Organisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011

Transcriptie

1 Sectie bestuurs- & politieke wetenschappen Organisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011 Dr. Marlies Honingh contact:

2 Ambities De school is de springplank naar succes in het leven. De komende jaren moet het onderwijs beter worden en het beroep van leraar aantrekkelijker. Een gezonde levensstijl is van groot belang. Daarom krijgen de sport en sportverenigingen een financiële impuls. Kunst en cultuur worden voor een breed publiek bereikbaar.

3 Inhoud 1. Van Brede school naar bewegen in de buurt 2. Innovatieve oplossingen 3. Modellen; voor- en nadelen Doelstelling: Werken naar overzicht en een keuzekader voor betrokken bestuurders, gemeentelijke instellingen, scholen, kinderopvangcentra, combinatiefunctionarissen, sportverenigingen en culturele instellingen

4 Wensen, verwachtingen en achtergronden uit de beleidsprogramma s Meerwaarde zoals sociale samenhang door samenwerking die anders niet tot stand gekomen zou zijn; Activiteiten van scholen en sportverenigingen versterken elkaar; Aanbod wordt beter (professioneler) en breder; Verbetering in de aansluiting tussen vragen uit de buurt en de voorzieningen in het reguliere onderwijs; Betere benutting van de bestaande infrastructuur en voorzieningen. Mythe of realiteit? Resultaten en outcome soms lastig meetbaar

5 Actuele organisatorische vragen: Positie van de combinatiefunctionaris? Afstemming tussen betrokkenen? Vastigheid en flexibiliteit van de structuur? Verantwoordelijkheidsverdeling en risico s? Aantal betrokkenen? Publiek-private samenwerking? Er is geen éénduidige spanningsvrije simpele oplossing voor alle gemeenten!

6 Stand van zaken Nadruk lag op de brede school en verschuift nu naar bredere aandacht voor bewegen in de buurt! Vraagt om nieuwe afwegingen en overweging van geschikte organisatievormen; netwerken, procesmanagement en een intensievere betrokkenheid van private partijen in verband met co-financieringsstructuur in de toekomst. Maatschappelijk Ondernemen en Public Values (Moore, 1995) Twee veel voorkomende vormen van PPS

7 Twee hoofdvormen Het concessiemodel (Contract staat centraal, regie ligt vaak bij publieke partner en private partij is uitvoerder) Het alliantiemodel (Interactie staat centraal en gemeenschappelijk opgerichte maatschappij; joint venture) (Eversdijk & korsten 2008). Vergelijkbare indeling van twee PPS-typen is die in: - economic partnerships - social partnerships (Hodge & Greve, 2005; Greve, 2007)

8 Social partnership Gezamenlijke besluitvorming (zoeken naar verbindingen) Publieke en private partij betrokken in gezamenlijk proces van probleem en oplossingsspecificaties Neiging naar zoeken van scopeverbreding en verbindig van de elementen Verbinden van ambities en doelen, goede regels voor interactie, creeëren van commitment en lonende samenwerking Meer geeënt op principes van procesmanagement (doelzoeken, verbinden, van beslingen) In latere fase co-produceren om ambities te bereiken Maaar ook wisselgeld nodig!! (Bron:Klijn & van Twist 2007)

9

10 Toekomstperspectieven: Kiezen moet! 1. Heldere visie Wat willen we in de buurt bereiken? Wat moet het opleveren? Doelstellingen 2. Strategie Met welke strategie kunnen we de doelstellingen bereiken? 3. Organisatie Welke organisatie past bij de doelstellingen en de strategie? Structure follows strategy (Bron: Honingh & Thomsen, 2011)

11 Wat betekent dit voor actoren? waarop richt het interactiemanagement zich?; welke actoren moet ik selecteren voor mijn initiatief?; wat is mijn onderhandelingspositie?; heb ik contact met de juiste partijen in het netwerk?; welke verschillen bestaan er tussen de percepties van betrokkenen in het netwerk?; hoe verlopen de interacties en doen zich blokkades of stagnaties voor?; wat zijn de spelregels en knellen die voor mij? (Bron: Eversdijk, & korsten, 2008).

