De oudedagsvoorziening van de DGA. Dukers & Baelemans 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De oudedagsvoorziening van de DGA. Dukers & Baelemans 2016"

Transcriptie

1 De oudedagsvoorziening van de DGA

2 Staatssecretaris Wiebes Er zijn DGA s die hun actuaris zo vaak zien dat hij ook met kerst en op verjaardagen van familie welkom is. 2

3 Programma Aanleiding en historie Het wetsvoorstel Voorbeeld: Casus Martijn Beekman Deels verzekerd pensioen afkoop in 2016? De positie van partner en ex partner Hoe nu verder? 3

4 Het verleden Adviseur: Eind 2003: Er verandert iets in uw pensioen. Kunnen we een afspraak maken? Eind 2005: Er verandert iets in uw pensioen. Kunnen we een afspraak maken? Eind 2013: Er verandert iets in uw pensioen. Kunnen we een afspraak maken? Eind 2014: Er verandert iets in uw pensioen. Kunnen we een afspraak maken? Eind 2015: Er verandert iets in uw pensioen. Kunnen we een afspraak maken? 4

5 De bomen en het bos 5

6 Voorbeeld Gerard Meulman Witteveen 2015 VAP AOW overbrugging VPL Witteveen Witteveen excedent 60 jaar 65 jaar 67 jaar

7 Vennootschapsbelasting WEV Direct ingaand risico vooroverlijden Leeftijdscorrecties Fiscale waardering Overlijdensrisico na pensioendatum Geen leeftijdcorrecties Indexatieverplichting Geen indexatieverplichting Marktrente Rente ten minste 4% Belangrijkste oorzaak: marktrente 7

8 Van fiscaal naar commercieel Indexatie (2%) Leeftijdsterugstellingen Marktrente (1,3%) Fiscale verplichting Vooroverlijdensrisico 2016 Dukers & Baelemans 8

9 Dividend Balans per Overige activa 570 Aandelenkapitaal 18 Rekening courant directie 225 Algemene reserve 300 Kas en bank 150 Fiscale Pensioenvoorziening 345 Overige passiva Accountant stelt voor de rekening courantschuld af te lossen door middel van een dividenduitdeling. 9

10 Advies Stoppen met opbouw? 10

11 De oplossing?

12 Een beter systeem voor de DGA Uitgangspunten: Wet en regelgeving en de uitvoering moeten structureel eenvoudiger en begrijpelijker worden Ingelegde middelen moeten beschikbaar blijven voor de onderneming Oplossing voor de (potentiële) nabestaanden Budgettair neutraal 12

13 Wetsvoorstel Uitfaseren pensioen in eigen beheer Schrappen eigen BV als toegelaten verzekeraar. Bevriezen van de huidige pensioenverplichting Vervolgens keuze 13

14 1: Alles bij het oude Geen keuze is ook een keuze Geen dotatie, maar wel pensioen 14

15 Keuze 2 en 3: Stap 1 Afstempelen commerciële waarde naar fiscale waarde 15

16 Keuze 2: Afkoop Geen revisierente Wel loonheffing tegen maximaal 52%, maar met korting Korting: fiscale balanswaarde 2015 Afkoop in 2017: 34,5% korting Afkoop in 2018: 25% korting Afkoop in 2019: 19,5% korting 16

17 Keuze 3: Omzetten Voor DGA s die niet willen en kunnen afkopen. Per 1 januari 2017 omzetting naar spaarverplichting in eigen Beheer. Vanaf 2017 geen toevoeging wel oprenting. Spaarverplichting is vreemd vermogen (juridisch afdwingbaar) 17

18 Uitkeringsfase Lijfrente bij bank, beleggingsonderneming of verzekeraar Lineair afbouwen in 20 jaar bij eigen BV Elk jaar oprenten en evenredig uitkeren Bij overlijden rest uitkering aan partner kinderen of erfgenamen Geen verschil meer tussen fiscale en commerciële waardering. 18

19 Martijn Beekman

20 Voorbeeld Martijn Beekman, succesvol ondernemer van 52 jaar Getrouwd op huwelijkse voorwaarden met Sandra (43 jaar) Huidig salaris Geen eigen vermogen in privé Wat adviseren we Martijn? 20

21 21

22 22

23 23

24 Omzetten en uitkeren Uitkering vanuit de BV (rente 1%) Verplichting op pensioendatum: Jaar 1: / 20 = ,63 Jaar 2: / 19 = ,45 Laatste jaar: ,15 24

25 Afkoop na omzetting Stand verplichting 2018 (bij rente van 1%): % x ( x 75%) = % X ( / ) = Totaal loonheffing (40%) Stand verplichting 2019 (bij rente van 1%): % x ( x 80,5%) = % X ( / ) = Totaal loonheffing (42,75%) 25

26 Belastingdruk 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% Korting Belastingdruk 26

27 Advies? Wat is op basis van deze berekeningen nu het advies aan Martijn? 27

28 Advies? Accountant: Ik heb dit met mijn speciaal ontwikkelde rekentool voor u uitgerekend en omzetting naar een spaarverplichting is voor u fiscaal het voordeligst! 28

29 Fiscaal argumenten? Maar wat wil de DGA nu echt? Wensen en doelstellingen Financiële positie Risicobereidheid Kennis en ervaring 29

30 Tussenconclusie Iedere weloverwogen beslissing begint met: Inzicht in de eigen financiële positie en die van de BV. Bewustwording van de voor- en nadelen en de risico s van de beide alternatieven. Formuleren van de wensen en doelstellingen Wat is uw rol hierin? 30

