Programmabegroting 2016

Transcriptie

1 Programmabegroting 2016

2 2

3 Inhoudsopgave Inleiding... 5 Leeswijzer Programmabegroting 2016 Menameradiel... 7 Gemeentebestuur... 9 Recapitulatie meerjarenbegroting per programma Overzicht mutaties reserves en voorzieningen per programma Overzicht geraamde incidentele baten en lasten per programma Programma 1 Bestuur Programma 2 Veiligheid Programma 3 Verkeer en openbare ruimte Programma 4 Lokale economie Programma 5 Onderwijs Programma 6 Cultuur, recreatie en sport Programma 7 Werk en inkomen Programma 8 Welzijn en zorg Programma 9 Milieu Programma 10 Bouwen en ruimte Programma 11 Financiering en algemene dekkingsmiddelen Paragrafen Bedrijfsvoering Financieringsparagraaf Grondbeleid Lokale heffingen Onderhoud kapitaalgoederen Verbonden partijen Weerstandsvermogen en Risicobeheersing Bijlage - Investeringsstaat

4 4

5 Inleiding Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2016 van de gemeente Menameradiel aan. In de begroting is aangegeven waaraan de gemeente in het komende jaar haar geld zou willen besteden en wat dit dan mag kosten voor de uitvoering van haar taken. De gemeenteraad stelt elk najaar de aangeboden programmabegroting vast. De begroting 2016 geeft een positief saldo aan van ,00. De resultaten van de begroting 2016 (na dekkingsplan) en de meerjarenraming voor 2017 t/m 2019 wordt weergegeven in onderstaand overzicht. Recapitulatie dekkingsplan 2016 (afgeronde bedragen) Omschrijving: Overschot primitieve begroting Vervroegde afschrijvingen activa als gevolg van resultaat jaarrekening Begrotingsresultaat na aanpassing De gemeenteraad is separaat voorgesteld om in te stemmen met het gedeeltelijk aanwenden van het jaarrekeningresultaat 2014 voor het vervroegd afschrijven van activa. Hierdoor wordt het meerjarig beeld positiever. In deze programmabegroting zijn de uitgangspunten volgens de Kadernota 2015 verwerkt. Bij de raming van de algemene uitkering is uitgegaan van de meicirculaire De programmabegroting 2016 is als volgt opgebouwd: 1. Aanbiedingsbrief 2. Programma s 3. Paragrafen 4. Investeringsstaat De programmabegroting is niet het enige, maar wel één van de belangrijkste kaderstellende documenten binnen de gemeente. Het is de jaarlijkse verbindende schakel tussen raad en college, waarbij de begrotingsprogramma s fungeren als afsprakenkaders. Het collegeprogramma is hierbij als uitgangspunt genomen. Menaam, november Het gemeentebestuur van Menameradiel.

6 6

7 Leeswijzer Programmabegroting 2016 Menameradiel Aan de leden van de gemeenteraad van Menameradiel Vernieuwd De programmabegroting 2016 is qua indeling en vormgeving gelijk aan die van Samengevat gaat het hierbij om: 1. de consistentie: per programmaonderdeel zijn de doelstellingen ( wat willen we bereiken? ) aangegeven, waarna vervolgens de bijbehorende prestaties ( wat gaan we ervoor doen? ) worden genoemd; dus geen doelstellingen zonder prestaties en geen prestaties zonder doelstellingen; 2. de formulering: de beleidsdoelen en prestaties zijn zoveel mogelijk SMART, dat wil zeggen zo specifiek, meetbaar, aanvaardbaar, realistisch en tijdgeboden mogelijk, beschreven; vage niet afrekenbare aanduidingen als 'bevorderen van' of 'adequaat' komen in principe niet meer voor; 3. de meetbaarheid: de te bereiken maatschappelijke effecten en de te leveren prestaties zijn waar mogelijk meetbaar gemaakt met effect- en prestatie-indicatoren. Met deze opzet beogen wij de relatie tussen doelen, activiteiten en kosten inzichtelijker te maken en meer in onderlinge samenhang te beschrijven, zodat de raad met de begroting zijn kaderstellende en controlerende rol goed kan invullen. De programma's geven vooraf richting aan het beleid, bieden tussentijds aanknopingspunten om beleidsrealisatie te volgen en stellen de raad na afloop in staat het gerealiseerde beleid te controleren en evalueren. Indeling Alle programma's in de begroting kennen een standaard indeling: missie/programmadoelstelling context en achtergrond collegeprogramma kaderstellende beleidsnota's de programmaonderdelen met steeds dezelfde vragen: - wat willen we bereiken? - wat gaan we ervoor doen? - wat zijn de bijbehorende effect- en prestatie-indicatoren? financiën (wat mag het kosten?) de output-effect-keten. Hoofdlijnen De programmabegroting is een begroting op hoofdlijnen. Dit betekent dat in de programma's vooral wordt ingegaan op de speerpunten van beleid. Regulier beleid (going concern) is alleen opgenomen als dit politiek, bestuurlijk relevant is. Hiermee is nadrukkelijk gekozen voor een duale aanpak. De realisatie, dat wil zeggen de uitvoering van de programma's, is een primaire verantwoordelijkheid van het college. Hierover wordt tussentijds in de bestuursrapportage verantwoording afgelegd en na afloop in de programmarekening. De resultaten worden dan vergeleken met de beoogde maatschappelijke effecten. De raad kan zo beoordelen of hij tevreden is met wat is bereikt. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het gebruik van indicatoren. Indicatoren Nagenoeg elk programmaonderdeel is voorzien van effect- en prestatie-indicatoren. Een effectindicator maakt de beoogde maatschappelijke effecten meetbaar. Naast objectieve (bijv. het aantal deelnemende scholen aan het actieplan Permanente Verkeerseducatie), kennen we subjectieve effectindicatoren, ook wel belevingsindicatoren genoemd (bijv. de waardering door de burger van de gemeentelijke dienstverle- 7

8 ning). Deze indicatoren kunnen periodiek worden gemeten. Soms ontbreken deze indicatoren, omdat metingen nu nog niet overal plaatsvinden. Behalve effectindicatoren zijn ook prestatie-indicatoren opgenomen. Deze hebben een directe relatie met de inspanningen van de organisatie en zeggen iets over de prestaties en de dienstverlening van de gemeente. Als gegevens nu al beschikbaar zijn en dus een zogeheten nulmeting voorhanden is, zijn voor bij iedere indicator streefcijfers benoemd. Net als bij de financiële cijfers is het streefcijfer voor 2016 als 'hard' te bestempelen, terwijl de cijfers voor 2017 tot en met 2019 indicatief bedoeld zijn. Nb.: er is niet naar gestreefd om bij iedere doelstelling en prestatie een indicator te benoemen. Behalve dat dit soms gewoon niet mogelijk is, zou dit leiden tot een oerwoud van indicatoren. Geprobeerd is kernindicatoren te identificeren, die als vlag de lading van het schip dekken. 8

