Neurorevalidatie in de 1 e lijn

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Neurorevalidatie in de 1 e lijn"

Transcriptie

1 Neurorevalidatie in de 1 e lijn Weer thuis en toch problemen Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen

2 Thema s 1. De patiënt met hersenbeschadiging 2. Het lerende brein 3. Het therapeutisch repertoire 2

3 De patiënt met hersenbeschadiging 3

4 Weer thuis, wie? Direct naar huis (in acute fase) Hersenschudding zonder duidelijke neurologische verschijnselen; ca. 80% Klein CVA, zonder duidelijke motorische of fatische verschijnselen; ca. 25% Ernstig CVA met een slechte prognose; ca. 5% Eigen wens van de patiënt Oordeel van de arts 4

5 Weer thuis, wie? Na ziekenhuis, revalidatiecentrum of verpleeghuis ADL-zelfstandig Support in de familie of buurt (mantelzorg) Geen verdere vooruitgang meer Levenshervatting ondanks handicap gewenst Geen vertrouwen in (para)medische aanpak Van instelling naar tegenstelling 5

6 Neurologisch hersteld, toch problemen Kan lopen Wandelen, sporten ADL-zelfstandig Huishouden, werk Kan weer praten Converseren Geen cognitieve Complexe (dubbel-) stoornissen taken Functioneerde goed Iets ondernemen aan eind opname uit zichzelf Niet depressief Nog de gangmaker Geen gedrags- In stand houden van problemen relatie 6

7 Ruitmodel Corticale functies 1 probleem, meerdere stoornissen 1 stoornis, meerdere problemen 7

8 Primaire, secundaire en tertiaire schors Als ik maar weer kan lopen, dan komt alles weer goed Echter, tertiaire schors is overgrote deel: zinvol/adequaat handelen in context die wordt doorzien 8

9 Praktijk: secundaire en tertiaire problematiek Geen parese (meer), toch onhandig Apraxie? Niet (halfzijdig) blind, toch vergissingen met voorwerpen of gezichten Visuele agnosie? Niet doof, toch verwarring bij geluiden Akoestische agnosie? Geen (hemi-)anesthesie, toch onhandig in de keuken Tactiele agnosie? 9

10 Veranderingen op drie gebieden Neurologisch Neuropsychologisch Psychologisch Parese Sensibiliteitsstoornis Hemi-anopsie Etc. Afasie Neglect Apraxie Etc. Gedrag Stemming Persoonlijkheid Etc. 10

11 profielen 11

12 Combinatie met ICF Functie (en structuur) Neurologisch Neuropsychologisch Psychologisch Parese rechter been Afasie Depressie Activiteiten Moeite met > 50 meter lopen Moeite met verbaal communiceren Onderneemt geen activiteiten Participatie Kan niet zelfstandig boodschappen doen Gaat niet meer naar café Brengt kinderen niet naar sport Sociale omgeving Boodschappen moeten door partner gedaan worden Vrienden missen de gangmaker in het café Kinderen zijn afhankelijk van partner en andere ouders 12

13 Analyse sterke en zwakke punten 1. Links rechts Bijv. sequentieel vs. spatieel 2. Voor achter Actie vs. waarneming 3. Horen zien voelen 4. Mediaal lateraal Stimulus-respons vs. eigen initiatief 5. Drie hiërarchische niveaus Archi (arousal), paleo (emoties en automatismen), neo (cognitie) 13

14 Het lerende brein Mythen: Na hersenbeschadiging kun je niet meer leren. Ongepast gedrag na hersenletsel is niet meer af te leren. Zonder ziekte-inzicht heeft therapie geen zin. Ik ben te oud om nog iets te leren. 14

15 Plasticiteit Plasticiteit (Ramon y Cajal, 1890; William James, 1890) Altijd en op ieder niveau Motivatie en bekrachtiging 15

16 Bouwstenen van geheugen en leren Sensitisatie: Bepaalde synapsen worden gevoeliger De gids op safari ziet meer en eerder dieren dan u! Habituatie: Andere worden minder gevoelig Bijvoorbeeld bij kleding en het zoemen van apparaten op werk en in huis 16

17 Geheugen en leren Declaratief Procedureel Semantisch Episodisch Skill Priming Conditioneren Kennis Belevenis, gebeurtenis Cognitief, motorisch perceptueel Oproepen via cue s Klassiek, operant Amnesie: vooral episodisch geheugen gestoord; semantisch minder gestoord. Motorisch leren is, samen met priming en conditioneren dan nog relatief goed mogelijk 17

18 Conditioneren Chaining Leren van fouten foutloos leren Imitatieleren Verbale (zelf-)sturing Impliciet vs expliciet Mental practice Leren 18

19 Conditioneren Associatief leren Klassiek (Pavlov) Pt met linkszijdig visueel (niet akoestisch) neglect moet leren veilig over te steken Eerst beweging linkerzijde (CS), direct gevolgd door bel aan linkerzijde (NS) Operant (Thorndike, Skinner) Motivatie en zinvolle bekrachtiging 19

20 Chaining Chunking Handelingsreeks opbreken in stukken Forward chaining Reeks door patiënt zelf vanaf begin starten Backward chaining Einde van de reeks door patiënt laten uitvoeren 20

