Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein
Inhoudsopgave Inleiding en leeswijzer... 3 Hoofdstuk 1 Actueel financiële beeld... 3 1.1 Ontwikkeling saldo begroting... 3 1.2 Financiële bijstellingen... 4 1.3 Ontwikkeling reserves... 6 Hoofdstuk 2 Financiële gevolgen voorstellen nieuw beleid... 10 2.1 Financiële gevolgen voorstellen kadernota 2017 en overige beleidsvoornemens... 10 2.2 Afweging voorstellen met structurele financiële gevolgen... 12 2.3 Afweging voorstellen met incidentele financiële gevolgen... 13 Bijlagen... 16 Bijlage 1: Overzicht van incidentele baten en lasten... 16 Bijlage 2: Begrotingswijziging financiële bijstellingen... 18 Bijlage 3: Ontwikkeling algemene reserve en berekening vrij aanwendbare deel... 19 Bijlage 4: Specificatie taakstelling bedrijfsvoering... 20 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 2
Inleiding en leeswijzer Hierbij bieden wij u de nota aan om de integrale financiële afweging van beleidsvoornemens voor 2017 te faciliteren. Wij hebben u dit toegezegd bij de behandeling van de programmabegroting 2017, nu wij inzicht hebben in de financiële gevolgen van de doorontwikkeling van UW Samenwerking. In deze nota zijn daarnaast ook recente voorstellen voor aanvullend krediet voor de verbouwing van het stadhuis, investeringsbijdrage voor clubgebouw HCIJ, additionele bijdrage aan het Museum IJsselstein en de incidentele kosten voor 2017 voor stadsmarketing verwerkt. In het eerste hoofdstuk wordt het actuele financiële beeld van de gemeente geschetst. Dit financiële beeld bestaat uit de ontwikkeling van het saldo van en ruimte in de begroting, maar ook uit ruimte in het eigen vermogen (de reserves). Vervolgens worden in het tweede hoofdstuk alle financieel af te wegen voorstellen opgesomd en afgezet tegen de financiële ruimte. Daarbij is rekening gehouden met incidentele en structurele financiële gevolgen. Uit de kadernota 2017 zijn hierin alleen de voorstellen opgenomen met financiële gevolgen (de groene en de gele voorstellen). Deze zijn financieel al verwerkt in de begroting, met als voorwaarde dat de realisatie van de gele voorstellen pas mag plaatsvinden nadat de raad een separaat besluit heeft genomen over de invulling daarvan. Ten behoeve van de integrale afweging zijn ook de financiële gevolgen van de overige beleidsvoornemens toegevoegd. Deze zijn nog niet verwerkt in de begroting. Dat vindt plaats na vaststelling van deze nota en nadat deze op basis van de afweging worden aangenomen. Via de P&C-cyclus wordt vervolgens over de voortgang gerapporteerd. Hoofdstuk 1 Actueel financiële beeld 1.1 Ontwikkeling saldo begroting Hierna volgt eerst een overzicht van de ontwikkeling van het begrotingssaldo vanaf begin september 2016 tot en met heden (december 2016): Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Saldo begroting per begin september 2016-741.000 N -31.400 N 248.300 V 289.400 V 289.400 V Saldo financiële gevolgen septembercirculaire 2015 gemeentefonds 148.100 V 23.700 V 16.500 V 78.100 V 77.300 V Bijstelling uit de financieel perspectiefnota 2017-463.300 N -338.300 N -367.300 N -397.200 N -397.200 N Saldo financiële gevolgen meicirculaire 2016 gemeentefonds -227.700 N -6.500 N 72.800 V 222.300 V 211.900 V Overige mutaties programmabegroting 2017-27.200 N -42.600 N 34.700 V 262.600 V Saldo na programmabegroting 2017-1.284.200 N -379.700 N -72.300 N 227.200 V 443.900 V Verbouwing stadhuis t.b.v. verhuur (raad september 2016) -11.300 N -12.000 N -10.900 N -9.800 N Beleidsvoornemens kadernota 2017 *) -135.000 N -135.000 N -135.000 N -135.000 N Saldo financiële gevolgen septembercirculaire 2016 gemeentefonds 301.800 V -14.000 N 66.800 V 123.800 V 161.000 V Bijstellingen najaarsrapportage 2016-1.112.800 N -49.500 N -15.800 N -15.700 N -15.500 N Vastgesteld saldo begroting -2.095.200 N -589.600 N -168.300 N 189.500 V 444.500 V Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 3
Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Vastgesteld saldo begroting excl. kadernota 2017 *) -2.095.200 N -454.600 N -33.300 N 324.500 V 579.500 V *) Ten behoeve van de integrale financiële afweging wordt in deze nota gerekend met het saldo excl. de financiële gevolgen van de besluitvorming met betrekking tot de kadernota 2017. De bovenstaande informatie is conform eerdere documenten en besluitvorming en is in dit document niet nader toegelicht. 