INFORMATIE GROEP 5 KENMERKEN Groep 5..een tijd van veranderingen en groeien. Op de leeftijd van 8-9 jaar is het vaak zo dat kinderen enerzijds nog wel bij de kleintjes willen horen maar anderzijds voelen ze zich ook al groot. Naast het gezin worden de vriendjes (vriendinnetjes) steeds belangrijker en verkennen ze vanuit thuis steeds meer de (buiten)wereld. Hun (belevings)wereld groeit met de dag. Een steeds meer op eigen benen (willen) gaan staan... ACCENTEN In groep 5 wordt dan ook veel aandacht besteed aan (maar ook aanspraak gemaakt op) deze groei in zelfstandigheid. Ze leren eerst zèlf naar een oplossing te zoeken alvorens hulp te vragen bij medeleerlingen of de leerkracht. Zowel in hun werk als in hun contact met de buitenwereld. Tevens leren ze binnen een week verschillende taken uit te voeren en wel op zo n manier dat niet alles op het laatst nog gedaan moet worden. Leren zelf je werk èn je tijd op een goede manier in te delen. Werk wat niet af is, wordt dan ook op school, in overleg met de leerkracht èn ouders, afgemaakt. Het spreekt vanzelf dat hierbij een positieve en motiverende benadering belangrijk is voor de kinderen. De nieuwe vakken aardrijkskunde, geschiedenis en biologie komen tegemoet aan hun steeds groeiende interesse voor de buitenwereld. Naast deze 3 vakken zijn er andere dingen nieuw, zoals zwemmen, minder tijd voor de creatieve vakken, minder buiten spelen en ook op vrijdagmiddag naar school. Hierdoor is de overgang van groep 4 naar groep 5 voor sommige kinderen best wel groot en hebben zij vaak even een gewenningsperiode nodig. ORGANISATIE De kinderen zitten met tweetallen, in groepjes of alleen als zij hun werk maken. Voor extra instructie en/of ondersteuning kunnen ze ook aan de instructietafel bij de leerkracht zitten. Er kan alleen, in tweetallen of er in groepen worden gewerkt. Mogen samen werken zorgt ervoor dat de kinderen leren om hulp te vragen, de ander te helpen, rekening met elkaar te houden en te overleggen.samen een bepaald probleem aan te pakken en op te lossen. Samenwerken komt tot stand als de kinderen op basis van vertrouwen en respect elkaars standpunten kunnen accepteren. Naast het elkaar helpen en samen een opdracht uitvoeren krijgen de kinderen ook gerichte samenwerkingsopdrachten. In een groepje van 4 wordt 1 gezamenlijke opdracht uitgevoerd. Hierbij leren ze bewust samen te werken, door onderling te verdelen, op te komen voor jezelf binnen een groep, leren te delen, enz. 1
Indien kinderen hulp nodig hebben en er zelf en/of met behulp van een ander kind niet uit kunnen komen, kunnen zij ten alle tijde bij de leerkracht terecht. Een uitzondering hierop vormt het zelfstandig werken. Dit zijn bewust ingebouwde momenten waarbij de leerkracht tijd heeft om kinderen die extra uitleg/hulp nodig hebben bij bepaalde vakken te begeleiden zonder daarbij gestoord te worden door de andere kinderen. De kinderen die deze extra begeleiding niet nodig hebben werken op dat moment zelfstandig aan hun eigen taken zonder daarbij de leerkracht te storen. Om goed te zorgen voor hun gemeenschappelijke spullen en het lokaal is er elke week een ander drietal klassendienst DE VAKKEN Taal: Hiervoor gebruiken we de methode: Taal op maat. Deze methode bestaat uit een taal en een spellingsgedeelte. Het taalboek is verdeeld in blokken van 8 lessen met verschillende thema s. Hierin komen oa. spreken en luisteren, woordenschat, taalbeschouwing en stellen aan de orde. Het spellingsgedeelte is ook verdeeld in blokken van 8 lessen waarin de spellingsafspraken van voorgaande jaren worden herhaald en er komen nieuwe afspraken bij. Na elke 2 lessen volgt een dictee. Deze kan thuis door de kinderen geoefend worden.aan het eind van elk blok volgt een toetsdictee. Aan het eind van het schooljaar wordt ook een begin gemaakt met werkwoordspelling. Lezen: Vanaf groep 4 werken we met de Voortgezet Begrijpend en Studerend Leesmethode Tussen de Regels. De methode is verdeeld in blokken van 6 lessen met verschillende thema s waardoor ook de woordenschat wordt uitgebreid. Zowel voor, tijdens als na het lezen zijn we met leesvaardigheden bezig. In elke instructieles staat of een tekstvaardigheid of een denkvaardigheid centraal. Door tekstvaardigheden toe te passen voor het lezen, kunnen leerlingen de tekst bepalen, tijdens het lezen o.a. de betekenis van moeilijke woorden+ verwijswoorden bepalen en na het lezen bepalen zij o.a. de hoofdgedachte. Door denkvaardigheden toe te passen gebruikt onze leerling een actieve leeshouding. Bijv. voor het lezen: waar de tekst over gaat. Tijdens het lezen: conclusies trekken of vragen stellen (wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe) en na het lezen: o.a. beoordelen. Bij het Voortgezet Technisch Lezen maken we gebruik van 1. tutorlezen: Een kind met een hogere leesvaardigheid (=tutor) leest, samen met een kind met een lagere leesvaardigheid (=tutee), een leesboek dat geschikt en bedoeld is voor het kind met de lagere leesvaardigheid. 2.duolezen Samenlezen van twee leerlingen met hetzelfde leesnivo. 3.stillezen Individueel lezen in een zelfgekozen boek op eigen leesniveau 4. mandjeslezen Hierbij zijn de boeken ingedeeld naar diverse interesses bv. geschiedenis, biologie,strips, prentenboeken en deze boeken rouleren onder de groepjes kinderen. 5. het houden van een boekbespreking over een zelfgekozen boek op eigen leesniveau. 2
Schrijven: Er wordt gericht aandacht besteed aan het methodisch schrijven. Er wordt gelet op netheid, penhantering en de juiste schrijfhouding. Rekenen: Onze rekenmethode is Pluspunt. De methode bestaat uit blokken van 15 lessen, waarbij in elk blok een bepaald thema centraal staat. De lessen zijn onderverdeeld in leerkrachtgebonden lessen en lessen zelfstandig werken. Aan de orde komen: getalbegrip (telrij t/m duizend) optellen en aftrekken onder de duizend (zowel hoofdrekenen als cijferen) vermenigvuldigen (tafels 1 t/m 10 moeten aan het eind van schooljaar beheerst worden, ook door elkaar) verhoudingen, handelend en vergelijkend bezig zijn met breuken (zonder ze te benoemen) meten (afstanden, oppervlakten, geldwaarde, inhoud, gewicht, tijd) meetkunde, ruimtelijke oriëntatie (standpuntbepaling, spiegelen, patronen etc.) Contexten nemen hierbij in groep 5 een belangrijke plaats in. Ze maken bewerkingen duidelijk en voorstelbaar. Wereld oriëntatie: Wereld oriëntatie bestaat in groep 5 uit de volgende onderdelen: Natuur en techniek We werken met de methode Wijzer door de natuur en techniek. In groep 5 komen oa. de volgende thema s aan de orde: planten, dieren, gezondheid, apparaten en energie. Daarnaast maken we veel gebruik van de van de schooltv. serie Nieuws uit de natuur en de daarbij horende lessen. Aardrijkskunde: Uitgangspunt is onze aardrijkskundemethode Wijzer door de wereld. De thema s zijn oa. plattegronden, kaarten, stad en platteland, het weer. Aan het eind van het schooljaar wordt een start gemaakt met topografie. Geschiedenis: We werken met de geschiedenismethode Wijzer door de tijd. Het historisch tijdsbesef wordt ontwikkeld. Daarvoor wordt uitgegaan van de geschiedenis van het kind zelf, van zijn familie en zijn naaste omgeving. Steeds wordt vanuit het recente verleden een stap terug gedaan naar de tijd langer geleden. Ook wordt via thema s als wonen, de school, een kasteel en communicatie aandacht geschonken aan personen en ontwikkelingen in verschillende historische maatschappijvormen. Verkeer:. De methode Wegwijs is verdeeld in 5 verschillende thema s zoals school, het weer, beroepen de buurt en reizen. In al deze situaties komen de kinderen in aanraking met verkeer. Binnen deze onderwerpen leren de kinderen verkeersregels, borden en tekens. Daarnaast maken we gebruik van de verkeerskrant op voeten en fietsen van VVN. 3