21 Leren van fouten vs. foutloos leren Leren van fouten bij goede cognitie Overigens heeft leren van wat goed is gegaan een groter effect! Foutloos leren (drill en dram) Amnesie Nosoagnosie Verkeer! 21

22 Imitatieleren Voordoen en afkijken Taalloos Spiegelneuronen Betekenisvolle handeling (voet-aplasie) 22

23 Verbale (zelf-)sturing Taal om gedrag te sturen Talig (muzikaal) Handelingsreeksen Frontaal letsel (commando s aan alien hand) Verhoogt arousal, richt de aandacht en beperkt de afleiding 23

24 Impliciet vs expliciet Voorkeur voor impliciet leren Knowledge of Results Resultaatactiviteiten (sport) Knowledge of Performance Esthetiek, ballet, etc. 24

25 Mental practice Cognitieve activiteit Zelfde gebieden actief als bij daadwerkelijke activiteit Skiën, bobsleeën, rallyrijders, schaatsen Erben Wennemars Traject/reeks beter dan losse handelingen 25

26 Therapeutische interactie Zelfmanagement: eigen regie en klantenperspectief Therapeutische situatie Patiënt, therapeut, oefening, omgeving 26

27 Patiënt Vertrouwen Motivatie Arousal (medicatie, tijdstip van de dag, laesie) Emotie (wil [abulie], betrokkenheid, interesse) Cognitie (inzicht in situatie vergroot leereffect; noso-agnosie) Kenmerken Hobby s, etc. 27

28 Therapeut (Psycho-)educatie; ook aan proxi s Instructie Gesproken (uitlokken?) Geschreven (stappenplan) Feedback (KP, KR, specifiek) Effectevaluatie Interdisciplinair (ipv mono- of multidiscipliair)! 28

29 Oefening Niet spieren,maar hersenen oefenen Doelen (SMARTI) Intensiteit Ecologische validiteit Interesses Variatie 29

30 Omgeving (praktijk) (Subliminale) informatie Therapeutisch klimaat Samenwerken met andere disciplines 30

31 Omgeving (thuis- / werksituatie) Realistisch Relevant Individueel toegespitst Aanpassingen ter plaatse Proxi s (mantelzorg) 31

32 Zelfmanagement Eigen regie (HS Leiden) Klantenperspectief (Windesheim) Vraaggestuurde zorg (HS Utrecht) Individueel zorgplan Participatiesamenleving. 32

33 NR 1 e lijn conclusies (Nog) veel mogelijk; veel leervormen Accent niet op primaire schors-problematiek De niet-leerbare patiënt bestaat niet Interdisciplinair Kans te oefenen in thuis- / werksituatie Individualiteit ipv standaardbehandeling De patiënt komt iets halen; wat heeft u te bieden? 33

Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT

Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT ITON ITON: instituut voor toegepaste neurowetenschappen Hoofddocent: Dr. Ben van Cranenburgh Inhoud presentatie Cijfers t.a.v. CVA Anatomie,informatieverwerking e.d.

Nadere informatie

Welke strategie, bij wie en waarom?

Welke strategie, bij wie en waarom? Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen Faculteit der Bewegingswetenschappen Welke strategie, bij wie en waarom? Dr. Ben van Cranenburgh Symposium De fysiotherapeut als bewegingsprofessional RGF 18

Nadere informatie

Het kan ook anders! Over individueel maatwerk in de zorg. Dr Ben van Cranenburgh HGZO Congres Lunteren 24/25 Maart 2011. www.stichtingiton.

Het kan ook anders! Over individueel maatwerk in de zorg. Dr Ben van Cranenburgh HGZO Congres Lunteren 24/25 Maart 2011. www.stichtingiton. Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen Faculteit der Bewegingswetenschappen Het kan ook anders! Over individueel maatwerk in de zorg Dr Ben van Cranenburgh HGZO Congres Lunteren 24/25 Maart 2011

Nadere informatie

UITNODIGING. Scholing RGF Noord-Holland 2015. Scholing Neurorevalidatie

UITNODIGING. Scholing RGF Noord-Holland 2015. Scholing Neurorevalidatie UITNODIGING Scholing RGF Noord-Holland 2015 Scholing Neurorevalidatie Deze scholing zal vooral gericht zijn op de problemen die de patiënt met hersenbeschadiging ervaart na ontslag uit de instelling. De

Nadere informatie

Cognitieve Revalidatie. Dr S. Rasquin 17 september 2015

Cognitieve Revalidatie. Dr S. Rasquin 17 september 2015 Cognitieve Revalidatie Dr S. Rasquin 17 september 2015 Definitie Cognitieve Revalidatie CR can apply to any intervention strategy or technique which intends to enable clients or patients and their families

Nadere informatie

1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie

1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie 18 mei 2017 1. Overzicht neuropsychologische revalidatie 2. Ziekte inzicht 3. casus 4. Specifieke cognitieve problemen 5. Relevante informatie Klinische Neuropsychologie wetenschappelijk onderzoek diagnostiek