9 Gemeentebestuur College van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders vormt het dagelijks bestuur van de gemeente en zorgt voor de uitvoering van de besluiten die door de gemeenteraad zijn genomen. Het college heeft eigen bevoegdheden maar moet zich wel tegenover de gemeenteraad kunnen verantwoorden. Burgemeester en wethouders bereiden besluiten voor die in de raad worden genomen. Dit betekent dat zij de voorstellen maken waarover de gemeenteraad beslist. Daarnaast zorgen ze ervoor dat allerlei wetten, regelingen en dergelijke van rijk en provincie worden uitgevoerd. Burgemeester T. van Mourik is voorzitter van het college. Verder zijn er twee wethouders actief in Menameradiel. - De heer A. Dijkstra - De heer L. Pen. Portefeuilleverdeling In het college hebben burgemeester en wethouders hun specifieke portefeuilles. Deze zijn als volgt verdeeld: Burgemeester T. van Mourik Portefeuille: Algemeen bestuurlijke zaken, politie, brandweer, lokale economie, voorlichting/p.r., monumenten, automatisering, burgerzaken en personeel & organisatie. Zit namens de gemeente in: Veiligheidsregio, Stadsregio Leeuwarden, COVM (Commissie Overleg en Voorlichting Milieuhygiëne Vliegbasis Leeuwarden) en Herindeling. Wethouder A. Dijkstra Portefeuille: Onderwijs, werk & inkomen, zorg & welzijn, cultuur & recreatie, WMO en plattelandsontwikkeling. Zit namens de gemeente in: VRF (GGD), Fryslân West (Empatec N.V.), Dienst Sozawe NW-Fryslân, Elfstedenvaarroute, Haak om Leeuwarden en Gebiedsontwikkeling Nieuw Stroomland. Wethouder L. Pen Portefeuille: Verkeer en openbare ruimte, sport, milieu, ruimtelijke ordening, Volkshuisvesting, financiën, Bouw & woning toezicht, dorpsvernieuwing en coördinerende dorpenbelangen. Zit namens de gemeente in: Afvalsturing, RUD/FUMO, Fryslân Miljeu, Hûs en Hiem, Streekagenda Noardwest-Fryslân en Herindeling. Burgemeester De burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad en van het college van burgemeester en wethouders. De heer T. van Mourik is benoemd door de Commissaris van de Koningin en benoemd voor onbepaalde tijd. In de raadsvergadering heeft hij geen stemrecht, bij collegevergaderingen wel. Een belangrijk onderdeel van de burgemeestersportefeuille is de handhaving van openbare orde en veiligheid. Gemeentelijke organisatie De gemeentelijke organisatie (ambtelijk apparaat) bestaat uit drie afdelingen en een stafafdeling. Hoofd van de gemeentelijke organisatie is de algemeen directeur/ gemeentesecretaris de heer drs. J.K. IJkema. 9

10 De gemeenteraad De raad staat aan het hoofd van de gemeente en bepaalt het gemeentelijke beleid op hoofdlijnen. Het college van burgemeester en wethouders voert het beleid uit. De raad controleert vervolgens het door het college gevoerde bestuur. Verder neemt de raad andere belangrijke besluiten zoals bijvoorbeeld het vaststellen van algemene regels en verordeningen. Ook verdeelt de raad de beschikbare financiële middelen over de verschillende activiteiten van de gemeente. Eens in de vier jaar vinden gemeenteraadsverkiezingen plaats. De eerstvolgende gemeenteraadsverkiezingen zijn in Iedere stemgerechtigde inwoner kan daaraan deelnemen. Op deze manier heeft de inwoner zelf een stem in wie in de gemeenteraad komt. De gemeenteraad van Menameradiel bestaat sinds 2014 uit 15 leden welke zijn verdeeld over zes partijen, te weten; CDA 3, Gemeentebelangen 5, VVD 1, PvdA 2, FNP 3 en Grien Links 1. De raad van Menameradiel wordt in zijn werk bijgestaan door de raadsgriffier mevrouw W. Bruinsma Contactgegevens van het gemeentekantoor Bezoekadres: Dyksterbuorren MS Menaam Postadres: Postbus 3, 9036 ZW Menaam Telefoon: (0518) Fax (0518) Internet info@menameradiel.nl 10

11 11

12 Recapitulatie meerjarenbegroting per programma Lasten Programma Bestuur Veiligheid Verkeer en openbare ruimte Lokale economie Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Werk en inkomen Welzijn en zorg Milieu Bouwen en ruimte Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal lasten Totaal baten Saldo

13 Baten Programma Bestuur Veiligheid Verkeer en openbare ruimte Lokale economie Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Werk en inkomen Welzijn en zorg Milieu Bouwen en ruimte Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal baten

14 Overzicht mutaties reserves en voorzieningen per programma Toevoegingen Omschrijving Voorzieningen Voorziening openbare verlichting Programma 2 VEILIGHEID Toevoegingen Voorziening onderhoud bibliotheek Programma 6 CULTUUR, RECREATIE EN SPORT Toevoegingen Voorziening onderhoud jeugdsocieteit Voorziening onderhoud peuterspeelzalen Programma 8 WELZIJN EN ZORG Beschikkingen Voorziening rioolheffing Programma 9 Milieu Toevoegingen Voorziening onderhoud woningen Voorziening onderhoud onderhoud gemeentekantoor (nieuw) Voorziening onderhoud onderhoud gemeentekantoor (oud) Voorziening onderhoud gemeentewerf Voorziening onderhoud gymnastieklokalen Programma 11 FINANCIERING EN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Totaal beschikkingen Totaal toevoegingen Toevoegingen Omschrijving Reserves Bespaarde rente (diverse reserves) Onttrekkingen Bestemmingsreserve NUP Reserve hoogniveau renovatie Bestemmingsreserve dekking kapitaallasten sporthal Bestemmingsreserve dekking kapitaallasten aanleg / renovatie sportvelden sc Berlikum Reserve regionalisering brandweer Bestemmingsreserve transitie ICT Totaal ontttrekkingen 382,