Bij al deze vakken wordt regelmatig getoetst of de leerlingen de stof beheersen. In het begin krijgen ze op school de gelegenheid om de stof te leren; in de loop van het jaar krijgen ze een samenvatting mee naar huis en is het de bedoeling dat er thuis geleerd wordt. Uiteraard is daarbij de hulp van ouders heel belangrijk zodat de kinderen leren plannen en worden overhoord. Documentatiecentrum: De kinderen werken met de boekjes (mini)informatie waarbij ze a.d.h.v. lees- en vragenboekjes leren een eenvoudig werkstukje te maken. Ook houdt elk kind een spreekbeurt die ze thuis voorbereiden. Bewegingsonderwijs: Dit doen we in de gymzaal of op het veld. In de week dat er zwemmen is, is er op de dinsdag geen gym.sportkleding en sportschoenen zijn verplicht. We werken aan de hand van het gemeentelijk gymprogramma. Eén keer per jaar komt de gymconsulent een periode op school. Daarnaast is er schoolzwemmen 1 keer in de twee weken. Wilt u s.v.p. een briefje meegeven indien uw kind niet mee kan gymmen of zwemmen? Tekenen: De kinderen leren omgaan met verschillende materialen en technieken. De thema s van de w.o. vakken, feestdagen, seizoenen vormen o.a. een aanknopingspunt voor de onderwerpen. Crea: Ok hier leren de kinderen omgaan met diverse materialen en technieken en kunnen klassikale onderwerpen zoals projecten of feesten het uitgangspunt zijn. Verder wordt in kleine groepen met ondersteuning van ouders gewerkt aan verschillende technieken, materialen en gereedschappen gedurende 3 weken. Muziek: De volgende onderdelen komen aan de orde: zingen luisteren naar muziek zelf muziek maken bewegen op muziek Cultuureducatie: Op de Sprenge wordt cultuureducatie gegeven. We laten de kinderen kennis maken met diverse kunst- en cultuuruitingen. Cultuureducatie omvat de kunstvormen taal, muziek, handenarbeid, tekenen, cultureel erfgoed, drama, dans en foto/film. 4
De kinderen kunnen zich hierin verdiepen en hun creatieve en kunstzinnige talenten ontwikkelen. Hierbij zijn ze zelf actief bezig zodat ze kennis krijgen van materialen, gereedschappen en instrumenten en verwerven ze vaardigheden en technieken. Ze leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Daarnaast is er kunstbezoek mogelijk zoals een theater- of dansvoorstelling, concerten, film en tentoonstellingen. Zo krijgen de kinderen kennis en inzicht in de diverse kunstvormen. Kunst kan ons in al zijn verschijningsvormen vermaken en raken en ons ook aanzetten tot nadenken. De kinderen leren op hun eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Taal, muziek, tekenen en handenarbeid zijn al vaste onderdelen van het lesprogramma. Bij de geschiedenislessen wordt aandacht besteed aan ons cultureel erfgoed zoals monumenten en archeologische vondsten, maar ook tradities, rituelen en gebruiken komen aan bod. Het versterkt de binding met het verleden en het historisch besef. Bovendien staat bij ons op school elk schooljaar 1 van bovenstaande kunstdisciplines centraal en besteden we extra aandacht aan die kunstvorm. Dit jaar is dat literatuur. Sociaal-emotionele ontwikkeling: Het is belangrijk dat een kind zich binnen school, maar ook daarbuiten fijn voelt en met plezier naar school gaat. Dan zal een kind ook verder beter kunnen gaan functioneren. Met je eigen gevoelens en die van anderen om kunnen gaan is van groot belang. Ieder kind moet zichzelf kunnen en durven zijn in de klas en daarbuiten. We gebruiken hiervoor de methode Goed gedaan. Dit schooljaar besteden we veel aandacht aan waarden en normen met het project Waardenburcht en aan pesten met het Kiva-project. TOETSEN: Bij bijna alle vakgebieden werken we als volgt: een aantal weken wordt er gewerkt aan de basisstof, daarna volgt een toets. Er