Impact van het woord op het NAH herstelproces. Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Impact van het woord op het NAH herstelproces. Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent"

Transcriptie

1 Impact van het woord op het NAH herstelproces Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent

2 Disclosure belangen spreker * Geen belangenverstrengeling * Geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

3 Impact van het woord op het NAH herstelproces A. Algemene doelstelling B. Het NAH herstelproces C. Impact van het woord D. Aanbod via een gestructureerde dialoog E. Praktische conclusie ernah - euregionaal referentiecentrum niet aangeboren hersenletsels

4 A. Algemene doelstelling 1. De neuropsychologische benadering van de NAH patiënt laat toe de stoornissen van cognitie, emotie en gedrag te begrijpen vanuit een verstoring van de hersennetwerken die deze psychische functies uitbouwen 2. Het NAH herstelproces verloopt in opeenvolgende fasen dankzij specifieke neuroplastische mechanismen 3. Het woord kan op het herstelproces een faciliterende impact hebben: los van het therapeutisch aanbod en los van de betekenis van communicatie thuis kan via een gestructureerd gesprek een positief effect op het NAH herstel worden bekomen 4. De huidige bijdrage poogt aan te sporen tot een herstelbevorderende vorm van dialoog in de hulpverlening en thuis

5 B. Het NAH herstelproces 1. Ramon Y. Cajal (1913): het brein kan (wel) regenereren; het brein is niet (volledig) onveranderlijk 2. Neuroplasticiteit verwijst naar alle veranderingen in hersenstructuratie en hersenorganisatie in respons op veranderingen in de omgeving 3. Dezelfde fundamentele mechanismen liggen aan de basis zowel van de ontwikkeling van kind naar volwassene en van het schools en levenslang leerproces als van het herstel na hersenletsel 4. Na NAH reorganiseert het brein zich via uitbouw van synapsen met herschikking van netwerken, groei van cellen en in beperkte mate zelfs ontstaan van nieuwe cellen onder andere in de hippocampus. 5. Een brein dat optimaal gestimuleerd wordt, herstelt na NAH beter

6

7

8 B. Het NAH herstelproces 1. Ramon Y. Cajal (1913): het brein kan (wel) regenereren; het brein is niet (volledig) onveranderlijk 2. Neuroplasticiteit verwijst naar alle veranderingen in hersenstructuratie en hersenorganisatie in respons op veranderingen in de omgeving 3. Dezelfde fundamentele mechanismen liggen aan de basis zowel van de ontwikkeling van kind naar volwassene en van het schools en levenslang leerproces als van het herstel na hersenletsel 4. Na NAH reorganiseert het brein zich via uitbouw van synapsen met herschikking van netwerken, groei van cellen en in beperkte mate zelfs ontstaan van nieuwe cellen onder andere in de hippocampus. 5. Een brein dat optimaal gestimuleerd wordt, herstelt na NAH beter

9

10

11

12

13 B. Het NAH herstelproces 1. Ramon Y. Cajal (1913): het brein kan (wel) regenereren; het brein is niet (volledig) onveranderlijk 2. Neuroplasticiteit verwijst naar alle veranderingen in hersenstructuratie en hersenorganisatie in respons op veranderingen in de omgeving 3. Dezelfde fundamentele mechanismen liggen aan de basis zowel van de ontwikkeling van kind naar volwassene en van het schools en levenslang leerproces als van het herstel na hersenletsel 4. Na NAH reorganiseert het brein zich via uitbouw van synapsen met herschikking van netwerken, groei van cellen en in beperkte mate zelfs ontstaan van nieuwe cellen onder andere in de hippocampus. 5. Een brein dat optimaal gestimuleerd wordt, herstelt na NAH beter

14 C. Impact van het woord 1. Het NAH herstelproces grijpt slechts plaats via een optimaal gedoseerde aansporing tot actie 2. Therapeutische programma's en gezinsintegratie, wanneer en zodra mogelijk, zijn ten volle hierop gericht 3. Het woord staat daarbij centraal als actie inducerende, neuroplasticiteit bevorderende impuls 4. Het woord stimuleert (a) de persoon, op een algemene, holistische, psychologische en biologische manier en stimuleert (b) het brein, op een heel specifieke manier via zijn diverse neuropsychologische netwerken 5. Niet enkel medemenselijk contact maar ook een gestructureerde dialoog, bij de hulpverlener zowel als thuis, is onontbeerlijk om NAH een blijvende kans op functioneel herstel te verschaffen

15

16 C. Impact van het woord 1. Het NAH herstelproces grijpt slechts plaats via een optimaal gedoseerde aansporing tot actie 2. Therapeutische programma's en gezinsintegratie, wanneer en zodra mogelijk, zijn ten volle hierop gericht 3. Het woord staat daarbij centraal als actie inducerende, neuroplasticiteit bevorderende impuls 4. Het woord stimuleert (a) de persoon, op een algemene, holistische, psychologische en biologische manier en stimuleert (b) het brein, op een heel specifieke manier via zijn diverse neuropsychologische netwerken 5. Niet enkel medemenselijk contact maar ook een gestructureerde dialoog, bij de hulpverlener zowel als thuis, is onontbeerlijk om NAH een blijvende kans op functioneel herstel te verschaffen