31 Deels verzekerd Stel dat Martijn zijn pensioen deels heeft verzekerd bij een verzekeraar door middel van een kapitaalverzekering met pensioenclausule? Is afkoop van de verzekering in 2016 verstandig? 31

32 De partner En hoe zit het nu met Sandra? Handtekening voldoende? Hof Amsterdam 26 januari

33 De ex partner Willem (60 jaar) is 8 jaar geleden gescheiden van Annemiek (57 jaar). Pensioen is destijds conform wettelijke regels verdeeld. Gezien de slechte financiële positie destijds heeft Annemiek ermee ingestemd de pensioenaanspraken in de BV te laten staan. 33

34 Huidige waarde Verevend OP voor Annemiek: Bijzonder PP: Waarde economisch verkeer: ! 34

35 Knelpunten Compensatie aan de (gewezen) partner? Onderdekking in de BV? Oplossing voor het overlijdensrisico? Maakt het uit of het risico extern is ondergebracht? Bij afstorting rechten gewezen partner: eerst conversie? 35

36 Terug naar Martijn Inmiddels is het 2017 Het pensioen is afgekocht of omgezet Is het inkomen van Martijn na pensioendatum voldoende? 36

37 Conclusie Complex advies dat toegesneden moet zijn op de persoonlijke situatie van de DGA Samenwerking accountant / fiscalist en financieel planner Wie overziet het geheel? 37

38 Succes met adviseren 38

Pensioenkeuzestress voor DGA s Wie, wat wanneer

Pensioenkeuzestress voor DGA s Wie, wat wanneer Pensioenkeuzestress voor 200.000 DGA s Wie, wat wanneer 1 november 2016 Paul Lavrijssen RB FFP Adviseur Aegon Adfis Specialist DGA 1 Welkom bij Aegon Adfis Academy Uw kennispartner voor fiscale en juridische

Nadere informatie

(Fiscale) problematiek rondom pensioen in eigen beheer (en de stamrecht BV) 25 september 2012

(Fiscale) problematiek rondom pensioen in eigen beheer (en de stamrecht BV) 25 september 2012 (Fiscale) problematiek rondom pensioen in eigen beheer (en de stamrecht BV) 25 september 2012 Inhoud Gevolgen aanpassen pensioenleeftijd naar 66, 67 jaar. Waardering aanspraken. Dividenduitkeringen Wet

Nadere informatie

Pensioen in Eigen Beheer

Pensioen in Eigen Beheer Pensioen in Eigen Beheer Mr. Peter J.W. Harts Pensioen Advies Bureau Centraal Beheer en Avéro Achmea 29 september 2015 Pensioen in Eigen Beheer: knelpunten Waarderings- en berekeningssystematiek is ingewikkeld

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer. Investeren in geluk?

Pensioen in eigen beheer. Investeren in geluk? Pensioen in eigen beheer Investeren in geluk? Pensioen eigen beheer Historie pensioen BV Onder Besluit Wet IB 1941 al mogelijk om pensioen in eigen beheer op te bouwen Om aanspraken van werknemers te beschermen

Nadere informatie

Let op! Vóór 1 juli moet u de eerste acties hebben ondernomen om de nodige zaken te regelen. Welke acties dat zijn, leest u verderop.

Let op! Vóór 1 juli moet u de eerste acties hebben ondernomen om de nodige zaken te regelen. Welke acties dat zijn, leest u verderop. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update 2017 Bron: SRA - Publicatiedatum: 07-03-2017 Bent u directeur-grootaandeelhouder en bouwt u pensioen op in uw bv? Dat kan per 1 april 2017

Nadere informatie

Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu?

Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Bent u directeur-grootaandeelhouder (dga) en bouwt u pensioen op in uw bv? Het kabinet is van plan het pensioen in eigen beheer per 1 januari 2017

Nadere informatie

Eshuis Advieswijzer. Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Lid van: Update Keuzemogelijkheden. Knelpunten

Eshuis Advieswijzer. Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Lid van: Update Keuzemogelijkheden. Knelpunten Lid van: Update 2017 Bent u directeur-grootaandeelhouder en bouwt u pensioen op in uw bv? Dat kan per 1 april 2017 niet meer. Daarmee is de Eerste Kamer op 7 maart 2017 akkoord gegaan. Wat betekent dit

Nadere informatie

Korte Grafte 9 7321 ZD Apeldoorn T 055-7851377. Lichtenauerlaan 102-120 3062 ME Rotterdam T 010-7982435

Korte Grafte 9 7321 ZD Apeldoorn T 055-7851377. Lichtenauerlaan 102-120 3062 ME Rotterdam T 010-7982435 Korte Grafte 9 7321 ZD Apeldoorn T 055-7851377 Lichtenauerlaan 102-120 3062 ME Rotterdam T 010-7982435 F 084-8671670 E info@hertgerspensioenadvies.nl I www.hertgerspensioenadvies.nl Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer! Wat nu? Pension & Benefits Consultants Member Crowe Horwath International

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer! Wat nu? Pension & Benefits Consultants Member Crowe Horwath International Advieswijzer Pensioen in eigen beheer! Wat nu? Bent u directeur-grootaandeelhouder (dga) en bouwt u pensioen op in uw bv? Het kabinet is van plan het pensioen in eigen beheer per 1 januari 2017 af te schaffen.

Nadere informatie

Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft. Welke keuze maakt u?

Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft. Welke keuze maakt u? Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft Welke keuze maakt u? Bron: SRA- Publicatiedatum:29-08-2017 Sinds 1 juli 2017 kunt u geen pensioen meer opbouwen in uw eigen bv. Het pensioen in eigen beheer

Nadere informatie

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u nu? Pension & Benefits Consultants Member Crowe Horwath International

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u nu? Pension & Benefits Consultants Member Crowe Horwath International Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u nu? Sinds 1 juli 2017 kunt u geen pensioen meer opbouwen in uw eigen bv. Het pensioen in eigen beheer is afgeschaft. Maar wat te doen

Nadere informatie

Update Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu?

Update Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Bron: SRA - Publicatiedatum: 29-11-2016 Bent u directeur-grootaandeelhouder (dga) en bouwt u pensioen op in uw bv? Het kabinet is van plan

Nadere informatie

Let op! Het is aan u welke mogelijkheid u kiest. Laat u hierover goed adviseren, want alle drie de mogelijkheden kennen zo hun eigen voor- en nadelen.

Let op! Het is aan u welke mogelijkheid u kiest. Laat u hierover goed adviseren, want alle drie de mogelijkheden kennen zo hun eigen voor- en nadelen. Sinds 1 juli 2017 is de mogelijkheid om pensioen in eigen beheer op te bouwen, voor u als dga afgeschaft. Maar wat te doen met uw bestaande pensioenvoorziening in eigen beheer? U kunt kiezen uit drie mogelijkheden:

Nadere informatie

Eshuis Advieswijzer. Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update Lid van:

Eshuis Advieswijzer. Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update Lid van: Lid van: Bent u directeur-grootaandeelhouder en bouwt u pensioen op in uw bv? Vanaf 1 juli 2017 kan dit niet meer. Dan stopt definitief de pensioenopbouw in eigen beheer. Wat dit voor u betekent, leest

Nadere informatie

Advieswijzer: Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update 2017

Advieswijzer: Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update 2017 Advieswijzer: Pensioen in eigen beheer afgeschaft! Wat nu? Update 2017 Bent u directeur-grootaandeelhouder en bouwt u pensioen op in uw bv? Vanaf 1 juli 2017 kan dit niet meer. Dan stopt definitief de

Nadere informatie

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u? 2018

Foederer. Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u? 2018 Advieswijzer Pensioen in eigen beheer afgeschaft: welke keuze maakt u? 2018 Sinds 1 juli 2017 kunt u geen pensioen meer opbouwen in uw eigen bv. Het pensioen in eigen beheer is afgeschaft. Maar wat te

Nadere informatie

Wat moet ik doen met mijn pensioen?

Wat moet ik doen met mijn pensioen? Het Dilemma van de DGA: Wat moet ik doen met mijn pensioen? Disclaimer Deze uitgave is ontwikkeld om u te voorzien van competente en betrouwbare informatie omtrent het onderwerp dat behandeld wordt. Echter,

Nadere informatie

Wie beheer(s)t Pensioen in Eigen beheer. Bert Faber

Wie beheer(s)t Pensioen in Eigen beheer. Bert Faber Wie beheer(s)t Pensioen in Eigen beheer Bert Faber Fiscale Zaken Rabobank FFP Jaarcongres 5 oktober 2017 Klant en uitfasering PEB Welke wegwijzers ga jij invullen? Waar maak jij het verschil? 2 Toetsen

Nadere informatie

WIJZIGINGEN PENSIOEN IN EIGEN BEHEER DGA NOVEMBER 2016

WIJZIGINGEN PENSIOEN IN EIGEN BEHEER DGA NOVEMBER 2016 WIJZIGINGEN PENSIOEN IN EIGEN BEHEER DGA NOVEMBER 2016 1 INHOUD Inleiding Huidige situatie pensioen in eigen beheer (PEB) De dividendklem Nieuwe situatie: Wat zijn de wijzigingen? Optie 1 Niets doen Optie

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017

Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017 Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017 De laatste jaren was het pensioen dat de directeurgrootaandeelhouder (DGA) in zijn eigen B.V. opbouwt onderwerp van gesprek. Het liefst wilde het kabinet er

Nadere informatie

Pensioen NieuwsBericht

Pensioen NieuwsBericht OBR of OSE vervangt pensioen in eigen beheer. Op 1 juli stuurde Staatssecretaris Wiebes zijn oplossingsrichtingen voor pensioen in eigen beheer aan de Tweede Kamer. Volgens Wiebes kan pensioen in eigen

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017

Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017 Pensioen in eigen beheer vanaf 1 april 2017 De laatste jaren was het pensioen dat de directeurgrootaandeelhouder (DGA) in zijn eigen B.V. opbouwt onderwerp van gesprek. Het liefst wilde het kabinet er

Nadere informatie

Notitie inzake uitfasering pensioen in eigen beheer per

Notitie inzake uitfasering pensioen in eigen beheer per Notitie inzake uitfasering pensioen in eigen beheer per 1-4-2017 Inleiding Het oorspronkelijke wetsvoorstel uitfasering pensioen in eigen beheer is in het najaar van 2016 aangenomen door de Tweede Kamer.

Nadere informatie

MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017

MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017 MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017 De wetgever heeft besloten dat het opbouwen van pensioenaanspraken in eigen beheer met ingang van 1 april 2017 niet langer mogelijk is. Staatssecretaris Wiebes

Nadere informatie

Uitfasering pensioen in eigen beheer. Bertine van Hoorn & Manuel Hayes

Uitfasering pensioen in eigen beheer. Bertine van Hoorn & Manuel Hayes Bertine van Hoorn & Manuel Hayes 28 maart 2017 Agenda Wat is Pensioen in eigen beheer? Waar ging het fout? Hoofdlijnen wet - afkoop - omzetting oudedagsverplichting - niets doen - tijdspad Wat te doen?