15 Overzicht geraamde incidentele baten en lasten per programma Overzicht geraamde incidentele lasten Omschrijving Regionalisering Brandweer Programma 2 VEILIGHEID Uitgaven "Gezond in de stad" Programma 6 CULTUUR, RECREATIE EN SPORT Uitgaven huishoudelijke hulp toelage Programma 8 Welzijn en zorg Eenmalige middelen (rente reserves en voorzieningen) Programma 11 FINANCIERING EN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Overzicht geraamde incidentele baten Omschrijving Decentralisatieuitkering huishoudelijke hulp toelage Decentralisatieuitkering Gezond in de stad Programma 11 FINANCIERING EN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

16 Programma 1 Bestuur Missie / programmadoelstelling De inzet van de gemeente Menameradiel is er op gericht een gemeentelijke dienstverlening te realiseren volgens de eisen die daaraan gesteld mogen worden ten einde de lokale gemeenschap van Menameradiel zo goed mogelijk te kunnen bedienen. Context en achtergrond Dit programma heeft betrekking op het bestuur van de gemeente en de organisatie. Daarbij gaat het om begrippen als democratie, integriteit, intergemeentelijke samenwerking en herindeling, maar ook om dienstverlening, klachtenafhandeling en transparantie. Collegeprogramma In het collegeprogramma is een fusie per 1 januari 2018 met de gemeenten het Bildt, Franekeradeel en een deel van Littenseradiel als algemeen uitgangspunt opgenomen. Met de fusiepartners zal in de aanloop tot de fusie getracht worden op een aantal terreinen reeds te komen tot harmonisatie. Samen met de fusiepartners wordt de digitale dienstverlening binnen de wettelijke mogelijkheden uitgebreid. Middels de Streekagenda Noardwest-Fryslân wordt met andere overheden en organisaties projecten uitgevoerd op het terrein van economie, bereikbaarheid en leefbaarheid. Vanuit Menameradiel zal hier optimale medewerking aan worden verleend. Gemeenschappelijke regelingen worden daar waar mogelijk op basis van nut en noodzaak afgebouwd. De medewerkers moeten worden voorbereid op de fusie, o.a. door om- en bijscholingstrajecten. Waar mogelijk dienen vacatures binnen de fusiepartners te worden ingevuld. Nieuwe medewerkers worden alleen in tijdelijke dienst benoemd. Het inschakelen van externen wordt beperkt tot die gevallen waarin de noodzaak daartoe is aangetoond. 16

17 Ontwikkelingen In 2016 zullen diverse fusiewerkgroepen actief zijn om de nieuwe gemeente voor te bereiden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft aangegeven dat er één wetsontwerp wordt ingediend voor alle herindelingen per 1 januari 2018 in Noordwest-Fryslân. Dit heeft tot gevolg dat er ook één herindelingsontwerp wordt opgesteld met alle betrokken gemeenten (Leeuwarderadeel, Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, Littenseradiel, Franekeradeel, het Bildt en Menameradiel). Aangezien er met alle betrokken zeven fuserende gemeenten afspraken moeten worden gemaakt, is hiervoor een separate projectorganisatie ingericht. Het herindelingsontwerp zal door de betrokken raden in de eerste helft van 2016 worden vastgesteld. Om te zorgen dat zowel de individuele medewerker als de organisatie als geheel tijdig fusieproof is, is reeds eind 2012 het ontwikkelingsprogramma #Fierder gestart. Dit programma wordt ook in 2016 gecontinueerd. Nieuwe ontwikkelingen zullen met de fusiepartners worden opgepakt. Gelet op de nieuw te vormen fusiegemeente zal de samenwerking in Middelseeverband gefaseerd worden afgebouwd. Op 1 januari 2016 zal de Gemeenschappelijke Regeling Middelsee worden geliquideerd. Middels een dienstverleningsovereenkomst zal de uitvoering van de taken met één of meerdere voormalige Middelseegemeenten worden gecontinueerd tot de fusiedatum. Op het gebied van (digitale) dienstverlening en ICT wordt samengewerkt met de fusiepartners en het Shared Servicecenter Leeuwarden (SSL). Op het gebied van informatiebeleid en i-nup (implementatie Nationale Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid) zullen de fusiepartners in 2016 gezamenlijk optrekken. De resterende i-nup verplichtingen worden opgepakt in samenwerking met het SSL en zijn andere partners. Daarnaast zal een begin worden gemaakt met de Digitale Agenda Programmaonderdelen 1. Openbaar bestuur; 2. Dienstverlening; 3. Intergemeentelijke samenwerking. 1. Openbaar bestuur Wat willen we bereiken? 1.1. Bestuurlijke besluiten worden met visie, daadkracht en draagvlak genomen; 1.2. De besluitvorming vindt transparant plaats. Wat gaan we ervoor doen? Streven naar het voortijdig oplossen en voorkomen van juridische procedures; Bij beleidsontwikkelingen en besluiten de burgers goed voorlichten. 2. Dienstverlening Wat willen we bereiken? 2.1. Een dienstverlening die laagdrempelig, bereikbaar, snel en vakkundig is; 2.2. Aanvragen worden binnen de daartoe gestelde termijnen afgehandeld. Wat gaan we ervoor doen? Verbetering en uitbreiden digitale dienstverlening. 3. Intergemeentelijke samenwerking Wat willen we bereiken? 3.1. Het realiseren van een bestuurskrachtige fusiegemeente; 3.2. Het waar mogelijk afbouwen van gemeenschappelijke regelingen. 17

18 Wat gaan we ervoor doen? Het opstellen van een herindelingsadvies ter besluitvorming aan de raad medio 2016; Het instellen van fusiewerkgroepen ter voorbereiding op de herindeling; Het afbouwen van de Middelseesamenwerking. Aansluiting met de productenraming Productnummers Omschrijving Portefeuillehouder 001 Bestuursorganen van Mourik, T 002 Bestuursondersteuning college van B & W van Mourik, T 003 Burgerzaken van Mourik, T 004 Baten secretarieleges burgerzaken Pen, L. 005 Bestuurlijke samenwerking van Mourik, T 006 Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie) van Mourik, T Lasten en baten Bestuur Rekening Begroting Meerjarenbegroting Lasten Baten Per saldo nadelig Per saldo voordelig

