Leeswijzer kwaliteitskader 2017 en bijbehorend toetsingskader

Transcriptie

1 1

2 Leeswijzer kwaliteitskader 2017 en bijbehorend toetsingskader 2

3 Kwaliteitskader 2017 Het kwaliteitskader 2017 is een richtinggevende leidraad. Het is geen afvinklijstje. Het kwaliteitskader stimuleert verbetermanagement bij zorgaanbieders en gemeenten (PDCA-cyclus), met het accent op de Check en Act. Het is een verbeterinstrument waarbij zorgaanbieders en gemeenten gezamenlijk blijk geven van risicobewustzijn, door het inzetten van risico-analyses op de kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen uit het kwaliteitskader. Van de zorgaanbieder wordt verwacht dat het een lerende organisatie is dat reflecteert op beleid en evaluatie, en het beleid bijstelt wanneer nodig. Het toezicht met behulp van het kwaliteitskader is uitdrukkelijk gericht op kwaliteitsverbetering en niet gericht om het bestaan van procedures te controleren. Verantwoorde hulp Het uitgangspunt van het kwaliteitskader is het concept verantwoorde hulp. Onder verantwoorde hulp wordt verstaan dat het hulp is van goed niveau; hulp die in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, cliëntgericht is (en die is afgestemd op de reële behoefte van de cliënt en andere vormen van hulp). Deze beschrijving is een vertaling van de doelen uit de Kwaliteitswet zorginstellingen. Op basis van het concept verantwoorde hulp kan het kwaliteitskader zowel worden ingericht voor de Jeugdwet 2015 als voor de WMO Dit betekent dat de bouwstenen van het kwaliteitskader voor beide wetten bestaan uit de 5 thema s: 1. Veiligheid 2. Doelmatigheid 3. Doeltreffendheid 4. Clientgerichtheid 5. Leefklimaat (bij verblijf) Per thema zijn een aantal kwaliteitscriteria opgesteld waarop de zorgaanbieder getoetst wordt. Bijvoorbeeld, voor het thema Veiligheid is kwaliteitscriterium 1 De zorgaanbieder heeft een veiligheidsmanagementsysteem. 3

4 De kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen zijn een samenvatting op basis van de bronnen: Toetsingskader Verantwoorde hulp voor jeugd Het kwaliteitskader Jeugd in de praktijk Inspectie jeugdzorg risico-indicatoren Toetsingskader WMO (GGD-GHOR Nederland) Kwaliteitsstandaard WMO Basisnotitie kwaliteit in de WMO Basis kwaliteitseisen Beschermd Wonen Kwaliteitswaarborg Zorgboerderijen PGB toetsingskader Drenthe Toetsingskader Veilig Thuis Toetsingskader Voorkomen Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag Op maat kan worden bepaald welke kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen het meest van toepassing zijn voor toetsingsmomenten op kwaliteit van zorg. In figuur 1 is het totaaloverzicht weergegeven van het aantal kwaliteitscriteria per thema. De onderliggende betekenis per kwaliteitscriterium is terug te vinden in het kwaliteitskader (excell bestand). Voor WMO, JW, zorgboerderijen en PGB kunnen verschillende kwaliteitscriteria getoetst worden binnen een thema. Dit onderscheid per domein is ook opgenomen in het kwaliteitskader. Figuur 1. Thema s van het kwaliteitskader en het aantal kwaliteitscriteria per thema (totaaloverzicht) 4

5 Toetsingskader Met behulp van een toetsingskader worden de kwaliteitscriteria per thema getoetst bij de zorgaanbieders. Gemeenten hanteren een risico-gericht toetsingskader voor kwaliteitsverbetering. Dit betekent dat er een risicoprofiel van een zorgaanbieder wordt opgesteld op basis van informatie over 5 onderdelen: Calamiteiten en geweldsincidenten Jaarrapportages zorgaanbieders Inspecteurs beoordelingen Certificering Signalen van burgers en professionals (wanneer voorhanden) Per zorgaanbieders wordt informatie opgevraagd op basis van de 5 onderdelen van het toetsingskader (figuur 2). Figuur 2. Overzicht onderdelen van het toetsingskader kwaliteitskader 2017 De informatie uit de bronnen geven een beeld van de mate waarin wordt voldaan aan de kwaliteitseisen uit het kwaliteitskader. Een aantal voorbeelden van informatiebronnen staat beschreven in tabel 1. 5

