COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Toezicht Wmo

Transcriptie

1 COLLEGEVOORSTEL Onderwerp Toezicht Wmo Te besluiten om 1. De GGD Rotterdam Rijnmond de opdracht te verlenen de functie van toezichthouder Wmo uit te oefenen voor de periode 1 september 2015 tot en met 31 december 2016; 2. Voor de uitvoering van punt 1, de overeenkomst 'toezichthouderschap Wmo ' met de gemeente Rotterdam aan te gaan; 3. Wethouder Marco Oosterwijk vertegenwoordigingsbevoegdheid te geven de overeenkomst te ondertekenen. 4. De door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam aangestelde toezichthouders-wmo bij de GGD Rotterdam-Rijnmond, aan te wijzen als toezichthouder Wmo; 5. De kosten ad 6.572,- betreffende 2016 en verder, dekken binnen de begroting van de Wmo. Inleiding In het kader van de Wmo 2015 heeft het gemeentebestuur de taak toe te zien op de naleving van wat bij of krachtens de Wmo 2015 is geregeld. Het College van B&W moet daartoe gemeentelijke toezichthouders aanwijzen. Uit overleg in regionaal verband, tussen de gemeenten die zijn aangesloten bij de GGD Rotterdam-Rijnmond, bleek dat er per nog nergens een (structurele) invulling van het Wmo-toezicht had plaatsgevonden. Bij de meeste gemeenten, ook bij ons, heeft zorgcontinuïteit de prioriteit gekregen. Bij een nadere verkenning bleek er behoefte te zijn om de mogelijkheden van een gezamenlijke inrichting van het Wmo-toezicht te verkennen. Deze verkenning heeft geleid tot het voorstel om het Wmo-toezicht als plusproduct in te kopen bij de GGD Rotterdam-Rijnmond. Het AB van de GGD heeft op 2 juli ingestemd met het voorstel. Wettelijk kader Op grond van artikel 6.1 van de Wmo 2015 is het College verantwoordelijk voor het inrichten van het toezicht. Het doel van het Wmo-toezicht is: het controleren van de kwaliteitseisen het doen naleven van kwaliteitswaarborgen het streven naar kwaliteitsverbetering het adequaat optreden bij calamiteiten Kwaliteitstoezicht Een nieuw element door de wetswijziging is dat het nu gaat om kwaliteitstoezicht, wat afwijkt van de traditionele rechtmatigheidscontrole door de accountant, monitoring ten behoeve van beleidsontwikkeling of financiële verantwoording (in het kader van de Wmo). Naar verwachting zal het toezicht vooral betrekking hebben op de kwaliteit van de verleende zorg, op basis van de verordening of, meer in het bijzonder, het tussen zorgaanbieder en inwoner overeengekomen zorg- of leveringsplan.

