REGIONAAL TOEZICHT WMO ROTTERDAM-RIJNMOND

Transcriptie

1 REGIONAAL TOEZICHT WMO ROTTERDAM-RIJNMOND JAARRAPPORTAGE 2017 AB GGD Rotterdam-Rijnmond Toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond 15 februari 2018 Status: definitief Muzaffer Yuksekyildiz Claudia Weeber Jacqueline Kabel

2 SAMENVATTING Met gepaste trots presenteren wij u het jaarverslag 2017 van het toezicht Wmo Rotterdam- Rijnmond (hierna: toezicht Wmo). In 2017 hebben wij het regionaal toezicht Wmo verder ontwikkeld en onder de aandacht gebracht bij de (regio)gemeenten en is de samenwerking met (keten)partners uitgebreid. Hiervoor zijn in totaal 49 werkbezoeken afgelegd. Wij hebben verschillende presentaties gegeven aan (regio)gemeenten en (keten)partners en o.a. meegewerkt aan de totstandkoming van bepalende (landelijke) beleidsnotities. Toch zijn wij het meest tevreden over de bijdrage die wij hebben geleverd aan de kwaliteitsverbetering van Wmo-ondersteuning aan cliënten in de regio Rotterdam-Rijnmond. Dit hebben wij gedaan door verschillende vormen van toezichtsonderzoeken uit te voeren, waarbij alle gestelde doelstellingen voor 2017 grotendeels zijn behaald. Vanuit het structureel toezicht hebben wij met 38 zorgaanbieders in de regio Rotterdam- Rijnmond kennisgemaakt, waar o.a. gesproken is over de kwaliteit van Wmo-ondersteuning aan cliënten en eventuele knelpunten in de uitvoering van de werkzaamheden. De meeste zorgaanbieders waren enthousiast over deze aanpak om over het toezicht Wmo geïnformeerd te worden en de wederzijdse verwachtingen aan te scherpen. Daarnaast is ook, op basis van twee vooraf geselecteerde thema s, proactief toezicht uitgevoerd. Wij zijn gestart met acht onderzoeken in de gemeente Rotterdam naar de kwaliteit van Wmo-ondersteuning aan cliënten met een persoonsgebonden budget (Pgb). Hier zijn acht (deel)rapporten over opgemaakt. Vervolgens hebben wij in de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam de kwaliteit van overbruggingszorg onderzocht. Hiervoor zijn vier zorgaanbieders onderzocht en vier (deel)rapporten opgemaakt. Over beide themaonderzoeken zijn beleidsmatige eindrapportages opgemaakt en gepubliceerd op de website van het toezicht Wmo. In het kader van preventief toezicht zijn er 41 signalen binnen gekomen van (regio)gemeenten, (keten)partners, zorgaanbieders en een burger. Wij hebben alle signalen op basis van een afwegingskader beoordeeld en verschillende vervolgacties ondernomen. Drie van deze signalen hebben geleid tot een onderzoek bij de zorgaanbieder. Onze bevindingen zijn beschreven in een rapport en aangeboden aan de zorgaanbieder en de betreffende regiogemeente(n). Verder hebben wij, in het kader van reactief toezicht, 21 meldingen over mogelijke calamiteiten ontvangen. 12 meldingen zijn na een vooronderzoek afgesloten. Het toezicht Wmo heeft in 2017 naar zeven calamiteiten een onderzoek verricht en met een brief aan de zorgaanbieder en de betreffende regiogemeente het onderzoek afgesloten. Zes meldingen uit 2017 zijn nog niet afgesloten, waar het onderzoek in 2018 zal worden voortgezet. Tot slot zijn de belangrijkste leerpunten uit 2017 voor ons als volgt: (1) dat het van belang is om per regiogemeente één aanspreekpunt te hebben voor de aanlevering van (cliënten)dossiers. (2) dat wij in de toekomstige werkplanning rekening moeten houden met het verrichten van heronderzoeken, waarvan wij er in 2017 in totaal vier hebben uitgevoerd. (3) dat het schrijven van een beleidsmatige eindrapportage meer kost capaciteit, dan vooraf was ingeschat. 1