1.2 Financiële bijstellingen In de najaarsrapportage 2016 zijn financiële bijstellingen gerapporteerd waarvan een aantal doorwerken naar volgende jaren. Deze en recente ontwikkelingen zijn hierna nader toegelicht inclusief voorstellen voor bijstelling van de begroting. Uitkeringen Participatiewet Door een instroom van statushouders en een generieke groei van het aantal mensen met een bijstandsuitkering zijn de regelings- en uitvoeringskosten van WIL gestegen. Hiermee was in de begroting van WIL (juni 2016) rekening gehouden. Toen is aangenomen dat dit gecompenseerd zou worden uit een hogere bijdrage (gebundelde uitkering Participatiewet, IOAW, IOAZ en Bbz 2004) van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De voorlopige beschikking over 2017 is fors lager dan verwacht werd. Het betreft een voorlopige beschikking en dus kan er in 2017 nog op verschillende momenten in het jaar worden bijgesteld door het ministerie. Het nadeel als gevolg van deze lagere uitkering wordt deels gecompenseerd, omdat de uitkeringslasten minder oplopen dan waarmee in de begroting van WIL rekening mee is gehouden. Per saldo verwachten wij dat op basis de huidige situatie een nadeel van eenzelfde omvang als in 2016 gerealiseerd wordt. Inschatting op dit moment is een nadeel van ongeveer 600.000. Gezien de ervaring met de afrekening van de taken in het sociaal domein bij de jaarrekening 2015 en de inschatting bij het opstellen van de najaarsrapportage 2016, gaan wij ervan uit dat dit nadeel kan worden opgevangen binnen de budgetten van het totale sociale domein. Eventuele compensatie van dit nadeel via de vangnetregeling wordt weer ten gunste van de middelen voor het sociaal domein gebracht. Wij zien daarom geen reden u een bijstelling voor te stellen ten laste van het begrotingssaldo. Lagere baten uit verhuur en gebruik sportvoorziening Door de ingebruikname van Sporthal De Oever is een aantal sportverenigingen ruimte gaan huren in deze nieuwe sporthal en heeft daardoor minder of geen ruimte meer gehuurd in andere sportaccommodaties. Er heeft dus een verschuiving in het gebruik plaatsgevonden. De huuropbrengsten voor de andere accommodaties zijn niet naar beneden bijgesteld en de huuropbrengsten voor de Oever zijn wel toegevoegd. Per saldo zijn de huuropbrengsten wel gestegen maar moet het hele saldo gecorrigeerd worden voor de verschuiving. Overigens is sporthal De Oever primair gebouwd voor bewegingsonderwijs ten behoeve van leerlingen van het Cals College. Wij schatten in dat de huuropbrengsten structureel nadelig moeten worden bijgesteld met een bedrag van 35.000. Voor 2017 wordt een nadeel van 65.000 verwacht. Daarbij is rekening gehouden met lagere pachtopbrengst van t Heem en leegstand in het WOC. Prijsontwikkeling in de begroting Met uitzondering van het sociaal domein en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen wordt prijsontwikkeling in de begroting van de gemeente centraal geraamd en niet automatisch toegekend aan budgetten. Deze post ontstaat voor het grootste deel uit prijsontwikkeling in de algemene uitkering uit het Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 4
gemeentefonds (accresontwikkeling) en komt daarnaast uit de indexering van algemene belastingen en huurbaten. Op dit moment is het saldo van deze post voor de jaren na 2017 met 800.000 tot 900.000 ruim. Maar gelet op de onvoorspelbaarheid van het gemeentefonds (a.g.v. sterk fluctuerende accresontwikkeling) stellen wij voor deze post ongewijzigd te laten. Voor 2017 is deze post 450.000 en wij verwachten een groot deel daarvan nodig te hebben voor de ontwikkeling van de loonkosten. Pensioenpremies zijn toegenomen en daarin is niet voorzien bij eerdere inschattingen van de loonontwikkeling. Actualisatie beheerplannen Er wordt gewerkt aan de actualisatie van de beheerplannen. Eerder, bij de financieel perspectiefnota 2017, is structureel 300.000 opgenomen in de begroting voor de uitwerking van de financiële gevolgen. Daarnaast is via de voorjaarsrapportage 2016 een bedrag van ca. 70.000 in de begroting hiervoor opgenomen naar aanleiding van de doorrekening van decembercirculaire 2015 waarin extra middelen beschikbaar kwamen als gevolg van toename van het aantal woningen en daarmee ook het te onderhouden areaal. In totaal is dus structureel 370.000 beschikbaar. Daarnaast zijn incidentele middelen beschikbaar in de reserve openbare ruimte om in te zetten als startkapitaal voor het op noodzakelijk niveau brengen van onderhoudsvoorzieningen. (Zie ook verderop in deze notitie.) Wij verwachten op basis van de huidige eerste doorrekeningen geen nieuwe bijstellingen. Taakstelling bedrijfsvoering onderdeel huisvesting De taakstelling op de kosten van bedrijfsvoering is verwerkt in de begroting bestaat uit verschillende componenten. In bijlage 4 is hiervan een totaaloverzicht opgenomen. Het aandeel van gemeente IJsselstein dat drukt op de kosten van huisvesting bedraagt voor 2017 143.000 en voor 2018 en de jaren erna is dit 286.000. Voor 2017 kan deze taakstelling alleen worden gerealiseerd door externe huurinkomsten