12 Toekomstperspectieven Mogelijke strategieën 1. doortransformeren stoppen met CF 2. preventie eigen organisaties en instituties als uitgangspunt nemen 3. acceptatie projecten en doelen binnen nieuw partnership/ netwerk Naar: Van Schoonhoven (2007) & Honingh & Thomsen (2011)

13 Preventie Voordelen Dillema s Nadelen en bezwaren Voorkomen van interorganisationele spanningen door scheiding tussen organisaties in tact te laten (school-sport) Eenduidig beeld voor de buitenwereld Profileren als organisatie Met breed aanbod Voldoende Synergie en spin-off? Gemeenschappelijke visie van samenwerkende partners? Minder inventieve netwerken en structuren. CF bevindt zich tussen organisaties; kan speelbal worden (belangen, visies, en organisatieculturen) Concurrentievorming tussen instellingen CF Oliet, benut en intensiveert het gebruik van bestaande voorzieningen Via de CF bureaupolitiek uitvoeren Dynamiek en het aantal betrokken actoren blijft gering

14 Preventie (PPS als contract) Voordelen Dillema s Nadelen en bezwaren Men is zich bewust van verschillende visies en belangen van actoren en de spanningen die daarbij horen Waar moet de CF ondergebracht worden? Bij de projectleider? Of in een nieuwe publieke/ private organisatie CF staat soms buiten de organisaties Duidelijke verhoudingen onder invloed van contract Vraag naar het ontstaan van samenwerking en kennisdeling blijft Gezagsverhouding; u vraagt wij draaien (is er dan echte betrokkenheid?) Nieuwe activiteiten kunnen ontstaan Tegenstrijdige belangen? Vraag naar innovativiteit van betrokkenen? Op safe spelen en risicomijdend gedrag door te kiezen voor beproefde methoden

15 Acceptatie II; PPS Voordelen Dilemma s Nadelen en bezwaren Men accepteert verschillende visies en belangen van actoren en de spanningen die daarbij horen Waar moet de CF ondergebracht worden? Bij de projectleider? Of in joint venture Cultuurverschillen tussen publieke en private partijen Leiden tot spanningen Centralisatie van Kennis en één beeld en aanspreekpunt door joint venture Doel, doelbereiking of proces? Voortgang is gering en er is een kans op stroperigheid Horizontalisering grotere kans op balans tussen actoren en CF Onderlinge commitment vanwege de inhoud Rol van CF? Stabiliteit van de samenwerking Ontbreken van regie?

16 Succes vergt... Wederzijdse aanpassing Lichte organisatievormen want partnerschapsvormen zorgen voor hoge transactiekosten Besef dat publiek & privaat = complex Besluitvorming vraagt om actief proces management Verbinden, manoeuvreren en wisselgeld

17 Conclusie Eerst visie, dan organisatievorm Dilemma s zijn niet volledig weg te organiseren acceptatiestrategie Bewaar ruimte en zorg voor lucht Actoren betrekken bij het gehele proces

18 Literatuur en achtergronden Eversdijk, A & korsten, A. (2008). De bestuurskundige mythe van verbindend PPSmanagement: de Tweede Coentunnel als illustratie. Bestuurswetenschappen 3: Greve, C. (2007). Contracting for public services, New York: Routledge. Hodge, G.A. & C. Greve, The challenge of public-private partnerships. Learning from international experience, Cheltenham, Honingh, M.& Thomsen, M. (2011). Kiezen moet! Wat te doen met de contractactiviteiten? NTOR, 23 (3) Honingh, M.E. (2002). ROC s in de markt. Amsterdam: Max Goote Kenniscentrum Moore, M.H. (1995). Creating public value- Strategic Management in government, Cambridge: Harvard Press. Klijn, E.H. & Teisman, G.R. (2003). Institutional and strategic barriers to Public-Private Partnership: an analysis of Dutch cases, Public Money and Management, 23, 3: Van Twist, M.J. & Klijn, E.H. (2007). Alliantievorming en het management van verwachtingen. M&O, nr.5: Van Schoonhoven, R. (2007). Educatie: een tak apart? Deel I: Inburgering en marktwerking. Amsterdam: Max Goote Kenniscentrum. Winsemius, P.(2011), Zestien miljoen Nederlanders. Amsterdam: Uitgeverijj Balans. WRR( 2009) Vertrouwen in de School. Amsterdam: Amsterdam University Press.

19 Vragen??