwei ongevallen met fietsverkeer doen zich voornamelijk voor op de Trekweg, de route Foarwei Keningswei, Foarwei Oudwoude en in Kollum. GVVP 2012 Ontwerp 5

7 Openbaar vervoer Het openbaar vervoer in de gemeente is over het algemeen slecht. De meeste dorpen zijn wel ontsloten maar de frequentie is laag. Wel is in Buitenpost een goede treinverbinding richting Groningen en Leeuwarden aanwezig. 2.2 Uitgevoerde maatregelen Wat is er gedaan? In het onderstaande is een opsomming gegeven van de belangrijkste infrastructurele maatregelen en activiteiten op gemeentelijke en provinciale wegen. De educatie- en handhavingsactiviteiten zijn eveneens in het overzicht opgenomen aangezien deze ook bijdragen aan de doelstellingen uit het GVVP Provinciale wegen rotonde Lauwersmeerweg Van Limburg Stirumweg Foarwei rotonde Lauwersmeerweg Trekweg reconstructie Trekweg, gedeelte rondweg Dokkum rotonde Lauwersmeerweg fietsoversteek Trekweg ter hoogte van Platte Brêge te Kollum Gemeentelijke wegen instellen 30 km zones in alle dorpen met ondersteunende maatregelen herinrichting Herestraat Burum herinrichting Voorstraat Kerkstraat - Mr. Andreaestraat Kollum herinrichting Foarwei Kollumerzwaag instellen 60 km zones in het grote delen van het buitengebied verhogen bushaltes aanleg Nonnewei Veenklooster kruispunt Kwelderweg Nittersweg en aanpassen belijning beide wegen herinrichting Foarwei Simmerwei Oudwoude aanleg extra parkeerplaatsen op knelpunten in diverse dorpen Fietsvoorzieningen aanleg recreatieve fietspaden o Sânwielsterpaad o Hamsterpaad o Keegensterpaad o Feartspaad o Lijkweg o Ottevangerpaad-noard o Prellepaad o Fogelsanghloane o Lauwerspad aanleg vrijliggend fietspad Van Limburg Stirumweg Tochmalaan gedeeltelijke verbreding fietsroute Kollum Buitenpost kruispuntreconstructie Eelke Meinertswei Simmerwei ten gunste van fietsers Educatie en handhaving uitvoering Verkeerseducatieplan 2003 (activiteiten voor basis- en voortgezet onderwijs, ouderen, bromfietsers) regelmatige snelheidscontroles op onder andere de Tochmalaan, Foarwei Kollumerzwaag, Kwelderweg verscherpt toezicht op de Kleasterwei, Wyldpaed en Simmerwei / Foarwei in het kader van het project Subjectieve Verkeersonveiligheid van de politie Friesland. GVVP 2012 Ontwerp 6

8 Autoverkeer - wegencategorisering In het GVVP 1999 is een wegencategorisering vastgesteld. Het overgrote deel van het wegennet is als erftoegangsweg aangewezen (60 km/uur buiten de bebouwde kom, 30 km/uur binnen de bebouwde kom). Alleen de route Foarwei Triemsterloane Triemen te Kollumerzwaag, de route Van Limburg Stirumweg Tochmalaan W. Loreweg te Kollum en de Kwelderweg Nittersweg zijn gecategoriseerd als gebiedsontsluitingswegen. In 2011 blijkt dat op de meeste erftoegangswegen ook werkelijk een maximum snelheid is ingesteld van 30 km/uur (in de bebouwde kom) of 60 km/uur (buiten de bebouwde kom). Alleen op de Eelke Meinertswei en de Triemsterloane (weggedeeltes buiten de bebouwde kom) is de maximum snelheid nog geen 60 km/uur. De verschijningsvorm van de 60 kmzones is nog wel divers. Autoverkeer - verkeersafwikkeling Om een beeld te krijgen van de verkeersafwikkeling en de intensiteit op de gemeentelijke wegen, is in 2003 gestart met verkeerstellingen op 17 vaste locaties. De locaties bevinden zich rond de dorpen op de belangrijkste invalswegen. Op deze locaties wordt de verkeersintensiteit gemeten. Bijlage 1 bevat een plattegrond met de gemeentelijke en provinciale tellocaties en het resultaat van de metingen. Uit het overzicht blijkt dat de verkeersbewegingen van en naar westelijke en zuidelijke richting overheersend zijn. Via de gemeentelijke wegen wordt het verkeer geleid naar de provinciale wegen N358 en N355. Voor het westelijk deel van de gemeente zijn de Foarwei, Triemsterloane en Achterwei/Sânbulsterwei te Kollumerzwaag en de Simmerwei/Foarwei te Oudwoude de meest gebruikte routes. Rondom Kollum zijn de van Limburg Stirumweg en de Eyso de Wendtstraat de drukste wegen. In de oosthoek zijn de verkeersintensiteiten lager. Een uitzondering hierop is de doorgaande route over de Kwelderweg en Nittersweg. Fietsverkeer In de afgelopen beleidsperiode zijn in het kader van de Ruilverkaveling Kollumerland c.a. en het Friese merenproject diverse recreatieve fietspaden aangelegd. In de Kollumerwaard heeft Staatsbosbeheer een recreatief fietspad gerealiseerd. Daarnaast zijn er langs diverse fietsroutes verlichting aangebracht en infrastructurele aanpassingen gerealiseerd. Zo is in de route Kollum Buitenpost de oversteek bij de Trekweg aangepakt en is het fietspad deels verbreed. Op de fietsroute Westergeest Kollumerzwaag is bij het kruispunt E. Meinertswei Simmerwei de snelheid verlaagd en de voorrang ten gunste van fietsers gewijzigd. Openbaar vervoer De provincie heeft met de vaststelling van het PVVP 2006 het beleid ten aanzien van het openbaar vervoer gewijzigd van aanbod- naar vraaggestuurd. Na de aanbesteding is het vervoer gegund aan Connexxion. Om de toegankelijkheid van het openbaar vervoer voor mensen met een functiebeperking te verbeteren zijn in Kollumerzwaag, De Triemen, Westergeest, Oudwoude en Kollum tot nu toe 24 bushaltes verhoogd. Tegelijkertijd zijn de stalling van fietsen waar nodig uitgebreid en de bereikbaarheid van de halte verbeterd. 2.3 Analyse verkeersveiligheid Op basis van de geregistreerde ongevallengegevens is een analyse gemaakt van de verkeersveiligheid in de gemeente. Trend Afbeelding 2.2 toont de ontwikkeling van de geregistreerde verkeersslachtoffers in de gemeente. Onder verkeersslachtoffers wordt verstaan doden, ziekenhuisgewonden en overige gewonden. De cijfers boven de staven geven het aantal verkeersslachtoffers per jaar weer die zijn gevallen op gemeentelijke en provinciale wegen. GVVP 2012 Ontwerp 7

