Gemeente Menaldumadeel

Transcriptie

1 Gemeente Menaldumadeel Jaarstukken 2010

2

3 JAARVERSLAG 2010

4

5 INHOUDSOPGAVE blz. 7 1 Inleiding blz 9 Leeswijzer blz Jaarverslag blz Programmaverantwoording blz Overzicht algemene dekkingsmiddelen blz Post onvoorzien blz Paragrafen Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid blz Jaarrekening blz Balans per 31 december blz Programmarekening blz Toelichtingen blz Toelichting op de balans per 31 december blz Toelichting op de programmarekening blz Algemene dekkingsmiddelen blz Analyse begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid blz. 141 Bijlage 1 Overzicht afschrijvingstermijnen blz. 145 Bijlage 2 Overzicht gewaarborgde geldleningen blz. 151 Bijlage 3 Verantwoording specifieke uitkeringen blz. 173 Accountantsverklaring 5

6 6

7 1 Inleiding Het jaar 2004 was het eerste jaar waarin de jaarstukken volgens het Besluit Begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) moesten worden samengesteld. Deze wijziging is een voortvloeisel uit het inwerking treden van de wet Dualisering gemeentebestuur. De indeling van de begroting en daarmee de jaarrekening zijn door het BBV gewijzigd. Nieuw was dat er twee rekeningsdocumenten moesten worden opgesteld, namelijk de programmarekening en de productenrealisatie, dit analoog aan de begroting. De verantwoording over het in het jaar 2010 gevoerde beleid wordt hierna via de programmaverantwoording en de paragrafen afgelegd. Er wordt voortdurend aan gewerkt om de kwaliteit te verbeteren, een en ander mede aan de hand van de door de accountant gemaakte opmerkingen naar aanleiding van de controle van de rekening over afgelopen jaren. Hoewel nog niet alles op het gewenste kwaliteitsniveau ligt heeft er toch een verbetering plaats gevonden. In de komende jaren zal er hard gewerkt blijven worden aan een verdergaande kwaliteitsverbetering. De opzet van de rekening is nu zoveel mogelijk gelijk aan die van de begroting, dit conform de voorschriften. Een nieuw onderdeel in de rekening betreft de verantwoording van specifieke uitkeringen. Met ingang van het verslagjaar 2006 werden in het kader van het SiSa (Single information Single audit) voor 29 specifieke uitkeringen geen aparte accountantsverklaringen meer gevraagd, maar vond verantwoording en controle door de accountant plaats door opname van de voor de gemeente relevante uitkering(en) in een speciale bijlage bij de rekening. Met ingang van het verslagjaar 2010 is dit aantal tot rond de 100 gestegen. Nieuw is dat de verantwoording van de specifieke uitkeringen nu volgens de gemeentelijke boekhoudregels plaats vindt. Tot en met 2009 vond de verantwoording plaats volgens het kas-verplichtingenstelsel zoals dit door het rijk werd gehanteerd. Bovendien is SiSa tussen mede-overheden voor de specifieke uitkeringen sociale zekerheid ingevoerd. In 2008 is een wereldwijde kredietcrisis ontstaan. Voor de gemeente had dit vooralsnog geen gevolgen. De beleggingsstrategie was en is prudent. Volgens het treasurystatuut mogen overtollige middelen uitsluitend uitgezet worden bij instellingen met minimaal een AA-rating. De gemeente zet, mede op grond van het met de BNG gesloten raamcontract, de gelden uitsluitend uit bij de BNG. De BNG heeft een AAA-rating. In het verslagjaar is het raamcontract met de BNG herzien. Verder is het op basis van het treasurystatuut niet toegestaan om gelden in aandelen te beleggen. Wel zal de gemeente de gevolgen gaan ondervinden van de benodigde rijksbezuinigingen in de komende jaren. In 2009 heeft de rekenkamercommissie van de gemeente Ferwerderadiel, Het Bildt, Menaldumadeel en Leeuwarderadeel een onderzoek naar de financiële soliditeit in de Middelsee gemeenten gedaan. Naar aanleiding van de aanbevelingen in dit onderzoek is de jaarrekening op onderdelen aangepast. Dit betreft met name de layout, waarbij vooral aandacht is geschonken aan een betere leesbaarheid van de tabellen en een overzichtelijker opbouw van de balans en programmarekening. Bij de toelichting op de activa in de balans is zoveel mogelijk aangegeven of de investering is afgerond of dat het krediet opnieuw beschikbaar is in het volgende jaar. Naar aanleiding van een opmerking van de accountant is dit jaar een overzicht opgenomen waarin per reserve of voorziening vermeld is hoe deze ontstaan is en wat het doel is van de onderhavige reserve of voorziening. De jaarrekening sluit met een voordelig resultaat van ,19 tegen een voordelig resultaat van ,92 in het vorige boekjaar. Het voordelig resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende incidentele baten: - vrijval reserves ,00 - lagere bijdrage DSZW ,00 - hogere algemene uitkering ,00 - hogere integratie-uitkering ,00 - verkoop grond Bitgumerdyk ,00. Voor het overige betreft het een aantal kleinere verschillen. 7

8 8

9 Leeswijzer Jaarstukken 2010 Menaldumadeel Vernieuwd De Jaarstukken 2010 zijn qua vormgeving vrijwel gelijk aan die van De doorgevoerde wijzigingen ten opzichte van de jaarstukken van voorgaande jaren hebben hun vruchten afgeworpen. De reden van de wijzigingen was dat uit onderzoek van de rekenkamercommissie was gebleken dat de leesbaarheid op onderdelen niet altijd even duidelijk was. Met name is aandacht geschonken aan het overzichtelijker maken van de opgenomen tabellen, terwijl ook minder gebruik is gemaakt van vergaande onderverdeling in subparagrafen. Op basis van de voorschriften dienen de jaarrekening en de begroting qua indeling op elkaar aan te sluiten. Samengevat gaat het hierbij om de volgende onderdelen: 1. de consistentie: per programmaonderdeel is aangegeven Wat wilden we bereiken, Wat hebben we bereikt en Wat hebben we daarvoor gedaan. 2. de meetbaarheid: de te bereiken maatschappelijke effecten en de te leveren prestaties zijn waar mogelijk meetbaar gemaakt met effect- en prestatie-indicatoren. Voor zover aanwezig zijn tegenover de begrote indicatoren de werkelijke indicatoren afgezet. Dit verslagjaar is, op aandringen van de accountant, een overzicht toegevoegd van de reserves en voorzieningen. Hierin is van elke reserve en voorziening in het kort aangegeven hoe deze is ontstaan en wat het doel hiervan is. Met de nieuwe opzet wordt beoogd dat de raad na afloop van het boekjaar beter in staat is het gerealiseerde beleid te controleren en evalueren. Rijpen Wij zijn ons ervan bewust, dat de nieuwe systematiek in de praktijk nog zal moeten 'rijpen'. Ook zijn sommige programma's op onderdelen nog voor verbetering vatbaar. Zo ontbreken hier en daar nog indicatoren, omdat de gegevens nu nog niet bekend zijn. Hoofdlijnen De Jaarstukken hebben als doel verantwoording af te leggen. Via de programmaverantwoording worden de resultaten vergeleken met de beoogde maatschappelijke effecten. De raad kan zo beoordelen of hij tevreden is met wat is bereikt. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het gebruik van indicatoren. Via de programmarekening wordt een korte verklaring gegeven van de verschillen tussen de raming na begroting en de gerealiseerde bedragen. Indicatoren Nagenoeg elk programmaonderdeel is voorzien van effect- en prestatie-indicatoren. Een effectindicator maakt de beoogde maatschappelijke effecten meetbaar. Naast objectieve (bijv. het aantal deelnemende scholen aan het actieplan Permanente Verkeerseducatie), kennen we subjectieve effectindicatoren, ook wel belevingsindicatoren genoemd (bijv. de waardering door de burger van de gemeentelijke dienstverlening). Deze indicatoren kunnen periodiek worden gemeten. Soms ontbreken deze indicatoren, omdat metingen nu nog niet overal plaatsvinden. Behalve effectindicatoren zijn ook prestatie-indicatoren opgenomen. Deze hebben een directe relatie met de inspanningen van de organisatie en zeggen iets over de prestaties en de dienstverlening van de gemeente. 9