te genereren uit de leegstaande ruimte in het stadhuis van IJsselstein of het stadskantoor van Montfoort. Verhuur aan UW Samenwerking draagt niet bij aan de taakstelling in 2017 vanwege de afspraken voor- en nadelen op het gebied van huisvesting te verevenen tot 2018. In de loop van 2017 worden contracten getekend voor de verhuur van ruimte van stadhuis IJsselstein en wordt duidelijk welke baten gerealiseerd worden. Voor het stadskantoor van Montfoort is daar nog geen zicht op. Een eventueel incidenteel nadeel kan worden gedekt uit de reserve flankerend beleid (die als doel heeft incidentele gevolgen van bezuinigingen en frictiekosten bij het op afstand zetten van uitvoerende taken op te vangen). Een overzicht van de hiervoor voorgestelde bijstellingen: Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Lagere baten uit verhuur en gebruik sportaccommodaties -65.000 N -35.000 N -35.000 N -35.000 N Saldo bijstellingen begroting -65.000 N -35.000 N -35.000 N -35.000 N Financiële gevolgen bijstellingen Voorgesteld wordt in te stemmen met de hiervoor toegelichte financiële bijstellingen en de begrotingswijziging hiervan, die in bijlage 2 is opgenomen. Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 5
Een overzicht van de ontwikkeling van het actuele begrotingssaldo na de hiervoor toegelichte bijstellingen: Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Actueel saldo begroting excl. kadernota 2017-2.095.200 N -454.600 N -33.300 N 324.500 V 579.500 V Financiële gevolgen van de hiervoor toegelichte bijstellingen -65.000 N -35.000 N -35.000 N -35.000 N Actueel saldo begroting na bijstellingen excl. kadernota 2017-2.095.200 N -519.600 N -68.300 N 289.500 V 544.500 V Waarvan incidentele posten -957.600 N -379.000 N -266.000 N -263.000 N -100.000 N Waarvan structurele posten -1.119.500 N -140.600 N 197.700 V 552.500 V 644.500 V Conclusie Op basis van bovenstaande informatie concluderen wij dat uit financieel oogpunt binnen de scope van deze meerjarenbegroting enige ruimte is voor voorstellen voor nieuw beleid. Structureel en reëel financieel evenwicht De provincie ziet er als toezichthouder op toe dat de gemeente een begroting vaststelt die structureel en reëel in evenwicht is. Hoewel het onderscheid tussen incidentele en structurele posten niet altijd zuiver te maken is, wordt er wel steeds nadrukkelijker aandacht voor gevraagd. Dit uit zich ook in één van de nieuwe verplichting kengetallen (structurele exploitatieruimte), die het gevolg zijn van de doorontwikkeling van het besluit begroting en verantwoording gemeenten (BBV). In bijlage 1 is een berekening opgenomen van het saldo van de incidentele posten in de begroting. Daarnaast heeft de provincie aangegeven dat geen sprake mag zijn van een opschuivend sluitend meerjarenperspectief waarin alleen steeds het laatste jaar van de meerjarenraming structureel financieel evenwicht wordt bereikt. De begrotingssaldi van de structurele posten van de jaarschijven 2019 en 2020 dienen dus tenminste positief te zijn na de uitwerking van de programmabegroting 2017. 1.3 Ontwikkeling reserves Financiële ruimte in de reserves voor nieuw beleid komen voort uit mogelijk vrijval van bestemmingsreserves voor zover deze niet noodzakelijk zijn voor de doelen waarvoor deze gevormd zijn en het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve. Dit vrij aanwendbare deel wordt bij ieder jaarrekening en begroting opnieuw berekend (in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing) en bestaat uit het saldo van de algemene reserve minus 1,5 keer het berekend bedrag voor risico s. Een overzicht van de reserves, de verwachte saldi per eind 2016 en de bedragen die vrij aanwendbaar zijn: Omschrijving (bedragen x 1) Prognose saldo eind 2016 Vrij aanwendbaar Toelichting Algemene reserves: Algemene reserve 19.696.600 5.552.100 Vrije deel, excl. risico s en mutaties (voor berekening zie bijlage 3) Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 6
Omschrijving (bedragen x 1) Prognose saldo eind 2016 Vrij aanwendbaar Toelichting Bestemmingsreserves: Reserve dekking kapitaallasten 13.683.900 0 Volledig benodigd ter dekking van kapitaallasten Reserve decentralisaties 554.000 0 Blijft beschikbaar voor het sociaal domein Egalisatiereserve rioolheffing 1.193.900 0 Blijft beschikbaar voor de ontwikkeling van de heffing Egalisatiereserve afvalstoffenheffing 637.800 0 Wordt al jaarlijks ingezet t.g.v. de heffing Reserve ontwikkeling kasteelterrein 682.100 0 Wordt ingezet t.b.v. het project Reserve opschorting prestaties 790.900 0 Middelen reeds meerjarig ingezet Reserve gebouw A. Spainkstraat 36 593.000 0 Wordt betrokken bij toekomstige ontwikkeling Egalisatiereserve btw-compensatiefonds 470.000 0 Onttrekkingen