17 Impact van het woord op het NAH herstelproces A. Algemene doelstelling B. Het NAH herstelproces C. Impact van het woord D. Aanbod via een gestructureerde dialoog E. Praktische conclusie ernah - euregionaal referentiecentrum niet aangeboren hersenletsels

18 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog We dienen te leren naast de therapie, naast de hulverlening en naast de gezinsgesprekken de NAH patiënt optimaal te: 1. Stimuleren tot bewust zijn 2. Stimuleren tot doelgericht zijn 3. Stimuleren tot interactief zijn 4. Stimuleren tot reflectief zijn We dienen ook te leren deze strategie door te geven aan allen die de NAH patiënt omkaderen

19 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid

20 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing

21 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog Inspelen op: * Aandachtssturing * volgehouden aandacht * gerichte aandacht * verdeelde aandacht * gestuurde, executieve aandacht

22 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal

23

24 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn

25 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit

26 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet

27 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog Inspelen op: * Neurocognitieve inzet * executieve functie * gedragsbeheersing * conflict management * werkgeheugen en episodisch geheugen

28 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal

29

30 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn

31 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie

32 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid

33 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog Inspelen op: * Sociale vaardigheid * sociale perceptie * sensormotorische empathie (spiegelen) * cognitieve empathie * emotionele empathie

34 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal

35

36 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal leren EMPATHISCH zijn

37 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal leren EMPATHISCH zijn 4. Reflectief zijn: aanzetten tot zelfbevraging

38 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal leren EMPATHISCH zijn 4. Reflectief zijn: aanzetten tot zelfbevraging metacognitie

39 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog Inspelen op: * Metacognitie * reflecteren * mening * zelfbewustzijn * oordeel Via bevragende opstelling in een Socratisch gesprek

40

41 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog Inspelen op: * Metacognitie * reflecteren * mening * zelfbewustzijn * oordeel Via bevragende opstelling in een Socratisch gesprek

42 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal leren EMPATHISCH zijn 4. Reflectief zijn: aanzetten tot zelfbevraging metacognitie/ medial wall -prefrontaal

43

44

45 D. Aanbod via een gestructureerde dialoog 1. Bewust zijn: aanzetten tot betrokkenheid aandachtssturing/ potien-prefrontaal leren OPLETTEND zijn 2. Doelgericht zijn: aanzetten tot activiteit/creativiteit neurocognitieve inzet/ pariëto-prefrontaal leren STRATEGISCH zijn 3. Interactief zijn: aanzetten tot communicatie sociale vaardigheid/ temporo-prefrontaal leren EMPATHISCH zijn 4. Reflectief zijn: aanzetten tot zelfbevraging metacognitie/ medial wall -prefrontaal leren KRITISCH zijn

46

47 E. Praktische conclusies Het woord heeft een aanzienlijke impact op het NAH herstelproces: (1) Via algemene gesprekken bij de behandeling, begeleiding en thuis ontstaat er en bestendigt er zich een verbondenheid en een gevoel van eigenwaarde. Zulks induceert veelal inzet en actie welke neuroplasticiteit induceren (2) Een gestructureerde dialoog (in 4 punten) daarentegen stimuleert specifiek de neuroplasticiteit in de diverse breinnetwerken die noodwendig zijn voor het NAH herstelproces

48 Impact van het woord op het NAH herstelproces Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent

Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek

Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek VWVJ-Symposium Leuven, 20-3-2015 Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent Disclosure belangen

Nadere informatie

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP 15-03-2013 Inhoud Het neuropsychologisch denkkader De schoolsetting Ter ondersteuning bij het kind met

Nadere informatie

Werkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie. Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018

Werkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie. Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018 Werkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018 THEORETISCH KADER : ONTWIKKELING / RIJPING VH BREIN Intro: Ontwikkeling / rijping van het brein

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Disclosure belangen spreker. Alcohol, cognitieve stoornissen en ziekte-inzicht

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Disclosure belangen spreker. Alcohol, cognitieve stoornissen en ziekte-inzicht Dia 1 Alcohol, cognitieve stoornissen en ziekte-inzicht Dr. Serge Walvoort (Klinisch Neuropsycholoog) swalvoort@vvgi.nl www.nispa.nl Dia 2 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND VANDAAG: WAAR VOEDEN WE VOOR OP? PREVENTIE ONTWIKKELING VAN HET BREIN SOCIAAL EMOTIONEEL LEREN METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ESSENTIE VAN OVERDRACHT PROBLEEM

Nadere informatie

Neuropsychologie en de MMPI-2(-RF) I bij alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen

Neuropsychologie en de MMPI-2(-RF) I bij alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen Neuropsychologie en de MMPI-2(-RF) I bij alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen Serge Walvoort I Klinisch neuropsycholoog - Topklinisch Centrum voor Korsakov en alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen

Nadere informatie

Inzichten in het kinder- en puberende brein en implicaties voor het onderwijs

Inzichten in het kinder- en puberende brein en implicaties voor het onderwijs Workshop onderwijskunde Inzichten in het kinder- en puberende brein en implicaties voor het onderwijs Kempenhaeghe Prof. Dr. Evert Thiery (UGent) 25 maart 2010 m.m.v. Mw. MSc.. Chris Anthonis Situering