10 10

11 2. Jaarverslag 11

12 12

13 Programma 1 Bestuur Missie / programmadoelstelling De inzet van de gemeente Menaldumadeel is er op gericht een gemeentelijke dienstverlening te realiseren volgens de eisen die daaraan gesteld mogen worden ten einde de lokale gemeenschap van Menaldumadeel zo goed mogelijk te kunnen bedienen, op een wijze waarin die lokale gemeenschap zichzelf kan blijven herkennen en waarbij als motto geldt: Gearwurkje foar in duorsume takomst!. Context en achtergrond Dit hoofdstuk heeft betrekking op het bestuur van de gemeente en de organisatie. Daarbij gaat het om begrippen als democratie, lokale autonomie, verantwoording, integriteit, dualisme, intergemeentelijke samenwerking maar ook om dienstverlening, klachtenafhandeling en transparantie. Collegeactieprogramma In het collegeprogramma is een aantal ambities neergelegd voor die bestuursperiode. Er wordt een klantgerichte organisatie nagestreefd waarbij kwaliteit en een positief werkklimaat voor de medewerkers voorop staan. Vanuit het oogpunt van meer gemeentelijke regievoering, moet via een afgewogen uitbestedingsbeleid zorgvuldig omgegaan worden met het inhuren van externe adviseurs. Kwalitatieve en/of kwantitatieve krapte zal eerst binnen het Middelseeverband opgelost moeten worden. Er dient meer ruimte te komen voor inbreng van de burger en het gebruik van de Friese taal. Ontwikkelingen Sinds de vaststelling van het college-akkoord is er een aantal ontwikkelingen geweest welke nadere duiding aan de gegeven kaders geeft. Ten eerste heeft de Middelseesamenwerking een intensivering ondervonden. Het Middelseeconvenant is getekend waarbij als uitgangspunt is vastgelegd dat nadere samenwerking moet worden gezocht om de zelfstandigheid van de gemeenten te kunnen behouden. Met name op bedrijfsvoeringsgebied dient samenwerking te worden gezocht en omgezet te worden in schaalvoordelen, hetzij financieel, hetzij kwalitatief. Programmaonderdelen Het programma Bestuur kent de onderdelen: 1. Openbaar bestuur 2. Dienstverlening 3. Intergemeentelijke samenwerking 1. Openbaar bestuur Wat wilden we bereiken? 1.1. Verkiezingen die vlekkeloos verlopen met voldoende deelname 1.2. Bestuurlijke besluiten worden met visie, daadkracht en draagvlak genomen 13

14 1.3. De burger kan zijn of haar visie vooraf in het besluitvormingsproces duidelijk kenbaar maken Wat hebben we bereikt? 1.1. Gemeenteraadsverkiezingen en Tweede Kamer verkiezingen zijn goed georganiseerd verlopen met een hoog opkomstpercentage. (gemeenteraadsverkiezingen 60% en tweede kamerverkiezingen 78,7%) 1.2. Bestuurlijke besluiten zijn genomen na zorgvuldige belangenafweging 1.3. Wanneer nodig, zijn onze inwoners geraadpleegd ten behoeve van een goed besluitvormingsproces Wat hebben we ervoor gedaan? Na het sluiten van de stembureaus voor uur de uitslagen op internet Streven naar het voortijdig oplossen en voorkomen van juridische procedures Ontwikkelen van een visie op interactief beleid Omschrijving E/P Bron Nulmeting Opkomst bij verkiezingen E Verkiezingsuitslag GR 2006: 67,2% TK 2006: 85,6 PS 2007: 60% Gegrond verklaarde bezwaarschriften tav het totaal Aantal beroepschriften/ verzoeken voorlopige voorziening tov het totaal aantal bezwaarschriften * betreft meerdere bezwaarschriften tegen één besluit E Jaarverslag CBB 2006: 17 % 2007: 3,5% 2008: 44% * 2009: 21% E Jaarverslag CBB 2006: 13 % 2007: 9% 2008: 16% 2009: 16% 2010 streefwaarde 70% (GR) 2010 realisatie 60% (GR) 78,7% (TK) 10% 29% 10% 0 % 2. Dienstverlening Wat wilden we bereiken? 2.1. Een dienstverlening die laagdrempelig, bereikbaar, snel en vakkundig is 2.2. Aanvragen worden binnen de daartoe gestelde termijnen afgehandeld Wat hebben we bereikt? 2.1 We hebben een start gemaakt met het toegankelijker maken van onze dienstverlening voor onze inwoners 2.2 We hebben aanvragen op verschillende manieren toegankelijk gemaakt voor onze inwoners. Wat hebben we ervoor gedaan? Verbetering digitale dienstverlening Verbetering beschikbaarheid digitale diensten Doorvoering Melddesksysteem 14