3 Wmo toezicht 2017 P1 P2 P3 Totaal 1 Structureel toezicht Bezochte zorgaanbieders Proactief toezicht Uitgevoerde vooronderzoeken Afgeronde onderzoeken Uitgevoerde heronderzoeken Preventief toezicht Ontvangen signalen Uitgevoerde vooronderzoeken Afgeronde onderzoeken Uitgevoerde heronderzoeken Reactief toezicht Ontvangen meldingen over calamiteiten Afgerond na vooronderzoek Afgerond na onderzoek Nog in onderzoek Werkbezoeken, gesprekken en presentaties Tabel 1: Uitgevoerde werkzaamheden door het toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond in In rapportage over P1 is per abuis opgenomen dat er 10 meldingen zijn ontvangen i.p.v. 9 2 Deze calamiteiten zijn in P3 in 2016 gemeld bij het toezicht Wmo 2

4 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING INLEIDING Toezichtsvormen Structureel toezicht Proactief toezicht Preventief toezicht Reactief toezicht OVERIGE WERKZAAMHEDEN

5 1. INLEIDING Het toezicht Wmo heeft in 2017 twee keer gerapporteerd aan het Algemeen Bestuur van de GGD Rotterdam-Rijnmond (hierna: AB), te weten op 15 juni 2017 en 21 september Bij het derde rapportagemoment, te weten op ontvangt het AB het volledige jaarverslag over Toezichtsvormen Het toezicht Wmo hanteert in de uitvoering van het toezicht vier verschillende toezichtsvormen (zie figuur 1). In de beschrijving van dit jaarverslag is gekozen om deze vier vormen als vertrekpunt te gebruiken. Figuur 1: Toezichtsvormen toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond 1.2 Structureel toezicht Het doel van het structureel toezicht is dat zorgaanbieders zich bewust zijn van het bestaan van het toezicht Wmo, bekend zijn met de wijze van toezicht en voor hen duidelijk is dat alle calamiteiten in het kader van de Wmo bij het toezicht Wmo gemeld moet worden. Tevens zorgt deze vorm van toezicht ervoor dat de toezichthouders op hoofdlijnen kennis hebben van de ondersteuning die zorgaanbieders leveren, hun werkwijze en wat de knelpunten zijn waar aanbieders in de uitvoering van de ondersteuning tegenaan lopen. Op basis van het structureel toezicht velt het toezicht Wmo geen oordeel, maar het geeft het toezicht Wmo met name inzicht over de werkwijze van de zorgaanbieder. In sommige gevallen kan het structureel toezicht leiden tot signalering ten behoeve van het proactief of preventief toezicht. Het is van belang om structureel toezicht niet te verwarren met de overleggen die contractmanagers of inkopers van de gemeenten met de zorgaanbieders verrichten. 4

6 Doelstelling met betrekking tot structureel toezicht voor zorgaanbieders (of 1/3 van het totaal aantal zorgaanbieders) in de regio bezoeken om enerzijds het toezicht Wmo onder de aandacht te brengen en anderzijds een indruk te krijgen over de kwaliteit van de geboden Wmo-ondersteuning. Behaalde resultaten Het toezicht Wmo heeft in 2017 in totaal 38 zorgaanbieders bezocht vanuit het structureel toezicht. Onderbouwing Het toezicht Wmo ervaart een knelpunt in het tijdig en adequaat verkrijgen van overzichten (data) van gecontracteerde zorgaanbieders en pgb-aanbieders in de regio Rotterdam-Rijnmond. Het toezicht Wmo is niet bevoegd om gemeentelijke systemen te raadplegen en is daarom afhankelijk van de aangeleverde data over zorgaanbieders in de regio. Op basis van de aangeleverde data is het toezicht Wmo bij het opstellen van het werkplan 2017 uitgegaan van 150 gecontracteerde zorgaanbieders in de regio Rotterdam-Rijnmond. In de uitvoering van het structureel