19 Programma 2 Veiligheid Missie / programmadoelstelling Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil een veilige gemeente zijn. Een gemeente waarin buren elkaar kunnen aanspreken, waarin inwoners zich beschermd weten, waarin regels gehandhaafd worden en waarin ernstige calamiteiten achterwege blijven. Context en achtergrond Veiligheid kan worden onderverdeeld in sociale en fysieke veiligheid. Sociale veiligheid heeft betrekking op criminaliteit, op ernstige vormen van overlast en op subjectieve gevoelens van (on)veiligheid (een veilig gevoel). Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zicht op risico s voor de omgeving van inrichtingen die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises. Collegeprogramma Het college houdt toezicht op de vergunningverlening en de handhaving hiervan. Het college voert regelmatig overleg met de dorpsbelangen van de diverse dorpen om vroegtijdig te kunnen inspelen op mogelijke wensen en klachten van de inwoners. Met regelmaat vindt overleg plaats tussen politie, gemeente, jongerenwerker en andere organisaties van de veiligheidsketen om overlastsituaties in kaart te brengen en adequaat te kunnen optreden. Ontwikkelingen De gehele brandweerzorg is met ingang van 2014 ondergebracht bij de Veiligheidsregio. Hierdoor is het gehele brandweerpersoneel, inclusief vrijwilligers, in dienst van de Veiligheidsregio. Ook is de gemeenschappelijke regeling Brandweer Noordwest Fryslân opgeheven en zijn de brandweerkazernes overgenomen door de Veiligheidsregio. Kaderstellende beleidsnota's Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid Middelsee Gemeenten (in het portefeuillehoudersoverleg is besloten dat het beleid ook leidend is voor ) Programmaonderdelen Het programma Veiligheid kent de onderdelen: 1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid); 2. Sociale veiligheid (handhaving Algemene Plaatselijke Verordening); 3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding). 1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid) Wat willen we bereiken? 1.1. Voorkomen en beperken van slachtoffers en/of schade ten gevolge van branden en ongevallen en explosiegevaar. Wat gaan we ervoor doen? Deze taken uitbesteden aan de Veiligheidsregio. 19

20 2. Sociale veiligheid Wat willen we bereiken? 2.1. We willen dat burgers zich veilig voelen Wat gaan we ervoor doen? inzet van buurtbemiddeling bij overlast; - uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod, inclusief de pilot huisverbod bij kindermishandeling; - er wordt nazorg gegeven aan ex-gedetineerden; - structureel overleg tussen burgemeester, veiligheidsbureau en politie; - complexe casuïstiek op het gebied van sociale veiligheid wordt in samenwerking met het Veiligheidshuis Fryslân opgepakt; - we participeren in Burgernet; - we nemen deel aan de Bestuurlijke Informatievoorziening Justitiabelen BIJ). Wat gaan we ervoor doen? In 2011 hebben de medewerkers een functie gekregen in de nieuwe crisisorganisatie conform het Friese crisisplan; - jaarlijks worden hiervoor trainingen gegeven; - halfjaarlijks wordt een proefalarmering gehouden om het alarmeringssysteem OOV-alert te testen; - het regionale crisisplan wordt in 2015 herzien, waarna in 2016 implementatie volgt; - per 1 september 2013 zijn we gestart met de piket dienst officier van dienst bevolkingszorg; - voor een mogelijke Elfstedentocht worden jaarlijks draaiboeken geactualiseerd. Omschrijving E/P* Streefwaarde actualisering nieuw provinciaal crisisplan P per 2012 tweejaarlijks jaarlijks oefenen crisisplan P Aansluiting met de productenraming 3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding) Wat willen we bereiken? 3.1. Voorkomen en beperken van slachtoffers en/of schade ten gevolge van rampen en andere calamiteiten. Productnummers Omschrijving Portefeuillehouder 120 Brandweer en rampenbestrijding van Mourik, T 140 Openbare orde en veiligheid van Mourik, T Lasten en baten Veiligheid Rekening Begroting Meerjarenbegroting Lasten Baten Per saldo nadelig Per saldo voordelig

21 Programma 3 Verkeer en openbare ruimte Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil een duurzaam en adequaat beheer van de openbare ruimte en een verkeersveilige woonomgeving. Context en achtergrond Dit programma heeft betrekking op het beleidsterrein verkeer en vervoer en de uitvoering van het beheer van de openbare ruimte. Zie ook de paragraaf kapitaalgoederen. Het onderdeel Verkeer & vervoer richt zich op de verkeersveilige inrichting en de functie en het gebruik van de openbare ruimte. De openbare ruimte van de gemeente Menameradiel bestaat onder andere uit: m² verhardingen m² groen stuks bomen m² water 2660 lichtmasten 2745 verkeersborden (waarvan 860 straatnaamborden) 23 bruggen, 37 fiets-/voetgangersbruggen en 8 duikerbruggen inclusief remmingswerken 6 km beschoeiing, 32 picknick banken en 33 afvalbakken Collegeprogramma In het collegeakkoord is het volgende opgenomen Wegen: Van doorgaande wegen voorrangswegen maken. Bestaande fietspaden bij afwaardering van wegen handhaven. Veiligheid fietsers bevorderen. Niveau wegenonderhoud: huidige kwaliteitsniveau handhaven. Groenonderhoud: inwoners betrekken bij groenonderhoud. Geregeld onderhoud voorkomt extra kosten. Dorpen en burgers hierbij inschakelen. Effectieve bestrijding van onkruid uitvoeren met toegestane middelen. Groenvoorziening: bestaand beleid voortzetten. Verkeerremmers: alleen als dit strikt noodzakelijk is. Denk aan hinder van hulpdiensten en openbaar vervoer, landbouwverkeer en transportbedrijven. Belijning: op alle wegen belijning aanbrengen, ook aan de zijkanten. Openbaar vervoer: naar provinciaal bestuur inzetten op een kwalitatief hoogwaardig en goed toegankelijk openbaar vervoer. 21