15 Omschrijving E/P Bron Nulmeting Waardering door burger van gemeentelijke dienstverlening E klantvriendelijkheidsonderzoek Aantal producten dat digitaal verkrijgbaar is P Beschikbare digitale producten via gemeentelijke website 90% ingediende meldingen via Melddesk p Via melddesksysteem wordt afgedaan binnen 4 weken * wordt niet bijgehouden 2010 streefwaarde realisatie 11 (2006) wkn * 3. Intergemeentelijke samenwerking Wat wilden we bereiken? 3.1 Behoud van de gemeentelijke zelfstandigheid en beleidsvrijheid door vergaand samen te werken binnen het Middelseeverband Wat hebben we bereikt? 3.1 Stap voorwaarts gezet in Middelseeverband. In oktober 2010 hebben de betrokken gemeenteraden het besluit genomen om op een fors aantal gebieden de samenwerking te intensiveren. Wat hebben we ervoor gedaan? Nadere uitwerking samenwerking op terreinen P&O, JuZa, OOV&IVZ, Communicatie, Jeugd en Jongerenbeleid, Sport, Financiën, Belastingen en ICT. Wat heeft het gekost? Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Lasten Baten Saldo

16 Programma 2 Veiligheid Missie / programmadoelstelling De gemeente Menaldumadeel wil een veilige gemeente zijn. Een gemeente waarin buren elkaar kunnen aanspreken, waarin inwoners zich beschermd weten, waarin regels gehandhaafd worden en waarin ernstige calamiteiten achterwege blijven. Context en achtergrond Veiligheid kan worden onderverdeeld in sociale en fysieke veiligheid. Sociale veiligheid heeft betrekking op criminaliteit, op ernstige vormen van overlast en op subjectieve gevoelens van (on)veiligheid (een veilig gevoel). Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zicht op risico s voor de omgeving van inrichtingen die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises. Collegeactieprogramma Het college houdt toezicht op de vergunningverlening en de handhaving hiervan. Het college voert regelmatig overleg met de dorpsbelangen van de diverse dorpen om vroegtijdig te kunnen inspelen op mogelijke wensen en klachten van de inwoners. Met regelmaat vindt overleg plaats tussen politie, gemeente, jongerenwerker en andere organisaties van de veiligheidsketen om overlastsituaties in kaart te brengen en adequaat te kunnen optreden. Ontwikkelingen Om de kwaliteit van de brandweer te verhogen is per 1 januari 2008 een samenwerkingsverband aangegaan met de acht brandweerorganisaties van de gemeenten Vlieland, Terschelling, Harlingen, Franekeradeel, Het Bildt, Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel en Menaldumadeel. De gemeentelijke regelgeving, die is vastgelegd in de Algemene Plaatselijke Verordening wordt kritisch tegen het licht gehouden. Voor zover mogelijk worden regels vereenvoudigd of gewijzigd. In 2008 is hiervoor het traject administrieve lastenverlichting in gang gezet. Kaderstellende beleidsnota's 1. Notitie Integrale Veiligheidszorg Menaldumadeel 2005 De veiligheidsketen verbonden d.d. 20 oktober Beleidsplan brandweerzorg NW-Fryslân Programmaonderdelen Het programma Veiligheid kent de onderdelen: 1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid); 2. Sociale veiligheid (handhaving Algemene Plaatselijke Verordening); 3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding). 16

17 1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid) Wat wilden we bereiken? 1.1 Voorkomen en beperken van slachtoffers en/of schade ten gevolge van branden en ongevallen en explosiegevaar. Wat hebben we bereikt? 1.1 Voorkomen en beperken van slachtoffers en/ of schade ten gevolge van branden en ongevallen en explosiegevaar Wat hebben we ervoor gedaan? We gaan het opleidingsniveau van onze vrijwilligers verhogen om goed voorbereid te zijn voor de repressieve taken. Dit jaar hebben wij weer slagen gemaakt door vrijwillige brandweerlieden op te leiden. Eén brandweerlid volgt de opleiding van onderbrandmeester met de bedoeling straks als bevelvoerder ingezet te kunnen worden. Eén brandweerlid volgt de opleiding van manschappen. Enkele brandweerlieden hebben de opleiding van hoofdbrandwacht afgerond. Eén brandweerlid heeft het groot (C) rijbewijs gehaald alsmede de opleiding van pompbediende. De opleidingskosten voor brandweerpersoneel bij het BON (brandweer Opleiding Nederland) zijn de laatste jaren behoorlijk omhoog gegaan. De beide blusgroepen zijn dit jaar voor een dagdeel naar het oefencentrum van Wijster geweest om daar realistisch te oefenen. Omgaan dus met warmte, vuur en echte rook. De brandweerlieden wordt bij gebracht hoe om te gaan met een flash over. Verder worden ieder jaar oefenleiders opgeleid om het vermogen te hebben oefeningen op te zetten en te ensceneren; bevelvoerders worden apart bijgeschoold; bevelvoerders volgen de cursus Veilig Repressief Optreden om maar te voorkomen van wat gebeurd is in Veendam en bij de Punt, waar brandweerlieden om zijn gekomen. Tenslotte worden alle chauffeurs opgeleid in het onderhouden van chauffeursopleidingen (zowel theorie als praktijk). De korpsen van Menaldumadeel staan er opgeleid goed bij We gaan extra brandweeroefeningen organiseren. Zowel de brandweergroep Menaam als de blusgroep Marsum oefenen elk twee avonden in de maand. Globaal komt dat neer op 50 oefenavonden per jaar. Voor de derde keer is de carrousel oefening georganiseerd. In april oefenden de korpsen van St Annaparochie, Stiens, Ferwert en Hallum, aangevuld met de brandweerkorpsen van Vlieland en Terschelling. In oktober oefenden de brandweerkorpsen van Marsum en Menaam samen met Harlingen en Franeker. Dit zijn zeer belangrijke oefen zaterdagen voor de vrijwilligers. Zes oefenscenario s moeten op zo n zaterdag worden afgewerkt en dat kost behoorlijk wat energie maar is zeer leerzaam. Het oefenen op de technische hulpverlening is dit jaar ook niet vergeten. Ook op een zaterdag wordt dit onderdeel beoefend. Verschillende bevelvoerders zijn dit jaar naar een oefen carrouseldag geweest in Groningen. Dit is te vergelijken met de door brandweer Noord-west Fryslân ontwikkelde oefen carrouseldagen. Wij houden ons aan het programma leidraad oefenen waaruit blijkt welke onderdelen elk jaar beoefend moeten worden We gaan bereikbaarheidskaarten, aanvalsplannen en brandkranenoverzichten digitaliseren. Deze ontwikkeling is in 2008 al ingezet en is vervolgd in 2009 en De brandkranenboeken zijn al gedigitaliseerd. De verdere uitbouw hiervan en het onderhoud hierop is een continue proces. 17

