Jaarstukken GroenWest 2011. 25 juni 2012

Jaarstukken GroenWest 2011 25 juni 2012 Woerden, 25 juni 2012

2

3 Algemene informatie Stichting GroenWest Naam toegelaten instelling Stichting GroenWest Gemeente Woerden Opgericht 15 maart 1919 Toegelaten 28 juni 1919, Koninklijk Besluit nr. 68 Gewijzigd 11 september 1975, Koninklijk Besluit nr. 47 Laatste statutenwijziging 31 december 2010 Fusie / splitsing 31 december 2010 Inschrijving Kamer van Koophandel Utrecht Handelsregister nummer 30039900 Bestuur Mevrouw E.S.M. Verheul De heer T. Burgers MGM De heer drs. P.P. Korzelius, voorzitter Raad van Commissarissen GroenWest Mevrouw drs. I.L. Bergsma MBA-H, voorzitter Mevrouw ing. I.P.G.M. Brekelmans De heer R.B. de Haas De heer H. Moesbergen AA De heer J.J. van Oosten De heer drs. G. Verkerk De heer drs. J.B. Wijbrandi

4

5 Voorwoord Voor GroenWest was 2011 een goed jaar. Niet alleen werd de organisatorische fusie op 17 oktober een feit, het is ons ook uitstekend gelukt om de winkel open te houden. Dit is terug te zien in het record aantal van 485 opgeleverde nieuwbouwwoningen. Ook is het ons gelukt om het KWH-huurlabel te behouden voor de nieuwe organisatie met een 7,8 gemiddeld. We zijn als bestuur dan ook trots op al onze medewerkers die met zoveel enthousiasme, inzet en doorzettingsvermogen in zo n korte tijd een geweldige prestatie hebben geleverd. Onvoorstelbaar veel is gelukt. De huisvesting van alle medewerkers is gerealiseerd en iedereen zit nu op zijn of haar definitieve plek. De computers, telefoons, de website, alles werkt. Het is nog even wennen aan de nieuwe onderdelen van het automatiseringssysteem, de nieuwe schaalgrootte en ook sommige processen vereisen nog optimalisering evenals het synchroniseren van het beleid. Niettemin kunnen we terugzien op een zeer geslaagd fusieproces, dankzij de tomeloze inzet van al onze medewerkers. Dat de fusie een feit is komt goed uit. De komende jaren ligt er een aanzienlijke opgave voor GroenWest. Op de eerste plaats moet circa een kwart van het totale woningbezit worden verbeterd. Daarbij moet het energiegebruik in het bestaande bezit fors omlaag. We moeten zorgen dat in de toekomst de woonlasten betaalbaar blijven, ook als de kosten van gas en elektriciteit sterk stijgen. Ook de nieuwbouw in de vier gemeenten waar GroenWest werkzaam is vergt een aanzienlijke investering. In totaal zal er in de komende vier jaar circa 117 miljoen besteed worden aan grootonderhoud en circa. 91 miljoen aan nieuwbouwwoningen. Een van de belangrijkste beleidsdocumenten voor GroenWest is in 2011 vastgesteld, het ondernemingsplan Een thuis in het Groene Hart. De thema s uit dat ondernemingsplan vindt u ook terug in dit jaarverslag. Zo leest u in De klant voorop wie onze klanten zijn en hoe wij onze klanten betrekken bij beleid en beheer. In het hoofdstuk Een huis voor een thuis staat hoe wij voldoende woningen realiseren en hoe wij deze woningen onderhouden. De toewijzing van onze woningen is hier ook terug te vinden. Plezierig wonen in het Groene Hart vertelt u meer over onze investeringen in de leefbaarheid van ons werkgebied en onze inspanningen op het gebied van wonen en zorg. Het hoofdstuk Oog voor de toekomst gaat gedetailleerder in op onze ambities ten aanzien van duurzaamheid en de resultaten op dat gebied in 2011. De hoofdstukken Gezonde organisatie, Intern Toezicht en Governance en risicobeheersing geven aan hoe wij de organisatie ingezet hebben om onze doelen te verwezenlijken, hoe onze Raad van Commissarissen daar tegen aan kijkt en hoe wij omgaan met governance en het beheersen van de risico s waar wij in onze bedrijfsvoering mee te maken hebben. Tot slot vindt u in Financieel beleid hoe wij ons voortbestaan financieel zeker stellen en in de Jaarrekening vindt u alle (financiële) cijfers die betrekking hebben op GroenWest. Hoe het bestuur tegen het afgelopen jaar aankijkt leest u in het allereerste hoofdstuk van dit jaarverslag, het Bestuursverslag. Woerden, 25 juni 2012. Bestuur GroenWest Lilian Verheul, Tom Burgers, Peter Korzelius

6

7 Inhoud Jaarverslag Bestuursverslag... 9 Missie en visie van GroenWest... 13 De klant voorop... 15 Een huis voor een thuis... 19 Plezierig wonen in het Groene Hart... 25 Oog voor de toekomst... 29 Gezonde organisatie... 31 Intern Toezicht... 39 Governance en risicobeheersing... 47 Financieel beleid... 51 Jaarrekening Jaarrekening... 59 Overige gegevens Voorstel tot resultaatbestemming... 114 Controleverklaring... 115

8

9 Bestuursverslag Ontwikkelingen GroenWest Het bestuur kijkt met voldoening terug op 2011. Dankzij de niet aflatende inzet van onze medewerkers kon het fusieproject succesvol worden afgerond. Zeer tevreden zijn wij over het feit dat wij erin geslaagd zijn om ons voornemen om tijdens de fusie de winkel open te houden volledig waar te maken. Daarvan getuigt het cijfer van 7,8 dat wij van onze huurders kregen voor onze dienstverlening in 2011, de oplevering van 485 nieuwbouwwoningen en de uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden bij een groot aantal van onze woningen. De verkoop van bestaand bezit bleef op peil, zodat er voldoende middelen waren voor investeringen in nieuwbouw en woningverbetering. Belangrijkste wapenfeit van 2011 was zonder enige twijfel de organisatorische fusie die op 17 oktober jongstleden zijn beslag heeft gekregen. Na de juridische fusie per 31 december 2010 is er met man en macht gewerkt aan het samensmeden van de drie organisaties. Er is een nieuwe organisatie ingericht waarin alle medewerkers een plek hebben gekregen, we zijn overgaan naar één primair automatiseringssysteem en er is gezorgd voor adequate huisvesting voor alle medewerkers. De nieuwe organisatie is gelijk volop aan de slag gegaan. In ons in oktober 2011 vastgestelde ondernemingsplan 2011-2013 Een thuis in het Groene Hart hebben wij de strategische koers voor de komende jaren bepaald. Wij positioneren ons als Groene Hartcorporatie die nadrukkelijk aanwezig is in de achttien kernen waar wij bezit hebben. De klant staat voorop bij alles wat doen. Wij bieden onze klanten een aantrekkelijke woning en een plezierige woningomgeving in het Groene Hart. Dat doen wij de komende jaren door een inhaalslag te maken in het onderhoud, door gericht kwaliteit toe te voegen via nieuwbouw en door het op gang brengen van de doorstroming. Belangrijk speerpunt is het behoud en versterken van het eigen karakter van iedere kern. Bij dat alles houden wij oog voor de toekomst. Samen met onze klanten maken wij werk van duurzaamheid. Wij realiseren ons dat ons ondernemingsplan bol staat van de ambities. Door de fusie is er echter een sterke en slagvaardige organisatie ontstaan met een solide financiële basis. Samen met onze medewerkers gaan wij de uitdaging dan ook graag aan. Landelijk Wanneer alleen de landelijke ontwikkelingen in ogenschouw worden genomen is er maar één conclusie mogelijk: 2011 was een jaar om snel te vergeten. Als gevolg van de Europese schuldencrisis belandde Nederland aan het eind van het jaar in een recessie. De gevolgen van de crisis waren duidelijk merkbaar op de woningmarkt, die verder stagneerde. De prijzen van koopwoningen daalden landelijk met gemiddeld 4,1% en ook het aantal transacties nam fors af. Iets wat ook GroenWest terugzag in de verkoop van vooral nieuwbouwprojecten. In tegenstelling tot de hoge productie van GroenWest, stabiliseerde de productie van nieuwbouwwoningen landelijk enigszins in 2011, maar nog altijd ruim onder het niveau van vóór de crisis. Voor onze klanten betekent dit dat zij steeds meer moeite hebben met het vinden van een passende woning. Dat geldt niet alleen voor huurwoningen maar ook voor koopwoningen. De aangescherpte hypotheekeisen zorgen ervoor dat het, ondanks de dalende woningprijzen, voor veel middeninkomens veel moeilijker is om een koopwoning gefinancierd te krijgen. Daarbij kregen woningzoekenden te maken met de per 1 januari 2011 ingevoerde 90/10-regel. Deze regel verplicht corporaties om 90% procent van de vrijkomende woningen toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen onder