9 Afbeelding 2.2 Aantal verkeersslachtoffers in Kollumerland c.a Bij afbeelding 2.3. is Kollumerland c.a. vergeleken met de gehele provincie Fryslân. Op deze wijze wordt duidelijk hoe de gemeentelijke situatie is ten opzichte van het provinciaal gemiddelde. Afbeelding 2.3 Aantal slachtoffers per inwoners van Ongevallenlocaties in periode Op de onderstaande afbeelding staan de locaties aangegeven van alle slachtoffer en schade ongevallen die hebben plaatsgevonden. Het betreft ongevallen op provinciale en gemeentelijke wegen. Op deze kaart is in één oogopslag te zien waar veel of weinig aan de hand is. GVVP 2012 Ontwerp 8

10 Afbeelding 2.4 Alle ongevallocaties met slachtoffers Legenda wegvak kruispunt totaal ongevallen slachtofferongevallen totaal ongevallen slachtofferongevallen GVVP 2012 Ontwerp 9

11 Slachtoffers naar leeftijd Bij de meeste slachtoffers in de gemeente zijn personen tussen de 25 en 59 jaar, gevolgd door de leeftijdscategorie van 18 t/m 24 jaar. Afbeelding 2.5 Slachtoffers naar leeftijd totaal % 0 t/m 11 jaar t/m 15 jaar t/m 17 jaar t/m 24 jaar t/m 59 jaar jaar en ouder Slachtoffers naar vervoerwijze Bij ongevallen met slachtoffers is in 49 % van de gevallen een personenauto betrokken. Het aandeel kwetsbare verkeersdeelnemers (voetgangers, fietsers en bromfietsers) is 38 %. Ongevallen waar deze laatste groep deelnemers zijn betrokken lopen vaak af met letsel (doden of gewonden). Afbeelding 2.6 Slachtoffers naar vervoerwijze totaal % bestelauto bromfiets fiets motor personenauto voetganger vrachtauto Ongevallen naar afloop en wegbeheerder Afbeelding 2.7 geeft een overzicht van alle ongevallen in de gemeente in de afgelopen 10 jaar onderverdeeld naar afloop. Hieruit komt naar voren dat circa 20% van de ongevallen sprake is van afloop met letsel of een dodelijke afloop. In circa 80% van de gevallen is er alleen sprake van uitsluitend materiële schade (UMS). Bij de uitsplitsing naar wegbeheerder blijkt dat circa 75 % van de ongevallen op gemeentelijke wegen plaatsvinden. De overige ongevallen gebeuren op provinciale wegen. GVVP 2012 Ontwerp 10

12 Afbeelding 2.7 Ongevallen naar afloop en wegbeheerder totaal % provincie dodelijk ziekenhuisgewond overig gewond UMS gemeente dodelijk ziekenhuisgewond overig gewond UMS Ongevallen naar aard In afbeelding 2.8 wordt een opsomming gegeven van de aard van de ongevallen die in de periode hebben plaatsgevonden. Wat hierbij opvalt zijn de ongevallen waarbij iemand in de flank is geraakt (33%) en ongevallen met een vast voorwerp (22%). Flankongevallen vinden over het algemeen plaats op kruisingen. Ongevallen met een vast voorwerp zijn aanrijdingen met een boom, lantaarnpaal e.d. Afbeelding 2.8 Aard ongevallen totaal % dier eenzijdig flank frontaal geparkeerd voertuig kop/staart los voorwerp onbekend vast voorwerp voetganger Ongevallen binnen of buiten de bebouwde kom Het grootste deel van de ongevallen vindt plaats buiten de bebouwde kom. De laatste jaren is de verdeling binnen of buiten de bebouwde kom respectievelijk 40% en 60%. Opgemerkt wordt dat de kans op een ernstiger afloop groter is bij een ongeval buiten de bebouwde kom, dan bij een ongeval binnen de bebouwde kom. 95% van de dodelijke ongevallen en 85 % van de ongevallen met ziekenhuisgewonden vindt plaats buiten de bebouwde kom. Dit is te verklaren doordat de snelheid op de wegen buiten de kom over het algemeen hoger ligt. GVVP 2012 Ontwerp 11

13 Afbeelding 2.9 Ongevallen binnen of buiten de bebouwde kom totaal % binnen bebouwde kom dodelijk ziekenhuisgew overig gewond UMS buiten bebouwde kom dodelijk ziekenhuisgew overig gewond UMS Actie -25% Verkeersslachtoffers De gemeente heeft in de periode deelgenomen aan de provinciale Actie -25% verkeersslachtoffers. Het doel van de Actie is een vermindering van 25 % verkeersslachtoffers in 2010 ten opzichte van het gemiddelde van de jaren 1997, 1998 en Het streefgetal voor de gemeente is maximaal 22 verkeersslachtoffers in Uit de voorgaande gegevens blijkt dat in verkeerslachtoffers zijn geregistreerd waarmee de doelstelling van de Actie (maximaal 22 verkeersslachtoffers) is gehaald. Belangrijke onderdeel van de Actie is Permanente verkeerseducatie. Hiervoor heeft de gemeenteraad het Verkeereducatieplan 2003 vastgesteld. 2.5 Klachten De gemeente krijgt regelmatig klachten van bewoners en besturen van Plaatselijke Belangen over verkeerssituaties. De klachten gaan voornamelijk over de te hoge snelheid van het autoverkeer, het parkeren van auto s en de inrichting van de weg. Te hoge snelheden van het autoverkeer spelen niet alleen in de bebouwde kom. Ook in het buitengebied zijn klachtenlocaties. Parkeerklachten gaan over foutief geparkeerde auto s of te weinig parkeervoorzieningen. Vaak hangen deze klachten met elkaar samen. Bij de inrichting van de weg hebben de klachten betrekking op bijvoorbeeld te weinig zicht op een kruispunt, de zichtbaarheid van een kruispunt of het ontbreken van borden. 2.6 Parkeertellingen winkelgebied Kollum In februari 2009 en april 2010 zijn in opdracht van de gemeente parkeertellingen uitgevoerd. Het doel van de parkeertelling is het vastleggen van het aantal geparkeerde voertuigen in het winkelgebied te Kollum. Dit gebied beslaat globaal de parkeerterreinen rond De Colle en de Van der Bijhal, de parkeervoorzieningen rond de Voorstraat en de parkeerterreinen aan de Mr. Andreaestraat. Er is geteld op verschillende tijdstippen op de donderdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag en de vrijdagavond. In het onderzochte gebied zijn circa 800 parkeerplaatsen aanwezig. De bezettingsgraad van het gehele gebied over de verschillende teldagen varieert van 44 tot 55 %. De zaterdagmiddag van is het drukste telmoment. De meest gebruikte parkeerplaatsen bevinden zich: in de Voorstraat; langs de E. de Wendtstraat (gedeelte Brede Reed tot Rechthuisplein); op het Rechthuisplein; op het parkeerterrein aan de Waling Dykstrastrjitte; op het parkeerterrein Voorstraat Mr. Andreaestraat; nabij de ingangen van de supermarkten en de Action. GVVP 2012 Ontwerp 12