18 1.1.4 We gaan de uitrukvoertuigen voorzien van automatiseringsapparatuur. Zover is het nog steeds niet. Brandweer Noord-west Fryslân wil eerst de verschillende piloten afwachten. Als wij dit gaan invoeren willen wij eerst wel goed weten hoe de proef bij de andere brandweerkorpsen is verlopen We gaan meer vrijwilligers werven om het totaal van het vrijwilligersbestand van 29 personen vast te kunnen houden. Op dit moment kunnen wij vasthouden aan een vrijwilligersbestand van 31 brandweerlieden. Ten opzichten van 2009 zijn er twee brandweerlieden bij gekomen. Opgemerkt moet worden dat in de dagsituatie door brandweerkorps van Menaam en door het brandweerkorps van Marsum tweezijdig moet worden uitgerukt. Gedurende dit dagdeel kunnen de brandweerwagens niet met het minimum aantal brandweerlieden worden bemand Om bovenstaande zo efficiënt mogelijk te realiseren zijn we per 1 januari 2008 een Gemeenschappelijke regeling aangegaan met de acht brandweerorganisaties van de volgende gemeenten: Vlieland, Terschelling, Harlingen, Franekeradeel, Het Bildt, Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel en Menaldumadeel. Sinds 1 mei 2008 werkt de nieuwe organisatie van brandweer Noord-west Fryslân aan een samenverwerkingsverband van acht gemeenten. Diverse taken zijn reeds opgepakt, zoals het werven van nieuwe brandweerlieden, het opleiden, het bijscholen en het geoefend houden van brandweerpersoneel. Het districtscollege van burgemeesters komen een aantal keren per jaar bijeen en worden bijgepraat van wat opgepakt gaat worden. Taken zoals het uitvoeren van de warme Ri & E, de koude Ri & E, het implementeren van zuurstof in woningen, het implementeren van de gierkelder procedure, het implementeren van het verbod tot stoken van een ondeugdelijke schoorsteen, het schriftelijk evalueren vanaf middelbranden en middel ongevallen, zodat wij hier met elkaar lering uit trekken. Daarnaast moet aangehaald worden dat de Wet Veiligheidsregio s op 1 oktober 2010 in werking is getreden Een onderdeel hiervan is het Besluit Personeel Veiligheidsregio s (BPV). De uitvoering van deze wet is eind 2010 al opgestart. De vrijwilligers zijn inmiddels bijgepraat wat van consequentie deze verandering met zich meebrengt. De vergoeding vindt niet meer plaats op basis van een rang maar op basis van een functie die de vrijwilliger uitvoert.. De vrijwilliger moet getraind blijven in zijn of haar functie verrichtingen. Er valt wel te constateren dat behoorlijke kwaliteitsslagen worden en zijn gemaakt. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) streefwaardtie realisa brandweeroefeningen organiseren P 48 uur 70 uur 70 uur werven vrijwilligers P * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 2. Sociale veiligheid Wat wilden we bereiken? 2.1 We willen dat de Algemene Plaatselijke Verordening wordt nageleefd. 18

19 Wat hebben we bereikt? 2.1 Uit de cijfers van het Handhavingsbureau blijkt het volgende: Geen toename van het aantal klachten (t.o.v. nulmeting). Geen toename van het aantal geconstateerde overtredingen (t.o.v. nulmeting). Geen illegale activiteiten: de vergunningplichtige evenementen en vergunningplichtige horeca-gelegenheden beschikken over een adequate vergunning. Meer besef van de risico's bij de organisatoren van evenementen. Wat hebben we ervoor gedaan? In 2009 is de nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. In de nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening is een aantal onderwerpen versoepeld. Hierdoor hoeft de burger minder vaak een vergunning aan te vragen. Dit sluit aan bij de huidige maatschappij en het vertrouwen in de inwoners van Menaldumadeel. Om ervoor te zorgen dat de inhoud van de APV ook daadwerkelijk wordt nageleefd wordt het handhavingsbureau ingezet. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) streefwaarde inventarisatie handhavings- P 13 7 aanschrijvingen traject administratieve lastenverlichting (2008 inventarisatie regelgeving) * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator p 2010 realisatie 3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding) Wat wilden we bereiken? 3.1 Voorkomen en beperken van slachtoffers en/of schade ten gevolge van rampen en andere calamiteiten. Wat hebben we bereikt? 3.1 Het voorkomen en beperken van slachtoffers en/ of schade ten gevolge van rampen en calamiteiten. Wat hebben we ervoor gedaan? We gaan de processen (13) uit het gemeentelijk rampenplan actualiseren; In 2010 zijn de processen niet geactualiseerd. In eerste instantie is dit niet gedaan omdat er gesproken wordt over een samenwerking in een matrixmodel met het Bildt, Ferwerderadeel en Leeuwarderadeel. Daarnaast is per 1 oktober 2010 de Wet Veiligheidsregio s in werking is getreden. De wet stelt andere eisen aan de inrichting van de crisisorganisatie, de samenstelling van crisisteams en de opkomsttijden. De implementatie van deze nieuwe wet was in 2010 nog niet mogelijk We gaan het gemeentelijk rampenplan jaarlijks oefenen. In het eerste kwartaal van 2010 hebben er oefeningen plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze oefeningen zijn de betrokken personen er opnieuw op gewezen welke rol spelen tijdens een ramp of calamiteit. 19

20 Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) streefwaarde actualisering processen P jaarlijks oefenen rampenplan P * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator Wat heeft het gekost? Raming begrotingsjaar voor wijziging 2010 realisatie Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Lasten Baten Saldo

21 Programma 3 Verkeer en openbare ruimte Missie / programmadoelstelling De gemeente Menaldumadeel wil een duurzaam en adequaat beheer van de openbare ruimte en een verkeersveilige woonomgeving. Context en achtergrond Leerlingen planten struikjes langs fietspad Ryksstrjitwei Dit programma heeft zowel betrekking op verkeer en vervoer als het beheer van de openbare ruimte. Verkeer en vervoer betreft onder andere de verkeersveiligheid en meer het gebruik van de openbare ruimte terwijl beheer zich meer op het onderhoud van de openbare ruimte richt. De openbare ruimte van de gemeente Menaldumadeel bestaat onder andere uit: m² verhardingen m² groen stuks bomen m² water 2680 Lichtmasten 22 bruggen, 37 fiets-/voetgangersbruggen en 8 duikerbruggen 30 picknick banken en 33 afvalbakken Collegeactieprogramma In het collegeprogramma zijn de ambities neergelegd voor de lopende bestuursperiode. De openbare ruimte dient goed onderhouden te worden, groen en wegen dienen op een acceptabel kwaliteitsniveau te worden gebracht en de uitvoering van het GVVP dient te worden opgeschort. M.b.t. het GVVP worden nadere heroverwegingen noodzakelijk geacht. De bestuurlijk gewenste kwaliteit van de openbare ruimte is in 2007 door de raad vastgesteld en is vanaf 2007 door middel van de BOR-systematiek uitgewerkt in een meerjarenprogramma. De ervaringen van het gekozen kwaliteitsniveau in 2007 hebben geleid tot de keuze voor een inhaalslag inzake onkruidbeheersing, deze inhaalslag is, evenals in 2009, ook in 2010 uitgevoerd. Na de bredere evaluatie in 2009 is voor 2010 een nieuwe kwaliteitsambitie gekozen. In 2007 is voor de jaren 2008 t/m 2012 een wegreconstructie-programma vastgesteld. Een inhaalslag die is geraamd op In 2010 zijn de voorbereidingen gestart om het programma te verlengen naar een programma 2011 t/m Het gemeentelijk verkeer en vervoersplan (GVVP) is in 2009 door de raad vastgesteld. Binnen dit plan zijn zaken als verkeersveiligheid, verkeerseducatie, wegcategorisering, mobiliteit, openbaar vervoer en het gemeentelijk fietsbeleid nader omschreven. Vanuit het collegeprogramma wordt terughoudend omgegaan met de verdere uitvoering van het beleid. Maatregelen worden op ad-hoc basis voorgesteld en uitgevoerd. Verkeer en vervoerbeleid lift mee op het uitvoerings-programma van wegenonderhoud dan wel met de realisatie van overige civiele werken. 21

