WERELDWINKEL APELDOORN onderbouwing aanvraag Compensatie Maatschappelijk Vastgoed 2016 gemeente Apeldoorn Apeldoorn, augustus 2016
Inleiding Wereldwinkel Apeldoorn bestaat in 2016 45 jaar, waarvan de laatste 25 jaar op het adres Brinklaan 36, een pand dat gehuurd wordt van de gemeente Apeldoorn. Het gedeelte van de Brinklaan waar de Wereldwinkel zit, loopt qua winkelklimaat en sfeer hard achteruit en wordt gekenmerkt door veel leegstand. Het bestuur van Wereldwinkel Apeldoorn is zich daarom een aantal jaren geleden gaan beraden op de vraag of het verstandig zou zijn te gaan verhuizen naar een beter gesitueerde locatie, en zo ja, wat de consequenties daarvan zouden zijn. Recent kregen wij het aanbod van de gemeente Apeldoorn ons huidige pand aan de Brinklaan te kopen op basis van de Compensatieregeling Maatschappelijk Vastgoed zoals die in mei 2016 door de gemeenteraad van Apeldoorn vastgesteld is. Op zich een kans, maar waren er geen betere, alternatieve mogelijkheden denkbaar? Het pand Marktstraat 5 kwam in beeld dat op basis van dezelfde regeling verworven zou kunnen worden. Naar onze mening een veel betere optie. Na een aantal gesprekken met de betrokken makelaar en gemeentelijk beleidsmedewerkers over de mogelijke aankoop van dit pand, kwam in een laatste gesprek echter naar voren dat onze organisatie mogelijk toch niet zou passen binnen de in het raadsvoorstel geformuleerde non-profit maatschappelijke domeinen. Deze onderbouwing laat zien dat dit wel degelijk zo is, en dat wij veel betekenen voor de Apeldoornse gemeenschap, en dit zelfs in de toekomst nog verder willen gaan verbreden. Wij hopen dan ook dat dit verhaal de doorslag zal geven om gebruik te kunnen maken van de compensatieregeling bij de aankoop van het pand Marktstraat 5. Vereniging Wereldwinkel Apeldoorn is een vereniging en telt 45-50 vrijwilligers afkomstig uit Apeldoorn en omringende dorpen. Deze vrijwilligers draaien bij toerbeurt een dienst in onze winkel en/of zorgen dat achter de schermen alles goed blijft draaien. Het bestuur bestaat uit vijf personen en wordt in haar werk ondersteund door een aantal adviseurs, waaronder de winkelcoördinator. winkel Brinklaan 36 Een aantal vrijwilligers is al jarenlang verbonden aan onze vereniging en denkt nog steeds zeer actief mee bij het beleid en de doelstellingen van de organisatie. Niet voor niets vergaderen we maar liefst 5 x per jaar met alle leden! Daarnaast zijn in de loop der jaren veel van onze vrijwilligers met elkaar bevriend geraakt en is er sprake van een grote mate van saamhorigheid. 2
Wereldwinkel Apeldoorn is als zelfstandige organisatie aangesloten bij de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels, een overkoepelend orgaan dat onze belangen behartigt en waarvan bepaalde diensten afgenomen worden. Hierbij moet gedacht worden aan winkeltrainingen, etalageopzet, trends, etc.). Winkel? Detailhandel en/of commerciele activiteiten zijn uitgesloten van de Compensatieregeling Maatschappelijk Vastgoed 2016. Wereldwinkel Apeldoorn is inderdaad ook een winkel, maar dan wel een heel bijzondere, namelijk een winkel zonder winstoogmerk en daarmee uniek in haar soort. Wereldwinkel Apeldoorn verkoopt Fairtrade food- en non-foodproducten uit ontwikkelingslanden, en promoot Fairtrade binnen de Apeldoornse samenleving. Dit zijn producten die vervaardigd zijn door kleine producenten in ontwikkelingslanden en daar voor een eerlijke prijs zijn ingekocht. Doel van eerlijke handel is dat de producenten door verkoop van hun producten een menswaardig bestaan kunnen opbouwen. De inkoop van deze producten gebeurt door importeurs die een gemeenschappelijke vestiging hebben in Culemborg. Van hieruit worden de producten verspreid over alle verkooppunten in Nederland. Bij Wereldwinkel Apeldoorn verkopen we deze producten en - minstens zo belangrijk- vertellen we ook het verhaal achter het product. Dit wordt door onze vrijwilligers in de winkel dagelijks uitgedragen aan onze klanten. Klanten Wereldwinkel Apeldoorn heeft vele vaste klanten uit Apeldoorn en omstreken. Veelal zijn dit particulieren die onze achtergrond en doelstelling een warm hart toedragen, en graag een straatje om rijden om bij ons artikelen te komen kopen. Verder zijn ook diverse Apeldoornse bedrijven en instellingen vaste klant van onze winkel, met name voor de levering van relatiegeschenken en kerstpakketten. Samenwerking Wereldwinkel Apeldoorn maakt deel uit van Mondial Apeldoorn, en denkt met deze organisatie onder meer na over een plek waar ook de andere aangesloten organisaties binnen Mondial Apeldoorn zich kunnen presenteren. De Marktstraat zou hiervoor mogelijk een goede optie kunnen zijn, maar dit vergt nog wel nader onderzoek en overleg. Als geheel vormt deze organisatie samen met ons een belangrijke pijler in het gestalte geven aan het predicaat Millennium Gemeente,één van de ambities van de gemeente Apeldoorn. Werving vrijwilligers Vrijwilligers voor Wereldwinkel Apeldoorn worden lokaal geworven, direct of indirect via het Verenigingsbureau Apeldoorn. Daarnaast fungeert onze winkel als werkplek voor lokale vrijwilligers met een zekere afstand t.o.v. de reguliere arbeidsmarkt. Zij kunnen binnen onze vereniging c.q. bedrijfsvoering aangepast en in een eigen tempo werken. 3