toezicht, bleek het aantal van 150 niet te kloppen. Uit een samenvoeging van alle aangeleverde data van dertien gemeenten kwam het toezicht Wmo uit op 100 gecontracteerde zorgaanbieders. Van één gemeente heeft het toezicht Wmo in 2017 geen data gekregen. In de uitvoering van het structureel toezicht is gelet op de regionale spreiding van de zorgaanbieders. Zo zijn in alle gemeenten zorgaanbieders bezocht. In sommige gevallen is het hoofdkantoor van een zorgaanbieder gevestigd in een gemeente, maar levert deze aanbieder Wmo-ondersteuning bij meerdere gemeenten in de regio. Daarentegen hebben sommige zorgaanbieders hun hoofdkantoor (ver) buiten de regio, zoals in Almere. In verband met minimale tijdsinvestering stelt het toezicht Wmo voor om een afspraak van de aanbieder in deze regio te combineren met een afspraak met het toezicht Wmo. In 2017 is het bij één zorgaanbieder gelukt om een afspraak op deze manier te combineren. Bij één zorgaanbieder is dit niet gelukt en heeft het toezicht Wmo, vooralsnog, afgezien van een bezoek. Hierover zal het toezicht Wmo in overleg gaan met desbetreffende inkopende gemeente. Daarnaast is tijdens het structureel toezicht gelet op een spreiding van specialisme bij de zorgaanbieders. De volgende type zorgaanbieders zijn in 2017 bezocht: 18 ouderenzorg aanbieders, 8 ggz zorgaanbieders, 6 thuiszorg aanbieders, 3 aanbieders die persoonlijke ondersteuning van cliënten met niet westerse achtergrond verlenen, 1 zorgaanbieder gespecialiseerd in nachtopvang, 2 aanbieders die lichtverstandelijke beperkten ondersteunen, 1 autisme aanbieder en 2 aanbieders die jongvolwassenen ondersteunen. Bij de meeste zorgaanbieders die bezocht zijn, was het toezicht Wmo niet bekend. Ook de wettelijke plicht van zorgaanbieders om calamiteiten te melden bij het toezicht Wmo was onbekend. In deze gevallen zijn de aanbieders dringend geadviseerd om de protocollen aan te passen conform wetgeving en bij calamiteiten dit rechtstreeks te melden bij het toezicht Wmo. Het toezicht Wmo heeft in 2017 ook de grote zorgaanbieders die in de regio Rotterdam-Rijnmond een contract hebben met meerdere gemeenten (extra) vanuit het structureel toezicht bezocht. Bij deze aanbieders was het toezicht Wmo in voldoende mate geborgd in de protocollen. 5

7 1.3 Proactief toezicht Het doel van het proactief toezicht is om eventuele knelpunten of gebreken in de kwaliteit van Wmo-ondersteuning te signaleren waarbij maatschappelijk gezien de cliënten het meeste risico kunnen lopen. Dit toezicht vindt daarom plaats op basis van vooraf vastgestelde risico s en jaarlijkse selectie van zorgaanbieders. Het proactief toezicht op een aanbieder wordt gevolgd door een rapportage met daarin een oordeel van de toezichthouder over de kwaliteit van Wmo-ondersteuning, verbetermaatregelen en eventueel een advies aan de inkopende gemeente(n). Tot slot wordt per thema een beleidsmatige eindrapportage opgemaakt om o.a. kennisdeling in de regio te vergroten en input te geven voor beleidsontwikkeling. Doelstelling met betrekking tot proactief toezicht voor 2017 Het uitvoeren van twee proactieve onderzoeken op basis van twee vooraf geselecteerde thema s waarbij sprake is van kwetsbare cliënten, risico s, signalen of mogelijke knelpunten in de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning Op basis van deze doelstelling waren in het werkplan van 2017 de volgende thema s geselecteerd om nader te onderzoeken: 1. de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning op basis van Persoonsgebonden budgetten (Pgb); 2. de extramurale Wmo-ondersteuning aan cliënten met een licht verstandelijke beperking (Lvb) of GGZ-problematiek. Behaalde resultaten Het toezicht Wmo heeft in het kader van proactief toezicht in 2017 in totaal elf vooronderzoeken, tien onderzoeken en drie heronderzoeken uitgevoerd naar de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning bij pgb- en zorgaanbieders. Onderbouwing Ad1: Het toezicht Wmo heeft in 2017 het onderzoek naar de kwaliteit van Pgb afgerond. In de afbakening van dit onderzoek is een selectie gemaakt van pgb-aanbieders met meer dan tien cliënten. Op basis van de aangeleverde data vanuit de regiogemeenten, bleek dat alleen de gemeente Rotterdam Pgb-aanbieders had die aan deze criteria voldeden. In het vooronderzoek zijn 14 Pgb-aanbieders onderzocht waarna het onderzoek is voortgezet naar acht pgb-aanbieders 3. Zes onderzoeken zijn in 2017 afgerond en met een rapport en aangeboden aan de Pgb-aanbieder en de gemeente Rotterdam. Om alle opgedane kennis in en buiten de regio te delen, is gekozen voor het maken van een beleidsmatige eindrapportage. Dit rapport is door het toezicht Wmo aangeboden aan het AB en gepubliceerd op de website van GGD Rotterdam-Rijnmond 4. Op basis van dit onderzoek heeft de gemeente Rotterdam de beleidskaders en verordening voor het pgb aangepast en o.a. strengere eisen gesteld voor de toekenning van een pgb. Een knelpunt in dit onderzoek was dat de opgevraagde cliëntendossiers niet tijdig door de gemeente geleverd kon worden, waardoor er vertraging is ontstaan in het onderzoek. Het toezicht Wmo wil voor 2018 één vaste aanspreekpunt per regiogemeente om dit proces sneller te laten verlopen. 3 In 2016 zijn 2 onderzoeken naar pgb-aanbieders afgerond

8 Verder was in het werkplan van 2017 geen rekening gehouden met het verrichten van heronderzoeken naar pgb-aanbieders die van het toezicht Wmo verbetermaatregelen opgelegd hadden gekregen. Het toezicht Wmo heeft in het kader van capaciteitsverdeling besloten om bij alle uitgevoerde onderzoeken waarbij sprake is van verbetermaatregelen éénmalig een heronderzoek uit te voeren. In gevallen waarbij de situatie (nog) steeds niet op orde is, wordt de gemeente geadviseerd om passende (handhavende) maatregelen te treffen. In 2017 zijn in totaal drie heronderzoeken uitgevoerd bij pgb-aanbieders. Heronderzoek pgb-aanbieder 1: in verband met ernstige zorgen over de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning en veiligheid van de cliënten is naar één pgb-aanbieder een heronderzoek uitgevoerd. Deze aanbieder heeft de voorgestelde verbetermaatregelen niet in voldoende mate geïmplementeerd. De gemeente Rotterdam is geadviseerd om (handhavende) maatregelen toe te passen. Heronderzoek pgb-aanbieder 2: uit het heronderzoek bleek dat deze aanbieder niet in staat was om de opgelegde verbetermaatregelen te implementeren en te kunnen voldoen aan de voorwaarden van de gemeente Rotterdam. De gemeente Rotterdam is geadviseerd om alle formele pgb s om te zetten naar informele pgb s. Heronderzoek pgb-aanbieder 3: uit het heronderzoek naar een derde pgb-aanbieder bleek dat deze aanbieder alle opgelegde verbetermaatregelen adequaat heeft uitgevoerd en in voldoende mate heeft geborgd. Ad2: Het toezicht Wmo heeft in 2017 een voorbereidend onderzoek uitgevoerd om de risico s in de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning aan cliënten met Lvb of GGZproblematiek in kaart te brengen en af te bakenen. Daaruit