Nadere informatie

De functionele mogelijkheden van neuropsychologisch onderzoek

De functionele mogelijkheden van neuropsychologisch onderzoek De functionele mogelijkheden van neuropsychologisch onderzoek Max van Dormolen Registerpsycholoog NIP / arbeid en organisatie MfN Registermediator (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

De Kleine Prins Expertisecentrum

De Kleine Prins Expertisecentrum De Kleine Prins Expertisecentrum Femke Rienstra f.rienstra@dekleineprins.nl 31/10/16 2 Executieve Functies Kennis m.b.t. Executieve Functies (EF), de ontwikkeling ervan en het kunnen herkennen van de EF

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen Jos van Erp Geen belangenverstrengeling d.m.v. Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere vergoeding Aandeelhouder Of anders Disclosure belangen spreker Bewegen én berusten:

Nadere informatie

Cognitieve Revalidatie. Dr S. Rasquin 17 september 2015

Cognitieve Revalidatie. Dr S. Rasquin 17 september 2015 Cognitieve Revalidatie Dr S. Rasquin 17 september 2015 Definitie Cognitieve Revalidatie CR can apply to any intervention strategy or technique which intends to enable clients or patients and their families

Nadere informatie

Neuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB

Neuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB Neuropsychologisch onderzoek (NPO) na een SAB Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB Waarom? Ik wil graag weer aan het werk! Ik ben erg moe en prikkelbaar. Ik kan slecht

Nadere informatie

Neuropsychologisch onderzoek Afdeling medische psychologie.

Neuropsychologisch onderzoek Afdeling medische psychologie. Neuropsychologisch onderzoek Afdeling medische psychologie www.nwz.nl Inhoud Neuropsychologisch onderzoek 3 Wat is een neuropsychologisch onderzoek? 3 Stoornissen door een hersenbeschadiging 3 Het onderzoek

Nadere informatie

Wat zijn de neuropsychologische gevolgen van een hersentumor bij kinderen. Dr Femke Aarsen, klinisch neuropsycholoog

Wat zijn de neuropsychologische gevolgen van een hersentumor bij kinderen. Dr Femke Aarsen, klinisch neuropsycholoog Wat zijn de neuropsychologische gevolgen van een hersentumor bij kinderen. Dr Femke Aarsen, klinisch neuropsycholoog Wat is neuropsychologie? Neuropsychologie is de psychologie die zich bezighoudt met

Nadere informatie

Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog

Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog epilepsie dementie beroerte NAH hersentrauma infecties tumoren MS Parkinsonisme intoxicatie Traumatisch Niet- Traumatisch

Nadere informatie

Het maakbare brein? Inhoud. Sociale competentie. Waarom van belang?

Het maakbare brein? Inhoud. Sociale competentie. Waarom van belang? Inhoud Het maakbare brein? Selfmanagementtraining bij adolescenten met een zwakke sociale competentie Gieke Buur GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch neuropsycholoog GGzE-Universiteit Leiden Wat is

Nadere informatie

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen SAMENVATTING Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen klinische populaties, waaronder ook de Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). Ook al wordt

Nadere informatie

aandacht, informatieverwerking, geheugen, sturingsvaardigheden zelfvertrouwen, stemming, reacties door frustraties wisselwerking tussen emoties en factoren uit de omgeving drive hebben, nodige energie

Nadere informatie

Vandaag. Achtergrond NAH - oorzaken. Cognitive revalidatie Definitie. Achtergrond NAH - gevolgen

Vandaag. Achtergrond NAH - oorzaken. Cognitive revalidatie Definitie. Achtergrond NAH - gevolgen Disclosure belangen sprekers C5 Train je brein met strategietraining voor kinderen en jongeren met NAH Christine Resch onderzoeker/neuropsycholoog, Maastricht University Roeli Wierenga GZ-psycholoog/neuropsycholoog

Nadere informatie

Parkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie

Parkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie Parkinsoncafe april 16 Irene Vermeulen, Ziekte van Parkinson Cognitie GZ-psycholoog Brabantzorg Programma Dopamine en de hersenen Psychologische gevolgen Cognitie Neuropsychologisch onderzoek Dopamine

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3

Nadere informatie

Drs. Dirma Terlouw, BSc.

Drs. Dirma Terlouw, BSc. Drs. Dirma Terlouw, BSc. Orthopedagoog Gezondheidszorgpsycholoog Kinder- en jeugdpsycholoog Onderwijskundige Praktijk in Nieuwegein Doel van de avond Beter begrijpen van pubers/adolescenten - Ingevulde

Nadere informatie

Executieve functies bij kleuters. Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019

Executieve functies bij kleuters. Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019 Executieve functies bij kleuters Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019 Wat zijn executieve functies? Hoe ontwikkelen executieve functies? Executieve functies : topje van de ijsberg? Wat bepaalt de

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Executieve Functies

Wat gaan we doen? Executieve Functies Executieve Functies SCHOOLJAAR: 2014-2015 Anita Bieleman & Silke Polman Wat zijn executieve functies (EF) Belang van het ontwikkelen van EF Eigen EF ervaren Theorie & praktijkvoorbeelden Wat gaan we doen?