2 De kwaliteitseisen op de naleving waarvan moet worden toegezien, zijn in de Wmo 2015 geformuleerd als een open norm. Die open norm is deels al nader ingevuld, onder andere met behulp van de Wmo-verordening, de contracten tussen gemeente en zorgaanbieders en de landelijke kwaliteitsstandaard(en). Deels is deze norm ook nog verder in ontwikkeling. Dat brengt met zich mee dat het accent van het toezicht ligt op het nagaan in hoeverre het beoogde resultaat (bijvoorbeeld veilige, doeltreffende en doelmatige zorg of cliëntgericht en vraaggericht verstrekt, in samenhang met andere vormen van zorg en hulp) wordt bereikt in de individuele relatie met de cliënt. Het Wmo-toezicht omvat: Toezicht op de naleving van de kwaliteitseisen die worden gesteld aan de voorzieningen, inclusief het toezicht op toekenning en uitvoering van maatschappelijke ondersteuningen op grond van een persoonsgebonden budget (pgb). Toezicht op de eigen gemeentelijke verantwoordelijkheid (indicatiestelling, doorlooptijden meldingen en aanvragen). Toezicht op het hebben van een klachtregeling of regeling voor medezeggenschap (bij aanbieders). Toezicht op het voorkomen en tegengaan van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik van voorzieningen. Bevoegdheden en taken van toezichthouders De toezichthoudende ambtenaar moet zijn functie zelfstandig kunnen uitvoeren en formeel los staan van de ambtenaren die het (Wmo)beleid ontwikkelen, voorzieningen inkopen, contracten beheren of voorzieningen toekennen. De met toezicht belaste personen zijn toezichthouder in de zin van de Awb (artikel 5:11) en hebben de in die wet vastgelegde verplichtingen en bevoegdheden. De toezichthouder is voor zover dat noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak (in afwijking van artikel 5:20 Awb) bevoegd tot inzage van dossiers (artikel 6.1, lid 2 Wmo 2015). De toezichthouder zal een voornemen tot inzage moeten toetsen aan het noodzakelijkheidsvereiste en proportionaliteitsvereiste. Inzage in gemeentelijke overeenkomsten en besluiten De toezichthouder Wmo 2015 mag indien nodig voor de taakuitvoering, inzage vragen in overeenkomsten en indicatiebesluiten bij de betreffende gemeente (of de uitvoerders die zij hiertoe hebben aangesteld). De betreffende gemeente draagt hierin zorg voor medewerking aan de toezichthouder. Werkwijze en referentiekader Zoals vermeld, heeft het toezicht primair betrekking op de naleving van de kwaliteitseisen die worden gesteld aan de voorzieningen, waaronder begrepen de deskundigheidseisen voor beroepskrachten. Bij zijn gegevensverzameling en oordeelsvorming zat de toezichthouder gebruik maken van de kwaliteitseisen zoals die zijn opgenomen in de wet en uitgewerkt in de verordening. Daarnaast kan de toezichthouder terugvallen op uitgangspunten (het bestek) en afspraken (het contract) die in het kader van inkoop van voorzieningen zijn gemaakt met de aanbieder over de kwaliteit van de aan te bieden voorzieningen. De toezichthoudende ambtenaar is vrij om zijn werkzaamheden in te richten, maar grofweg kan de werkwijze reactief (naar aanleiding van een reeks klachten/signalen en/of een 2

3 calamiteit) of proactief (op basis van eigen risico-analyse) zijn. Op basis van een jaarplan met bijbehorende risicoanalyse zal de toezichthouder thema's en prioriteiten vastleggen. De toezichthouder zal van zijn bevindingen en oordeel een verslag maken en/of advies geven ten behoeve van gecontracteerde instellingen, het bestuur en/of het ambtelijk apparaat. Het is uiteindelijk aan het college om er een passend vervolg aan te geven. Uitwerking regionaal voorstel De betrokken gemeenten in de regio delen de volgende uitgangspunten ten aanzien van regionale samenwerking op het gebied van Wmo-toezicht: De kwaliteit en continuïteit van de toezichtfunctie moeten kunnen worden gewaarborgd en de kosten moeten worden beperkt. Het is efficiënter samen te werken (bijvoorbeeld door bezoeken niet als afzonderlijke gemeenten bij de instellingen af te leggen). Samenwerking helpt om de regeldruk laag te houden. Op basis van bovenstaande is op 2 juli tijdens het AB van de GGD ingestemd met o.a. de volgende beslispunten: 1. GGD-Plustaak 2. Instelling subcommissie Wmo 3. Brede scope voor toezicht 4. De gemeente Rotterdam is uitvoeringsorganisatie 5. Rapportagelijn naar gemeentesecretaris 6. Kostenverdeling Ontwikkelen van gemeenschappelijke werkafspraken (zoals incidenten/calamiteitenprocotol en handhavingskader) Periode betreft het resterende deel van 2015 en het jaar Beoogd effect Voldoen aan de wettelijke taak vanuit de Wmo om toezichthouders aan te stellen. Argumenten 1. Het Wmo-toezicht wordt gepositioneerd als plustaak voor de GGD. Dit heeft als voordeel dat er gebruik gemaakt kan worden van de bestaande gemeenschappelijke regeling én dat er ruimte is voor het maken van andere afspraken. Voor het thema toezicht wordt een subcommissie Wmo van het AB GGD-RR ingesteld. Deze commissie vergadert aansluitend op het AB en bespreekt de inrichting, de voortgang en de resultaten van het Wmo-toezicht. De toezichthouder stelt een (jaarlijks) werkplan en verslag op wat vastgesteld wordt door deze subcommissie. De wethouder Wmo neemt deel aan deze subcommissie. De GGD Rotterdam-Rijnmond heeft zowel de functie van Gemeenschappelijke Regeling als die van uitvoeringsorganisatie van de gemeente Rotterdam. Dat betekent dat de gemeente Rotterdam als uitvoerder van het Wmo-toezicht verantwoordelijk is voor de personele en organisatorische inrichting van de toezichthouders. De gemeente 3