22 Ontwikkelingen Bij de huidige keuze voor de kwaliteit van wegen zijn er zowel voor het jaarlijkse planmatige onderhoud (reguliere begroting) als voor het wegreconstructie-programma (lijst van investeringen) vooreerst financiële middelen beschikbaar. De verwachting is dat de marktsituatie t/m 2012 zodanig zal zijn dat er substantiële aanbestedingsvoordelen behaald kunnen worden. Verder zal getracht worden om door middel van het combineren van werkzaamheden en het aanbesteden in Middelsee-verband voordelen te behalen. De laatste twee winters en hebben grote schade aan de asfaltwegen toegebracht. In 2011 zal de provincie starten met de aanleg van het Noordwesttangent. De afronding wordt voorzien in het laatste kwartaal van Mede naar aanleding hiervan zullen ook de gemeentelijke wegen die het Noordwesttangent kruisen, de Ingelumerdyk tussen Ingelum en Bitgummole en Dyksterhuzen tussen Marsum en Bitgummole, in 2011 worden gereconstrueerd. Deze maatregelen worden bekostigd uit het reconstructiebudget van de Lijst van investeringen. Eind 2011 zal ook een start worden gemaakt met het middengedeelte van de Haak om Leeuwarden. De start van de aanleg van noordelijke deel inclusief het aquaduct is voorzien in april Voortvloeiend hieruit zal ook het onderliggende gemeentelijke weggennet worden aangepast. Naar aanleiding van de plannen voor aanleg van de Haak zijn er inrichtingsplannen opgesteld voor het gebied rondom Ritsumasyl en ten zuiden van Marsum. Het plan Ritsumasyl zal in het kader van de aanleg van de Haak volledig worden gerealiseerd. De kosten hiervan zijn opgenomen in het budget van de Haak. De voorgestelde inrichting bij Marsum kan deels worden meegenomen in de uitvoering van de Haak. Het overige deel lift mee in de ontwikkeling van Nieuw Stroomland waarbij vanuit dat kader gezocht wordt naar subsidiemogelijkheden om het totale plan te kunnen realiseren. Kaders Gemeentelijk Verkeer- en VervoersPlan ( ) APV Kadernota Openbare Verlichting (2007) Wegreconstructie-programma Meerjarenplan planmatig wegonderhoud Tracébesluit Haak om Leeuwarden Inrichtingsplan Ritsumasyl Inrichtingsplan Marsum Programmaonderdelen Het programma verkeer en openbare ruimte kent de onderdelen: 1. Verkeer & vervoer, verkeersveiligheid 2. Beheer openbaar groen 3. Beheer openbare wegen, kunstwerken en openbare verlichting 1. Verkeer en vervoer Wat wilden we bereiken? 1.1 Duurzaam verkeersveilig Menaldumadeel. 1.2 Gevolgen tracé Haak en Noord West Tangent duurzaam inpassen in landschappelijke omgeving, passend bij vingerend verkeer en vervoersbeleid. 1.3 Verbetering en bevordering gebruik en toegankelijkheid openbaar vervoer. 1.4 Verbetering en bevordering gebruik recreatieve wandel en fietspaden. 22

23 Wat hebben we bereikt? 1.1 Deelname aan de projectgroep Haak om Leeuwarden die het traject van de voorbereiding en uitvoering begeleid. 1.2 Deelname aan de projectgroep NWT die het project van de voorbereiding en de uitvoering begeleidt. 1.3 Om de Haak om Leeuwarden op een verantwoorde manier in te passen in het landschap en de nadelige gevolgen voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken, zijn in nauwe samenwerking met de bevolking inrichtingsplannen opgesteld. Het plan voor Ritsumasyl wordt één op één meegenomen in het uitvoe-ringstraject van de Haak en wordt conform de plannen gerealiseerd. 1.4 Voor de aanleg van het NWT is met de provincie Fryslân overeenstemming bereikt over een aangepast ontwerp om de negatieve effecten voor de omgeving te beperken. Wat hebben we daarvoor gedaan? Uitvoeren GVVP-jaarprogramma Uitvoeren actieplan Permanente Verkeerseducatie Overleg en deelname aan projectgroep over de ontwikkelingen Haak, Noordwest tangent en nieuw stroomland om te komen tot gewenste afstemming met en inpassing in het landschap Uitvoeren halteplan ( ) Aanleg fietspad Boksum-Jellum, implementatie gebiedsgewijze invoering wegencategorisering buitengebied, herziening bewegwijzering conform duurzaam veilige principes, realiseren duurzame verwijzing recreatieve bedrijven en objecten Aanleggen stukken ontbrekende schakels in lokale wandelroute (de zg. ommetjes ), meewerken aan het realiseren van paden/routes van het project Oude paden Nieuwe wegen Meewerken aan verbetering en realisatie recreatieve vaarwegen als kleiroute en noordelijke elfsteden vaarroute, bevordering toegankelijkheid kanoroutes In samenwerking met de bevolking het opstellen van inrichtingsplannen voor het gebied ten zuiden van Marsum en het gebied rondom Ritsumasyl. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) Deelname PVE verkeersveiligheidlabel Vaardigheidstraining met landbouvoertuigen P ROF 2007/ / streefwaarde 8 scholen 20 tractorrijders Halteplan (streefwaarde 44% van totale areaal) P gemeente 2007/0 60% haltes toegankelijk Uitbreiding en verbetering P gemeente - Boksum - wandel /fietspaden Blessum Boksum- Jellum * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 2010 realisatie 3 b.scholen 22 medew. loonbedrijven 64% gerealiseerd 23