Deze vrijwilligers worden begeleid door collega- vrijwilligers, waarbij het niet gaat om wat je doet, maar dat je het doet.. Met ingang van 2017 overweegt het bestuur overigens contacten te leggen met het UWV om in het kader van het re-integratiebeleid aan Apeldoornse cliënten een werkervaringsplek te gaan aanbieden. Maatschappelijke stages Wereldwinkel Apeldoorn fungeert structureel als stageplek voor maatschappelijk stages van Apeldoornse scholieren. Status Wereldwinkel > Maatschappelijk Doel Op 17 november 2011 heeft een afvaardiging van het bestuur van de Wereldwinkel Apeldoorn een gesprek gehad met de heren J.M.J. Kemper en R.J. de Graaf van de afdeling Financiën en Belastingen van de gemeente Apeldoorn. Doel: hoe wordt Wereldwinkel Apeldoorn gezien in het kader van de ( toen in te voeren versie) Reclamebelasting? Na enige afweging werd door deze afdeling, in navolging van de gemeente Ede, voorgesteld om Wereldwinkel Apeldoorn te zien als Maatschappelijk Doel. Het maatschappelijke / sociale doel ging dus primair boven het wellicht commerciële doel. Omdat er sinds 2011 niets veranderd is in onze opzet en bedrijfsvoering gaan wij er nog steeds van uit dat deze status tot op heden onveranderd is. In dit kader memoreren wij overigens ook het feit dat aan de Wereldwinkel Apeldoorn door de Belastingdienst al sinds lange tijd de ANBI status is toegekend ( RSIN 801825696B01). De huidige locatie aan de Brinklaan De huidige locatie aan de Brinklaan (36) voldoet al geruime tijd niet meer aan de behoefte. Het pand heeft wel ruimte, maar dan in de hoogte. Dit laatste is voor de bedrijfsvoering een groot nadeel. Op de begane grond heeft de winkelruimte een netto-vloeroppervlakte van slechts 40 m², onvoldoende om blijvend een renderende winkel te kunnen runnen. Daarbij vertoont de Brinklaan qua winkelfunctie grote leegstand, die naar verwachting structureel van aard is. Blijft Wereldwinkel Apeldoorn op deze locatie dan zal de teruglopende omzet - mede als gevolg van de geringe oppervlakte van de winkelruimte-uiteindelijk leiden tot een sluiting van de winkel in Apeldoorn. Marktstraat 5 Het pand Marktstraat 5 voldoet aan veel van onze wensen. Het heeft voldoende winkelvloeroppervlak, een goede ligging t.o.v. het centrum en het Marktplein en een markante uitstraling. Verder biedt het bovengelegen appartement kansen voor een gezonde exploitatie. Dat het pand tegenover een fietsenstalling gesitueerd ligt en er straks een mooi parkje aan de overzijde ligt is natuurlijk helemaal een pré! voorgevel Marktstraat 5 4
De nieuwe winkel Als wij in staat worden gesteld het pand Marktstraat 5 te kopen zal een groot deel van de begane grond ingericht worden als verkoopruimte. Daarnaast zal een klein deel geschikt gemaakt gaan worden voor kantooractiviteiten en opslag. Het appartement op de etage zal volledig gerenoveerd- en geschikt gemaakt moeten worden voor verhuur aan derden, teneinde op korte en overzienbare termijn tot een kostendekkende (winkel)exploitatie te kunnen komen. Wereldcafé Een lang bestaande wens is het opstarten van een zogenaamd Wereldcafé. Hierbij wordt een klein gedeelte van de benedenruimte geschikt gemaakt voor het uitserveren van producten die wij verkopen. Dit onder het motto: proeven en ruiken wat je koopt. Het gaat daarbij om Fairtrade koffie, thee, vruchtensappen, alsmede andere lekkernijen. Voor dit cafédeel willen wij samenwerking gaan zoeken met het Apeldoornse initiatief Stichting DaCapo (www.dacapo.nl) een integratieproject voor migrantenvrouwen. Oriënterende gesprekken hiervoor zijn reeds gevoerd, maar kunnen op onze huidige locatie aan de Brinklaan helaas niet uitgevoerd worden. Samenvatting Wij zullen niet beweren dat de Wereldwinkel geen winkel is in de (zeer)letterlijke zin van het woord. Wij zijn echter niet te vergelijken met reguliere winkels die primair een commerciële doelstelling hebben. Natuurlijk willen en moeten wij om onze doelstelling te kunnen realiseren en onze kosten te dekken omzet genereren, maar ons grootste doel is de mensen die de producten gemaakt hebben een goed bestaan te bieden. Een doel waar vele Apeldoornse vrijwilligers, en nog meer klanten achter staan! Conclusie groepsuitje april 2016 ( deel van de vrijwilligers) Afgezet tegen de Toets maatschappelijke relevantie ( blz. 3 v.h. raadsvoorstel d.d. 26 mei 2016 ) menen wij dat onze activiteiten zowel nu- als in de toekomst- een directe aansluiting hebben bij de non-profit (maatschappelijke) domeinen Welzijn & Participatie en het Stimuleren van economische activiteiten. Daarnaast zouden wij ook een beroep willen doen op de op blz. 4 van het raadsvoorstel d.d. 26 mei 2016 onder III beschreven Hardheidsclausule op grond waarvan het college van Burgemeester en Wethouders maatwerk mag toepassen. Apeldoorn, augustus 2016 bestuur Wereldwinkel Apeldoorn 5
6