Masterclass Bedrijfsoverdracht Wout van der Goot ING Bank 0 ING Bank
Bedrijfsoverdracht Een zaak van gevoel en verstand 1 ING Bank
Vormen van bedrijfsoverdracht Familie Persoon MBO Verkoop/ opvolging MBI Onderneming Overname Strategisch Financieel Fusie
Rol van adviseur verandert De accountant mag niet langer controleren én adviseren, opkomst CF adviseurs en waarderingsdeskundigen Functie Traditionele rol en taken Nieuwe rol en taken Accountant Adviseur Controle jaarrekeningen Controle jaarrekeningen, DD onderzoek Adviseur commissaris Vertrouwenspersoon Coördinator Waarderingsdeskundige - Valuation, mediator Fiscalist Fiscale aangiften Fiscaal advies + DGA planning Notaris Notariële dienstverlening Juridisch advies + Estate planning Corporate Finance adviseur Makelaar in bedrijven Makelaar, Valuation, Adviseur Bankier Financier Financier, DGA planning, Vermogensherstructurering
ING Bank & bedrijfsoverdracht Het belang van de ondernemer en zijn familie ligt in het Eigen Vermogen De betekenis van het eigen vermogen is : De focus op het eigen vermogen leidt tot vragen als : + Voornaamste vermogensbestanddeel + Levenswerk + Continuïteit + Zeggenschap + Kapitaal & Belegging + Pensioen + Erfenis + Waar staat uw bedrijf over 5 jaar? + Waar staat u zelf over 5 jaar? + Wat is uw strategie? + Wat zijn trends en ontwikkelingen? + Wat is uw investeringsprogramma? + Hoe denkt u over eigendom, zeggenschap en opvolging? + Wat is uw diepste zorg? 4 ING Bank
ING Bank & bedrijfsoverdracht Wie.. Wat.. Wanneer.. Hoe.. Financieel plan Routeplanner Vermogensstructuur Verkoopovereenkomst Offerte debet / credit Persoonlijke oriëntatiefase Technische voorbereidingsfase Transactie fase Hernieuwd ondernemerschap CD bedr.overdracht Overdrachtssacn 145 vragen financieel plan routeplanner Overnamekrediet Beleggingsplan Estate planning Relatiemanager Relatiemanager Financieel planner Overnamespecialist Special finance Team Beleggingsspecialist 5 ING Bank
Persoonlijke oriëntatie Familie, bedrijf en eigendom - belangenverstrengeling Emoties bij bedrijfsoverdracht - wat beweegt u? Financiële planning en pensioen Continuïteit van de onderneming - Stichting Administratiekantoor - Ondernemerstestament - Familiestatuut 6 ING Bank
Voorbereiding van de overdracht Wat is de waarde van mijn bedrijf? Dè waarde bestaat niet, dè prijs wel! -waardeberekeningen -waardemanagement -balansmanagement 7 ING Bank
Waardemanagement + Harde cijfers maar ook steeds meer aandacht voor immateriële factoren + Afhankelijkheden: - Afnemers : aantal, kwaliteit en spreiding - Leveranciers : aantal, kwaliteit en duurzaamheid - Directeur-eigenaar : solist of teamplayer - Personeel : keyfactor of blok aan het been + Ondernemingsgebonden factoren - Track record -Reputatie - Spreiding van activiteiten 8 ING Bank
Balansmanagement Op zoek naar een profijtelijke en gezonde balans tussen zakelijk en privé vermogen + Risicospreiding + Flexibele inzet eigen middelen in de onderneming + Optimaal rendement + Verbetering van de uitgangspositie bij toekomstige bedrijfsoverdracht 9 ING Bank
Balansmanagement pand AK dga vordering RC DGA cash Pensioen 10 ING Bank
Balansmanagement Wat doet u met het onroerend goed? BEDRIJFSPAND -meerwaarde? -in de BV of in privé? -ter beschikkingstelling -afschrijvingsbeperking -estate planning 11 ING Bank
Balansmanagement : Wat doet u met uw overtollige liquiditeit? Jaar Vpb-heffing AB-heffing Box IIIheffing Break-even 2007 25.5% 22% 1,2% 4,71%* 2007 e.v. 25.5% 25% 1,2% 5.13%* Dit houdt in: * vanaf Winst 60.000 Vastrentende waarde-> verwacht rendement lager dan omslagpunt - > beleggen in BV Aandelen / beleggingsfondsen -> verwacht rendement hoger dan omslagpunt -> beleggen in privé 12 ING Bank
Balansmanagement Brengt u uw pensioen buiten de onderneming? Pensioen : in eigen BV of verzekeren? - lang leven - kort leven - beleid, rendement en risico 13 ING Bank
Balansmanagement : Kruispunten + De BV heeft een hoog gestort aandelenkapitaal + De activa zijn aanzienlijk meer waard + De DGA heeft een vordering op de BV of andersom + Het DGA-pensioen zit in de werkmaatschappij of pensioen BV + De DGA heeft een privé hypotheek bij de eigen BV + De DGA gaat verhuizen + De DGA wil vermogen overhevelen naar de volgende generatie 14 ING Bank
Na de overdracht : hernieuwd ondernemerschap ieder afscheid is ook een nieuw begin + Betrokkenheid bij de onderneming + Afbouwen + Informal investment -Socialventuring 15 ING Bank
16 ING Bank