14 2.7 Onderzoek oosttangent Kollum In 2008 heeft ingenieurs- en adviesbureau DHV onderzoek gedaan naar de verkeerskundige nut en noodzaak van een oosttangent. De onderzoeksvraag is welke betekenis een oosttangent heeft voor het verkeer en de ontsluiting van Kollum. En op welke termijn is aanleg noodzakelijk. In het rapport wordt geconcludeerd dat in de huidige verkeerssituatie in Kollum: - er geen knelpunten bestaan ten aanzien van de intensiteiten; - het aandeel doorgaand verkeer op Van Scheltingalaan, J. Bogermanstraat, E. de Wendtstraat, Witteveenstraat, Hesseweg en Riddersmaweg varieert van 6 tot 19 %; - er geen ernstige knelpunten bestaan ten aanzien van de verkeersveiligheid. Vervolgens is in de rapportage gekeken naar de situatie in Bij ongewijzigd beleid ziet de verkeerssituatie er dan als volgt uit: - er ontstaan knelpunten ten aanzien van de intensiteit op de route E. de Wendtstraat G. Japicxstrjitte Mr. Andreaestraat en het eerste deel van de Voorstraat (uitgaande van een maximum intensiteit van 3500 motorvoertuigen/etmaal) ; - het aandeel doorgaand verkeer meer dan 10% is nagenoeg gelijk ten opzichte van de huidige situatie. Het verschil is dat de Voorstraat te maken krijgt met doorgaand verkeer; - door toename van de intensiteit wordt de leefbaarheid aangetast en zullen klachten ontstaan over de (subjectieve) verkeersveiligheid. In het rapport zijn de tracés van 4 varianten voor het oosttangent vastgesteld. Vervolgens is per variant onderzocht wat de invloed is op de verkeersintensiteit en het aandeel doorgaand verkeer. In hoofdstuk 7 komt DHV tot de volgende conclusies en aanbevelingen: - een oosttangent (in welke variant ook) lost niet alle knelpunten op ten aanzien van verkeersintensiteit en doorgaand verkeer in het zuidelijk deel van Kollum; - de varianten die rechtstreeks aansluiten op Trekweg of N355 hebben een positief effect op de intensiteit en het doorgaande verkeer in het zuidelijk deel van Kollum; - variant 4 (tracé om Augsbuurt heen met aansluiting op de nieuwe rotonde in N35) heeft de voorkeur omdat verkeerskundig gezien het oplossend vermogen van deze variant het grootst is. - alle varianten dragen bij aan het optimaliseren van de bereikbaarheid van de bedrijventerreinen; - aanbevolen wordt alle varianten ook te beoordelen op onder andere milieutechnische, landschappelijke aspecten en natuurwaarden en ruimtelijke ordeningseffecten. In het rapport heeft DHV per variant de investerings- en onderhoudskosten bepaald. De investeringskosten variëren van 6,3 tot 10,5 miljoen (excl. BTW, prijspeil 2008, nauwkeurigheid +/- 25%). De onderhoudskosten variëren van tot ,-/jaar voor het jaarlijks onderhoud en van ,- tot ,- voor het niet jaarlijks onderhoud. Voor het vervolg heeft het college besloten de aanleg van het oosttangent te behandelen in samenhang met de ontwikkeling van Kollum in bredere zin. De aanleg van het oosttangent is om die reden opgenomen in de Agenda Noordoost Friesland. 2.8 Beleidsvise wegen Medio 2009 heeft de gemeenteraad de Beleidsvisie wegen gemeente Kollumerland c.a. vastgesteld. In deze visie is het beleidskader gesteld voor het wegenonderhoud. Er is gekozen voor het scenario basis. GVVP 2012 Ontwerp 13