24 2. Beheer openbaar groen Wat wilden we bereiken? 2.1 Een maatschappelijk geaccepteerde kwaliteit van het openbaar groen. Wat hebben we bereikt? 2.1 Minder dan 200 geregistreerde meldingen over het openbaar groen. Wat hebben we daarvoor gedaan? Clusterbeheer in de werkwijze van het onderhoud doorvoeren Het onderhouden van het openbaar groen op basis kwaliteit 3. Beheer openbare wegen, kunstwerken en openbare verlichting Wat wilden we bereiken? 3.1 Kwaliteit wegen op een acceptabel niveau brengen en winterschade herstellen 3.2 Een verkeers- en sociaal veilige openbare verlichting waarbij het buitengebied zo weinig mogelijk verlicht zal worden en een energiebesparing van 50% ten opzichte van peiljaar 2006 nagestreefd wordt. Wat hebben we bereikt? 3.1 Gerelateerd aan het reconstructie-programma is op het meetmoment 2 augustus 2010 ca. 40% voltooid. Wat hebben we daarvoor gedaan? Uitvoeren van ad hoc onderhoud (winterschade), planmatig onderhoud en wegreconstructieprogramma Daar waar mogelijk in het buitengebied lichtmasten verminderen en/of vervangen door oriëntatieverlichting in de vorm van LED s op zonne-energie in het wegdek Verlichting fietspaden afhankelijk van gebruiksintensiteit Alle verlichting naar lager vermogen brengen Locaties inventariseren waar onderlinge afstanden tussen masten te klein zijn en daar masten verwijderen Verlichting met hoge wattages vervangen door energiezuinige verlichting Het gebruik van avond- en nachtbranders verminderen voor een gelijkmatige verlichting in de bebouwde kom Omschrijving E/P* Bron Nulmeting 2010 streefwaarde 2010 realisatie Inhaalslag wegen P BOR % 40% * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator Wat heeft het gekost? Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Lasten Baten Saldo

25 Programma 4 Lokale economie Missie / programmadoelstelling De gemeente Menaldumadeel wil de huidige lokale economie en werkgelegenheid behouden en versterken. Kleinschalige bedrijvigheid, met name op het terrein van zorg, landbouw en recreatie wil de gemeente Menaldumadeel stimuleren. Context Thema-avond georganiseerd door projectbureau Westergozone in het gemeentekantoor Het aantal bedrijven, ongeveer 450, binnen onze gemeente blijft op een vrij constant niveau. Veel ondernemers hebben een sociale binding met onze gemeente. Het type onderneming is een mix van kleine en middelgrote bedrijven in zowel de traditionele sectoren van bouw- en metaalnijverheid en transport als kleine gespecialiseerde en veelal vernieuwende bedrijven. Een voorbeeld van die laatste is de glastuinbouw; een sector die ook qua werkgelegenheid van belang is. Een trend die waarneembaar is, is die van de eenmanszaken en zzp ers in allerlei branches. Veelal gaat het om bedrijven die ter plaatse werkzaamheden verrichten en waarbij de ruimtebehoefte beperkt blijft tot ruimte voor opstal en stalling van materiaal/materieel. Er is vooral vraag naar kavels tussen en m2., bij voorkeur met de mogelijheid bij het bedrijf te wonen. Voor de kleinere bedrijven voorzien ook bedrijfsverzamelgebouwen in een behoefte. Een sector van toenemend economisch belang is die van recreatie en toerisme. Dronryp heeft de positie bedrijfsconcentratiekern in het Streekplan van de Provincie Fryslân. De gemeente Menaldumadeel ligt in de Westergozone, één van de twee economische kernzones van Friesland. Collegeactieprogramma Behoud van de lokale economie vinden wij erg belangrijk. Wij willen blijven investeren in een goede relatie met het bedrijfsleven in Menaldumadeel. De portefeuillehouder economische zaken heeft regelmatig overleg met de Commerciële club Menaldumadeel en het bedrijfsleven heeft een vaste contactpersoon binnen de gemeentelijke organisatie. Iedere maand bezoekt het college bedrijven in Menaldumadeel. Naast het behoud van de huidige bedrijven liggen er voor Menaldumadeel ook kansen om te groeien. Met name kleinschalige bedrijvigheid en aan recreatie en toerisme gerelateerde bedrijvigheid kunnen zich in de toekomst ontwikkelen tot een nieuwe economische motor. Wij willen met name inzetten op de groei van milieuvriendelijke, kleinschalige bedrijvigheid. Hoewel er wel enige toeristische-recreatieve voorzieningen binnen onze gemeente zijn ontbreekt het nog aan samenhangend beleid. In 2008 is in het kader van een afstudeeronderzoek een studie verricht naar de mogelijkheden en potenties van recreatie en toerisme binnen de gemeente, met name bezien vanuit de economische invalshoek. Dit onderzoek vormt een goede basis voor toeristisch beleid en dit wordt in 2009/2010 opgepakt. Dit beleid moet gericht zijn op het versterken, stimuleren en optimaal benutten van de voorzieningen zodat meer toeristen en recreanten onze gemeente bezoeken. Dit laatste heeft een positief effect op de lokale economie, qua werkgelegenheid en het versterken van de huidige lokale economie. 25

26 Ook de regionale samenwerking in Westergozone verband draagt bij aan een beter ondernemersklimaat. Dronryp ligt in het hart van deze economische kernzone. Wij zijn van mening dat de vier gemeenten in de Westergozone elkaar moeten versterken in plaats van beconcurreren. Een uitbreiding van het bedrijventerrein in Dronryp gericht op lichte bedrijvigheid en de mogelijkheid tot wonen zal een goede aanvulling zijn op het aanbod van bedrijventerreinen in de Westergozone. Ontwikkelingen De gemeente moet profiteren van het betrekkelijk gunstige economische klimaat. Bestaande bedrijven die willen uitbreiden of verplaatsen zullen wij actief van dienst zijn. In 2008 is hiertoe het bedrijventerrein Menaam-Noord, 2 e fase ingevuld. In 2009/2010 zijn voorbereidingen getroffen voor de ontwikkeling van terreinen in Berltsum en Dronryp. Wij staan open voor initiatieven op het gebied van recreatie en toerisme en waar nodig willen wij deze initiatieven ondersteunen. In Westergoverband zullen wij hier aandacht voor blijven vragen omdat we van mening zijn dat hier groeikansen liggen. De kleiroute en de Elfstedenvaarroute bieden mogelijkheden en deze worden vanuit de markt ook opgepakt. Een ontwikkeling op het snijvlak van recreatie, leefbaarheid en dorpsvernieuwing zijn de plannen van de Stichting Voortvarend Berltsum voor een herinrichting met een eigentijdse invulling van het voormalige veilingterrein. Deze plannen, ontwikkeld door eigen ondernemers, kunnen een belangrijke stimulans voor Berltsum betekenen en worden door ons toegejuicht. Ditzelfde geldt voor de nieuwe invulling van het oude fabrieksterrein Kúkshiem in Dronryp. De bouw van maatschappelijke en commerciele voorzieningen geeft Dronryp een nieuwe impuls. Kaderstellende beleidsnota's Ruimte voor initiatieven (Economisch beleidsplan Menaldumadeel ), 2005 De Westergozone in perspectief , 2007 Streekplan Fryslân 2007, Om de kwaliteit fan de romte, 2007 Toeristisch-recreatief beleidsplan (in wording, te baseren op afstudeeronderzoek) Programmaonderdelen Het programma lokale economie kent de onderdelen: 1. Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen 2. Benutten van de ligging in en deelname aan de Westergozone 3. Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen 4. Bevorderen ondernemersklimaat 1. Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen Wat wilden we bereiken? 1.1 beschikking over voldoende aanbod van bedrijventerrein in alle daartoe aangewezen kernen, aansluitend bij zowel de lokale als de gemeentelijke vraag 1.2 aanbod van bedrijventerrein onder marktconforme voorwaarden 1.3 tot ontwikkeling brengen van Dronryp als bedrijfsconcentratiekern 1.4 duidelijke en efficiënte (planologische) voorwaarden en een duidelijk uitgiftebeleid Wat hebben we bereikt? 1.1 in 2010 waren er nog enkele kavels te koop op het bedrijventerrein Menaam-noord. In andere dorpen was geen terrein op voorraad. 1.2 de grondprijs is voor het eerst in een aantal jaren verhoogd, in dit geval met 5%. 1.3 in 2010 is gestart met een provinciale pilot bedrijventerreinen in het groen. Dronrypwest is in het kader daarvan aangewezen als een van de voorbeeldprojecten en in samenwerking tussen provincie en gemeente wordt een gedragen plan voorbereid. 1.4 geen ontwikkeling; beleid en voorwaarden zijn gelijk gebleven. 26