reeds geraamd, geen resterend saldo Reserve project IJsselveld Oost 495.200 0 Wordt ingezet t.b.v. de voortzetting van het project Reserve flankerend beleid keuzes maken 453.500 0 Mogelijk inzet t.b.v. frictie a.g.v. business cases en huisvesting Reserve project IBP 0 0 Reserve wordt opgeheven, geen resterend saldo Reserve onderhoud openbare ruimte 3.173.700 2.000.000 Zie toelichting hieronder Reserve IHP 716.900 0 Wordt ingezet voor investeringen in onderwijshuisvesting Totaal 43.141.500 7.379.100 Waarvan t.b.v. openbare ruimte 2.000.000 Waarvan t.b.v. overige voorstellen 5.552.100 Toelichting Reserve onderhoud openbare ruimte Bij de actualisatie van de beheerplannen van kapitaalgoederen van de gemeente wordt berekend wat het structurele benodigde budget is om deze op het afgesproken kwaliteitsniveau te houden. Deze bedragen worden gebaseerd op de gemiddelde kosten per jaar van de geïnventariseerde uit te voeren onderhoudswerkzaamheden. Daarnaast wordt ook beoordeeld of de in eerdere jaren in de voorziening opgebouwde bedragen toereikend zijn of mogelijk vrij kunnen vallen. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2015 is besloten dit bedrag toe te voegen aan een nieuw te vormen reserve onderhoud openbare ruimte. Deze reserve kan vervolgens worden ingezet om het startkapitaal te vormen van enkele nieuw te vormen of te onderbouwen onderhoudsvoorzieningen en voor de dekking van kosten van de uitvoering van het verkeerscirculatieplan zoals in de financiële paragraaf van het raadsvoorstel met het voorkeurscenario autoluwe binnenstad destijds is aangegeven. Verwachting is dat van het vrijgevallen bedrag ca. 2 miljoen resteert waarvan besloten is deze in te zetten voor investeringen in de openbare ruimte. Dit bedrag is als volgt berekend: Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 7
Omschrijving (bedragen x 1) Bedrag Toevoeging reserve o.b.v. raadsbesluit jaarrekening 2015 3.974.000 T.b.v. verkeersmaatregelen binnenstad -800.000 Inschatting benodigd voor onderhoudsvoorzieningen -1.174.000 Inschatting beschikbaar voor vervangingen openbare ruimte 2.000.000 Vrij aanwendbare deel algemene reserve In bijlage 3 is een berekening opgenomen van het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve. Deze berekening is gebaseerd op het huidige saldo van de algemene reserve, maar ook alle op basis van besluitvorming verwachte toekomstige mutaties inclusief de afwikkeling van het saldo van de begroting zijn hierbij betrokken. Bij de ontwikkeling van de algemene reserve is nog geen rekening gehouden met: - te verwachten winstnemingen uit grondexploitaties; - slotuitkering van de liquidatie van de BRU; - kosten van frictie bij de transformatie van PAUW bedrijven. Een inschatting van deze gevolgen voor de algemene reserve: Omschrijving (bedragen x 1) Bedrag Verwachte netto winst grondexploitatie Over Oudland (2017) 250.000 Verwachte netto winst grondexploitatie Floridalaan (2018) 1.500.000 Verwachte netto winst grondexploitatie Panoven (2018) 620.000 Subtotaal verwachte netto winsten uit grondexploitaties 2.370.000 Aanname slotuitkering liquidatie BRU (2017) 115.000 Frictiekosten transformatie PAUW bedrijven P.M. Totaal verwachte mutaties 2.485.000 Toelichting Verwachte winstnemingen grondexploitaties Bedragen in dit overzicht zijn aangepast ten opzichte van eerder verstrekte informatie in verband met te verwachten af te dragen vennootschapsbelasting over winsten uit grondexploitaties. Slotuitkering liquidatie BRU In 2016 is een eerste uitkering ontvangen in verband met de liquidatie van gemeenschappelijke regeling BRU. In 2017 wordt de slotuitkering verwacht. Aangenomen is dat deze uitkering net als die van 2016 115.000 zal bedragen. Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 8
Frictiekosten transformatie PAUW bedrijven De transformatie van de gemeenschappelijke regeling PAUW Bedrijven zal leiden tot incidentele kosten vanwege desinvesteringen, personele en overige frictiekosten. Een reële inschatting hiervan vraagt nog nadere uitwerking en is daarom als P.M. weergegeven. Inzet van incidentele middelen Inzet van reserves wordt in beginsel als incidentele post aangemerkt. Vanuit financieel oogpunt verdient het de voorkeur hiermee dan ook zuiver incidentele lasten (zoals bijvoorbeeld projectkosten of kosten van een eenmalig onderzoek) te dekken. Uitzondering hierop zijn onttrekkingen ter dekking van kapitaallasten. Kapitaallasten van investeringen zijn structurele lasten. De onttrekkingen aan de reserve worden ook als structureel aangemerkt als hiermee kapitaallasten over de gehele levensduur van de investeringen worden gedekt. Belangrijke kanttekening hierbij is dat deze wijze van dekken van kapitaallasten van investeringen