15 Scenario basis betekent het volgende: Hoog aanzien en comfort op het winkelerf in Kollum. Het winkelgebied is het gebied waar veel inwoners hun boodschappen doen en waar de toerist in het zomerseizoen naartoe trekt. De overige gebieden worden op basisniveau onderhouden. Een basisniveau is goed, duurzaam en efficiënt te onderhouden. Comfortverlies is in geringe mate aanwezig, maar dat leidt niet tot problemen. De veiligheid in relatie tot de onderhoudstoestand is goed. Het basisniveau biedt in voldoende mate visuele uitstraling. Parkeerplaatsen en voetpaden in het buitengebied worden op laag niveau onderhouden. Dit is een bewuste keuze. De risico s in deze gebruiksfuncties zijn namelijk beperkt. In het onderstaande tabel 2.10 wordt het scenario basis weergegeven. Afbeelding 2.10 Scenario basis Woongebied Winkelerf Kollum Hoofdstructuur binnen bebouwde kom Hoofdstructuur buiten bebouwde kom Buitengebied Fietspad basis hoog basis basis basis Parkeren basis basis basis basis laag Rijbaan basis hoog basis basis basis Voetpad basis hoog basis basis laag Op basis van het gekozen scenario is een investeringsprogramma opgesteld voor de periode Met de investeringen moet in 2014 de gewenste kwaliteitsslag zijn gemaakt en bevindt de onderhoudstoestand van de wegen zich op het kwaliteitsscenario basis. Tijdens de looptijd van het investeringsprogramma wordt de kwaliteit periodiek gecontroleerd. In 2013 worden de wegen opnieuw geïnspecteerd om te beoordelen of het verbeteren van het kwaliteitsniveau op koers ligt. Hierdoor kan er eventueel bijsturing plaatsvinden. 2.9 Notitie ontsluiting Kollum Op verzoek van het college is nagedacht over verbeteringen van de ontsluiting van Kollum. De bevindingen van dit verkennend onderzoek zijn neergelegd in een notitie. In de notitie is de regionale bereikbaarheid van Kollum en de verkeersafwikkeling op de interne structuur onderzocht. Met de interne verkeersstructuur worden de wegen en straten uit tabel 2.11 bedoeld: Afbeelding 2.11 Interne verkeersstructuur Kollum ontsluitingswegen (50 km/uur) Van Limburg Stirumweg Tochmalaan Willen Loréweg Riddersmaweg Woonstraten (30 km/uur) Voorstraat Van Scheltingalaan Johannes Bogermanstraat Gysbert Japicxstrjitte Mr. Andreaestraat Eyso de Wendtstraat (vanaf Molenkampsbrug) De belangrijkste conclusies van de notitie zijn: Er zijn op dit moment geen grote knelpunten ten aanzien van de verkeersintensiteit en verkeersveiligheid in Kollum. Ook in de nabije toekomst zijn deze niet te verwachten. GVVP 2012 Ontwerp 14

16 Vrachtverkeer kan Kollum bereiken via de Willem Loréweg en de van Limburg Stirumweg. Het aantal vrachtwagenbewegingen van en naar Kollum bedraagt circa 420 per dag. Het verkeer van en naar Kollum gaat of komt voor het grootste deel uit westelijke en zuidelijke richting. De van Limburg Stirumweg is de meest gebruikte invalsweg, gevolgd door de Eyso de Wendtstraat. Deze wegen verwerken bijna 75% van de verkeersbewegingen van en naar Kollum. Op regionale schaal verdeelt het verkeer van en naar Kollum zich op een gelijkmatige wijze. Er is niet een overheersende richting. Verbeteringen in de bereikbaarheid zullen moeten worden gezocht in zuidelijke en westelijke richtingen. Dit betekent dat de van Limburg Stirumweg op haar taak berekend moet blijven. De verkeersprognose uit het DHV rapport voor de situatie in 2020 zal waarschijnlijk later optreden. Dit wordt veroorzaakt door bijstelling van het tempo van de ruimtelijke ontwikkelingen, de economische situatie en de demografische ontwikkelingen in de gemeente. De aanleg van een oosttangent zal vooral de bereikbaarheid van de bedrijventerreinen verbeteren. Niet alle toekomstige knelpunten ten aanzien van verkeersintensiteiten en doorgaand verkeer worden met deze maatregel opgelost. De oosttangent zal vooral de bereikbaarheid van de bedrijventerreinen optimaliseren voor verkeer uit zuidelijke en oostelijke richtingen Conclusies De verkeersveiligheid is over het algemeen verbeterd. Het aantal ernstige slachtoffers (doden en ziekenhuisgewonden) laat de laatste 10 jaar een dalende trend zien. Qua ongevallen met verkeersslachtoffers zit Kollumerland c.a. over het algemeen onder het gemiddelde in Fryslân. De verschillende provinciale en gemeentelijke infrastructurele projecten hebben hier aan bij gedragen. Voor het verminderen van vermijdbare automobiliteit zijn er inspanningen verricht voor het fietsverkeer en het busvervoer. In de afgelopen 10 jaar is het fietspadennet fors uitgebreid. De fietsverbinding tussen Kollum en Buitenpost via de Adje Lambertszlaan - Tollingawei Paradyske is deels verbeterd. De breedte van het fietspad aan de Adje Lambertszlaan blijft echter smal voor een hoofdfietsroute. Ten behoeve van het busvervoer zijn bushaltes verhoogd en de toegankelijkheid verbeterd. Waar nodig is de stalling van fietsen uitgebreid. Met betrekking tot de bereikbaarheidsdoelstellingen is de situatie niet verbeterd. De meeste inwoners hebben werk buiten de gemeente. Doordat de werkgelegenheid voor de inwoners van de gemeente zich concentreert in de grote steden en de A7 zone, zijn (en blijven) de N355, N358 en de N381 (Twijzel Rottevalle) de belangrijkste routes. Gesteld kan worden dat door de toename van de automobiliteit en het uitblijven van verbeteringen aan de N358 en N355 de reistijd voor woon-werkverkeer is toegenomen. Door het toegenomen autobezit is ook de druk op het aantal beschikbare parkeerplaatsen in de dorpen en in het winkelgebied Kollum toegenomen. Uit de klachten blijkt dat er op sommige locaties een tekort is aan parkeervoorzieningen in woonwijken. Deze knelpunten verdienen de nodige aandacht. Uit de parkeertellingen in het winkelgebied Kollum komt naar GVVP 2012 Ontwerp 15

17 voren dat er over het algemeen voldoende parkeerplaatsen aanwezig zijn. Maar vooral in en rond de Voorstraat is de parkeerdruk tijdens de drukste winkeltijden groot. Met de instelling van 30 en 60 km zones is in algemene zin de leefbaarheid verbeterd. Alleen is op veel locaties de weg nog niet aangepast aan 30 of 60 km/uur. Hierdoor is de snelheid van het verkeer op veel plaatsen nog te hoog. Herinrichting van een weg of straat vindt vooral plaats tijdens het groot onderhoud. Hierdoor duurt het lang voordat alle straten en wegen de passende inrichting hebben. GVVP 2012 Ontwerp 16