27 Wat hebben we ervoor gedaan? bedrijfsterreinen (planologisch en exploitatie) ontwikkelen in achtereenvolgens de kernen Berltsum, Dronryp en Menaam inzetten op het verkrijgen van bestuurlijke en financiële ondersteuning voor de ontwikkeling van een bedrijventerrein in Dronryp heldere (procedure-) afspraken maken met provincie, uniforme bouw- en gebruikvoorschriften opnemen in bestemmingsplannen Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) 2010 streefwaarde 2010 realisatie Aantal ha. Beschikbaar terrein Berltsum P Gem. 2007: 0 3,0 0 Aantal ha. Beschikbaar terrein Menaam P Gem. 2007: 2,2 0,2 0,2 Aantal ha. Beschikbaar terrein Dronryp P Gem. 2007: 0 4,5 0 Grondprijs; gemiddelde grondprijs in E KvK 2007: de regio = 100 * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 2. Benutten van de ligging in en deelname aan de Westergozone Wat wilden we bereiken? 2.1 stimuleren van economische ontwikkeling in de Westergozone 2.2 meerwaarde ontlenen aan de positie (ligging in en deelname aan) binnen de Westergozone Wat hebben we bereikt? 2.2 Ook in 2010 heeft een aantal ondernemers uit de gemeente meegedraaid in projecten die mede vanuit de Westergozone gefinancierd worden. Het betreft ondernemers in het kassengebied en de Stichting Voortvarend Berltsum. Wat hebben we ervoor gedaan? benoemde projecten uitvoeren, met ambtelijke, bestuurlijke en financiële inzet slagingskans van ideeën en projecten bevorderen onder de vlag van Westergo te brengen (business-development) Westergozone benutten als bestuurlijke springplank voor economische ontwikkeling 3. Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen Wat wilden we bereiken? 3.1 goed fysiek ondernemersklimaat 3.2 efficiëntie door terreinbeheer en functionele samenwerking tussen bedrijven Wat hebben we bereikt? 3.2 Buiten het normale onderhoud zijn geen ingrepen gepleegd in de fysieke toestand van de bedrijventerreinen. De systematiek van de schouw heeft nog geen vervolg gekregen. Er zijn geen initiatieven voor parkmanagement o.i.d. bekend. Wat hebben we ervoor gedaan? starten met het uitvoeren van een jaarlijkse schouw van de bedrijventerreinen, met verbeterpunten en uitvoeringsafspraken aansluiten bij bestaande initiatieven voor parkmanagement 27

28 Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) 2010 streefwaarde Uitvoering schouw P 2007: Uitgevoerde verbeterpunten in % van P 2007: de totale lijst van verbeterpunten * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 2010 realisatie 4. Bevorderen ondernemersklimaat Wat wilden we bereiken? 4.1 een ondernemersklimaat waarbinnen naar aard en schaal passende lokale initiatieven tot ontplooiing kunnen komen 4.2 specifieke aandacht voor doelgroepen (starters) 4.3 een goede verstandhouding tussen (georganiseerde) ondernemers en de gemeente. 4.4 Bevorderen werkgelegenheid (direct en indirect) in de toeristisch-recreatieve sector. Wat hebben we bereikt? 4.1 door verkoop van bedrijfskavels en door het meedenken over vestigings- en uitbreidingsmogelijkheden (planologisch, fysiek) is bijgedragen aan een goed ondernemersklimaat. Ook het actief meedenken over het starten van een bedrijf aan huis heeft hieraan bijgedragen. 4.2 tijdens de Bedrijvenconctactdagen hebben 3 startende ondernemers een stand van de gemeente beschikbaar gekregen. 4.3 regelmatig ambtelijk en bestuurlijk overleg met de CCM en de LTO, deelname aan de BCD, actueel houden van de database die geraadpleegd kan worden bij aanbesteding. 4.4 een basis voor een samenhangend toeristisch-recreatief beleid is vastgesteld. Wat hebben we ervoor gedaan? met behulp van Westergozone en KvK geven van voorlichting en stimulansen aan (potentiële) lokale startende ondernemers begeleiden van bedrijven die een nieuwe locatie zoeken. Lokaal en in Westergoverband het aanbieden van 3 stands voor startende ondernemers tijdens de Bedrijvencontactdagen het organiseren van regelmatig ambtelijke en bestuurlijk overleg met CCM en andere vertegenwoordigers van ondernemers deelname aan bedrijvencontactdagen en andere relevante bijeenkomsten actueel houden van een database met gegevens van alle bedrijven binnen de gemeente, voor intern gebruik bij het doen van aanbestedingen opstellen van een samenhangend toeristisch-recreatief beleid, met aandacht voor en sturing op de economische/werkgelegenheidseffecten Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) 2010 streefwaarde 2010 realisatie Aantal keren bestuurlijk overleg E Gem. 2007: Werkgelegenheid in recreatie en toerisme P Gem. * Nb. Nb. Opstellen toeristisch-recreatief beleid P Gem. 2007: E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 28

