HANDLEIDING OS-tool Met deze tool is het mogelijk om op perceels- en bedrijfsniveau een overzicht te maken van de OSbalans. Hiervoor is de informatie nodig: De bodemkwaliteit (fosfaattoestand, organische stof en textuur) De aanvoer van organische stof via organische meststoffen De geteelde gewassen, inclusief het management van gewasresten Bij de berekening van de OS-balans wordt rekening gehouden met de hoeveelheid en kwaliteit organische stof. de afvoer van organische stof via de kluit bij boomkwekerijgewassen de aanvoer van organische stof via perspotten Door een klein probleem in de Microsoft software werkte het programma niet op alle computers. Er is daarom een opstartfunctie opgenomen in het startscherm. Na het aanklikken van de optie ja bij start model wordt u gevraagd of u het model wilt starten. Klik op OK en het programma wordt vervolgens gestart. Deze Excel-tool is ontwikkeld als hulpmiddel om voor open teelten inzicht te geven in de gewenste hoeveelheid organische stof om te voorkomen dat het organischstofgehalte in de bodem daalt. Uiteraard zijn er altijd verbeteringen mogelijk. Heeft u goede tips/ verbeteringen of ontdekt u fouten in de berekening, laat het ons dat even weten. Het NMI team (gerard.ros@nmi-agro.nl; romke.postma@nmi-agro.nl)
STARTSCHERM Hierna wordt het volgende startscherm geopend: Het programma vraagt u allereerst om een aantal bedrijfsgemiddelde gegevens in te voeren die nodig zijn om een OS-balans te maken. Deze informatie wordt gebruikt om deze parameters als default op te nemen in de percelen die u later gaat invullen. Per perceel kunt u later deze invoer wijzigen. Hierbij gaat het om: bodemtextuur: u kunt hier kiezen uit een aantal vooraf gedefinieerde grondsoorten; organische stofgehalte fosfaatgehalte: u kiest hier uit drie klassen voor de P-toestand (de gebruikte normen zijn voor het jaar 2015) gewasresten afgevoerd: hier kunt u aangeven wat de meest gebruikte situatie is op uw bedrijf rond gewasresten of stro. Worden deze standaard afgevoerd of blijven ze op het perceel waar ze vervolgens worden ingewerkt? U heeft hier de keuze uit twee opties voor het wel/ niet verwijderen van gewasresten. Aanwezige gewassen: hier kunt u aangeven welke gewasgroepen er op uw bedrijf aanwezig zijn. Op basis van deze selectie krijgt u bij de percelen de mogelijkheid om de verschillende gewassen te selecteren. o Let op: bij het selecteren van Bomen komt er een eenmalige popup om u te informeren dat het programma gebruik maakt van een aanname voor de hoeveelheid grond die via de kluit wordt afgevoerd. Deze hoeveelheid kunt u zelf aanpassen onder het tabblad databases door te drukken op de knop KLUIT.
INVOER PERCEELSGEGEVENS Na invoer van de basisgegevens verschijnt er een extra mogelijkheid op het scherm om op perceelsniveau aanvullende gegevens in te voeren. Zie hieronder voor een beschrijving van de mogelijkheden: Let op, een deel van de invoermogelijkheid is nog niet zichtbaar. Hiervoor drukt u op de groene (dan wel rode) knop. Door hierop te drukken komen er extra invoervelden beschikbaar. Het is niet mogelijk om alle opties tegelijk zichtbaar te maken op het scherm. Als er meer invulvelden zichtbaar worden voor bemesting worden de extra invoervelden voor Bodem en Gewas onzichtbaar gemaakt. De ingevoerde gegevens blijven uiteraard aanwezig. Zie hieronder een voorbeeld.
Zodra een perceelsnaam en het oppervlak is ingevoerd wordt automatisch een OS-balans aangemaakt. Elke wijziging wordt vervolgens direct zichtbaar in de samenvattende figuur rechts bovenin het scherm. Ter illustratie wordt een willekeurig voorbeeld hieronder weergegeven, inclusief toelichting.
Het is mogelijk op een perceel meerdere teelten uit te voeren (groenbemesters, slasoorten, etc). Zie hieronder een willekeurig voorbeeld.
VISUALISATIE RESULTAAT De resultaten worden op perceelsniveau gevisualiseerd op het tweede tabblad. Zie hieronder een willekeurig voorbeeld plus toelichting
AANPASSING DATABASES In het laatste tabblad is er de mogelijkheid om onderliggende databases aan te passen. Zie hieronder voor een illustratie. De verschillende mogelijkheden worden hieronder kort geillustreerd.
BOOMKLUIT WIJZIGEN Hieronder het scherm wat geopend wordt zodra u de afmetingen van de boomkluiten wilt wijzigen. Allereerst selecteert u de gewenste boomsoort, waarna u per boomsoort kunt aangeven hoeveel bomen er per hectare groeien, en wat de gemiddelde kluitdiepte en kluitdiameter is. Het programma berekent vervolgens automatisch hoeveel planten er per m2 aanwezig zijn en hoeveel m3 grond er per hectare wordt afgevoerd als u het hele perceel zou rooien (de grijze inputcellen laten u het resultaat zien).
MESTSTOFFEN WIJZIGEN Hieronder het scherm dat geopend wordt als u een wijziging wilt doorvoeren in de meststoffen database. Meer informatie vindt u bij de knop met de vraagtekens. U kunt hier Een nieuw meststof toevoegen (het onderste onderdeel) De gegevens van een bestaand mestproduct wijzigen (het middelste onderdeel) Selecteer de gewenste invoervelden, vul de gewenste informatie en druk vervolgens op de goede knop. De invoergegevens worden vooraf gecontroleerd op foutieve waarden (negatieve waarden kunnen bijvoorbeeld niet voorkomen).
GEWASSEN WIJZIGEN Hieronder het scherm dat geopend wordt als u een wijziging wilt doorvoeren in de gewasdatabase. Meer informatie vindt u bij de knop met de vraagtekens. U kunt hier Een nieuw gewas toevoegen (het bovenste onderdeel) De gewasgegevens van een bestaand gewas wijzigen (het middelste onderdeel) Een bestaand gewas uit de database verwijderen (het onderste deel). Selecteer de gewenste invoervelden, vul de gewenste informatie en druk vervolgens op de goede knop. De invoergegevens worden vooraf gecontroleerd op foutieve waarden (negatieve waarden kunnen bijvoorbeeld niet voorkomen).