Nadere informatie

Inhoud 1 Functionele anatomie 13 2 Mentale basisfuncties 33

Inhoud 1 Functionele anatomie 13 2 Mentale basisfuncties 33 Inhoud 1 Functionele anatomie 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Zenuwweefsel 13 1.2.1 Neuronen 13 1.2.2 Actiepotentialen en neurotransmitters 14 1.2.3 Grijze en witte stof 15 1.3 Globale bouw van het zenuwstelsel

Nadere informatie

Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie

Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie 1 Wat ik zeggen wil Eigenlijk wil ik zeggen, wat de bloemen mij zeiden, die ik kreeg, toen ik weer een dagje thuis

Nadere informatie

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel

Nadere informatie

Scholingsbijeenkomst. Samen sterk in de zorg na een beroerte

Scholingsbijeenkomst. Samen sterk in de zorg na een beroerte Scholingsbijeenkomst Samen sterk in de zorg na een beroerte Programma scholingsbijeenkomst 1. Welkom, inleiding 2. Simulatiespel Heb ik een probleem dan? 3. Lezing Lange termijn gevolgen CVA voor patiënt

Nadere informatie

Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking

Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking Hoogbegaafdheid en prikkelverwerking dr. M.C. Coppens Inhoud Vaststellen van het begrip (hoog)begaafdheid. Informatieverwerking Sensorische prikkelverwerking Leerbehoeften van hoogbegaafde kinderen en

Nadere informatie

weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van

weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van Richtlijn Cognitieve revalidatie Niveau A (1) Het is aangetoond dat.. Aandacht Het is aangetoond dat aandachtstraining gedurende de eerste 6 weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen

Nadere informatie

Parkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie

Parkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie Parkinsoncafe april 16 Irene Vermeulen, Ziekte van Parkinson Cognitie GZ-psycholoog Brabantzorg Programma Dopamine en de hersenen Psychologische gevolgen Cognitie Neuropsychologisch onderzoek Dopamine

Nadere informatie

Even voorstellen: Vanaf 2015 is Pauwer onderdeel van de Amarant Groep

Even voorstellen: Vanaf 2015 is Pauwer onderdeel van de Amarant Groep Even voorstellen: Pauwer biedt zorg op maat aan kinderen, jongeren en volwassenen met een lichamelijke beperking, een meervoudige beperking of met nietaangeboren hersenletsel. Vanaf 2015 is Pauwer onderdeel

Nadere informatie

Opleiding Neurorevalidatie

Opleiding Neurorevalidatie Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen Faculteit der Bewegingswetenschappen Opleiding Neurorevalidatie Leven na hersenbeschadiging, maar hoe? De ITON-opleiding Neurorevalidatie kan zich beroepen

Nadere informatie

CVA zorg, topsport voor ons allemaal. Dinsdag 11 april 2017

CVA zorg, topsport voor ons allemaal. Dinsdag 11 april 2017 CVA zorg, topsport voor ons allemaal Dinsdag 11 april 2017 Onzichtbare gevolgen Daniël du Corbier Ergotherapeut / Cognitieve Revalidatie Therapeut (CPCRT) CVA in Nederland 46.000 CVA patiënten per jaar

Nadere informatie

Behandelingen opname. 1 Cognitieve Behandelunit. 2 Intensief Communicatie Programma

Behandelingen opname. 1 Cognitieve Behandelunit. 2 Intensief Communicatie Programma 31/07/2019 Behandelingen opname 1 Cognitieve Behandelunit We besteden aandacht aan stoornissen van uw cognitieve functies. Uw behandeling vindt grotendeels in een groep plaats met 4 tot 6 andere mensen

Nadere informatie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Francien Lammerts Logopedist Groene Hart Ziekenhuis Neurologie symposium concentratie & geheugen 15 november 2016 Voorstellen

Nadere informatie

Leven na hersenbeschadiging

Leven na hersenbeschadiging Leven na hersenbeschadiging Neurorevalidatie in de eerste lijn: analyse en aanpak van problemen Een leidraad voor mensen met hersenbeschadiging en hun hulpverleners Dr. Ben van Cranenburgh (neurowetenschapper)

Nadere informatie

Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek

Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek Inleiding Neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen gedrag en de werking van de hersenen. De neuropsycholoog stelt met een psychologisch

Nadere informatie

College 6: Skills. Anderson, hoofdstuk 9 Ingmar Visser

College 6: Skills. Anderson, hoofdstuk 9 Ingmar Visser College 6: Skills Anderson, hoofdstuk 9 Ingmar Visser Vragen Vragen vorige colleges? Overzicht college Introductie, behaviorisme versus cognitivisme Psychologie & AI Overzicht cursus Hoofdstuk 9 Anderson,

Nadere informatie

Cognitieve problemen

Cognitieve problemen hoofd, hals en zenuwstelsel info voor patiënten en familie Cognitieve problemen na een verworven hersenletsel UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde Cognitieve problemen na een verworven hersenletsel

Nadere informatie

Stage Stage in interdisciplinaire setting 7 portfolio kijkstage integratie

Stage Stage in interdisciplinaire setting 7 portfolio kijkstage integratie module voortgezette neurologische zorg datum Inhoud uren evaluatie vorm vak Lesdag 1 15/01/2019 Brein en handelen: een holistische benadering op basis van het biopsychosociaal model 7 examen les herstelgerichte

Nadere informatie

Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen. Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o.

Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen. Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o. Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o. (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie Alzheimercentrum VUMC Herkenning preseniele dementie Vroege verschijnselen:

Nadere informatie

Bijlage 3. Symptomen van de eerste orde

Bijlage 3. Symptomen van de eerste orde Bijlage 3 Symptomen van de eerste orde Stoornissen in het kortetermijngeheugen* De persoon met dementie onthoudt de recente gebeurtenissen niet meer, of beter: slaat de nieuwe indrukken steeds moeilijker

Nadere informatie

Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel. Dr. S. Rasquin 14 januari 2015

Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel. Dr. S. Rasquin 14 januari 2015 Acute (Fase na) Niet- Aangeboren Hersenletsel Dr. S. Rasquin 14 januari 2015 s.rasquin@adelante-zorggroep.nl Doel en opbouw presentatie Doel: Herkennen van symptomen in de acute fase na NAH Opbouw: Cognitie

Nadere informatie

LA KOL 12-13 Bijeenkomst 4

LA KOL 12-13 Bijeenkomst 4 LA KOL 12-13 Bijeenkomst 4 Terugblik bijeenkomst 3: 4: cognitieve ontwikkeling - ontwikkeling/leren/rijpen - geheugen - vormen van leren Opdrachten: - Deskundigen verdiepen - lezen H7 - Presentatie materialen

Nadere informatie

Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel

Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie en hersenletsel: begrijpen wij elkaar? September 2010 Voorstellen Vakantie

Nadere informatie

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli NAH-poli Heliomare en E-mental health Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli Opzet workshop Wat doet de NAH-poli Heliomare? E-mental health: waarom en hoe? Ervaringen patiënten Ervaringen

Nadere informatie

Wat is niet aangeboren hersenletsel

Wat is niet aangeboren hersenletsel Wat is niet aangeboren hersenletsel Wat zijn de symptomen en de onzichtbare problematiek. Danielle Driessen Revalidatiearts revalidatiecentrum Blixembosch Inhoud 1. Wat is NAH 2. Oorzaken 3. Hoe vaak komt

Nadere informatie

C10 Geriatrische revalidatie na beroerte: op weg naar huis... (potentiële) belangenverstrengeling. Aandeelhouder: - 6 november 2017.

C10 Geriatrische revalidatie na beroerte: op weg naar huis... (potentiële) belangenverstrengeling. Aandeelhouder: - 6 november 2017. C10 Geriatrische na beroerte: op weg naar huis... (potentiële) belangenverstrengeling Geen De betrokken relaties bij dit project zijn: - Sponsoring of onderzoeksgeld: - Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

Neuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB

Neuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB Neuropsychologisch onderzoek (NPO) na een SAB Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB Waarom? Ik wil graag weer aan het werk! Ik ben erg moe en prikkelbaar. Ik kan slecht

Nadere informatie

Behandeling na hersenletsel

Behandeling na hersenletsel Behandeling na hersenletsel Groepsbehandeling op de Cognitieve Behandelunit (CBU) Sterk in beweging Inhoud Inleiding 3 Wat is het doel van deze behandeling? 3 Wat zijn cognitieve functies? 3 Voor wie is

Nadere informatie

Cerebrale Visuele Stoornissen. Jij maakt het verschil!

Cerebrale Visuele Stoornissen. Jij maakt het verschil! Cerebrale Visuele Stoornissen Weet bij jij kinderen wat ik zie? Weet jij wat ik zie? Jij maakt het verschil! Studiedag Carantegroep 20-05-2011 Even voorstellen Marieke Steendam ergotherapeut VVB-team Koninklijke

Nadere informatie

Dementie per leeftijdscategorie 6-1-2010. Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek

Dementie per leeftijdscategorie 6-1-2010. Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek Dementie Dementiesyndroom de-mens = ontgeesting Matthieu Berenbroek Fontys Hogeschool Verpleegkunde Omvang dementie in Nederland 2005 180.000 / 190.000 dementerenden 2050 400.000 dementerenden Bron CBO

Nadere informatie

CVA-nazorg poli. Poli Neurologie

CVA-nazorg poli. Poli Neurologie 00 CVA-nazorg poli Poli Neurologie Inleiding U heeft onlangs een beroerte (CVA) gehad en was hiervoor opgenomen op de afdeling Neurologie van SJG Weert. Door de beroerte kunnen u en uw naasten te maken

Nadere informatie

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE?

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE? De Hersenen Oriëntatie, september 2002 Esther Wiersinga-Post Inhoud college de Hersenen historisch overzicht (ideeën vanaf 1800) van de video PAUZE neurofysiologie - opbouw van neuronen - actie potentialen

Nadere informatie

CVA-nazorgpolikliniek

CVA-nazorgpolikliniek CVA-nazorgpolikliniek Inleiding U heeft onlangs een beroerte of CVA gehad en was hiervoor opgenomen op de verpleegafdeling Neurologie van het St. Anna Ziekenhuis. Door de beroerte kunnen u en uw naasten

Nadere informatie

SAMENVATTING. Schiemanck_totaal_v4.indd 133 06-03-2007 10:13:56

SAMENVATTING. Schiemanck_totaal_v4.indd 133 06-03-2007 10:13:56 SAMENVATTING Schiemanck_totaal_v4.indd 133 06-03-2007 10:13:56 Schiemanck_totaal_v4.indd 134 06-03-2007 10:13:56 Samenvatting in het Nederlands Beroerte (Cerebro Vasculair Accident; CVA) is een veel voorkomende