aan het einde van de economische levensduur niet automatisch middelen beschikbaar zijn voor vervanging zonder dat dat gevolgen heeft voor het saldo van de begroting of voor de reserves. In het volgende hoofdstuk zijn de financiële gevolgen weergegeven van de voorstellen uit de kadernota 2017 en de nagekomen beleidsvoornemens. Bij deze voorstellen is aangeven of deze structurele financiële gevolgen hebben of dat deze uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt (zie de kolom "I/S" in de tabel in paragraaf 2.1). Indien deze uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt is (in de laatste kolom in de tabel in paragraaf 2.1) aangegeven wat het totaal aan incidentele kosten over de gehele looptijd is. Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 9
Hoofdstuk 2 Financiële gevolgen voorstellen nieuw beleid 2.1 Financiële gevolgen voorstellen kadernota 2017 en overige beleidsvoornemens Hierna volgt een overzicht van de financiële gevolgen van de voorstellen zoals in de kadernota 2017 zijn opgenomen en de overige beleidsvoornemens. In dit overzicht zijn alleen de beleidsvoornemens opgenomen met financiële gevolgen die verwerkt zijn in de begroting ( groene en gele voorstellen). Dit overzicht is aangevuld met de volgende overige beleidsvoornemens: - bijdrage doorontwikkeling van UW Samenwerking; - investeringsbijdrage clubaccommodatie HCIJ; - aanvullend krediet voor de verbouwing van het stadhuis; - additionele bijdrage Museum IJsselstein; - stadsmarketing. Onderstaand overzicht geeft eerst een compleet beeld van de financiële gevolgen van alle voorstellen. Ten behoeve van de financiële afweging zijn in paragraaf 2.2 vervolgens de voorstellen met structurele financiële gevolgen overgenomen en afgezet tegen het actuele saldo van de structurele posten van begroting. In paragraaf 2.3 zijn de voorstellen overgenomen die uit incidentele middelen bekostigd kunnen worden en afzet tegen de incidentele financiële ruimte. Totaaloverzicht financiële gevolgen voorstellen kadernota 2017: Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota I/S Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Totaal incidentele kosten Oude voorstellen: 1.1 Verlagen hondenbelasting Groen S -13.000 N -13.000 N -13.000 N -13.000 N 1.2 Toegankelijke dienstverlening, incidenteel Geel I -16.500 N -16.500 N 2.3 Verminderen overlast uitgaanspubliek Groen S -60.000 N -60.000 N -60.000 N -60.000 N 3.3 Onderzoek gevolgen parkeerbeleid Geel I -50.000 N -50.000 N 3.8 Woningbouw kleine woonunits Poortdijk Groen I -7.500 N -7.500 N -15.000 N 3.15 Stimuleren fietsgebruik Geel I -10.000 N -10.000 N 3.18 Passantenhaven aan Eiteren Geel I -500.000 N -500.000 N 3.19 Toegankelijkheid binnenstad (straatvoegen) Geel I -85.000 N -85.000 N 3.20 Verbeteren uitstraling Kronenburgplantsoen Geel I -8.300 N -53.200 N -52.100 N -51.000 N -690.300 N 3.21 Aanpassingen Benschopperweg Groen I -1.600 N -10.000 N -9.800 N -9.500 N -129.300 N 3.22 Aanpassen inrichting Havenstraat Geel I -13.000 N -13.000 N Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 10
Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota I/S Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Totaal incidentele kosten 3.23 Aanpassing Vingerhoekhof, planvorming Geel I -20.000 N -20.000 N 3.24 Beleidsplan duurzaamheid 2016-2020 Groen I -50.000 N -37.500 N -37.500 N -37.500 N -37.500 N -200.000 N 3.25 Mob.ag. IV, fietsstraat Eiteren / Panoven Geel I -7.500 N -48.300 N -47.300 N -46.300 N -627.500 N 3.26 Mob.ag. IV, Baronieweg / Tuinensingel Geel I -2.900 N -18.600 N -18.200 N -17.800 N -241.600 N 3.27 Mob.ag. IV, verkeersveiligheidsplan analyse Geel I -25.000 N -25.000 N 3.28 Mob.ag. IV, knelpunten wegennet analyse Geel I -25.000 N -25.000 N 3.29 Mob.ag. IV, fietsvisie voorbereiding Geel I -20.000 N -20.000 N 3.30 Omgevingsvisie Geel I -80.000 N -80.000 N 3.31 Bestemmingsplan landelijk gebied Geel I -70.000 N -70.000 N 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid, voorzieningen Groen I -57.000 N -57.000 N 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid, structureel Groen S -37.000 N -37.000 N -37.000 N -37.000 N 4.2 Behoud Nicolaasbasiliek Groen I -35.000 N -35.000 N Uitbreiding formatie griffie Groen S -25.000 N -25.000 N -25.000 N -25.000 N Nieuwe voorstellen: *) Doorontwikkeling UW Samenwerking, jaar 1 Geel I -500.500 N -500.000 N Doorontwikkeling UW Samenwerking, jaar 2 en 3 Geel I -572.000 N -572.000 N -1.144.000 N Investeringsbijdrage clubaccommodatie HCIJ Geel I -560.000 N -560.000 N Aanvulling verbouwing stadhuis, incidenteel Geel I -53.000 N -53.000 N Aanvulling verbouwing stadhuis, structureel Geel S -13.500 N -63.300 N -60.800 N -58.400 N Additionele bijdrage Museum IJsselstein