4 Rotterdam werkt op korte termijn toe naar een onafhankelijk gepositioneerde afdeling binnen het gemeentelijk apparaat. De toezichthouder heeft een rechtstreekse rapportagelijn naar de gemeentesecretaris om (de schijn van) belangenverstrengeling met de beleidsinhoudelijk verantwoordelijke directies te helpen voorkomen. De gehanteerde tarieven zijn gebaseerd op afspraken in de begroting van de GGD. De verdeelsleutel is gebaseerd op een vast bedrag per hoofd van de bevolking. Deze keuze is transparant en toekomstbestendig. 2. De regionale samenwerking richt zich vooral op efficiëntie en het laag houden van regeldruk, uniformiteit is niet het primaire doel. Het volledig harmoniseren van de kwaliteitscriteria voor toezicht is ook niet mogelijk, vanwege de eigen inrichting die elke gemeente heeft gekozen voor de Wmo. Wel is het mogelijk en wenselijk om de werkwijze en procedures gezamenlijk in te richten. Kanttekeningen De gemeente Rotterdam hecht eraan de toezichthouder in te schalen op functieniveau met een mix tussen schaal 11 en 12. Dit functieniveau is volgens Rotterdam nodig aangezien het een nieuwe functie betreft en de taken van de toezichthouder geen strikte wettelijke omschrijving kennen. Onderdeel van de evaluatie van dit huidige voorstel voor inrichting en positionering is de oordeelsvorming over de passendheid van deze functieniveaus. Tegen de hoogte van de inschaling is door een aantal gemeenten, waaronder Krimpen aan den IJssel geageerd. Voor een kleinere gemeente is dit geen reële inschaling. Omdat het alternatief (ieder voor zich) niet goedkoper wordt en dit in de uitwerking sowieso onpraktisch zou worden, is ermee ingestemd, mits er na 2 jaar geëvalueerd wordt. Financiën In het huidige kostenplaatje doen alle gemeenten in de GGD-regio mee met deze invulling van het Wmo-toezicht. De kostenverdeling is gebaseerd op het aantal inwoners en betekent voor Krimpen aan den IJssel dat wij op jaarbasis een bedrag van 6.572,- kwijt zijn aan deze wettelijke taak. Omdat de gemeente Rotterdam nog geen volledige bezetting heeft, wordt voor het resterende deel van 2015 geen kosten doorberekend. De kosten kunnen gedekt worden uit Wmo uitvoering Communicatie Zie hieronder. 4

5 Uitvoering Regionaal Elke gemeente moet afzonderlijk een besluit nemen over de positionering van het Wmotoezicht bij de GGD als plusproduct. De verdere vervolgstappen zijn: Ten aanzien van de procedure: - uitvoeringsovereenkomst gemeente Rotterdam - publiceren aanstellingsbesluit - communicatie naar instellingen en PGB-budgethouders Inhoudelijke uitwerking: - functieprofiel en werving toezichthouder - calamiteiten/incidenten protocol (inclusief meldpunt) - gemeenschappelijk handhavingskader De besluitvorming ten aanzien van de producten vindt plaats in het AB. Krimpen aan den IJssel Zoals hierboven genoemd moet uw college een besluit nemen over het voorstel het Wmotoezicht als plusproduct te positioneren bij de GGD. De Wmo-adviesraad wordt geïnformeerd op de eerst volgende vergadering van november Na besluitvorming volgt de publicatie van het door u genomen besluit. Bijlagen 1. Brief GGD van 15 oktober inclusief de overeenkomst Wmo Toezicht 5