Nadere informatie

De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent

De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk Dr. Leyman Lemke Deswarte Annelies 2013 Universitair Ziekenhuis Gent Inhoud workshop Kapstok: Het neurotische lussenmodel (NLM) (R. Schacht

Nadere informatie

!"#$%&'("$%)#"$*)&+ +)%+,"$'")-"'.,%#*&*)&+ /"$'")")+ Hierarchisch/fylogenetisch model

!#$%&'($%)#$*)&+ +)%+,$')-'.,%#*&*)&+ /$'))+ Hierarchisch/fylogenetisch model !"#$%&&%())*%)+,+-.#%+ /+&*)0+%+"#12.--+"!"#$%&("$%)#"$*)&+ +)%+,"$")-".,%#*&*)&+ 3+*45.*6",+"7.".58#++".."-.4 9*:+"(.";*."+"-)#6&>;3?@4+%+"9*+12%A)*, BBC4%)

Nadere informatie

Inleiding. Wat is afasie?

Inleiding. Wat is afasie? Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw

Nadere informatie

Neuropsychologisch onderzoek

Neuropsychologisch onderzoek Neuropsychologisch onderzoek Inhoudsopgave Wat is neuropsychologie? 3 Wat doet de neuropsycholoog? 3 Hersenletsel 3 Waarom een neuropsychologisch onderzoek? 4 Neuropsychologisch onderzoek 5 Wat gebeurt

Nadere informatie

Communicatie en revalidatie. Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie

Communicatie en revalidatie. Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie Communicatie en revalidatie Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie Sint Maartenskliniek afdeling Neuro-revalidatie 2 afdelingen met

Nadere informatie

DE ROL VAN TRAINER EN COACH BIJ MOTORISCH LEREN

DE ROL VAN TRAINER EN COACH BIJ MOTORISCH LEREN DE ROL VAN TRAINER EN COACH BIJ MOTORISCH LEREN Een relatief duurzame verandering in perceptueel-motorische vaardigheden als gevolg van oefening. (Beek, 2010) 3 FEBRUARI 2016 SJOERD HOEK 333203, SIMONE

Nadere informatie

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen Palliatief netwerk Introductie Aandacht voor neurologie omdat Er in de neurologie veel chronische aandoeningen bestaan die vroeg of laat leiden

Nadere informatie

Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum

Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum Het Afasieteam Gluren bij de buren 2 oktober 2013 Elsbeth Boxum Introductie: - van mij - van jullie Kennisrondje Inhoud van deze presentatie 1. Doelstellingen en uitgangspunten van het afasieteam 2. Samenstelling

Nadere informatie

Het neuropsychologisch onderzoek. Informatie voor de patiënt en verwijzer

Het neuropsychologisch onderzoek. Informatie voor de patiënt en verwijzer Het neuropsychologisch onderzoek Informatie voor de patiënt en verwijzer Wat is neuropsychologie en wat is een neuropsycholoog? De neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen het

Nadere informatie

Herstel en behandeling na hersenbeschadiging: Feit of fictie?

Herstel en behandeling na hersenbeschadiging: Feit of fictie? Huid Brandwonden of littekens, afhankelijk van het percentage van het totale lichaamsoppervlak, zonder rekening te houden met esthetische gevolgen of bewegingsbeperking: 5 % bij

Nadere informatie

Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA. Poliklinische revalidatie

Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA. Poliklinische revalidatie Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA Poliklinische revalidatie U heeft niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en bent verwezen naar Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch voor poliklinische revalidatie.

Nadere informatie

Welke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie?

Welke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie? Wegwijs in afasie Inleiding Uw naaste is opgenomen in Gelre ziekenhuizen omdat hij/zij getroffen is door een beschadiging in de hersenen waardoor zijn/haar communicatie is aangetast. Dit heet afasie.

Nadere informatie

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Dementie

Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 1045 woorden 22 december 2003 5,3 40 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is dementie: Vanuit het Latijn vertaald betekent dementie letterlijk ontgeestelijk-zijn.

Nadere informatie

Ilse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog. met dank voor bijdrage dia s van prof. Roy Kessels

Ilse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog. met dank voor bijdrage dia s van prof. Roy Kessels Ilse van Tilborg Klinisch neuropsycholoog met dank voor bijdrage dia s van prof. Roy Kessels Geheugen en leren Vormen van geheugen en leren Training opzetten Casus Vragen Dementie Leren? Leren = Het opnemen,

Nadere informatie

Checklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24)

Checklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24) Checklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24) Voor de domeinen cognitie, communicatie en psycho-emotioneel kan de checklijst voor Cognitie en Emotionele problemen na een

Nadere informatie

Chronische fase. CVA nazorg. Ruth van Kampen, Verpleegkundig expert, de Zorgboog Tessa van Tongeren, Casemanager, Savant zorg