18 3. Verkeersbeleid hogere overheden 3.1 Landelijk beleid De Nota mobiliteit heeft als hoofddoel de verbetering van de betrouwbaarheid van het verkeerssysteem. De centrale gedachte in de visie op verkeer en vervoer is het versterken van de economie. Mobiliteit is een noodzakelijke voorwaarde voor economische groei en sociale ontwikkeling in Nederland. Een goed functionerend systeem voor personen- en goederenvervoer en een betrouwbare bereikbaarheid zijn essentieel om de economie en de internationale concurrentiepositie van Nederland te versterken. Dit kan alleen door extra samenhang tussen economie, ruimte en verkeer en vervoer te bewerkstelligen. Overeenkomstig de Planwet Verkeer en Vervoer geeft de Nota Mobiliteit aan welke nationale doelen moeten doorwerken in het provinciaal beleid. Indirect werkt de Nota daarmee ook door naar gemeenten omdat het PVVP essentiële uitspraken moet bevatten waarmee gemeenten hun beleid in overeenstemming moeten brengen. De nationale doelen hebben betrekking op het rijkswegennet, de verkeersveiligheid, het openbare vervoer en de internationale kaders voor milieu en leefomgeving: in 2020 een landelijke daling van 45% verkeersdoden (maximaal 580) en 34% ziekenhuisgewonden (maximaal ) ten opzichte van Inmiddels is deze doelstelling aangescherpt tot een daling van 53% (maximaal 500) verkeersdoden in 2020; versterken van de economie door middel van goed functionerende infrastructuur netwerken; betrouwbaarheid van het verkeerssysteem. Dit betekent dat in 95% van de reizen de reiziger op tijd aankomt; provincies leveren maatwerk zodat voorzieningen in heel het land bereikbaar blijven met openbaar vervoer; naleven van (inter)nationale afspraken over emissiereductie voor verkeer en vervoer 3.2 Provinciaal beleid In maart 2006 heeft Provinciale Staten van Fryslân het Provinciaal Verkeers- en Vervoersplan Fryslân Feilich Foarút vastgesteld (PVVP 2006). Het PVVP heeft een looptijd tot Het hoofddoel is het realiseren van een duurzaam verkeers- en vervoerssysteem in Fryslân dat: voldoet aan verplaatsingsbehoefte van inwoners en bezoekers; voldoet aan de behoefte om goederen te transporteren; bijdraagt aan de versterking economie; dat veilig is; dat de schade aan natuur, landschap en milieu beperkt. Op de lange termijn moet het verkeers- en vervoerssysteem tegemoet komen aan de behoeften van de dan levende generaties. In het PVVP wordt daarom duurzaamheid nagestreefd, zowel in sociaal en economisch opzicht als voor wat betreft ecologische stabiliteit en ruimtelijke kwaliteit. Het geformuleerde hoofddoel van het PVVP sluit aan op de visie op de ruimtelijke ontwikkeling en structuur van Fryslân zoals neergelegd in het Streekplan. In het PVVP 2006 zijn naast de doelstellingen ook een aantal essentiële onderdelen benoemd. Deze onderdelen zijn belangrijk voor het behalen van de nationale en regionale doelstellingen en het realiseren van samenhang in het verkeer- en vervoerbeleid. De GVVP 2012 Ontwerp 17

19 gemeente is verplicht deze essentiële onderdelen op te nemen in hun beleid. De essentiële onderdelen zijn weergegeven in bijlage 2. Wijzingen in PVVP In 2010 heeft de provincie haar verkeer- en vervoerbeleid geëvalueerd. Provinciale Staten hebben geconcludeerd dat het PVVP 2006 nog steeds een goed beleidskader is maar dat het op onderdelen aangepast moet worden. Deze aanpassingen zijn verwoord in een (ontwerp) Nota van Wijzigingen PVVP De onderdelen die aangepast worden en voor de gemeente van belang zijn, zijn de volgende: meer maatwerk in vormgeving van infrastructuur; duurzame ontwikkeling wordt belangrijkste leidraad voor investeringsprogramma s verkeer en vervoer; overdracht van wegen; verscherping van verkeersveiligheidsdoelstellingen; inzet op openbaar vervoer en het versterken van de ketenmobiliteit. GVVP 2012 Ontwerp 18

20 4. Ontwikkelingen 4.1 Wonen In het geactualiseerde Woonplan is een uitvoerige analyse opgenomen van de bevolkingsprognose voor de gemeente Kollumerland c.a. De conclusies over de toekomstige ontwikkeling en samenstelling van de bevolking zijn als volgt: Er wordt een lichte toename van de bevolkingsomvang verwacht. Tot 2020 is nog sprake van een lichte groei van huishoudens. Door de huidige jongere bevolking zal de grote krimp in de gemeente later inzetten ten opzichte van de regio. Kollumerland c.a. zal de komende 20 jaar verder vergrijzen. Het aantal kleinere huishoudens neemt toe, met name alleenstaanden en éénoudergezinnen. Op regionaal- en gemeentelijk niveau is er een trek van kleine dorpen naar woonkernen met meer voorzieningen. Volgens het Woonplan mag de gemeente tot 2016 maximaal 120 woningen bouwen plus 32 woningen aan de Tochmalaan te Kollum. De huidige verdeling van woningen in de gemeente blijft hierbij gehandhaafd:70 % in Kollum, 20 % in Kollumerzwaag en 10% voor de overige dorpen. Een toename van de verkeersintensiteit als gevolg van ontwikkelingen op het gebied van woningbouw zal beperkt zijn. 4.2 Bedrijvigheid De gemeente stimuleert bedrijvigheid en kiest voor een bundeling van bedrijven op bedrijfsterreinen. Bedrijven zijn geconcentreerd op het bedrijventerreinen aan de oostkant van Kollum (Rijdstraat, Singelweg, Jumaheerd en Dwarsried) en in Kollumerzwaag (Harm Smidswei). Het bedrijventerrein Dwarsried, voor watergebonden activiteiten, is recent ontwikkeld en biedt voldoende ruimte voor de lange termijn (10 jaar). Op bedrijventerrein Jumaheerd zijn nog enkele percelen beschikbaar. In de tweede fase (Jumaheerd II) is ruimte voor 15 percelen met een totaal uitgeefbare oppervlakte van circa 3,2 hectare. In Kollumerzwaag is in 2010 het bedrijventerrein Harm Smidswei uitgebreid met 7 percelen, samen goed voor 1,7 ha uitgeefbare percelen. 4.3 Landbouw In de landbouwsector vindt nog steeds een verdere schaalvergroting plaats die nog niet ten einde is. De schaalvergroting vindt zijn weerslag in de toename van bedrijfsgebouwen, grotere landbouwmachines, een grotere veestapel en een toename van het areaal per bedrijf. In de afgelopen decennia is het aantal agrarische bedrijven in de gemeente gedaald van 340 in 1980 tot 167 in De agrarische sector in de gemeente bestaat uit 132 veehouderijbedrijven, 28 akkerbouwbedrijven en 6 loon- en mechanisatiebedrijven. Er is een verschil in schaalgrootte tussen de bedrijven in het woudengebied en het kleilandschap. De grotere bedrijven bevinden zich over het algemeen in het noordwesten en het oosten van de gemeente. Schaalvergroting kan leiden tot een slechtere verkaveling. Het aandeel van de percelen in de directe omgeving van het bedrijf neemt af. Gevolg is dan een toename van het aantal verkeersbewegingen over de openbare weg. Tegelijkertijd is er ook een ontwikkeling in de richting van een duurzame en verbrede landbouw. Hierbij kan gedacht worden aan nevenfuncties in de sfeer van recreatie, natuur, lichte horeca of zorg. Door de beperkte schaal van deze activiteiten is de invloed op de verkeersbewegingen gering. Een nevenfunctie als energieopwekking middels bijvoorbeeld GVVP 2012 Ontwerp 19