Nadere informatie

Arbeidsgerichte zorg, ook binnen de medisch specialistische revalidatie. Prof. dr Coen van Bennekom

Arbeidsgerichte zorg, ook binnen de medisch specialistische revalidatie. Prof. dr Coen van Bennekom Arbeidsgerichte zorg, ook binnen de medisch specialistische revalidatie Prof. dr Coen van Bennekom Medisch specialistisch revalidatiecentrum 350 klinische NAH opnames/jaar 250 poliklinische NAH behandelingen/jaar

Nadere informatie

Bouwstenen van het denken

Bouwstenen van het denken Werken met cognitieve bouwstenen heeft gegarandeerd resultaat Analyseren Veronderstellingen maken Logisch denken Breed denken Onveranderbaarheid inzien Verinnerlijken Niet egocentrisch communiceren Tijdsoriëntatie

Nadere informatie

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën Karin Nijman & Inge Verstraete CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën masterclass Deel I/ theorie De basis van leren (leren is-zintuigenkennishaakjes-wg-zelfregulatie & metacognitie) Regie

Nadere informatie

weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van

weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van Richtlijn Cognitieve revalidatie Niveau A (1) Het is aangetoond dat.. Aandacht Het is aangetoond dat aandachtstraining gedurende de eerste 6 weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen

Nadere informatie

Hieronder vindt u een korte uitwerking van de afzonderlijke executieve functies:

Hieronder vindt u een korte uitwerking van de afzonderlijke executieve functies: Executieve functies Tijdens de behandeling van uw kind is mogelijk de term executieve functies aan bod gekomen, maar wat zijn dat eigenlijk? In deze folder geven we een korte uiteenzetting van wat deze

Nadere informatie

Hersenletselcongres

Hersenletselcongres B6b "Kop d'r veur": Gevolgen en herstel na een subarachnoïdale bloeding (potentiële) belangenverstrengeling - De betrokken relaties bij dit project zijn: - Sponsoring of onderzoeksgeld: Honorarium of andere

Nadere informatie

Dutch summary 1. Dutch summary. Dutch summary

Dutch summary 1. Dutch summary.   Dutch summary http://hdl.handle.net/1765/105797 Dutch summary Dutch summary 1 Dutch summary 2 Erasmus Medical Center Rotterdam Dutch summary 3 Introductie Kinderen die in de neonatale periode zeer ernstig ziek zijn

Nadere informatie

On the Move! Cognitietour door Nederland

On the Move! Cognitietour door Nederland On the Move! Cognitietour door Nederland 1 Mei, 2016 2 Prof. Bernard Uitdehaag Prof. Jeroen Geurts Prof. Vincent de Groot Dr. Hanneke Hulst Dr. Brigit de Jong Dr. Menno Schoonheim 3 WAT GAAN WE DOEN? Wat

Nadere informatie

Het Magische Getal 7 Hersenontwikkeling: inzichten relevant voor Jeugdgezondheidszorg. Fabienne De Boeck Gent, 17/3/2017

Het Magische Getal 7 Hersenontwikkeling: inzichten relevant voor Jeugdgezondheidszorg. Fabienne De Boeck Gent, 17/3/2017 Het Magische Getal 7 Hersenontwikkeling: inzichten relevant voor Jeugdgezondheidszorg Fabienne De Boeck Gent, 17/3/2017 Are There Really as Many Neurons in the Human Brain as Stars in the Milky Way? Bradley

Nadere informatie

A1 Gedragsveranderingen door stoornissen in de sociale cognitie

A1 Gedragsveranderingen door stoornissen in de sociale cognitie A1 Gedragsveranderingen door stoornissen in de sociale cognitie Behandelen is zinvol! Marjon Westerhof-Evers Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling - De betrokken relaties bij

Nadere informatie

Workshops en cursussen H E R S E N W E R K. Scholing en advies op het gebied van hersenletsel

Workshops en cursussen H E R S E N W E R K. Scholing en advies op het gebied van hersenletsel Workshops en cursussen H E R S E N W E R K Scholing en advies op het gebied van hersenletsel 2016 Hersenwerk Hersenwerk is een organisatie die kennis en wetenschap verzamelt en verspreidt op het gebied

Nadere informatie

Inhoud. deel i kader 23. deel ii niet-aangeboren hersenletsel 53. Woord vooraf 1 1. Inleiding 1 3. Over de auteurs 1 9

Inhoud. deel i kader 23. deel ii niet-aangeboren hersenletsel 53. Woord vooraf 1 1. Inleiding 1 3. Over de auteurs 1 9 Inhoud Woord vooraf 1 1 Inleiding 1 3 Over de auteurs 1 9 deel i kader 23 1 Dialoog in de zorg bij hersenletsel 25 1.1 Inleiding 2 5 1.2 Kenmerken van communicatie als trialoog 26 1.3 De persoon met hersenletsel

Nadere informatie

Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018

Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018 Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018 Wat Disclosure weten we? (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

De (on)zichtbare gevolgen van hersenletsel. 13 november 2018

De (on)zichtbare gevolgen van hersenletsel. 13 november 2018 De (on)zichtbare gevolgen van hersenletsel Evelien Pirard Revalidatiearts Suzanne Lambregts Kinderrevalidatiearts 13 november 2018 NAH: Niet Aangeboren Hersenletsel Hersenletsel = NAH = verzameling van

Nadere informatie

Executieve functies? Wat zijn dat nu weer?