6 Tabel 1. Overzicht van voorbeeld informatiebronnen per onderdeel van het toetsingskader Hoe wordt het toetsingskader toegepast door gemeenten? De stappen van het toetsingskader zijn: Stap 1 een zorgvrager heeft een vraag aan de gemeente óf een burger geeft een signaal af over een zorgaanbieder óf periodieke toetsingsmoment Stap 2 Opvragen en samenbrengen van de informatiebronnen van het toetsingskader. Stap 3 Toetsen van de kwaliteitscriteria en bijbehorende kwaliteitseisen op basis van de informatiebronnen (tabel 1). Hiervoor wordt een risico-analyse uitgevoerd door de informatie te vergeleken met de eisen uit de kwaliteitsmatrix (zijn er hiaten en verbeterpunten ten aanzien van risicobeheersing?). De kwaliteitsmatrix kan worden gebruikt als document om na te zoeken op welke wijze je de vragen aan de aanbieder kan stellen. Wanneer het gaat over bv veiligheid, tref je in de matrix de onderwerpen/kwaliteitseisen aan waarover je vragen kunt stellen. 6

7 Stap 4 Opstellen van het risicoprofiel van de zorgaanbieder naar aanleiding van de kwaliteitstoetsing en risico-analyse. Stap 5 Risicoprofiel bespreken met de zorgaanbieder en waar nodig maatregelen (laten) nemen. Belangrijk is om een redelijk termijn vast te stellen, waarbinnen de verbeteringen zijn gerealiseerd. Daarbij is de mate van de inschatting van de risico s laag- middel- hoog, leidend. Stap 6 Borgen van maatregelen en bijbehorende acties in een verbetercyclus (Plan-Do-Check-Act). Dit geldt voor zowel de zorgaanbieders als de gemeenten. Stap 7 Zie stap 2. Bij de volgende toetsingsperiode kan het risicoprofiel worden bijgesteld, naar aanleiding van de verbeteracties. Deze verbeteracties ( ontwikkelpunten) zouden zichtbaar moeten zijn in de diverse rapportages De stappen van het toetsingskader zijn schematisch weergegeven in figuur 3. Figuur 3. Toetsingskader voor het opstellen van het risicoprofiel zorgaanbieder op basis van het kwaliteitskader 7

8 Bijlage: Casu voorbeelden Casus 1 Zorgaanbieder wil graag een contract afsluiten met de inkoop van de gemeente. Zorgaanbieder heeft geen HKZ of Iso certificaat. Ze verzorgen logeeropvang in de weekenden en vakanties voor kinderen mét en zonder handicap. Het team bestaat uit wisselende medewerkers, die op oproepbasis worden ingezet, al naar gelang het aantal kinderen dat komt logeren. De grootste bezetting van logeerkinderen is 18. De ouders van de kinderen zijn enthousiast, ze kunnen op ieder gewenst moment gebruik maken van de opvang. Veel kinderen ontvangen nu (nog) een PGB, waaruit het initiatief wordt gefinancierd. De rechtsvorm is een stichting. De aanvraag is ondertekend door de bestuurder. Wat ga je onderzoeken / vragen? Hoe kom je tot een risicoprofiel van deze stichting? Casus 2 Op de website van de inspectie zie je dat een van je accounts onder verscherpt toezicht is geplaatst. Over een week heb je een kwartaalgesprek. Wat ga je doen en vragen? Casus 3 Ouders vragen een PGB aan voor een jongen van 16 met een verstandelijke beperking en autisme. Ze willen zorg inkopen bij een zorgboerderij waarmee de gemeente ook een contract heeft. Waar ga je naar kijken? Casus 4 Het wijkteam krijgt via veilig thuis, de wijkagent en diverse burgers, klachten binnen over zorginitiatief waarbij jongere worden opgevangen door ervaringsdeskundigen. Het initiatief is HKZ gecertificeerd, maar de gemeente heeft geen inkoopcontract. De jongeren zijn inwoners van de gemeente, en vallen onder de jeugdwet. Wat zou het kwaliteitskader voor je kunnen betekenen, er van uitgaande dat je verantwoordelijk en betrokken ambtenaar bent. 8

9 9