Chronische fase. CVA nazorg. Ruth van Kampen, Verpleegkundig expert, de Zorgboog Tessa van Tongeren, Casemanager, Savant zorg CVA nazorg Ruth van Kampen, Verpleegkundig expert, de Zorgboog Tessa van Tongeren, Casemanager, Savant zorg Inhoud: 22 items van de signaleringslijst Caregiver Strain Index Informatie, verwijzing en traject

Nadere informatie

Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten

Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek: Vroegtijdig starten Uitgebreid

Nadere informatie

Het lerend vermogen van mensen met een dementie dr. Danielle Boelen

Het lerend vermogen van mensen met een dementie dr. Danielle Boelen Het lerend vermogen van mensen met een dementie dr. Danielle Boelen UMC St Radboud, Medische Psychologie Revalidatiecentrum St. Maartenskliniek Mevrouw Jansen: 83 jaar, sinds 1 jaar ziekte van Alzheimer

Nadere informatie

Afasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Afasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei Afasie Informatie voor familieleden Ziekenhuis Gelderse Vallei Een van uw naasten is in de afgelopen periode opgenomen in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Er is door de logopedist een afasie geconstateerd.

Nadere informatie

Omgaan met aandacht- en geheugenproblemen. Café Brein, Uden en Oss, September 2014

Omgaan met aandacht- en geheugenproblemen. Café Brein, Uden en Oss, September 2014 Omgaan met aandacht- en geheugenproblemen Café Brein, Uden en Oss, September 2014 Hersenletsel.. En dan? Helaas is er nog te weinig bekendheid rondom niet-aangeboren hersenletsel (NAH) Filmpje SWZ Wat

Nadere informatie

Cognitieve revalidatie

Cognitieve revalidatie Cognitieve revalidatie Dennis Felling, MSc. Gz-psycholoog Klimmendaal locatie Zutphen Overzicht Wat is cognitieve revalidatie? Diagnostiek Behandeling Casus Vragen? Zometeen en straks! Wat is cognitieve

Nadere informatie

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 Niet steeds dementie Vraagstelling: 1) Kan elke verwardheid voorkomen worden? 2) Wat kunnen we doen om te voorkomen? 3) Wat kunnen we doen bij acute

Nadere informatie

De diagnose Fronto Temporale dementie..en dan? Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie

De diagnose Fronto Temporale dementie..en dan? Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie De diagnose Fronto Temporale dementie..en dan? Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie . Wij zijn al een jaar met mijn moeder bezig. Na diverse opnames bij ouderenpsychiatrie, crisisdienst, veel

Nadere informatie

Neuropsychologisch onderzoek bij volwassenen

Neuropsychologisch onderzoek bij volwassenen Neuropsychologisch onderzoek bij volwassenen Uw behandelend arts heeft u verwezen naar de afdeling medische psychologie voor een neuropsychologisch onderzoek (NPO). In deze folder vindt u meer informatie

Nadere informatie

Cognitieve stoornissen en neglect. Caroline van Heugten. Dept NP&PP, FPN Dept P&N, FHML. Symposium Ketenzorg 27 juni 2017, Maastricht

Cognitieve stoornissen en neglect. Caroline van Heugten. Dept NP&PP, FPN Dept P&N, FHML. Symposium Ketenzorg 27 juni 2017, Maastricht Cognitieve stoornissen en neglect Caroline van Heugten Symposium Ketenzorg 27 juni 2017, Maastricht Dept NP&PP, FPN Dept P&N, FHML 2 Inhoud workshop Wat is neglect? (filmpje) Theoretische verklaringen

Nadere informatie

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP 15-03-2013 Inhoud Het neuropsychologisch denkkader De schoolsetting Ter ondersteuning bij het kind met

Nadere informatie

Gastspreker deze avond is Pauline Okkerse GZ-psycholoog en orthopedagoog-generalist bij SWZ.

Gastspreker deze avond is Pauline Okkerse GZ-psycholoog en orthopedagoog-generalist bij SWZ. Hoe werken de Hersenen? Een beschadiging aan je hersenen zorgt ervoor dat je hersenen niet meer normaal functioneren. De plaats van de beschadiging bepaalt de gevolgen en de klachten. Naast zichtbare gevolgen

Nadere informatie

jaqueline van der veen 0102829

jaqueline van der veen 0102829 jaqueline van der veen 0102829 Wat is een verstandelijke beperking? Verstandelijke beperking is een naam voor een ontwikkelingsstoornis waarbij de verstandelijke vermogens zich niet met de normale snelheid

Nadere informatie

Omgaan met neuropsychologische gevolgen na NAH in de chronische fase. Henry Honné

Omgaan met neuropsychologische gevolgen na NAH in de chronische fase. Henry Honné Omgaan met neuropsychologische gevolgen na NAH in de chronische fase Henry Honné februari/maart 2017 Breincafés Midden-Limburg 1 Master Neurorehabilitation and Innovation cum laude, en fysiotherapeut.