Executieve functies? Wat zijn dat nu weer? Executieve functies? Wat zijn dat nu weer? 22 januari 2015 Maurice van Werkhooven m.vanwerkhooven@aps.nl Waartoe is er onderwijs? Wat is goed onderwijs? We leiden leerlingen op voor een wereld die we niet

Nadere informatie

B6 ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie. Multimodale benadering van verwerking

B6 ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie. Multimodale benadering van verwerking HersenletselCongres 1 3 november Disclosure belangen sprekers B ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie (potentiële) belangenverstrengeling Geen De

Nadere informatie

TMA Talentenanalyse Sara Berger

TMA Talentenanalyse Sara Berger TMA Talentenanalyse Kandidaat-rapportage samenvatting 5-2-2018 Sara Berger Inhoudsopgave Inleiding Betekenis van de scores Consistentie Beschrijving van de persoonlijkheid Kwaliteiten en valkuilen overzicht

Nadere informatie

Klinisch redeneren. José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam

Klinisch redeneren. José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam Klinisch redeneren José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (potentiële) belangenverstrengeling Geen

Nadere informatie

Koppeling leren leren met executieve functies

Koppeling leren leren met executieve functies Koppeling leren leren met executieve functies Leren leren vindt zijn oorsprong in onze dynamische samenleving. Onder invloed van onder andere automatisering, innovatie en waarden en normen die in de 21e

Nadere informatie

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE?

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE? De Hersenen Oriëntatie, september 2002 Esther Wiersinga-Post Inhoud college de Hersenen historisch overzicht (ideeën vanaf 1800) van de video PAUZE neurofysiologie - opbouw van neuronen - actie potentialen

Nadere informatie

Wat valt er nog te coachen als het brein toch al alles bepaalt?

Wat valt er nog te coachen als het brein toch al alles bepaalt? Wat valt er nog te coachen als het brein toch al alles bepaalt? Richard ten Hoedt Scheur je Los event 28 september 2018 Even voorstellen. 1979 Gepromoveerd Wis- en Natuurkunde 1973 Afgestudeerd Organometaal-

Nadere informatie

Hersenletsel bij kinderen

Hersenletsel bij kinderen Datum: 20 juni 2013 Hersenletsel bij kinderen Marieke van der Ent Gedragskundige InteraktContour Werkgebied InteraktContour Even kennismaken InteraktContour Begeleiding van cliënten met (N)AH - acute fase

Nadere informatie

KINDEREN EN JONGEREN MET NAH EN ONDERWIJS. Nathalie Ansoms Gery Smans Revalidatiecentrum Pulderbos 25-03-2011

KINDEREN EN JONGEREN MET NAH EN ONDERWIJS. Nathalie Ansoms Gery Smans Revalidatiecentrum Pulderbos 25-03-2011 KINDEREN EN JONGEREN MET NAH EN ONDERWIJS Nathalie Ansoms Gery Smans Revalidatiecentrum Pulderbos 25-03-2011 INHOUD Definitie NAH Gevolgen Lichamelijke gevolgen Cognitieve gevolgen Gedrag en beleving Sociale

Nadere informatie

Behandelprogramma. CVA/hersenletsel

Behandelprogramma. CVA/hersenletsel Behandelprogramma CVA/hersenletsel Iedereen is anders. Elke situatie is anders en elk herstelproces verloopt anders. Dat realiseren wij ons heel goed. In dit hoofdstuk vindt u zoveel mogelijk informatie

Nadere informatie

Foutloos leren bij Goal Management Training

Foutloos leren bij Goal Management Training A8 Foutloos leren bij Goal Management Training Kan het opnieuw aanleren van alledaagse taken na hersenletsel beter? Dirk Bertens 1 Dirk Bertens, MSc Prof. Luciano Fasotti Prof. Roy Kessels Dr. Danielle

Nadere informatie

Executieve functies ontwikkelen met denkspellen.

Executieve functies ontwikkelen met denkspellen. Executieve functies ontwikkelen met denkspellen. Heeft uw leerling moeite met plannen en organiseren? Is hij zijn huiswerk weer eens vergeten of kwijt? Kan hij moeilijk aan een taak beginnen maar nog moeilijker

Nadere informatie

Vormingsaanbod breed publiek voorjaar 2018 Opvoeding, ontwikkelings- en leerproblemen. Surf gerust naar > vormingen

Vormingsaanbod breed publiek voorjaar 2018 Opvoeding, ontwikkelings- en leerproblemen. Surf gerust naar   > vormingen Sig presenteert Vormingsaanbod breed publiek voorjaar 2018 Opvoeding, ontwikkelings- en leerproblemen In het voorjaar van 2018 organiseert Sig opnieuw enkele voordrachten rond de thema s opvoeding, ontwikkelings-

Nadere informatie

Opbouw workshop. Onderzoek: hoe zat t ook alweer? Definitie executieve functies. Executieve functies. Nieuwe inzichten..