bleek dat een gecombineerd onderzoek niet mogelijk was en is besloten om het toezicht te richten op de ondersteuning op één van deze twee doelgroepen. Het thema Lvb is daarom doorgeschoven naar Uit het voorbereidend onderzoek bleek dat met name overbruggingszorg bij GGZ cliënten een zeer kwetsbare doelgroep betreft, waarbij sprake kan zijn van meerdere risico s. Bij overbruggingszorg hebben cliënten een beschermd wonen indicatie, maar wonen door verschillende redenen thuis en krijgen ambulante Wmo-ondersteuning. Voor de uitvoering van dit onderzoek is gekozen voor de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam (MVS). In totaal zijn er vijf zorgaanbieders geselecteerd die overbruggingszorg leveren in deze gemeenten. Bij alle aanbieders is een vooronderzoek uitgevoerd. Bij vier aanbieders heeft dit geleid tot vervolgonderzoek. Elk onderzoek is door het toezicht Wmo afgerond met een (deel)rapport met verbetermaatregelen en aangeboden aan de zorgaanbieders, de MVS gemeenten en de uitvoeringsorganisatie Rogplus. Om alle opgedane kennis binnen en buiten de regio te delen is gekozen voor het maken van een beleidsmatige eindrapportage. Deze rapportage is aangeboden aan het AB en wordt gepubliceerd op de website van GGD Rotterdam-Rijnmond. Gedurende de onderzoeksperiode heeft het toezicht Wmo geconstateerd dat het maken van een dergelijk eindrapport onevenredig veel capaciteit kost. Het toezicht Wmo zal in 2018 per thema hier op een andere manier invulling aan geven. 7

9 1.4 Preventief toezicht Preventief toezicht vindt plaats bij zorgaanbieders, waarover signalen zijn ontvangen met betrekking tot de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning. Doel van deze vorm van toezicht is om een eventuele ongewenste situatie ongedaan te maken en/of verergering van een situatie te voorkomen. Signalen zijn aanwijzingen, waarbij sprake kan zijn van ondermaatse kwaliteit van de geleverde ondersteuning door een aanbieder en kunnen vanuit verschillende betrokkenen gemeld worden. Op basis van het afwegingskader wordt besloten om een toezichtsonderzoek bij een zorgaanbieder uit te voeren. Het uitgevoerde onderzoek wordt afgesloten met een rapportage aan de zorgaanbieder en inkopende regiogemeente(n). Doelstelling met betrekking tot proactief toezicht voor 2017 Het ontvangen en registreren van signalen in een database over mogelijke slechte kwaliteit van Wmo-ondersteuning aan cliënten in de regio Rotterdam-Rijnmond waarbij op basis van urgentie en/of stapeling van signalen, een onderzoek gestart kan worden met als doel om de situatie van de cliënt of de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning te verbeteren. Behaalde resultaten Het toezicht Wmo heeft in 2017 in totaal 41 signalen ontvangen over mogelijke slechte kwaliteit van Wmo-ondersteuning. De bronnen van deze signalen zijn weergegeven in figuur 2. Op basis van deze signalen heeft toezicht Wmo twee vooronderzoeken, drie onderzoeken en één heronderzoek uitgevoerd. Onderbouwing Vooronderzoeken (1) Een signaal ontvangen over slechte kwaliteit van zorg over een zorgaanbieder in de gemeente Rotterdam. Dit signaal was afkomstig van een burger. Vooronderzoek van het toezicht Wmo heeft aangetoond dat er geen sprake was van Wmoondersteuning. Een dochteronderneming van deze aanbieder was door het toezicht Wmo geselecteerd voor een onderzoek vanuit proactief toezicht. Gedurende dit onderzoek is de bestuurder aangesproken over dit signaal. De bestuurder heeft toegezegd om