29 Wat heeft het gekost? Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Lasten Baten Saldo

30 Programma 5 Onderwijs Missie / programmadoelstelling De gemeente Menaldumadeel wil: leerlingen in staat stellen het basisonderwijs zo dicht mogelijk bij huis te kunnen volgen; adequaat toegeruste schoolgebouwen in stand houden; het leerplichtverzuim tot een minimum beperken. Context en achtergrond Schoolkaatsdag te Bitgum dd 13 mei 2009 Er zijn 13 basisscholen in de gemeente, waarvan zes openbare basisscholen (ondergebracht bij Onderwijsgroep Fier), vijf protestants christelijke basisscholen, één katholieke basisschool en één algemeen bijzondere basisschool. Voor onderwijsachterstandenbeleid heeft de gemeente van het Rijk voor de periode jaarlijks ontvangen. Dit geld moest worden besteed aan voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Er is voor gekozen deze middelen ten goede te laten komen aan een betere aansluiting tussen alle peuterspeelzalen en het basisonderwijs in onze gemeente. De uitvoering van de leerplicht is ondergebracht bij de gemeente Leeuwarden. Er worden 10 uren leerplicht per week ingehuurd. Collegeactieprogramma In het collegeprogramma is een aantal ambities voor het onderwijs opgenomen. Het rijk heeft basisscholen verplicht zelf de voor-, tussen-, en naschoolse opvang te regelen; deelname aan deze voorzieningen zal indien nodig bevorderd worden. Ook zal het gebruik van de Friese taal en projecten over de eigen omgeving gestimuleerd worden. De gemeente neemt de regie om samenwerking op alle niveaus tussen educatieve instellingen te realiseren. Op die manier kan het voorzieningenniveau worden behouden en kunnen ontwikkelingen bij kinderen eerder worden gesignaleerd. Daarbij hoort ook een op de persoon gerichte aanpak voor begeleiding van risico-leerlingen en voortijdig schoolverlaters. Ontwikkelingen De leerplichtadministratie is overgeheveld naar gemeente Leeuwarden. Gemeente Leeuwarden voert inmiddels de leerplichtadministratie uit van 15 gemeenten in Friesland waaronder alle Middelseegemeenten. Inmiddels zijn in 4 scholen (Marsum, Bitgummole, Deinum en Boksum) in Menaldumadeel Lytse Bybs geopend. Kinderen kunnen hier elk moment boeken lenen. Er zijn vaste tijden waarop de lytse byb ook open is voor volwassenen. Basisschool ABS Otto Clant zit onder de opheffingsnorm van de gemeente. De school heeft met Onderwijsgroep Fier de mogelijkheden onderzocht om zich bij deze organisatie aan te sluiten in de vorm van een samenwerkingsbestuur. 30

31 Minister Rouvoet heeft iedere gemeente verplicht gesteld om per 31 december 2011 een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in te richten. Het CJG Middelsee is inmiddels operationeel. In het CJG Middelsee werken verschillende partners samen om ervoor te zorgen dat het aanbod toegankelijker wordt en dat kinderen/ouders met hulpvragen op een goede manier worden geholpen. Het onderwijs is een belangrijke partner in dit proces. Kaderstellende beleidsnota's Integraal Huisvestingsplan (2008). Verordening Huisvesting Verordening Leerlingenvervoer Programmaonderdelen 1. Onderwijshuisvesting. 2. Onderwijsachterstandenbeleid. 3. Leerplicht. 1. Onderwijshuisvesting Wat wilden we bereiken? 1.1 Binnen de kaders van wet- en regelgeving en beschikbare middelen in samenwerking met de schoolbesturen huisvestingsvoorzieningen in stand houden die voor langere tijd geschikt zijn om te gebruiken ten behoeve van het onderwijsproces. Wat hebben we bereikt? 1.1 In samenspraak met de scholen, peuterspeelzalen, kinderopvang en bibliotheek is er een invulling gegeven aan leegstand in lokalen. Door deze instanties binnen de scholen te vestigen, waar mogelijk, wordt er een uitgebreid aanbod onder één dak gecreeerd voor leerlingen en hun ouders. Wat hebben we ervoor gedaan? Vanuit een gezamenlijk geformuleerde visie met behulp van het integraal huisvestingsplan invulling gegeven aan de huisvesting van de basisscholen Samenwerking tussen educatieve instellingen bevorderd om daarmee het voorzieningenniveau te behouden en te versterken. 2. Onderwijsachterstandenbeleid Wat wilden we bereiken? 2.1 Vermindering van onderwijsachterstanden. 2.2 Elke leerling een passende vorm van onderwijs aanbieden. Wat hebben we bereikt? 2.1 Op alle peuterspeelzaallocaties is VVE aangeboden aan de leerlingen die dit nodig hadden. 2.2 Daarnaast heeft de gemeente de scholen in staat gesteld onderwijsbegeleiding in te kopen om kinderen, die dit nodig hebben, extra te kunnen begeleiden waardoor onder andere schooluitval kan worden voorkomen. Wat hebben we ervoor gedaan? Rijksmiddelen (VVE-gelden) ingezet voor het verbeteren van de aansluiting van peuterspeelzalen op het basisonderwijs Onderwijsbegeleiding aangeboden aan leerlingen die dit nodig hadden. Scholen zijn in staat gesteld begeleiding in te kopen ten behoeve van het bestrijden van onderwijsachterstanden. 31

32 2.2.2 Preventieve middelen ingezet om problemen zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) Aantal peuters dat gebruik maakt van het derde dagdeel op de peuterspeelzaal E * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator 2010 streefwaarde realisatie 3. Leerplicht Wat wilden we bereiken? 3.1 Zoveel mogelijk leerlingen deel laten nemen aan onderwijs. Wat hebben we bereikt? 3.1 Er is een MBO-leerplichtambtenaar aangesteld voor de 15 gemeenten in Noord- Friesland waar Menaldumadeel ook deel van uitmaakt. Deze leerplichtambtenaar heeft spreekuur op alle MBO-scholen. Door deze spreekuren is er een beter contact met de leerkrachten maar ook met de leerlingen. Mede hierdoor zijn de verzuimmeldingen in onze gemeente aanzienlijk gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dit zou te herleiden kunnen zijn door werkzaamheden van de leerplichtambtenaar; voorlichting, beter contact, steeds bekender in het werkveld. Hierdoor wordt er beter en makkelijker contact gelegd, waardoor de drempel voor scholen en leerlingen lager wordt om contact op te nemen met de leerplichtambtenaar. Wat hebben we ervoor gedaan? Een actief leerplichtbeleid gevoerd Een op de persoon gerichte aanpak ontwikkeld voor begeleiding van risicoleerlingen en voortijdig schoolverlaters. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (2006/2007) 08/09 Realisatie 09/10 realisatie Aantal bemiddelingen leerplichtambtenaar Relatief verzuim Absoluut verzuim * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator Wat heeft het gekost? Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Lasten Baten Saldo