Nadere informatie

Uitfasering pensioen in eigen beheer

Uitfasering pensioen in eigen beheer Uitfasering pensioen in eigen beheer Op Prinsjesdag is het wetsvoorstel uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen ingediend. De mogelijkheid om fiscaal gefaciliteerd pensioen

Nadere informatie

Prinsjesdag 2016 Hartelijk welkom!

Prinsjesdag 2016 Hartelijk welkom! Prinsjesdag 2016 Hartelijk welkom! Lijst 16 2 PvFP Partijprogramma Een Financieel Plan wordt verplicht voor iedereen. Dit zal worden gefinancierd door de overheid. De FFP wordt wettelijk gelijkgesteld

Nadere informatie

PENSIOENBEREKENING-DGA Mr R. Touw RB

PENSIOENBEREKENING-DGA Mr R. Touw RB PENSIOENBEREKENING-DGA Mr R. Touw RB 015 700 9714 info@pensioenberekening-dga.nl Vergelijking keuzemogelijkheden Algemene informatie Met ingang van 1 januari 2017 is het niet langer mogelijk om fiscaal

Nadere informatie

Eigen beheer vanaf 2017

Eigen beheer vanaf 2017 Eigen beheer vanaf 2017 Drs. M.J.W. (Maarten) Foppen RA Mr. O.M. (Olga) Huig Pagina: 1 Even voorstellen Onze gecertificeerde pensioenadviseurs drs. M.J.W. (Maarten) Foppen RA mr. O.M. (Olga) Huig - Pensioenadvisering

Nadere informatie

Steens & Partners Accountants en Adviseurs Pensioen DGA 25 november 2013

Steens & Partners Accountants en Adviseurs Pensioen DGA 25 november 2013 Steens & Partners Accountants en Adviseurs Pensioen DGA 25 november 2013 Even voorstellen Pensioen Perspectief consultants voor actuariële, fiscaal- en civielrechtelijke pensioenvraagstukken geen belangen

Nadere informatie

Oplossingsrichtingen Pensioen in eigen beheer

Oplossingsrichtingen Pensioen in eigen beheer Oplossingsrichtingen Pensioen in eigen beheer Op 01 juli 2015 heeft de Staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, de Tweede Kamer geïnformeerd over de mogelijke oplossingsrichtingen pensioen in eigen

Nadere informatie

MFP Alumni. Uitfasering Pensioen Eigen Beheer. Coen van den Bedem Kenniscentrum Van Lanschot

MFP Alumni. Uitfasering Pensioen Eigen Beheer. Coen van den Bedem Kenniscentrum Van Lanschot MFP Alumni Uitfasering Pensioen Eigen Beheer Coen van den Bedem Kenniscentrum Van Lanschot Rotterdam, 9 November 2017 Uitfasering Pensioen eigen beheer, actualiteiten Pensioen en stamrecht, onderdekking

Nadere informatie

Het pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft. Wat nu?

Het pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft. Wat nu? Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Het pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft per 1 april 2017. Tenminste als het Parlement voor die datum de novelle en het wetsvoorstel daartoe aanneemt.

Nadere informatie

DGA-pensioen afgeschaft Opgepast! De fiscus geeft korting

DGA-pensioen afgeschaft Opgepast! De fiscus geeft korting UW ONDERNEMING, ONZE ERVARING DGA-pensioen afgeschaft Opgepast! De fiscus geeft korting mr. Anthony van Venrooij Pensioen in eigen beheer (PEB) 2 Presentatie in twee delen: Deel 1 Historie pensioen in

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu?

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Het pensioen in eigen beheer wordt per 1 januari 2017 afgeschaft. Tenminste als de Eerste kamer voor die tijd het daartoe op Prinsjesdag 2016 ingediende

Nadere informatie

Pensioenkeuzestress voor de DGA

Pensioenkeuzestress voor de DGA Artikel P.P.M. Lavrijssen RB FFP 1 Pensioenkeuzestress voor de DGA Directeuren-grootaandeelhouders moeten kiezen wat ze gaan doen met hun in eigen beheer opgebouwd pensioen 10 Door de Wet Uitfasering pensioen

Nadere informatie

EXTRA NIEUWSBRIEF APRIL 2017

EXTRA NIEUWSBRIEF APRIL 2017 EXTRA NIEUWSBRIEF APRIL 2017 Voor u ligt een extra nieuwsbrief welke geheel gewijd is aan de nieuwe pensioenregels voor DGA S in ondernemingen. Een nieuwe regel welke grote vormen gaat aannemen voor aandeelhouders

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu?

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Het pensioen in eigen beheer wordt per 1 januari 2017 afgeschaft. Tenminste als het Parlement voor die tijd het daartoe op Prinsjesdag 2016 ingediende

Nadere informatie

MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017

MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017 MEMO PENSIOEN EIGEN BEHEER (PEB) M.I.V. 2017 Op Prinsjesdag heeft de regering aangekondigd met ingang van 1 januari 2017 de mogelijkheid tot het opbouwen van pensioenaanspraken in eigen beheer af te schaffen.

Nadere informatie

Workshop Pensioen Oddity

Workshop Pensioen Oddity Workshop Pensioen Oddity Jurgen Holtermans Goirle, 1 maart 2016 Programma Jurgen Holtermans De plannen van Wiebes Uitfaseren PEB Omzetten naar OSEB Voordeel behalen met de plannen van Wiebes Krista Hannema

Nadere informatie

Ontstaan van de problematiek

Ontstaan van de problematiek Ontstaan van de problematiek Verschil fiscale waardering en werkelijke waarde pensioenverplichting WEV Leeftijdscorrecties Direct ingaand risico vooroverlijden Indexatieverplichting Geen indexatieverplichting

Nadere informatie

Vanaf 1 juli 2017 kunt u als DGA niet langer pensioen opbouwen binnen uw eigen onderneming. Wat zijn de alternatieven?

