gemeente Eindhoven Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Raadsnummer os.r8o.oor lnboeknummer osvoo6678 Beslisdatum BikW sz augustus soos Dossiernummer aas.ss4 Raadsvoorstelinzake de gewenste vormgeving van de balans van het openbaar primair onderwijs in Eindhoven 1 Inleiding Het openbaar primair onderwijs in Eindhoven, wordt bestuurd door de COBSO, de bestuurscommissie openbaar basis- en speciaal onderwijs. Dit is een bestuurscommissie ex artikel 82. Het openbaar primair onderwijs heeft een traject naar verzelfstandiging ingezet. De gemeenteraad heeft hiertoe de nodige besluiten genomen, allereerst op 13 mei 1997, door het vergroten van de autonomie van het COBSO en later (december 2000) door middel van een principebesluit tot verzelfstandiging per 1 januari 2005 (samenwerking met SATOE sinds 2001). Binnen enkele jaren wordt het openbaar primair onderwijs dus geacht volledig op eigen benen te kunnen staan, waarbij de gemeente slechts op afstand nog verantwoordelijk is voor het in stand houden van het openbaar onderwijs. Stapsgewijs wordt de gewenste zelfstandigheid vormgegeven. 2 Probleemstelling Met ingang van 2002 is in de COBSO voor haar organisatie een planning- en controlcyclus geintroduceerd die aansluit op de organisatorische vormgeving van het primair onderwijs. Daarbij is geconstateerd dat de inrichting van de balans, zoals die thans in het gemeentelijke financieel-administratieve systeem voor COBSO wordt gehanteerd niet in voldoende mate aansluiten op de gewenste vormgeving voor een zelfstandige, bedrijfsmatige organisatie en de (deels aangekondigde) regelgeving van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen inzake inrichting van de jaarrekening en boekhoudvoorschriften. Thans kent het COBSO alleen reserves. Aan die reserves wordt rente toegerekend, die buiten de exploitatie om wordt toegevoegd, terwijl die rente op basis van komende richtlijnen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen via de exploitatierekening zou moeten lopen. COBSO heeft niet de bevoegdheid om voorzieningen te creeren, terwijl dat voor een adequate bedrijfsvoering wel gewenst is. Die bevoegdheid is voorbehouden aan de gemeenteraad. Het is dus slechts een technisch probleem, zonder financiele of maatschappelijke effecten.
Raadsnummer os.rao.oor 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes Zoals gesteld zijn er geen maatschap pelijke effecten, zij het dat door het realiseren van een meer bedrijfsmatige inrichting van de balans, met name het creeren van een voorziening COBSO en een reserve COBSO, het openbaar onderwijs beter is toegerust om zijn maatschappelijke rol als zelfstandig orgaan te vervullen. 3a Milieutoets Er treden geen milieueffecten op. 4 Wijze van aanpak I oplossingsrichting Inrichting van de balans. In verband met de komende verzelfstandiging is het van belang dat het onderwijsbedrijf COBSO bedrijfsmatiger wordt ingericht. Van de zijde van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen zijn voorschriften op komst op het punt van inrichting van de jaarrekening van onderwijsorganisaties. Die voorschriften zullen sterk aansluiten op de al eerder gepubliceerde voorschriften voor het voortgezet onderwijs en daarin is die meer bedrijfsmatige aanpak zichtbaar. Dit regardeert onder meer het feit dat alle baten en lasten over de exploitatie lopen (hetgeen met ingang van 2002 vrijwel volledig het geval is) en in de tweede plaats dat op de balans een onderscheid gemaakt gaat worden tussen voorzieningen en reserves. Voorzieningen dienen om schommelingen in uitgaven te kunnen egaliseren over de jaren heen. Aan voorzieningen liggen dus meerjarenbegrotingen ten grondslag en aan voorzieningen wordt gedoteerd. Dat betekent dat het een geraamde uitgave is, die ten laste van de exploitatie komt. Reserves zijn niet bestede saldi van voorgaande jaren. Reserves kunnen worden aangehouden om onverwachte uitgaven in de bedrijfsvoering te kunnen opvangen, of er kan sprake van zijn dat de subsidiegever verwacht dat niet bestede subsidies afzonderlijk zichtbaar blijven. Reserves ontstaan dus door toerekening van (een deel van) het resultaat van enig jaar. Zo wordt ook een eventueel exploitatietekort verrekend met een of meer reserves. Huidige situatie. Thans bestaan op concernniveau vijf reserves voor de COBSO: de reserve Formatie; twee reserves voor preventief onderhoud respectievelijk Leer- en Hulpmiddelen (reserves Materieel). Binnen de COBSO is binnen deze reserves een verbijzondering aangebracht per school.
