Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 27 september 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/73708 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Vormen van werkloosheid Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Extra: LvoorL Over dit lesmateriaal Pagina 1
Vormen van werkloosheid Vooraf In de tabel zie je de gegevens over de vraag naar arbeid en het aanbod van arbeid in Nederland in 2010. Wat denk jij? Is er voor iedereen die wil werken een baan? Hoe kan het, denk je, dat er tegelijk werkzoekenden zonder baan en vacatures zijn? Aan het eind van deze opdracht kun je: uitleggen wat werkeloosheid is. uitleggen wat wordt bedoeld met verborgen werkeloosheid. drie verschillende oorzaken van werkeloosheid noemen. uitleggen wat seizoenswerkeloosheid is. aan de hand van een voorbeeld het verschil tussen werkeloosheid, verborgen werkeloosheid en seizoenswerkeloosheid duidelijk maken. bepalen of iemand in aanmerking komt voor een werkeloosheidsuitkering. het begrip conjuncturele werkeloosheid uitleggen. het begrip structurele werkeloosheid uitleggen en twee redenen geven hoe deze soort werkeloosheid ontstaat. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Pagina 2
Stap 1 Alleen Informatie lezen en vragen beantwoorden over werkloosheid. Stap 2 Alleen Informatie lezen en vraag beantwoorden over conjuncturele werkloosheid. Stap 3 Alleen Vragen over de vraag naar producten beantwoorden. Stap 4 Alleen Informatie lezen, krantenartikel bekijken en vragen beantwoorden. Stap 5 Alleen Vragen over buitenlandse bedrijven beantwoorden. Stap 6 Stap 7 Alleen + samen Alleen + samen Vragen over machines beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Informatie lezen, vragen over seizoenswerkloosheid en regionale verschillen beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Alleen Samenvattende sleepoefening maken. Extra Alleen + samen Video bekijken en bespreken met klasgenoot. Benodigdheden Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig. Tijd Voor deze opdracht heb je 3 uur nodig. Stap 1 Werkloosheid Bestudeer uit de Kennisbank de bladzijden van het onderdeel 'Werkloosheid'. KB: Werkloosheid Komen de volgende personen in aanmerking voor een werkloosheidsuitkering? 1. Elsa Verwoerd is 45 jaar. Ze is moeder van drie kinderen van 4, 6 en 9 jaar. Elsa is gestopt met werken toen het tweede kind is geboren. Elsa wil over een aantal jaar, als het jongste kind naar de middelbare school gaat, weer gaan werken. 2. Vincent Moors is 30 jaar. Hij is getrouwd met Petra Sieders. Petra is huisarts. Vincent is nog op zoek naar werk. Vincent vindt het niet zo erg als hij niet zo snel een baan vindt. Hij heeft zich niet ingeschreven bij het UWV. 3. Joost Damwijk is 35 jaar. Hij is leraar aardrijkskunde, maar hij is ontslagen toen het aantal leerlingen op zijn school terugliep. Joost heeft zich ingeschreven bij het UWV en wil zo snel mogelijk weer aan het werk. Stap 2 Pagina 3
Conjuncturele werkloosheid Er zijn verschillende oorzaken van werkloosheid. Je spreekt van conjuncturele werkloosheid als er te weinig vraag is naar (Nederlandse) producten. Bestudeer uit de Kennisbank de eerste bladzijde van het volgende onderdeel. KB: Oorzaken werkloosheid Als de vraag naar een product afneemt, stijgt de werkloosheid. Hoe dat komt, kun je uitleggen in vijf zinnen. Hieronder zie je die zinnen. Ze staan alleen nog niet in de juiste volgorde. Wat is de juiste volgorde? 1. De consument koopt minder producten. 2. Bedrijven maken minder producten. 3. Bedrijven hebben minder mensen nodig. 4. Bedrijven verkopen minder producten. 5. Conjuncturele werkloosheid neemt toe. De juiste volgorde is: 1 -... -... -... - 5 Stap 3 Vraag naar producten De vraag naar producten wordt uitgeoefend door: gezinnen bedrijven overheid buitenland consumeren investeren overheidsbestedingen exporteren 1. Neem de volgende zinnen over en vul steeds het juiste woord uit de tabel in. a. Als een Nederlands bedrijf producten aan het buiteland verkooopt, noem je dat... b. Als gezinnen producten kopen, noem je dat... c. Als de overheid geld uitgeeft aan producten dan noem je dat... d. Als een bedrijf producten koopt bij een ander bedrijf noem je dat... 2. Leg aan je buurman/buurvrouw uit waarom een afname van de export kan leiden tot (conjuncturele) werkloosheid in Nederland. 3. Laat je buurman/buurvrouw jou uitleggen waarom een afname van de overheidsbestedingen kan leiden tot (conjuncturele) werkloosheid in Nederland. Stap 4 Pagina 4