22 Ontwikkelingen Versterking samenwerking; zowel binnen als buiten de organisatie wordt getracht nadrukkelijker samen te werken op het gebied van onderhoud en inrichting van de openbare ruimte. Hiermee wordt getracht de efficiëntie te vergroten. Bewegwijzering; De bewegwijzering voor auto- en fietsverkeer is aangepast aan de naamgeving vanuit de Gemeentelijke Basis Administratie. In 2015 is deze inhaalslag fysiek afgerond. Het recreatieve fietsknooppuntenroute netwerk is ondergebracht bij en in beheer gekomen van de Marrekrite. Onderhoud verharding De sinds 2007 lopende inhaalslag is nagenoeg voltooid. In de komende jaren zullen nog gelden worden aangewend voor het opknappen van wegen in het gebied van de haak om Leeuwarden en de gebiedsontwikkeling Deinum/Boksum. Daarnaast zal het planmatige onderhoud worden uitgevoerd. Areaalwijziging Ten gevolge van de projecten Noordwesttangent, Haak en gebiedsontwikkeling Deinum is het areaal te onderhouden openbare ruimte gewijzigd en enkele procenten vergroot. De budgettaire gevolgen hiervan zullen in beeld worden gebracht. Kabels en leidingen Telecommunicatiewetgeving en de mogelijkheid van het updaten/wijzigen van bestaande contracten van de gemeente met de verschillende nutsbedrijven bieden kansen voor de gemeente om meer zaken m.b.t. het (ver-)leggen van kabels en leidingen in rekening te brengen bij de nutsbedrijven. Haak om Leeuwarden (A31) en gebiedsontwikkeling; De realisatie van de Haak is in een afrondende fase. De nog uit te voeren werkzaamheden richten zich met name op de herstructurering en herinrichting van het gebied. De gemeentelijke betrokkenheid in dit project zit met name in de gebiedsinrichting in en rond Ritsumasyl, Deinum en ten zuiden van Marsum. Kaders Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan ( ) Uitvoeringsprogramma GVVP (herzien in 2010) Wegenverkeerswetgeving Flora & Faunawet, Boswet Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Kadernota Openbare Verlichting ( 2007) Uitvoeringsplan Openbare Verlichting (2009) Tracé besluit Haak om Leeuwarden Gebiedsinrichtingsplannen Ritsumasyl, Deinum en Marsum Programmaonderdelen Het programma verkeer en openbare ruimte kent de onderdelen: 1. Vekeer en vervoer 2. Beheer openbaar groen 3. Beheer openbare wegen,kunstwerken en openbare verlichting 22

23 1. Verkeer en vervoer Wat willen we bereiken? 1.1. Duurzaam verkeersveilig Menameradiel, o.a. door integrale aanpak i.s.m. wegbeheer, rioleringen en nieuwe werken 1.2. Gevolgen tracé Haak en Noord West Tangent duurzaam inpassen in landschappelijke omgeving, passend bij vigerend verkeer en vervoersbeleid Verbetering en bevordering gebruik en toegankelijkheid openbaar vervoer Verbetering en bevordering gebruik recreatieve wandel en fietspaden. Wat gaan we ervoor doen? Realisatie (herzien) uitvoeringsprogramma GVVP op grond van het collegeprogramma Uitvoeren actieplan Permanente Verkeerseducatie (per 2018 in Westergoverband) Deelnemen verkeersveiligheidsoverleg OVVF (bestuurlijk)en AVVF (ambtelijk) Gericht aanpak van verkeersonveilige situaties en locaties in vooral het buitengebied Uitvoeringsplan openbare verlichting; dit is beperkt tot waar nodig op grond van het collegeprogramma Overleg en deelname aan stuurgroep over de ontwikkelingen Haak en de ontwikkeling van Nieuw Stroomland om te komen tot gewenste afstemming met en inpassing in infrastructuur en landschap versterken ketenmobiliteit auto/ov/fiets, bromfiets Aanleggen stukken ontbrekende schakels in lokale wandelroute (de z.g. ommetjes, meewerken aan het realiseren van paden/routes van het project Oude paden Nieuwe wegen Meewerken aan verbetering en realisatie recreatieve vaarwegen als kleiroute en noordelijke elfsteden vaarroute, deelname aan overleg stuurgroep noordelijk elfsteden vaarroute Structureel overleg met dorpsbelangen over in dit programma benoemde punten. Omschrijving Indicator Bron 0 meting Streefwaarde Deelname PVE (verkeersveiligheidlabel) Prestatie P ROF 2007/ 1 Realisatie in 2014: 0 7 scholen 8 scholen 9 scholen 9 scholen Actualisatie bewegwijzering Halteplan (streefwaarde 44% van totale areaal) DV inrichting wegenstructuur gebiedsontwikkeling Prestatie P Prestatie P Prestatie p Gem / 0 Realisatie 2014: 90% Gem. 2007/0 Realisatie in 2014: 0 Gem % 5% gebiedsontwikkeling incidenteel incidenteel 25% 80% 100% 2. Beheer openbaar groen Wat willen we bereiken? 2.1. Het kwaliteitsniveau van het openbaar groen gekozen door de raad. Wat gaan we ervoor doen? Het verzorgend onderhoud uitvoeren op het gekozen kwaliteitsniveau Een minimale hoeveelheid beplantingsvakken renoveren Dorpenbeheerders van de buitendienst inzetten De raad informeren over de gerealiseerde kwaliteit. 23

24 3. Beheer openbare wegen, kunstwerken en openbare verlichting Wat willen we bereiken? 3.1. Een beheersbare kwaliteit van de openbare wegen Een verkeersveilige en sociaal veilige openbare verlichting waarbij lichtvervuiling zo veel mogelijk wordt tegengegaan. Omschrijving Indicator Bron Nulmeting Streefwaarde Inhaalslag wegen P BOR % 90% 100 % 100% Realisatie in 2015: 85 % Gereed na % Aansluiting met de productenraming Wat gaan we ervoor doen? Uitvoeren van de laatste ca. 5% van de inhaalslag wegen om tot gewenste en beheersbare kwaliteit te komen. Daarnaast het uitvoeren van planmatig onderhoud. Trachten het beschikbare wegenonderhoudsbudget efficiënt aan te wenden middels het nog verdergaand combineren van werkzaamheden en het optimaliseren van het gebruik van de BORsystematiek. Het uitvoeren van onderhoud aan bruggen en beschoeiingen op basis van de algehele inspectie en daaruit volgende meerjarenplanning en inhaalslag Daar waar verkeerstechnisch het toelaat in het buitengebied lichtmasten verwijderen. Verlichting fietspaden verminderen en uitvoeren in Led. Locaties inventariseren waar onderlinge afstanden tussen masten te klein zijn en daar masten verwijderen. Led-verlichting toepassen in buitengebied en dorpsranden om lichtvervuiling tegen te gaan. Productnummers Omschrijving Portefeuillehouder 210 Wegen,straten, pleinen en verkeersvoorzieningen Pen, L. 211 Verkeersmaatregelen ter land Pen, L. 240 Waterkering,afwatering en landaanwinning Pen, L. 560 Openbaar groen en openluchtrecreatie Pen, L. Lasten en baten Verkeer en openbare ruimte Rekening Begroting Meerjarenbegroting Lasten Baten Per saldo nadelig Per saldo voordelig