Raadanxxmmer oa.x8o.oox Gewenste situatie. Het is gewenst dat COBSO een eigen voorziening kan opbouwen voor diverse meerjarenuitgaven. De voeding van de voorzieningen is begroot, en ook de onttrekkingen zijn geraamd. De huidige reserve materieel zou daartoe moeten worden omgevormd naar een voorziening COBSO. Binnen deze voorziening kunnen door COBSO zelf subvoorzieningen worden aangehouden. Op dezelfde grond zou de reserve formatie moeten worden omgevormd naar een reserve COBSO. Ook hierin kunnen door COBSO zelf deelreserves worden onderscheiden, waardoor aan de verplichtingen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen kan worden voldaan, om van sommige subsidies het saldo zichtbaar te houden op de balans. Herverdeling van de middelen uit de huidige reserves. De saldi die thans worden aangehouden op de huidige reserves moeten worden herverdeeld over de nieuw benoemde voorziening COBSO en reserve COBSO. Voor het totaalbedrag heeft het dus geen gevolgen, er is slechts sprake van een herverdeling binnen de balans. Effectuering zal zichtbaar worden gemaakt in de jaarrekening 2002. Rentetoerekening. Huidige situatie. Thans wordt aan de COBSO-reserves direct rente toegevoegd, dat wil dus zeggen, buiten de exploitatie om. COBSO beschikt thans niet over voorzieningen. Gemeentelijk beleid bij voorzieningen is thans dat er geen rente aan voorzieningen wordt toegevoegd, maar dat die rente wordt gebruikt als algemeen dekkingsmiddel van de gemeente. Gewenste situatie. Aan de nieuw te vormen reserve COBSO zou geen rente meer buiten de exploitatie om moeten worden toegevoegd. De hier gegenereerde rente moet ten gunste van de exploitatie van COBSO worden geboekt. Dit wijkt af van de standaardmethodiek van de gemeente, maar sluit wel aan bij de bedrijfsmatige benadering, zoals die naar verwachting in 2003 door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen aan onderwijsorganisaties gaat worden voorgeschreven. Bij de voeding van de voorzieningen door COBSO wordt bij de jaarlijkse exploitatiebegroting van COBSO al bij de dotaties rekening gehouden met een inflatiecorrectie. Het vermogen dat in voorzieningen is vastgelegd genereert volgens de subsidiegever (het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen) echter wel rente. Die rente moet eveneens bijgeschreven worden ten gunste van de exploitatie van COBSO. Een positief resultaat zal dan leiden tot toevoeging van de renteopbrengst aan de reserve COBSO.
Raadsnummer os.zao.oox Binnen het gemeentelijke apparaat wordt bij de onderhoudsvoorzieningen van de afdeling Onderwijs binnen de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling op basis van concernrichtlijnen al op de hier beschreven wijze gewerkt. 5 Financiele gevolgen en risico s Aan dit besluit zijn geen financiele gevolgen en evenmin risico s verbonden. Er is uitsluitend sprake van een herschikking van de balansmiddelen van de COBSO-reserves. De financiele middelen worden anders geordend en de rentetoerekening wordt anders geregistreerd. Deze herschikking heeft ook geen relatie met de zogenaamde overschrijdingsregeling. Sa Bestuurlijke kaders In de bestuurlijke visie 2002-2006 "Samen Stad" is het navolgende opgenomen: Met het concept SPIL-centra ligt er een belangrijke visie op de toekomstige ontwikkeling van het basisonderwijs in onze stad. De uitvoering van deze combinatie van inhoudelijke en fysieke onderwijsvernieuwing zal door ons ter hand worden genomen en derhalve sturend zijn op ons programma onderwijshuisvesting, 6 Overige gevolgen van de aanpak Geen. 7 Resultaten van overleg / inspraak Niet van toepassing. 8 Communicatie Niet van toepassing. 9 Ter inzage gelegde stukken 1 Staat van reserves en voorzieningen 2001. 2 Staat van reserves en voorzieningen per balansrekening (Commissie Openbaar Basis- en Speciaal Onderwijs). 10 Referendabiliteit Het voorstel is niet referendabel in het kader van de Tijdelijke Referendumwet. Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, M. Mittendorff, loco-burgemeester. C. Tetteroo, secretaris.
Raadsnummer os.x8o.oox Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 27 augustus 2002; besluit: per 1 januari 2002: 1 a de vier materiele reserves van het openbaar onderwijs in te trekken; b de Voorziening COBSO in te stellen, waarbinnen op COBSO-niveau deelvoorzieningen kunnen worden gevormd; c voor de Voorziening COBSO de volgende criteria vast te stellen: doel: de fluctuatie in kosten als gevolg van meerjarige uitgaven ten behoeve van het onderwijs bij COBSO op te vangen; voeding: jaarlijks door middel van dotaties die in de exploitatiebegroting van COBSO worden opgenomen; besteding: ter financiering van de kosten met een meerjarig karakter bij de COBSO; maximum: gerelateerd aan de op basis van meerjarenbegrotingen geraamde maximale kosten; 2 a de reserve formatie openbaar onderwijs in te trekken; b de Reserve COBSO in te stellen, waarbinnen op COBSO-niveau deelreserves kunnen worden gevormd; c voor de Reserve COBSO de volgende criteria vast te stellen: doel: de geoormerkte subsidies die (nog) niet besteed zijn, zichtbaar te houden alsmede de fluctuaties in de jaarlijkse exploitatie op te vangen; voeding: jaarlijks door middel van resultaatbestemming (bij een positief resultaat); onttrekking: jaarlijks door middel van resultaatbestemming (bij een negatief resultaat); maximum: geen; 3 de bedragen die thans op de reserves formatie en materieel van COBSO worden aangehouden, in de openingsbalans 2002 te herverdelen over de nieuw gevormde voorziening COBSO en reserve COBSO; 4 de rente over de belegde middelen in de voorziening COBSO periodiek toe te voegen aan de exploitatie van COBSO;
Raadsxxummer os.xao.oox 5 de rente over de belegde middelen in de reserve COBSO periodiek toe te voegen aan de exploitatie van COBSO; 6 de begrotingswijziging dienovereenkomstig vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 7 oktober 2002. R. Welschen, voorzitter. J. Verheugt, loco-secretaris. oo02011720