21 biomassavergisting heeft door het aantal transporten en de grootte en massa hiervan een grote invloed op de andere weggebruikers. 4.4 Infrastructurele ontwikkelingen Centrale As De Centrale As is een nieuw aan te leggen weg van Dokkum tot aan de Wâldwei. Bij dit project hoort ook de aanleg van een noordelijke rondweg om Hurdegaryp. De aanleg van de Centrale As moet de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in de dorpen verbeteren en de bereikbaarheid van Noordoost Fryslân. De verwachting is dat de invloed van de Centrale As op de verkeersbewegingen in de gemeente beperkt is. Knip Trekweg ten zuiden van Kollum Ten zuiden van Kollum zal een knip op de Trekweg worden aangebracht. Deze knip wordt geplaatst tussen de Platte brug en de Eyso de Wendtstraat. Deze maatregel is onderdeel van bestuurlijke afspraken tussen de provincie en de NOFA-gemeenten. In het overleg is ook afgesproken bij voorkeur de knip aan te brengen nadat het noordelijke gedeelte van de Centrale As (Dokkum Quatrebras) is opengesteld voor verkeer. De knip hoort bij de aanleg van de Zuidoostelijke rondweg Buitenpost. Zonder knip dreigt deze rondweg slechts beperkt te worden gebruikt en de Trekweg extra te worden belast. De NOFA-gemeenten en de provincie gaan samen verkeerstellingen uitvoeren op het (onderliggende) wegennet voor en na de openstelling van de rondweg Buitenpost. Op basis van deze voor- en nameting kan alsnog worden besloten de knip eerder aan te brengen. De verwachting is dat de knip tot gevolg heeft dat de verkeersintensiteit op de van Limburg Stirumweg toeneemt (circa 16%) en het verkeer op de Eyso de Wendtstraat afneemt (circa 10%). Daarnaast zal de verkeersintensiteit op de Trekweg dalen. Het gevolg van de knip is dus dat het doorgaande verkeer waarschijnlijk meer gebruik zal maken van de provinciale gebiedsontsluitingswegen. Deze gevolgen zijn tijdens metingen in 2004 naar voren gekomen. Door werkzaamheden ter hoogte van de Platte Brug ten zuiden van Kollum is de Trekweg een tijdje afgesloten geweest. De rondweg rond Buitenpost was echter nog niet klaar. Op een goed beeld te krijgen van veranderende verkeerbewegingen zal de gemeente de verkeersituatie blijven monitoren. GVVP 2012 Ontwerp 20

22 5. Beleidsdoelen GVVP Het hoofddoel is het voeren van een integraal verkeer- en vervoerbeleid dat is gericht op het vergroten van de verkeersveiligheid, het in standhouden en verbeteren van de bereikbaarheid over het water en de weg en het verminderen van de milieubelasting door autoverkeer. Verbeteren verkeersveiligheid De gemeente blijft werken aan de verkeersveiligheid zodat bewoners en bezoekers zich veilig kunnen verplaatsen. Veilige wegen en straten dragen bij aan de leefbaarheid in de dorpen. De gemeente wil de verkeersveiligheid verbeteren door middel van verkeerseducatie, voorlichting en handhaving. Daarnaast moet ook de inrichting van de openbare ruimte bijdragen aan de verkeersveiligheid. Goede bereikbaarheid Een goede bereikbaarheid over de weg en het water is van belang voor de sociaal economische en recreatieve ontwikkeling van de gemeente. Voor het wegverkeer is de verbinding met de hoofdwegenstructuur is hierbij belangrijk. De kwaliteit van de bereikbaarheid wordt naast de verkeersafwikkeling op kruispunten en wegvakken ook bepaald door de parkeermogelijkheden op de plaats van bestemming. De gemeente zet in op goede parkeervoorzieningen voor fiets en auto en het in stand houden en verbeteren van de bereikbaarheid van woonwijken en bedrijventerreinen. De gemeente wil de recreatievaart faciliteren door vaarwegen op voldoende vaardiepte te brengen en te houden en te zorgen voor voldoende aanlegvoorzieningen langs de wal. Klimaatneutrale gemeente In oktober 2010 heeft de gemeenteraad de ambities vastgesteld om in 2020 een klimaatneutrale gemeente te zijn. Een klimaatneutrale gemeente stoot in de eindsituatie (2020) netto in een jaar geen broeikasgassen (CO 2, CH 4, N 2 O, CFK s) uit om tegemoet te komen aan de lokale energievraag. Verkeer en vervoer zorgt voor ongeveer 50% van de totale CO 2 uitstoot in de gemeente. Om dit percentage te verminderen wil de gemeente duurzame vormen van mobiliteit bevorderen. De maatregelen die hiervoor nodig zijn kunnen betrekking hebben op (het stimuleren van) langzaam verkeer, het openbaar vervoer of duurzame vormen van gemotoriseerd vervoer. GVVP 2012 Ontwerp 21