25 Programma 4 Lokale economie Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil de huidige lokale economie en werkgelegenheid behouden en daar waar mogelijk versterken. Context en achtergrond Het aantal bedrijven, ongeveer 450, binnen onze gemeente blijft op een vrij constant niveau. Veel ondernemers hebben een sociale binding met onze gemeente. Het type onderneming is een mix van kleine en middelgrote bedrijven in zowel de traditionele sectoren van bouw- en metaalnijverheid en transport als kleine gespecialiseerde en veelal vernieuwende bedrijven. Een trend die waarneembaar is, is die van de eenmanszaken en zzp ers in allerlei branches. Veelal gaat het om bedrijven die ter plaatse werkzaamheden verrichten en waarbij de ruimtebehoefte beperkt blijft tot ruimte voor opstal en stalling van materiaal/materieel. Er is vooral vraag naar kavels tussen en m2., bij voorkeur met de mogelijkheid bij het bedrijf te wonen. Voor de kleinere bedrijven voorzien ook bedrijfsverzamelgebouwen in een behoefte. Dronryp heeft de positie bedrijfsconcentratiekern in het Streekplan van de Provincie Fryslân. Collegeprogramma Borging van de continuïteit van de huidige lokale economie vindt het college erg belangrijk. Het college wil blijven investeren in de goede relaties die er al met het bedrijfsleven zijn. Het college staat in nauw contact met de gemeentelijke overkoepelende commerciële club en bezoekt maandelijks een aantal bedrijven. Vanuit de gemeentelijke organisatie heeft het bedrijfsleven een vast aanspreekpunt. Het college streeft na om, binnen de mogelijkheden die de aanbestedingswetgeving ons biedt, het lokale en regionale bedrijfsleven zoveel mogelijk te betrekken bij gemeentelijke werken en diensten. Ruimte voor ondernemerschap vindt het college een belangrijk bestuurlijk uitgangspunt. Kleinschalige bedrijvigheid in dorpen moet worden toegestaan. Voor grotere bedrijven moet er een vestigingsmogelijkheid zijn op gerealiseerde en in voorraad aangehouden bedrijventerreinen. Daarbij is ook de ontsluiting van de bedrijfsgebouwen op een snelle breedbandvoorziening van wezenlijke belang. Het college realiseert zich dat de afgelopen jaren de (zakelijke) wereld snel is veranderd. In dat kader zal het college zich zo flexibel mogelijk proberen op te stellen om initiatieven en innovaties, waaronder op het gebied van energie, vanuit het bedrijfsleven mogelijk te maken. Dat geldt voor mogelijke functieveranderingen van bestaande leegstaande bebouwing in zowel het buitengebied als binnenstedelijk gebied. Het college is van mening dat bedrijven moeten kunnen inspelen op veranderende wensen van de consument en nieuwe marktomstandigheden. Daarbij heeft het college een uitnodigende en faciliterende attitude waarbij het college een betrouwbare gesprekspartner wil zijn. Tenslotte wil het college binnen het bereik van zijn mogelijkheden startende ondernemers ondersteunen. Kaderstellende beleidsnota's Streekplan Fryslân 2007, Om de kwaliteit fan de romte, 2007 Convenant Bedrijventerreinen Noordwest Fryslân Programmaonderdelen Het programma lokale economie kent de onderdelen: 25

26 1. Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen 2. Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen 3. Bevorderen ondernemersklimaat 1. Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen Wat willen we bereiken? beschikking over voldoende aanbod van bedrijventerrein in alle daartoe aangewezen kernen, aansluitend bij zowel de lokale als de gemeentelijke vraag aanbod van bedrijventerrein onder marktconforme voorwaarden tot ontwikkeling brengen van Dronryp als bedrijfsconcentratiekern duidelijke en efficiënte (planologische) voorwaarden en een duidelijk uitgifte beleid Wat gaan we ervoor doen? bedrijfsterrein ontwikkelen in Dronryp 2. Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen Wat willen we bereiken? goed fysiek ondernemersklimaat efficiëntie door terreinbeheer en functionele samenwerking tussen bedrijven Wat gaan we ervoor doen? Periodiek overleg met ondernemers gevestigd op bedrijventerreinen over aandachtspunten, verbeterpunten en uitvoeringsafspraken 3. Bevorderen ondernemersklimaat Wat willen we bereiken? een ondernemersklimaat waarbinnen naar aard en schaal passende lokale initiatieven tot ontplooiing kunnen komen specifieke aandacht voor doelgroepen (starters) een goede verstandhouding tussen (georganiseerde) ondernemers en de gemeente. Wat gaan we ervoor doen? met behulp van externe partners geven van voorlichting en stimulansen aan (potentiële) lokale startende ondernemers begeleiden van bedrijven die een nieuwe locatie zoeken. het organiseren van regelmatig ambtelijk en bestuurlijk overleg met CCM en andere vertegenwoordigers van ondernemers ondersteuning van bedrijvencontactdagen en andere relevante bijeenkomsten Aansluiting met de productenraming Productnummers Omschrijving Portefeuillehouder 310 Handel, ambacht en industrie Pen, L. 320 Industrie van Mourik, T 341 Overige agrarische zaken,jacht en visserij van Mourik, T 26

27 Lasten en baten Lokale economie Rekening Begroting Meerjarenbegroting Lasten Baten Per saldo nadelig Per saldo voordelig