Nadere informatie

Neuropsychologie. Psychologische diagnostiek en testtheorie. Neuropsychologie. Neuropsychologie. Typering patiënten. Neuropsychologische symptomen

Neuropsychologie. Psychologische diagnostiek en testtheorie. Neuropsychologie. Neuropsychologie. Typering patiënten. Neuropsychologische symptomen Psychologische diagnostiek en testtheorie Neuropsychologie Neuropsychologie De neuropsychologie kijkt naar de relatie tussen het (dysfunctionele) brein en het (verstoorde) gedrag Gudrun Nys g.nys@fss.uu.nl

Nadere informatie

Opleiding Neurorevalidatie

Opleiding Neurorevalidatie Opleiding Neurorevalidatie (2 x 9 dagen) De ITON-opleiding Neurorevalidatie heeft een historie van meer dan 30 jaren en heeft een vaste plek binnen de Nederlandse revalidatiewereld. Na deze opleiding bent

Nadere informatie

Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING

Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Observatie Beperkingen komen vaak voor bij volgende motorische activiteiten: Transfers Houding Reiken en grijpen Balans Stappen

Nadere informatie

Geen brein hetzelfde ONTWIKKELINGEN OVER EN IN HET BREIN. Neuronen. Bouw hersenen. Basiswerking. Basiswerking. Café Brein Breda 23-01-2015

Geen brein hetzelfde ONTWIKKELINGEN OVER EN IN HET BREIN. Neuronen. Bouw hersenen. Basiswerking. Basiswerking. Café Brein Breda 23-01-2015 Geen brein hetzelfde 2 ONTWIKKELINGEN OVER EN IN HET BREIN 23-1-2015 Dr. Henk Eilander, klinisch neuropsycholoog Bouw hersenen Neuronen 3 4 10-100 miljoen zenuwcellen, verschillende types Ongeveer 4x zoveel

Nadere informatie

van delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.

van delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten. Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal Lucia M. Talamini UvA Onderwerpen 1. Intro Geheugen en het brein 2. Factoren die leren en geheugen bevorderen 3. Multimodaal leren 4. Aansluiten

Nadere informatie

LEZING VOOR DE THEMA-AVOND VAN DE MULTIPLE SCLEROSE VERENIGING NEDERLAND, REGIO ZUID-HOLLAND-NOORD.

LEZING VOOR DE THEMA-AVOND VAN DE MULTIPLE SCLEROSE VERENIGING NEDERLAND, REGIO ZUID-HOLLAND-NOORD. MS en COGNITIE LEZING VOOR DE THEMA-AVOND VAN DE MULTIPLE SCLEROSE VERENIGING NEDERLAND, REGIO ZUID-HOLLAND-NOORD. WOENSDAG 12 OKTOBER 2011, DIACONESSENHUIS, LEIDEN. Mw. drs. M.W. Pleket Gz-/neuropsycholoog

Nadere informatie

Impact van het woord op het NAH herstelproces. Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent

Impact van het woord op het NAH herstelproces. Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent Impact van het woord op het NAH herstelproces Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent Disclosure belangen spreker * Geen belangenverstrengeling * Geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

In Balans.met je zelf en binnen je gezin

In Balans.met je zelf en binnen je gezin In Balans.met je zelf en binnen je gezin PROGRAMMA De organisatie Hersenen - Hersenletsel Hersenletsel en gevolgen Moeilijkste hersenfuncties Waar iedereen last van heeft en waarom In balans in het gezin

Nadere informatie

Didactiek. Didactiek. Algemeen gedeelte Initiator. Inleiding: Bouwstenen van het didactisch proces

Didactiek. Didactiek. Algemeen gedeelte Initiator. Inleiding: Bouwstenen van het didactisch proces Didactiek Algemeen gedeelte Initiator 1 Overzicht van de presentatie Didactiek Inleiding: Bouwstenen van het didactisch proces Bouwsteen 1: De context Bouwsteen 2: De sportbeoefenaars Bouwsteen 3: Doelen

Nadere informatie

Vroegsignalering bij dementie

Vroegsignalering bij dementie Vroegsignalering bij dementie Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Contact: Connie Klingeman, Hogeschool Rotterdam c.a.klingeman@hr.nl

Nadere informatie

Vermoeidheid bij CNA. hoe gaan we ermee om?

Vermoeidheid bij CNA. hoe gaan we ermee om? Vermoeidheid bij CNA hoe gaan we ermee om? Inhoud Wat is vermoeidheid? Wat is géén vermoeidheid? Hoe ervaart de cliënt vermoeidheid? Behandeling lichamelijke vermoeidheid Behandeling chronische vermoeidheid

Nadere informatie

Opleiding Neurorevalidatie

Opleiding Neurorevalidatie Opleiding Neurorevalidatie De stichting ITON (Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen) biedt een opleiding Neurorevalidatie aan voor hulpverleners die in de neurorevalidatie werkzaam zijn en zich

Nadere informatie

Teamscholing Neurorevalidatie in eigen huis. Samen sterk voor betere revalidatiezorg voor patiënten met hersenbeschadiging

Teamscholing Neurorevalidatie in eigen huis. Samen sterk voor betere revalidatiezorg voor patiënten met hersenbeschadiging Teamscholing Neurorevalidatie in eigen huis Samen sterk voor betere revalidatiezorg voor patiënten met hersenbeschadiging De stichting ITON (Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen) biedt een scholing

Nadere informatie

Lezing Katwijk. Hersenen: zo complex! Phrenologie = Knobbelleer. Hersenstam Kleine hersenen Grote hersenen - Binnenbrein - Buitenbrein

Lezing Katwijk. Hersenen: zo complex! Phrenologie = Knobbelleer. Hersenstam Kleine hersenen Grote hersenen - Binnenbrein - Buitenbrein Ins$tuut voor toegepaste Neurowetenschappen Is het gelukt? Lezing Katwijk Dr. Ben van Cranenburgh Mei 2017 Hersenen: zo complex! Geen belangenverstrengeling Hersenstam Kleine hersenen Grote hersenen -

Nadere informatie

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.