Groen I -25.000 N -25.000 N -25.000 N -75.000 N Stadsmarketing **) Geel I -70.000 N -70.000 N Betekenis kleurcodering: Geel Gereserveerd budget, uitvoering na uitwerking en besluitvorming Groen Vastgesteld budget, besluit reeds genomen *) Deze voorstellen zijn anders dan de overige voorstellen (uit de kadernota 2017) nog niet in de begroting verwerkt. Kleurcodering tijdens behandeling van deze nota is mede afhankelijk van besluitvorming over deze voorstellen die in dezelfde raadsvergadering als de behandeling van deze nota voorligt. **) Financiële dekking voor het bijdragen aan de stichting stadsmarketing IJsselstein wordt gevonden in het herbestemmen van subsidies die nu ten gunste van stadspromotie worden ingezet (zie raadsinformatiebrief financiering stadsmarketing d.d. 12 september 2016). Omdat subsidies pas vanaf 2018 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 11
herbestemd kunnen worden, is in deze nota het voorstel opgenomen in afwachting van nadere behandeling in de raad incidenteel 70.000 te reserveren voor 2017. 2.2 Afweging voorstellen met structurele financiële gevolgen In onderstaand overzicht zijn de voorstellen uit de paragraaf hiervoor opgenomen met structurele financiële gevolgen. Dekking voor deze voorstellen kan alleen gevonden worden in het saldo van de structurele posten in de begroting na bijstelling. Omschrijving (bedragen x 1) Kleur Begroting Begroting Raming Raming Raming 2016 2017 2018 2019 2020 1.1 Verlagen hondenbelasting Groen -13.000 N -13.000 N -13.000 N -13.000 N 2.3 Verminderen overlast uitgaanspubliek Groen -60.000 N -60.000 N -60.000 N -60.000 N 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid, structureel Groen -37.000 N -37.000 N -37.000 N -37.000 N Uitbreiding formatie griffie Groen -25.000 N -25.000 N -25.000 N -25.000 N Aanvulling verbouwing stadhuis, structureel *) Geel -13.500 N -63.300 N -60.800 N -58.400 N Totaal groene en gele voorstellen -148.500 N -198.300 N -195.800 N -193.400 N Saldo begroting structurele posten excl. besluit kadernota 2017-1.119.500 N -140.600 N 197.700 V 552.500 V 644.500 V Saldo begroting structurele posten incl. groene en gele voorstellen -1.119.500 N -289.100 N -600 N 356.700 V 451.100 V *) Dit voorstel is, anders dan de overige voorstellen (uit de kadernota 2017), nog niet in de begroting verwerkt. De begrotingswijziging is gevoegd bij het raadsvoorstel verbouwing stadhuis (d.d. 15 november 2016). De kapitaallasten nemen gedurende de looptijd af, maar zijn de eerste jaren relatief hoog. Energiebesparende maatregelen zijn reeds in de begroting verwerkt. Kleurcodering tijdens behandeling van deze nota is mede afhankelijk van besluitvorming over deze voorstellen die in dezelfde raadsvergadering voorligt. Conclusie en voorstel Het huidige saldo van de structurele posten van de begroting laat voldoende ruimte om de voorstellen aan te nemen. Voorgesteld wordt financiële gevolgen van de voorstellen in de begroting te verwerken (voor zover dat nog niet heeft plaatsgevonden), rekening houdend met de afspraak dat gele voorstellen pas gerealiseerd kunnen worden nadat de raad een separaat besluit heeft genomen over de invulling daarvan. Omdat bij de ontwikkeling van de algemene reserve rekening is gehouden met afwikkeling van het jaarlijkse resultaat, neemt als gevolg van het voorstel hiervoor de vrije ruimte in de algemene reserve (zoals berekend in paragraaf 1.2) af. Hiermee neemt ook de totale incidentele ruimte ten behoeve van de afweging van voorstellen met incidentele gevolgen hierna af: Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 12
Omschrijving Bedrag in Totaal vrij aanwendbare deel algemene reserve (zie paragraaf 1.2) 5.552.100 Bijstelling a.g.v. groene en gele voorstellen in paragraaf 2.2-736.000 Bijgesteld vrij aanwendbaar deel algemene reserve 4.816.100 2.3 Afweging voorstellen met incidentele financiële gevolgen In onderstaand overzicht zijn de voorstellen uit paragraaf 2.1 opgenomen die uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt en afgezet tegen de totale incidentele ruimte. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen incidentele middelen voor voorstellen die kunnen worden gedekt uit de reserve onderhoud openbare ruimte en in overige voorstellen die ten laste van de algemene reserve komen. Omschrijving (bedragen x 1) Kleur Totaal incidentele kosten Waarvan openbare ruimte Waarvan algemene reserve 1.2 Toegankelijke dienstverlening, incidenteel Groen -16.500-16.500 3.3 Onderzoek gevolgen parkeerbeleid Geel -50.000-50.000 3.8 Woningbouw kleine woonunits Poortdijk Groen -15.000-15.000 3.15 Stimuleren fietsgebruik Geel -10.000-10.000 3.18 Passantenhaven aan Eiteren Geel -500.000-500.000 3.19 Toegankelijkheid binnenstad (straatvoegen) Geel -85.000-85.000 3.20 Verbeteren uitstraling Kronenburgplantsoen Geel -690.300-690.300 3.21 Aanpassingen Benschopperweg Geel -129.300-129.300 3.22 Aanpassen inrichting Havenstraat Geel -13.000-13.000 3.23 Aanpassing Vingerhoekhof, planvorming Geel -20.000-20.000 3.24 Beleidsplan duurzaamheid 2016-2020 Groen -200.000-200.000 3.25 Mobiliteitsagenda IV, fietsstraat Eiteren / Panoven Geel -627.500-627.500 3.26 Mobiliteitsagenda IV, Baronieweg / Tuinensingel Geel -241.600-241.600 3.27 Mobiliteitsagenda IV, verkeersveiligheidsplan analyse Geel -25.000-25.000 3.28 Mobiliteitsagenda IV, knelpunten wegennet analyse Geel -25.000-25.000 3.29 Mobiliteitsagenda IV, fietsvisie voorbereiding Geel -20.000-20.000 3.30 Omgevingsvisie Geel -80.000-80.000 3.31 Bestemmingsplan landelijk gebied Geel -70.000-70.000 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid, voorzieningen Groen -57.000-57.000 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 13
Omschrijving (bedragen x 1) Kleur Totaal incidentele kosten Waarvan openbare ruimte Waarvan algemene reserve 4.2 Behoud Nicolaasbasiliek Groen -35.000-35.000 Doorontwikkeling UW Samenwerking, jaar 1 *) Geel -500.500-500.000 Doorontwikkeling UW Samenwerking, jaar 2 en 3 *) Geel -1.144.000-1.144.000 Investeringsbijdrage clubaccommodatie HCIJ *) Geel -560.000-560.000 Aanvulling verbouwing stadhuis, incidenteel *) Geel -53.000-53.000 Additionele bijdrage Museum IJsselstein *) Groen -75.000-75.000 Stadsmarketing *) Geel -70.000-70.000 Totaal groene en gele voorstellen -5.312.700-1.876.700-3.436.000 Saldo incidentele ruimte incl. correctie voorstellen in paragraaf 2.2 6.816.100 2.000.000 4.816.100 Saldo incidentele ruimte incl. groen en gele voorstellen 1.503.400 123.300 1.380.100 *) Deze voorstellen zijn anders dan de overige voorstellen (uit de kadernota 2017) nog niet in de begroting verwerkt. Kleurcodering tijdens behandeling van deze nota is mede afhankelijk van besluitvorming over deze voorstellen die in dezelfde raadsvergadering voorligt. Kanttekening Veel voorstellen, met name die met incidentele financiële gevolgen, zijn in deze nota geraamd in 2017. Bij de actualisatie van de begroting zal, mede op basis van de planning en beschikbare capaciteit, verfijning of fasering van de bestedingen per jaar plaatsvinden. Conclusie en voorstel Het saldo van incidenteel beschikbare ruimte is voldoende om de kosten van groene en gele voorstellen uit de reserves te dekken. Voorgesteld wordt financiële gevolgen van de voorstellen in de begroting te verwerken (voor zover dan nog niet heeft plaatsgevonden), rekening houdend met de afspraak dat gele voorstellen pas gerealiseerd kunnen worden nadat de raad een separaat besluit heeft genomen over de invulling daarvan. Ter informatie een overzicht van de berekening van de factor weerstandsvermogen na verwerking van de voorstellen en de te verwachten mutaties die nog niet in de ontwikkeling van de algemene reserve zijn meegenomen: Omschrijving Bedrag in Prognose saldo algemene reserve per eind 2021 (zie bijlage 3) 17.517.600 Bijstelling a.g.v. voorstellen volgens paragraaf 2.2 (structureel) -736.000 Bijstelling a.g.v. voorstellen volgens paragraaf 2.3 (incidenteel) -3.436.000 Bijgesteld saldo algemene reserve per eind 2021 13.172.600 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 14
Omschrijving Bedrag in Te verwachten winst uit grondexploitaties (2017 en 2018) 2.370.000 Te verwachten slotuitkering liquidatie BRU (2017) 115.000 Frictiekosten transformatie PAUW bedrijven P.M. Bijgesteld saldo incl. toekomstige mutaties per eind 2021 15.657.600 Af: Benodigd weerstandsvermogen programmabegroting 2017 7.977.000 Factor weerstandsvermogen per eind 2021 2,0 Toelichting Ook inclusief de onttrekkingen aan de reserve als gevolg van de uitwerking van de gele voorstellen en de mutaties van verwachte ontwikkeling van de algemene reserve zijn meegenomen resteert een saldo in de algemene reserve waarmee de factor weerstandsvermogen met 2,0 nog boven het afgesproken minimum van 1,5 is. Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 15