28 Programma 5 Onderwijs Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil: leerlingen in staat stellen het basisonderwijs zo dicht mogelijk bij huis te kunnen volgen; de kwaliteit en betaalbaarheid van het basis onderwijs in de gemeente hoogste prioriteit geven; een adequate invulling geven aan de huidige schoolgebouwen met het oog op dalende leerlingaantallen; het leerplichtverzuim tot een minimum beperken. Context en achtergrond Er zijn 12 basisscholen in de gemeente, waarvan vijf openbare basisscholen, één samenwerkingsschool (Deinum) en één algemeen bijzondere basisschool (allen onder beheer van Onderwijsgroep Fier), vier protestants christelijke basisscholen en één katholieke basisschool. De uitvoering en administratie van de leerplicht is ondergebracht bij de gemeente Leeuwarden. Er worden 10 uren leerplicht per week ingehuurd. Collegeprogramma De leerlingaantallen dalen al een aantal jaren in onze gemeente. Mede vanwege dalende leerlingaantallen streeft het college ernaar samenwerkingsscholen te creëren. Naast de tot stand koming van samenwerkingsscholen moet de gemeente zorg dragen voor voldoende spreiding van het schoolaanbod. Wel is het college van mening dat er voldoende leerlingenaantallen op de scholen moeten zijn. Dit kan betekenen dat in het ene dorp alleen een school voor openbaar onderwijs is en dat een buurdorp alleen bijzonder onderwijs aanbiedt. Dit alles is gebaseerd op de onderwijsvisie. Lege lokalen moeten zoveel mogelijk worden verhuurd of desnoods worden afgebroken. Ontwikkelingen In overleg met de peuterspeelzalen en de kinderopvang werkt de gemeente binnen het beschikbare budget aan een zo goed mogelijke invulling van het onderwijsachterstandenbeleid en daarmee aan invulling van de Wet OKE. De leerlingprognoses tonen aan dat de leerlingaantallen in Menameradiel de komende jaren (tot ca 2025) aanzienlijk zullen dalen. De Otto Clant Skoalle had op de laatste teldatum nog 25 leerlingen. De leerlingprognoses wijzen uit dat dit aantal in de toekomst onder de 23 leerlingen zal zakken. Daarnaast zijn er op dit moment al een aantal scholen die te maken hebben met leegstand. Dit zal de komende jaren alleen maar toenemen. Lege lokalen worden opgevuld met o.a. schoolmediatheken (de bibliotheek op school), peuteropvang en kinderopvang. In samenwerking met alle ketenpartners van onze gemeente is er een Toekomstvisie Onderwijs Menameradiel opgesteld in 2012 welke breed wordt gedragen door alle betrokken partijen. In de komende jaren zal verder uitwerking worden gegeven aan de Onderwijsvisie. Eerste uitwerkingen daarvan zijn de brede school te Berltsum en de samenwerkingsschool It Twaspan te Deinum. Ook de scholen in Bitgummole zijn een aandachtspunt in de onderwijsvisie. De voorkeur gaat uit naar een samenwerkingsschool. De raad heeft in juni 2015 het voornemen uitgesproken dat CBS Mooitaki te Bitgummole vervangende nieuwbouw zal krijgen. In het najaar van 2015 wordt de planvorming hiervan behandeld in de raad. Er wordt gekeken of er tegen de OBS Martenaskoalle aangebouwd kan worden. Het is de bedoeling dat op de lange termijn de twee scholen één nieuwe samenwerkingsschool zullen vormen. 28

29 Kaderstellende beleidsnota's Toekomstvisie Onderwijs Menameradiel (2012) Integraal Huisvestingsplan (2008) Verordening Huisvesting 2005 Verordening Leerlingenvervoer 2006 Programmaonderdelen 1. Onderwijshuisvesting. 2. Onderwijsachterstandenbeleid. 3. Leerplicht. 1. Onderwijshuisvesting Wat willen we bereiken? 1.1 Binnen de kaders van wet- en regelgeving en beschikbare middelen houden we in samenwerking met de schoolbesturen huisvestingsvoorzieningen in stand die voor langere tijd geschikt zijn om te gebruiken ten behoeve van het onderwijsproces. Wat gaan we ervoor doen? Vanuit een gezamenlijk geformuleerde visie met behulp van het integraal huisvestingsplan en de toekomstvisie Onderwijs Menameradiel invulling geven aan de huisvesting van de basisscholen Samenwerking tussen educatieve instellingen bevorderen om daarmee het voorzieningenniveau te behouden en te versterken. 2. Onderwijsachterstandenbeleid Wat willen we bereiken? 2.1 Vermindering van onderwijsachterstanden. 2.2 Elke leerling een passende vorm van onderwijs aanbieden. Wat gaan we ervoor doen? Rijksmiddelen (VVE-gelden) inzetten voor het verbeteren van de aansluiting van peuterspeelzalen op het basisonderwijs Onderwijsbegeleiding aanbieden aan leerlingen die dit nodig hebben. Scholen worden in staat gesteld begeleiding in te kopen ten behoeve van het bestrijden van onderwijsachterstanden Preventieve middelen inzetten om problemen zo vroeg mogelijk te signaleren. Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (2008) Aantal peuters dat gebruik maakt van E 17 het derde dagdeel op de peuterspeelzaal Realisatie in 2014: 18 * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator Streefwaarde Leerplicht Wat willen we bereiken? 3.1 Zoveel mogelijk leerlingen deel laten nemen aan onderwijs. Wat gaan we ervoor doen? Een actief leerplichtbeleid voeren Een op de persoon gerichte aanpak voor begeleiding van risico-leerlingen en voortijdig schoolverlaters. 29

30 Aansluiting met de productenraming Productnummers Omschrijving Portefeuillehouder 421 Basisonderwijs,onderwijs huisvesting (Ob & Bijz) Dijkstra, A. 423 Bijzonder basisonderwijs,onderw.huisvesting Dijkstra, A. 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs Dijkstra, A. 482 Volwasseneneducatie Dijkstra, A. Lasten en baten Onderwijs Rekening Begroting Meerjarenbegroting Lasten Baten Per saldo nadelig Per saldo voordelig

31 Programma 6 Cultuur, recreatie en sport Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil dat inwoners (jong en oud) toegang hebben tot een breed aanbod aan culturele- en recreatieve voorzieningen en activiteiten. De gemeente Menameradiel wil dat haar inwoners (jong en oud) toegang hebben tot een verscheidenheid aan sportvoorzieningen omdat ze het belangrijk vindt dat mensen in het kader van gezondheid en sociale participatie aan sport doen. Context en achtergrond Onze gemeente heeft een bloeiend verenigingsleven met veel actieve vrijwilligers. Onze gemeente heeft in het bijzonder een rijk sport-, amateurmuziek-, zang-, volksdans- en toneelklimaat. Collegeprogramma Het college wil sport en cultuur actief ondersteunen in alle dorpen. Waar mogelijk moet worden geprivatiseerd. Voorzieningen moeten daarvoor mede op aanvaardbaar peil worden gehouden. Jeugdsport zal actief worden gepromoot. Sportaccommodaties zullen, waar het mogelijk en wenselijk is, op locaties worden gecombineerd. De inzet is om het zwembad op Schatzenburg toegankelijk te houden. Er wordt voor 2016 en 2017 een exploitatiesubsidie verleend aan het zwembad. Er zal in 2016 een nieuwe ligplaatsverordening worden opgesteld in samenwerking met de toekomstige fusiepartners. Dorpshuizen zijn voor elk dorp belangrijk. De gemeente draagt daaraan bij via de subsidieregeling nieuwbouw/verbouw dorpshuizen. Het initiatief daarvoor ligt bij de dorpen. Toegankelijkheid van dorpshuizen is belangrijk voor mensen met een beperking. Er zal zoveel mogelijk worden bijgedragen aan het in stand houden van monumenten. Dit beleid zal de komende jaren in Westergo-verband worden afgestemd. Er zal geen gemeentelijke monumentenlijst meer worden vastgesteld. Het bibliotheekwerk wordt aangepast aan nieuwe ontwikkelingen en komende rijkswetgeving. Een goede spreiding in de nieuwe gemeente Westergo zal worden bevorderd. Het huidige beleid rondom muziekfederaties wordt gehandhaafd. Ontwikkelingen Wat recreatie betreft is een beweging aan de gang om ons gebied aantrekkelijker te maken als recreatiegebied voor zowel inwoners als mensen van buiten de gemeente. Gemeente, bedrijven en particulieren werken hierin meer en meer samen. Voorbeelden zijn het bevaarbaar maken voor pleziervaart van vaarwegen (Kleiroute, Elfsteden-vaarroute), het opknappen en vernieuwen van wandel- en fietsroutes en het 31