Vanaf 1 juli 2017 kunt u als DGA niet langer pensioen opbouwen binnen uw eigen onderneming. Wat zijn de alternatieven? Vanaf 1 juli 2017 kunt u als DGA niet langer pensioen opbouwen binnen uw eigen onderneming Wat zijn de alternatieven? 4 alternatieven Belicht vanuit verschillende invalshoeken 1 2 3 4 Korte omschrijving

Nadere informatie

Technische bijlage keuzemogelijkheden pensioen in eigen beheer. Vergelijking keuzemogelijkheden. Rapport bestemd voor

Technische bijlage keuzemogelijkheden pensioen in eigen beheer. Vergelijking keuzemogelijkheden. Rapport bestemd voor Vergelijking keuzemogelijkheden Algemene informatie Met ingang van 1 april 2017 is het niet langer mogelijk om fiscaal gefaciliteerd nieuwe pensioenaanspraken op te bouwen in eigen beheer (het is niet

Nadere informatie

Vragen oefenexamen Dukers & Baelemans

Vragen oefenexamen Dukers & Baelemans Vragen oefenexamen Dukers & Baelemans Kennisvraag: 1 Wat is juist met betrekking tot de normaalverdeling? A. Rendementen van beleggingen zijn normaal verdeeld. B. Binnen de normaalverdeling is de kans

Nadere informatie

Pensioen Periodiek. Omnia tempus habent Alles heeft zijn tijd

Pensioen Periodiek. Omnia tempus habent Alles heeft zijn tijd Pensioen Periodiek Omnia tempus habent Alles heeft zijn tijd Wat betreft het ingediende Wetsvoorstel Uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen is bovenstaande wel een

Nadere informatie

Welke lijfrenten vallen onder het wetsvoorstel? Het wetsvoorstel ziet slechts op pensioen en niet op lijfrente- en stamrechtverplichtingen.

Welke lijfrenten vallen onder het wetsvoorstel? Het wetsvoorstel ziet slechts op pensioen en niet op lijfrente- en stamrechtverplichtingen. Ontwikkelingen pensioen in eigen beheer voor de dga: de meest gestelde vragen Uitfasering pensioen Welke lijfrenten vallen onder het wetsvoorstel? Het wetsvoorstel ziet slechts op pensioen en niet op lijfrente-

Nadere informatie

Knelpunt pensioen in eigen beheer: waardering pensioenverplichting

Knelpunt pensioen in eigen beheer: waardering pensioenverplichting Voorstel voor een eenvoudiger pensioen in eigen beheer Inleiding Het Register Belastingadviseurs (hierna: het RB) heeft met belangstelling kennisgenomen van de brief van de staatssecretaris van Financiën

Nadere informatie

De DGA en de Dividenduitkering

De DGA en de Dividenduitkering Door Rob Korendijk, op persoonlijke titel De DGA en de Dividenduitkering Vanaf 1 oktober 2012 is het nieuwe BV-recht (Flex BV) van kracht. In het nieuwe BV-recht is onder meer het minimum aandelenkapitaal

Nadere informatie

Inhoud. V&A Afkoop i.c.m. stamrecht RB Studiekring Gelderland Wet uitfasering pensioen in eigen beheer september 2017

Inhoud. V&A Afkoop i.c.m. stamrecht RB Studiekring Gelderland Wet uitfasering pensioen in eigen beheer september 2017 RB Studiekring Gelderland Wet uitfasering pensioen in eigen beheer september 2017 Mr. Peter A. ter Beest MPLA info@pensioenpodium.nl Inhoud Wet Uitfasering pensioen in eigen beheer Inleiding V&A s belastingdienst

Nadere informatie

Zorgplicht en verantwoordelijkheid

Zorgplicht en verantwoordelijkheid Zorgplicht en verantwoordelijkheid Het pensioen van de DGA Frank van der Heijden, Pensioenspecialist Agenda Wetsvoorstel AOW Commissie Goudswaard Historie Pensioen BV Pensioenbewustzijn van de DGA Standaard

Nadere informatie

Beëindiging Pensioen in Eigen Beheer. Wat nu?

Beëindiging Pensioen in Eigen Beheer. Wat nu? Beëindiging Pensioen in Eigen Beheer. Wat nu? Ondernemerszaken! Pensioen in Eigen Beheer afgeschaft. En nu? Inleiding Er zijn belangrijke wijzigingen voor DGA s die pensioen in eigen beheer hebben opgebouwd.

Nadere informatie

FFP Congres 2016 Omhels de toekomst DGA(-adviseurs)! Geen pensioenadvies - in eigen beheer - meer, maar financiële planning. Mr.