het uit te zoeken en indien nodig verbetermaatregelen toe te passen. (2) Een signaal ontvangen van de gemeente Westvoorne over slechte kwaliteit van zorg en overlast in de buurt. Het toezicht Wmo heeft meerdere keren met de gemeente Westvoorne om de tafel gezeten en de zorgaanbieder (vanuit het structureel toezicht) bezocht. Echter, uit het vooronderzoek bleek dat er onvoldoende concrete aanknopingspunten waren om het onderzoek voort te zetten. Onderzoek (1) Diverse signalen ontvangen over een zorgaanbieder in Rotterdam die een locatie heeft voor beschermd wonen. Het toezicht Wmo heeft een uitgebreid onderzoek uitgevoerd en zeven verbetermaatregelen aan deze zorgaanbieder opgelegd. (2) Melding ontvangen over een mogelijke calamiteit in de gemeente Rotterdam. Uit het vooronderzoek bleek dat er geen sprake was van een calamiteit conform de definitie van de Wmo. Echter, uit het vooronderzoek verkregen informatie vormde voor het toezicht Wmo dermate een urgentie om nader onderzoek hiernaar te doen. Het toezicht Wmo heeft deze aanbieder twee verbetermaatregelen opgelegd. 8

10 (3) De IGZ heeft een signaal afgegeven over mogelijke slechte kwaliteit van de Wmoondersteuning bij een zorgaanbieder in de gemeente Ridderkerk. Het toezicht Wmo vond het signaal dermate urgent om een nader onderzoek op te starten. Het toezicht Wmo heeft deze aanbieder één verbetermaatregel opgelegd. Heronderzoek Het toezicht Wmo heeft in 2017 in samenwerking met Samenwerkend Toezicht Jeugd een heronderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van zorg en ondersteuning aan kwetsbare gezinnen vanuit wijkteams in de gemeente Goeree-Overflakkee. Signalen 21 signalen zijn op basis van de afwegingskader 5 beoordeeld en onvoldoende urgent bevonden om een vooronderzoek op te starten. Deze signalen zijn wel geregistreerd in de database van het toezicht Wmo om mogelijke signalen in de toekomst te kunnen stapelen en indien nodig alsnog een vooronderzoek op te starten. Naar aanleiding van signalen over een aanbieder (in 2016 en 2017), die met name de uitvoering van de jeugdwet betroffen, heeft toezicht Wmo de betreffende gemeenten geadviseerd om dit te melden bij de Inspectie Jeugdzorg. Toezicht Wmo heeft hierover eveneens contact gehad met de Inspectie Jeugdzorg. Tot slot heeft het toezicht Wmo 15 fraudesignalen ontvangen over pgb-aanbieders in de regio Rotterdam-Rijnmond. Het toezicht Wmo verricht geen fraudeonderzoeken en heeft deze meldingen doorgestuurd naar de betreffende gemeente(n). Bronnen van de ontvangen signalen 41 Signalen Rotterdam Zorgaanbieders BAR Capelle a/d Ijssel Lansingerland Nissewaard Schiedam Westvoorne IGZ Burger Amsterdam Zoetermeer Figuur 2: Bronnen signalen aan het toezicht Wmo 5 procesbeschrijving preventief toezicht 9

11 1.5 Reactief toezicht Zorgaanbieders van Wmo-ondersteuning zijn wettelijk verplicht om calamiteiten conform de Wmo te melden bij de toezichthouder. Voor het verrichten van calamiteitenonderzoek volgt het toezicht Wmo de richtlijnen 6 van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Het toezicht Wmo verwacht primair dat de zorgaanbieder conform deze richtlijnen een zelfonderzoek verricht en het toezicht Wmo hierover informeert. Het toezicht Wmo toetst o.a. op onafhankelijkheid, toegepaste onderzoeksmethode, bevindingen, verbetermaatregelen en de relatie tussen de bevindingen en voorgestelde verbetermaatregelen. Aan de hand daarvan besluit het toezicht Wmo of aanvullend onderzoek door het toezicht Wmo zelf plaats moet