wordt dan gekeken of de stof voldoende wordt beheerst. Kinderen die de stof nog niet beheersen, krijgen extra uitleg en maken herhalingsstof (evt. thuis oefenen). De kinderen die de basisstof wel voldoende beheersen krijgen verdiepings- of verrijkingsstof aangeboden. Naast methode gebonden toetsen krijgen de leerlingen ook landelijk genormeerde toetsen (CITO LVS) waaruit kan blijken of een kind wel of geen extra ondersteuning nodig heeft. In overleg met de interne begeleider en de ouders (en eventueel na een nader onderzoek van een extern bureau) kan dan besloten worden een hulpprogramma op te zetten, waarbij ook huiswerk kan behoren. ZORGBREEDTE: De ontwikkeling van een kind verloopt niet altijd volgens de verwachtingen. Om kinderen goed te kunnen volgen in hun leerprestaties worden ze regelmatig getoetst (oa met het Cito Leerlingvolgsysteem). Afhankelijk van de resultaten wordt er in overleg met de interne begeleidster en de 5
ouders gekeken wat de beste begeleiding /ondersteuning voor het desbetreffende kind is. Zo kan het zijn dat een leerling een aangepast programma voor een bepaald vak krijgt (eigen leerlijn). Kinderen die extra uitdaging nodig hebben, krijgen natuurlijk ook de nodige aandacht. De door ons gehanteerde methoden bieden meestal voldoende verdiepingstof (uitdagende leerstof).indien dit niet voldoende uitdaging biedt, wordt er in overleg met de interne begeleidster en ouders naar andere mogelijkheden gekeken. Natuurlijk wordt ook de sociaal emotionele ontwikkeling, het welbevinden en de contacten met de andere kinderen goed in de gaten gehouden. Indien wenselijk kunnen de kinderen in hun sociaal emotionele ontwikkeling ondersteuning krijgen van de interne begeleidster. Naast deze begeleiding kunnen zowel de school als de ouders ook een beroep doen op de deskundige hulp van externen HUISWERK; Het is zeker niet de bedoeling dat de kinderen overstelpt worden met huiswerk. Er wordt naar gestreefd dat de kinderen al hun werk binnen de daarvoor gegeven tijd op school kunnen maken. Toch zijn er ook een aantal dingen waar thuis aandacht aan besteed kan/moet worden zoals lezen, tafels en klokkijken. Ook is het voor een aantal kinderen wenselijk dat ze de meegegeven dicteewoorden thuis oefenen. Tevens wordt in groep 5 langzaam een begin gemaakt met het leren van de stof voor de vakken van wereldoriëntatie. Dit is in de vorm van een samenvatting die zij thuis kunnen leren. Elk kind houdt ook een boekbespreking en een spreekbeurt. Het kan zijn dat er voor een bepaald vak herhaling of extra oefenen van stof die nog moeilijk is, wenselijk is. Deze kinderen krijgen dan huiswerk mee. Ook kan het zijn dat het noodzakelijk is dat er structureel een programma voor thuis worden opgesteld. Dit gebeurd altijd in overleg met de interne begeleidster en de ouders. ALGEMENE ZAKEN: * Andere mensen in de klas: -De gymconsulent is één periode tijdens de gymlessen aanwezig -De interne begeleider toetst en begeleidt kinderen 6
-Gerry Berkhoff toetst de kinderen regelmatig voor het lezen en helpt ook in de klas bij diverse activiteiten -crea-ouders -docu-ouders - stagiaires * Bijzondere activiteiten: - projecten - sporttoernooien - excursies n.a.v. projecten * Eten en drinken: We stellen het op prijs als dit iets gezonds is, ook bij traktaties. * Schoolspullen: De kinderen krijgen van school een aantal spullen waar zij verantwoordelijk voor zijn (vulpen, schaar, liniaal). Bij vernieling of kwijtraken moeten ze van thuis voor vervangend materiaal zorgen. * Zwemmen Het zwemgeld is 2,00 per keer. Om praktische redenen is het voor ons prettiger als u per 10 lessen vooruit betaald in een envelop, voorzien van naam en groep. U bent altijd van harte welkom om te komen kijken. Voor vragen kunt u natuurlijk altijd even binnen komen lopen of een afspraak maken voor een gesprek. 7