10 33.614. Voor huishoudens met een inkomen tussen deze grens en 45.000, die GroenWest nadrukkelijk tot haar doelgroep rekent, is maximaal 10% beschikbaar. Op 1 juli 2011 werd de Woonvisie van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, gepubliceerd. In deze visie wordt de nadruk gelegd op het bevorderen van de marktwerking en het eigenwoningbezit. Van een integrale visie op de woningmarkt is hoegenaamd geen sprake. Een belangrijk punt uit de visie voor corporaties is de invoering van de zogenaamde schaarste punten. Ook het werkgebied van GroenWest valt onder de regio s die deze extra punten in mogen voeren in hun woningwaardering. Met een streefhuur die gemiddeld iets meer dan 70% van de maximale huur bedraagt lijkt het inzetten van de schaarstepunten GroenWest niet nodig. In het verslagjaar is echter nog geen definitief besluit genomen. In december 2011 verscheen het kooprecht voor huurders op de agenda. In het wetsontwerp worden corporaties worden gedwongen minimaal 75% van hun bezit te koop aan te bieden aan zittende huurders. Het lijkt ons niet wenselijk, maar omdat het nog onduidelijk is of dit wetsontwerp ook daadwerkelijk wet zal worden ondernemen we nog geen actie. Als gevolg van aanhoudende berichtgeving over financiële malversaties door de top van enkele corporaties, alsmede onverantwoorde investeringsbeslissingen lagen corporaties ook in 2011 weer onder vuur. Voor ons reden te meer om ervoor te zorgen dat wij onze middelen effectief en efficiënt inzetten voor de volkshuisvesting en vooral ook transparant te zijn over de besteding van onze middelen. Regionaal In september 2011 werd duidelijk dat de crisis ook gevolgen heeft voor de gemeenten. De gemeente De Ronde Venen maakte bekend dat er een verlies dreigde van meer dan 15 miljoen euro op de grondexploitatie van een aantal grote projecten. Dit leidde tot het aftreden van zowel de burgemeester als de verantwoordelijk wethouder. De samenwerking met de gemeente is goed en GroenWest heeft de gemeente alle medewerking toegezegd bij het zoeken van een oplossing voor de problemen. De consequenties voor de projectenportefeuille van GroenWest in de gemeente zijn vermoedelijk beperkt. Met de gemeente Utrecht werden in 2011 nieuwe samenwerkingsafspraken gemaakt. De afspraken tussen de gemeente Utrecht en de woningcorporaties Mitros, Portaal, Bo-Ex, SSH en GroenWest hebben betrekking op de periode 2011 tot en met 2015. Bij de afspraken zijn de volgende prioriteiten gesteld: de woningproductie op peil houden, de Krachtwijken verbeteren, de participatie verbeteren en fors investeren op het gebied van duurzaamheid. Ook met de gemeente Woerden zijn nieuwe prestatieafspraken vastgesteld. De gemeenteraad van Woerden heeft er bij het College van B&W en GroenWest op aangedrongen om de afspraken concreter en beter meetbaar te maken. Voor 2012 doen we ons uiterste best de prestatieafspraken met de gemeenten De Ronde Venen en Montfoort te vernieuwen. Gegevens van het bestuur Het bestuur van GroenWest bestaat sinds de fusie op 31 december 2010 uit drie personen, de bestuurders van de drie rechtsvoorgangers van GroenWest. Per 1 juli 2012 zal worden overgegaan naar een éénhoofdig bestuursmodel.

11 T. (Tom) Burgers MGM, geboren op 30 november 1966 Functie Benoemd Bezoldiging Nevenfuncties Directeur-bestuurder E.S.M. (Lilian) Verheul, geboren op 20 april 1960 Functie Benoemd Bezoldiging Nevenfuncties 1 september 2007, voor onbepaalde tijd (met evaluatie na 4 jaar) 118.274,- vast inkomen 5.962,- loon in natura (auto) minus eigen bijdrage 26.627,- pensioenlasten werkgever 11.904,- vergoedingen en werkgeverslasten Diverse functies uit hoofde van directeur-bestuurderschap bij GroenWest. Directeur-bestuurder in dienst sinds 1 april 1993, voor onbepaalde tijd 112.446,- vast inkomen 9.331,- loon in natura (auto) minus eigen bijdrage 25.802,- pensioenlasten werkgever 9.644,- vergoedingen en werkgeverslasten Bestuurslid Vrouwennetwerk Aedes Voorzitter Stichting Woonruimteverdeling Regio Utrecht Bestuurslid STUW Drs. P.P. (Peter) Korzelius, geboren op 11 mei 1952 Functie Benoemd Bezoldiging Nevenfuncties Directeur-bestuurder 1 augustus 2002, voor onbepaalde tijd 112.635,- vast inkomen 9.578,- loon in natura (auto) minus eigen bijdrage 26.143,- pensioenlasten werkgever 7.129,- vergoedingen en werkgeverslasten Lid deelnemersraad Waarborgfonds Sociale Woningbouw Voorzitter Stichting Triathlon Huizen Member of the board National Housing Association Armenia Voorzitter Stichting Corporaties Voor Onderdak Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting Het bestuur van GroenWest verklaart dat GroenWest in 2011 uitsluitend werkzaam is geweest op het gebied van de volkshuisvesting conform artikel 11 van het BBSH. De batige saldi zijn uitsluitend bestemd voor werkzaamheden op het gebied van de volkshuisvesting, conform artikel 22 van het BBSH. Woerden, 25 juni 2012 Bestuur GroenWest Mw. E.S.M. Verheul Dhr. P.P. Korzelius Dhr. T. Burgers