vinden. De zorgaanbieder en relevante inkopende gemeente(n) ontvangen in alle gevallen een eindoordeel en eventueel een advies. Doelstelling met betrekking tot reactief toezicht voor 2017 Het verrichten van tien onderzoeken naar (mogelijke) calamiteiten conform de Wmo. Behaalde resultaten Het toezicht Wmo heeft in 2017 in totaal 21 meldingen ontvangen over mogelijke calamiteiten twaalf meldingen zijn na vooronderzoek afgerond, zeven meldingen zijn na onderzoek afgerond en zes meldingen zijn nog in onderzoek bij het toezicht Wmo. Onderbouwing Afgesloten vooronderzoeken Het toezicht Wmo heeft twaalf meldingen van calamiteiten na een vooronderzoek afgesloten. Hierbij was in sommige gevallen wel sprake van een calamiteit, maar niet conform de definitie vanuit de Wmo. (1) melding betrof een jeugdige; (2) vechtpartij tussen cliënt en de politie; (3) vechtpartij tussen cliënt met derden; (4) mishandeling van medewerker door cliënt; (5) vechtpartij tussen cliënt en de politie; (6) overlijden van medewerker door toedoen van cliënt; (7) overlijden van cliënt tijdens opname bij een WLZ zorgaanbieder; (8) poging tot suïcide waarbij cliënt geen ernstig letsel heeft overgehouden; (9) seksuele gedragingen van cliënt jegens medewerker; (10) en (11) twee meldingen overgedragen aan het toezicht Wmo Haaglanden in verband met calamiteiten in een andere gemeente; (12) melding calamiteit overgezet naar preventief toezicht. Afgesloten onderzoeken Het toezicht Wmo heeft in 2017 in totaal zeven onderzoeken naar een calamiteit afgerond: (1) onderzoek gedaan naar mishandeling van een cliënt door derden, de zorgaanbieder heeft naar aanleiding van het onderzoek diverse verbetermaatregelen genomen om soortgelijke calamiteiten in de toekomst te voorkomen. (2) onderzoek naar suïcide van een cliënt. Het toezicht Wmo is van oordeel dat er geen relatie is tussen de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning en de suïcide van cliënt. 6 Inspectie voor de Gezondheidszorg, richtlijn calamiteitenrapportage

12 (3) onderzoek gedaan naar seksuele intimidatie door medewerker naar cliënt. Het toezicht Wmo is van oordeel dat er geen sprake is van een calamiteit conform de definitie van de Wmo. Wel heeft de zorgaanbieder passende maatregelen genomen om soortgelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. (4) onderzoek gedaan naar een cliënt die is overleden in een politiecel. Het toezicht Wmo is van oordeel dat er geen directe relatie gelegd kan worden tussen de kwaliteit van de Wmo-ondersteuning en het overlijden van de cliënt. Door de rijksrecherche is een onderzoek gestart naar deze calamiteit. (5) onderzoek naar suïcide van cliënt ten tijde van ondersteuning bij het wijkteam. Door het toezicht Wmo zijn aan de betreffende gemeente diverse verbetermaatregelen opgelegd. (6) onderzoek naar mishandeling van cliënt door een andere (justitiabele) cliënt. Het toezicht Wmo was niet bevoegd om het onderzoek in volledigheid uit te voeren. Derhalve is geprobeerd om een samenwerking met de Inspectie Veiligheid en Justitie aan te gaan, maar dat is niet gelukt. (7) het zelfonderzoek van de zorgaanbieder is getoetst n.a.v. suïcide van een cliënt. Kwaliteit van het zelfonderzoek is door het toezicht Wmo in eerste instantie niet akkoord bevonden. Het onderzoek is door de zorgaanbieder uitgebreid waarna het toezicht Wmo akkoord is gegaan met de voorgestelde verbetermaatregelen. Nog in onderzoek Zes meldingen uit 2017 zijn nog in (voor)onderzoek bij het toezicht Wmo. (1) melding