Opbouw workshop. Onderzoek: hoe zat t ook alweer? Definitie executieve functies. Executieve functies. Nieuwe inzichten.. Opbouw workshop Korte terugblik: Welke EF s en hoe mee aan de slag gegaan? De bovenbouw: het (bijna) puberbrein en bijbehorende EF s Vertaling naar de praktijk Rol van de IB-er Onderzoek: hoe zat t ook

Nadere informatie

BETER BIJ DE LES INFORMATIE

BETER BIJ DE LES INFORMATIE BETER BIJ DE LES INFORMATIE Training in executieve functies BROCHURE Beter bij de les is bedoeld voor kinderen op de basisschool vanaf 8 jaar en bestaat uit een Werkboek, een Handleiding en Trainingsmateriaal

Nadere informatie

De Cognitief- Linguïstische Quickscan (verwijzers) Lindenhof

De Cognitief- Linguïstische Quickscan (verwijzers) Lindenhof De Cognitief- Linguïstische Quickscan (verwijzers) Lindenhof De Cognitief-Linguïstische Quickscan van Lindenhof Interdisciplinaire diagnostiek en advies bij denk- en taalproblematiek voor mensen met niet-aangeboren

Nadere informatie

Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop. Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter

Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop. Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter Ontwikkeling van het brein gedurende de levensloop Wouter Staal, kinder- en jeugdpsychiater, Radboud Universiteit en Karakter 200.000 jaar jager-verzamelaar 12:000 landbouw industrie sinds 200 jaar Hoever

Nadere informatie

Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel. Dr. S. Rasquin 14 januari 2015

Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel. Dr. S. Rasquin 14 januari 2015 Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel Dr. S. Rasquin 14 januari 2015 s.rasquin@adelante-zorggroep.nl Doel en opbouw presentatie Doel: Herkennen van symptomen in de acute fase na NAH Opbouw: Cognitie

Nadere informatie

Leeropdracht Contextuele neuropsychologie

Leeropdracht Contextuele neuropsychologie Jos Egger Het is natuurlijk TOP om hoogleraar te mogen zijn. Een positie van waaruit je jonge collega s wegwijs kan maken in het vak en onderzoek kan aanzwengelen. Bovendien kun je helpen om bevindingen

Nadere informatie

Werk in uitvoering op de atletiekbaan

Werk in uitvoering op de atletiekbaan Werk in uitvoering op de atletiekbaan Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam Verantwoording Keynote op Dag van de Atletiek, Papendal, Arnhem, 23 maart 2019 Achtergrond. Deze hand-out is gemaakt voor

Nadere informatie

Neuropsychologisch onderzoek

Neuropsychologisch onderzoek Neuropsychologisch onderzoek Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is neuropsychologie?... 1 Mogelijke gevolgen van hersenproblematiek... 1 Wat is een neuropsychologisch onderzoek?... 2 Voorbeelden van neuropsychologisch

Nadere informatie

Test je kennis van het brein!

Test je kennis van het brein! 2 4 2015 Wat kun je als schoolpsycholoog met kennis over het brein? Dr. Sanne Dekker Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam & Het ABC Schoolpsychologencongres, 13 maart 2015 Over het brein

Nadere informatie

TMA Talentenanalyse. Kandidaat-rapportage samenvatting. Sara Berger 15 april 2013

TMA Talentenanalyse. Kandidaat-rapportage samenvatting. Sara Berger 15 april 2013 TMA Talentenanalyse Kandidaat-rapportage samenvatting Sara Berger 15 april 2013 Minervum 7444 4817 ZG Breda T 0162 51 59 02 I www.mectraining.nl E info@mectraining.nl Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Betekenis

Nadere informatie

Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden

Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop voor

Nadere informatie

Neuro-cognitieve ontwikkeling van meerlingen een populatiegebonden onderzoek

Neuro-cognitieve ontwikkeling van meerlingen een populatiegebonden onderzoek Symposium 50-jarig bestaan Oost-Vlaams Meerlingenregister Neuro-cognitieve ontwikkeling van meerlingen een populatiegebonden onderzoek Zaterdag 25-10-2014 UZ Gent Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent

Nadere informatie

Praktijkvoorbeeld Plusklas Bijzonder begaafd

Praktijkvoorbeeld Plusklas Bijzonder begaafd Praktijkvoorbeeld Plusklas Bijzonder begaafd Patricia Versnel, leerkracht/onderwijsdesign Fenna Smit, psycholoog/onderzoeker 1. Inleiding 2. Aanleiding Programma 3. Opzet van het onderwijsprogramma 4.

Nadere informatie

Wat is niet aangeboren hersenletsel?

Wat is niet aangeboren hersenletsel? Wat is niet aangeboren hersenletsel? Als hersenen beschadigd raken op latere leeftijd spreken we van (NAH) Niet aangeboren hersenletsel Niet-aangeboren hersenletsel is blijvende schade aan de hersenen

Nadere informatie

Welkom bij de Gezond & Zeker Innovatiedag 2018

Welkom bij de Gezond & Zeker Innovatiedag 2018 Welkom bij de Gezond & Zeker Innovatiedag 2018 Help! Mijn cliënt begrijpt mij niet! Workshop wordt verzorgd door: Marcella de Oude Ergotherapeut en docent Zwaartepunt www.zwaartepunt.nl Wat zijn zichtbare

Nadere informatie

CVA zorg, topsport voor ons allemaal. Dinsdag 11 april 2017

CVA zorg, topsport voor ons allemaal. Dinsdag 11 april 2017 CVA zorg, topsport voor ons allemaal Dinsdag 11 april 2017 Onzichtbare gevolgen Daniël du Corbier Ergotherapeut / Cognitieve Revalidatie Therapeut (CPCRT) CVA in Nederland 46.000 CVA patiënten per jaar