23 6. Verkeersveiligheid 6.1 Beleid De gemeente draagt naar vermogen bij aan de doelstellingen en uitgangspunten uit de provinciale Strategie Verkeersveiligheid In de Strategie is de ambitie vastgelegd om in Fryslân in 2025 de helft minder verkeerslachtoffers te hebben dan het gemiddelde van de jaren 2007 tot en met Dit betekent maximaal 14 verkeersdoden en maximaal 148 ernstige verkeersslachtoffers in 2025 in heel Fryslân. De uitgangspunten van het verkeersveiligheidsbeleid zijn: Door gaan met Duurzaam Veilig; Integrale aanpak van de verkeersonveiligheid op de beleidsterreinen mobiliteit, jeugd, ouderen, volksgezondheid, ruimtelijke ordening en sociaal economische zaken; Samenwerking tussen verschillende overheden, organisaties en instellingen op de genoemde beleidsterreinen. Bij de bestrijding van de verkeersonveiligheid zet de gemeente in op volgende vlakken: Wegencategorisering Duurzaam veilige inrichting wegennet Voorlichting, educatie en handhaving volgens het Verkeerseducatieplan; Aandacht voor verkeersveilige schoolomgevingen en routes; Verkeersveiligheid maakt onderdeel uit van een duurzame ruimtelijke planning. 6.2 Wegencategorisering Categorieën Net als in het GVVP uit 1999 wordt onderscheid gemaakt in wegen met een verkeersfunctie en wegen met een verblijfsfunctie. Op wegen met een verkeersfunctie staat de doorstroming van het gemotoriseerde verkeer centraal. Bij wegen met een verblijfsfunctie ligt de nadruk op de wegomgeving en het gebruik van de weg door langzaam verkeer. Aansluitend op de provinciale categorisering worden de volgende categorieën onderscheiden: Wegen met een verkeersfunctie (verkeersaders) Stroomwegen voor verplaatsingen over langere afstand op een zo snel mogelijk manier; Gebiedsontsluitingswegen vormen de schakel tussen stroomwegen en erftoegangswegen; Wegen met een verblijfsfunctie (verblijfsgebieden): Erftoegangswegen wegen in verblijfsgebieden die erven ontsluiten waarbij verkeersafwikkeling van ondergeschikt belang is. Bij de erftoegangswegen onderscheidt de gemeente een aantal wegen waarop gedurende de looptijd van dit GVVP geen maximumsnelheid van 30- of 60 km/uur zal worden ingesteld. Redenen kunnen zijn dat de weg deel uitmaakt van een busroute, een wijkverzamelende functie heeft of dat de weg in de huidige situatie als veilig kan worden bestempeld. GVVP 2012 Ontwerp 22

24 Categorisering wegennet De provincie Fryslân heeft in het PVVP 2006 de kaders vastgesteld voor de gemeentelijke categorisering. De categorisering van het wegennet sluit aan bij de provinciale indeling met uitzondering van de Kwelderweg die als gebiedsontsluitingsweg is gecategoriseerd. In de volgende paragrafen volgt een toelichting op de wegcategorieën in de gemeente. Afbeelding 6.1 Categorisering wegennet Legenda: gebiedsontsluitingsweg erftoegangswegen 50 of 80 km/uur erftoegangswegen _ 30 km/uur zone GVVP 2012 Ontwerp 23

25 6.3 Erftoegangswegen binnen de bebouwde kom Bijna alle straten in de dorpen zijn in de wegencategorisering aangewezen als erftoegangsweg. Deze straten zijn als 30 km/uur zone aangewezen waarbij een deel al als zodanig is ingericht. Bij groot onderhoud aan de weg of bij rioolrenovaties worden de overige straten aangepast naar een 30 km inrichting. Bij de herinrichting wordt rekening gehouden met de hulpdiensten (ambulance, brandweer, politie) en het busvervoer. Inrichtingskenmerken erftoegangsweg binnen bebouwde kom maximum 30 km/uur gelijkwaardige kruispunten smal wegprofiel (brom)fietsers/landbouwverkeer op rijbaan erfaansluitingen toegestaan geen markeringen Een aantal wegen binnen de bebouwde kom hebben een verzamelfunctie en verbinden verschillende wijken binnen het dorp. Daarnaast is de weg ook in gebruik als busroute. Het gaat om de volgende wegen: Kollum van Limburg Stirumweg, Tochmalaan, W. Loréweg Kollumerzwaag Foarwei, Triemsterloane Op deze erftoegangswegen blijft de maximumsnelheid van 50 km/uur. De bestaande voorrangsregelingen blijven in principe gehandhaafd. Als de verkeerssituatie dit vereist (bijvoorbeeld bij schoolroutes of op punten waar veel uitwisseling is) wordt uitgegaan van een inrichting die past bij een verblijfsgebied. 6.4 Erftoegangswegen buiten de bebouwde kom Bijna alle wegen buiten de bebouwde kom zijn gecategoriseerd als erftoegangsweg. Een deel is al als 60 km/uur zone ingericht. Bij groot onderhoud aan de weg worden de overige wegen voorzien van een 60 km inrichting. Bij de inrichting wordt rekening gehouden met de hulpdiensten (ambulance, brandweer, politie) en het busvervoer. GVVP 2012 Ontwerp 24

26 Inrichtingskenmerken erftoegangsweg buiten de bebouwde kom maximum 60 km/uur gelijkwaardige kruispunten smal wegprofiel (brom)fietsers/landbouw verkeer op rijbaan erfaansluitingen toegestaan kantmarkering vanaf verhardingsbreedte 5 m In de gemeente zijn 2 erftoegangswegen buiten de bebouwde kom die een locatiegebonden aanpak vereisen. Op deze wegen blijft de snelheidslimiet in principe 80 km/uur. Deze wegen hebben een verzamelfunctie en maken deel uit van een busroute. W. Loréweg, gedeelte Tilhouten tot Lauwersmeerweg Op het eerste gedeelte van de W. Loréweg is een 60 km/uur zone ingesteld met het oog op het bochtige karakter van de weg in combinatie met de brug over de Dwarsried. Hierna bestaat de weg uit een lange rechtstand van circa 1,4 km met een beperkt aantal woningen en/of boerderijen. Het ongevallenbeeld en het vrijliggende fietspad geven (voorlopig) geen aanleiding een maximum snelheid van 60 km/uur in te stellen. Triemsterloane en De Triemen De Triemsterloane bestaat uit een wegvak met een rechtstand van circa 1,4 km met een wegbreedte van 6 m en een vrijliggend fietspad. Ongevallen vinden op deze rechtstand nagenoeg niet plaats. Het bovenstaande is de reden dat de huidige maximumsnelheid van 80 km/uur blijft gehandhaafd. Ter hoogte van De Triemen wordt de bebouwing dichter en bevinden zich 2 kruispunten dicht op elkaar. Bij De Dôlle maakt de weg een bocht naar rechts richting de Trekwei. Deze situatie met bebouwing en kruispunten maakt het wenselijk om snelheidsremmende maatregelen te treffen en de weg als 60 km/uur gebied in te richten. 6.5 Gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom De Kwelderweg en een deel van de Nittersweg zijn als gemeentelijke gebiedsontsluitingswegen gecategoriseerd. Deze wegen vormen de verbinding tussen de N358 en de N388 in de provincie Groningen. De verbinding ontlast het wegennet in het noordoosten van de gemeente maar heeft geen storend effect op het provinciale netwerk van gebiedsontsluitingswegen. GVVP 2012 Ontwerp 25