FFP Congres 2016 Omhels de toekomst DGA(-adviseurs)! Geen pensioenadvies - in eigen beheer - meer, maar financiële planning. Mr. FFP Congres 2016 Omhels de toekomst DGA(-adviseurs)! Geen pensioenadvies - in eigen beheer - meer, maar financiële planning Mr. Theo Gommer MPLA Inhoud plannen Wiebes definitieve keuzes: Wet uitfasering

Nadere informatie

informatiebrief over uitfaseren pensioen in eigen beheer

informatiebrief over uitfaseren pensioen in eigen beheer Rondweg 103 5406 NK Uden 0486 820 203 info@boekzo.nl www.boekzo.nl beconnummer 580.788 bank NL52RABO 0156 9798 45 BTW NL8221.75.307.B01 Kenmerk Behandeld door Datum Uitfaseren PEB mr. Paul L.J. Nielen

Nadere informatie

Voorloopblad rapport keuzemogelijkheden

Voorloopblad rapport keuzemogelijkheden Voorloopblad rapport keuzemogelijkheden 9 december 2016 De volgende kanttekeningen worden bij de adviesrapportage geplaatst: In de rapportage wordt uitgegaan de tekst en toelichting zoals opgenomen in

Nadere informatie

Aanspraak ingevolge een oudedagsverplichting. Een overzicht David Bakker, 19 november 2018

Aanspraak ingevolge een oudedagsverplichting. Een overzicht David Bakker, 19 november 2018 Aanspraak ingevolge een oudedagsverplichting. Een overzicht David Bakker, 19 november 2018 De aanspraak ingevolge een oudedagsverplichting (ODV) was ooit bedoeld als een eenvoudige overgangsmaatregel om

Nadere informatie

Afschaffing pensioen in eigen beheer

Afschaffing pensioen in eigen beheer FAMILY OWNED BUSINESS & PRIVATE WEALTH MAART 2017 Afschaffing pensioen in eigen beheer De drie keuzes van de DGA Afschaffing pensioen in eigen beheer 3 Voorwoord De jarenlange onzekerheid over het pensioen

Nadere informatie

Een leven zonder eigen beheer?! Jack Borremans Zwitserleven Pensioenevent 4 oktober 2016

Een leven zonder eigen beheer?! Jack Borremans Zwitserleven Pensioenevent 4 oktober 2016 Een leven zonder eigen beheer?! Jack Borremans Zwitserleven Pensioenevent 4 oktober 2016 Aanleiding en context: de worsteling van het kabinet Fiscaal pensioen of echt pensioen That s the question! Onderwerpen

Nadere informatie

Artikelen Pensioen in eigen beheer aan het einde van de levenscyclus?

Artikelen Pensioen in eigen beheer aan het einde van de levenscyclus? Mw. M.J.G Elling FFP 1 Pensioen in eigen beheer aan het einde van de levenscyclus? De directeur grootaandeelhouder (dga) kan zijn pensioen opbouwen bij een verzekeringsmaatschappij of (beroeps)pensioenfonds,

Nadere informatie

Wet uitfasering pensioen in eigen beheer

Wet uitfasering pensioen in eigen beheer Wet uitfasering pensioen in eigen beheer Wet uitfasering pensioen in eigen beheer Agenda Inleiding Waarom gaan we aanpassen? Wat wordt de nieuwe situatie? Wat zijn de gevolgen voor de partner? 1 Inleiding

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer. 11 april 2017

Pensioen in eigen beheer. 11 april 2017 Pensioen in eigen beheer 11 april 2017 Pensioen in eigen beheer (PEB) 2 Uitfasering PEB: een complexe aangelegenheid Afkoop Compensatie Bevriezen Schenking Huwelijks Vermogen Erfrecht Zorgplicht Omzetting

Nadere informatie

Kenmerk Behandelaar Doorkiesnummer Datum PN mr. Paul L.J. Nielen informatiebrief over uitfaseren pensioen in eigen beheer

Kenmerk Behandelaar Doorkiesnummer Datum PN mr. Paul L.J. Nielen informatiebrief over uitfaseren pensioen in eigen beheer Pensioen B.V. T.a.v. de de directie Rondweg 103 5406 NK Uden Rondweg 103 5406 NK Uden Postbus 379 T +31 (0) 486 416299 IBAN NL27 RABO 0128326107 KvK Brabant: 17177356 BTW: NL 8180.13.552.B01 Beconnummer:

Nadere informatie

Afschaffing pensioen in eigen beheer

Afschaffing pensioen in eigen beheer FAMILY OWNED BUSINESS & PRIVATE WEALTH MAART 2017 Afschaffing pensioen in eigen beheer Belangrijke informatie voor de (ex-)partner van de DGA Afschaffing pensioen in eigen beheer 3 Voorwoord De jarenlange

Nadere informatie

GEBRUIKERSGIDS WETSVOORSTEL UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER

GEBRUIKERSGIDS WETSVOORSTEL UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER GEBRUIKERSGIDS WETSVOORSTEL UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER De besluitvorming rondom het wetsvoorstel Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen is uitgesteld.

Nadere informatie

Voorstellen pensioen eigen beheer: verbetering voor uitkeringstoets?

Voorstellen pensioen eigen beheer: verbetering voor uitkeringstoets? Voorstellen pensioen eigen beheer: verbetering voor uitkeringstoets? Anton Dieleman RA* Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft op 1 juli een brief gepubliceerd waarin twee stelsels voor de behandeling

Nadere informatie

WET UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER EN OVERIGE FISCALE

WET UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER EN OVERIGE FISCALE WET UITFASERING PENSIOEN IN EIGEN BEHEER EN OVERIGE FISCALE PENSIOENMAATREGELEN Eindelijk is per 7 maart 2017 het wetsvoorstel uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen

Nadere informatie

Administratiekantoor Van den Dungen B.V. Nieuwsbrief 2016, 5 e jaargang, 12 e editie

Administratiekantoor Van den Dungen B.V. Nieuwsbrief 2016, 5 e jaargang, 12 e editie Administratiekantoor Van den Dungen B.V. Nieuwsbrief 2016, 5 e jaargang, 12 e editie Inhoud 1. Box 3 per 01-01-2017 2. Pensioen in eigen beheer vanaf 01-01-2017 3. Diverse overige wijzigingen 4. Eindejaarstips