12

13 Missie en visie van GroenWest In oktober 2011 is het ondernemingsplan van GroenWest Een hart voor een thuis goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. In het ondernemingsplan is ondermeer aangegeven waar GroenWest voor staat, wie wij willen zijn, wat wij willen bereiken en hoe we dat op hoofdlijnen willen doen. Hieronder vindt u onze missie en visie uit het ondernemingsplan. Onze missie Wij bieden onze klanten een thuis. Een aantrekkelijke woning en een plezierige woonomgeving in het Groene Hart, nu en in de toekomst. Wat verstaan wij onder een thuis? Thuis gaat verder dan een dak boven het hoofd, een thuis is meer dan een huis. Een thuis is de plek waar onze klanten zich prettig, geborgen en veilig voelen, naar hun eigen maatstaven. Zowel in het huis als daarbuiten. Daarnaast past de prijs van de woning bij de beurs van onze klanten. Onze visie Bij het bereiken van onze missie hebben wij de volgende visie: Wij vinden dat ons vastgoed ten dienste staat van de wensen van de klant Wij nemen onze verantwoordelijkheid en ondersteunen onze klanten dat ook te doen Wij geloven in dialoog en participatie Wij zijn lokaal aanwezig en bereikbaar voor onze klanten en staan klaar voor onze buurten, wijken en kernen Wij voelen ons betrokken bij de opgaven in het Groene Hart, zowel op het stedelijke platteland als in de kleine kernen en hebben daarbij oog voor de verschillende kernen in ons werkgebied Wij streven niet naar uitbreiding van ons werkgebied Wij realiseren met lage bedrijfslasten een hoog maatschappelijk rendement Wij zijn een transparante en integere organisatie met gedreven, verantwoordelijke medewerkers Wij zijn een actieve, maatschappelijk ondernemende corporatie die haar klanten, die veelal een duwtje in de rug nodig hebben, een thuis biedt. Dit betekent maatwerk. Wij zijn gedreven om onze missie te realiseren. Wij zorgen voor een woning en, voor zover binnen onze mogelijkheden, voor een woonomgeving die past bij de wensen van onze klanten. Wij stemmen ons woningaanbod (in kwaliteit en kwantiteit) af op de vraag van de huidige en toekomstige bewoners. Kleine kernen en hun bewoners hebben daarbij onze bijzondere aandacht. Onze kernwaarden Wij geloven bij onze missie en visie in een aantal kernwaarden. Deze kernwaarden geven onze grondhouding aan als organisatie bij het vervullen van onze rol. De kernwaarden vormen een rode draad in dit ondernemingsplan. Onze kernwaarden zijn: Transparant Bondgenoot Resultaatgericht Gedreven Vraaggericht

14 Onze strategie Om onze missie te kunnen verwezenlijken heeft GroenWest duidelijke strategie voor ogen. Deze strategie houdt het volgende in: Wij kennen onze klanten in al hun diversiteit Wij gaan uit van eigen verantwoordelijkheid Wij zetten in op participatie en samenwerking Wij hebben goede en betaalbare woningen Wij hebben goede en betaalbare woningen beschikbaar Wij bieden onze klanten keuze in woonproducten die voldoen aan hun wens Wij werken aan keuzevrijheid voor klanten om producten aan te passen aan hun wens Wij gaan verantwoord om met investeringscapaciteit Wij leveren een bijdrage aan een fysiek aantrekkelijke woonomgeving Wij leveren een bijdrage aan een sociaal aantrekkelijke woonomgeving Wij werken aan het behoud en versterken van het karakter van onze kernen Wij borgen goed en betaalbaar wonen in de toekomst door duurzaam te investeren Wij zijn een verantwoord duurzaam bedrijf Wij investeren in het belangrijkste kapitaalgoed van GroenWest: onze medewerkers Wij werken samen met onze klanten en partners en communiceren open en transparant Wij hebben een gezonde bedrijfsvoering Onze sector staat steeds meer financieel onder druk en tegelijkertijd blijven wij verantwoordelijk voor onze klanten. Daarom maken wij keuzes en leggen wij de focus op ons bestaand bezit. We koesteren wat we hebben en tegelijkertijd gebruiken we de ruimte die overblijft om te investeren in nieuwbouw. We zoeken constant de balans tussen de wens van de klant, de mogelijkheden met vastgoed en woonomgeving en verantwoord investeren.

15 De klant voorop Onze klanten zijn de reden van ons bestaan als woningcorporatie. Daarom hebben we ook in 2011 naar onze klanten geluisterd en naar beste vermogen onze diensten verleend. Er zijn momenten geweest dat de dienstverlening op gespannen voet stond met alle voorbereidingswerkzaamheden voor de fusie. Werk dat grotendeels op dezelfde medewerkers neerkwam. Dat we het kwaliteitslabel KWH in 2011 hebben behouden, betekent voor ons dat we erin zijn geslaagd deze taken succesvol te combineren. Ook het afgelopen jaren is gebleken dat de consument zowel in de koop- als de huursector kritisch(er) is en zoekt naar een woning die voldoet aan zijn wensen en past binnen zijn beschikbare budget. Dit merken we ook bij onze klanten. Onze klanten Wij zijn er in de eerste plaats voor huishoudens met een inkomen tot 33.614,-. Vanaf 1 januari 2011 zijn wij door de Nederlandse en Europese overheid verplicht om minimaal 90% van de sociale huurwoningen toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen tot 33.614,-. Wij voelen ons echter ook verantwoordelijk voor de huishoudens met een middeninkomen voor wie het heel lastig is om op eigen (financiële ) kracht een betaalbaar thuis te vinden in onze regio. GroenWest vindt dat deze groep niet in de kou kan blijven staan. Hierbij leggen wij de grens op een inkomen van 45.000 1 (peildatum 2011). Huishoudens met een hoger inkomen hebben, ook in onze regio, voldoende kracht om zichzelf te redden. Vanzelfsprekend horen ook bijzondere doelgroepen (zoals zorgbehoevenden) tot onze klanten. Huurprijsbeleid Aangezien de organisatorische fusie nog niet rond was en er geen sprake was van eenduidig beleid hebben alle vestigingen het huurbeleid voortgezet dat zij voor de fusie ingezet hadden. Vanwege de nauwe samenhang met onze portefeuillestrategie zal pas in de loop van 2012 het nieuwe huurbeleid worden vastgesteld. Van overheidswege werd besloten dat de huren in 2011 maximaal mochten stijgen met het inflatiepercentage van 1,3%. Gelet op dit geringe percentage is besloten om geen individuele differentiatie toe te passen per woning, maar de netto huurprijzen integraal te verhogen met 1,3%. Uitzondering hierop zijn de woningen ten aanzien waarvan een sloopbesluit is genomen, van deze woningen is de huur niet verhoogd. De huurprijzen van niet-woningen zoals winkels en garages zijn verhoogd conform de contractuele afspraken. Vanaf 1 juli 2011 maken de energielabels onderdeel uit van het woningwaarderingsstelsel. Gezien de overgang naar een ander primair systeem en de samenvoeging van de gegevens voor de drie corporaties is deze nieuwe puntentelling in het verslagjaar nog niet doorgevoerd bij GroenWest. Huurcommissie Als klanten het niet eens zijn met een door ons voorgestelde huurverhoging of de vastgestelde huurprijs kunnen ze de zaak voorleggen aan de huurcommissie. Deze commissie is onafhankelijk en uitspraken van de huurcommissie zijn bindend. In 2011 is slechts in enkele gevallen een zaak voorgelegd aan de huurcommissie. Op één zaak na is GroenWest in het gelijk gesteld door de huurcommissie. 1 De grens van 45.000 is bepaald op basis van (regionaal) onderzoek naar de kenmerken en kansen van de groep die buiten de boot valt. De grens van 45.000 sluit dan ook aan bij de afspraken die op provinciaal niveau hierover zijn gemaakt.

16 Incassobeleid Vanuit maatschappelijk oogpunt hecht GroenWest veel waarde aan het terugdringen van de huurachterstanden. Juist voor onze klanten die een duwtje in de rug nodig hebben is het van belang dat ze geen huurachterstand oplopen. Voor een huishouden met een minimum inkomen is het inlopen van een huurachterstand van twee maanden problematisch. Een huurachterstand van drie maanden is vaak zelfs al onoverkomelijk. GroenWest reageert daarom snel wanneer de huur niet op tijd betaald wordt. Het achterstandspercentage (exclusief huurders WSNP) was op 31 december 2011 0,77% (2010: 0,66%). Het doel dat de achterstand niet hoger mocht worden dan 0,70% is daarmee niet gehaald. Het totale bedrag aan achterstanden was per 31 december 2011 360.661,77 bij de huidige huurders en 162.266,81 bij de vertrokken huurders. Eind 2011 bedroeg het totale bedrag aan achterstanden (excl. WSNP) daarmee 522.928,58. We doen ons uiterste best om het te voorkomen, maar in 2011 zijn wegens huurschuld toch drie (1 Mijdrecht, 0 Vleuten, 2 Woerden) woningen ontruimd (2010: 6). In 2011 is de samenwerking met Zuwe bij schuldhulpverlening voortgezet door de vestiging Vleuten. De kosten voor een afgebakend aantal uren en cliënten worden in rekening gebracht. Het doel van deze samenwerking is om in een vroeg stadium te interveniëren in situaties waarbij cliënten in problematische schuldensituaties dreigen te raken. In 2011 zijn vier huurders doorverwezen naar Zuwe voor schuldhulpverlening (2010: 13). De samenwerking verloopt naar tevredenheid. Een bijzondere positie in ons werkgebied wordt op dit vlak ingenomen door de gemeente Utrecht. De gemeente Utrecht heeft in 2010 het convenant Stedelijke aanpak voorkomen huisuitzetting door huurschuld gesloten met betrokken partijen. In 2011 zijn zes huurders aangemeld voor dit project (2010: 6). Daarnaast was er sprake van vier dossiers uit 2010. Het dossier van acht huurders is in 2011 afgerond. De overige twee huurders worden nog begeleid. Participatie Het betrekken van klanten bij beheer en beleid is voor ons van groot belang. We willen graag voortdurend in gesprek zijn met onze klanten en belanghebbenden. Betrokkenheid van klanten bij het dagelijks beheer van woningen en de woonomgeving is dan ook uitermate belangrijk. Bij het verbeteren van de leefbaarheid in de buurt zijn bewoners onmisbaar. Zij kunnen aangeven waar knelpunten op en rond een complex of in een buurt zitten. Bovendien kunnen zij meedenken over oplossingen en eventueel helpen bij de uitwerking ervan. Om bewoners te betrekken bij beheer- en beleidszaken vindt er regelmatig overleg plaats met bewonerscommissies, lokale huurdersorganisaties en Centrale Bewonersraad. Daarnaast voeren we gesprekken met lokale belanghebbenden, ondermeer met gemeenten, zorginstellingen, politie, hulpverleners enzovoort. In de gesprekken hebben we in 2011 met elkaar benoemd waar ieder zijn verantwoordelijkheid ligt. Huurdersorganisatie De huurdersorganisaties van de drie corporaties hebben in 2010 met elkaar kennis gemaakt. In 2011 is vooral gesproken over de organisatievorm van de huurdersparticipatie met verschillende niveaus. De overleggen zijn begeleid door een onafhankelijke adviseur. Resultaat is dat een Centrale Bewonersraad is opgericht waarin van iedere lokale huurdersorganisatie twee vertegenwoordigers zitting hebben genomen. Deze Centrale Bewonersraad overlegt met GroenWest over zaken die spelen voor het gehele werkgebied. Zij zorgt voor terugkoppeling naar de eigen achterban. Inmiddels

17 is een nieuwe inspraak/samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor GroenWest. In 2012 wordt een traject gestart om te komen tot een fusie van de drie huurdersorganisaties.. In 2011 vonden 8 overlegbijeenkomsten met de Centrale Bewonersraad plaats. De belangrijkste gespreksonderwerpen waren: het jaarverslag 2010, de huuraanpassing per 1 juli 2011, advies over reglement geschillencommissie, advies over de fusie met Stichting De Driesprong, de prestatieafspraken met de gemeentes Utrecht en Woerden, het ondernemingsplan, het jaarplan en de begroting van GroenWest voor 2012. Ook met de lokale huurdersorganisaties is overleg geweest. Voor de Ronde Venen is overleg gevoerd met de Bewonersraad over onder meer de fusie, de voortgang van projecten en door de bewonerscommissies voorgedragen onderwerpen. Met Hart voor Huurders is door de vestiging Vleuten onder meer gesproken over de voortgang van de fusie, de overdracht van het beheer van de woningen van Portaal, de begroting, het samenvoegen van de geschillenadviescommissies, de fusie met de Driesprong. Met de Huurdersbelangenvereniging uit Woerden is onder meer gesproken over de voortgang van projecten, het onderhoudsproject in het Staatsliedenkwartier en de verbetering van de communicatie tussen HBV, Bewonerscommissies en GroenWest. Bewonerscommissies Omdat bewoners bij uitstek de deskundigen zijn wat betreft hun eigen buurt wordt veel waarde gehecht aan hun oordeel bij het opstellen van plannen en activiteiten. Bewonerscommissies als vertegenwoordigers van hun straat- en buurtgenoten zijn dan ook belangrijke gesprekspartners voor GroenWest. In alle vestigingen zijn bewonerscommissies actief, sommigen tijdelijk bij de uitvoering van groot onderhoudsprojecten, sommigen permanent. Tijdens het reguliere overleg kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan bod: Onderhoud en verbetering van woningen; Verhuurbeleid; Leefbaarheid; Servicekosten; Woonomgeving. In het verslagjaar zijn er geen permanente commissies bijgekomen, maar er zijn ook geen commissies gestopt (al zijn er door de overdracht van de beheerwoningen van Portaal wel vier commissies verdwenen). Eind 2011 telde GroenWest in totaal 27 (permanente) bewonerscommissies (2010: 31). De zogenaamde burendagen die georganiseerd worden bij de oplevering van een nieuwbouwcomplex hebben dit jaar niet geleid tot nieuwe bewonerscommissies (2010: 3). Omdat we zien dat de belangstelling voor bewonerscommissies terugloopt en wordt gezocht naar andere manieren om met bewoners(vertegenwoordigers) te communiceren. Bij wijze van proef is een eigen website geïntroduceerd voor het wijkplatform Bloemen- en Bomenkwartier in Woerden. De website Woerden bloeit is mede gefinancierd door de gemeente Woerden. De ervaringen, die daarmee worden gedaan zullen voor input zorgen om aan te sluiten bij vragen en behoeften die leven. Bijzonderheden Mijdrecht in 2011 In 2011 heeft GroenWest samen met de gemeente De Ronde Venen (op 1 januari 2011 zijn de voormalige gemeenten Abcoude en De Ronde Venen samengegaan tot gemeente De Ronde Venen) een woonwensenonderzoek gehouden. Dit was een breed onderzoek onder inwoners van de gemeente De Ronde Venen, inclusief (mogelijk toekomstige) huurders van GroenWest. Het onderzoek ging zowel over de tevredenheid over de huidige woning en woonomgeving, als over de wensen bij

18 een eventuele verhuizing en de behoefte aan ondersteuning daarbij door GroenWest en de gemeente. De uitkomsten worden door GroenWest verwerkt in het Strategisch Vastgoed Beleid. De gemeente verwerkt de uitkomsten in de te ontwikkelen woonvisie, waar wij bij betrokken worden. Bijzonderheden Vleuten in 2011 Voor de vestiging Vleuten is, als gevolg van de fusie, een belangrijke wijziging ingegaan per 1 april 2011. Toen zijn namelijk de ca. 1.200 woningen van Portaal die in beheer waren bij vestiging Vleuten overgedragen aan Portaal; die in het vervolg zelf het beheer gaat doen van de woningen. Bijzonderheden Woerden in 2011 Met de bewoners van de Eikenlaan is uitvoerig gebrainstormd over de toekomst van hun complex. De input die we daaruit hebben ontvangen zal verwerkt worden in een plan van aanpak en dit zal uiteraard worden voorgelegd aan de zittende bewoners van dit complex. In Linschoten werd een overleg gevoerd om tot herinrichting van de woonwagenstandplaatsen te komen. Dit is inmiddels succesvol afgerond en nu de bewoners hebben ingestemd zal de uitvoering na de zomer van 2012 ter hand worden genomen. Alle resultaten van 2011 op een rij Behaald Niet behaald Doorgeschoven naar 2012 Wij hebben een huurachterstand die minder bedraagt dan 0,70% van de bruto jaarhuur Wij hebben met de drie huurdersorganisaties afspraken over een nieuwe overlegstructuur Wij hebben in 2011 een vervolg gegeven aan de week van de klant. Wij hebben met de HBV de participatie van de HBV een nieuwe vorm en inhoud gegeven. De bestaande bewonerscommissies zijn en blijven actief richting de achterban en corporatie. Het aantal bewonerscommissies is met tenminste twee uitgebreid. Wij hebben de proef met websites voor bewonerscommissies geëvalueerd.

19 Een huis voor een thuis Ons vastgoed is voor ons een middel om onze klanten een thuis te kunnen bieden in het Groene Hart. Om met ons vastgoed beter in te kunnen spelen op de veranderende eisen en wensen van onze klanten wordt de input van de klant gebruikt bij te maken keuzes in het vastgoedbeleid. Wij anticiperen hierbij op de, in bepaalde delen van ons werkgebied, op langere termijn mogelijk afnemende vraag in de huursector. Veel van de investeringen die GroenWest doet zijn immers voor de lange termijn. Voldoende woningen In 2011 heeft Rigo een onderzoek uitgevoerd voor de woningcorporaties in de Woningnet regio Utrecht. Uit dit onderzoek blijkt dat er in onze regio voldoende sociale huurwoningen zijn ten opzichte van de doelgroep die ervoor in aanmerking komt. Dat klinkt vreemd bij wachttijden van meer dan 6 jaar voor een sociale huurwoning. Maar dat de woningen er zijn, is iets anders dan dat ze ook beschikbaar zijn. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat namelijk dat 20% van de woningen wordt bewoond door huishoudens met een inkomen boven de 45.000,-. Om te kunnen bepalen of GroenWest voldoende woningen heeft, zou eind 2011 onze portefeuillestrategie klaar moeten zijn. Ondanks dat we daar voortvarend mee aan de slag zijn gegaan is deze nog niet gereed. De verwachting is dat dit in de eerste helft van 2012 wel het geval zal zijn. Verhuurgegevens Onderwerp Cijfers 2011 Toelichting Aantal verhuureenheden waarvan woningen overig beheer 12.536 11.669 513 354 Kamerik / Mijdrecht Mutaties woningen 710 Incl. short stay en vrije sector Mutatiegraad 6.1% Woningkrant 635 Reacties (gemiddeld) 81 Aanbiedingsresultaat (gemiddeld) Bijzondere verhuringen 45 Inclusief woningruil 3.2 Urgenten 83 Statushouders (incl.pardonners) 30 Short Stay 24 Het is de taak van corporaties om betaalbare woningen met voorrang toe te wijzen aan mensen die zich niet zelfstandig kunnen redden op de woningmarkt. Het woningaanbod in onze regio is krap. Daarom is het belangrijk om extra aandacht te schenken aan een eerlijke verdeling van woningen. De wachtlijsten voor een sociale huurwoning zijn groot. Door de vastgelegde regels uit de regionale huisvestingsverordening te volgen is in 2011 volledig aan de taak voldaan. Er is in 2011 niet afgeweken van de in onze regio gehanteerde huur-inkomentabel. Alle woningen van GroenWest worden verdeeld door middel van een aanbodmodel. Leegkomende woningen worden één keer per veertien dagen aangeboden via de Woningkrant van WoningNet. Het overgrote deel van de woningzoekenden reageert via internet. Op de site van WoningNet is het mogelijk om de slaagkans/wachttijd voor een bepaalde woning te bekijken.

20 Van de 710 verhuringen binnen het bestaande bezit zijn er 45 zogenaamde bijzondere verhuringen. Deze woningen worden niet via de woningkrant verhuurd, dit betreft o.a. woningruil, Beter Wonen (mensen die vanuit een zorginstelling naar een gewone woning verhuizen) en verhuringen van kamers. Daarnaast zijn 30 woningen verhuurd aan statushouders. Uiteindelijk zijn 635 woningen in het bestaande bezit geadverteerd. Van deze woningen zijn er 83 toegewezen aan urgent woningzoekenden. DAEB en niet-daeb verhuringen Met ingang van 1 januari 2011 zijn woningcorporaties, en dus ook GroenWest, verplicht om 90% van de vrijkomende woningen met een huur onder de huurtoeslaggrens toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen onder de 33.614,-. De overige 10% is in eerste instantie bedoeld voor de huisvesting van urgenten met een inkomen boven deze grens, maar als daarnaast nog ruimte is kan deze ook gebruikt worden om woningen toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen tussen de 33.614,- en de 45.000,-. In 2011 heeft GroenWest ruimschoots aan deze norm voldaan. Over het gehele jaar is slechts in 4% van de gevallen een woning toegewezen aan een huishouden met een inkomen boven de 33.614 (inclusief toewijzingen aan urgenten). Aangezien we de middengroep (met een inkomen tot 45.000) nadrukkelijk ook tot onze doelgroep rekenen, zal in 2012 meer gebruik worden gemaakt van de geboden ruimte. Nieuwbouw Ondanks het economisch lastige klimaat heeft GroenWest in 2011 een zeer groot aantal nieuwbouwwoningen (huur en koop) opgeleverd, namelijk 485 (2010: 58). Iets meer dan de helft daarvan in de kern Woerden. Daarnaast zijn ook nog eens 166 woningen in aanbouw. Voor nog eens ongeveer 900 woningen zijn plannen in ontwikkeling. De nieuwbouwontwikkeling richt zich met name op het toevoegen van kwalitatief hoogwaardig producten om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. Ook werden veel woningen in aanbouw genomen of opgeleverd voor bijzondere doelgroepen, waaronder zorgbehoevenden. Zo zijn in Vinkeveen bijvoorbeeld twaalf clusterwoningen opgeleverd en in Vleuterweide vier woningen voor mindervaliden (zogenaamde mivawoningen). Aankoop In 2011 is GroenWest benaderd door de Stichting Stadsherstel Woerden om vier woningen aan de Havenstraat aan te kopen. GroenWest heeft de mogelijkheden hiervoor onderzocht en uiteindelijk besloten dit niet te doen. Dit mede omdat de forse investering voor GroenWest niet opwoog tegen het maatschappelijk belang. Ook heeft Groenwest in 2011 de mogelijkheden onderzocht voor de aankoop van het voormalig gemeentehuis van Harmelen. Hiervoor zijn diverse gesprekken gevoerd met de gemeente en het dorpsplatform. Dit heeft echter in het verslagjaar nog niet tot resultaat geleid. Bijzondere projecten In het voorjaar van 2007 heeft GroenrandWonen samen met Portaal en Abrona een prijsvraag van de gemeente Utrecht gewonnen voor het ontwikkelen van Ridderhofstad Den Engh. Nadat eerder al een tegenvaller was geïncasseerd ten aanzien van de bouwkundige staat hebben andere partijen zich teruggetrokken uit het project. Dit heeft ertoe geleid dat zowel Portaal als GroenWest een groter onrendabel moesten inrekenen. In 2011 is door Portaal en GroenWest besloten om in ieder geval de verbouwing voor de zorgeenheden en de restauratie van de boerderij door te laten gaan.

21 In de kern van Harmelen heeft GroenWest eind 2011 het startsein gegeven voor de sloop van de Driesprong. Dit complex met seniorenwoningen voldoet niet meer aan de huidige eisen en er komt op deze locatie een nieuw complex voor dezelfde doelgroep. Bijzonder aan dit project is dat GroenWest gaat fuseren met stichting De Driesprong, de huidige eigenaar van het gebouw. Van de huidige bewoners keert een deel terug in de nieuwbouw. Van de 28 woningen worden er 15 verkocht. De verkoop hiervan is eind 2011 gestart en verloopt zeer voorspoedig. Daarnaast komt in de plint van het gebouw ondermeer een huisartsenpost. Een mooie bijdrage aan de levensloopbestendigheid van Harmelen. Ontwikkeling boven de 200.000 De Rijksoverheid wil dat woningcorporaties goedkoop bouwen. Een nieuwbouwwoning mag daarom volgens de regels van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) niet meer dan 200.000 kosten. Omdat in ons werkgebied grond schaars is en daarmee de kosten van projectontwikkeling relatief hoog zijn, kunnen wij niet altijd binnen dit financiële kader woningen ontwikkelen. Bij de volgende projecten overschrijdt GroenWest de stichtingskostengrens van 200.000: Mijdrecht Twaalf zorgappartementen aan de Prins Bernhardlaan te Vinkeveen. Met gemiddelde stichtingskosten van 242.680. Hier is sprake van een herontwikkelingslocatie met kleine series en dure grond waardoor relatief hoge stichtingskosten ontstaan. Veertien huurwoningen aan de Prins Bernhardlaan te Vinkeveen. Hier is sprake van een herontwikkelingslocatie met kleine series en dure grond waardoor relatief hoge stichtingskosten ontstaan.met de zes sociale huurappartementen (gemiddelde stichtingskosten 223.480 per woning) en acht commerciële huurwoningen (gemiddelde stichtingskosten 218.960 per woning) wil GroenWest het relatief geringe aandeel vrije sector huurwoningen in haar portefeuille en marktgebied wat uitbreiden. Woerden 88 huurwoningen aan de Rubensstraat en Segherstraat te Woerden. Hier is sprake van een herontwikkelingslocatie waardoor relatief hoge stichtingskosten ontstaan. In het complex bevinden zich 22 commerciële huurwoningen met gemiddelde stichtingskosten van 256.710. 20 huurwoningen in het commerciële segment als onderdeel van het project Heeren van Woerden. De gemiddelde stichtingskosten per woning bedragen 205.240. Er zijn enkele opgeleverde, nog niet verkochte nieuwbouw koopwoningen met stichtingskosten van meer dan 200.000. Dit betreft: Project Aantal woningen Gemiddelde stichtingskosten Kreekrug Waverveen 3 tussenwoningen 297.175 Kallahof Woerden 5 dekwoningen 220.000 Op basis van marktonderzoeken was de verwachting bij de start van de ontwikkeling van deze woningen dat zij zonder problemen verkocht zouden kunnen worden. Door de sterk gewijzigde marktomstandigheden in de afgelopen periode is dit nog niet gelukt.

22 Renovatie en onderhoud Ondanks de extra inspanningen in het kader van de fusie kunnen we vaststellen dat we het overgrote deel van het onderhoudswerk conform planning en begroting hebben weten te realiseren. Dit is voor planmatig onderhoud voor alle vestigingen goed gelukt. Alle werken zijn aanbesteed en op kleine afrondende werkzaamheden na is alles uitgevoerd. Wat betreft groot onderhoud is ook veel gerealiseerd al hebben we de wel erg hoge ambities in Woerden helaas neerwaarts moeten bijstellen. Groot onderhoud Bij in totaal 245 woningen van GroenWest is groot onderhoud uitgevoerd. Bij groot onderhoud wordt ook het interieur van de woning meegenomen, zo worden badkamer, keuken en toilet vervangen. Daarnaast nemen we ook energetische maatregelen waarbij we uitgaan van minimaal label C. Per complex wordt bekeken welke maatregelen het meeste effect opleveren. In veel gevallen is dit het plaatsen van HR isolatieglas, hoogrendementsketels in combinatie met gevel, vloer en/of dakisolatie. Naast de woningen die in 2011 opgeleverd en in uitvoering zijn, zijn in totaal 490 woningen groot onderhoud/renovatie in voorbereiding in de verschillende kernen waar GroenWest bezit heeft. Planmatig onderhoud In totaal is aan 1599 woningen gevelonderhoud uitgevoerd. Deze werkzaamheden verschillen per complex. De werkzaamheden kunnen bestaan uit: schilderwerk, aanpakken houtrot, vervanging van onderdelen en dakwerk. Naast het gevelonderhoud zijn bij in totaal 359 woningen de oude cv ketels vervangen voor hoogrendementsketels. Ook is bij 591 woningen de mechanische ventilatie vervangen. Met al deze werkzaamheden zijn we in bijna alle kernen in ons werkgebied actief geweest. Van alles wat we ons voorgenomen hadden om te doen in 2011 is het geplande werk aan één complex geschrapt, omdat de staat van onderhoud nog voldoende was. Deze werkzaamheden zijn doorgeschoven naar een ander jaar. De andere werken zijn allemaal aanbesteed en in uitvoering. Van een deel hiervan (betrekking hebbend op 342 woningen) loopt de uitvoering nog door in 2012. Contractonderhoud Contractonderhoud is in alle drie de vestigingen gewoon doorgelopen op basis van de oude bestaande contracten. Wel is al begonnen met de inventarisatie en zijn al de eerste doorlopende contracten opgezegd om in 2012 opnieuw voor totaal GroenWest te kunnen worden aanbesteed per 1 januari 2013. Verkoop Om onze ambities te kunnen bekostigen en onze klanten keuzevrijheid te bieden, verkoopt GroenWest woningen. Zowel in de vrije verkoop als met Koopgarant. De doelstelling voor 2011 was om 62 woningen te verkopen. Deze waren onderverdeeld in: 45 Koopgarant, 4 Koopgarant inkoop en weer doorverkoop 13 vrije verkoop. In totaal zijn er in het verslagjaar 74 woningen verkocht waarvan 52 Koopgarant, twaalf in de doorverkoop en tien in de vrije verkoop. Elke vestiging heeft meer woningen in Koopgarant verkocht dan begroot. De vestiging Vleuten heeft met name meer woningen ingekocht en weer doorverkocht dan begroot, namelijk elf in plaats van vier. Verklaring hiervoor is dat er in één complex erg veel terugkopen zijn geweest. In de vrije verkoop zijn er door de vestiging Woerden minder woningen verkocht dan begroot. Dit komt doordat er slechts drie woningen gemuteerd zijn welke gelabeld waren

23 voor de vrije verkoop. Van deze drie woningen zijn er twee gemuteerd aan het einde van het jaar, waardoor de verkoop pas in het nieuwe jaar plaats vindt. Verloop teruggekochte Koopgarantwoningen: in voorraad per 1-1-2011: 3 aangekocht t/m 4 e kwartaal: 11 verkocht t/m 4 e kwartaal: 12 in voorraad per 31-12-2011: 2 Woningen die we met Koopgarant verkopen staan iets langer te koop en we merken dat we minder aanmeldingen krijgen voor Koopgarant. De oorzaak hiervan is gelegen in de crisis, waardoor minder mensen op zoek zijn naar een koopwoning. De tijd dat vrije verkoop woningen te koop staan loopt nog sterker op. Steeds vaker blijkt het noodzakelijk te zijn de verkoopprijs van woningen die al geruime tijd te koop staan te verlagen om deze te kunnen verkopen, Indien een woning langer dan een jaar te koop staat laten wij de woning opnieuw taxeren, en ook dat betekent in deze tijd: afwaarderen. Een andere belemmering bij de verkoop van woningen is de gewijzigde regelgeving op het gebied van hypotheken, waardoor kopers die de woning na de aankoop willen verbouwen, deze verbouwing niet meer (volledig) kunnen financieren. Om te komen tot een eenduidig verkoopbeleid en een nieuwe verkooplijst zou voor de vestiging Woerden in 2011 nieuw verkoopbeleid geformuleerd worden. Vanwege de fusie en de nauwe samenhang met de nieuwe portefeuillestrategie van GroenWest is dat uitgesteld tot de tweede helft van 2012. Alle resultaten van 2011 op een rij Behaald Niet behaald Doorgeschoven naar 2012 Wij zijn Europaproof : o Woningtoewijzing geschiedt conform de bepalingen o De voorbereidingen voor de administratieve scheiding tussen DAEB en niet-daeb zijn getroffen Wij hebben de aanbestedingsprocedure vastgesteld en geïmplementeerd Wij hebben een investeringsbeslissingenmodel Wij hebben 485 nieuwbouwwoningen opgeleverd: o 53 woningen Montfoort o 30 woningen Vinkeveen o 128 woningen Vleuterweide o 30 woningen Waverveen o 236 woningen Woerden o 8 woningen Zegveld Wij hebben de bouw van 166 woningen in uitvoering o 46 woningen Linschoten o 25 woningen Mijdrecht o 15 woningen Montfoort o 39 woningen Vinkeveen o 36 eenheden Woerden o 5 woningen Woerden Wij hebben plannen in ontwikkeling voor de bouw van circa 900 woningen

24 Wij hebben bij 245 woningen groot onderhoud uitgevoerd o 103 woningen Mijdrecht o 90 woningen Montfoort o 4 woningen Wilnis o 48 woningen Woerden We hebben het groot onderhoud van een aantal woningen uitgesteld naar de komende jaren Wij hebben bij 1599 woningen planmatig onderhoud uitgevoerd onder meer: o 74 woningen Abcoude o 32 woningen Amstelhoek o 306 woningen De Meern o 100 woningen Harmelen o 180 woningen Linschoten o 323 woningen Mijdrecht o 175 woningen Montfoort o 48 woningen Vinkeveen o 31 woningen Vleuten o 90 woningen Wilnis o 149 woningen Woerden o 24 woningen Zegveld Wij hebben bij 591 woningen het mechanisch ventilatiesysteem vervangen Wij hebben bij 359 woningen de CV-ketel vervangen door een HR-ketel. Wij hebben 74 woningen verkocht o 52 Koopgarant o 10 Vrije verkoop o 12 doorverkoop (ingekocht en weer verkocht) Wij hebben minimaal 25 Koopgarantwoningen uit het bezit verkocht aan bewoners die een huurwoning achterlaten of aan starters. Wij hebben minimaal 8 bestaande huurwoningen in de vrije verkoop verkocht. Wij hebben nieuw verkoopbeleid vastgesteld (vestiging Woerden). Wij denken, door een combinatie van nieuwbouw, verkoop en een op maat toegespitst toewijzingsbeleid (lokaal maatwerk), minimaal 150 extra verhuisbewegingen te kunnen genereren. Wij hebben in 2011 strategieën geformuleerd voor alle complexen die een leeftijd van veertig jaar hebben bereikt.? Wij hebben het project Duurzaam Vastgoedonderhoud geëvalueerd. Het Corporatiehotel is in uitvoering. Wij hebben aan de Rembrandtlaan in Woerden een groepswoning voor jongeren met een autistische stoornis opgeleverd.

25 Plezierig wonen in het Groene Hart GroenWest levert een bijdrage aan een mooi Groene Hart. Dat doen wij in alle kernen waarin wij werkzaam zijn waarbij wij speciale aandacht hebben voor de kleine kernen. Leidend hierin zijn de volgende drie uitgangspunten uit ons ondernemingsplan: Wij werken aan een fysieke woonomgeving die voldoet aan de vraag van onze klanten Wij werken aan een sociale woonomgeving die voldoet aan de vraag van onze klanten Wij werken aan het behoud en versterken van het karakter van de kernen in ons werkgebied Woonomgeving Ons woningbezit is verdeeld over achttien kernen en dat zegt veel over de geografische spreiding van ons bezit. Het geeft ook aan dat we te maken hebben met een grote diversiteit aan woonomgevingen. Haarzuilens of Baambrugge zijn niet te vergelijken met Woerden of Vleuterweide. Dit vraagt van GroenWest dan ook om een gedifferentieerde, op maat gemaakte, aanpak. Hier hebben wij het afgelopen jaar veel in geïnvesteerd. De samenwerking met de verschillende gemeentes is verder geïntensiveerd en de vestigingen spelen hierin een prominente rol. Zij zijn het eerste aanspreekpunt voor alle zaken met betrekking tot woonomgeving voor de diverse partners. Vanuit de drie vestigingen richten wij constant de aandacht op de woonomgeving in het werkgebied. We hebben een bijdrage geleverd aan de succesvolle jaarlijkse opschoondagen in Woerden, die in nauwe samenwerking met de gemeente Woerden en de betrokken huurders worden georganiseerd. En we maken het met een financiële bijdrage mogelijk voor kinderen uit de omgeving van de Hobbemastraat om te spelen met het speelgoed uit de Speelgarage. Daarnaast hebben we in Woerden, door de inzet van camerabewaking in een aantal complexen, er mede toe bijgedragen dat het vandalisme in die complexen is teruggedrongen en de veiligheid is toegenomen. Eind 2011 is de proef met wijkgericht werken in de gemeente De Ronde Venen geëvalueerd. Daaruit is gebleken dat de nauwe samenwerking tussen partijen en wijkbewoners een goede toevoeging is om de leefomgeving te verbeteren. Daarom is besloten het project ook uit te rollen in andere wijken en kernen binnen de gemeente. Voor het schoon, heel en veilig houden van de woonomgeving maken wij gebruik van huismeesters. Binnen de drie vestigingen is dit op een andere wijze ingevuld. Komend jaar zal er een evaluatie plaatsvinden en zal bekeken worden in hoeverre deze werkwijze ook bij de andere vestigingen ingezet kan worden. Onrechtmatige bewoning GroenWest opereert in een gespannen woningmarkt. Een wachttijd tussen de 5 en 8 jaar is geen uitzondering. Wachten op geschikte woonruimte duurt dus lang. Het is bijna onvermijdelijk dat je dan te maken krijgt met onrechtmatige bewoning. Hiervoor sluiten wij onze ogen niet. Immers elke woning die onrechtmatig bewoond wordt is een woning minder die aan woningzoekenden aangeboden kan worden. De signalen van onrechtmatige bewoning krijgen wij van diverse kanten. Van omwonenden, maar ook van derden krijgen wij adressen waar mogelijk iets mis mee is. Op basis van deze signalen stelt een van onze woonconsulenten een onderzoek in. Als aantoonbare sprake is van onrechtmatige bewoning wordt bij de huurder aangedrongen op het opzeggen van de woning. Doet hij/zij dat niet dan worden zonodig juridische maatregelen genomen. Dit laatste heeft zich in 2011 niet voorgedaan. Om te zorgen dat we hier alert op blijven en onrechtmatige bewoning zoveel mogelijk terug te dringen

26 worden onze medewerkers in 2012 extra getraind in het signaleren van onrechtmatige bewoning en het behandelen van deze dossiers. Laatste kansbeleid Soms zit een huurder dusdanig in de problemen dat dit te merken is in het woongedrag, met als gevolg (soms extreme) woonoverlast. Wij zien het dan als onze taak om er mede voor te zorgen dat er hulp wordt geboden. De woonoverlast is immers een uitvloeisel van een onderliggend probleem, en dat probleem moet aangepakt worden. Hiervoor hebben wij contacten met partners vanuit de welzijnsinstanties. Zij zijn het die daadwerkelijk met de problemen van de huurders aan de slag kunnen. Iedereen heeft namelijk recht op een kans om te laten zien dat het anders kan. Onderdeel hiervan kan zijn dat er een andere woning wordt aangeboden. Dit alles in het kader van het laatste kansbeleid. Dit beleid is erop gericht om huurders letterlijk een laatste kans te geven hun leven weer op de rit te krijgen. Dit gaat onder de noemer van drang en dwang. Binnen ons werkgebied werken wij voor het laatste kansbeleid nauw samen met het Vierde Huis. Zij zijn het die een laatste-kanscontract afsluiten met de huurder en ervoor zorgen dat de huurder door de diverse instanties wordt begeleid. In 2011 zijn de voorwaarden en de uitgangspunten voor het laatste kansbeleid herijkt. Deelnemende partijen kunnen nu nog exacter dan voorheen huurders hierin begeleiden. Bijdragen aan de combinatie wonen en zorg De toenemende vergrijzing in combinatie met de meer zelfstandige en mondige generatie ouderen leidt tot een toenemende behoefte aan nieuwe combinaties van wonen en zorg. Meer dan voorheen willen mensen, ook met een zorgvraag, het liefst zo gewoon mogelijk wonen. Om dat te kunnen realiseren werken we samen met een groot aantal welzijns- en zorgaanbieders. Het afgelopen jaar heeft de veranderende financieringsstructuur in de zorg een grote invloed gehad op de voortgang van projecten voor doelgroepen met een zorgvraag. Niet alleen trokken in sommige projecten zorgaanbieders zich terug, door het toenemende risico bij de ontwikkeling van zorgvastgoed is ook GroenWest zich aan het herbezinnen op haar rol bij dergelijke projecten. Toch liggen niet alle projecten stil. Zo werken we met zorgorganisatie Vierstroom nog steeds aan het realiseren van woningen in Voorvliet, realiseren we voor Reinaerde woningen in het Singelkwartier en werken we in Vleuten aan woningen voor mensen met een somatische beperking. Ook lijken de huisartsen uit Molenvliet definitief een plek gevonden te hebben in de herontwikkeling van de Berberis- en Hazelaarstraat in Woerden. GroenWest heeft zich daarentegen teruggetrokken uit de ontwikkeling van Snellerpoort in Woerden. Vanuit RO-regelgeving in combinatie met de beoogde doelgroep en vanuit de financiële randvoorwaarden zien wij geen mogelijkheid om tot een haalbaar plan te komen. Om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen en behoefte participeert GroenWest in diverse woonzorgnetwerken die in het werkgebied actief zijn. Het afgelopen jaar zijn hier geen specifieke projecten uit voortgekomen. Servicepunten Een manier om nog dichter bij de klant te staan is de inzet van servicepunten. Binnen de gemeente De Ronde Venen is GroenWest een van de partners in Stichting Servicepunten De Ronde Venen. Deze stichting wordt naast GroenWest gefinancierd door de Gemeente en de Rabobank. De stichting heeft vier servicepunten waar bewoners langs kunnen komen voor allerhande vragen en informatie. Vaak zijn de klanten van het servicepunt ook huurders van GroenWest. Ook gebruiken huurders het servicepunt om vragen te stellen over GroenWest waarbij sommige vragen door medewerkers van het servicepunt beantwoordt kunnen worden en in sommige gevallen wordt doorverwezen naar