Nadere informatie

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Bavo Europoort helpt specialist in psychiatrie Inhoudsopgave Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Doelgroep

Nadere informatie

Evalueren in het BuO netwerkdag 25.09.2015 - VIRBO. Jan Decuypere PBD GO! BuO

Evalueren in het BuO netwerkdag 25.09.2015 - VIRBO. Jan Decuypere PBD GO! BuO Evalueren in het BuO netwerkdag 25.09.2015 - VIRBO Jan Decuypere PBD GO! BuO Aandacht voor zelfregulatie Eventueel subtitel BuO : de lijn doortrekken - zorgcontinuüm Gewoon onderwijs BuO School op maat

Nadere informatie

Werk in/ aan uitvoering

Werk in/ aan uitvoering Wat ga je vanmiddag leren? Werk in/ aan uitvoering Liz Dolfin - Selma Huitema adviseurs passend onderwijs Expertisecentrum Orion Wat zijn executieve functies? Hoe verloopt de ontwikkeling van executieve

Nadere informatie

Executieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven

Executieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Executieve functies en emotieregulatie Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Inhoud 1. Executieve functies en emotieregulatie 2. Rol van opvoeding

Nadere informatie

Behandeling van Executieve Functies bij kinderen met TOS Bevindingen en implicaties van een pilot-studie

Behandeling van Executieve Functies bij kinderen met TOS Bevindingen en implicaties van een pilot-studie Behandeling van Executieve Functies bij kinderen met TOS Bevindingen en implicaties van een pilot-studie Pleun Huijbregts 13 november 2014 Opzet presentatie 1. Executieve functies (EF) 2. EF en TOS 3.

Nadere informatie

BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM

BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM BANG, BANGER, BOOST Voorstelling De Dauw Autismespectrumstoornis en emoties In de praktijk VOORSTELLING DE DAUW Kleinschalig

Nadere informatie

Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V. Executieve functies. Welkom! Nancy Lussing

Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V. Executieve functies. Welkom! Nancy Lussing Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V Executieve functies Welkom! Nancy Lussing Even voorstellen Ondersteuning algemeen, coördinator masterclass Leer- & gedragsspecialist Stelling Een hoog IQ is bepalend voor

Nadere informatie

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 6 september 2018 STUDIEDAG Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Je moet langzaamaan alles verwerken Je krijgt langzaamaan alles op een rij Steeds

Nadere informatie

Cognitieve problemen bij patiënten met kanker

Cognitieve problemen bij patiënten met kanker Cognitieve problemen bij patiënten met kanker Cognitieve problemen: wat zijn dat? Problemen met mentale vaardigheden en processen GEHEUGEN OPNEMEN OPSLAAN OPDIEPEN AANDACHT RICHTEN VERDELEN TAAL BEGRIJPEN

Nadere informatie

3/4/13. Executieve functies GEDRAG IN GOEDE BANEN LEIDEN: OVER DE ROL VAN EXECUTIEVE FUNCTIES BIJ KINDEREN EN PUBERS

3/4/13. Executieve functies GEDRAG IN GOEDE BANEN LEIDEN: OVER DE ROL VAN EXECUTIEVE FUNCTIES BIJ KINDEREN EN PUBERS GEDRAG IN GOEDE BANEN LEIDEN: OVER DE ROL VAN EXECUTIEVE FUNCTIES BIJ KINDEREN EN PUBERS SAMENVATTING PRESENTATIE SCHOOLPSYCHOLGENCONGRES; AMSTERDAM; 15 MAART 2013 Dr. Mariëtte Huizinga Vrije Universiteit

Nadere informatie

Het kind of de jongere met hersenletsel en het gezin in de participatie / chronische fase

Het kind of de jongere met hersenletsel en het gezin in de participatie / chronische fase Het kind of de jongere met hersenletsel en het gezin in de participatie / chronische fase Symposium Traumatisch Hersenletsel Kinderen en Jongeren 31 oktober 2018 Drs. Y. Boom MSc. - Neuropsycholoog Disclosure

Nadere informatie

Afdeling Medische Psychologie

Afdeling Medische Psychologie Afdeling Medische Psychologie In de meeste ziekenhuizen is een afdeling medische psychologie; ook in het St. Annaziekenhuis. U bent door uw medisch specialist naar deze afdeling doorverwezen. In deze folder

Nadere informatie

Doedisnormaal. Sociaal onaangepast gedrag bij NAH. Guy Lorent Neuropsycholoog UPC Sint-Kamillus Bierbeek

Doedisnormaal. Sociaal onaangepast gedrag bij NAH. Guy Lorent Neuropsycholoog UPC Sint-Kamillus Bierbeek Doedisnormaal Sociaal onaangepast gedrag bij NAH Guy Lorent Neuropsycholoog UPC Sint-Kamillus Bierbeek Onaangepast gedrag bij NAH Evidente bijdrage van hersenletsel: Zelfregulerend gedrag Afwezigheid van

Nadere informatie

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,

Nadere informatie

1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie

1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie 18 mei 2017 1. Overzicht neuropsychologische revalidatie 2. Ziekte inzicht 3. casus 4. Specifieke cognitieve problemen 5. Relevante informatie Klinische Neuropsychologie wetenschappelijk onderzoek diagnostiek

Nadere informatie

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen

Nadere informatie

Beter bij de Les. Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink

Beter bij de Les. Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink Beter bij de Les Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink Drie onderwerpen die aan bod komen 1. Wat zijn executieve functies? 2. Wat is een cognitieve training en wanneer

Nadere informatie

Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling. Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015

Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling. Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015 Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015 1 Individuele ondersteuning voor peuters en hun pedagogisch medewerkers op peutercentra en speelleergroepen

Nadere informatie

Het creëren van een gemeenschappelijke visie m.b.t. executieve functies voor het jonge kind; handvatten voor morgen!