Nadere informatie

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde. Adres Straatweg 1. Werkgever

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde. Adres Straatweg 1. Werkgever Rapport Pensioenberekening Hierin wordt de fiscale berekening gemaakt voor een DGA geboren vóór 1 januari 1950, dus met een regeling die niet op de Wet VPL hoefde te worden aangepast. N.A.W. Gegevens Pensioengerechtigde

Nadere informatie

Afschaffen van pensioen in eigen beheer: een mijnenveld vol met adviesmogelijkheden

Afschaffen van pensioen in eigen beheer: een mijnenveld vol met adviesmogelijkheden Afschaffen van pensioen in eigen beheer: een mijnenveld vol met adviesmogelijkheden 5-10-2016 Door Alieke Doornink, werkzaam bij Edmond Halley en Jaco Weeda, werkzaam bij Pensioen Consultants Westland

Nadere informatie

Reactie RB op Kamerbrief over oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer

Reactie RB op Kamerbrief over oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer Reactie RB op Kamerbrief over oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer 1. Inleiding Het Register Belastingadviseurs (hierna: RB) heeft met belangstelling kennisgenomen van de brief van de staatssecretaris

Nadere informatie

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde VPL Uitgesteld. Adres Straatweg 1. Werkgever

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde VPL Uitgesteld. Adres Straatweg 1. Werkgever Rapport Pensioenberekening In deze berekening wordt de fiscale voorziening bepaald voor een DGA waarvoor zowel bij de overgang ten gevolge van Witteveen als bij de Wet VPL een premievrije aanspraak is

Nadere informatie

Oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer

Oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer Oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. De oudedagsbestemmingsreserve (OBR)... 5 2.2 Opbouwfase... 5 2.2.1 Grondslag... 5 2.2.2 Dotatie... 6 2.2.3 De waardering van

Nadere informatie

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde VPL Doorgang. Adres Straatweg 1. Werkgever

N.A.W. Gegevens. Algemeen. Constructie. Grondslagen. Pensioengerechtigde VPL Doorgang. Adres Straatweg 1. Werkgever Rapport Pensioenberekening In deze berekening wordt de fiscale voorziening bepaald voor een DGA waarvoor zowel bij de overgang ten gevolge van Witteveen als bij de Wet VPL een premievrije aanspraak is

Nadere informatie

DGA pensioen eigen beheer: weg met het echte pensioen?

DGA pensioen eigen beheer: weg met het echte pensioen? Dit artikel is een uitgebreide versie van het blog dat Sandra Klein Lenderink op haar website heeft gepubliceerd. Het artikel is geschreven naar de stand van haar wetenschap op 6 juli 2015. Misschien eerst

Nadere informatie

Berekeningen DGA en echtscheiding voor bijeenkomst 26 mei 2011 Netlaw

Berekeningen DGA en echtscheiding voor bijeenkomst 26 mei 2011 Netlaw Berekeningen DGA en echtscheiding voor bijeenkomst 26 mei 2011 Netlaw 1. PENSIOENBEREKENING DGA Fiscale waardering Algemeen Geboortedatum verzekerde (man) 01-01-1960 Geboortedatum partner (vrouw) 01-01-1963

Nadere informatie

De toekomst van het pensioen in eigen beheer

De toekomst van het pensioen in eigen beheer De toekomst van het pensioen in eigen beheer Bijeenkomst administratiekantoren 14 juni 2016 Pagina: 1 Even voorstellen Maarten Foppen pensioenspecialist/accountant Pagina: 2 Even voorstellen Olga Huig

Nadere informatie

FP 2011-03 Pensioen, scheiding en fiscus Inleiding De civiele regeling: Wet VPS Fiscale aspecten verevening

FP 2011-03 Pensioen, scheiding en fiscus Inleiding De civiele regeling: Wet VPS Fiscale aspecten verevening FP 2011-03 Pensioen, scheiding en fiscus Inleiding Bij een echtscheiding moet het gemeenschappelijk vermogen worden verdeeld. Dit is voor pensioenen in een aparte wet geregeld: de Wet verevening pensioenrechten

Nadere informatie

Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen. drs J.M.J. Holtermans cpc

Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen. drs J.M.J. Holtermans cpc Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen drs J.M.J. Holtermans cpc Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen drs J.M.J. Holtermans

Nadere informatie

Reactie RB op het wetsvoorstel Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen (34 555)

Reactie RB op het wetsvoorstel Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen (34 555) Reactie RB op het wetsvoorstel Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen (34 555) Het Register Belastingadviseurs (hierna: RB) heeft met veel belangstelling kennisgenomen

Nadere informatie

Pensioen in Eigen Beheer Acties?

Pensioen in Eigen Beheer Acties? 16 mei 2017 Pensioen in Eigen Beheer Acties? Vanaf 1 juli 2017 is het niet langer mogelijk voor directeuren-grootaandeelhouders (dga s) om een pensioen op te bouwen in de eigen BV, ofwel Pensioen in Eigen

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer afgeschaft. En hoe nu verder?

Pensioen in eigen beheer afgeschaft. En hoe nu verder? Pensioen in eigen beheer afgeschaft En hoe nu verder? Onderwerpen Wat is pensioen (in eigen beheer); Aandachtspunten voor 31-12-2016; Keuzemogelijkheden bij afschaffen; Aandachtspunten bij afschaffen En

Nadere informatie

492. Afschaffen pensioen in eigen beheer compliceert echtscheidingen!

492. Afschaffen pensioen in eigen beheer compliceert echtscheidingen! 492. Afschaffen pensioen in eigen beheer compliceert echtscheidingen! Drs. I.E. Leene-Hoedemaeker MPLA Op Prinsjesdag is het belastingplan 2017 openbaar gemaakt. Onderdeel van dit belastingplan is het

Nadere informatie

BESCHERM UW PENSIOEN ALS DGA

BESCHERM UW PENSIOEN ALS DGA BESCHERM UW PENSIOEN ALS DGA Alles over de risico s van nu, afkopen en de dividendklem Velthuyse & Mulder Vermogensbeheer De directeur-grootaandeelhouder (DGA) moet heel alert zijn op zijn pensioenopbouw.

Nadere informatie

Na artikel III wordt een artikel ingevoegd, luidende:

Na artikel III wordt een artikel ingevoegd, luidende: 34 555 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten tot uitfasering van het pensioen in eigen beheer en het treffen van enkele fiscale maatregelen inzake oudedagsvoorzieningen (Wet uitfasering

Nadere informatie

DGA en pensioen in eigen beheer? let op uw winstreserve!

DGA en pensioen in eigen beheer? let op uw winstreserve! DGA en pensioen in eigen beheer? let op uw winstreserve! Vanaf 1 april 2017 kan de DGA niet langer pensioen in eigen beheer opbouwen. Wel krijgt de DGA krijgt een afkoopmogelijkheid, waarbij een fiscale

Nadere informatie

ABC Prinsjesdaglezing Mr. Theo Gommer MPLA

ABC Prinsjesdaglezing Mr. Theo Gommer MPLA ABC Prinsjesdaglezing 2016 Mr. Theo Gommer MPLA Inhoud wetsvoorstel Wiebes DGA-pensioen wet verbeterde premieregeling adviesrechten OR Perspectiefnota Toekomst Pensioenstelsel Wetsvoorstel Wiebes DGA-pensioen

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 33 752 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2014) AA BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIEN Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 33 752 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2014) AA BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIEN Aan de Voorzitter

Nadere informatie

DGA en de uitfasering Pensioen in Eigen Beheer

DGA en de uitfasering Pensioen in Eigen Beheer DGA en de uitfasering Pensioen in Eigen Beheer Als directeur-grootaandeelhouder (DGA) kun je vanaf 1 april 2017 geen pensioen meer opbouwen in je eigen onderneming; dan stopt de ingewikkelde regeling Pensioen

Nadere informatie

Belasting-tarief Tarief premie volksverzekeringen

Belasting-tarief Tarief premie volksverzekeringen Prinsjesdag Special 2016 Prinsjesdag 2016 Door de fiscalisten van VIVAT De Miljoenennota lag traditiegetrouw de vrijdag vóór Prinsjesdag al weer op straat. Toch zijn er op fiscaal terrein niet al te veel

Nadere informatie

Examentraining PE Pensioen

Examentraining PE Pensioen Examentraining PE Pensioen Een lijfrente kan zonder revisierente (20%) worden afgekocht als de verzekerde minimaal een jaar arbeidsongeschikt wordt verklaard. Samenstelling PE-examen Casus Angela (45)

Nadere informatie

RJ-Uiting : Richtlijn Pensioenvoorziening en oudedags- verplichting directeuren-grootaandeelhouder

RJ-Uiting : Richtlijn Pensioenvoorziening en oudedags- verplichting directeuren-grootaandeelhouder RJ-Uiting 2017-8: Richtlijn Pensioenvoorziening en oudedags- verplichting directeuren-grootaandeelhouder Algemeen Met RJ-Uiting 2017-3 ontwerp-richtlijn Pensioenvoorziening en oudedagsverplichting directeuren-grootaandeelhouder

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer

Pensioen in eigen beheer Pensioen in eigen beheer PEB DE FINANSEURS, DECEMBER 2016 Wat houdt PEB in? De B.V. neemt de rol van de verzekeraar over: Je betaalt premies aan je eigen B.V. Je eigen B.V. reserveert deze premies Als

Nadere informatie

Wft Vermogen oefenexamen

Wft Vermogen oefenexamen Kennis Vraag 1 Wat is juist met betrekking tot de normaalverdeling? A. Rendementen van beleggingen zijn normaal verdeeld. B. Binnen de normaalverdeling is de kans op het gemiddelde rendement 50%. C. De

Nadere informatie

PE Plus Vermogen oefenexamen

PE Plus Vermogen oefenexamen Kennis Vraag 1 Kunnen kapitaalverzekeringen, afgesloten vóór 2001, ook vrijgesteld zijn in box 1 als er nog niet minimaal een aantal jaren premie is voldaan? A. Ja, sinds september 2014 kan de tijdsklem

Nadere informatie

Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 4 april 2018) Inleiding

Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 4 april 2018) Inleiding Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 4 april 2018) Inleiding Op 1 april 2017 zijn de maatregelen van de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen in werking

Nadere informatie

Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 13 oktober 2017)

Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 13 oktober 2017) Handreiking ODV-aanspraken en overlijden (versie 13 oktober 2017) Inleiding Op 1 april 2017 zijn de maatregelen van de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen in

Nadere informatie

VTA, pensioen en lijfrente. April 2017 mr. Edwald de Voogd van der Straten Rob Korendijk

VTA, pensioen en lijfrente. April 2017 mr. Edwald de Voogd van der Straten Rob Korendijk VTA, pensioen en lijfrente April 2017 mr. Edwald de Voogd van der Straten Rob Korendijk 1 Programma Beleid/ wetgeving Praktijkonderwerpen Rechtspraak 2 Beleid/ wetgeving Uitfaseren eigen beheer Uitfaseren

Nadere informatie