Nadere informatie

Werkgeheugen bij kinderen met SLI. Indeling presentatie. 1. Inleiding. Brigitte Vugs, 19 maart 2009. 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond

Werkgeheugen bij kinderen met SLI. Indeling presentatie. 1. Inleiding. Brigitte Vugs, 19 maart 2009. 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond Werkgeheugen bij kinderen met SLI Brigitte Vugs, 19 maart 2009 Indeling presentatie 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond SLI, Geheugen, Werkgeheugen 3. Ontwikkeling werkgeheugen 4. Relatie werkgeheugen

Nadere informatie

Leeropdracht Contextuele neuropsychologie

Leeropdracht Contextuele neuropsychologie Jos Egger Het is natuurlijk TOP om hoogleraar te mogen zijn. Een positie van waaruit je jonge collega s wegwijs kan maken in het vak en onderzoek kan aanzwengelen. Bovendien kun je helpen om bevindingen

Nadere informatie

Neuropsychologisch onderzoek

Neuropsychologisch onderzoek Neuropsychologisch onderzoek Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is neuropsychologie?... 1 Mogelijke gevolgen van hersenproblematiek... 1 Wat is een neuropsychologisch onderzoek?... 2 Voorbeelden van neuropsychologisch

Nadere informatie

Ontdekken van cognitieve. vaardigheden. (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep

Ontdekken van cognitieve. vaardigheden. (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep Ontdekken van cognitieve vaardigheden (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep Programma 1. Welbevinden: niet ondervragen, niet overvragen 2. Verwachtingen kwaliteitskader

Nadere informatie

Cognitieve stoornissen na een beroerte

Cognitieve stoornissen na een beroerte NEUROLOGIE Cognitieve stoornissen na een beroerte ADVIES Cognitieve stoornissen na een beroerte Als aanvulling op de folders Verder na een beroerte en Na een beroerte, adviezen voor naasten krijgt u in

Nadere informatie

Om NAH te omschrijven maken we gebruik van de definitie van Horizon:

Om NAH te omschrijven maken we gebruik van de definitie van Horizon: Wat is NAH (niet aangeboren hersenletsel)? Om NAH te omschrijven maken we gebruik van de definitie van Horizon: "Niet-Aangeboren Hersenletsel is een hersenletsel ten gevolge van welke oorzaak ook, anders

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek U bent door een specialist van het ziekenhuis verwezen

Nadere informatie

Competentieprofiel NAH voor de opleiding professionele bachelor in sociaal-agogisch werk

Competentieprofiel NAH voor de opleiding professionele bachelor in sociaal-agogisch werk Competentieprofiel NAH voor de opleiding professionele bachelor in sociaal-agogisch werk In kader van het ERNAH-onderzoeksproject is er een studie gevoerd over de competenties en vaardigheden die orthopedagogen

Nadere informatie

Beperkt leervermogen? Foutloos Leren! Dr. D. Boelen Klinisch neuropsycholoog

Beperkt leervermogen? Foutloos Leren! Dr. D. Boelen Klinisch neuropsycholoog Beperkt leervermogen? Foutloos Leren! Dr. D. Boelen Klinisch neuropsycholoog Leren en leervermogen Voor leren is nodig. Gezonde hersenen? Meest belemmerend voor het leren bij hersenaandoening: Geheugen-

Nadere informatie

Leerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres 2015 4-11-2015. A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht

Leerbaarheid. Le ren. Overzicht. HersenletselCongres 2015 4-11-2015. A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling Geen A5 Leerbaarheid: veel besproken, weinig onderzocht Dr. Hileen Boosman De betrokken relaties bij dit project zijn: Financiering: Projectgroep:

Nadere informatie

INHOUD, VOORWOORD EN SAMENVATTING

INHOUD, VOORWOORD EN SAMENVATTING INHOUD, VOORWOORD EN SAMENVATTING TOEGEPASTE NEUROWETENSCHAPPEN deel 4 NEUROREVALIDATIE: uitgangspunten voor therapie en training na hersenbeschadiging INHOUD 1 Inleiding 1.1 Het brein is dynamisch, plasticiteit

Nadere informatie

Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA. Klinische revalidatie

Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA. Klinische revalidatie Libra R&A locatie Blixembosch NAH/CVA Klinische revalidatie U heeft niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en bent door de revalidatiearts in het ziekenhuis verwezen naar Libra Revalidatie & Audiologie locatie

Nadere informatie

E-Health bij patiënten met hersenletsel

E-Health bij patiënten met hersenletsel E-Health bij patiënten met hersenletsel Rudolf Ponds, klinisch neuropsycholoog Afdeling Psychiatrie en Psychologie, MUMC, Maastricht PysQ Maastricht/Heerlen, Mondriaan Circa 2000, dating site: Goed uitziende

Nadere informatie