Het creëren van een gemeenschappelijke visie m.b.t. executieve functies voor het jonge kind; handvatten voor morgen! Opbouw workshop Korte geschiedenis Wat zijn executieve functies? Waarom zijn ze belangrijk? Hoe is het gesteld met mijn EF s? Vertalen naar de praktijk Rol van de IB-er (EF en stoornissen) Doel Hoe het

Nadere informatie

ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk

ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Breda, 4-7-2017 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Inhoud. Meer weten? 94 Reeds verschenen 95 In voorbereiding 96. TIB Tool_MarcelVanDeWiel_v3.indd :08

Inhoud. Meer weten? 94 Reeds verschenen 95 In voorbereiding 96. TIB Tool_MarcelVanDeWiel_v3.indd :08 Inhoud 1. Executieve functies in de klas 4 2. Planning en organisatie 14 3. Metacognitie en timemanagement 22 4. Taakinitiatie 32 5. Werkgeheugen 42 6. Reactie-inhibitie 50 7. Emotieregulatie 58 8. Volgehouden

Nadere informatie

Zorgstandaard licht traumatisch hersenletsel

Zorgstandaard licht traumatisch hersenletsel Zorgstandaard licht traumatisch hersenletsel Disclosure Disclosure belangenspreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven1 Sponsoring of onderzoeksgeld2

Nadere informatie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Francien Lammerts Logopedist Groene Hart Ziekenhuis Neurologie symposium concentratie & geheugen 15 november 2016 Voorstellen

Nadere informatie

Afdeling Medische psychologie

Afdeling Medische psychologie Afdeling Medische psychologie U bent door uw medisch specialist doorverwezen naar de afdeling Medische psychologie. In deze folder leest u meer over de behandeling door de medisch psycholoog, met welke

Nadere informatie

Neurorevalidatie in de 1 e lijn

Neurorevalidatie in de 1 e lijn Neurorevalidatie in de 1 e lijn Weer thuis en toch problemen Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen Thema s 1. De patiënt met hersenbeschadiging 2. Het lerende brein 3. Het therapeutisch repertoire

Nadere informatie

PERSPECTIEF OP POTENTIES. Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden

PERSPECTIEF OP POTENTIES. Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden PERSPECTIEF OP POTENTIES Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden HERSTEL Herstel omvat vier componenten Functioneel herstel krijgt weinig expliciete aandacht FUNCTIONEEL HERSTEL Leerprocessen Nadruk

Nadere informatie

Niet Rennen maar Plannen

Niet Rennen maar Plannen Folder cognitieve training Niet Rennen maar Plannen Projectgroep: Chantal Geusgens, Annette Baars-Elsinga, Anne Visser-Meily en Caroline van Heugten UMC Utrecht Hersencentrum Colofon Ontwikkeling: Drs.

Nadere informatie

DAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA

DAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA DAGZIEKENHUIZEN FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA Inhoud ontwerpen met de zintuigen reactiverend ziekenhuis dagziekenhuizen HEALING? DE STILTE, DE GEUR VAN EEN ALPENWEI, HET GEVOEL

Nadere informatie

Leerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres 2015 4-11-2015. A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht

Leerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres 2015 4-11-2015. A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling Geen A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht Dr. Hileen Boosman De betrokken relaties bij dit project zijn: Financiering: Projectgroep:

Nadere informatie

Poliklinische Revalidatie voor kinderen en jongeren met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda

Poliklinische Revalidatie voor kinderen en jongeren met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda Poliklinische Revalidatie voor kinderen en jongeren met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda Informatie voor ouders/verzorgers Uw kind wordt aangereden door een auto, valt hard van

Nadere informatie

Over&intelligen0e,&brein&en&ontplooiing:& intelligen0e&in&dagelijks&leven &

Over&intelligen0e,&brein&en&ontplooiing:& intelligen0e&in&dagelijks&leven & Overintelligen0e,breinenontplooiing: intelligen0eindagelijksleven JelleJolles CentrumBreinLerenAmsterdam Verantwoording Achtergrond.,Dezehandoutbevatdekernvanmijnpresenta0evoor Dedagvande intelligen0e,georganiseerddoorpearsonacademyop28september2018innieuwegein.de

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker D.A. Smit, MSc De kracht van depressie. Inzet van ervaringskennis, -deskundigheid en zelfmanagement bij depressies.

Disclosure belangen spreker D.A. Smit, MSc De kracht van depressie. Inzet van ervaringskennis, -deskundigheid en zelfmanagement bij depressies. Disclosure belangen spreker D.A. Smit, MSc De kracht van depressie. Inzet van ervaringskennis, -deskundigheid en zelfmanagement bij depressies. (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie