Toekomstperspectief Zorgmarkt Piet Eichholtz Amsterdam, 6 februari 2013
Bancair krediet blijft mogelijk, alleen met goed businessplan en sterke financiële uitgangspositie Lot Rode Kruis Ziekenhuis in handen banken 40 miljoen geborgde financiering Zorg heeft 11 miljard extra kapitaal nodig Concurrentie bij grote omvang beperkt door consortia Striktere eisen aan financiële ratio s zoals aflossingscapaciteit en solvabiliteit Focus op verdeling zekerheden en onderpand 25 miljoen geborgde financiering 21 miljoen nieuw kankercentrum Koppelverkoop met huisbankierschap beperkt mogelijkheden 1
Komende 6 jaar investeren zorginstellingen 47 miljard 41 mrd. 47 mrd. 8 6 4 2 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Investeringen in eigendom Investeringen huur/lease 2
Afgelopen zes jaar 9 miljard nieuwe leningen verstrekt 50 40 41 7 16 Bancaire financiering 30 18 mrd. 20 1 8 10 9 0 Investering Huur/lease Eigen middelen Financiering kort Herfinanciering Nieuwe leningen 3
Komende zes jaar 11 miljard extra financiering nodig 50 47 8 40 18 30 20 1 9 10 11 0 Investering Huur/lease Eigen middelen Financiering kort Herfinanciering Extra financiering 4
rouwensindex Marges in zorg onder druk en vertrouwen laag Dalende De Financiële trend van het Zorgthermometer vertrouwen zet door toetst ieder kwartaal het sentiment in de sector 100 90 De laatste vier kwartalen is er een duidelijk dalend vertrouwen in het financiële resultaat 80 70 60 50 40 30 200 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2011 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012 Zorgsector VVT + GHZ seerd op de antwoorden van respondenten van alle uitgevoerde Financiële Zorgthermometers 5
Er moet structureel worden bezuinigd om trendbreuk te forceren Nederlandse zorgkosten als percentage van het Bruto Binnenlands Product 30% 20% 10% Voortzetten kabinetsbeleid afgelopen 10 jaar Zorgkosten gelijk aan stijging BBP plus vergrijzing Historisch verloop Zorgkosten gelijk aan stijging BBP 0% 1972 1980 1988 1996 2004 2012 2020 2028 2036 6
Zorgsector nu gefinancierd door Nederlandse banken Nu Toekomst Vreemd vermogen 7
Nieuwe financieringsvormen (moeten) worden gevonden Nu Toekomst Vreemd vermogen Bankfinanciering blijft Rating en internationale kapitaalmarkt Eigen vermogen Mezzanine Zorgondernemers ontwikkelen concepten Pensioenfondsen bieden vermogen Zorgverleners financieren werkkapitaal Social Impact Bond als maatschappelijk instrument Patiënten, werknemers, particulieren als investeerder Off-balance Vastgoedfonds als alternatief Leasing van (medische) apparatuur 8
Zorginstellingen verwachten veel van pensioenfondsen als het gaat om vreemd vermogen Vreemd vermogen Financiële Zorgthermometer laat zien welke partijen naast de banken voor alternatieven gaan zorgen Voor vreemd vermogen verwachten zorginstellingen veel van de pensioenfondsen Van lokale en centrale overheden wordt ondanks intrede marktwerking veel verwacht pensioenfondsen buitenlandse banken centrale overheid gemeenten en provincies clienten en patienten medische professionals 9
Zorginstellingen verwachten veel van vastgoedbeleggers als het gaat om eigen vermogen Eigen vermogen Financiële Zorgthermometer laat zien welke partijen naast winstinhouding voor alternatieven eigen vermogen gaan zorgen Zorginstellingen verwachten het meest van de vastgoedbeleggers Participatie medische professionals krijgt met name bij ziekenhuizen veel aandacht cliënten en patiënten vastgoedbeleggers pensioenfondsen particuliere beleggers medische professionals hedgefunds 10
Zorginstellingen verwachten veel van woningcorporaties bij off-balance structuren Off-balance Financiële Zorgthermometer laat zien welke partijen vanuit zorginstellingen veel aandacht krijgen bij off-balance financiering factoring partijen banken Zorginstellingen verwachten het meest van de woningcorporaties Leasing van ICT en medische inventaris zal ook steeds gebruikelijker worden ICT leveranciers technologie leveranciers woningcorporaties vastgoedbeleggers bouwers 11 11