Dilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht Sander Lenferink Radboud Universiteit Nijmegen s.lenferink@fm.ru.nl Stefan Verweij Universiteit van Bamberg stefan.verweij@uni-bamberg.de
Despite their continuing popularity with governments, greater care is needed to strengthen future evaluations and conduct such assessments away from the policy cheerleaders (Hodge and Greve, 2007) Referentie: Graeme A. Hodge & Carsten Greve (2007). Public-private partnerships: An international performance Review. Public Administration Review, 67 (3), 545-558.
Doelstellingen van PPS Minder druk op overheidsbudget en -taken Betere prijs-kwaliteit verhouding ( value-for-money ) Vermindering projectrisico s voor de overheid Oplevering projecten tijdiger Oplevering projecten beter binnen budget Stimulering innovatie voor markt en overheid Verbetering samenwerking tussen markt en overheid Zie bijv.: Graeme A. Hodge, Carsten Greve, & Anthony E. Boardman (2010). International handbook on public-private partnerships. Cheltenham: Edward Elgar.
A2 Maastricht Publiek: RWS, Provincie Limburg en Gemeenten Meerssen & Maastricht Privaat: Avenue 2 (Strukton, Ballast Nedam) Contract: Design & Construct (+ ontwikkelcontract vastgoed) Gereed: Infra 2016, Vastgoed 2026 700 miljoen
A15 Maasvlakte-Vaanplein Publiek: RWS Privaat: A-Lanes A15 (Ballast Nedam, John Laing, Strabag, Strukton) Contract: DBFM Gereed: Infra 2015, Onderhoud 24 jaar 1400 miljoen
Wat is DBFM? Contract voor levering van dienst: beschikbaarheid van een verbinding tussen A en B Privaat ontwerp: aansluitend bij kennis en kunde markt Privaat onderhoud: ontwerp en aanleg gebeurt onderhoudsvriendelijk Private financiering: met prestatieprikkels Betaling, alleen als prestatie geleverd wordt (in M-periode) Prestatie = publiek belang Aanlegkosten voor prestatie (in D&B-periode) Private (voor)financiering en rentelasten Betere prestatie, hogere betaling = privaat belang
Cashflow zonder DBFM ontwerp uitvoering onderhoud Ontvangen vergoedingen opdrachtnemer + openstelling oplevering restpunten regulier onderhoud groot onderhoud -/- ontwerp- en aanlegkosten onderhoudskosten tijd Uitgaven opdrachtnemer
Cashflow met DBFM ontwerp uitvoering onderhoud Ontvangen vergoedingen marktpartijen openstelling voltooiing groot onderhoud + -/- ontwerp- en aanlegkosten onderhoudskosten tijd Uitgaven marktpartijen financieringskosten
Opzet Masterclass: DBFM Doorgelicht 1. Plan- en beleidsvorming Bevindingen en dilemma s 2. Aanbesteding. Bevindingen en dilemma s 3. Project implementatie Bevindingen en dilemma s
1. Plan- en Beleidsvorming
Bevindingen Pas de wijze van vroege marktbetrokkenheid aan op het karakter van de opgave Stel vroege publieke plankaders op (o.b.v. publiek-publieke overeenkomst)
Overzicht Instrumenten Model Marktconsultatie Prijsvraag Marktverkenning Eigen initiatief Doel Mening markt over overheid-oplossing en proces Beste oplossing voor vastgesteld probleem Conceptuele oplossing voor vastgesteld probleem Voorstellen zonder een vastgesteld probleem Scope Gerelateerd aan karakter probleem en oplossing Beperkte scope, meestal specifiek Brede scope, niet specifiek Afhankelijk van karakter van initiatief Prikkel Toekomstige aanbesteding project Prijs Kostencompensatie Toekomstige aanbesteding project
Dilemma Voor DBFM zijn stabiele projectscopes en -definities door publiek-publieke overeenkomsten noodzakelijk maar tegelijkertijd is vroege marktbetrokkenheid wenselijk waarbij marktpartijen ruimte krijgen voor creativiteit en beloond worden voor kennis en kunde Resulteert private bekostiging in meer innovatie? Hoe tot echte kwaliteitsconcurrentie te komen?
2. Aanbesteding
Bevindingen Controlereflex (publiek) & zekerheidsoptimalisatie (privaat) Radiostilte Transactiekosten (& VfM)
Dilemma In de aanbesteding is vertrouwelijkheid en beperking van de transactiekosten noodzakelijk (simpel, beheersbaar)...maar is interactie over de inbreng van de markt noodzakelijk en lokale publieke betrokkenheid gewenst (complex, diversiteit) Minder private partijen? Burger-jury, inspraakmomenten?
3. Project Implementatie
Bevindingen Stakeholdercomplexiteit is de grootste uitdaging in de uitvoeringsfase Dit kan het beste gemanaged worden met: Publiek en privaat trekken samen op Extern-georiënteerd management
Bevindingen Geïdentificeerde Satisfactie Management Complexiteit Patroon gebeurtenissen Oriëntatie Samenwerking Laag Intern Sociaal 9 (A15 MaVa) A Laag Intern Private partner alleen Hoog Intern Publieke partner alleen Hoog Intern Samenwerking tussen partners Hoog Intern Publieke partner intermedieert 6 (A2 Maastricht) B 7 (A15 MaVa) 2 (A2 Maastricht) C Fysiek 1 (A2 Maastricht) D Fysiek 1 (A15 MaVa) E Hoog Extern Sociaal 9 (A2 Maastricht) 7 (A15 MaVa) F
Bevindingen Geïdentificeerde Satisfactie Management Complexiteit Patroon gebeurtenissen Oriëntatie Samenwerking Laag Intern Sociaal 9 (A15 MaVa) A Laag Intern Private partner alleen Hoog Intern Publieke partner alleen Hoog Intern Samenwerking tussen partners Hoog Intern Publieke partner intermedieert 6 (A2 Maastricht) B 7 (A15 MaVa) 2 (A2 Maastricht) C Fysiek 1 (A2 Maastricht) D Fysiek 1 (A15 MaVa) E Hoog Extern Sociaal 9 (A2 Maastricht) 7 (A15 MaVa) F
Dilemma In DBFM gaat de neiging door uitvoeringstijdsdruk en strakke scheiding publiek/privaat naar een project-interne management oriëntatie en nonsamenwerking terwijl een tegenovergestelde strategie beter is om stakeholdercomplexiteit te managen Stakeholdermanagement in alliantie?
Discussie: 3 Dilemma s op een Rij Voor DBFM zijn stabiele projectscopes en -definities door publiek-publieke overeenkomsten noodzakelijk maar tegelijkertijd is vroege marktbetrokkenheid wenselijk waarbij marktpartijen ruimte krijgen voor creativiteit en beloond worden voor kennis en kunde Resulteert private bekostiging in meer innovatie? Hoe tot echte kwaliteitsconcurrentie te komen? In de aanbesteding is vertrouwelijkheid en beperking van de transactiekosten noodzakelijk...maar is interactie over de inbreng van de markt noodzakelijk en lokale publieke betrokkenheid gewenst Minder private partijen? Burger-jury, inspraakmomenten? In DBFM gaat de neiging door uitvoeringstijdsdruk en strakke scheiding publiek/privaat naar een projectinterne management oriëntatie en nonsamenwerking terwijl een tegenovergestelde strategie beter is om stakeholdercomplexiteit te managen Stakeholdermanagement in alliantie?
Dilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht Sander Lenferink Radboud Universiteit Nijmegen s.lenferink@fm.ru.nl Stefan Verweij Universiteit van Bamberg stefan.verweij@uni-bamberg.de