Bijlagen Bijlage 1: Overzicht van incidentele baten en lasten Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Incidentele lasten: Stadsvisie 20.000 Bestuurskrachtmeting 10.400 Bevestiging glasbeplating stadhuis 25.000 Externe inzet UW Samenwerking t.b.v. organisatieontwikkeling 140.000 Lasten UW Samenwerking invoering incidenteel keuzebudget (cao) 300.000 Vormgeving versterking groepsaanpak 81.000 Externe inzet verkoop snippergroen 20.000 Ruimen graven begraafplaats 160.000 Dotatie algemene reserve a.g.v. bijstelling parkeerexploitatie 7.000 Toekomstvisie / ontwikkelingen begraafplaats 12.800 Taxatie gebouwen i.v.m. verzekering 30.000 Hogere lasten i.v.m. omvorming groen 76.100 IHP, sloop Baanbreker 1.102.000 IHP, sloop sporthal Touwlaan 470.000 IHP, dotatie voordelen kapitaallasten aan egalisatiereserve IHP 216.000 411.000 431.000 358.000 Verbetertraject archief 70.600 Project IJsselveld Oost 248.600 Bestemming middelen AU voor beleid VVE peuters 18.300 Totaal incidentele lasten 1.380.500 441.000 431.000 358.000 1.579.000 Incidentele baten: Onttrekking frictie overhead reiniging (RMN) reserve afvalstoffen 23.000 Onttrekking reserve IBP t.b.v. Stadsvisie 10.000 Onttrekking hogere uitvoeringslasten RMN aan reserve afvalstoffen 47.600 Onttrekking reserve uitgestelde prestatie ruimen graven 80.000 Onttrekking algemene reserve a.g.v. bijstelling parkeerexploitatie 201.000 62.000 165.000 95.000 IHP, opbrengst herontwikkeling Centrum 760.000 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 16
Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Begroting 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 IHP, onttrekking egalisatiereserve 719.000 Onttrekking reserve project IJsselveld Oost 61.500 Totaal incidentele baten 423.100 62.000 165.000 95.000 1.479.000 Saldo incidentele posten -957.400-379.000-266.000-263.000-100.000 Toelichting In dit overzicht zijn omwille van de leesbaarheid alleen de incidentele lasten en baten opgenomen die niet financieel neutraal zijn (en dus onderdeel uitmaken van het saldo van de begroting). Incidentele lasten die volledig uit een reserve onttrokken worden, bijvoorbeeld de uitgestelde prestaties Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 17
Bijlage 2: Begrotingswijziging financiële bijstellingen Begrotingswijziging (bedragen x 1) Begroting 2017 Raming 2018 Programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Bestuur en organisatie Openbare orde en veiligheid Wonen en ruimte Onderwijs, sport en cultuur -65.000-65.000-35.000-35.000 Inkomen, jeugd en Wmo Algemene dekkingsmiddelen Overhead Heffing vennootschapsbelasting Onvoorzien Totaal exclusief mutaties reserves -65.000-65.000-35.000-65.000 Mutaties reserves Totaal inclusief mutaties reserves -65.000-65.000-35.000-65.000 Begrotingswijziging (bedragen x 1) Raming 2019 Raming 2020 Programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Bestuur en organisatie Openbare orde en veiligheid Wonen en ruimte Onderwijs, sport en cultuur -35.000-35.000-35.000-35.000 Inkomen, jeugd en Wmo Algemene dekkingsmiddelen Overhead Heffing vennootschapsbelasting Onvoorzien Totaal exclusief mutaties reserves -35.000-35.000-35.000-35.000 Mutaties reserves Totaal inclusief mutaties reserves -35.000-35.000-35.000-35.000 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 18
Bijlage 3: Ontwikkeling algemene reserve en berekening vrij aanwendbare deel Omschrijving (bedragen x 1) 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Saldo algemene reserve per begin jaar 16.901.200 19.696.600 17.524.500 16.696.900 16.503.600 16.800.100 Afwikkeling resultaat voorgaande jaar excl. kadernota 2017 4.546.500-2.095.200-519.600-68.300 289.500 544.500 Toevoeging aan reserve openbare ruimte (rekening 2015) -3.973.900 Toevoeging aan reserve decentralisaties (rekening 2015) -554.000 Toevoeging aan reserve IHP (rekening 2015) -500.000 Vrijval reserve decentralisaties oude jaren (rekening 2015) 3.970.700 Vrijval reserve informatiebeleidsplan (rekening 2015) 22.200 Parkeerexploitatie (nov. 2013 / mei 2015 / nov 2016) -201.000-62.000-165.000-95.000 7.000 Af: natuurkaart (kadernota 2016) -50.000 Af: begaanbare stoepen e.d. (kadernota 2016) -20.000 Af: verbouwing stadskantoor (september 2015) -450.000 Af: visie buitengebied -70.000 Af: uitvoeringsagenda economische visie (sept. 2015) -40.000-15.000 Bij: dotatie a.g.v. liquidatie-uitkering BRU 115.000 Saldo algemene reserve per einde jaar 19.696.600 17.524.500 16.839.900 16.676.600 16.973.100 17.517.600 Benodigd t.b.v. risico o.b.v. factor 1,5-11.965.500 Saldo vrij aanwendbaar 5.552.100 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 19
Bijlage 4: Specificatie taakstelling bedrijfsvoering Boekjaar 2017 Boekjaar 2018 en volgende jaren Omschrijving (bedragen x 1) Aandeel Aandeel Totaal 2018 Aandeel Aandeel Totaal 2017 IJsselstein Montfoort en volgende IJsselstein Montfoort Taakstelling kosten ICT -150.000-107.000-43.000-300.000-214.000-86.000 Taakstelling kosten personeel -350.000-250.000-100.000-700.000-500.000-200.000 Subtotaal taakstelling UW Samenwerking -500.000-357.000-143.000-1.000.000-714.000-286.000 Taakstelling huisvesting -200.000-143.000-57.000-400.000-286.000-114.000 Totaal taakstelling bedrijfsvoering -700.000-500.000-200.000-1.400.000-1.000.000-400.000 Integrale financiële afweging beleid 2017 gemeente IJsselstein Pagina 20