Structurele werkloosheid 1. Lees het krantenartikel. a. Wat hoopt Océ te bereiken met het schrappen van de banen? b. Wat is het effect van het schrappen van de banen op de werkgelegenheid in Nederland? c. Wat denk je, zullen er meer of minder dan 800 mensen werkloos worden? Leg je antwoord uit. Bestudeer nu in de Kennisbank de tweede bladzijde van het volgende onderdeel: KB: Oorzaken werkloosheid 2. Wat versta je onder structurele werkloosheid? Stap 5 Bedrijf vertrekt deels naar het buitenland Veel grote bedrijven hebben vestigingen in verschillende landen. Voor het deel van het bedrijf dat arbeidsintensief is, vindt het werk dan plaats in bijvoorbeeld Zuidoost-Azië. Veel landen in Zuidoost- Azië behoren tot de lagelonenlanden. Werknemers verdienen daar een stuk minder dan werknemers in bijvoorbeeld Nederland. 1. Hoe noem je een bedrijf met vestigingen in verschillende landen? 2. Wat wordt verstaan onder een arbeidsintensief bedrijf? 3. Leg uit waarom een bedrijf juist het arbeidsintensieve deel naar bijvoorbeeld Zuidoost-Azië verplaatst. 4. Wat voor soort werkloosheid krijg je als een bedrijf een deel van het werk naar het buitenland verplaatst? Stap 6 Mensen worden vervangen door machines In 2011 werkten er in een steenfabriek 25 mensen. Iedere werknemer werkte 8 uur per dag en produceerde 100 stenen per uur. 1. Hoeveel stenen werden er in 2011 per dag gemaakt in de fabriek? In 2012 nam het bedrijf een nieuwe machine in gebruik. Iedere werknemer kan nu per uur 125 stenen produceren. Het bedrijf blijft per dag evenveel stenen maken. 2. Leg uit waarom er 5 mensen ontslagen kunnen worden. 3. Wat voor soort werkloosheid krijg je als een bedrijf werknemers vervangt door een machine? Heb je dezelfde antwoorden als je buurman/buurvrouw? Stap 7 Seizoenswerkloosheid en regionale verschillen Pagina 5
Bestudeer uit de Kennisbank ook de derde bladzijde van het volgende onderdeel: KB: Oorzaken werkloosheid 1. Hieronder zie je een aantal economische sectoren. In welke van deze sectoren komt, volgens jou, veel seizoenswerkloosheid voor? a. de landbouw b. het onderwijs c. de horeca 2. De werkloosheid is niet in het hele land even hoog. Tussen regio's kunnen grote verschillen zijn. a. Zoek op internet op in welke provincie in Nederland de werkloosheid het hoogst is. b. Zoek ook op in welke provincie de werkloosheid het laagst is. c. Bedenk een reden voor deze regionale verschillen. Bespreek de antwoorden met een klasgenoot. In de onderstaande zinnen ontbreekt nog een aantal woorden. Sleep de woorden hiernaast naar het juiste vak en controleer je antwoord. Wat heb je geleerd? maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1806798 1 Er is als de vraag naar arbeid kleiner is dan het aanbod van arbeid. werklozen zijn werkzoekenden die geen werkloosheidsuitkering krijgen. Als de vraag naar producten afneemt, zal de werkloosheid toenemen. Je spreekt van toename van de werkloosheid als het aantal arbeidsplaatsen afneemt Het aantal arbeidsplaatsen kan als een bedrijf mensen vervangt door. Als een bedrijf een deel van het werk naar het verplaatst, zal de structurele werkloosh Beschikbare keuzes: buitenland, conjuncturele, afnemen, toenemen, werkloosheid, structurele, Verborgen, machines Extra: LvoorL Pagina 6
Leerlingen voor leerlingen Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: Deeltijd WW Pagina 7
Antwoorden Antwoorden: 1 Er is werkloosheid als de vraag naar arbeid kleiner is dan het aanbod van arbeid. Verborgen werklozen zijn werkzoekenden die geen werkloosheidsuitkering krijgen. Als de vraag naar producten afneemt, zal de conjuncturele werkloosheid toenemen. Je spreekt van toename van de structurele werkloosheid als het aantal arbeidsplaatsen afnee Het aantal arbeidsplaatsen kan afnemen als een bedrijf mensen vervangt door machines. Als een bedrijf een deel van het werk naar het buitenland verplaatst, zal de structurele werklo Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 8
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 27 september 2017 om 12:36 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; Leerinhoud en Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 3 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 9