27 Inrichtingskenmerken gebiedsontsluitingsweg maximaal 80 km/uur rijbaanscheiding verkeerslichten, voorrangskruispunt of rotonde breed wegprofiel met obstakelvrije afstand geen (brom)fietsers op de rijbaan beperkt aantal erfaansluitingen volledige markering 6.6 Inrichting van wegen Groot onderhoud Het groot onderhoud van wegen wordt uitgevoerd middels rationeel wegbeheer. Op basis van objectieve criteria wordt bepaald welke wegen prioriteit krijgen en voor onderhoud in aanmerking komen. Gemiddeld 1 keer per 20 jaar wordt groot onderhoud aan een weg uitgevoerd. Sinds lange tijd combineert de gemeente de herinrichting van wegen of het treffen van 30 en 60 km/uur maatregelen met het wegenonderhoud. Door deze werkwijze wordt efficiënt met de beschikbare financiële middelen omgegaan. Dit ingezette beleid wordt voortgezet. Bewoners worden al tijdens de voorbereidingsfase betrokken bij de herinrichting van hun straat. Soms kan het wenselijk zijn andere deskundigen bij dergelijke projecten te betrekken. Bij ongevallenlocaties kan worden besloten deze vooruitlopend op het regulier wegenonderhoud maatregelen te treffen. Om deze maatregelen te realiseren zal extra budget beschikbaar worden gesteld. Shared Space In het koersdocument voor de raadsperiode is al vastgelegd dat de gemeente Shared Space als uitgangspunt hanteert bij (her)inrichtingsprojecten. Shared Space gaat niet alleen over de inrichting van de openbaar ruimte maar betrekt nadrukkelijk bewoners en gebruikers bij het proces rondom de inrichting van die openbare ruimte. Het kennisinstituut Shared Space is ondergebracht bij de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Shared Space wordt als volgt gedefinieerd: Shared Space is een concept voor de inrichting van de openbare ruimte waarbij gestreefd wordt naar ruimtelijke en democratische kwaliteit bij het zoeken naar oplossingen voor problemen in de openbare ruimte. In de benadering van Shared Space vormt de openbare ruimte het hart van de samenleving; een gebied om in te verblijven, anderen te ontmoeten, activiteiten te ondernemen of te ontspannen. De inrichting van de openbare ruimte moet daarom recht doen aan de verschillende functies en betekenissen die deze ruimte voor de mensen vervult. Het streven bij de inrichting van de openbare ruimte is hierbij om te komen tot een balans tussen verkeer, verblijf en alle andere ruimtelijke functie. GVVP 2012 Ontwerp 26

28 6.7 Verkeerseducatie Naast het duurzaam veilig inrichten van het wegennet conform de categorisering wordt ingezet op gedragsbeïnvloeding middels verkeerseducatie. In 2003 heeft de gemeenteraad het Verkeerseducatieplan vastgesteld. Het plan voorziet in permanente educatie die afgestemd is op de kennis en vaardigheden van de volgende leeftijdscategorieën: 0 4 jaar; 4 12 jaar; jaar; jaar; jaar; 60 jaar en ouder. De nadruk van de activiteiten ligt op de leeftijden 0 25 jaar en 60 jaar en ouder. De kennis en vaardigheden die de eerste groep bij de verkeerseducatieve projecten leert, kan het voor de rest van hun leven gebruiken. Daarbij komt dat de groep van 16 tot 25 jaar het grootste ongevalsrisico kent. Met de inzet op de leeftijdsgroep 60 jaar en ouder wil de gemeente, naast het beperken van het ongevalrisico, bijdragen aan het in stand houden van de mobiliteit van deze groep. Deze groep zal de komende jaren toenemen. Verkeersveiligheidslabel Fryslân De gemeente wil graag dat scholen meedoen aan het Verkeersveiligheidslabel Fryslân. Het label is een keurmerk voor de geleverde kwaliteitsverbetering op gebied van verkeersveiligheid. De school laat hiermee zien dat ze verkeersveiligheid belangrijk vinden. Om voor het Verkeersveiligheidslabel Fryslân in aanmerking te komen, moet een school aan bepaalde criteria voldoen. De pijlers hiervoor zijn: Verkeersveiligheid opnemen in het schoolbeleid; Theoretische verkeerseducatie; Praktische verkeerseducatie; Verkeersveilige schoolomgeving; Betrekken van ouders. Inmiddels heeft 1 basisschool en 1 school in het voortgezet onderwijs in de gemeente een Verkeersveiligheidslabel in bezit. Een derde school zit in het voorbereidingstraject voor het label. 6.8 Handhaving Acties op het gebied van de verkeershandhaving worden uitgevoerd door het Team Noordoost van de regiopolitie Friesland. Het werkgebied van het Team bestaat uit de eilanden Ameland en Schiermonnikoog en de gemeenten Achtkarspelen, Dantumdiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. De acties zijn gericht op het dragen van een helm, dragen van de gordel, roodlichtnegatie, alcohol, snelheid en (fiets)verlichting. Jaarlijks worden tussen de gemeente en de politie afspraken gemaakt over de inzet van politiecapaciteit voor verkeershandhaving. De afspraken worden vastgelegd in een Teamjaarplan en vervolgens aan de gemeenteraad gepresenteerd. 6.9 Veilige schoolomgeving en routes De verkeerssituatie rondom scholen zorgt regelmatig voor klachten. De oorzaak is vaak de verkeerssituatie tijdens het halen en brengen van kinderen. Bij deze schoolspits is het vaak een drukte van belang waarbij kinderen, ouders en andere weggebruikers door elkaar heen krioelen. Deze chaotische verkeerssituaties leveren een gevoel van verkeersonveiligheid op. Scholen en ouders zijn echter eerst verantwoordelijk voor deze situatie. GVVP 2012 Ontwerp 27