van suïcide van een cliënt bij een zorgaanbieder, (2) melding van suïcide van een cliënt bij een zorgaanbieder, (3) melding van suïcide van een cliënt bij een wijkteam, (4) melding van suïcide van een cliënt bij een zorgaanbieder, (5) melding van suïcide van een cliënt bij een zorgaanbieder, (6) melding inzake mensenhandel. Bijzonderheden Het toezicht Wmo merkt op dat het bij de medewerkers in de uitvoering (wijkteams/wmo-consulenten) van de regiogemeenten, nog onvoldoende bekend is dat zij signalen of calamiteiten dienen te melden bij het toezicht Wmo. Het toezicht Wmo vindt het van belang dat deze kennis wel aanwezig is en verzoekt de gemeenten hiertoe het initiatief te nemen. Toezicht Wmo is vanzelfsprekend bereid om in navolging van 2017 in 2018 hiervoor extra werkbezoeken af te leggen of presentaties te geven. 11

13 2. OVERIGE WERKZAAMHEDEN Het toezicht Wmo heeft 49 werkbezoeken afgelegd bij verschillende regiogemeenten en (keten)partners om mee te werken aan de (door)ontwikkeling van samenwerkingsafspraken en om het toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond (beter) te positioneren met als doel om het effect van het toezicht te vergroten. De factsheets en de webpagina 7 zijn hierin geactualiseerd. Onderbouwing - Bijdrage geleverd in de (door)ontwikkeling van het toezicht Wmo Toezicht Wmo heeft het initiatief genomen om met de gemeente Rotterdam (als beleidsmatige en juridische ondersteuning van het toezicht Wmo) een notitie op te stellen t.b.v. de publicatie van de toezichtsrapporten. Toezicht Wmo een bijdrage heeft geleverd aan de (door)ontwikkeling van het incidentenprotocol van de gemeente Rotterdam. De VNG heeft in samenwerking met GGD GHOR Nederland afspraken met de landelijke inspecties gemaakt over een samenwerking, daarbij heeft het toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond het concept landelijke afsprakenkader inzake de samenwerking en afstemming van het Wmo-toezicht en het toezicht van de rijksinspecties voorzien van inhoudelijke becommentariëring. Idem voor het draaiboek en werkafspraken voor de operationele samenwerking tussen rijksinspecties en de Wmo-toezichthouder en het draaiboek van het stelseltoezicht sociaal domein. Het toezicht Wmo heeft de VNG academie geadviseerd over de doorontwikkeling van het lokale toezicht (scholing, inbedding en uitwerking van de processen). Toezicht Wmo heeft een inhoudelijke reactie gegeven op de uitwerking van de Handreiking voor gemeenten voor de inrichting van het Wmo-toezicht, zoals opgesteld door de VNG. - Verzorgde presentaties met betrekking tot kennisdeling en positioneren van het toezicht Wmo Rotterdam-Rijnmond Wethouders van een aantal regiogemeenten en de Hoeksche Waard; Medewerkers (o.a. Wmo consulenten en beleidsmedewerkers) van de gemeenten BAR, Rotterdam, Hellevoetsluis, Capelle a/d IJssel en Krimpen a/d IJssel; De wijkteamleiders van één gebied van de gemeente Rotterdam en één wijkteam van de gemeente Schiedam; Platform cliëntenraden Rotterdam-Rijnmond GGZ; Ondersteuningsteam Fraude van de VNG; Inspectie Jeugdzorg en Inspectie Gezondheidszorg; Festival der verantwoording. - Gevoerde (voortgangs)gesprekken Rekenkamer Rotterdam; Uitvoeringsorganisatie ROGplus (Schiedam, Vlaardingen en Maassluis); Toezicht Wmo Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Dordrecht; Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond. - Gevolgde opleidingstraject Toezicht Wmo heeft deelgenomen aan een scholingstraject van de VNG academie