32 zichtbaar maken van die voorzieningen (bewegwijzering). Voor het onderhoud van deze structuren is de gemeente sinds 2012 lid van de Marrekrite die deze taak uitvoert. De gemeente is sinds 2011 lid van de marketingstructuur. In 2011 was dit de VVV-Fryslân, wat overgegaan is in TIF. MerkFryslân is nu de organisatie die de promotie van Fryslân gaat doen. Met het oog op de Kulturele Haadstêd 2018 is er nog een weg te gaan voor wat betreft samenwerking om de promotie van Fryslân binnen en buiten te stimuleren. Kulturele Haadstêd 2018 De mogelijkheid onderzoeken om in 2017 met alle inwoners van Menameradiel op passende wijze afscheid te nemen van de oudste gemeente van Nederland. Daarnaast een bijdrage leveren aan de festiviteiten in het kader van Leeuwarden als Culturele Hoofdstad van Europa Brede impuls Met deelname aan de Brede Impuls Combinatiefuncties nieuw sportaanbod creëren voor specifieke doelgroepen. Het voornemen is om dit te realiseren met de inzet van buurtsportcoaches in samenwerking met onder andere gebiedsteam. Alle scholen in Menameradiel hebben een schoolmediatheek (bibliotheek op school) die voor alle leerlingen beschikbaar is met uitzondering van de scholen in Dronryp. Daarnaast is de bibliotheek in Dronryp voor iedereen toegankelijk. Maar men kan er ook voor kiezen om de bibliotheken in bijvoorbeeld Sint Anna, Franeker of Leeuwarden te bezoeken. Per 1 juli 2014 is de bibliotheek in Noordwest Fryslân gefuseerd met NoordOost Fryslân tot bilbliotheken Noord Fryslân. Kaderstellende beleidsnota's 1. Subsidieverordening gemeente Menameradiel (2011); 2. Beleidsregels Welzijn (2011); 3. Beleidskader Welzijn (2005); 4. Intentieverklaring over het gebruik van het Fries (2006); 5. Taalnota (2010) 6. Sportnota (2010) 7. Recreatie- en toerismebeleid (2010) Programmaonderdelen Het programma Cultuur, Recreatie en Sport kent de volgende onderdelen: 1. Kunst en Cultuur; 2. Recreatie; 3. Sport. 1. Kunst en Cultuur Wat willen we bereiken? 1.1. Wij willen een breed aanbod aan culturele voorzieningen en de toegankelijkheid ervan handhaven; 1.2. Wij willen onderzoeken hoe we het bibliotheekwerk in onze gemeente zo efficiënt mogelijk kunnen inzetten om de individuele ontwikkeling van de inwoners van de gemeente te stimuleren; Wat gaan we ervoor doen? We maken het verenigingen gemakkelijker om subsidie aan te vragen. - We publiceren hierover meer informatie op de gemeentelijke website. - Versterken regionale bestuurlijke samenwerking NWF (Poho-platform). 32

33 Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (2008) Het aantal deelnemers aan het muziekonderwijs P Subs. 173 form. Realisatie 2014: 156 Het aantal muziek-, toneel-, volksdans en zangverenigingen * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator * s. = streefwaarde P idem 33 Realisatie 2014: / /18 s.* s.* s. s Recreatie Wat willen we bereiken? 2.1. Wij willen de recreatieve voorzieningen in de gemeente zo goed mogelijk onderhouden, bij voorkeur in regionaal verband Wij willen dat de recreatieve sector meer directe en indirecte werkgelegenheid gaat opleveren. Wat gaan we ervoor doen? Wij nemen als gemeente deel aan regionale en provinciale samenwerkingsverbanden en overlegstructuren op het gebied van recreatie en toerisme als de Stadsregio, Streekagenda, de Marrekrite en R&T Noardwest Fryslân Wij faciliteren initiatieven op het gebied van recreatie en toerisme Wij stimuleren samenwerking tussen gemeente, bedrijven en particulieren Wij ondersteunen de nieuwe opzet van de regionale marketingorganisatie MerkFryslân. Deze organisatie gaat d.m.v. financiering uit onder andere een ondernemersfonds de R&T sector helpen met ontwikkeling en stimulering en promotie. 3. Sport Wat willen we bereiken? 3.1. Door specifiek aandacht te schenken aan doelgroepen proberen zoveel mogelijk inwoners aan het sporten en bewegen te krijgen Sportaanbod voor gehandicaptensport stimuleren Het niveau van de sportvoorzieningen zoveel mogelijk op peil houden Sportverenigingen mee verantwoordelijk maken voor de sportvoorzieningen. Wat gaan we ervoor doen? Deelname aan de Brede Impuls Combinatiefuncties Gehandicapten sport onder de aandacht brengen en nieuw sportaanbod creeren in samenwerking met de buurtsportcoachs We geven uitvoering aan het onderhoudsplan voor de Roelengahal We verlenen investeringssubsidies aan verenigingen/stichtingen die hun accommodatie renoveren We maken afspraken met sportverenigingen over het zelf beheren en onderhouden van de sportvelden Omschrijving E/P* Bron Nulmeting (2008) Aantal uren dat de sporthal in gebruik is. P 1087 Realisatie in 2014: 915 * E = effectindicator en P = Prestatie-indicator Streefwaarde